Factsheet TOEPASSING ALTERNATIEVE WEEKMAKERS IN SPEELGOED- EN KINDERVERZORGINGARTIKELEN. Inventarisatie en migratie-onderzoek.

Transcriptie

1 TOEPASSING ALTERNATIEVE WEEKMAKERS IN SPEELGOED- EN KINDERVERZORGINGARTIKELEN Inventarisatie en migratie-onderzoek Factsheet Oktober 2009 Voedsel en Waren Autoriteit Warenklachtenlijn VWA: (0800) Internet: ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 0 van 4

2 1. INLEIDING Speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 1 voor jonge kinderen worden vaak gemaakt van zachte kunststoffen. Om kunststoffen zacht en flexibel te maken, worden zogenaamde weekmakers toegepast. Een zestal weekmakers wordt veel gebruikt en is wettelijk geregeld: di(2-ethylhexyl) ftalaat (DEHP), dibutylftalaat (DBP), benzylbutylftalaat (BBP), di-isononylftalaat (DINP), di-isodecylftalaat (DIDP) en di-n-octylftalaat (DnOP). Sinds januari 2007 mogen deze weekmakers feitelijk niet meer worden gebruikt om het materiaal van speelgoed- en kinderverzorgingartikelen week te maken. Daarom worden er tegenwoordig ook alternatieve weekmakers toegepast. Hiervoor zijn geen specifieke wettelijke eisen, maar de algemene eis is dat ze de gezondheid van het kind niet in gevaar mogen brengen. Dit geldt bij inslikken, inademing of contact met de huid, slijmvliezen of ogen. 2. DOELSTELLING Het doel van het onderzoek is tweeledig, namelijk om inzicht te krijgen: welke weekmakers anders de zes wettelijke geregelde ftalaten worden toegepast in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen; en hoe groot de migratie (afgifte) van de meest toegepaste alternatieve weekmakers is tijdens het spelen en sabbelen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) beoordeelt op basis van deze gegevens de gezondheidsrisico s van deze alternatieve weekmakers. 3. WERKWIJZE In april en mei 2008 zijn 148 verschillende zachte kunststoffen speelgoedartikelen en 22 verschillende zachte kunststoffen kinderverzorgingartikelen bemonsterd op de Nederlandse consumentenmarkt. Variërend van badspeelgoed en skippyballen tot slabbers en zitkussens van kinderstoelen. Er is specifiek gezocht naar zachte kunststoffen artikelen die bestemd zijn voor (jonge) kinderen. Er zijn in totaal minimaal 87 verschillende merken vertegenwoordigd. In bijlage 1 is een overzicht te vinden van de bemonsterde speelgoedartikelen en de resultaten van het onderzoek. In bijlage 2 is een overzicht te vinden van de bemonsterde kinderverzorgingartikelen en de resultaten van het onderzoek. Sommige monsters bestonden uit verschillende soorten kunststof of onderdelen, waardoor er meerdere deelmonsters gemaakt zijn. In totaal zijn er daarom 230 deelmonsters onderzocht, waarvan 205 speelgoed- en 25 kinderverzorgingartikelen. De monsters zijn onderzocht op de aanwezigheid van alternatieve weekmakers. Daarnaast is een aantal monsters ook onderzocht op de afgifte van alternatieve weekmakers. In bijlage 3 is een korte beschrijving van de gebruikte analysemethodes voor het onderzoek te vinden. 1 Kinderverzorgingartikelen zijn artikelen die bestemd zijn om de slaap, ontspanning, hygiënische verzorging en voeding van, alsmede het zuigen door kinderen te vergemakkelijken. ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 1 van 4

