Rekenkamercommissies Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne

Transcriptie

1 Gemeente Westvoorne Aan de gemeenteraad t.a.v. R. de Vries (griffier) Postbus ZH Rockanje Datum Verzonden Sector/nr. Behandeld door 12 juni 2012 S. Kuijsters Uw brief van Uw kenmerk Bijlage(n) Onderwerp Publicatie onderzoek Centrum Jeugd en Gezin cc. College van Burgemeester en Wethouders Geachte Raad, Hierbij biedt de Rekenkamercommissie u het onderzoeksrapport Invoering van Centrum voor Jeugd en Gezin, Stand van zaken in de Gemeente Westvoorne aan. Dit bevat de onderzoeksbevindingen en een oplegnotitie met de belangrijkste bevindingen en aanbevelingen. Conform artikel 11 van de Verordening rekenkamercommissie is het College van Burgemeester en Wethouders in de gelegenheid gesteld op het concept-onderzoeksrapport te reageren. De reactie van het college en het nawoord van de Rekenkamercommissie zijn in de oplegnotitie opgenomen. Voorafgaand aan het bestuurlijk wederhoor heeft reeds een ambtelijk wederhoor plaatsgevonden met het oog op eventuele feitelijke onvolkomenheden. De daarop ontvangen reacties zijn waar nodig verwerkt. Vanzelfsprekend is de rekenkamercommissie bereid met u in commissieverband of anderszins over de conclusies en aanbevelingen te overleggen. Hoogachtend, namens de Rekenkamercommissie, M.P. van der Hoek - Voorzitter Rekenkamercommissies Bernisse, c.a. T /14

2 AS// 2/14 OPLEGNOTITIE 1. Inleiding Alle gemeenten in Nederland moeten eind 2011 een Centrum voor Jeugd en Gezin (hierna: CJG) hebben. De staatssecretaris van VWS wil met de ontwikkeling van het CJG bevorderen dat in het jeugdbeleid snel, goed en gecoördineerd advies en hulp op maat vanzelfsprekend is. De vorming van CJG s is een thema waarvoor onderzoek op meer bestuurslagen meerwaarde oplevert ten opzichte van onderzoek binnen één bestuurslaag. 31 Rekenkamer(commissie)s, 43 gemeenten en de Algemene Rekenkamer hebben gezamenlijk een onderzoek gedaan naar de vorming van Centra voor Jeugd en Gezin. 1 De Algemene Rekenkamer van het Rijk verzamelt alle rapporten en komt in juni met een benchmark. Dit onderzoek geeft de raad inzicht in de stand van zaken rond het eigen CJG, bevindingen van andere gemeenten, de huidige ontwikkelingen en conclusies en aanbevelingen. Daarmee kan de raad zo nodig tijdig bijsturen in de gewenste richting. Als zaken niet op gemeentelijk niveau kunnen worden opgelost, is de Algemene Rekenkamer de aangewezen instantie om de betrokken bewindspersonen op hun verantwoordelijkheid te wijzen. 2 Naast de CJG vorming in Westvoorne heeft de Rekenkamercommissie ook de CJG vorming in Brielle en Hellevoetsluis onderzocht. Hierover rapporteert zij separaat aan de betreffende raden. CJG Westvoorne is officieel geopend op 14 september Bij de CJG-vorming werkt de gemeente Westvoorne nauw samen met Bernisse, Brielle, Spijkenisse en Hellevoetsluis. Onder regie van deze vijf gemeenten werken professionals van een aantal kernpartners in de afzonderlijke CJG s in netwerkverband samen. Deze kernpartners in de CJG s op Voorne Putten werken qua uitstraling en herkenbaarheid alsof zij één organisatie zijn. Onderzoekskader Doel van het onderzoek is dat de raad zich met dit onderzoek een oordeel kan vormen of het CJG voldoet aan landelijke en gemeentelijke beleidsambities en aan wet- en regelgeving. Het onderzoek heeft tevens tot doel eventuele verbetersuggesties voor de effectiviteit van het CJG aan te dragen. Op de derde plaats kan het onderzoek wellicht ook leereffecten voor de staatssecretaris van VWS opleveren die kunnen bijdragen aan de doeltreffendheid van haar Beleidsprogramma Alle kansen voor alle kinderen. 3 1 In de onderzoeksopzet we op 31 mei 2011 aan u hebben gestuurd, is uitgebreid ingegaan op de achtergrond van dit project. Die achtergrond is tevens in de nota van bevindingen opgenomen die als bijlage bij deze oplegnotitie is gevoegd. 2 De Algemene Rekenkamer van het Rijk verzamelt alle rapporten en komt in juni met een benchmark. 3 Hierover rapporteert de Algemene Rekenkamer separaat aan de Tweede Kamer.

3 AS// 3/14 De centrale vraagstelling luidt: Ligt de CJG-vorming in de gemeente op koers (zowel in tijd als in kwaliteit) en draagt het CJG als middel bij aan de opvoed- en opgroeiondersteuning voor ouders en kinderen van 0 tot 23 jaar en aan de coördinatie van zorg (één gezin, één plan)? De onderzoeksvragen, normen en onderzoeksopzet voor het onderzoek van de Rekenkamercommissie zijn opgenomen in de nota van bevindingen (bijlagen 1, 2 en 4 van het rapport). Afbakening Het onderzoek betreft de zorg voor jeugd die onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid valt. De provinciale jeugdzorg blijft buiten het onderzoek. De zorg voor jeugd die onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid valt kan ruim worden gedefinieerd, zodat ook schuldhulpverlening, Wmo en onderwijs eronder vallen. Om te beoordelen hoe het CJG functioneert, moet het onderwerp goed zijn afgebakend. In dit onderzoek rekenen we tot het CJG: het basismodel Centrum voor Jeugd en Gezin, inclusief de schakels die daarin vertegenwoordigd zijn, zoals de samenwerking met Bureau Jeugdzorg en het onderwijs (via Zorg- en Adviesteams). 2. Bevindingen per deelvraag Deelvraag 1: Welke aspecten spelen er in de gemeente rond jeugd en jeugdbeleid? Op grond van de beschikbare gegevens stelt de Rekenkamercommissie vast dat de jeugdproblematiek in Westvoorne geen bijzondere aspecten kent in vergelijking met de andere gemeenten in de regio. Als het gaat om het welzijn van kinderen staat Westvoorne in de rangorde van gemeenten hoog; slechts 80 van de in totaal 431 gemeenten krijgen een nog hogere score. De Rekenkamercommissie is wel bezorgd over de grootte van de risicogroep van jongvolwassenen (16 35 jaar) met een ongezonde leefstijl. Deelvraag 2: Wat moet een CJG opleveren en wat gaat de gemeente daarvoor doen? Beleidsvoorbereiding De Rekenkamercommissie stelt vast dat de gemeente Westvoorne qua visievorming snel en actief heeft geanticipeerd op de plannen van de toenmalige minister voor Jeugd en Gezin over de vorming van CJG s. De uitvoering van de plannen heeft wat langer wat zich laten wachten. CJG Westvoorne (frontoffice) is op 14 september 2011 geopend. De casusregie en zorgcoördinatie (backoffice) functioneert sinds 1 januari De beleidsdoelen voor de CJG s op Voorne Putten zijn vastgelegd in de Werkwijzer zorgcoördinatie voor de Centra voor Jeugd en Gezin Voorne Putten van juni Deze ambities zijn in overeenstemming met de landelijke ambities, die in afwachting van wetgeving zijn neergelegd in het Basismodel CJG.

