Medicijnresten in water: geslachtsverandering bij vissen, maar heeft het ook invloed op de mens? Geneesmiddelen en ecologie
|
|
|
- Johanna Aalderink
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Disclosure belangen spreker Medicijnresten in water: geslachtsverandering bij vissen, maar heeft het ook invloed op de mens? (potentiële) belangenverstrengeling Geen Caroline Moermond, RIVM Met dank aan Aldert Piersma en Theo Vermeire (RIVM) Geneesmiddelen en ecologie Acute effecten (sterfte) meestal niet relevant Continue blootstelling aan zeer lage concentraties: aantasting populatie en ecosysteem door subtielere effecten zoals voortplanting/gedrag Vervrouwelijking van vissen 51 locaties bij rioolwaterzuiveringen in Engeland 25% van alle blankvoorns tekenen van vervrouwelijking. In sommige rivieren zelfs 100% Chemisch (hormoon niveaus, vitellogenin) Sperma van lage kwaliteit Vorming van eicellen in testes en vrouwelijke eileiders Tyler and Jobling, BioScience 58(11):
2 Geneesmiddelen en drinkwater Nederlands drinkwater voldoet aan alle kwaliteitseisen Maar: Geneesmiddelen worden wel in drinkwater gemeten Analysemethodes steeds nauwkeuriger Ook mengsel van aanwezige stoffen is veilig Hoeveel zwembaden moet je leeg drinken om een tablet paracetamol binnen te krijgen? Gebaseerd op het gemiddelde van de maximale waarde per drinkwaterbedrijf: Een olympisch zwembad is gróót! Veel groter dan het poedelbadje waar de snelzwemcursus wordt gegeven Geneesmiddelen en drinkwater Geneesmiddelen aanwezig in bronnen voor drinkwater Intensieve zuivering van oppervlaktewater Minder intensieve zuivering van grondwater Toekomstige ontwikkelingen Klimaatverandering à fluctuaties in rivierafvoer Vergrijzing en medicalisering De Nederlandse situatie Versnipperde monitoringsdata Geneesmiddelen zijn aanwezig in oppervlaktewater, grondwater en (soms) in drinkwater. 2014: Van de 80 geanalyseerde stoffen, werden er 29 geregeld aangetroffen. Een risico is aanwezig voor 5 van deze 22 stoffen. Niet meegenomen: fluoxetine, hormonen (o.a. ethinylestradiol) Uitgangspunten ketenaanpak Er worden geen medicijnen verboden: het belang van de patiënt blijft voorop staan De ketenaanpak werkt pragmatisch, effectief en efficiënt, tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten Iedereen doet wat hij kan en wacht niet op een ander (Brief aan de Tweede Kamer: ketenaanpak-medicijnresten-uit-water) 2
3 Samenwerking tussen veel partijen! Hormoonverstorende stoffen Hormoonverstorende stoffen wat zijn het? Zeer gevoelige analysemethodes ook in drinkwater worden hormoonverstorende stoffen aangetroffen Natuurlijke stoffen (bv in de pil of andere medicatie) of stoffen die hormoonverstoring als bijwerking hebben. Denk ook aan ftalaten, parabenen en bisphenol-a. Het gebruik van een flink aantal hormoonverstorende stoffen is verboden. 3
4 Hormoonverstorende stoffen Zeer gevoelige analysemethodes ook in drinkwater worden hormoonverstorende stoffen aangetroffen à Aanwezig in zéér lage hoeveelheden à Geen risico voor consumptie van kraanwater Blootstelling aan een mengsel van hormoonverstorende stoffen vindt vooral via andere routes plaats. voedsel, verpakkingen, cosmetica, speelgoed, vloerbedekking, computers, kassabonnen, etc. Blootstelling via de huid, via inname, inademing De meeste van deze stoffen zijn veel minder potent dan onze eigen hormonen en zijn in zéér lage concentraties aanwezig. Pas bij hogere hoeveelheden is herstel niet meer mogelijk en is sprake van hormoonverstoring. Vrij naar Paracelcus: the dose makes the poison. Pas bij hogere hoeveelheden is herstel niet meer mogelijk en is sprake van hormoonverstoring. Er is veel discussie over de