3 4. RESULTATEN 4.1 Toepassing alternatieve weekmakers 205 deelmonsters speelgoed en 25 deelmonsters kinderverzorgingartikel zijn onderzocht op de aanwezigheid van alternatieve weekmakers. Onderstaand is op aflopende volgorde de soort en frequentie van de gevonden alternatieve weekmakers te vinden. Zie bijlage 4 voor een overzicht van alle afkortingen en de betekenissen ervan. Frequentie 1 Weekmaker(s) CAS nummer CMR eigenschappen 2 55 (51/4) DINCH Niet beoordeeld 54 (50/4) DEHTP Niet geclassificeerd 50 (48/2) TXIB Niet geclassificeerd 47 (43/4) ATBC Niet geclassificeerd 36 (35/1) Nonylfenol Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid en beschadiging van het ongeboren kind (repr. cat. 2 en 3) 24 (24/0) NPGBEH (18/4) DEHA Niet geclassificeerd 21 (21/0) NPGDEH (18/0) NPGDB (12/0) TMPDEHB, TBC, BB -, , Niet geclassificeerd 8 (6/2) PTBC Niet geclassificeerd 7 (7/0) TOTM Niet geclassificeerd 4 (4/0) TMPTEH, TMPEHDB (0/1) DINA Niet geclassificeerd 1 (1/0) DIBP Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid en beschadiging van het ongeboren kind (repr. cat. 2 en 3) 1) Totaal aantal keer aangetroffen en daarbij de verhouding tussen speelgoed-/kinderverzorgingartikelen. 2) CMR staat voor carcinogeen (oftewel kankerverwekkend), mutageen, of reprotoxisch. Classificatie volgens het European Chemicals Bureau (ECB) in het European Chemical Substances Information System op basis van Annex I van Richtlijn 67/548/EEC. In 37 deelmonsters speelgoed en in 6 deelmonsters kinderverzorgingartikel zijn geen alternatieve weekmakers gevonden. Di-iso-nonyl-1,2-cyclohexaandicarboxylaat (DINCH), di(2-ethylhexyl)tereftalaat (DEHTP) en 1-isopropyl-2,2- dimethyltrimethylendiisobutyraat (TXIB) zijn het vaakst aangetroffen als alternatieve weekmaker in zowel speelgoed- als kinderverzorgingartikelen. DINCH en DEHTP zijn speciaal ontwikkeld als vervangende weekmaker voor de wettelijk geregelde ftalaten en is door de producenten toxicologisch getest. Daarnaast is DINCH volgens de European Food Safety Authority (EFSA) veilig om te gebruiken in verpakkingen en gebruiksartikelen voor levensmiddelen, een ander kwetsbaar toepassingsgebied. TXIB en DEHTP zijn door het European Chemicals Bureau (ECB) niet als gevaarlijke stoffen geclassificeerd. De EFSA heeft voor alle drie alternatieven een TDI (toelaatbare dagelijkse inname) vastgesteld. De nu gevonden alternatieven waren in het vorige marktonderzoek (2007) ook al het meest frequent aangetroffen. Daarom is ook de afgifte van deze drie alternatieven bepaald. Dit is in hoofdstuk 4.2 nader beschreven. ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 2 van 4

4 Daarnaast zijn acetyl tributyl citraat (ATBC) en nonylfenol ook regelmatig aangetroffen, voornamelijk in speelgoedartikelen. ATBC is door het ECB niet geclassificeerd als gevaarlijk. Dit is in lijn met de opinie van het Scientific Committee on Toxicity, Ecotoxicity and the Environment (SCTEE). Dat concludeerde in 2004 dat ATBC een veilige weekmaker is om te gebruiken in PVC speelgoed dat bestemd is voor jonge kinderen. Nonylfenol is ingedeeld als mogelijk reprotoxisch: het is een mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid en beschadiging van het ongeboren kind. Daarnaast zijn er regelmatig carbonzuuresters van neopentylglycol (NPGBEH, NPGDEH, NPGDB) en vetzuuresters met trimethylolpropaan (TMPTEH, TMPEHDB, TMPDEHB) aangetroffen. Voor deze stoffen is er geen CAS-nummer beschikbaar en ze zijn niet beoordeeld door het ECB. De EFSA heeft in januari 2009 deze carbonzuuresters goedgekeurd om in verpakkingen en gebruiksartikelen voor levensmiddelen toe te passen, er mag niet meer dan 5 mg/kg levensmiddel migreren. Verder zijn er adipaten di-2-ethylhexyl adipaat (DEHA ) en di-isononyl adipaat (DINA), citraten tributyl citraat (TBC) en 1-propeen tributyl citraat (PTCB), butylbutyraat (BB) en tri-(2-ethylhexyl)-trimellitaat (TOTM) gevonden. Al deze weekmakers zijn niet geclassificeerd door het ECB. Tot slot is di-isobutylftalaat (DIPB) een keer aangetroffen. Deze stof is ingedeeld als mogelijk reprotoxisch: het is een mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid en beschadiging van het ongeboren kind. 4.2 Afgifte en risico s van veel toegepaste alternatieve weekmakers 12 deelmonsters speelgoed en kinderverzorgingartikel - die waarschijnlijk een hoog gehalte aan de drie meest toegepaste alternatieve weekmakers bevatten - zijn onderzocht op de afgifte van deze stoffen. Door de afgifte van deze stoffen (DINCH, DEHTP en TXIB) te bepalen wordt de orale blootstelling aan deze stoffen gesimuleerd tijdens het spelen. De volgende afgiftes zijn gemeten: ISI nummer - onderdeel Weekmaker Afgifte [µg/min/10cm 2 ] IJsbeker roze muis TXIB 2,00 DEHTP 0, IJsbeker - oranje kip TXIB 1,90 - Badeend TXIB 0,60 DEHTP 0, Badspeelgoed - zuignap DEHTP 0,17 DINCH 0, Badspeelgoed - oranje bal DINCH 0, Badspeelgoed - roze bal DINCH 0, Babypop - hoofd TXIB 0,09 DINCH 0, Babypop - flesje TXIB 0, Opblaasbaar badspeelgoed DEHTP 0, Zwemvest DEHTP 0, Skippybal TXIB 0, Speelgoed oceaandieren TXIB 1,03 DINP 0,91 ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 3 van 4