4 AS// 4/14 In de beleidsvoorbereiding is aandacht besteed aan de inputdoelen van CJG Westvoorne en de benodigde middelen. In de beleidsvoorbereiding zijn de beleidsambities echter niet afgezet tegen de beschikbare tijd, mensen en middelen. Ook zijn de maatschappelijke doelstellingen van het CJG en van de beoogde zorgcoördinatie niet toetsbaar geformuleerd. Gevolg daarvan is dat Westvoorne in de uitvoering onvoldoende gericht kan sturen op het behalen van de doelen. Realisatie CJG CJG Westvoorne (frontoffice) is op 14 september 2011 officieel van start gegaan. Op Voorne Putten is vanaf 1 januari 2010 inhoudelijk gestart met casusregie en zorgcoördinatie volgens het concept één gezin, één plan (backoffice). Hiervan maken ook de gemeenten Brielle en Hellevoetsluis gebruik. De CJG-coördinator fungeert sinds 1 januari 2011 behalve voor Brielle en Hellevoetsluis ook voor Westvoorne. In de CJG s worden de vijf functies uit het Basismodel CJG aangeboden, dat wil zeggen dat: (a) het Basispakket JGZ een centrale functie heeft in het CJG; (b) 5 Wmo functies een centrale rol hebben in het CJG (informatie en advies, signalering, toeleiding naar hulp, licht pedagogische hulp en coördinatie van zorg); (c) vanuit het CJG afstemming plaatsvindt met het Bureau Jeugdzorg (opgenomen in het CJG Westvoorne) en (d) met het onderwijs (met name via de Zorg Advies Teams); (e) er een fysiek inlooppunt in de gemeente is. De Rekenkamercommissie constateert dat het CJG Westvoorne in opzet voldoet aan het Basismodel CJG. De samenwerking met de aanpalende functies krijgt in opzet - vorm; met ruim de helft van de dertien aanpalende functies heeft CJG Westvoorne verbindingen gelegd. Regierol gemeente Onder regie van de vijf gemeenten op Voorne Putten zijn in het Samenwerkingsovereenkomst Centrum voor Jeugd en Gezin Voorne Putten afspraken tussen samenwerkingspartners uit de jeugdketen tot stand gekomen; met de samenwerkingspartners zijn schriftelijk vastgelegde afspraken gemaakt over samenwerken, ieders inzet, de werkwijze en de te bereiken doelen. De Samenwerkingsovereenkomst bevat een evaluatiebepaling. Uiterlijk vijf maanden voor het einde van de looptijd van de overeenkomst (26 augustus 2012) dienen de betrokken gemeentebesturen en de Stuurgroep CJG de samenwerking te evalueren. Deelvraag 3: Wat kost een CJG en hoe is de financiering geregeld? De financiële verantwoording aan het Ministerie van VWS over de besteding van de BDU Jeugd en Gezin dient pas medio 2012 te worden aangeleverd. De inhoudelijke verantwoordingen aan het Rijk over de jaren 2009 en 2010 inzake de voortgang in de CJG-vorming Westvoorne zijn aanwezig en geven een correcte weergave van de stand van zaken weer. De gemeente Westvoorne legt via de programmabegroting en de jaarrekening verantwoording af over de besteding van de BDU aan de gemeenteraad.

5 AS// 5/14 Het budget voor het CJG in 2011 bedraagt in totaal , wat neerkomt op 17 per inwoner. 4 Ter vergelijking: Brielle besteedt bijna 21 per inwoner (geen eigen middelen) en Hellevoetsluis bijna 26 euro (inclusief eigen middelen). Voor zover bekend heeft de gemeente Westvoorne geen gevolg gegeven aan de oproep om ook eigen middelen in het CJG en de lokale jeugdketen te steken. Er zijn geen aanwijzingen dat financiële knelpunten het functioneren van het CJG in Westvoorne in de weg staan. 5 Deelvraag 4: Wie werken samen in een CJG en wat levert de samenwerking binnen een CJG op? Onder regie van de gemeente is een zorgcoördinatiemodel tot stand gekomen (één gezin, één plan); er vindt casusoverleg plaats en de gemeente heeft er voor gezorgd dat wordt bepaald wie, wanneer verantwoordelijk is voor de coördinatie van zorg (escalatiemodel). De gemeente heeft nog geen gegevens beschikbaar over de doelmatigheid en/of doeltreffendheid van het CJG. Er is een planning opgesteld die er toe moet leiden dat per 1 januari 2012 alle CJG s op Voorne Putten registreren en rapporteren volgens volgens onderling overeengekomen indicatoren. 6 In de interviews zijn de volgende knelpunten en aandachtspunten/risico s inzake het functioneren en de effectiviteit van het CJG aan de orde gesteld: De signaleringsfunctie van het CJG kan worden versterkt door meer dan nu aan te haken bij organisaties die veel met kinderen te maken hebben (de zogenaamde vindplaatsen), zoals scoutingorganisaties, verloskundigen en huisartsen. De kern- en ketenpartners moeten nog alerter worden op kind problematiek. Het gebruik van SISA (Signalering en Samenwerking) kan verbeteren als de database completer wordt ingevuld. Er zijn nu nog professionals die menen het vertrouwen van ouders te schenden als ze iets over hun kind melden in SISA. De aanmeldingsprocedure bij Bureau Jeugdzorg staat haaks op de één loket-gedachte. De samenwerking tussen de jeugdzorgketen en de onderwijsketen kan verder worden versterkt. Gemaakte afspraken worden niet altijd uitgevoerd. Met name de Staal-afspraken dienen geïmplementeerd te worden. 7 Naamsbekendheid van het CJG bij zowel burgers als professionals (bijvoorbeeld het onderwijsveld, de huisartsen en de jeugd-ggz) is nog onvoldoende. 4 Dit is exclusief de middelen die de gemeente inzet voor het SMW VO/BO en de JGZ 4-19 jaar. 5 Uit eerder onderzoek blijkt dat financiële knelpunten het functioneren van CJG s in de weg kunnen staan. Deelnemende organisaties klagen bijvoorbeeld dat hun CJG-activiteiten niet (structureel) worden vergoed. Gescheiden financieringsstromen zouden samenwerking in de weg staan. 6 Het onderzoek inclusief ambtelijk wederhoor is eind 2011 afgesloten. 7 Binnen de Stadsregio Rotterdam zijn verschillende andere netwerken actief. Om een goede afstemming binnen de stadsregio te realiseren over welke casuïstiek op welke tafel besproken wordt en wie waarover gaat, is tussen de verschillende coördinatoren van de netwerken afgesproken dat de zogenaamde Staal-afspraken (afspraken gemaakt in Café Staal in Rotterdam) leidend zullen zijn.

