Agnes Kant Het integratiebeleid is mislukt

Transcriptie

1 Agnes Kant Het integratiebeleid is mislukt Gedreven, fanatiek, strijdbaar, deze en soortgelijke omschrijvingen keren terug in ieder portret van Agnes Kant. Evenals de kwalificaties keffertje, bijter, doordrammer. Publicist Henk Spaan onderscheidde het SP-Kamerlid in Het Parool met de eretitel Heksje Bezemsteel Ook in de drie jaar die sindsdien zijn verstreken, zet Kant zich onverminderd in voor de achtergestelden in onze samenleving. Integratie van minderheden en de rol die sport daarbij kan spelen, staan dan ook hoog in haar rode vaandel. Integratie in het kwadraat, zo zou je de jeugd van Agnes Kant kunnen typeren. De eerste tien jaar van haar leven woonde het in 1967 geboren SP-Kamerlid in het Duitse Hessisch-Oldendorf, waar haar beide ouders lesgaven aan kinderen van Nederlandse militairen, die gestationeerd waren op de plaatselijke NAVObasis. Daarna repatrieerde het gezin Kant en moest de kleine Agnes opnieuw omschakelen. Hoe kijkt ze terug op die periode? Kant: In Duitsland heb ik mij nooit een vreemde gevoeld. Het grootste deel van mijn leven speelde zich af tussen de Nederlanders - in die zin was het wel degelijk een soortement enclave en vergelijkbaar met de zwarte wijken die je nu in ons land ziet - maar anderzijds verhuisde ons gezin - in tegenstelling tot de andere Nederlanders - al snel naar de stad, waardoor we midden tussen de Duitsers kwamen te wonen. We waren een uitzondering binnen een uitzondering zou je kunnen zeggen. Dientengevolge was ik als kind gedwongen op straat met Duitse leeftijdgenootjes te spelen. Mijn ouders hadden ook Duitse vrienden. En toch bleef je je Nederlander voelen, zeg maar: een vreemde eend in de bijt, ondanks de geringe culturele verschillen. Kil Een groter integratieprobleem vormde de terugkeer naar Nederland, aldus Kant. Ik kan me nog levendig herinneren dat ik de eerste tijd met de nek werd aangekeken. Daardoor is mijn beeld van de Duitse gastvrijheid nog steeds heel positief en die van Nederland heel negatief. Ik weet wel: die kille ontvangst heeft alles te maken met het Duits-Nederlandse verleden, maar feit blijft dat ik mij niet welkom voelde in mijn eigen land. Als je in Duitsland rond theetijd bij iemand binnenkwam, was het: Schuif maar aan, in Nederland werd je bij wijze van spreken de deur weer uitgekeken. Misschien dat de benadering intussen wat is veranderd, maar toen was de houding van mijn klasgenoten: Er zit een nieuw meisje bij ons op school; dat meisje komt uit Duitsland en Duitsland is geen prettig land. Niet dat het me echt werd ingewreven, maar 164 sport en kennis

2 sport en kennis 165

3 Voor topsporter ben ik te weinig individualistisch. voelen deed ik het des te meer. Gelukkig duurde dat gevoel in mijn geval maar heel kort - pakweg een half jaar. Daarom vind ik het ook zo treurig dat Turkse of Marokkaanse kinderen, die hier geboren zijn en hun leven lang al tussen ons wonen, zich in Nederland nog steeds niet welkom voelen, iets hebben van: Waarom worden wij altijd alleen maar als een probleem gezien? Een tijdje geleden was ik op bezoek in een Marokkaans jongerencentrum. Een aantal van die knapen droeg een t-shirt met de tekst Ik ben een goeie. Dat zij met zo n t-shirt lopen, zegt heel veel. En het schetst meteen het dilemma, dat samenhangt met dit onderwerp. Je kunt immers niet onder het tapijt schuiven dat er problemen zijn met Marokkaanse jongeren in de grote steden, maar evenmin kun je daar de groep in haar geheel op afrekenen. Fanatiek Aan welke sporten heb je niet gedaan? is in het geval van Agnes Kant een betere vraag dan: welke sporten heb je wel beoefend? De 39-jarige inwoonster van het Gelderse Doesburg: Sport loopt als een rode draad door mijn leven. Ik heb vrij fanatiek van alles geprobeerd: volleybal, atletiek, veldlopen, triatlon, wielrennen, badminton, jiu jitsu, ja zelfs bankdrukken, en dan vergeet ik er waarschijnlijk nog een stuk of wat. Als klein meisje ben ik eerst gaan turnen. Zoals bij veel andere sporten die daarop volgden, ging dat in het begin wel redelijk. Daarna kwam ik in een of andere selectie en vervolgens stopte het bij regiokampioenschappen en dergelijke. Bij het turnen kwam ik rond mijn tiende, elfde aan het plafond van mijn durf. Fysiek kon ik vrij veel, maar achterover flikflakken deed ik met tegenzin, nadat ik een paar keer hard was gevallen. Fysieke sporten doe ik graag, maar dan wel zonder al die blauwe plekken. Mede om die reden ben ik gaan volleyballen. Achteraf de leukste sport die ik gedaan heb. Inspannend, vol verrassende spelelementen en bovendien ben je afhankelijk van echt teamwork, wat mij zeer aanspreekt. Ook is er het sociale element, het blijven hangen na de wedstrijd. Dat is des te leuker als je mensen met heel verschillende maatschappelijke achtergronden in je team hebt. Mijn probleem is echter dat ik als Tweede-Kamerlid in feite geen sociaal leven meer heb, laat staan dat ik mij kan binden aan een club waarmee ik op vaste tijden wedstrijden speel. Dat vind ik ontzettend jammer. Natuurlijk zou ik mij kunnen melden bij een recreantenteam - daar ligt het allemaal wat vrijer - maar sporten is voor mij - helaas - synoniem aan presteren. Ik speelde echt niet op topniveau, maar ik wil wel altijd en overal winnen. Als ik verlies, baal ik stevig. Het ergste balen is onnodig verliezen. Weten dat je beter bent en dan toch verliezen. Vreselijk. 166 sport en kennis

