Radio Filharmonisch Orkest

Transcriptie

1 B vijfde concert B-serie 52e seizoen 30 maart 2013, uur Radio Filharmonisch Orkest Ingo Metzmacher dirigent Karl Amadeus Hartmann Achtste symfonie für großes Orchester Cantilène. Lento assai, con passione Dithyrambe. Scherzo (3 Variationen) pauze Anton Bruckner Negende symfonie in d ed. Leopold Nowak Feierlich, Misterioso Scherzo. Bewegt, lebhaft Trio. Schnell Adagio. Langsam, feierlich

2 Uitzending Radio 4 en (terug )luisteren via internet Dit concert is rechtstreeks te horen en zien op Radio 4. Via de ZaterdagMatinee-website kunt u de gehele uitzending ook terugluisteren. Concertagenda Alle concerten van de Nederlandse Publieke Omroep vindt op radio4.nl/ concertagenda B vijfde concert B-serie 52e seizoen 30 maart 2013 Vooruitblikken op basis van de traditie Facebook en twitter Volg het laatste nieuws rond de NTR Zaterdag Matinee op onze eigen Facebook-pagina en klik vind ik leuk!... en op Passie in het radio 4 concerthuis NTR Podium documentaires & concerten op nederland 2 zo 31 maart uur ma 1 april 0.15 uur Een reportage over het Matangi Kwartet (dat Beethoven speelt en de film A Late Quartet bezoekt), en een documentaire over het vissersdorp Sitka (Alaska), waar eens per jaar de oud-leerlingen van Jascha Heifetz en Gregor Piatigorsky bijeenkomen. ntrpodium.ntr.nl Het Passieverhaal is een belangrijke inspiratiebron voor vele componisten. Naast Bach schreven vele anderen een Johannes- of Matthäus-Passion. Maar ook de klaagliederen van profeet Jeremia, de smeekbede van de mens tot God (De profundis) en de kruisiging (Crucifixus) zijn veelgebruikte thema s uit het passieverhaal. Bezoek de Oude muziek zaal van het Radio 4 Concerthuis voor een selectie van de meest stemmige werken voor de passietijd. Alle recente concerten uit de Radio 4 concertseries De Vrijdag van Vredenburg en de NTR ZaterdagMatinee kunt u terugluisteren in het Radio 4 Concerthuis. Ook duiken wij historische opnames voor u op uit het rijke omroeparchief en presenteren deze, altijd voorzien van mooi beeld- en tekstmateriaal. In het Radio 4 Concerthuis bepaalt u zelf wat u wilt horen, wanneer u maar wilt. radio4.nl/concerthuis De loopbaan van de Duitse componist Karl Amadeus Hartmann ( ) is nauwelijks begonnen, als in 1933 de nazi s de macht overnemen. Hij is op dat moment een energieke twintiger, op zoek naar een taal en een plaats in de wereld. Die heeft hij niet kunnen vinden op de Staatliche Akademie der Tonkunst in zijn geboortestad München, waar hij zijn opleiding voortijdig afbreekt. Buiten is het leuker, dáár gebeurt het. Als een onbevangen zoeker lift hij vrolijk mee met de trends van zijn tijd, door hemzelf bondig omschreven als een mengeling van futurisme, Dada, jazz en meer. Uit de genoten invloedssferen Stravinsky, Hindemith, Bartók spreekt al wel sterk de ambachtelijke, naar het neoclassicistische neigende grondhouding die zijn muziek zal blijven kenmerken, in zijn geval gecombineerd met een stevige romantische inslag. Ironisch genoeg zal het Hitlers opmars zijn, die Hartmanns compositorische ontwikkeling in een stroomversnelling brengt. Hartmann, afkomstig uit een artistiek en politiek geëngageerd milieu, komt met een schok tot de conclusie dat wegkijken niet meer geoorloofd is. Met een paradoxale combinatie van defaitisme en optimisme kiest hij partij voor het goede: Ik hield mezelf voor dat de vrijheid zou zegevieren, ook als we vernietigd zouden worden. Vanaf dat moment is zijn muziek doortrokken van een moreel besef en is de luchtigheid