6 AS// 6/14 3. Bevindingen bij andere gemeenten De belangrijkste voorlopige bevindingen voor de 43 gemeenten die in het onderzoek zijn betrokken, luiden als volgt. 8 Beleidsvoorbereiding en verantwoording De gemeenten hebben lang niet altijd toetsbare ambities geformuleerd. In ruim twee derden van de onderzochte gemeenten is door middel van een onderzoek de startsituatie niet of slechts gedeeltelijk in kaart gebracht. De demografische kenmerken en het hulpaanbod zijn vaak wel goed in kaart gebracht. In het kader van de beleidsvoorbereiding is weinig inzicht gezocht in de behoeften en problemen van kinderen, jeugdigen en hun ouders. Ongeveer de helft van de onderzochte CJG s verantwoordt zich jegens de gemeente (nog) niet over de voortgang en realisatie van de doelstellingen. Evaluaties en voortgangsrapportages, voor zover die er zijn, hebben vooral het karakter van een verslag van activiteiten. In veel onderzochte gemeenten is op dit moment niet vast te stellen of het behalen van de beleidsdoelen in zicht is. Kosten en zelf investeren Uit het onderzoek blijkt dat 75% van de onderzochte gemeenten ook eigen middelen in het CJG investeren. Dat eigen geld gaat vooral naar extra budget voor de jeugdgezondheidszorg voor jarigen, de invoering van het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg of de exploitatie van het systeem voor het signaleren van risicojongeren. Veel gemeenten spreken hun zorg uit over de (financiële) gevolgen van de overheveling van de geïndiceerde jeugdzorg vanuit de provincie naar de gemeenten. Knelpunten in samenwerking Uit het onderzoek komt verder naar voren dat: outreachend werken in veel gemeenten wel met de mond wordt beleden, maar in de praktijk nog moet groeien; de herkenbaarheid van het CJG in de beginfase vooral gericht was op CJG-locatie, maar zich nu meer verplaatst naar de vindplaatsen waar kinderen en jeugdigen actief zijn, zoals het onderwijs; een als identiteit en eenheid ervaren CJG (een CJG-gevoel ) bijdraagt aan succesvolle samenwerking. Uit de interviews blijkt dat dit bij veel CJG s een ontwikkelpunt is; in kleine gemeenten het gebrek aan anonimiteit een rol speelt. De associatie met het Bureau Jeugdzorg wordt door veel ouders gevoeld, terwijl maar in een derde van de onderzochte gemeenten het Bureau Jeugdzorg fysiek op de CJG locatie aanwezig is. De vrees bestaat dat de komst van de geïndiceerde jeugdzorg naar gemeenten dit imagoprobleem zal versterken; velen geven aan dat gedeeltelijk gewerkt wordt met de verwijsindex. Daarmee bedoelen ze dat niet alle partners zijn aangesloten en/of dat de aangesloten partners niet volop gebruik maken van de index. Er zijn namelijk nogal wat weerstanden. Sommige partners achten het gebruik van de index overbodig, omdat zij zelf de weg wel weten. In veel regio s is afgesproken 8 De Algemene Rekenkamer van het Rijk verzamelt alle rapporten en komt in juni met een benchmark.

7 AS// 7/14 dat melding in de index alleen met instemming van de ouders mogelijk is, wat hulpverleners als een drempel ervaren. Bijna overal klaagt men dat de criteria voor al dan niet melden onduidelijk zijn; veel gemeenten aangeven dat er, los van de aanwezigheid van eventuele afspraken, in de praktijk terughoudendheid bestaat met betrekking tot het delen van informatie over cliënten. Vooral het onderwijs heeft de neiging om problemen in eigen kring te willen oplossen, mede vanwege het risico op imagoschade voor de school. In de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) bestaan bezwaren tegen het delen van informatie met derden wegens het medisch beroepsgeheim en andere overwegingen van privacy. In het algemeen is de bereidheid tot het delen van informatie afhankelijk van de vraag in hoeverre men participanten aan het CJG als derden dan wel als partners ervaart. 4. Ontwikkelingen Op 8 november 2011 hebben de staatssecretarissen van VWS en Veiligheid en Justitie de Beleidsbrief stelselwijziging jeugd Geen kind buiten spel naar de Tweede Kamer gestuurd. In die brief gaan ze onder andere in op het Centrum voor Jeugd en Gezin. Hieronder staan de voornaamste punten. De volgende paragraaf (conclusies en aanbevelingen) gaat in op het belang hiervan voor het CJG-onderzoek(srapport) en de aanbevelingen. Taken De taken van het CJG zullen in de toekomst zijn: 1. monitoren, screenen en vaccineren; 2. ondersteuning, voorlichting, advies en informatie; 3. zoveel mogelijk zelf bieden van hulp en bij complexe of specialistische hulpvragen hulp inschakelen in een zo vroeg mogelijk stadium; 4. integrale zorg rondom het gezin organiseren (bijvoorbeeld door inzet van een gezinscoach (volgens één gezin, één plan, één regisseur); 5. samenwerking met onderwijs. Op zich zijn deze taken niet nieuw, maar vanwege de nieuwe context zal met name de derde taak veel omvangrijker worden. Kortdurende interventies en langdurige laagfrequente zorg moet het CJG in de toekomst zelf bieden. Als het CJG oordeelt dat specialistische zorg noodzakelijk is, zorgt het voor inschakeling van deze zorg. Deze beoordeling door het CJG komt in de plaats van de huidige indicatiestelling door Bureau Jeugdzorg. De gemeenten zijn vrij om te beslissen welk budget beschikbaar is voor specialistische zorg. Wel moeten zij voldoen aan hun zorgplicht in dit opzicht (vgl. de Wmo). Het CJG wordt de poortwachter voor jeugdzorg. De indicatiestelling oude stijl wordt te kostbaar, bureaucratisch en weinig dynamisch geacht. Er is - wellicht telkens wisselend - maatwerk nodig, zoveel mogelijk in de eigen omgeving. Om dit goed te kunnen beoordelen is ervaring en deskundigheid nodig bij de professionals van het CJG. Het is van groot belang dat het CJG laagdrempelig blijft. Activiteiten die hier afbreuk aan doen, zoals de meld- en adviesfunctie kindermishandeling moeten andere instanties doen. Het CJG kan daar wel risicogevallen melden en eventueel betrokken worden bij vrijwillige hulpverlening naar aanleiding van deze risico s.

