Archeologische Werkgemeenschap. Voor nederland. Jaarstukken

Transcriptie

1 Archeologische Werkgemeenschap Voor nederland Jaarstukken

2

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...3 Adressen...4 Uitnodiging en agenda...5 Afscheid Co Mulder...6 Lezingen...7 Verslag jaarlijkse ledenvergadering Vallei en Eemland...8 Financieel overzicht Begroting Verslag kascontrolecommissie

4 Adressen AWN Vallei en Eemland p/a Langegracht BT Amersfoort (vrijdag tussen 19:30 uur en 22:00 uur) W.C. Van Vliet Secretaris Coördinatoren: Hoochbeen 12 T. van Drunen: WAR 3905 WJ Veenendaal Radboudweg BE Rhenen E.W. de Bree Penningmeester E. Eimermann Lid A.P de Boer: NOVA Fr. Tromplaan 22 K. van Roozendaal Lid 3871 EN Hoevelaken H. Stuurman: HEP Rietgorsmeen ZV Hardewijk

5 Uitnodiging en agenda Geachte leden, Het bestuur van afdeling Vallei en Eemland nodigt u uit tot het bijwonen van de jaarlijkse ledenvergadering, welke zal gehouden worden op Vrijdag 1 Juni om 20:00 uur in het pand van de stadsarcheologische dienst aan de Langegracht 11 te Amersfoort. 1. Opening 2. Vaststelling agenda 3. Mededelingen 4. Verslag van de ledenvergadering in verslag van de penningmeester over 2011 en de begroting voor Verslag van de kascontrolecommissie en benoeming twee nieuwe leden 7. Rondvraag 8. Sluiting -5-

6 Afscheid van Co Mulder 18 mei 2011 is ons bestuurslid Co Mulder, na een ziekbed van slechts twee dagen, overleden. Hij heeft zijn ziek-zijn voor iedereen, zelfs voor zijn naaste familie, tot het laatste moment verborgen weten te houden, hetgeen een bijna onmenselijke opgave moet zijn geweest. Typisch Co, altijd voor een ander klaar staan, maar zelf niemand tot last willen zijn. Co was 22 jaar lid van onze afdeling, waarvan 11 jaar veldwerkcoȍrdinator en bestuurslid. Zijn archeologische belangstelling was ooit gewekt door de vondst van kleipijpen, waarvoor hij later een handig determinatie-formulier ontwierp. Hij organiseerde enkele opgravingen, en toen die minder werden, de veldverkenningen. Ook vond hij veel slimmigheidjes uit, zoals een zeefmachine en een uitlegtafel, waarvan het blad uit diverse onderling uitwisselbare delen bestaat. Deze delen zijn met scherven en al aan de muur te hangen, zodat je snel het aardewerk van verschillende opgravingen op tafel kunt leggen. Het overbrengen van kennis zat hem in het bloed, zodat hij een vraagbaak was voor nieuwe actieve leden. Bij velen van ons heeft hij in al die jaren wel een meegeholpen om klussen thuis te doen en deze verbeteringen noemden we dan Costructies. Nooit op de voorgrond willen treden, maar de stille kracht achter veel projecten, een warm, vriendelijk mens, zo denken we aan hem terug. We zijn hem veel dank verschuldigd. -6-

7 Verslagen lezingencyclus Reviving Rhenen dr. Annemarieke Willemsen, RMO Odysseeproject grafveld Rhenen, 1951 De foto s alleen al spreken tot de verbeelding, laat staan de schitterende vondsten. In 1951 werd bij toeval een Frankisch grafveld ontdekt op de Donderberg bij Rhenen. Het is het grootste, langst gebruikte en rijkste vroegmiddeleeuws grafveld dat tot nu toe in Nederland is gevonden. De vondst is met recht uitzonderlijk te noemen; onder meer omdat het grafveld continue in gebruik is geweest in de periode nc., waardoor een grote hoeveelheid crematies en inhumaties (ruim 1100 bijzettingen) te vinden waren. Ook de in het grafveld gevonden bijgiften maken het bijzonder: aardewerk, emmers, glas, sieraden en wapens. Helaas is het onderzoek in de vorige eeuw niet afgemaakt. Nu, in het kader van het Odysseeproject, wordt de opgraving met veel enthousiasme verder uitgewerkt. Ondanks de onduidelijkheden in de vroegere vondstenuitwerking komen er interessante zaken aan het licht. Het huidige onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat de als edelsteen gebruikte granaten uit de fibulae afkomstig zijn uit India, zelfs uit verschillende brongebieden. Dit wijst op een bijzonder wijd vertakt handelsnetwerk in de vroege middeleeuwen. (Be)graven in de Haagse Duinen in de vroege Middeleeuwen drs. Emile Eimermann, AWN afd. 14 Vallei- en Eemland Net als de eerste lezing werd op deze avond een spectaculaire combinatie van oud en nieuw onderzoek belicht. In de jaren vijftig van de vorige eeuw is bij Den Haag het Merovingische grafveld Solleveld gevonden. De Afdeling Archeologie van de gemeente Den Haag heeft in 2004 onderzoek uitgevoerd op het grafveld van Solleveld. Hierbij was Emile Eimermann persoonlijk betrokken. De lezing gaf een helder overzicht van de opgravingresultaten en de vondsten, zoals urnen en inhumatieresten. Ronduit spectaculair is het aangetroffen wapengraf en een, voor Nederlandse begrippen, ongekende hoeveelheid klinknagels die onderdeel uitmaakten van een bekisting van scheepshout. Het bijzondere was dat het scheepshout in de vorm van een boot geplaatst was. Een dergelijk bootvormig graf is voor Nederland uniek en is tot nu toe alleen in het buitenland (o.a. Engeland, Noorwegen, Zweden) gevonden. Aan de hand van de grafveldanalyse heeft Emile een inzicht gegeven in de samenleving van het Zuid-Hollandse deel van de kustzone dat eind 7 e eeuw deel uitmaakte van Frisia en het geheel in regionaal en Europees verband geplaatst. Begraven voorouders & begraven bodems - drs. Jan Willem de Kort, RCE Wie vraagt zich nou nooit eens af hoe dit land er heel lang geleden uit heeft gezien? En wie kent de schitterende plaatjes uit publiekspublicaties als Onder onze voeten van Van Ginkel en Verhart niet? Tijdens deze lezing is duidelijk geworden hoe door middel van archeobotanisch onderzoek (stuifmeel- en pollenonderzoek) landschappen uit vervlogen tijden tot leven kunnen komen. Analyses van de bodem op de aanwezige plantaardige resten zijn hier een belangrijk onderdeel van. Jan Willem de Kort concentreerde zich vervolgens met name op de resultaten van stuifmeelonderzoek van de begraven bodems onder grafheuvels in het oosten van Noord- Brabant, waar inmiddels drie zogenaamde "vorstengraven" aan het licht zijn gekomen. Aan de hand van de gegevens die dit onderzoek hebben opgeleverd, is het mogelijk gebleken reconstructies te maken van het landschap ten tijde van het opwerpen van de heuvels. Een fantastisch kijkje in een ver verleden. -7-