van zijn gezellenjaren in één klap weggevaagd. Hartmann wordt herboren als een bloedserieuze componist: in zijn Eerste strijkkwartet (1933/1934), het symfonische gedicht Miserae (1935/1936) en de latere Eerste symfonie de aanvankelijk als Symphonisches Fragment of Kantate, na de oorlog als Versuch eines Requiems betitelde liederencyclus op teksten van de Amerikaanse dichter Walt Whitman slaat hij het nazi-onrecht woedend van zich af. Hij maakt het zichzelf niet makkelijker door uitvoeringen van zijn werk in Duitsland te verbieden. Met het nationale muziekleven wil hij niets meer te maken hebben. Nieuw werk wordt uitsluitend in het buitenland uitgevoerd. Hij heeft het geluk in de dirigent Hermann Scherchen een vriend en pleitbezorger te vinden. Tot 1940 is die de drijvende kracht achter een handvol buitenlandse Hartmann-premières. In 1935 klinkt Miserae in Praag, in 1936 het 2 3

3 Karl Amadeus Hartmann Eerste strijkkwartet in Genève, een jaar later de cantate Friede anno 48 ( in memoriam Alban Berg ) in Wenen, in 1939 in Luik de Symphonie l Oeuvre naar de gelijknamige roman van Zola, in 1940 het onverzettelijk sombere Concerto funebre voor viool en strijkorkest in het Zwitserse St. Gallen. Maar dan is de oorlog al uitgebroken, en wordt het stil rond Hartmann. Op een kleine toelage van zijn schoonouders doorstaat hij, samen met vrouw en zoon, de oorlog, ongeschonden. Om in 1945 wel tot de conclusie te komen, dat zijn momentum is verstreken. Tussen twee vuren Na een cesuur van twaalf jaar is Hartmann geen veelbelovend jong talent meer, maar een vroege veertiger die zijn plaats zal moeten vinden in een al spoedig door nieuwlichters beheerst naoorlogs muzieklandschap. Op straat waait de nazi-wind nog even ijzig als in de oorlog. Hij belandt tussen twee vuren, nergens thuis. Maar hij laat zich niet klein krijgen. Als organisator van de Musica Viva-concerten in München maakt hij ruim baan voor door de nazi s verketterde voorgangers en de opstomende avant-garde van Stockhausen, Messiaen, Zimmermann, Xenakis, Nono en Boulez. Intussen hervat hij, aanvankelijk op basis van materiaal uit de ondergrondse jaren, zijn werk aan een symfonisch oeuvre dat fascisme en oorlog in de kiem hebben gesmoord. Tot zijn dood in 1963 ontstaan op basis van oorlogswerken en -schetsen alleen de Zevende en Achtste gaan niet op eerder materiaal terug acht vurig tegendraadse symfonieën, die zich als erfgenamen laten beschouwen van een negentiende-eeuwse symfonische traditie, hoewel ze door hun enerverende kracht en allesbehalve traditionele karakter gevrijwaard blijven van restauratieve tendensen. Wat in een stilistisch allesbehalve rechtlijnige chronologie ontstaat, is over het geheel genomen een tijdloze synthese van barokke vormen, contrapuntische grandeur en neoromantische volbloedigheid, in de Vijfde aangelengd met een luimige neoclassicistische portee. Dit is de man die in de oorlog met zijn leraar Anton Webern heeft gebekvecht over Bruckner (de collega die tot zijn ergernis voor Webern lucht is), maar zich vermant en van beiden iets wezenlijks opsteekt. Pure beweeglijkheid In de Achtste symfonie ( ) komt daar nog iets bij. Hartmann radicaliseert. De klankwereld van zijn laatste twee symfonieën verraadt voor het eerst Hartmanns gegroeide schatplichtigheid aan de naoorlogse avant-garde, die hij in de jaren 50 onderstreept in een programmaboek van Musica Viva: Als men de muzikale productie van de laatste tien jaar overziet, vindt men vele aanwijzingen dat door de concentratie op het constructieve