4 Weten dat je beter bent en dan toch verliezen. Vreselijk. Veertig Om haar conditie op te vijzelen, ging Agnes Kant hardlopen. Daar komt bij dat je een individuele sport kunt beoefenen wanneer en waar je maar wilt. Of het ook te maken heeft met het opzoeken van mijn grenzen? Verder dan een halve marathon en een kwart triatlon ben ik nooit gekomen, dus dat valt wel mee. Wel probeer ik ook hier het beste uit mijzelf te halen. Laatst deed ik mee aan een sponsorloop, die georganiseerd was door mijn broer. Hoorde ik vlak voor de finish de omroeper zeggen: En daar komt de derde vrouw binnen. God, denk ik dan, ben ik bijna veertig, word ik nog derde. Die gedachte bracht mij terug naar de tijd dat ik zelf als vijftien- of zestienjarige mijn eigen eerste veldloopwedstrijdjes deed. Met regelmaat werd ik dan voorbijgelopen door veertigjarige vrouwen. Dat vond ik zo erg en nou doe ik het zelf. Springschenen Ik ben altijd iemand geweest van een gezonde geest in een gezond lichaam, beklemtoont Kant. Dus probeerde ik diverse sporten die goed met school te combineren waren. Naast hardlopen was dat bijvoorbeeld fitness. Op een sportschool in Zutphen ben ik gaan bankdrukken, ofwel gewichtheffen vanuit ligstand. Op een gegeven moment drukte ik ruim mijn eigen gewicht. Omdat ik daar vierkante borsten van kreeg, ben ik er echter mee gestopt. Dromen van een topsportcarrière heeft Kant nooit gedaan. Ik wilde graag turnen, maar daar was ik te groot voor. Ik wilde graag volleyballen, maar daar was ik te klein voor. Bij lopen gold dat minder. Ik heb een postuur dat geschikt is voor middellange afstanden, dus toen ik op een atletiekclub ging, begon het allemaal te kloppen. Ik werd daar ook redelijk serieus in, maar aan mijn eerste echte wedstrijd ben ik nooit toegekomen. Binnen drie maanden raakte ik zo zwaar geblesseerd, dat ik een paar jaar heb moeten stoppen. Mijn eigen schuld hoor, want naast het trainingsschema, bleef ik mijn eigen loopjes doen. Met als gevolg dat ik last kreeg van springschenen, geïrriteerd vlies tussen de botten in mijn onderbenen. Nu even stoppen, kreeg ik te horen. Nou, dan moet je net bij Kant wezen. Dat gaat wel over, dacht ik, dus gaat deze dame lekker door. Zo jammer, want ik had er echt zin in, dacht: atletiek, dat is het. Maar dat betekent niet dat ik alles opzij had willen zetten voor een eventuele loopbaan in de atletiek. Ik vind sport heel belangrijk. Aan de andere kant: zoveel energie stoppen in iets wat je zelf wilt bereiken, is niet mijn keuze. Op vrij jonge leeftijd hield ik mij al bezig met politieke ideeën en die vind ik toch belangrijker in het leven. Het fanatisme is er wel, maar voor topsporter ben ik te weinig individualist. Om aan topsport te doen, moet je een bepaalde vorm van egoïsme opbrengen. Je moet geen egoïst zijn, maar het bij tijd en wijle wel worden, anders haal je de top niet. sport en kennis 167

5 Sport en Kennis Deze preview is een gedeelte uit het boek: Hinderlijk buitenspel Sport als motor van integratie? Meer informatie Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op