5 De gemiddelde afgifte van DINCH bedraagt 0,41 µg/min/10cm 2, met een maximum van 0,86 µg/min/10cm 2. De gemiddelde afgifte van DEHTP bedraagt 0,27 µg/min/10cm 2, met een maximum van 0,48 µg/min/10cm 2. De gemiddelde afgifte van TXIB bedraagt 0,87 µg/min/10cm 2, met een maximum van 2,25 µg/min/10cm 2. Op basis van deze gemiddelde afgiftes wordt door het RIVM een risicobeoordeling van deze stoffen gemaakt. Er wordt beoordeeld of er sprake is van een gezondheidsrisico voor het toepassen van deze drie alternatieve weekmakers. Het RIVM zal dit beschrijven in een eigen rapportage. 6. CONCLUSIE en DISCUSSIE In 168 van de 205 deelmonsters speelgoed en in 19 van de 25 deelmonsters kinderverzorgingartikel zijn alternatieve weekmakers gevonden. DINCH, DEHTP en TXIB zijn het vaakst aangetroffen als alternatieve weekmaker. Dit was ook het geval in het vorige marktonderzoek (2007). Daarom is van deze alternatieve weekmakers de afgifte bepaald. Het RIVM maakt een risicobeoordeling voor deze alternatieve weekmakers. Naast deze drie weekmakers zijn er ook adipaten, citraten carbonzuuresters van neopentylglycol, vetzuuresters met trimethylolpropaan, nonylfenol, butylbutyraat, tri-(2-ethylhexyl)-trimellitaat en di-isobutylftalaat als alternatieve weekmakers aangetroffen. In een volgend marktonderzoek zal opnieuw onderzocht worden of deze alternatieve weekmakers in dezelfde mate in speelgoed worden toegepast. Afhankelijk van de frequentie en de classificatie van de stof, zal bekeken worden of er dan een risicobeoordeling van de stof noodzakelijk is. ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 4 van 4

6 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen. Alternatieve weekmaker Skippybal handvat PVC na na na na na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol, PTBC Opblaasbare hand hand TPE na na na na na na nee ATBC, DEHTP, TMPDEHB Voetbal + kegels bal PVC/PP 43,03 na na na na na nee ATBC Speelpop hoofd PVC 40,10 na na 1,00 na na ja TXIB, ATBC, DINCH been/arm PVC 8,90 na na 21,90 2,70 na ja TXIB, ATBC, nonyfenol, DEHA, DEHTP, DINCH, NPGDEH, NPGBEH Pop hoofd PVC 36,70 na na 2,70 na na ja TXIB been/arm PVC 33,60 na na na na na ja TXIB Zachte speelgoedauto bus PVC na na na na na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol, DEHTP, PTBC Skippybal handvat PVB 0,01 na na 0,01 na na ja TXIB, ATBC, DEHTP, DINCH, TBC bal PVB 0,01 na na 0,01 na na nee TXIB, DINCH, TBC Skippybal handvat CAP 0,01 na na na na na ja TXIB, ATBC, DEHTP, TBC, PTBC bal CAP 0,01 na na na na na nee TXIB, ATBC, DEHTP, TBC, PTBC Opblaasbare hamer hamer PVC 0,27 na na 47,70 0,70 na nee - ventiel PVC 38,03 na na 26,85 0,55 na ja Opblaasbare stick stick PE na na na na na na nee Opblaasbare hand hand PVC na na na 48,10 0,96 na nee ATBC ventiel PVC 0,52 na na 0,21 0,01 na ja DINCH Badeend hoofd PVC na na na na na na ja Nonylfenol, DINCH Badeend hoofd PVC na na na na na na ja TXIB, nonylfenol, DINCH Badeend hoofd PVC na na na na na na ja Nonylfenol, DINCH Badeend hoofd PVC na na na na na na ja Nonylfenol, DINCH Badeend hoofd PVC na na na na na na ja Nonylfenol, DINCH * Skippybal handvat - na na na na na na ja TXIB, DINCH Badspeelgoed bandeend PVC na na na 67,50 na na ja TXIB, ATBC, nonyfenol stop PVC na na na 67,90 na na ja TXIB Badspeelgoed pop PVC na na na na na na ja TXIB, ATBC, DINCH Badspeelgoed zwemband PVC na na na 49,00 na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 0 van 3