de inspiratie is teruggekeerd. Dodecafonist of serialist wordt hij niet; hij ziet er althans voor zijn eigen praktijk de noodzaak niet van in. Maar de geavanceerde logica van de jongste lichting verruimt zijn blik. In de Achtste experimenteert hij door vormen in het tweede deel, Dithyrambe, zijn dat fuga, variatie en scherzo te laten versmelten tot de opzwepende, half mechanische en half bacchantische totaliteit die zich laat ondergaan als een orgie van pure beweeglijkheid. In de Zevende kiest hij al gewaagd voor een Weberniaans gedifferentieerde instrumentatie van thematisch materiaal, waarin elke stem en elk thema als het ware zijn eigen kleurcode meekrijgt, maar in de Achtste gaat hij een stap verder. Op de voorgrond treedt een doorwerkingsmodel waarvan de musicologe Barbara Zuber de essentie beschrijft als de permanent variërende afleiding en ontwikkeling, opsplitsing en contrasterende ruimtelijke gelaagdheid-in-klank van de thematische substantie. Aan het fugathema van het openingsdeel Cantilène gaat een korte inleiding vooraf, waarin klankvelden van de vier marimba s en het uit wijde intervallen opgetrokken thema in klarinet en vibrafoon in een notendop thematisch materiaal exposeren in een gedaante die het postromantische gemiddelde ver achter zich laat; dit had neue Musik van een echte Neutöner kunnen zijn. Naoorlogse verworvenheden als montage-elementen en de systematische toepassing van klankkleur als parameter, hier opgetuigd met bijna seriële koelbloedigheid, respectievelijk de constructieve rol van intervalstructuren voor de thematische ontwikkeling, worden met verbluffend gemak geïntegreerd in een genre dat door Hartmanns radicaalste beschermelingen (ook Hans Werner Henze) al als verloren wordt beschouwd. Hartmann ontwerpt in zijn Achtste op de valreep de blauwdruk voor een symfonie van de twintigste eeuw: hoorbaar geworteld in het expressionisme van Alban Berg, de complexe gelaagdheid van de avantgarde niet meer schuwend, maar stevig verankerd in de traditie die hij tot het allerlaatst niet los kon laten. 4 5

4 Bruckners onvoltooide Anton Bruckner werkt aan zijn Negende symfonie in totaal vijf jaar; tussen april 1891 en november 1894 ontstaan respectievelijk het openingsdeel, het scherzo en tenslotte het adagio, dat het laatste voltooide deel zal zijn. Volgens kalenderdata worstelt hij tot enkele maanden voor zijn dood in oktober 1896 met de finale, die hij in een vergevorderd stadium van genese moet opgeven. De onlangs na decennia voltooide reconstructie van het torso door het musicologenteam onder Nicola Samale, vastgelegd door de Berliner Philharmoniker onder leiding van Sir Simon Rattle, maakt duidelijk dat Bruckner een van zijn indrukwekkendste en meest schrijnende apotheoses in de pen had. De vroegste schetsen voor het openingsdeel van de Negende, net als de Nulde en de Derde symfonie in het d-mineur dat, ditmaal nog explicieter dan in de Derde, aan de Negende van de bewonderde Beethoven refereert, ontstaan al in de zomer van Het is het jaar waarin de dirigent Hermann Levi met de afwijzing van de net voltooide Achtste symfonie de componist een van de grootste schokken van zijn leven bezorgt. Het grieft Bruckner diep dat uitgerekend de vereerde maestro die een sleutelrol heeft gespeeld in de zegetocht van zijn Zevende (Bruckner spreekt hem in brieven teder als mein künstlerischer Vater aan), vorm en instrumentatie van zijn Achtste discutabel acht. Was de crisis die Levi s bedenkingen uitlokten hem bespaard geble- Anton Bruckner, door Hermann