mogelijke effecten van hormoonverstorende stoffen. Er zijn veel studies, maar effecten zijn moeilijk aan te tonen en/of te reproduceren. à Bij normaal gebruik van voedsel en artikelen krijgen we waarschijnlijk niet teveel hormoonverstorende stoffen binnen. Hormoonverstorende stoffen en zwangerschap Ongeborenen, baby s en kinderen zijn volop in de groei. Dat maakt ze extra kwetsbaar voor stoffen. Advies RIVM voor zwangere vrouwen: Alles met mate. Eet gevarieerd Gebruik consumentenproducten volgens de gebruiksaanwijzing Vermijd situaties waarin je langdurig dezelfde stoffen binnen kunt krijgen, zoals schoonmaken of schilderen van grote oppervlakten Hormoonverstorende stoffen en pasgeborenen Couveusebaby s worden blootgesteld aan ftalaten (weekmakers) via de slangetjes. Benefit/risk is echter positief. Alternatieven? Borstvoeding kan een bron zijn, maar is vanwege positieve eigenschappen eerste keuze. Advies: Gebruik borstvoeding nooit om af te vallen. Parabenen in babyverzorgingsproducten: strikte EU eisen, aangescherpt in Onderzoek NVWA (2016) laat zien dat alle producten voldoen. Verbod op een aantal ftalaten in speelgoed. 4
5 Hormoonverstorende stoffen - conclusies Verbetering analysemethodes zorgt dat stoffen vaker worden aangetoond, maar in zeer lage concentraties. Het lichaam heeft voldoende herstelmechanismes om een lage blootstelling onschadelijk te maken. Meest schadelijke stoffen zijn verboden. Geen risico s voor de patiënt/consument bij normaal gebruik. The Drugs We Wash Away Meer informatie: oktober/geneesmiddelen_en_waterkwaliteit 5
Geneesmiddelen en waterkwaliteit. Caroline Moermond Els Smit Robin van Leerdam Monique van der Aa Mark Montforts
Geneesmiddelen en waterkwaliteit Caroline Moermond Els Smit Robin van Leerdam Monique van der Aa Mark Montforts Geneesmiddelen zijn waardevol voor de volksgezondheid maar de resten van geneesmiddelen kunnen
Vertaling van Expecting a baby
Vertaling van Expecting a baby Verwacht u een baby? CHEMIE EN ZWANGERSCHAP ADVIES OVER CHEMIE EN ZWANGERSCHAP Alles om ons heen bevat chemicaliën. Ze helpen ons elke dag, in bijvoorbeeld de cosmetica die
Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3
Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! V 3 Inhoud presentatie Waar gaat t om? Landelijke ketenaanpak Regionale aanpak Wat doet WSVV al? Wat staat er op stapel in 2017 en verder? Waterketen Watersysteem
Gezondheid & Voeding
Hoe is de kwaliteit van het drinkwater in Nederland? Drinken van voldoende water is belangrijk voor je gezondheid. Nou hoor je altijd om je heen dat Nederland het schoonste drinkwater van de wereld heeft,
Waarvoor wordt GenX toegepast? Er is een aantal toepassingen bekend waarbij GenX kan vrijkomen in het milieu. Denk bijvoorbeeld aan:
LAATSTE UPDATE: DINSDAG 17 JULI 2018 Over GenX en PFOA Wat is GenX? GenX is een fluorhoudende stof die gebruikt wordt bij de productie van teflonlagen die onder meer in anti aanbakpannen zitten. GenX is
Patiëntenvoorlichting Huisdierallergie
Patiëntenvoorlichting Huisdierallergie Dieren zijn niet weg te denken uit ons bestaan. Ze zijn in het huis aanwezig als huisdier, we komen ze tegen op het werk (denk hierbij aan boerderijdieren, proefdieren
Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding
Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen en zwangerschap Enige tientallen jaren geleden dacht men nog dat ongeboren kinderen in de baarmoeder goed beschermd waren tegen schadelijke
PATIËNTEN INFORMATIE. Huisdierallergie
PATIËNTEN INFORMATIE Huisdierallergie Introductie Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over huisdierallergie. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen.
