Staats- en bestuursrecht Q&A week 1

Transcriptie

1 Staats- en bestuursrecht Q&A week 1 Mw. mr. M. (Michal) Diamant & mr. M.R. (Matthijs) Baart

2 Wat is Q&A? - Ruimte voor aanvullende vragen over hoor en casuscolleges: - Geen apart werkboek, geen aparte stof, maar wel herhaling/uitleg van pijnpunten. - Stel je vraag vóór vrijdag 09:00 uur op Blackboard. - Tentamentraining: - Oefenopgaven maken met elkaar, maar ook: - Hoe lees je jurisprudentie; - Hoe beantwoord je een tentamenvraag zo goed mogelijk; - Zelf ideeën? Laat het weten! QnA@law.leidenuniv.nl

3 Programma Eerste deel: - Vragen n.a.v. hoor en casuscollege etc.; Tweede deel: - Studievaardigheden; - Tentamentraining.

4 Inventarisatie - Welke onderwerpen hebben jullie als lastig ervaren?

5 Doorwerking internationaal recht Monisme nationale rechtsorde is onderdeel van volkenrechtelijke rechtsorde (één geheel) De volkenrechtelijke norm richt zich rechtstreeks tot de ambten en/of onderdanen van een staat Dualisme nationale rechtsorde en volkenrechtelijke rechtsorde zijn gescheiden Volkenrechtelijke normen binden de staten. Binding van ambten en onderdanen gebeurt door transformatie

6 Gematigd monisme: art. 93 Gw Automatische interne werking (o.b.v. Grenstractaat Aken) Maar gematigd, want: Artikel 93 Gw: niet al het internationale recht is rechtstreeks inroepbaar voor de nationale rechter of kunnen verplichtingen opleggen aan de burger, maar slechts die bepalingen die een ieder verbindende bepalingen zijn (én bekend zijn gemaakt) Niet een ieder verbindende bepalingen hebben dus wél interne werking

7 Voorrang: art. 94 Gw Als de toepassing van een nationaal wettelijk voorschrift in strijd is met een ieder verbindende bepaling, kan de nationale rechter het nationale voorschrift buiten toepassing laten. Artikel 94 Gw: Een ieder verbindende bepaling heeft voorrang boven strijdige nationale voorschriften (ander internationaal recht heeft dus géén voorrang!)

8 Ieder verbindende bepalingen (ivb) Het bepalen van een ieder verbindendheid is van belang voor: De inroepbaarheid ervan door of de binding van de burger (art. 93 Gw) In geval van strijdigheid: voorrang van ieder verbindende bepalingen (art. 94 Gw) Maar hoe bepaal je of iets een ivb is?

9 Spoorwegstaking (I) HR 30 mei 1986, NJ 1986/688 (Spoorwegstaking): r.o. 3.2 Of verdragssluitende staten al dan niet hebben beoogd aan art. 6lid 4 ESH directe werking toe te kennen, is niet van belang, nu noch uit de tekst, noch uit de totstandkominggeschiedenis van het verdrag valt af te leiden dat zij zijn overeengekomen dat aan art. 6 die werking niet mag worden toegekend. Bij deze stand van zaken is naar Nederlands recht slechts de inhoud van de bepaling beslissend: ( ) is deze van dien aard dat de bepaling in de nationale rechtsorde zonder meer als objectief recht kan functioneren?

10 Spoorwegstaking (II) Is er iets over directe werking te vinden in: 1. Het verdrag zèlf? 2. De totstandkomingsgeschiedenis van het verdrag? (travaux préparatoires, goedkeuringswetten) JA NEE Directe werking was niet de bedoeling Geen directe werking! (maar uitzonderingen mogelijk) Directe werking was wel de bedoeling Inhoud beslissend: Kan de bepaling als objectief recht functioneren?... dus... Is de verdragsbepaling concreet genoeg? JA: Een ieder verbindend! NEE: Níet een ieder verbindend!