7 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen (vervolg 1). Alternatieve weekmaker Badspeelgoed pop PVC na na na na na na ja TXIB, nonylfenol, DINCH Badboekje materiaal buitenkant PE na na na 0,01 na na ja Badboekje materiaal buitenkant PET na na na 0,15 na na ja ATBC, DEHA, DEHTP, NPGDB Rammelaar ring SEBS na na na na na na ja TXIB Boekje ring PVA 0,01 na na 0,01 na na ja DEHTP Badspeelgoed hoofd PVC na na na na na na ja TXIB, nonylfenol, DINCH Luchtbed ventiel PVC na na na 0,02 na na ja Nonylfenol, DINCH luchtbed TPE na na na na na na nee Badboekje materiaal buitenkant PVA na na na na na na ja DEHTP Badboekje materiaal buitenkant PVA na na na na na na ja DEHTP Badkraanbumper bumper PVC 40,70 na na 0,10 na na ja ATBC, DEHTP ventiel PVC 2,20 na na 44,80 2,20 na ja Nonylfenol Badspeelgoed hoofd PE 0,01 na na 0,01 na na ja Badboekje materiaal buitenkant PE/PU na na na na na na ja Badeend hoofd PVC na na na na na na ja DINCH Badeend hoofd PVC na na na na na na ja DINCH Skippybal bal PVC 45,30 na na na na na nee TXIB handvat PVC 47,70 na na na na na ja TXIB Zwemband ventiel PVC na na na na na na ja TOTM, TMPDEHB Opblaasbare hamer hamer PVC 35,76 na na 0,25 0,02 na nee DEHA ventiel PVC 38,54 na na 0,20 na na ja Opblaasbare hand hand PVC na na na na na na ja ATBC, DEHTP Opblaasbare kroon kroon PVC 30,27 na na na na na nee NPGDEH, NPGBEH, NPGDB, TMPTEH, TMPDEHB ventiel PMMA 0,41 na na na na na ja NPGDEH, NPGBEH, NPGDB, TMPTEH, TMPDEHB Opblaasbare kroon ventiel PVC 0,19 na na 60,53 1,05 na ja - kroon TPE na na na na na na nee DEHTP * Pen lampje - na 0,02 na na na na ja Juwelen decoratiefiguurtjes draad PVC 32,93 na na na na na ja - figuurtjes PE 11,22 na na na na na ja - ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 1 van 3