Geneesmiddelen in de afvalwaterketen
Geneesmiddelen in de afvalwaterketen Barry Pieters Grontmij B.V., Team Ecologie, Amsterdam Barry.Pieters@grontmij.nl 1 Geneesmiddelen in milieu: veel aandacht 2 Geneesmiddelen in Nederland Grote diversiteit:
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Paracetamol Mylan 500 mg tabletten Paracetamol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Paracetamol Mylan 500 mg tabletten Paracetamol Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor
Forum relinen 2014. "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie.
Forum Relinen & Rioolbeheer 2014 Datum: 20 november 2014 in Hotel Vianen Organisatie: Stichting Kenniscentrum Rioolrenovaties "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Wat is doelmatigheid?
Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d. 15 juli 2013) Nummer Onderwerp Gebruik glyfosaat
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d. 15 juli 2013) Nummer 2836 Onderwerp Gebruik glyfosaat Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller Uit een recent onderzoek
Risicobeoordeling van lange-termijn inname van fipronil via de consumptie van ei en ei-producten
Risicobeoordeling van lange-termijn inname van fipronil via de consumptie van ei en ei-producten Datum: 26-09-2018 Versie: definitief Onderwerp De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft fipronil
Onderwerp: Toxicologische evaluatie rubbergranulaat kunstgrasvelden in de gemeente Valkenswaard.
Aan: Hr. B. van Valburg Gemeente Valkenswaard De Hofnar 15 5554 DA Valkenswaard Datum: 16 November 2016 Onderwerp: Toxicologische evaluatie rubbergranulaat kunstgrasvelden in de gemeente Valkenswaard.
Verslag bijeenkomst medicijnresten uit water 10 maart 2016
We starten de dag met het teruggeven van de resultaten uit de interviews Vitens en Vallei en Veluwe hebben gesproken met deskundigen, beleidsmakers en bestuurders om meer zicht te krijgen op het probleem,
BIJSLUITER. TRETINOÏNE 0,1% crème
BIJSLUITER TRETINOÏNE 0,1% crème Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later
Weekmakers. Gynaecologie. alle aandacht. Het effect van chemicaliën. en kunststof in de dagelijkse. omgeving
Weekmakers Het effect van chemicaliën en kunststof in de dagelijkse omgeving Gynaecologie alle aandacht Voor de meeste zwangere vrouwen is allang bekend dat roken en het gebruik van alcohol tijdens de
Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding
Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding Onderbouwing Conclusies Vaak is het door keuze van het juiste geneesmiddel mogelijk om borstvoeding veilig te handhaven 11. Niveau 4 Toelichting Indien
Samenvatting, conclusies en aanbevelingen
Samenvatting, conclusies en aanbevelingen De laatste jaren worden in toenemende mate geneesmiddelen voor mens en dier a aangetroffen in het milieu. Van enkele van die middelen is bekend dat ze bij vissen,
VITAMINE C TEVA 250 MG VITAMINE C TEVA 100 MG. VITAMINE C TEVA 500 MG tabletten
1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Vitamine C Teva 50 mg, Vitamine C Teva 100 mg, Vitamine C Teva 250 mg, Vitamine C Teva 500 mg, 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
Vertrouwen in Cosmetica
Vertrouwen in Cosmetica Vertrouwen in cosmetica Cosmetica helpen ons zelfverzekerder te zijn over ons voorkomen. Of het nu gaat om producten die een aangename geur geven, zoals deodorant en parfum, of
Patiënteninformatie. Apremilast (Otezla ) Voorgeschreven door de reumatoloog
Patiënteninformatie Apremilast (Otezla ) Voorgeschreven door de reumatoloog Inhoud Inleiding...3 Werking en toepassing..3 Het gebruik van Apremilast.....4 Bijwerkingen...5 Controle......6 Vruchtbaarheid,
Informatiebijeenkomst Kunstgrasvelden. 17 juli 2017 Denk daadwerkelijk.
Informatiebijeenkomst Kunstgrasvelden 17 juli 2017 Toelichting rapportage RIVM/ECHA Agenda - Welkom door wethouder Bankers - Inleiding door bestuur VV Gemert - Presentatie door Newae (Silvain van de Wiel)
PROSCAR 5 mg, filmomhulde tabletten (finasteride)
Lees de hele bijsluiter aandachtig door alvorens dit geneesmiddel te gebruiken. Bewaar deze bijsluiter, misschien heeft u hem nog een keer nodig. Raadpleeg uw arts of apotheker, als u aanvullende vragen
Zwangerschap en borstvoeding
Zwangerschap en borstvoeding ONTWIKKELING VAN HET ONGEBOREN KIND MEDICIJNEN BIJ ZWANGERSCHAP FOLIUMZUUR WAT IS HET EFFECT VAN ALCOHOL EN ROKEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN MEDICIJNEN EN BORSTVOEDING
Beoordeling gezondheidsrisico's door sporten op kunstgrasvelden met rubbergranulaat
Beoordeling gezondheidsrisico's door sporten op kunstgrasvelden met rubbergranulaat 19 december 2016 Inhoud 1. Aanleiding 2. Wat heeft het RIVM onderzocht? 3. Verband rubbergranulaat en leukemie 4. Voldoet
Lood in bodem en drinkwater
Lood in bodem en drinkwater In september zal een campagne starten over lood in bodem. Als jonge kinderen (jonger dan 6 jaar) lood binnen krijgen kan dat een gezondheidsrisico opleveren. Voor het effect
introduceren het concept: Écht vers, zuiver en koel water uit de tap; zowel plat als bruisend
en introduceren het concept: Écht vers, zuiver en koel water uit de tap; zowel plat als bruisend Waarom is water een hot item Water is de basis van alle leven Water is een oplosser en een transporteur
PATIËNTENBIJSLUITER. CRESTOR (rosuvastatine) Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel.
PATIËNTENBIJSLUITER CRESTOR (rosuvastatine) Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals door te
: BRISE - KAARS ANTI TABAK
1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET MENGSEL EN VAN DE ONDERNEMING Productinformatie Productbenaming Gebruik van de stof of het mengsel : : Luchtverfrisser Firma : S.C. Johnson Benelux N.V./S.A. Groot Mijdrechtstraat
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 5 september 2018 Betreft Chroom-6 op materialen
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2018 34 775 XV Vaststelling
Version 1.3, 04/2010 BIJSLUITER
Version 1.3, 04/2010 BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS PYRIDOXINE LABAZ 250 mg tabletten Pyridoxine hydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie
METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride
![METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride](/thumbs/88/115148610.jpg "METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride")
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel krijgt toegediend want er staat belangrijke
Nieuwe stoffen in het milieu: probleem of niet?
