KRITISCHE REFLECTIE INSTELLINGSACCREDITATIE

Transcriptie

1 KRITISCHE REFLECTIE INSTELLINGSACCREDITATIE Hogeschool Van Hall Larenstein Oktober 2012 Agora 1, Leeuwarden telefoon (058) Larensteinselaan 26a, Velp telefoon (026) Droevendaalsesteeg 2, Wageningen telefoon (0317) medewerkers do onderwijs werkveld VHL Larenstein internationale lectoraten ontwikkelen check plan beleid Velp onderzoek opleidingsdirecteur Wageningen functiebeperking Leeuwarden tevreden docenten hogeschool directie studenten praktijkgericht samenwerking opleidingen visie kwaliteit resultaten act Hall Oktober 2012

2 Kritische Reflectie Van Hall Larenstein t.b.v. proef-instellingstoets Kwaliteitszorg 1

3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Karakteristieken van Van Hall Larenstein Historie Inhoudelijke thema s De organisatie van VHL Opleidingen Toegepast onderzoek Een middelgrote hogeschool Samenwerkingsbanden De missie en visie van VHL De visie van VHL Zes Kwaliteitsdoelen Een kwaliteitscultuur Reflectie op de visie van VHL Het beleid van VHL Tevreden studenten Kwalitatief goed onderwijs Transparantie en duidelijkheid in het onderwijs Toetsen en beoordelen Toelating van studenten Studentbegeleiding Studeren met een functiebeperking Studiesucces Actieve studenten stimuleren Doorstroommogelijkheden Beroepsgericht onderwijs Werkveldadviescommissies Betrokken alumni Leren in Communities Internationale oriëntatie Verankering van praktijkgericht onderzoek Lectoren Centers of expertise Docenten en studenten betrokken bij onderzoek Ruimte voor ontwikkeling en groei van medewerkers

4 4.5.1 Strategisch Personeelsplan Professionalisering Functionerings- en beoordelingsgesprekken Operational Excellence en voorzieningen Het onderwijsbureau Digitale informatie voor studenten Mediatheek ICT Gebouwen en praktijkvoorzieningen Arbo en milieu Locatiegebonden voorzieningen Kwaliteitsborging en verbetering van het onderwijs Reflectie op het beleid van VHL Resultaten Tevreden studenten Studenttevredenheid Toetsing en beoordeling Studentbegeleiding Studeren met een functiebeperking Studiesucces Doorstroom Instroom Beroepsgericht onderwijs Beroeps- en competentiegericht onderwijs borgen Werkveldadvies- en opleidingscommissies Betrokken alumni Training en cursussen Internationale oriëntatie Verankering van praktijkgericht onderzoek Lectoren Centers of Expertise Ruimte voor ontwikkeling en groei van medewerkers Operational Excellence Reflectie Verbeterbeleid Verbeteringen doorvoeren Strategie VHL Reflectie Organisatie- en beslissingsstructuur

5 7.1 De organisatiestructuur en beslissingsbevoegdheden Het management Opleidingen Stafdiensten Cultuur Reflectie Bijlage: Documenten bij de kritische reflectie

