Plan van Aanpak Lokaal Homobeleid Deventer

Transcriptie

1 1 Plan van Aanpak Lokaal Homobeleid Deventer Opgesteld door: COC IJsselstreek 6 februari 2009

2 2 Inleiding: Gastvrije Hanzestad, een predicaat dat al eeuwen door Deventer gevoerd wordt. In combinatie met de kwalificatie Verrassend Veelzijdig omschrijft dit Deventer in een notendop. Deventer wil een veilige plek zijn voor een rijke schakering aan mensen en heeft daar een duidelijke visie op die op allerlei beleidsterreinen terugkomt. Ook de homoseksuele, lesbische en biseksuele burger hebben een plek in de Deventer samenleving. De homoseksuele gemeenschap in Deventer heeft in de afgelopen decennia prominent een plek gekregen in de samenleving. Deventer verwelkomde tot twee keer toe vele duizenden mensen in het kader van Roze Zaterdag en was het decor voor de eerste samenlevingsregistratie tussen twee vrouwen. Deventer wil een ongedeelde stad zijn waarin een grote verscheidenheid aan groeperingen met respect voor elkaars achtergrond, cultuur en seksuele geaardheid, in harmonie naast en met elkaar kan leven. In deze nota vindt u een aantal voorstellen voor het ontwikkelen van acties om homoseksuele mannen en vrouwen te ondersteunen. Aanleiding: De gelijke behandeling van mensen met een homoseksuele, lesbische of biseksuele geaardheid is gegarandeerd middels wet- en regelgeving. Echter: dit biedt geen garantie voor sociale acceptatie van deze groep. Dit blijkt wel uit landelijke berichtgeving over toenemende intolerantie, discriminatie en geweldsincidenten. Homoseksuele mannen en vrouwen ervaren in toenemende mate een gevoel van onveiligheid in leefomgeving. Afnemende tolerantie is een steeds terugkerend onderwerp in discussies in diverse media. Ook geluiden uit de Deventer samenleving wijzen hierop. Op 17 april 2008 heeft de Gemeente Deventer, tezamen met 13 andere gemeenten, een koploperovereenkomst lesbisch- en homo-emancipatiebeleid ondertekend naar aanleiding van de Nota Gewoon homo zijn van het ministerie OC&W, in de wandelgangen ook wel Plasterknota genoemd. De nota Gewoon homo zijn stelt dat er veel is bereikt op het gebied van homoemancipatie maar dat de emancipatie niet af is. Zorg wordt uitgesproken over zaken als intimidatie en geweldsincidenten, de aanhoudende meldingen van discriminatie en uitingen van homohaat op Internet. Hoofddoel van het regeringsbeleid is het bevorderen van de sociale acceptatie van homoseksualiteit. Het kabinet heeft de ambitie dat de houding van de bevolking tegenover homoseksuelen aan het einde van deze periode verbeterd is ten opzichte van 2006.

3 3 In de koploperovereenkomst worden afspraken gemaakt over drie thema s: 1. Stimuleren dat homoseksualiteit meer bespreekbaar wordt gemaakt onder jongeren en in andere kringen waar dat nog een taboe is. 2. Bevorderen dat homoseksuelen zich veilig(er) weten op school, op straat en op het werk en daardoor voor hun homoseksuele geaardheid durven uitkomen. 3. Discriminatie, intimidatie en geweld tegen homoseksuelen krachtig bestrijden. In deze nota wordt aangegeven waar in Deventer de accenten zullen liggen en welke acties worden ondernomen. Het gaat hier om de periode van 2008 tot en met De gemeente Deventer heeft N.V.I.H. COC IJsselstreek zeer nauw betrokken bij het opstellen van deze nota en het aandragen van aandachtsgebieden en voorstellen. Door OC&W is de organisatie Movisie aangesteld om de koplopergemeenten te ondersteunen bij het ontwikkelen en uitvoeren van deze plannen. Dit landelijke kenniscentrum werkt voor en met overheden, burgerinitiatieven, vrijwilligers- en professionele organisaties met als doel de participatie en de zelfredzaamheid van burgers te bevorderen. Movisie verzamelt, valideert, verrijkt en verspreidt kennis over welzijn, zorg en sociale veiligheid en adviseert over de toepassing van die kennis.