Nieuwe stoffen in het milieu: probleem of niet? Workshop Geneesmiddelen en metabolieten in oppervlaktewater KWR, Nieuwegein, 7 december 2012 Anja Derksen (AD eco advies) " Input voor discussie Literatuurstudie
Vitamine D bij zwangerschap en het geven van borstvoeding
Vitamine D bij zwangerschap en het geven van borstvoeding Informatie voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven meander medisch centrum 1 www.meandermedischcentrum.nl In 2008 adviseerde de
Informatie Isotretinoïne
Informatie Isotretinoïne (bij behandeling van acne) Dermatologie Locatie Hoorn/Enkhuizen Informatie Isotretinoïne Waarvoor wordt Isotretinoïne gebruikt Isotretinoïne is een stof die verwant is met vitamine
Patiënteninformatie voor de behandeling met Revlimid (lenalidomide)
Patiënteninformatie voor de behandeling met Revlimid (lenalidomide) 1 Inhoud Informatie voor vrouwen die zwanger kunnen worden...3 Informatie voor vrouwen die niet zwanger kunnen worden...5 Informatie
Aan de Inspecteur Generaal van de NVWA. Advies van de directeur bureau Risicobeoordeling & onderzoek. Advies over afslankmiddelen met sibutramine
> Retouradres Postbus 43006 3540 AA Utrecht Aan de Inspecteur Generaal van de NVWA Advies van de directeur bureau Risicobeoordeling & Advies over afslankmiddelen met sibutramine Catharijnesingel 59 3511
Prednison (corticosteroïden)
Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. PROPECIA 1 mg filmomhulde tabletten Finasteride
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS PROPECIA 1 mg filmomhulde tabletten Finasteride Propecia variatie II-21, versie 7 april 2011 Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken
Water in W de horeca 1
Water in de horeca 1 Waarom is water een hot item Water is de basis van alle leven. Water is een oplosser en een transporteur. De mens bestaat voor 70% uit water. Vlees bestaat voor 78% uit water. Groenten
Informatiebrochure voor de patiënt. (alitretinoïne) Zwangerschapspreventieprogramma
Informatiebrochure voor de patiënt (alitretinoïne) Zwangerschapspreventieprogramma Achtergrondinformatie over deze brochure Informatie over geboorteafwijkingen Deze brochure bevat belangrijke informatie
METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride
![METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride](/thumbs/39/18285193.jpg "METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride")
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT METASTRON 37 MBq/ml oplossing voor injectie Strontium [ 89 Sr] chloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel krijgt toegediend want er staat belangrijke
Intercol bv. VEILIGHEIDS INFORMATIE BLAD volgens Europese Richtlijn No. 1907/2006 (REACH) volgens artikel 31
1/5 VEILIGHEIDS INFORMATIE BLAD volgens Europese Richtlijn No. 1907/2006 (REACH) volgens artikel 31 1. Identificatie van product en onderneming 1.1 Productnaam : VA 273 HC 1.2 Toepassing : Dispersie kleefstof
Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring.
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Erivedge. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waar deze informatie
Boots Pharmaceuticals Paracetamol/coffeïne 500 mg/50 mg, tabletten paracetamol / coffeïne
1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Boots Pharmaceuticals Paracetamol/coffeïne 500 mg/50 mg, paracetamol / coffeïne Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel
Vitamine C Teva 50 mg, tabletten Vitamine C Teva 100 mg, tabletten Vitamine C Teva 250 mg, tabletten Vitamine C Teva 500 mg, tabletten ascorbinezuur
1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Vitamine C Teva 50 mg, Vitamine C Teva 100 mg, Vitamine C Teva 250 mg, Vitamine C Teva 500 mg, ascorbinezuur Lees goed de hele bijsluiter
Informatie over de behandeling met Imnovid (pomalidomide) voor vrouwelijke patiënten die NIET zwanger kunnen worden
Informatie over de behandeling met Imnovid (pomalidomide) voor vrouwelijke patiënten die NIET zwanger kunnen worden Samenvatting Deze materialen beschrijven aanbevelingen om belangrijke risico s van Imnovid
Version 3.1, 06/2015 BIJSLUITER
Version 3.1, 06/2015 BIJSLUITER Bijsluiter: informatie voor de gebruiker PYRIDOXINE LABAZ 250 mg tabletten Pyridoxine hydrochloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken,
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. DAKTOZIN 2,5 mg/150 mg pasta Miconazolnitraat en zinkoxide
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS DAKTOZIN 2,5 mg/150 mg pasta Miconazolnitraat en zinkoxide Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt u zonder recept
Informatie Roaccutane
Informatie Roaccutane (bij behandeling van acne) Dermatologie alle aandacht Informatie Roaccutane Waarvoor wordt Roaccutane gebruikt Roaccutane bevat isotretinoïne een stof die verwant is met vitamine
Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden)
Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden) Maag-, Darm- en Leverziekten IJsselland Ziekenhuis Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven
Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit
Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit Bioassays meten de risico s van stoffen voor het ecosysteem in oppervlaktewater 1 Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit
Milieu en Gezondheid in Genk-Zuid. Dirk Wildemeersch Vlaamse Gezondheidsinspectie
Milieu en Gezondheid in Genk-Zuid Dirk Wildemeersch Vlaamse Gezondheidsinspectie Inhoud Probleemstelling Giftigheid Algemeen Specifiek voor de verhoogd gemeten stoffen Richtwaarden en normen versus Genk
Schildklier en zwangerschap
Schildklier en zwangerschap SCHILDKLIER EN ZWANGERSCHAP Waarvoor dient de schildklier? De schildklier produceert schildklierhormoon, een hormoon dat verantwoordelijk is voor de snelheid van de stofwisseling.
Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar
Methotrexaat bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van
Patiënteninformatie. Apremilast. Voorgeschreven door de reumatoloog
Patiënteninformatie Apremilast Voorgeschreven door de reumatoloog Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Werking van apremilast... 4 Wanneer wordt apremilast voorgeschreven... 4 Het gebruik van apremilast...
Afdeling Kind & Jeugd/ verloskunde INFORMATIE OVER BORSTVOEDING DE EERSTE WEKEN
Afdeling Kind & Jeugd/ verloskunde INFORMATIE OVER BORSTVOEDING DE EERSTE WEKEN Ziekenhuis Rivierenland hanteert de visie dat borstvoeding als beste start wordt beschouwd voor bijna alle kinderen. Verpleegkundigen
isotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Preventie van zwangerschap & blootstelling van de foetus
isotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Preventie van zwangerschap & blootstelling van de foetus Richtlijnen voor de patiënt bij het gebruik van isotretinoïne Waarvoor dient deze brochure? Deze brochure
Package leaflet
CF 100 mg/ml, injectievloeistof RVG 50810 1.3.1.3 Package leaflet 1.3.1.3-1 Bijsluiter: informatie voor de gebruiker CF 100 mg/ml, injectievloeistof Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel
Impact van rwzi s op geneesmiddelconcentra5es in kwetsbaar oppervlaktewater
Impact van rwzi s op geneesmiddelconcentra5es in kwetsbaar oppervlaktewater Lieke Coppens (KWR; Copernicus Ins4tuut Universiteit Utrecht), Jos van Gils (Deltares), Thomas ter Laak (KWR; Wageningen Universiteit),
Maag-, Darm- en Leverziekten. Patiënteninformatie. Azathioprine / 6-mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Slingeland Ziekenhuis
Maag-, Darm- en Leverziekten Azathioprine / 6-mercaptopurine i Patiënteninformatie Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Slingeland Ziekenhuis Algemeen Azathioprine (merknaam Imuran ) en 6-mercaptopurine
NorLevo 1,5 mg tabletten
NorLevo 1,5 mg tabletten Deze bijsluiter geeft informatie over NorLevo 1,5 mg. Leest u hem voor gebruik zorgvuldig en volledig door want er staat belangrijke informatie in. Bewaar deze bijsluiter, misschien
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. ACID A VIT 0,05% crème
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER ACID A VIT 0,05% crème Tretinoïne Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Neurexan Tabletten
B. BIJSLUITER Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Neurexan Tabletten Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke informatie in voor u. Gebruik dit
Informatie over de behandeling met Imnovid (pomalidomide) voor mannelijke patiënten
Informatie over de behandeling met Imnovid (pomalidomide) voor mannelijke patiënten Samenvatting Deze materialen beschrijven aanbevelingen om belangrijke risico s van Imnovid te beperken of te voorkomen
Europese Cosmeticaverordening. Judith de Graaf Nederlandse Cosmetica Vereniging, Zeist
Europese Cosmeticaverordening Judith de Graaf Nederlandse Cosmetica Vereniging, Zeist Fabrikanten importeurs NL markt (85% omzet) Informatievoorziening wet- en regelgeving, ingrediënten, etc Belangbehartiging,
BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Neurexan; Tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1 tablet (301,5 mg) bevat: Avena sativa D2 0,6 mg Coffea cruda
Te veel giftige stoffen in goedkope kleren
Te veel giftige stoffen in goedkope kleren Kaja Verbeke - 2 maart 2018 APACHE Een Europees onderzoek in 27 landen detecteerde honderden producten met verboden hoeveelheden chemische stoffen. Van de ruim
Broomhexine HCl Teva 8 mg, tabletten broomhexine
1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Broomhexine HCl Teva 8 mg, broomhexine Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke
Medicijnresten in drinkwater Voorkomen is beter dan genezen. Gezonde Lunch, 7 april 2014 Martien den Blanken, directeur PWN