6 1. Inleiding Hogeschool Van Hall Larenstein (VHL) bereidt zich met deze kritische reflectie voor op de instellingsaccreditatie, die in het najaar van 2013 zal plaatsvinden. De instellingstoets kwaliteitszorg beoordeelt de kwaliteitszorg van de hogeschool als geheel. Gaat het bij de opleidingsaccreditatie vooral om de kwaliteit van de opleiding, bij de instellingstoets kijkt de NVAO naar de kwaliteit van alle lagen in de organisatie, zowel decentraal als centraal. VHL heeft de instellingstoets 1 januari 2011 aangevraagd en alle opleidingen die daarna zijn geaccrediteerd, konden volstaan met een beperkte opleidingsaccreditatie. Bij een beperkte opleidingsaccreditatie beantwoorden de opleidingen vragen binnen drie standaarden (de beoogde eindkwalificaties, de onderwijsleeromgeving en de toetsing en gerealiseerd eindniveau), terwijl zij bij de uitgebreide opleidingsaccreditatie zes vragen met zestien standaarden moeten beantwoorden. De beperkte accreditaties zijn drie jaar geldig en worden verlengd tot zes jaar zodra de instellingstoets is behaald. Na de beschrijving van de karakteristieken en de positie van VHL (hoofdstuk 2), gaan hoofdstuk 3 tot en met 7 in op de vijf standaarden uit het NVAO-protocol voor de instellingstoets kwaliteitszorg. Deze standaarden gaan over de visie, het beleid, de resultaten, het verbeterbeleid en de organisatie- en beslissingsstructuur van VHL. In het najaar van 2011 zijn bij alle opleidingen en bij de stafdiensten over deze vijf standaarden interviews afgenomen, waarin zowel met medewerkers op de werkvloer als met leidinggevenden is gereflecteerd op de kwaliteitszorg van VHL. De uitkomsten van de gesprekken zijn in dit rapport verwerkt. Elk hoofdstuk beschrijft de huidige situatie en wordt afgesloten met een reflectie. De onderliggende stukken waarnaar wordt verwezen, zijn vermeld aan het eind van de betreffende paragrafen. Deze kritische reflectie is tot stand gekomen in een periode waarin de discussie werd gevoerd over de vraag of VHL al dan niet onderdeel zal blijven van Wageningen UR. Naar aanleiding van discussies en draagvlakpeilingen in het afgelopen studiejaar (2011/2012) heeft het College van Bestuur, na afstemming met de Raad van Toezicht, eind juni 2012 de intentie uitgesproken ernaar te streven dat VHL een eigenstandig CvB (en RvT) krijgt, dat zelfstandig (financiële) afwegingen maakt. Aangezien Wageningen UR bestaat uit een personele unie van de drie CvB s en RvT s van VHL, DLO en WU, impliceert dit voornemen de ontvlechting van VHL uit Wageningen UR. Dit rapport is gebaseerd op de huidige situatie, waarin VHL formeel nog onderdeel is van Wageningen UR. Als de ontvlechting daadwerkelijk doorgaat, geeft deze kritische reflectie veel informatie die waardevol en nuttig is bij de vormgeving van een sterk zelfstandig VHL. Dit rapport geeft een eerlijke reflectie op de sterke punten van hogeschool Van Hall Larenstein en op zaken die verbeterd (moeten) worden. Wij zijn trots op de kwaliteit van ons onderwijs en onderschrijven dit met een openhartige, kritische reflectie. Om te leren hoe we onze kwaliteit nog verder kunnen verbeteren, verwelkomt VHL feedback van en discussie met de visitatiecommissie. 5

7 2. Karakteristieken van Van Hall Larenstein Hogeschool Van Hall Larenstein (VHL), gevestigd in Velp, Wageningen en Leeuwarden, is de grootste hogeschool in de sector Hoger Agrarisch Onderwijs (HAO). De hogeschool heeft een breed en diep aanbod van hbo-opleidingen en onderzoek in het groene domein. Lectoren versterken het onderwijs met onderzoek op het gebied van een breed scala aan maatschappelijk relevante thema s. Dankzij de goede banden met het werkveld, zijn het onderwijs en het onderzoek van VHL gebaseerd op vragen vanuit het vakgebied. Ook robuuste samenwerkingsverbanden met kennisinstellingen, bedrijven en organisaties buiten het groene domein onderschrijven de koers van VHL. De kracht en de trots van VHL worden bewerkstelligd door zeer gemotiveerde professionals, die gedreven en gepassioneerd werken aan onderwijs en onderzoek in hun vakgebied. 2.1 Historie Gedurende een periode van meer dan honderd jaar heeft VHL zich door fusies en verhuizingen ontwikkeld tot de huidige instelling. In 2003 ontstond de stichting Hogeschool Van Hall Larenstein, een bestuurlijke fusie van Van Hall Instituut en Larenstein. In 2011 is de instellingsfusie geëffectueerd. Sinds 2004 is de hogeschool onderdeel van het concern Wageningen UR. Onlangs heeft het College van Bestuur zich echter voorgenomen om als hogeschool weer geheel zelfstandig verder te gaan. VHL past in het HAO-profiel dat in 2011 in de sector HAO is opgesteld en maakt met haar vestiging in Leeuwarden onderdeel uit van het Sectorplan Noord. In de onderstaande tijdlijn is de geschiedenis van VHL kort samengevat. Tijdlijn 1898 Oprichting Rijkstuinbouwwinterschool te Boskoop, vanaf 1957 Hogere opleiding voor Tuinarchitectuur 1903 Oprichting Bosbouw en Cultuurtechnische School in Arnhem/Velp 1904 Oprichting Zuivelschool in Bolsward 1912 Oprichting Rijks Middelbare Koloniale Landbouwschool te Deventer. Vanaf 1928 Tropische Landbouwschool Oprichting Rijkslandbouwschool Groningen 1988 De Hogere Bosbouw en Cultuurtechnische School (Velp), Tropische Landbouwschool (Deventer), Rijks Hogere School voor Tuin- en Landschapsinrichting (Boskoop) en Hogere Analisten School (Wageningen) fuseren tot Internationale Agrarische Hogeschool Larenstein 1993 Verplaatsing van de opleidingen uit Boskoop en Wageningen naar Velp 1996 Verplaatsing Bolsward en Groningen naar Leeuwarden 2003 Het Van Hall Instituut en Larenstein bundelen bestuurlijk de krachten in Hogeschool Van Hall Larenstein 2004 Hogeschool Van Hall Larenstein treedt toe tot Wageningen UR 2006 Verplaatsing van één opleiding uit Velp en alle opleidingen uit Deventer naar Wageningen 2011 Volledige fusie van het Van Hall Instituut en Larenstein 2012 Intentie tot ontvlechting van Van Hall Larenstein en Wageningen-UR-concern 2.2 Inhoudelijke thema s Het brede portfolio van opleidingen bepaalt de kern van VHL, namelijk: dé groene hogeschool, waar interdisciplinairiteit prominent aanwezig is. VHL richt zich op natuur en omgeving, de gezondheid van mens en dier en voeding en voedselproductie. Binnen deze brede thema s specialiseert VHL zich op de volgende samenhangende domeinen: - Voeding, gezondheid, milieu en technologie - Groene economie - Biologie en dier - Groene leefomgeving en water De maatschappelijke aandacht voor het vakgebied van VHL is groot. Ontwikkelingen in de samenleving en in de wereld vereisen meer kennis over deze onderwerpen. De groeiende 6

8 wereldbevolking, druk op landgebruik, voedselveiligheid en dierwelzijn; het zijn problematieken die de kwaliteit van het leven beïnvloeden. Met opleidingen, toepassingsgericht onderzoek en contractactiviteiten speelt VHL op deze terreinen een belangrijke rol. Door via opleidingen kennis te verspreiden en door onderzoek nieuwe kennis te genereren, draagt VHL bij aan de kwaliteit van leven en aan oplossingen voor maatschappelijke problemen. 2.3 De organisatie van VHL De hogeschool heeft twee kerntaken: onderwijs en onderzoek. Het onderwijs is altijd leidend. Sinds 2004 is de organisatie onderdeel van Wageningen UR. Het College van Bestuur en de Raad van Toezicht van VHL vormen een personele unie met die van Wageningen University en stichting DLO. De directie is verantwoordelijk voor de dagelijkse bedrijfsvoering van VHL en opereert met een duidelijk mandaat van het College van Bestuur. In het najaar van 2012 wordt bekend hoe en wanneer VHL een eigen College van Bestuur en Raad van Toezicht zal krijgen. Het onderstaande organogram geeft de huidige situatie weer, waarin VHL en Wageningen UR formeel nog niet zijn ontvlochten. Figuur 1 Organogram Van Hall Larenstein 7

9 2.4 Opleidingen VHL heeft een ruim aanbod van toonaangevende opleidingen en biedt binnen de opleidingen vele keuzemogelijkheden. De drie over het land verspreide vestigingen zijn verankerd in de betreffende regio s. Zowel voor de nationale als de internationale markt verzorgt VHL Associate Degrees, bacheloronderwijs, masteropleidingen, post hbo-opleidingen, cursussen en advies. De opleidingsdirecteuren zijn verantwoordelijk voor de opleidingen. Enkele opleidingsdirecteuren hebben de leiding over een cluster opleidingen (zie figuur 1). Het bureau Trainingen en Cursussen draagt zorg voor cursussen en trainingen die passen binnen het concept life long learning. Isat Naam opleiding Onderwijsvorm Locatie Onderwijssoort Ad Duurzaam Bodembeheer deeltijd Leeuwarden Associate degree Ad Duurzame Watertechnologie deeltijd Leeuwarden Associate degree Ad Integrale Handhaving Omgevingsrecht deeltijd Leeuwarden Associate degree Ad Integrale Handhaving Omgevingsrecht voltijd Leeuwarden Associate degree Ad Melkveehouderij voltijd Leeuwarden Associate degree Ad Ondernemerschap voltijd Leeuwarden Associate degree B Bedrijfskunde en Agribusiness voltijd Leeuwarden bachelor B Biotechnologie (samen met NHL) voltijd Leeuwarden bachelor B Dier- en Veehouderij voltijd Leeuwarden bachelor B Diermanagement voltijd Leeuwarden bachelor B International Business and Management voltijd Leeuwarden bachelor Studies (samen met Stenden en NHL) B Kust en Zee Management voltijd Leeuwarden bachelor B Milieukunde deeltijd Leeuwarden bachelor B Milieukunde voltijd Leeuwarden bachelor B Plattelandsvernieuwing voltijd Leeuwarden bachelor B Tuinbouw en Akkerbouw voltijd Leeuwarden bachelor B Voedingsmiddelentechnologie (samen met voltijd Leeuwarden bachelor NHL) Ad Tuin- en Landschapsinrichting deeltijd Velp Gld. Associate degree Ad Tuin- en Landschapsinrichting voltijd Velp Gld. Associate degree B Tuin- en Landschapsinrichting deeltijd Velp Gld. bachelor B Tuin- en Landschapsinrichting voltijd Velp Gld. bachelor B Bos- en Natuurbeheer deeltijd Velp Gld. bachelor B Bos- en Natuurbeheer voltijd Velp Gld. bachelor B Land- en Watermanagement deeltijd Velp Gld. bachelor B Land- en Watermanagement voltijd Velp Gld. bachelor M Project & Process Management in the deeltijd Velp Gld. Post-initiële master Domain of Land and Water B Bedrijfskunde en Agribusiness voltijd Wageningen bachelor B Dier- en Veehouderij voltijd Wageningen bachelor B Plattelandsvernieuwing voltijd Wageningen bachelor B International Development Management voltijd Wageningen bachelor B Voedingsmiddelentechnologie voltijd Wageningen bachelor M Agricultural Production Chain Management voltijd Wageningen Post-initiële master M Management of Development voltijd Wageningen Post-initiële master Figuur 2 Opleidingen van VHL 8

10 2.5 Toegepast onderzoek VHL is, behalve een hogeschool, ook een kennisinstelling, die kennis ontwikkelt ten dienste van het werkveld en van de maatschappij. Het onderzoek wordt uitgevoerd binnen lectoraten, die onder leiding staan van een lector (zie figuur 1). Een lectoraat kan ook meerdere lectoren hebben. Lectoraten zijn onder andere actief in Centers of Expertise, waarin hogescholen en kennisinstellingen gezamenlijk onderzoek doen op het gebied van een specifiek onderwerp in het groene domein. Om kennisdoorstroming te garanderen, zijn de lectoraten verbonden met de opleidingen. 2.6 Een middelgrote hogeschool Volgens de studiekeuzegids van het hoger onderwijs is VHL een middelgrote hogeschool. VHL heeft een personeelsbestand van 410 fte s, waarvan 280 fte s primaire formatie, 40 fte s hogeschool specifieke overhead en 125 fte s zuivere overhead. Dit is inclusief de inhuur van fte s via de SLA s met Wageningen UR (35 fte s). Deze uitsplitsing is opgesteld op basis van de definitie van overhead van Berenschot. Hoogste opleiding Percentage werknemers HBO-bachelor 28% Master 60% PhD 8% Anders 4% Percentage Master of hoger 68% Figuur 3 Opleiding werknemers Van Hall Larenstein heeft in totaal 4001 studenten (telling van 1 oktober 2011), waarvan 13% een vooropleiding heeft doorlopen in het buitenland. Studenten Studenten (totaal per 01-10) Instroom Afgestudeerden Bachelor Afgestudeerden Associate degree Afgestudeerden Master Figuur 4 Studentenaantallen Een uitsplitsing per opleiding en locatie is te vinden in het jaarverslag 2011 Wageningen UR. 2.7 Samenwerkingsbanden De samenwerking met Wageningen UR blijft bestaan. Ook na de ontvlechting zal Wageningen UR een belangrijke partner van VHL blijven in het groene domein. In de sector Hoger Agrarisch Onderwijs (HAO) werkt VHL samen met de andere groene hogescholen in Nederland. In het sectorplan HAO zijn doelgericht thema s geselecteerd, waarvan enkele thema s raken aan de economische topsectoren. HAS Den Bosch, CAH Dronten, Stoas, Hogeschool INHOLLAND Delft en VHL geven samen vorm aan de sector voor agro, voeding en leefomgeving. Om goed in te spelen op de wensen van deze sectoren, hebben de hogescholen in het sectorplan HAO hun doelmatigheid georganiseerd en gezamenlijke speerpunten benoemd voor de komende jaren. Deze speerpunten zijn verwerkt in de prestatieafspraken van VHL, die als middel functioneren om de kwaliteitsdoelstellingen van VHL te bereiken. 9