4 4 Thema s en acties Draagvlak In zijn nota Gewoon Homo Zijn geeft minister Plasterk aan dat het mogelijk moet zijn voor homoseksuele mannen en vrouwen om zichtbaar in de samenleving te zijn. Dit vraagt om een homovriendelijke omgeving op vele vlakken. Dit is echter niet mogelijk als binnen de samenleving het draagvlak hiervoor ontbreekt. Met het opstellen van deze nota en het actief voeren van homo-emancipatie beleid wil de gemeente het goede voorbeeld geven. Samenwerking van gemeenten met lokale en regionale uitvoerorganisaties en belangenorganisaties blijkt in de praktijk goed te werken. Zeker als partijen goed op de hoogte zijn van de lokale situatie en specifieke knelpunten. Op welke manier het beste gewerkt kan worden aan het bevorderen van sociale acceptatie kan gaandeweg ontdekt worden als er zorgvuldig wordt geëvalueerd. Acties De gemeente Deventer gaat de Homo Effect Toets (met ondersteuning van Movisie) gebruiken om na te gaan hoe effectief het beleid lokaal uitwerkt voor de homoemancipatie en voor de homoseksuele burgers. Seksuele diversiteit komt ook terug in diverse algemene beleidsnotities en niet alleen in deze nota. De wethouder met het emancipatiebeleid in de portefeuille coördineert het beleid rond seksuele diversiteit en de programmaonderdeelmanager (inburgering, educatie, integratie en asielbeleid) ondersteunt dit beleid. De gemeente Deventer gaat binnen de eigen gemeente maar ook o.a. in de samenwerkingsverbanden binnen de Stedendriehoek initiatieven ontwikkelen om overheden en lokale organisaties te stimuleren het draagvlak te organiseren. Gedacht wordt aan o.a. schoolbesturen, zorginstellingen, werkgevers- en werknemersorganisaties, diverse wijk- en buurtverenigingen, organisaties voor allochtonen en besturen van de diverse religieuze stromingen in Deventer. Movisie speelt een rol in het genereren van data over de diverse organisaties met betrekking tot het draagvlak voor homoseksuele mannen en vrouwen. Met andere woorden, mogen homoseksuele mannen en vrouwen binnen die organisaties zichtbaar zijn en hoe homovriendelijk zijn deze organisaties? Op basis van dit resultaat zal actie worden ondernomen om invulling te geven aan hoe het draagvlak te verbreden.

5 5 Homovriendelijke omgeving De gemeente Deventer gelooft dat sociale acceptatie zo vroeg mogelijk moet worden gestimuleerd. Daarom geeft Deventer prioriteit aan het actief stimuleren van voorlichting op scholen en te monitoren wat hiervan de resultaten zijn als het gaat om meer begrip, tolerantie en acceptatie van homoseksualiteit. Landelijke onderzoeken geven aan dat op verschillende scholen homoseksualiteit absoluut niet bepreekbaar is. Met name op het VMBO is dit het geval. Zowel leraren als leerlingen voelen zich niet veilig genoeg om uit te komen voor hun seksuele geaardheid. Het klimaat op school is de basis voor gedrag buiten school (op sportclubs, etc). Gelijke rechten zijn zowel belangrijk voor werknemers als voor bedrijven. Een gelijke behandeling is noodzakelijk om de talenten van werknemers maximaal te kunnen benutten. Sport biedt door haar eigen klimaat, regelgeving en sportieve codes de mogelijkheid opvoedend aandacht te schenken aan sportiviteit en respect, bijvoorbeeld ten aanzien van homoseksuelen. Homoseksuelen die zorg nodig hebben, hebben recht op en zijn gebaat bij zorg die aansluit bij hun persoon. Acties Er zal op een nader te bepalen VMBO school een pilot gedraaid worden met als doelgroep de eerste twee klassen. Er wordt begonnen met een nulmeting op het gebied van begrip, tolerantie en acceptatie van homoseksualiteit. Vervolgens wordt op basis van dit onderzoek een plan van aanpak ontwikkeld met daarin aandacht voor de rol van docenten en schoolleiding, training van docenten, en voorlichting aan leerlingen. Er wordt gestreefd naar een integrale benadering, dus het aanpakken van alle vormen van dicriminatie. De resultaten van deze pilot worden geëvalueerd en er wordt een voorlichtingsmethode ontwikkeld die resultaat heeft en gebruikt gaat worden op alle scholen voor voortgezet en middelbaar onderwijs in Deventer. Natuurlijk wordt uitdrukkelijk samenwerking gezocht met de schoolbesturen, COC IJsselstreek en de deelnemers aan het antidiscriminatieoverleg. Voor ontwikkeling van deze pilot zal gebruik gemaakt worden van de ondersteuning die Movisie kan bieden. Het FNV is landelijk een alliantie aangegaan met het Company Pride Platform met als doel acceptatie van homoseksuelen, lesbiennes, biseksuelen en transgenders op de werkvloer te verbeteren. Deventer zal hier lokaal op aansluiten. Ook wordt met lokale Arbo-diensten gesproken worden over een inventarisatie van aan problemen met homoseksualiteit gerelateerde uitval van werknemers en welke actie hierop genomen kan worden.