8 AS// 8/14 De samenwerking met scholen krijgt een sterker accent. Het CJG krijgt tot taak om de school te ondersteunen bij het omgaan met gedrags- en opgroeiproblemen en bij het terugdringen van schoolverzuim en schooluitval. Daarnaast moet het CJG onder regie van de gemeente samenwerken met het Wmo-loket, het Werkplein en het Veiligheidshuis. Wettelijke inkadering en financiering De positie van het CJG zal (anders dan nu het geval is) wettelijk worden geregeld in de nieuwe wet op de zorg voor jeugd. De feitelijke vormgeving van het CJG wordt overgelaten aan de beleidsvrijheid van de gemeente. Het basisaanbod aan preventie in het kader van de jeugdgezondheidszorg blijft geregeld op basis van de Wet publieke gezondheid. Andere taken die de JGZ uitvoert, moeten lokaal maatwerk zijn en worden daarom geregeld in de nieuwe wet op de zorg voor jeugd. Het thans in behandeling zijnde wijzigingsvoorstel van de Wet op de jeugdzorg wordt met het oog op de nieuwe wet gedeeltelijk teruggenomen en gedeeltelijk doorgezet. De punten die volgens het voorstel blijven, zijn een wettelijke doorzettingsmacht van de burgemeester waar sprake is van problemen in de samenwerking tussen instellingen, het vergroten van innovatieruimte voor gemeenten (experimenteerartikel) en het vergroten van de beleidsvrijheid door het bundelen van financieringsstromen binnen de huidige Wet op de jeugdzorg. De zorg voor jeugd zal worden gefinancierd door een decentralisatie-uitkering via het gemeentefonds, bestaande uit de huidige budgetten voor jeugdzorg ( 3,3 miljard) minus een efficiencykorting ( 80 miljoen in 2015, oplopend tot 300 miljoen in 2017). De gemeenten zijn vrij om dit geld te verdelen over verschillende actoren in de zorg voor jeugd, inclusief het CJG. De transitie vindt fasegewijs plaats in de periode De precieze fasering is nog niet bekend. 5. Conclusie en aanbevelingen Conclusie De Rekenkamercommissie concludeert dat de CJG-vorming in de gemeente voortvarend is opgepakt. De Rekenkamercommissie constateert dat het CJG Westvoorne in opzet voldoet aan het Basismodel CJG. De samenwerking met de aanpalende functies krijgt in beperkte mate vorm. Prestatie-indicatoren zijn nog mager of onduidelijk. Een managementinformatiesysteem is niet voorhanden of nog in ontwikkeling. Daardoor is een goede verantwoording niet mogelijk en is onduidelijk of het CJG op de goede weg is. Als gevolg daarvan kan Westvoorne in de uitvoering onvoldoende gericht sturen op het behalen van de doelen en weet ze dus onvoldoende of de dienstverlening voorziet in de behoeften en problemen van kinderen, jeugdigen en hun ouders. Ook in het kader van bezuinigingsdiscussies is het belangrijk om een goed beeld te hebben van de kosten en de baten (in termen van besparing) van het CJG. Uit het onderzoek komen verschillende knelpunten en aandachtspunten/risico s inzake het functioneren en de effectiviteit van het CJG naar voren. De Rekenkamercommissie begrijpt dat hierbij sprake is van een inherente spanning tussen enerzijds preventieve en anderzijds opgeschaalde zorg. De aanwezigheid van Bureau Jeugdzorg in het CJG is functioneel, maar kan tegelijkertijd een bedreiging zijn voor de laagdrempeligheid van het CJG. De vrees bestaat dat de komst van de geïndiceerde jeugdzorg naar gemeenten het imagoprobleem zal versterken. Ditzelfde geldt voor professionals die niet altijd bereid zijn casussen te melden. Soms verschuilen zij zich

9 AS// 9/14 achter privacywetgeving of weten ze onvoldoende hoe deze wetgeving toe te passen. Daardoor blijven zij te lang bezig met multiproblematiek die eigenlijk in het CJG thuishoort. Het baart de rekenkamercommissie zorgen dat het CJG er kennelijk niet op kan vertrouwen dat alle partners (tijdig) de informatie delen. Tijdigheid en een sluitende signalering zijn immers essentiële voorwaarden voor zorgcoördinatie. Enerzijds moet het vertrouwen tussen partners nog groeien en moeten partners elkaars kennis en werkwijze nog beter leren kennen. Anderzijds zal het CJG mogelijk zelf meer aanvullende ( outreachende ) aanpakken moeten ontwikkelen voor een sluitende signalering als zij niet volledig op de partners kan vertrouwen. Het rijksbeleid omtrent het CJG blijft in ontwikkeling. Het CJG neemt de indicatiefunctie van Bureau Jeugdzorg over (al heet het dan geen indicatie meer). Hoewel dit werk minder zwaar wordt ingericht dan thans het geval is, blijft het toch een hele klus. Het CJG zal (nog) meer outreachend gaan werken op allerlei vindplaatsen en in samenwerkingsverbanden (scholen, Wmo-loket, Werkplein, Veiligheidshuis). Het CJG zal moeten overleggen met de leiding van grote instellingen voor jeugdzorg en GGZ. Hiermee wordt het CJG wordt zwaarder en omvangrijker dan nu het geval is. Er zullen veel meer mensen bij het werk moeten worden ingeschakeld, bijvoorbeeld afkomstig van het voormalige Bureau Jeugdzorg en van zorgaanbieders. Gemeenten moeten zich nu gaan bezinnen op de vraag hoe zij dit gaan inkaderen. Met name staan zij voor de vraag of het CJG een netwerkorganisatie blijft of dat het een organisatie met rechtspositie wordt die mensen in dienst kan nemen en een budget kan beheren? Behalve dat het CJG meer taken krijgt, is ook de transitie zelf een hele uitdaging. En de winkel blijft open tijdens de verbouwing. Er wordt de komende jaren dus veel gevraagd van de CJG s. De gemeente zal er boven op moeten zitten. Aanbevelingen De conclusies en ontwikkelingen onderstrepen het belang van een goed functionerend CJG. De Rekenkamercommissie komt dan ook tot de volgende aanbevelingen: I. Spreek als raad met het college af welke informatiebehoefte uit de kaders voortvloeit en wat er in de verantwoording moet staan om te kunnen bepalen of en wanneer de dienstverlening van het CJG in de ogen van de raad voorziet in de behoeften en problemen van kinderen, jeugdigen en hun ouders. Betrek hierbij ook de huidige ontwikkelingen van het CJG in de toekomst. II. Maak als college de beleidsambities concreet, zoek hierbij de aansluiting bij behoeften en problemen van kinderen, jeugdigen en hun ouders en zet de ambities af tegen de beschikbare tijd, mensen en middelen. Schenk daarbij aandacht aan prestatie-indicatoren voor sluitende signalering, informatie en advies, toeleiding naar hulp, licht pedagogische hulp en coördinatie van zorg. Neem de huidige ontwikkelingen ten aanzien van het CJG in de toekomst mee en maak gebruik van de ervaringen van andere gemeenten. III. Draag als raad het college op de gesignaleerde aandachtspunten (verder) aan te pakken en daarover aan de raad te rapporteren. Hierbij doelen we op het versterken van outreachend werken en de signaleringsfunctie, investeren in de interne communicatie (van management naar werkvloer) en communicatie met partners (naar aanpalende functies/ de buitenring of

10 AS// 10/14 IV. andere netwerken), het weghalen van belemmeringen om te handelen naar afspraken, investeren in de versterking van de samenwerking en in de naamsbekendheid. Bezin u tijdig op de vraag hoe de ontwikkelingen in te kaderen. Blijft het CJG een netwerkorganisatie of wordt het een organisatie met rechtspositie die mensen in dienst kan nemen en een budget kan beheren, al dan niet met eigen middelen van de gemeente? 6. Reactie College

11 AS// 11/14

12 AS// 12/14

13 AS// 13/14

14 AS// 14/14 7. Nawoord Rekenkamercommissie De Rekenkamercommissie dankt het college voor zijn reactie. De Rekenkamercommissie constateert dat het college zich herkent in de aanbevelingen en waardeert het dat het er mee aan de slag is en ook ingaat op de huidige stand van zaken en de toekomstige ontwikkelingen. De Rekenkamercommissie neemt de opmerkingen en huidige stand van zaken, op een enkele kanttekening, voor kennisgeving aan. De volgende kanttekeningen worden geplaatst: Ten aanzien van de opmerking over de implementatie van de STAAL-afspraken merken wij op dat er sprake is van voortschrijdend inzicht. De nota van bevindingen bevat een weergave van de uitkomsten van de destijds gevoerde gesprekken. Er is toen expliciet gesteld dat de afspraken wel op papier stonden, maar nog onvoldoende werden toegepast. Het beschikbaar stellen van eigen middelen is niet in het onderzoek en het ambtelijk wederhoor naar voren gebracht. Op voorhand wordt hierbij aangetekend dat het lastig blijkt om een volledig en sluitend inzicht te verkrijgen in de financiering van de inrichting van het CJG en van de taken die binnen het CJG worden verricht. De interviews en het aangeleverde materiaal hebben dat bevestigd. De strekking van de afspraken in het Bestuursakkoord waren overigens van dien aard dat van gemeenten werd verwacht dat zij buiten de reguliere taken (zoals JGZ en SMW) extra eigen middelen ter beschikking zouden stellen. De redactionele opmerking is doorgevoerd.