Medicijnresten in drinkwater Voorkomen is beter dan genezen Gezonde Lunch, 7 april 2014 Martien den Blanken, directeur PWN Drinkwaterland In Nederland 10 drinkwaterbedrijven Sinds 1950 sterke concentratie
Patiënteninformatie. Inspanningsonderzoek Technetium met adenosine. Inspanningsonderzoek Technetium met adenosine
Patiënteninformatie Inspanningsonderzoek Technetium met adenosine Inspanningsonderzoek Technetium met adenosine 1103036 Inspanningsonderzoek adenosine.indd 1 1 01-11-13 10:53 Inspanningsonderzoek Technetium
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Canestene Intim 1% crème
CANESTENE CLOTRIMAZOLE BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Canestene Intim 1% crème Clotrimazol Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke informatie
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. CORVATON 2 mg tabletten. Molsidomine
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER CORVATON 2 mg tabletten Molsidomine Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. Bewaar
Na consultatie herziene vertaling van de QRD-template
Na consultatie herziene vertaling van de QRD-template Deelrapport voortkomend uit het adviestraject Het verbeteren van de begrijpelijkheid van patiëntenbijsluiters 10 juli 2009 Dr. Leo Lentz UiL-OTS Universiteit
2015 Wandelen voor Water. Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, samen met Wilde Ganzen
2015 Wandelen voor Water Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, Twenterand, Wierden, samen met Wilde Ganzen Wat gaan we vandaag doen? Wat is Wandelen voor Water? Hoe is het eigenlijk bij ons? Voor
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Paracetamol Genmed 500 mg tabletten (paracetamol)
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Paracetamol Genmed 500 mg tabletten (paracetamol) Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt u zonder voorschrift
BIJSLUITER. PRIMIDON 10, 15, 25, 50 en 62,5 mg tabletten
BIJSLUITER PRIMIDON 10, 15, 25, 50 en 62,5 mg tabletten Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter.
ECOLOGISCHE EFFECTMETINGEN IN OPPERVLAKTEWATER
ECOLOGISCHE EFFECTMETINGEN IN OPPERVLAKTEWATER Medicijnenresten uit Drents water 22 maart 2018 Arjan Verhoeff Beleidsadviseur waterkwaliteit Waterschap Drents Overijsselse Delta Wat komt aan bod? 1. Wat
Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis
Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Azathioprine (Imuran). In deze folder krijgt u informatie
HET BESTE MEDICIJN TER WERELD antwoordblad
Opdracht 1 Weet jij waar je poep en plas blijft nadat je hebt doorgetrokken?. Bijvoorbeeld. Het verdwijnt in het riool. Dan gaat het naar de waterzuiveringsinstallatie. Wat is je eerste indruk van de sanitaire
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Canestene Intim 1% crème. Clotrimazol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Canestene Intim 1% crème Clotrimazol Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke informatie in voor u. Gebruik
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Acneryne 2% - 4% Gel Erythromycine
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Acneryne 2% - 4% Gel Erythromycine Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken Dit geneesmiddel kunt u zonder voorschrift krijgen. Maar
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Megace 160 mg tabletten Megestrol Acetate
MEGACE BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Megace 160 mg tabletten Megestrol Acetate Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft
POMS-site Ter Apel Beoordeling Gezondheidsrisico. Eindrapport
POMS-site Ter Apel Beoordeling Gezondheidsrisico Eindrapport Juni 2016 1 POMS-site Ter Apel Beoordeling Gezondheidsrisico Eindrapport Juni 2016 Auteurs: M. Eggens F. Greven F. Duijm 2 Inhoudsopgave 1.