6 6 Stichting Homosport Nederland is een stichting die zich bezighoudt met belangenbehartiging van homoseksuele, lesbische, biseksuele en transgender sporters in Nederland. De stichting heeft de paragraaf over sport in de nota Gewoon Homo Zijn van minister Plasterk verzorgd. De gemeente Deventer gaat het overleg aan met deze stichting en zal hun ideeën met betrekking tot bevorderen van sociale acceptatie binnen sportverenigingen bij de sportverenigingen zelf onder de aandacht brengen. Landelijk zijn vele verhalen bekend die duidelijk maken dat de zorg (in de breedste zin van het woord) vaak niet goed is afgestemd op de behoeften van de homoseksuelen. Movisie zal de gemeente Deventer voorzien van benodigde data met betrekking homoseksualiteit en zorg. Deze data zal een basis zijn voor overleg met de diverse zorginstellingen in Deventer over het creëren van een woon- en zorgomgeving waarin de homoseksuele bewoner/patiënt zich veilig voelt. Inventariseren van de behoeften van de bewoner/patiënt en voorlichting van personeel zal een prominent onderdeel van het plan van aanpak zijn.

7 7 Veiligheid In Deventer ontbreekt het aan concrete cijfers met betrekking tot onveiligheid van homoseksuele mannen en vrouwen en hieraan gelieerde (gewelds)incidenten. De gemeente wil inzicht krijgen in wat er speelt en burgers moeten weten waar ze met hun klachten, aangiften en dergelijke terecht kunnen. Naast de bescherming tegen geweld en intimidatie stelt de gemeente zich ook ten doel om te zorgen dat burgers op een laagdrempelige manier de weg weten te vinden naar instanties voor hun homospecifieke vragen. Acties De gemeente Deventer vindt het wenselijk dat een goede structuur wordt opgezet waarin verbetering van registratie en goede analyse van deze gegevens prioriteit hebben Bij het opzetten van deze structuur zal een beroep gedaan worden op bovenlokale en bovenregionale samenwerkingsverbanden (politie, GGD, gemeenten binnen de Stedendriehoek, etc.) en organisaties als Artikel 1. De gemeente Deventer heeft het initiatief genomen tot het oprichten van een Denktank met betrekking tot anti-discriminatie. Hierin werken samen o.a. COC IJsselstreek, Amnesty International, het Etty Hillesumcentrum en Artikel 1. Bevindingen, conclusies en aanbevelingen vanuit deze Denktank zullen ook meegenomen worden bij het tot stand komen van deze structuur. De gemeente zorgt ervoor dat homospecifieke informatie op de website en in de gemeentegids te vinden is. Er zal tenminste informatie verstrekt worden over dichtstbijzijnde uitgaansgelegenheden, belangenorganisaties en specifieke hulpverleningsinstanties.