von Kaulbach ven, dan had Bruckner zijn Negende wellicht kunnen voltooien. In plaats daarvan neemt hij de herziening van zijn Achtste ter hand, die hij pas in maart 1890 zal voltooien. Intussen zet hij wel het scherzo van de Negende in de steigers. Als de revisie van de Achtste gereed is, vertraagt zijn na 1890 snel verslechterende gezondheid in toenemende mate het creatieve proces. Sclerose van de slagaderen, hartproblemen, levercirrose, problemen met de spijsvertering en suikerziekte beperken zijn bewegingsvrijheid. In brieven klaagt hij over ademnood, en opgezwollen benen bemoeilijken het orgelspelen. In zijn laatste levensjaar voltrekt zich daarnaast een geestelijke aftakeling die componeren zo goed als onmogelijk maakt. Model Beethoven? In de Negende ontbreekt daarentegen elk spoor van afnemende krachten. In het weidse openingsdeel (Feierlich, Misterioso) en het esoterisch dissonante adagio (Langsam, feierlich) ontvouwen zich nieuwe vergezichten die aantonen dat Bruckners compositorische evolutie allesbehalve ten einde liep; het scherzo loopt met Stravinskiaanse slagklanken twintig jaar vooruit op het vergelijkbare geweld van de Sacre du printemps. Tegelijkertijd dient de vereerde Beethoven met name in het openingsdeel toch weer als model, al relativeerde Bruckner tegenover zijn biograaf Gollerich in zijn smakelijke plattelandsdialect de overeenkomsten met die andere Negende: Mit n Beethoven werd I mi do nöt messen! In d-moll is schon, weil s so viel a schöne Tonart is, aber mit an Chor, wia Beethoven, na, so dumm is der Bruckner nöt. In de expositie volgt Bruckner Beethovens ontwikkelingsmodel, waarin het thematisch materiaal als het ware evolutionair ontstaat uit elementaire intervallen. Op een spookachtig tremolo van strijkers en blazers klinken in de acht hoorns achtereenvolgens kleine terts, kwint, secunde en terts. Daaruit ontstaan geleidelijk de eerste thematische gestalten in een onbestendige overgangstoestand, die pas in maat 63 wordt afgesloten met het fortissimo gespeelde, kolossale hoofdthema. Een complex van dalende octaven, gekoppeld met dalende secunden in triolenbeweging, mondt uit in een pathetische cadens in de grondtoonsoort. Daarmee begint een langdurig ontwikkelingsproces dat in de doorwerking catastrofische vormen aanneemt daar raakt het octaventhema verwikkeld in een destructief gevecht met onstuitbaar opmarcherende machten. Ook bij Bruckners tweede argument tegen de veronderstelde modelfunctie van Beethovens laatste geen koor moet een kanttekening. Volgens Bruckner diende zijn Negende, mocht hij de finale niet kunnen voltooien, te worden afgesloten met zijn Te Deum, waardoor het werk toch een koorsymfonie zou zijn geworden en een verkapte geloofsbelijdenis bovendien, al is juist dat de vraag. Bruckners wens het werk op te dragen aan de Lieve Heer, als hij het aanneemt, verhoudt zich ongemakkelijk tot het tragische gewicht van het openingsdeel, het nihilistisch voortrazende scherzo en de bittere, bijna wrange harmonieën van met name het adagio, waarin citaten uit het Gloria van zijn Mis in d en de aan Mendelssohn en Wagner herinnerende verwijzing naar het Dresdner Amen de indruk niet wegnemen dat Bruckner worstelt met zijn godsbeeld. De finale, zoals we die dankzij de reconstructie kennen, versterkt het idee dat de oude, zieke Bruckner met religieuze dilemma s worstelde. Alle onvervaarde pracht ten spijt is het ontluisterende, afgrondelijke muziek, bijna de wanhoopskreet van de gelovige die zich door God verlaten voelt. Een angst, in het openingsdeel al onderhuids aanwezig, groeit hier uit tot ontzagwekkend angstvisioen. De laatste symfonie van Bruckner is met afstand zijn meest raadselachtige, zijn meest mystieke, en misschien zijn meest tragische zeker ook in haar onvoltooide staat. Bas van Putten 6 7