BIJSLUITER. VITAMINE D IE en tabletten
BIJSLUITER VITAMINE D3 2800 IE en tabletten Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft
isotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Zwangerschapspreventie programma
isotretinoïne 10 mg en 20 mg zachte capsules Zwangerschapspreventie programma Richtlijnen voor de patiënt bij het gebruik van isotretinoïne Deze materialen beschrijven aanbevelingen om belangrijke risico
De (eco)toxiciteit van PFOS
De (eco)toxiciteit van PFOS Wat hebben we geleerd van de Schipholcasus en wat weten we nog niet? Inhoud 1. Waarom doelstellingen voor herstel Schiphol 2. Bouwstenen 3. Doelstellingen voor herstel 4. Conclusies
De (eco)toxiciteit van PFOS. Wat hebben we geleerd van de Schipholcasus en wat weten we nog niet?
De (eco)toxiciteit van PFOS Wat hebben we geleerd van de Schipholcasus en wat weten we nog niet? Inhoud 1. Waarom doelstellingen voor herstel Schiphol 2. Bouwstenen 3. Doelstellingen voor herstel 4. Conclusies
Europese Cosmeticaverordening. Ronald van Welie / Judith de Graaf Nederlandse Cosmetica Vereniging, Zeist ANBOS 30 september, Akersloot
Europese Cosmeticaverordening Ronald van Welie / Judith de Graaf Nederlandse Cosmetica Vereniging, Zeist ANBOS 30 september, Akersloot Even voorstellen Fabrikanten importeurs NL markt (85% omzet) Informatievoorziening
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKERS. Loceryl 5% Nagellak Amorolfine (als hydrochloride)
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKERS Loceryl 5% Nagellak Amorolfine (als hydrochloride) Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Berberis-Homaccord Druppels voor oraal gebruik, oplossing
B. BIJSLUITER Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Berberis-Homaccord Druppels voor oraal gebruik, oplossing Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke
Maag-, Darm- en Leverziekten. Patiënteninformatie. Azathioprine / 6-mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Slingeland Ziekenhuis
Maag-, Darm- en Leverziekten Azathioprine / 6-mercaptopurine i Patiënteninformatie Bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Slingeland Ziekenhuis Algemeen Azathioprine (merknaam Imuran ) en 6-mercaptopurine
Sessie Omgaan met nieuwe bedreigingen voor bodem en ondergrond
Sessie Omgaan met nieuwe bedreigingen voor bodem en ondergrond Voor antibiotica resistente bacteriën glippen soms door zuivering en bereiken oppervlaktewater Volkskrant, 5 juli 2017 Onderzoeksteam: 'Verboden
Risedroninezuur. Actonel Combinatietabletten: Actokit, RiseCaD
Risedroninezuur Actonel Combinatietabletten: Actokit, RiseCaD Inhoud Hoe werkt risedroninezuur? 3 Voor welke aandoeningen wordt risedroninezuur gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Betahistine Apotex 8 mg tabletten Betahistine Apotex 16 mg tabletten. Betahistinedihydrochloride
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Betahistine Apotex 8 mg tabletten Betahistine Apotex 16 mg tabletten Betahistinedihydrochloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken
Bijsluiter NL-versie Baytril 10% II. BIJSLUITER 1/5
II. BIJSLUITER 1/5 BIJSLUITER VOOR: Baytril 10% orale oplossing 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR DE FABRICATIE