8 Twaalf eeuwen mantelspelden drs. Lourens van der Feijst, ADC We kennen allemaal de Griekse, Romeinse en Engelse mantelspelden. Maar dat ook in Nederland grote hoeveelheden fibulae worden gevonden uit een langgerekte periode in onze geschiedenis, is waarschijnlijk minder algemeen bekend. Natuurlijk zijn de Romeinse spelden uit het zuidoosten van het land relatief talrijk, maar ook zijn bijvoorbeeld de Frankische en vroegmiddeleeuwse exemplaren ruim vertegenwoordigd. Denk bijvoorbeeld aan de fibula van Dorestad, of die uit Rhenen. Lourens doet samen met Jasper de Bruin (Universiteit Leiden) en Stijn Heeren (Hazenberg Archeologie) onderzoek naar fibulae en de mogelijkheid een nieuwe classificatie voor mantelspelden op te zetten, gebaseerd op allerlei zeer uiteenlopende kenmerken. De enorme variatie in grootte, stijl, materiaal, vorm en eenvoud van het lichaam, de speld, het scharnier en de veer maken deze taak niet eenvoudig. De grote hoeveelheid foto s van unieke typen mantelspelden onderstreepten dit nog eens. Om zelf te ervaren welke kenmerken van belang zijn bij classificatie van fibulae, had Lourens een verzameling spelden bij zich, van groot tot klein, allen uit één en dezelfde opgraving nabij Nijmegen. Verslag jaarlijkse ledenvergadering van de afdeling Vallei en Eemland Vrijdag 10 Juni 2011 Aanwezig: W. van den Heuvel bestuur. A. van Leeuwen, H. van Vuuren, B. de Bree, G. de Vries, E. Eimermann, W van Vliet, J.J. Heerema leden. 1. Opening: Om 20:00 uur opent de Voorzitter de vergadering, door stil te staan bij de lege stoel naast haar, de lege plaats die Co Mulder achterlaat, niet alleen merkbaar deze avond door de lege stoel, maar in alles, zoals het klaarzetten van de tafels stoelen koffie etc. 2. Vaststelling agenda: Wordt zonder wijzigingen vastgesteld. 3. Mededelingen: Ron de Gilde heeft zich vanwege ziekte afgemeld. Geen lid van het hoofdbestuur aanwezig. 4. Verslag van de ledenvergadering in 2010: Wilma zou een wandeling langs de grafheuvels in Soest organiseren, is niet gebeurd, maar wordt doorgeschoven naar André Kerkhoven / Marcel Niekus zijn niet geweest om over de steentijd te komen spreken. Emile Eimermann geeft aan dat dit op korte termijn niet gaat lukken. Als we iets met vuursteen willen is het beter om in het najaar als afdeling een keer naar Drenthe te gaan waar Marcel Niekus werkzaam is. Het vuursteen is wel door Marcel Niekus bekeken en is uit het midden Mesolithicum. Hennie van Vuuren vraagt of de herinrichting van de zolder nu wel of niet doorgaat, aangezien er op de begroting 1000,00 voor is gereserveerd. Wilma zegt dat de gemeente hierover moet beslissen en dat dit w.s. ook door de gemeente betaald word, maar dat dit voorlopig wel van de baan is. Er is afgesproken dat wat naar het depot kan, ook naar het depot gaat, waardoor er meer ruimte vrij komt. Wilma geeft aan dat er ook gekeken wordt of de bibliotheek van de Dienst en de bibliotheek van de AWN samengevoegd kunnen worden tot één bibliotheek, waarna de dubbele exemplaren op bijvoorbeeld een rommelmarkt verkocht kunnen worden, zodat we weer wat nieuwe boeken kunnen aanschaffen. -8-