5 B vijfde concert B-serie 52e seizoen 30 maart 2013 Uitvoerenden Ingo Metzmacher Ingo Metzmacher studeerde piano, muziektheorie en orkestdirectie in zijn geboortestad Hannover, en in Salzburg en Keulen. In Frankfurt begon hij zijn artistieke loopbaan bij Ensemble Modern en de Opera van die stad. Internationaal maakte hij naam in 1988, toen hij op verzoek van artistiek leider Gerard Mortier bij de Koninklijke Muntschouwburg in Brussel Der Ferne Klang van Franz Schreker dirigeerde. In 1997 kreeg Metzmacher de leiding over de Hamburgische Staatsoper; daarna volgde een aanstelling als chef-dirigent bij De Nederlandse Opera. Daar dirigeerde hij The Bassarids van Henze, Die tote Stadt en Die Gezeichneten van respectievelijk Korngold en Schreker, de drie Da Ponte-opera s van Mozart en, in het Holland Festival van 2008, Messiaens Saint François d Assise. Tussen 2007 en 2010 was hij chef-dirigent en artistiek leider van het Deutsche Symphonie- Orchester in Berlijn. De afgelopen seizoenen kreeg de dirigent uitnodigingen van de Salzburger Festspiele, waar hij de wereldpremière van Wolfgang Rihms opera Dionysos dirigeerde, Prometeo en Al gran sole carico d amore van Luigi Nono, en Die Soldaten van Bernd Alois Zimmermann. Verder dirigeerde hij The Rake s Progress en Die tote Stadt in de Royal Opera, Covent Garden, en Königskinder van Humperdinck, Tristan und Isolde, Der ferne Klang, Tannhäuser en Uit het dodenhuis van Janáček, De neus van Sjostakovitsj en Pfitzners Palestrina in het Opernhaus Zürich. Voor The Rake s Progress ging hij ook naar de Staatsoper Berlin, voor Dionysos naar De Nederlandse Opera, en in de Wiener Staatsoper dirigeerde hij Lady Macbeth van het district Mtsensk, Parsifal, en Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny van Křenek. Bij de Wiener Philharmoniker, de Bamberger Symphoniker, de Staatskapelle Berlin, het Orchestre de Paris, het Orchestra della Accademia nazionale di Sante Cecilia, het Gustav Mahler Jugendorchester, het Nieuw Japans Filharmonisch Orkest, het Tsjechisch Filharmonisch Orkest en de Filharmonie van St. Petersburg stond hij op het concertpodium. Voor het huidige seizoen werd Ingo Metzmacher gevraagd voor een nieuwe Ring-cyclus in Genève, een double-bill met Dallapiccola s Il prigioniero en Puccini s Suor Angelica in het Teatro Real in Madrid, en voor concerten met onder meer de Berliner Philharmoniker, het Ingo Metzmacher Tsjechisch Filharmonisch Orkest, het Nationaal Orkest van Rusland, het BBC Symphony Orchestra, de Filarmonica della Scala en de Dresdner Philharmonie. Komende zomer keert hij terug naar de Salzburger Festspiele voor een nieuwe productie van Harrison Birtwistles opera Gawain. Metzmachers discografie omvat liveopnamen van zijn nieuwjaarsconcerten in Hamburg ( ), getiteld Who is afraid of 20th Century Music?, de complete symfonieën van Karl Amadeus Hartmann met de Bamberger Symphoniker, de wereldpremière van Hans Werner Henzes Negende symfonie met de Berliner Philharmoniker, Messiaens Éclairs sur l au-delà met de Wiener Philharmoniker, Pfitzners Von deutscher Seele en Humperdincks Königskinder met het Deutsche Symphonie-Orchester Berlin en Lady Macbeth van het district Mtsensk vanuit de Wiener Staatsoper. Op dvd verschenen Saint François d