8 8 Bespreekbaar maken Binnen vele groepen in onze samenleving is homoseksualiteit moeilijk tot niet bespreekbaar. Binnen de diverse allochtone gemeenschappen en diverse religieuze groeperingen blijft homoseksualiteit een beladen onderwerp. De laatste jaren worden er vanuit diverse organisaties pogingen ondernomen om de taboes binnen de diverse gemeenschappen rond homoseksualiteit aan te pakken. Acties Deventer gaat, in samenwerking met Movisie, inventariseren welke groeperingen worstelen met dit onderwerp en onderzoeken welke ervaringen er reeds zijn met het bespreken van homoseksualiteit. Deze gegevens dienen als input voor het uitvoeringsprogramma waarin vastgesteld wordt welke groeperingen in aanmerking komen voor een ondersteuning vanuit de gemeente en welke actie genomen gaat worden. In ieder geval zal onderzocht worden welke rol de wijken hierin kunnen spelen en hoe de Wijkaanpak hiervoor ingezet kan gaan worden. COC Nederland, Stichting Yoesuf en het Humanistisch Verbond werken samen in De Dialoog een brede maatschappelijke dialoog over homoseksualiteit, religie, levensbeschouwing, cultuur en ethiek. Ervaring en gegevens uit dit initiatief zullen meegenomen worden in het tot stand komen van het plan van aanpak. Voorts zal in dit plan van aanpak aandacht zijn voor de bijdrage die instellingen zoals het Etty Hillesumcentrum en de Openbare Bibliotheek kunnen leveren bij het ondersteunen van het bespreekbaar maken van homoseksualiteit. Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld themaweken met tentoonstellingen, lezingen, etc. Een opzet voor het uitvoeringsplan vindt u onderaan.

9 9 Planning: 2008 was een voorbereiding op de start van het project in Zoals het ook in het uitvoeringsprogramma werd aangegeven, hebben wij 2008 benut om de acties die in deze nota genoemd worden te bespreken met betrokkenen van o.a. de gemeente, N.V.I.H. COC IJsselsstreek en Movisie. Na het goedkeuren van nota en de onderliggende notitie door het college, zal er gestart worden met het uitwerken van een plan van aanpak voor de diverse onderwerpen en onderdelen. De organisaties die de uitvoering doen, doen aan de gemeente verslag hiervan. Organisatie en de uitvoering Gemeente Deventer voert de regie. De coördinatie van de uitvoerig wordt in samenwerking met het COC IJsselstreek bij een instelling ondergebracht. De betreffende instelling dient elk jaar conform het plan van aanpak bij de gemeente een programma in. Financiering Het Rijk stelt ter uitvoering van het plan van aanpak homobeleid in totaal een bedrag van , - ter beschikking. Het project duurt van 2009 tot en met hebben wij benut om voorbereidingen te te treffen. Project start daadwerkelijk na de besluitvorming door de gemeente. In 2011 wordt het project geëvalueerd en na de evaluatie wordt er gekeken hoe het project vanaf 2012 gecontinueerd en gefinancierd zal gaan worden. De verdeling van het budget is als volgt: , - (inclusief het aandeel van 2008: , -) , , - Dit budget wordt aangewend om het onderliggende plan van aanpak en het (concept) uitvoeringsprogramma (zie hieronder) te realiseren.

10 10 Concept Uitvoeringsprogramma gemeente Deventer Lokaal Homobeleid Nr. Activiteit Resultaat Planning Kosten 1. Ondertekening convenant koploperovereenkomst Gemeente Deventer doet mee Financiën vanuit het Rijk Extra aandacht aan de homo emancipatie 17 april 2008 Gerealiseerd Geen 2. Overleggen, afstemming met het COC Draakvlak in de uitvoering September november 2008 Geen Gerealiseerd 3. Plan van aanpak en uitvoeringsprogramma Visie, missie, taken, afstemming, draagvlak September 2008 februari 2009 Gerealiseerd Overleg en afstemming met Movisie ter ondersteuning van gemeente Deventer bij het opzetten van homobeleid Ondersteuning door Movisie Oktober november 2008 Gerealiseerd Geen 5. Enquête Movisie Inzicht in het beleid en de uitvoering November 2008 Gerealiseerd Geen 6. Vaststelling van de nota emancipatie/homobeleid (inclusief plan van aanpak en het uitvoeringsprogramma) Politieke besluitvorming en draagvlak Maart 2009 Geen 7. QuickScan Movisie Gemeentebreed inventarisatie van de acties en beleidsterreinen April 2009 I.o.v. met de Movisie 8. Ontwikkelen van een sociale kaart in samenwerking met het programma 10 Kennis van Wie is wie en wie doet wat? Een bondig atlas April mei