8 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen (vervolg 2). Alternatieve weekmakers Bal bal PMMA na na na na na na nee DINCH, BB Opblaasbaar speelhuis ventiel PVC na na na na na na ja DINCH huis TPE na na na na na na nee DEHTP, TMPDEHB Opblaasbaar speelhuis ventiel PVC na na na na na na ja DINCH huis TPE na na na na na na nee ATBC, DEHTP, TMPDEHB Skippybal bal CAP na na na 0,01 na na nee TXIB, ATBC, nonylfenol, PTBC handvat CAP na na na 0,14 na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol, PTBC Strijkkralen kraal PE na na na na na na ja Strijkkralen kraal PE na na na na na na ja Strijkkralen kraal PE na na na na na na ja ATBC Badeend hoofd PVC na na na na na na ja DINCH, TOTM Opblaas zwembad ventiel PET na na na na na na ja DEHTP zwembad PVC na na na na na na nee DINCH Strijkkralen kraal PE na na na na na na ja TOTM Bal bal PVB na na na na na na nee ATBC, nonylfenol, DEHTP Speelgoed muis hoofd SEBS na na na na na na ja DEHTP * Opblaasbare bal ventiel PVC 2,13 na na 60,16 1,72 na ja DEHA bal - 44,16 na na na na na nee DEHA Springtouw draad PVC 0,14 na na 24,46 na na ja DEHA Springtouw draad PET 0,02 na na na na na ja DEHTP, ATBC Strijkkralen kraal PE na na na na na na ja Skippybal bal PVB 0,10 na na na na na nee ATBC, nonylfenol, DEHTP, TBC handvat PVB 0,11 na na na na na ja ATBC, nonylfenol, TBC Speelgoed autowielen wiel PS-copolymeer na na na na na na ja Nonylfenol Pop gezicht PVC 36,00 na na 0,02 na na ja TXIB Babypop flesje PE 0,01 na na na na na ja TXIB hoofd PVC ja TXIB, DINCH, NPGDEH, NPGBEH, NPGDB Strijkkralen kraal PVC 16,10 na na 0,01 na na ja - ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 2 van 3

9 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen (vervolg 3). Alternatieve weekmakets Zwemband zwemband PET 3,60 na na na na na nee DEHTP ventiel PET 2,00 na na na na na ja DEHTP Opblaasbare bal ventiel PVC na na na na na na ja DEHTP, TMPDEHB bal TPE na na na na na na nee nonylfenol, DINCH Zwemband zwemband PVC 1,80 na na 50,40 na na nee - ventiel PVC 19,70 na na 37,80 na na ja Springtouw draad PET 2,00 na na na na na ja DEHTP Skippybal handvat PVB na na na na na na ja TXIB, DEHTP, DINCH, TBC Badeend hoofd PVC 36,82 na na na na na ja TXIB, DEHA Zwemvest ventiel PVC na na na na na na ja DEHA, DINCH zwemvest TPE na na na na na na nee DEHTP Opblaasbare kroon kroon PVC 29,02 na na 2,21 na na nee DEHA ventiel PVC 36,04 na na na na na ja DEHA, DEHTP Zwemarmband zwemband PVC na na na 49,40 2,90 na nee - ventiel PVC na na na 67,85 1,12 na ja Opblaasbare bal bal PVC 0,09 na na 41,71 0,57 na nee - ventiel PVC 49,40 na na na na na ja Speelgoed krokodil hoofd PVC na na na 66,37 10,58 na ja Nonylfenol Speelgoed mug mug SEBS na na na na na na ja Opblaasbare bal bal PVB 0,81 na na na na na nee ATBC, nonylfenol, TBC Opblaasbare bal bal PVC 0,18 na na 54,31 0,05 na nee NPGDEH, NPGBEH, NPGDB ventiel PVC 38,45 na na 2,14 na na ja TBC Opblaasbare bal dop PVC na na na 48,78 0,01 na ja NPGDEH, NPGBEH Zwemarmband zwemband PVC 31,05 na na 2,59 na na nee - ventiel PVC 43,79 na na 0,38 0,01 na ja Badspeelgoed hoofd PVC na na na na na na ja DINCH, TOTM zuignap PET na na na na na na ja ATBC, DEHTP, DINCH ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 3 van 3

