Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 29 SEPTEMBER 2010 P F/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P F I. H. H., II. B. A., Mrs. Christophe Halet, advocaat bij de balie te Luik, en Sandrine Perin, advocaat bij de balie te Brussel, beide cassatieberoepen tegen 1. AXA BANK BELGIUM, naamloze vennootschap, e.a. III. M. N., Mr. Adrien Masset, advocaat bij de balie te Verviers. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF De cassatieberoepen zijn gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Luik, correctionele kamer, van 24 februari 2010.

2 29 SEPTEMBER 2010 P F/2 A. B. voert één middel aan en N. M. vier middelen, ieder in een memorie die aan dit arrest is gehecht. Raadsheer Benoît Dejemeppe heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal Raymond Loop heeft geconcludeerd. II. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling ( ) B. Cassatieberoep van A. B. 1. In zoverre het cassatieberoep gericht is tegen de veroordelende beslissing op de tegen de eiser ingestelde strafvordering Middel Het middel voert aan dat het arrest, door de vervolgingen ontvankelijk te verklaren, artikel 127, 2, Wetboek van Strafvordering schendt aangezien de eiser, voor de raadkamer die uitspraak doet over de regeling van de rechtspleging, niet was opgeroepen in de strafinrichting waar hij was opgesloten. De wet maakt de vonnisgerechten niet bevoegd om zich uit te spreken over de wettigheid van de beslissingen van de onderzoeksgerechten. Een beschikking tot verwijzing maakt de zaak aanhangig bij de bodemrechter, mits die beschikking niet onwettig is wat de bevoegdheid betreft. Zij blijft effect sorteren zolang zij door het Hof van Cassatie niet is vernietigd. Het verzuim om de inverdenkinggestelde voor de raadkamer op te roepen voor de regeling van de rechtspleging, is geen grond van nietigheid, niet-ontvankelijkheid of verval van de strafvordering die door het vonnisgerecht, waar de zaak door de verwijzing rechtsgeldig aanhangig is gemaakt, kan worden opgeworpen. Het middel dat van het tegendeel uitgaat, faalt naar recht.

3 29 SEPTEMBER 2010 P F/3 Ambtshalve onderzoek van de beslissing De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven rechtsvormen zijn in acht genomen en de beslissing is overeenkomstig de wet gewezen. ( ) C. Cassatieberoep van N. M. Eerste middel Het middel verwijt het arrest dat het de eiser schuldig verklaart aan het bij artikel 505, eerste lid, 2, Strafwetboek bepaalde witwasmisdrijf, zonder dat het arrest het morele bestanddeel van het misdrijf vaststelt. De voormelde bepaling straft degene die zaken bedoeld in artikel 42, 3, Strafwetboek, heeft gekocht, in ruil of om niet heeft ontvangen, in bezit, bewaring of beheer heeft genomen, ofschoon hij van in het begin de oorsprong ervan kende of diende te kennen. Het bewijs van het morele bestanddeel van dat misdrijf wordt afgeleid uit alle feitelijke omstandigheden die noodzakelijkerwijs het wantrouwen moeten opwekken van degene die de zaken in bezit neemt en die voldoende ernstige, duidelijke en met elkaar overeenstemmende vermoedens uitmaken die het besluit wettigen dat het bestanddeel kennis wel degelijk aanwezig is. Het arrest vermeldt het volgende: - nadat de eiser eerst heeft staande gehouden dat hij van M. M. een bedrag van BEF had ontvangen voor de overdracht van de aandelen van de naamloze vennootschap Expertise Huy Finance, heeft hij toegegeven dat het ging over BEF die hem op 9 april 2001 in contanten waren overhandigd en dat hij de dag daarop euro in contanten op een Luxemburgse bankrekening heeft gestort; - M. M., die betwist dat hij die bedragen heeft ontvangen, beschikt niet over wettelijke bronnen van inkomsten die het bezit van een dergelijk kapitaal kunnen verantwoorden; hij heeft geweigerd enige opheldering te verschaffen over de oorsprong van andere via zijn rekening doorgesluisde bedragen;