Assise en de genoemde Da Ponte-opera s bij De Nederlandse Opera. In zijn boek Vorhang auf! Oper entdecken und erleben (2009) presenteert Ingo Metzmacher vier eeuwen opera en vertelt hij over het produceren van muziektheater. In 2005 werd ook zijn Wie is er bang voor nieuwe klanken gepubliceerd, een pleidooi voor pioniers als Luigi Nono, Charles Ives, Olivier Messiaen, Arnold Schönberg, Edgard Varèse, Karlheinz Stockhausen en John Cage. Eerder in de Matinee o.a.: muziek van Bartók, Mozart en Stravinsky (1990), Milhaud, Van Norden en Thomson (1994), Carter en Ives (1995), Debussy, Lachenmann, Sibelius en Varèse (1997), Mahler Vierde symfonie en muziek van Henze (2002), Hartmann Gesangszene en muziek van Hindemith, Beethoven en Weill (2004), Hartmann Zesde symfonie en Mahler Rückert-Lieder (2005), Birtwistle The Shadow of Light en Wagner Tweede akte Parsifal (2006), Beethoven Egmont en Henze Negende symfonie (2007) Anja frers 8 9

6 Radio Filharmonisch Orkest Het Radio Filharmonisch Orkest (RFO) werd in 1945 opgericht door Albert van Raalte. Het orkest werd nadien geleid door achtereenvolgens Paul van Kempen, Bernard Haitink, Jean Fournet, Willem van Otterloo, Hans Vonk, Sergiu Comissiona, Edo de Waart en Jaap van Zweden. In het seizoen treedt Markus Stenz aan als chef-dirigent. De Amerikaanse dirigent James Gaffigan is vaste gastdirigent vanaf het seizoen Het RFO werkte samen met befaamde gastdirigenten als Leopold Stokowski, Kirill Kondrasjin, Antal Doráti, Riccardo Muti, Kurt Masur, Mariss Jansons, Michael Tilson Thomas, Gennady Rozhdestvensky en Valery Gergiev. Het orkest speelde de (Nederlandse) premières van werken van onder anderen Messiaen, Berio, Boulez, Henze, Carter, Adams, Birtwistle, Adès, Janáček, De Raaff, Oestvolskaja, Verbey, Vriend en Rijnvos. Het RFO levert belangrijke bijdragen aan de NTR ZaterdagMatinee en Het Zondagochtend Concert in het Amsterdamse Concertgebouw, en De Vrijdag van Vredenburg te Utrecht. Het RFO onderscheidt zich door bijzonder geprogrammeerde symfonische concerten en concertante opera-uitvoeringen, regelmatig betreft het eerste uitvoeringen in Nederland en wereldpremières. Naast de concerten in de omroepseries was het RFO te horen op het Festival Musica 2008 in Straatsburg onder leiding van Reinbert de Leeuw, op het Sun Festival 2009, tijdens concertreizen naar Groot-Brittannië, Duitsland en Oostenrijk onder leiding van Jaap van Zweden, in de Keulse Philharmonie en de Royal Albert Hall tijdens de BBC Proms Het Radio Filharmonisch Orkest heeft een indrukwekkende plaat- en cd-catalogus opgebouwd. Op verschillende labels verschenen vanaf de jaren 70 legendarische grammofoonplaten met dirigenten als Leopold Stokowski en Antal Doráti. Onder leiding van Jean Fournet werd een serie cd s gerealiseerd met Frans repertoire. Opnamen van onder meer de complete symfonieën van Mahler onder leiding van Edo de Waart verschenen op cd, alsook een unieke Wagner-box en de complete orkestwerken van Rachmaninov. Cd s met werken van hedendaagse componisten als Jonathan Harvey, Klas Torstensson en Jan van Vlijmen werden onderscheiden met prijzen en eervolle vermeldingen. Onder leiding van Mark Wigglesworth wordt al enige jaren gewerkt aan de opname van een Sjostakovitsj-serie en onder leiding van Jaap van Zweden aan die van de symfonieën van Bruckner. Lovend ontvangen NTR ZaterdagMatinee-opnamen van Wagners Lohengrin en Die Meistersinger von Nürnberg werden in het seizoen gevolgd door de live-registratie van Parsifal, die is onderscheiden met de Edison Klassiek 2012 in de categorie Opera. volg het radio filharmonisch orkest op twitter (@radiofilhorkest) en facebook. Radio Filharmonisch Orkest Beschermheer Bernard Haitink chef-dirigent Markus Stenz honorary chief conductor Jaap van Zweden eredirigent Edo de Waart vaste gastdirigent James Gaffigan assistent-dirigent Wouter Padberg eerste viool Bart Vandenbogaerde Mitcho Dimitrov Fred Gaasterland Alexander Baev Alberto Facanha Johnson Mariska Godwaldt Masha Iakovleva Kerstin Kendler Karina Korevaar Anna Korpalska Leonie Mensink Theo Ploeger Ruud Wagemakers Edgar Pujol tweede viool Casper Bleumers Andrea van Harmelen Odilia Fiedler Annemarie van Helderen Robbert Honorits Dana Mihailescu Renate van Riel Alexander van den Tol Paul Hendriks Janneke Van Prooijen Françoise van Varsseveld Anne van Eck Hayato Ishibashi altviool Francien Schatborn Frank Brakkee Huub Beckers Arjan Wildschut Connie de Dreu Annemijn den Herder Annemarie Konijnenburg Erik Krosenbrink Robert Meulendijk Lotte de Vries Ferdinand Hügel Roeland Jagers cello Arturo Muruzabal Anton Istomin Eveline Kraayenhof Wim Hülsmann Harm Bakker Anneke Janssen Ansfried Plat Rebecca Smit Arjen Uittenbogaard Marjolein Meijer contrabas Wilmar de Visser Walter van Egeraat Annika Hope Edward Mebius Sjeng Schupp Stephan Wienjus Eduard Zlatkin fluit Herman van Kogelenberg Thies Roorda Maike Grobbenhaar hobo Maarten Dekkers Yvonne Wolters Gerard van Andel klarinet Frank van den Brink Nanette Bakker Sergio Hamerslag fagot Jos Lammerse Birgit Strahl Desirée van Vliet hoorn Annelies van Nuffelen Lars Wachelder Wim van den Haak Anneke Vreugdenhil Petra Botma-Zijlstra Laurens Otto Sander van Dijk Toine Martens trompet Hessel Buma Hans van Loenen Jacco Groenendijk Hans Verheij trombone Jaume Gavilan Agullo Peter Saunders Cyril Scheepmaker tuba Bernard Beniers pauken Paul Jussen slagwerk Bas Voorter Hans Zonderop Henk de Vlieger Vincent Cox Harry van Meurs Gerda Tuinstra harp Ellen Versney Veronique Serpenti piano Stephan Kiefer celesta John Snijders 10 11

7 zaterdag 6 april 2013, uur Concertgebouw Amsterdam serie C De lyriek van de fluit Radio Kamer Filharmonie Michael Schønwandt dirigent Emmanuel Pahud fluit Schubert Derde symfonie Carter Fluitconcert (Nederlandse première ) Mozart Fluitconcert KV 314 Honegger Tweede symfonie Josef Fischnaller Emmanuel Pahud Een concert vol contrasten. Maar net zo spannend zijn de verrassende overeenkomsten. Al jaren, aldus Elliott Carter, vroegen fluitisten mij om een fluitconcert. Ik heb het lang afgehouden, omdat ik het gevoel had dat de fluit niet het instrument van scherpe attacks is, die zo vaak in mijn muziek voorkomen. Maar het idee van de lyrische klankkwaliteiten en de verschillende klankregisters van het instrument gingen mij meer en meer fascineren. Ook Mozart heeft bij voorbaat weinig met het instrument op, maar schrijft toch een bekoorlijk fluitconcert, dat is toegesneden op het klankkarakter en de technische mogelijkheden van de fluit. Schuberts Derde symfonie ademt de geest van Wenen. Ondanks haar uitdagende, moderne ritmen en harmonieën staat ook Honeggers Tweede symfonie, geschreven tijdens de Tweede Wereldoorlog, nog voelbaar in de klassiek-romantische traditie. De Magische Muziekfabriek Are you sure you can dance? (met het Metropole Orkest, en Rinus & Thom van The Ultimate Dance Battle!) Reis door de wereld van de dans, van barok tot breakdance met De Dutch Junior Dance Division & ill Skill Squad zondag 21 april, uur Vredenburg Leidsche Rijn 13,50 (kind) / 16,50 (volwassene)