10 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen (vervolg 4). Alternatueve weekmakers Badspeelgoed hoofd PVC na na na na na na ja DINCH Badspeelgoed bal PVC na na na na na na nee DINCH zuignap PET na na na na na na ja ATBC, DEHTP, DINCH Opblaasbaar badspeelgoed romp TPE na na na na na na ja DEHTP, TOTM, TMPDEHB ventiel PET na na na na na na ja DEHTP, TMPDEHB Opblaasbaar badspeelgoed hoofd PVC na na na na na na ja TOTM, TMPTEH, TMPDEHB ventiel TPE na na na na na na ja DEHTP, TMPDEHB Opblaasbare hand hand PVC na na na 42,43 0,39 na nee Opblaasbare knuppel knuppel PVC na na na 40,73 na na nee - ventiel PVC na na na 0,21 0,01 na ja DINCH Opblaasbare bal bal PVC na na na 15,20 0,25 na nee DEHTP Figuurtjes met badgel verpakking PVC 5,01 na na 58,81 na na nee - ventiel PVC na na na 75,27 na na ja DEHA Badeend + spons eend PMMA na na na na na na ja TXIB, nonylfenol, NPGDEH, NPGBEH, NPGDB, BB spons PE na na na na na na ja NPGDEH, NPGBEH, NPGDB * Speelgoed oceaandieren hoofd - na na na 64,77 na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol Speelgoed vis hoofd PET na na na na na na ja ATBC, DEHTP, DINCH, TMPDEHB Speelgoed vis romp PVC na na na na na na ja DINCH vin TPE na na na na na na ja DEHTP, DINCH Opblaasbare haai romp PET 0,69 na na 29,84 1,55 na nee Nonylfenol, DEHTP ventiel PVC na na na 35,37 2,91 na ja Badboekje materiaal buitenkant TPU na na na na na na ja DEHTP Fopneus neus PMMA na na na na na na ja TXIB, NPGDEH, NPGBEH, NPGDB, BB Speelgoed spin spin PVC 16,10 4,40 na 3,21 na na ja TXIB, ATBC, DEHA, DEHTP, NPGBEH pomp PVA na na na na na na ja ATBC, DEHTP, NPGDEH, DPGBEH, TOTM Zwemband worst PVC na na na 43,00 na na nee ATBC ventiel PVC na na na 72,24 na na ja Badspeelgoed + zeep hoofd TPU na na na na na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol, DINCH ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 4 van 3

11 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen (vervolg 5). Alternatieve weekmakers Badspeelgoed hoofd CAP na na na na na na ja TXIB, ATBC, nonyfenol Opblaasbare bal ventiel PVC na na na na na na ja TMPDEHB Zwemarmband ventiel PVC na na na na na na ja DINCH zwemband TPE na na na na na na nee DEHTP, NPGDB Zachte speelgoedauto romp PVC na na na na na na ja DINCH Speelpop arm/been PET na na na na na na ja TXIB, DEHTP Speelgoed oceaandieren hoofd PVC na na na na na na ja Nonylfenol, DINCH Badspeelgoed hoofd PVC na na na na na na ja ATBC, DINA, NPGDEH, NPGBEH Babypop hoofd PVC 20,90 na na na na na ja TXIB, NPGDEH, NPGBEH, DIBP Speelpop arm/been PVC 2,16 na na 35,69 2,03 na ja TXIB, ATBC, DEHTP hoofd PVC 2,05 na na 55,07 2,60 na ja Pop arm/been PVC 16,74 na na na na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol, DEHA, DINCH hoofd PVC 3,26 na na 20,22 1,31 na ja TXIB Voetbal bal PVC 28,57 na na na na na nee Speelpop been PE na na na na na na ja DEHTP, TBC hoofd PET na na na na na na ja DEHTP, TBC Opblaasbare bal ventiel TPE na na na na na na ja DEHTP, TMPDEHB bal PVC na na na na na na nee TMPTEH, TMPDEHB Zwemband ventiel PVC na na na na na na ja DINCH Zwemband ventiel/handvat PET na na na na na na ja DEHTP, DINCH zwemband PVC na na na na na na nee DEHTP, DINCH, TOTM Badeend hoofd PMMA na na na na na na ja ATBC, DEHTP, NPGDEH, NPGBEH, NPGDM, BB Speelgoed oceaandieren hoofd PET na na na na na na ja DEHTP Badspeelgoed hoofd CAP na na na na na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol, DEHA, DEHTP Zachte speelgoedauto romp PVC na na na na na na ja TXIB, ATBC, nonylfenol, DEHA Badeend hoofd PVC na na na na na na ja TXIB, nonylfenol, DINCH Badboekje binnenkant PE na na na na na na ja - buitenkant PVA na na na na na na ja - ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 5 van 3