9 5. verslag van de penningmeester over 2010 en de begroting voor 2011: Het verschil van 75,00 is een rekenfout, dus weer rechtgetrokken. 6. Verslag van de kascontrolecommissie en benoeming twee nieuwe leden: De kascontolecommissie heeft de kas gecontroleerd en in orde bevonden, alleen was dat op papier niet goed uitgewerkt, men was namelijk na het jaartal 2011 (wat 2010 had moeten zijn) de woorden gecontroleerd en in orde bevonden vergeten neer te typen. Eerlijkheidshalve kan worden gezegd, dat het letterlijk van het jaar daarvoor is overgenomen, waar het niet correct stond. Bij navraag zal de kascontrolecommissie voor bestaan uit de volgende leden H. van Vuuren en G. de vries. 7. Verkiezing nieuw bestuur: Wilma geeft aan dat ze het fijn vond dat iedereen heeft meegedacht en aan heeft gegeven om wat op te willen pakken, zodat ze het voorzitterschap en verdere bestuursfuncties kan overlaten aan anderen. Bert de Bree is gevraagd om penningmeester te worden. Bert de Bree wil aan dit verzoek voldoen. Tevens is Wilco van Vliet gevraagd om Secretaris en webmaster te worden, ook hij wil aan dit verzoek voldoen. Staande de vergadering heeft Emile Eimermann, i.v.m. het overlijden van Co Mulder, aangeboden om, indien gewenst, algemeen bestuurslid te worden. Aangezien er geen andere kandidaten zich hebben gemeld, of door derden zijn aangemeld en tevens er geen bezwaren zijn vernomen word bovenstaande doorgevoerd. Tevens heeft Roos van Oosten zich bereid gevonden om de komende periode lezingen te organiseren. 8. Rondvraag: Hennie van Vuuren geeft aan dat ze het verslag van H.E.P. Mist. Wilma geeft aan dat dat niet is ontvangen. Emile Eimermann vraagt hoe de verhoudingen liggen met de (sub)werkgroepen, waarop Wilma antwoord dat die werkgroepen zelfstandige werkgroepen zijn die mede door de afstand los/zelfstandig opereren en dat er wel contact is. Wilco geeft aan dat hij twee keer op een donderdagochtend in Rhenen is geweest maar dat er niemand van de W.A.R aanwezig was, daarom is zijn bedoeling om daar een keer een afspraak te maken om langs te gaan. Hennie van Vuuren neemt namens de andere aanwezige leden het woord om een afscheidswoord te spreken voor de aftredende voorzitter Wilma van den Heuvel. Na ruim 20 jaar aftreden is niet niks, dat is een hele prestatie, maar Wilma was niet alleen voorzitter, ook 11 jaar als penningmeester, onofficieel als secretaris, tevens als opgravingsleider, schervenspecialist, aardewerkdeskundige, kortom degene die de hele afdeling jarenlang draaiende heeft gehouden. Daarnaast heeft Wilma altijd een luisterend oor voor een ieder. We zijn ook blij dat je onze adviseur en luisterend oor wilt blijven. Waarna Wilma een passend cadeau werd overhandigd. 9. Sluiting -9-

10 J A A R O V E R Z I C H T REKENINGEN RESULTATENREKENING BALANS KAS 143,10 GIRO 2324,15 SPAARREKENING 7462,86 NOG TE BETALEN POSTEN RETRIBUTIE HB 770,00 RENTE 37,98 DONATIES VERKOOP BOEKEN HUUR 65,00 AANSCHAF BOEKEN E.D. KOSTEN JAARVERG V&E 117,35 BEZOEK JAARVERG AWN 72,80 REPRESENTATIEKOSTEN ABONNEMENTEN KOSTEN TRAININGEN EXCURSIES KOSTEN LEZINGEN/SPREKERS 309,80 KOSTEN WERKAVONDEN 37,61 KOSTEN WERKGROEPEN WERVINGSKOSTEN KANTOORKOSTEN 329,29 BESTUURSKOSTEN OVERIGE KOSTEN VERMOGEN 7713,98 BESTEMMINGSRESERVE 2340,00 VOORDELIG SALDO -123,87-123,87 TOTAAL 807,98 807, , ,11-10-

11 Begroting 2012 BEGROTINGEN RETRIBUTIE HB 800,00 825,00 805,00 RENTE 75,00 80,00 85,00 DONATIES 0,00 0,00 0,00 VERKOOP BOEKEN 0,00 0,00 0,00 AFSCHRIJVING INVENTARIS HUUR 50,00 50,00 60,00 AANSCHAF BOEKEN E.D. 115,00 115,00 115,00 KOSTEN JAARVERSLAG 225,00 225,00 225,00 REPRESENTATIEKOSTEN 90,00 90,00 90,00 ABONNEMENTEN 0,00 0,00 0,00 KOSTEN TRAININGEN 0,00 0,00 0,00 KOSTEN VELDWERK 0,00 0,00 0,00 KOSTEN RESTAURATIEWERK 0,00 0,00 0,00 AFDELINGSORGAAN PUBLICATIE "VIJVER" REISKOSTEN 100,00 100,00 100,00 KOSTEN SPREKERS 150,00 150,00 150,00 VERBRUIKSMATERIALEN 90,00 90,00 90,00 KOSTEN WERKAVONDEN KOPSTEN WERKGROEPEN 100,00 100,00 100,00 WERVINGSKOSTEN KANTOORKOSTEN 50,00 50,00 50,00 OVERIGE KOSTEN 100,00 100,00 100,00 NADELIG SALDO 195,00 165,00 190,00 TOTAAL 1070, , , , , ,00-11-

12 -12-