11 Ieder verbindend? Voorbeeld: LJN: BP3044 Artikel 11 lid 2 sub b Vrouwenverdrag: ( ) nemen de Staten die partij zijn bij dit Verdrag passende maatregelen om: (b) verlof wegens bevalling in te voeren met behoud van loon of met vergelijkbare sociale voorzieningen ( ) HR (r.o ): het resultaat van de te nemen maatregelen is onvoldoende nauwkeurig omschreven (niet is voorgeschreven aan welke voorwaarden het verlof moet voldoen: duur, omvang, hoogte)

12 Studievaardigheden - Houd de stof iedere week bij! - Hoe pak je dat aan? - Lees alles, maar onderscheid hoofd en bijzaken; - Markeer tijdens het lezen belangrijke delen; - Maak tijdens of na het lezen een samenvatting of mindmap (gratis, wel registreren gebruik je umail!)

13

14 Overleg met elkaar! - Tijdens Q&A is tijd ingeruimd om in groepjes te overleggen, bijvoorbeeld: - Hoe pak jij het lezen aan? - Hoe ziet jouw mindmap eruit? - Wat vind jij het belangrijkste van dit arrest/deze uitspraak? - Etc. - Maar bedenk dat jij jouw tentamen maakt!

15 Groepsopdracht - Bedenk drie dingen die je als moeilijk hebt ervaren (in BA I of studeren in het algemeen) of verwacht te gaan ervaren bij dit vak; - Bespreek in jouw groep hoe andere mensen dat ervaren en daarmee omgaan; - Daarna volgt een bespreking met de hele groep.

16 IRAC-methode Issue: Rules: Analysis: Conclusion: wat zijn de (rechts)vraag en de feiten? waar vind ik relevante informatie? analyse van rules; of toepassing van rules op de feiten; beantwoording van de (rechts)vraag.

17 Tentamenopdracht In november 2005 voerden toenmalig Kamerlid Hirsi Ali en VVDerelid Wiegel door middel van open brieven in NRC Handelsblad een discussie over de financiële gelijkstelling van bijzonder en openbaar onderwijs. Die gelijkstelling, opgenomen in artikel 23 Grondwet, is in 1917 gelijktijdig met een andere fundamentele wijziging van het constitutionele bestel tot stand gekomen. Mevrouw Hirsi Ali had in 2005 een poging willen ondernemen, het zesde lid van artikel 23 Grondwet te doen wijzigen. Geef kort aan op welke punten de daarvoor te volgen procedure afwijkt van de gewone wetgevingsprocedure.

18 Uitwerking tentamenvraag: Issue (I) Gevraagd wordt naar het verschil tussen de manier waarop je de Grondwet wijzigt en de wijziging/totstandkoming van wetgeving in formele zin.

19 Uitwerking tentamenvraag: Rules (R) De Grondwetwijzigingsprocedure is geregeld in de artikelen Gw, de formele wetgevingsprocedure in de artikelen Gw.

20 Uitwerking tentamenvraag: Analysis (A) De Grondwetwijziging vindt plaats in twee lezingen met tussentijdse Kamerontbinding (art. 137 lid 3 Gw), terwijl bij formele wetgeving de Kamer niet wordt ontbonden. In de tweede lezing moet het wetsvoorstel met twee derden meerderheid worden aangenomen (art. 137 lid 4 Gw), terwijl bij formele wetgeving een gewone meerderheid geldt (art. 81 lid 1 jo. 67 Gw).

21 Uitwerking tentamenvraag: Conclusion (C) Het verschil tussen de manier waarop je de Grondwet wijzigt en de wijziging/totstandkoming van wetgeving in formele zin is gelegen in de tussentijdse ontbinding van de Kamer en de benodigde meerderheid voor het aannemen van het (wijzigings)voorstel.

22 Evaluatie - Wat vonden jullie van deze Q&A? - Mis je iets? - Wat zou je de komende weken willen oefenen? - Voor concrete vragen in de komende weken: Zie Blackboard! QnA@law.leidenuniv.nl