12 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen (vervolg 6). Alternatieve weekmakers Opblaasbare bal bal PVC na na na na na na ja DINCH Luchtbed luchtbed PVC na na na na na na nee DINCH Speelgoed paard hoofd PVC na na na na na na ja ATBC, NPGDEH, NPDBEH, NPGDM, BB Speelpop been/arm PE 0,02 na na na na na ja NPGBEH hoofd PVC 45,97 na na na na na ja Speelpop arm/been PE na na na na na na ja - schoen PVC na na na 77,80 na na ja - hoofd PMMA na na na na na na ja TXIB, ATBC, NPGDEH, NPGBEH, NPGDM, BB Speelgoed haai hoofd PVC na na na na na na ja TXIB, nonylfenol, DINCH Speelgoed fopspeen speen PVC 51,61 na na na na na ja - koord PVC 12,49 na na 0,01 na na ja DEHA plaatje PE na na na na na na nee Speelgoed stopbord wit materiaal PE na na na na na na ja Speelgoed kalkoen hoofd SEBS na na na na na na ja Speelgoed rat hoofd SEBS na na na na na na ja Speelgoed muis hoofd PVC 54,02 na na na na na ja Speelgoed pinguïn hoofd PVC 0,60 na na 57,50 0,35 na ja TXIB, NPGDEH, NPGBEH, NPGDM, BB Speelgoed schaap hoofd PET 0,26 na na 37,45 0,56 na ja NPGDEH, NPGBEH, NPGDM, BB Speelgoed boerderijdieren hoofd PMMA na na na na na na ja TXIB, NPGDEH, NPGBEH, NPGDM, BB Badeend hoofd PVC na na na na na na ja ATBC, DINCH, TBC Badeend hoofd PVC na na na na na na ja TXIB, DINCH Waterpistool zeeegel hoofd PET na na na na na na nee DEHTP, DINCH Stempels stempelvlak ABS na na na na na na ja Badspeelgoed + spons hoofd PMMA na na na 0,01 na na ja Nonylfenol, NPGDEH, NPGBEH, NPGDM, TMPTEH, TMPDEHB, BB Speelgoed kikker hoofd SEBS na na na na na na ja Badeend hoofd PIP na na na na na na ja NPGBEH, NPGDM ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 6 van 3

13 Bijlage 1: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in speelgoedartikelen (vervolg 7). Alternatieve weekmers Badspeelgoed + zeep romp PVC 0,20 na na 65,05 0,03 na ja - ventiel PVC 35,31 na na 10,15 0,02 na ja NPGDEH, NPGBEH Opblaasbare haai haai PET na na na na na na nee DEHA ventiel PVC 0,08 na na na na na ja Schooltas bidon PE 0,47 na na na na na ja - sleutelhanger PVC 10,53 na na 47,51 na na ja TXIB, DEHA Badeend hoofd PMMA na na na na na na ja NPGDEH, NPGBEH, NPGDM, BB Speelgoed hond hoofd PE/PP na na na na na na ja Speelgoed ei hoofd SEBS na na na na na na ja Speelgoed ijsje ijsje SEBS na na na na na na ja Badspeelgoed boot PVC na na na na na na ja DINCH * Monster kon niet worden onderzocht op materiaalsoort omdat het monster niet geschikt was voor de analysemethode. ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 7 van 3

14 Bijlage 2: Resultatenoverzicht materiaalsoort en ftalaten in kinderverzorgingsartikelen. Alternatieve weekmakers Aankleedkussen materiaal buitenkant PET na na na na na na ja DEHTP Bijtring ring PVA na na na na na na ja ATBC haken PP na na na na na na ja ATBC Aankleedkussen materiaal buitenkant PVC na na na na na na ja DINCH * Aankleedkussen materiaal buitenkant - na na na na na na ja Aankleedkussen materiaal buitenkant PVC na na na na na na ja DINCH Aankleedkussen materiaal buitenkant PVC na na na na na na ja TXIB, ATBC, DINCH, PTBC Slabbetje slab PP na na na na na na ja Bijtring spiegel PC na na na 0,03 na na ja DEHTP voetjes PVA na na na na na na ja Aankleedkussen materiaal buitenkant PU/PE 0,01 na na na na na ja Stoelverkleiner stoelhoes CAP na na na na na na ja Bijtring ring CAP 0,02 na na 0,02 na na ja ATBC, nonylfenol, PTBC Slabbetje slab PE na na na na na na ja TXIB Stoelverkleiner stoelhoes PVC na na na na na na ja DEHA, DINCH Boxkleed wit materiaal PVC na na na na na na ja DINA Slabbetje slab - na na na na na na ja Stoelverkleiner stoelhoes PVC 0,01 na na na na na ja DEHA Aankleedkussen materiaal buitenkant PA 3,60 na na 27,60 na na ja DEHA Boxkleed materiaal buitenkant PVC na na na 3,90 25,00 na ja DINA Slabbetje slab PVA 0,03 na na na na na ja DEHTP Kindertoiletbril materiaal buitenkant PVC 12,52 na na na na na nee Aankleedkussen materiaal buitenkant PET na na na na na na ja DEHTP Aankleedkussen materiaal buitenkant PVC 0,04 na na 0,02 na na ja DINCH Kliederschort schort PVC 25,10 na na na na na ja DEHA ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen 2008 pagina 8 van 3

