Weekmakers. Gynaecologie. alle aandacht. Het effect van chemicaliën. en kunststof in de dagelijkse. omgeving

Transcriptie

1 Weekmakers Het effect van chemicaliën en kunststof in de dagelijkse omgeving Gynaecologie alle aandacht

2 Voor de meeste zwangere vrouwen is allang bekend dat roken en het gebruik van alcohol tijdens de zwangerschap schadelijk zijn voor de ongeboren baby. Dit is ook bewezen door onderzoek. Naast deze bekende ongewenste invloeden tijdens een zwangerschap, zijn er ook andere factoren die mogelijk invloed hebben op de gezondheid van moeder en kind. Een voorbeeld hiervan zijn de zogenaamde weekmakers. Die worden gebruikt om plastic zacht en flexibel te maken. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt het gebruik van weekmakers af. Zij gelooft, op basis van tot nu toe gedaan onderzoek, dat blootstelling aan weekmakers als je zwanger of heel jong bent, op de lange termijn schadelijk voor je gezondheid kan zijn. In deze folder geven we uitleg over weekmakers en de mogelijke effecten ervan. We leggen uit wat het beleid van het Westfriesgasthuis is en geven tot slot een aantal tips hoe je in je eigen omgeving desgewenst het contact met weekmakers en andere chemicaliën met mogelijk schadelijke effecten kunt beperken. Wat zijn weekmakers? Plastic wordt meestal gemaakt van polyvinylchloride (PVC). Van nature is dit een harde en breekbare stof. Door de toevoeging van weekmakers wordt PVC flexibel en buigzaam. Zo kan het gebruikt worden als kinderspeelgoed, medische hulpmiddelen enzovoort. De meest gebruikte weekmakers zijn ftalaten. Dat zijn stoffen die gebaseerd zijn op aardolie. Ze worden toegevoegd aan de PVC, maar kunnen, omdat ze toegevoegd worden, ook weer langzaam verdwijnen uit het materiaal. Plastic dat eerst heel flexibel en buigzaam is, wordt dan later toch hard en breekbaar. Ftalaten verdwijnen deels via verdamping in de lucht, maar kunnen ook (in kleine hoeveelheden) in het lichaam terechtkomen. Bijvoorbeeld als PVC met ftalaten in de mond wordt gedaan (kinderspeelgoed). 2

3 Maar ook doordat ze oplossen in bijvoorbeeld drinken dat in flesjes zit. In de zorg wordt ook PVC met ftalaten gebruikt. Bijvoorbeeld in infuuszakken of in katheters. Zo kunnen patiënten ook in contact komen met ftalaten. Zijn ftalaten (weekmakers) schadelijk? Het lichaam is gelukkig goed in staat om ftalaten af te breken en via de urine en ontlasting weer uit te scheiden. Maar omdat ftalaten steeds meer worden gebruikt, wordt er ook veel onderzoek gedaan naar mogelijke schadelijke effecten. In dierstudies is aangetoond dat ftalaten schadelijk kunnen zijn. Bij mensen is dit moeilijk te bestuderen omdat het niet kan om iemand zomaar ftalaten toe te dienen. Bovendien kunnen effecten pas veel (jaren) later zichtbaar worden en dan is het moeilijk te achterhalen of dit komt door de ftalaten. Er zijn wel studies gedaan die mogelijk een verband laten zien tussen een hogere blootstelling aan ftalaten, en sommige ziektes en afwijkingen. Je zou kunnen zeggen dat er aanwijzingen zijn dat ftalaten mogelijk schadelijk zouden kunnen zijn. Als er wel effecten zijn, zijn die te verwachten in de hormoonhuishouding van het lichaam (bv. schildklier), puberteit, vruchtbaarheid en gedrag. Een studie onder zwangeren liet zien dat zwangeren met een hogere blootstelling aan ftalaten eerder bevielen en kinderen kregen met een kleinere hoofdomtrek. Andere studies lieten zien dat jongens bij de geboorte minder volledig ontwikkeld waren. Wat is het advies voor de zwangere vrouw? Er is bewijs dat ftalaten schadelijk zouden kunnen zijn in de zwangerschap. Daarom kan het verstandig zijn om blootstelling aan ftalaten niet onnodig te verhogen. Dat zou kunnen door eten en drinken dat verpakt is in zacht plastic (zoals drankflessen) zo min mogelijk te gebruiken. Het opwarmen van eten en drinken in plastic wordt afgeraden. Ook bij het kopen van kinderspeelgoed zou het goed zijn te letten op zo min mogelijk gebruik van ftalaten. Tot slot zou het goed zijn om zo min 3

4 mogelijk medicijnen te gebruiken waar ftalaten in zitten. PVC en weekmakers in het Westfriesgasthuis Het Westfriesgasthuis weert het gebruik van weekmakers in de dagelijkse zorg._dat betekent dat wij zoveel mogelijk alternatieve producten gebruiken. De couveuse- (Neonatologie) en kinderafdelingen zijn zelfs bijna helemaal PVC-vrij. Hiermee volgt het Westfriesgasthuis het beleid van de WHO. Tips voor thuis In het Westfriesgasthuis proberen wij het gebruik van PVC met weekmakers zoveel mogelijk te vermijden. De meeste tijd van uw zwangerschap brengt u natuurlijk in uw eigen omgeving door. Daarom geven wij u hier wat tips om weekmakers en andere schadelijke stoffen in uw dagelijkse omgeving desgewenst te vermijden. Contact met chemicaliën Vermijd contact met verf, spuitbussen en haarverf. Vermijd het gebruik van spuitbussen, verf, vernis en andere doe-het-zelf producten. Lucht grondig als anderen deze producten hebben gebruikt. Gebruik geen producten met sterke parfum zoals luchtverfrissers. Volg de aanwijzingen als je werkt met gevaarlijke stoffen en materialen. Als je werkt met stoffen en materialen waar het risico van dampen en aërosolen, moet je werken in geventileerde ruimtes. Bijvoorbeeld als je als kapper werkt met kleurstoffen. Zorg ervoor dat je je handen wast en/of bescherm jezelf tegen chemicaliën door handschoenen te dragen. Contact met PVC Vermijd producten die gemaakt zijn van zachte PVC, omdat deze ftalaten kunnen bevatten. Warm geen eten op in plastic. 4

5 Was nieuwe kleren en beddengoed altijd voor je ze gebruikt. Vertel je werkgever dat je zwanger bent, zodat zij kunnen beoordelen of de werkomstandigheden een risico vormen. Neem contact op met je huisarts als je je afvraagt of de stoffen waarmee je werkt schadelijk kunnen zijn voor je gezondheid. Meer weten? wfg.nl/veiligzwanger (voor een overzicht van PVC-vrije producten) 5

6 FLD NL \ Westfriesgasthuis Maelsonstraat 3 Postbus 600, 1620 AR Hoorn Telefoon: Locatie Enkhuizen Molenweg 9b 1601 SR Enkhuizen Telefoon: Locatie Heerhugowaard Middenwaard SC Heerhugowaard Telefoon: