WKR Aanpassen van arbeidsvoorwaarden op weg naar de werkkostenregeling Bert Boermans 16 oktober 2014

Transcriptie

1 WKR Aanpassen van arbeidsvoorwaarden op weg naar de werkkostenregeling Bert Boermans 16 oktober 2014

2 Programma Voorvragen Juridisch kader Aanpassen van arbeidsvoorwaarden Tips

3 Inleiding Na inventarisatie van de arbeidsvoorwaarden blijkt dat werkgever bij ongewijzigde instandhouding financieel nadeel heeft. Hoe dit nadeel te beperken: Afschaffen/wijzigen van vergoedingen en verstrekkingen = wijziging van arbeidsvoorwaarden = wijziging van arbeidsovereenkomst

4 Voorbeeld Fietsplan Werkgever overweegt het fietsplan aan de wilgen te hangen

5 Wat is een arbeidsvoorwaarde Van een arbeidsvoorwaarde is in ieder geval sprake indien deze is opgenomen in: - een arbeidsovereenkomst en/of - CAO en/of - arbeidsvoorwaarden-reglement - in geval van gewoonte/verworven recht. Denk aan: gratificatie aan einde van het jaar jaarlijks kerstpakket WGA hiaatverzekering premie betaald door werkgever zonder dat dit is overeengekomen

6 Arbeidsvoorwaarden, primair Om welke arbeidsvoorwaarde gaat het: Primaire arbeidsvoorwaarden: het loon de wettelijk verplichte vakantietoeslag (minimaal 8%) vaste toeslagen zoals de 13e maand, winstdeling, ploegentoeslag diverse vormen van prestatietoeslag (bonus, tantième, beoordelingstoeslag, gratificatie) arbeidsduur

7 Arbeidsvoorwaarden, secundair Secundaire arbeidsvoorwaarden: de vaste kostenvergoeding de reiskostenvergoeding de bedrijfs- of leaseauto verhuiskosten studiefaciliteiten fiets van de zaak abonnementen mogelijkheid om tegen inkoopsprijs bedrijfsartikelen te kopen

8 Waar is arbeidsvoorwaarde opgenomen Waar is de arbeidsvoorwaarde opgenomen? arbeidsovereenkomst CAO personeelshandboek andere ( individuele) regeling

9 Juridisch kader Hoofdregel: afspraak is afspraak Aangaan, wijzigen arbeidsvoorwaarden vraagt instemming werknemer. ondubbelzinnige wilsverklaring! Tenzij wijziging voortvloeit uit: ondernemings CAO bedrijfstak CAO (avv)

10 Juridisch kader CAO Indien CAO van toepassing in de onderneming: afwijking van CAO in beginsel niet mogelijk voor wijziging van de arbeidsvoorwaarden in arbeidsovereenkomst afwachten wat de wijzigingen zijn die voortvloeien uit het CAO overleg

11 Wijzigen/aanpassen arbeidsvoorwaarden wederzijds goedvinden, nadrukkelijke wilsverklaring Dus instemming van iedere individuele werknemer eenzijdig

12 Eenzijdige wijziging arbeidsvoorwaarden Gronden waarop: is er een eenzijdig wijzigingsbeding overeengekomen goed werkgeverschap redelijkheid en billijkheid onvoorziene omstandigheden

13 Eenzijdig wijzigingsbeding belangen afweging Artikel 7: 613 BW Schriftelijk overeengekomen beding dat de werkgever de bevoegdheid geeft om een collectieve regeling eenzijdig te wijzigen indien: Werkgever bij de wijziging een zodanig zwaarwichtig belang heeft dat het belang van de werknemer dat door de wijziging zou worden geschaad, daarvoor naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken.

14 Eenzijdig wijzigingsbeding, schriftelijk Schriftelijk: in arbeidsovereenkomst in CAO mits met verwijzing in arbeidsovereenkomst en ter hand gesteld voor ondertekening arbeidsovereenkomst in arbeidsvoorwaardenreglement mits met verwijzing in arbeidsovereenkomst en ter hand gesteld voor ondertekening arbeidsovereenkomst

15 Vormt wetswijziging zwaarwichtig bedrijfsbelang Wetswijziging kan aanleiding vormen tot het wijzigen van arbeidsvoorwaarden, maar... werkgever moet aantonen dat: handhaving van de bestaande regeling na de wetswijziging onaanvaardbaar is bijvoorbeeld kosten worden te hoog (dreigend faillissement) hij werknemer een alternatieve regeling heeft aangeboden die voldoende aan de belangen van de werknemer tegemoet komt OR/PV akkoord met wijziging

16 Eenzijdige wijziging, zwaarwichtig belang werkgever Indien fiscale wetswijzing ertoe leidt dat een bepaalde vergoeding of verstrekking verplicht verstrekt dient te worden dan is er een zwaarwichtig bedrijfsbelang Echter: WKR is keuze vrijheid van werkgever: wordt vergoeding/verstrekking onder eindheffing gebracht? vindt brutering plaats? wordt een deel belast uitbetaald?

17 Eenzijdig wijzigingsbeding CAO Indien wijziging arbeidsvoorwaarden voortvloeit uit een (heronderhandelde) CAO: werkgever wordt vermoed een zwaarwichtig bedrijfsbelang te hebben

18 Goed werkgeverschap (geen ew-beding) Ingeval van gewijzigde omstandigheden die zodanig zijn dat: de werkgever daarin in redelijkheid aanleiding kon vinden om een redelijk voorstel tot wijziging van arbeidsvoorwaarden te doen waarvan de werkgever in redelijkheid van de werknemer kan vragen deze te aanvaarden

19 Goed werkgeverschap redelijkheid en billijkheid Redelijkheid van voorstel van werkgever hangt af van de omstandigheden van het geval: - aard van de gewijzigde omstandigheden - aard en impact van het voorstel voor werknemer - belang van de werkgever en de onderneming - positie van de betrokken werknemer - belang van werknemer bij handhaving van het voorstel

20 Goed werkgeverschap redelijkheid en billijkheid Voorstel aan werknemer dient: - zorgvuldig te zijn voorbereid: Rol OR/PV - gelijkheidsbeginsel/geen willekeur werkgever dient gelijke groepen werknemers gelijk te belonen: man/vrouw, parttime/fulltime, bepaalde/onbepaalde tijd - overgangsregeling te bevatten. Overgangstermijn van 3 jaar redelijk

21 Onvoorziene omstandigheden Rechter verzoeken de arbeidsovereenkomst te wijzigen wegens onvoorziene omstandigheden. Ongewijzigde nakoming is naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar. Echter uitgangspunt is dat: Onvoorziene omstandigheden komen in beginsel naar de aard van de arbeidsovereenkomst en de in het verkeer geldende opvattingen voor rekening van de werkgever

22 Rol ondernemingsraad bij invoering WKR De OR heeft géén rol als het gaat om primaire arbeidsvoorwaarden. Hierover kan de werkgever alleen afspraken maken met de individuele werknemer of met de vakbonden (CAO) OR heeft geen instemmingsrecht of adviesrecht met betrekking tot het besluit om de werkkosten regeling in te voeren (tenzij ad hoc verzoek werkgever om mee te denken) Wel instemmingsrecht als een vergoeding of voorziening wegvalt als onderdeel van het beloningssysteem

23 Tips voor toekomst Neem in arbeidsovereenkomst op: eenzijdig wijzigingsbeding vul kostenvergoedingen bepaling aan met de voorwaarde dat deze door werkgever kan worden aangepast ingeval van wijziging van de ter zake geldende fiscale regelgeving kom jaarlijks vergoedingen en verstrekkingen overeen een bepaling dat de eventueel verschuldigde belasting over een arbeidsvoorwaarde voor rekening van de werknemer komt, tenzij nadrukkelijk anders tussen werkgever en werknemer wordt overeengekomen betrek de OR/PVT bij de wijziging van de arbeidsvoorwaarden

24 Vragen?