15 Bijlage 3: Beschrijving analysemethodes bepaling materiaalsoort en weekmakers soort De materiaalsoort is bepaald volgens procedure CHE01-WV426. Na voorbewerking vindt de identificatie van de componenten uit het monster plaats met behulp van de Fourier Transformed Infra Red (FT-IR). Kwalitatieve bepaling alternatieve weekmakers De alternatieve weekmakers zijn kwalitatief bepaald volgens SIG01-ND437. Aan 200 mg in stukjes geknipt materiaal wordt 10 ml tetrahydrofuran toegevoegd. Dit wordt weggezet in een ultrasoonbad totdat het materiaal volledig opgelost is. Na toevoeging van 15 ml hexaan wordt het gefiltreerd. Indien noodzakelijk wordt het filtraat verdund met een mengsel van THF en hexaan (10:15). Dit wordt geanalyseerd met behulp van een gaschromatograaf met massaselectieve detector. De weekmakers zijn alleen geïdentificeerd en niet gekwantificeerd. Afgifte (alternatieve) weekmakers De afgifte is bepaald volgens SIG01-ND430. Er worden zes test rondjes uit het monster gestanst. Ieder rondje wordt in een met water gevulde fles gestopt en gedurende 60 minuten bij 20 C rond gedraaid met een snelheid van 60 rpm. Het extract wordt geanalyseerd met behulp van een gaschromatograaf met ultraviolet detector. Deze methode is vergelijkbaar met: Simoneau, C. & Rijk R., 2001, Standard Operation Procedure for the Determination of the Release of Di-isononylphthalate (DINP) in Saliva Simulant from Toys and Childcare Articles using a Head over Heels Dynamic Agitation Device, EUR Report EUR EN 200. ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen /4

16 Bijlage 4: Afkortingenlijst ABS acrylonitril butadieen styreen ATBC acetyl tributyl citraat BB n-butylbenzoaat BBP benzylbutylftalaat CAP cellulose acetaat propionaat DBP dibutylftalaat DEHA di-2-ethylhexyl adipaat DEHP di(2-ethylhexyl)ftalaat DEHTP di(2-ethylhexyl)tereftalaat DIBP di-isobutylftalaat DIDP di-isodecylftalaat DINA di-isononyl adipaat DINP di-isononylftalaat DINCH di-iso-nonyl-1,2-cyclohexaandicarboxylaat DnOP di-n-octylftalaat DOA dioctyl adipaat ECB European Chemicals Bureau EFSA European Food Safety Authority NPGBEH neopentyl glycol benzo-2-ethylhexanoaat NPGDEH neopentyl glycol di-2-ethylhexanoaat NPGDB neopentyl glycol dibenzoaat PA polyamide PC polycarbonaat PE polyethyleen PET polyethyleenterefltalaat PIP polyisopreen PMMA polymethylmethacrylaat PP polypropyleen PS polystyreen PTBC 1-propeen tributyl citraat PU polyurethaan PVA polyvinylactetaat PVB polyvinylbutyraat PVC polyvinylchloride RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu SCTEE Scientific Committee on Toxicity, Ecotoxicity and the Environment SEBS styrene-ethylene/butylene-styrene block copolymeer TBAC tributyl acetyl citraat TBC tributyl citraat TMPDEHB 1,1,1-trimethylol propane di-(2-ethylhexanoaat)benzoaat TMPEHDB 1,1,1-trimethylol propane 2-ethylhexanoaat dibenzoaat TMPTEH 1,1,1-trimethylol propane tri-(2-ethylhexanoaat) TOTM tri-(2-ethylhexyl) trimellitaat TPE thermoplastisch polyether TPU thermoplastisch polyurethaan TXIB 1-isopropyl-2,2-dimethyltrimethylendiisobutyraat ND082211: Toepassing alternatieve weekmakers in speelgoed- en kinderverzorgingartikelen /4