4 29 SEPTEMBER 2010 P F/4 - volgens een verklaring van A. U., die meermaals is veroordeeld, onder meer wegens deelneming aan groots opgezette fraudes, terwijl hij was aangehouden wegens deelneming aan een BTW-carrousel, zou hij, om zijn schulden aan te zuiveren, aan M. M. waarvan bekend was dat hij deel uitmaakte van de "Luikse onderwereld", een bedrag van BEF hebben overhandigd ; volgens A. U. heeft M. M. dat bedrag aan de eiser overhandigd voor de aankoop van de aandelen van de naamloze vennootschap Expertise Huy Finance; - de voorwaarden voor de overdracht van de aandelen van de naamloze vennootschap Expertise Huy Finance zijn ongewoon. Geen van de betrokkenen houdt er dezelfde versie van die transactie op na. M. M. betwist dat hij die aandelen heeft gekocht en ook maar enig bedrag aan de eiser heeft betaald en laatstgenoemde schuift eerst een bedrag van BEF en vervolgens een bedrag van BEF naar voren. Beide bedragen maken een redelijke prijs uit, conform de marktprijs. Nadat het arrest aldus de wettelijke herkomst of oorsprong van de aan de eiser overhandigde bedragen heeft uitgesloten, wijst het de hypothese van eenvoudige belastingfraude af, aangezien die hypothese totaal ongeloofwaardig is. Volgens de appelrechters hadden immers noch M. M. noch A. U. een beroepsbezigheid die niet-aangegeven bedragen van dergelijke omvang kan genereren. Het arrest oordeelt ten slotte dat de eiser niet onwetend kon zijn omtrent de wederrechtelijke oorsprong van de door hem ontvangen bedragen, rekening houdend met de clandestiene omstandigheden waarin die verrichtingen tot stand zijn gekomen alsook met de leugens en valsheden die naar aanleiding van die transactie zijn gepleegd. Met die overwegingen, die niet de tegenstrijdigheid bevatten die de eiser eraan toeschrijft, omkleden de appelrechters hun beslissing regelmatig met redenen en leiden zij naar recht het bestaan af van het morele bestanddeel van de telastlegging. Het middel kan niet worden aangenomen.

5 29 SEPTEMBER 2010 P F/5 Tweede middel Beide onderdelen samen Om de beklaagde aan de overtreding van artikel 505, eerste lid, 2, Strafwetboek schuldig te verklaren, volstaat het dat de wederrechtelijke herkomst of oorsprong van de zaken is bewezen evenals de onvermijdelijke kennis die hij daarvan had of diende te hebben, zonder dat vereist is dat de rechter het precieze misdrijf kent, op voorwaarde dat hij op grond van de feitelijke gegevens elke rechtmatige herkomst of oorsprong kan uitsluiten. In tegenstelling tot wat het middel aanvoert, blijft de herkomst van een geldbedrag onrechtmatig, ook al was dit bedrag overhandigd aan een tussenpersoon ter aflossing van een schuld. Met de in antwoord op het eerste middel samengevatte overwegingen verantwoorden de appelrechters naar recht, zonder op dit punt te worden tegengesproken, hun beslissing dat het aan de eiser overhandigde bedrag van BEF alleen een wederrechtelijke oorsprong kon hebben. Het middel kan niet worden aangenomen. Derde middel Beide onderdelen samen De eiser heeft voor de appelrechters aangevoerd dat, ofschoon het bedrag van BEF een wederrechtelijke oorsprong had, uit de gegevens van het dossier niet kon worden afgeleid dat het bedrag niet afkomstig kon zijn van een eenvoudige belastingfraude, die het misdrijf witwassen uitsluit. Hij verwijt het arrest dat het de artikelen 42 en 505, eerste lid, 2, en derde lid, Strafwetboek schendt door te oordelen dat dit bedrag een vermogensvoordeel is dat door een ander misdrijf dan eenvoudige belastingfraude is verkregen. Om te beslissen dat het basismisdrijf geen eenvoudige belastingfraude is, dient de rechter de feiten van ernstige en georganiseerde belastingfraude met aanwending van ingewikkelde mechanismen of procédés van internationale omvang in de zin