11 11 9. Op grond van QuickScan Movisie noemt de gemeente verbeterpunten voor de interne organisatie Overzicht verbeterpunten voor de gemeentelijke organisatie. Gemeente gaat deze vertalen als onderdeel van plan van aanpak diversiteitbeleid Gemeente Deventer (i.o.) Mei juni 2009, 2010 en Ondersteuning van COC IJsselstreek t.a.v. zichtbaarheid. COC IJsselstreek profileert zich als regionale vereniging tot integratie van homoseksualiteit. Mei juni Verdere uitvoering najaar 2009, 2010 en Het bekend maken van jongeren met homoseksualiteit, het verstrekken van informatie en het bevorderen van begrip over homoseksualiteit. Hiervoor wordt er een onderwijspakket (menukaart Onderwijs) samengesteld Voorlichting geven over homoseksualiteit op middelbare scholen, met als doelgroep de jarigen (voortzetting van andere jaren). Ontwikkelen van een lespakket voor jongeren van jaar (o.a. voor het VMBO). Voorlichting geven in de laagbouw van middelbare scholen. In samenhang met het lokaal antidiscriminatieb eleid 2009, 2010, per jaar 12. Ondersteuning bieden aan COC IJsselstreek m.b.t. de uitleen van boeken op het gebied van homoseksualiteit en biseksualiteit, die een doorgewinterde COC bibliotheek open: elke donderdagavond van uur en 2009, 2010, per jaar

12 12 homoseksueel (m/v) evenveel herkenning, plezier & ontspanning geven als iemand die nog in zijn/haar coming-out zit. Bibliotheek vormt een documentatie over de homoseksualiteit zaterdagmiddag van uur; Organisatie van een avond of middag met een schrijver (meestal in de Boekenweek in het voorjaar); Organisatie van een aantal (twee of drie) kleinere boekenactiviteiten of aan boeken gerelateerde activiteiten 13. Ondersteuning van COC IJsselstreek m.b.t. het bieden van een plek aan jongeren waar zij terecht kunnen met hun homoseksuele gevoelens en ondersteuning ondervinden van leeftijdsgenoten. 4 jongerenavonden Jongeren inloopmiddagen Introductie groep Opzet jongeren webpagina 2009, 2010 en elk jaar 14. Ondersteuning bieden aan COC IJsselstreek, de Openbare Bibliotheek en het Etty Hillesum Centrum m.b.t. de Tentoonstelling: Wie kan ik nog vertrouwen. Zichtbaarheid van homoseksualiteit. Informatie geven over homoseksualiteit in de oorlog. 27 april t/m 17 mei Bespreekbaar maken van Homoseksualiteit onder de allochtonen in Deventer (deze actie wordt afzonderlijk uitgewerkt in een concreet programma onder regie van de gemeente) Jaarlijks worden er themadagen (4 keer) georganiseerd in samenwerking met de zelforganisaties en sleutelfiguren, maar ook onderwijsinstellingen 2009, 2010 en per jaar 16. Nationale coming out dag COC trekt deze actie met de gemeentelijke ondersteuning Zichtbaarheid van homoseksualiteit. Oktober Monitoren, kennis, onderzoek, analyse Meer kennis, inzicht, kwantitatieve 2009, 2010, elk jaar

13 13 Dit zal samen met Monitor integratiebeleid, antidiscriminatie worden uitgevoerd gegevens, zichtbaar maken van de resultaten van het project Totaal , Externe Externe Externe Interne Totale Inkomsten Uitgaven Uitgaven Uitgaven Kosten Uitgaven jaren Een deel van het beschikbaar budget zal door middel van facturering worden uitbesteed en een deel in de vorm van subsidie (beschikking). De verdeling is als volgt: Factuur , - Beschikking , - Apparaatlasten 7.500, - Totaal ,