6 29 SEPTEMBER 2010 P F/6 van artikel 505, derde lid, niet te preciseren, op voorwaarde dat hij, op grond van de feitelijke gegevens, kan uitsluiten dat de gelden van een eenvoudige belastingfraude afkomstig zijn. Uit de redenen van het arrest die in antwoord op het eerste middel zijn samengevat, blijkt dat het litigieuze bedrag was overhandigd via twee personen zonder een beroepsbezigheid die niet-aangegeven bedragen van dergelijke omvang kan genereren. Volgens de appelrechters heeft één van hen, die bekend staat voor het feit dat hij tot de "Luikse onderwereld" behoort, zelfs betwist dat hij dat bedrag heeft overhandigd en heeft hij geweigerd enige uitleg te verstrekken over de oorsprong van andere via zijn bankrekening doorgesluisde bedragen, terwijl de tweede meermaals werd veroordeeld voor deelneming aan groots opgezette fraudes en een bedrag van BEF zou hebben overhandigd ofschoon hij aangehouden was in het kader van deelneming aan een BTWcarrousel. De appelrechters die aldus de eenvoudige belastingfraude uitsluiten, oordelen, zonder de algemene rechtsbeginselen inzake de bewijslast in strafzaken te miskennen, dat het verweer van de eiser totaal ongeloofwaardig was en verantwoorden hun beslissing naar recht. Het middel kan niet worden aangenomen. Vierde middel Het middel verwijt het arrest dat het de verbeurdverklaring uitspreekt van BEF, omgezet in euro, waarvan euro de borg uitmaken die aan de Deposito- en Consignatiekas in bewaring is gegeven. De eiser zet uiteen dat hij is vrijgesproken van het hem sub G.35 ten laste gelegde feit, erin bestaande dat hij tussen 13 en 27 juni 2002 zijn bedrieglijk onvermogen heeft georganiseerd door zijn rekeningen, met name in het Groothertogdom Luxemburg, af te sluiten en zich dat bedrag in contanten te hebben doen overhandigen, wat hij aan zijn kinderen zou hebben gegeven. Volgens hem houdt die vrijspraak in dat het voormelde bedrag zich niet meer in zijn vermogen bevond zodat de verbeurdverklaring alleen kon worden uitgesproken op de wijze bepaald in artikel 505, zevende lid, Strafwetboek.

7 29 SEPTEMBER 2010 P F/7 De beslissing waarbij de eiser van de telastlegging G.35 werd vrijgesproken steunt op de overweging dat niet bewezen is dat de eiser tijdens de periode van het misdrijf zijn verplichtingen niet is nagekomen. In strijd met wat het middel aanvoert blijkt uit die reden niet dat de appelrechters "impliciet doch zeker hebben geoordeeld dat het verbeurdverklaarde bedrag zich niet meer in het vermogen van de eiser bevond". Het middel dat van een foutieve interpretatie van het arrest uitgaat, mist feitelijke grondslag. Ambtshalve onderzoek van de beslissing De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven rechtsvormen zijn in acht genomen en de beslissing is overeenkomstig de wet gewezen. Dictum Het Hof, Verwerpt de cassatieberoepen. Veroordeelt de eisers in de kosten van hun cassatieberoep. Aldus geoordeeld door het Hof van Cassatie, tweede kamer, te Brussel, door afdelingsvoorzitter Jean de Codt, afdelingsvoorzitter Frédéric Close, de raadsheren Albert Fettweis, Benoît Dejemeppe en Pierre Cornelis, en in openbare terechtzitting van 29 september 2010 uitgesproken door afdelingsvoorzitter Jean de Codt, in aanwezigheid van advocaat-generaal Raymond Loop, met bijstand van griffier Fabienne Gobert. Vertaling opgemaakt onder toezicht van raadsheer Filip Van Volsem en overgeschreven met assistentie van afgevaardigd griffier Véronique Kosynsky. De afgevaardigd griffier, De raadsheer,