11 De vestiging in Leeuwarden werkt actief samen met de volgende andere hogescholen in het noorden: De Hanzehogeschool Groningen, NHL, Stenden en VHL hebben de gezamenlijke missie om de komende vijf jaar een optimale opleidings- en kennisinfrastructuur te realiseren in het noorden van Nederland (sectorplan Noord). Samen met NHL verzorgt VHL opleidingen op het gebied van Life Sciences. De opleidingen Biotechnologie en Voedingsmiddelentechnologie in Leeuwarden vallen onder deze samenwerking. Stenden, NHL en VHL Leeuwarden organiseren samen de opleiding International Business and Management Studies. De aansluiting tussen voortgezet onderwijs en hoger onderwijs wordt in het noorden gezamenlijk aangepakt. 10

12 3. De missie en visie van VHL Standaard 1: De instelling beschikt over een breed gedragen visie op de kwaliteit van haar onderwijs en op het ontwikkelen van een kwaliteitscultuur. Toelichting NVAO: Deze visie heeft betrekking op de ambitie van de instelling ten aanzien van de kwaliteit van haar onderwijs en de eisen die de instelling stelt aan de kwaliteit van haar opleidingen. Ten behoeve van het ontwikkelen van een kwaliteitscultuur stimuleert het instellingsbestuur de opleidingen om hun kwaliteit te monitoren en waar nodig verbeteringen door te voeren. Een actieve rol van allen die bij het onderwijs betrokken zijn, is hierbij van groot belang. Van Hall Larenstein gelooft in de kracht van de hogeschool en in het maatschappelijke belang van onderwijs en onderzoek in het groene domein. De missie van VHL verwoordt wie VHL is, wat zij doet en wat zij wil bereiken. Onze missie is vertaald in een visie op de kwaliteit van het onderwijs en is tevens richtinggevend voor de wijze waarop VHL deze kwaliteit realiseert in een breed gedragen kwaliteitscultuur. Van Hall Larenstein heeft de missie om als gespecialiseerde hogeschool in het groene domein bij te dragen aan de kwaliteit van het leven door uitdagend groen onderwijs te verzorgen en praktijkgericht onderzoek uit te voeren. 3.1 De visie van VHL De ambities van VHL zijn verwoord in onze visie. Van Hall Larenstein is dé groene hogeschool van Nederland voor studenten die betekenisvol werk gaan doen in de sector gericht op natuur en leefomgeving, gezondheid van mens en dier en voeding en voedselproductie. VHL onderscheidt zich door een breed en diep aanbod van opleidingen en diensten, door het opstellen en uitdragen van een bredere visie en door het stimuleren van creativiteit en innovatie. VHL biedt hoogwaardig onderwijs en onderzoek waarin kwaliteit voorop staat. Dat is waarom studenten voor ons kiezen en waarom het werkveld zaken met ons doet. Strategisch Plan Wageningen UR Prestatieafspraken VHL Zes Kwaliteitsdoelen Voortkomend uit het adagium dé groene hogeschool staan in onze visie zes kwaliteitsdoelstellingen centraal: Dé groene hogeschool van Nederland zorgt voor: 1. Tevreden studenten 2. Beroepsgericht onderwijs 3. Internationale oriëntatie 4. Verankering van praktijkgericht onderzoek 5. Ruimte voor ontwikkeling en groei van medewerkers 6. Operational Excellence Dé groene hogeschool van Nederland Dat VHL dé groene hogeschool van Nederland is, blijkt uit: ons brede opleidingsaanbod dat zich uitstrekt over de hele groene sector, onze bijdrage aan praktijkgericht onderzoek op de meeste groene terreinen, onze relaties in de groene domeinen. Door middel van afspraken in samenwerkingsverbanden geeft VHL richting aan opleidingen en aan onderzoek op het gebied van thema s waarin de hogeschool leidend is. Het onderwijs en het onderzoek hebben ook raakvlakken met het rode, grijze en blauwe domein. Kruisbestuiving tussen de disciplines van VHL en binnen samenwerkingsverbanden met NHL-hogeschool en Stenden University, 11

13 maakt VHL en haar afgestudeerden sterk. Vergeleken met andere hogescholen in het groene domein, heeft VHL een breder portfolio waarin, naast landbouw en voedselverwerking, ook landschap, natuur en milieu een plaats hebben. Bij de maatschappelijk relevante thema s waarop VHL zich richt, is interdisciplinariteit van groot belang. Het brede onderwijsportfolio s dan ook het onderscheidende kenmerk van VHL. Tevreden studenten Studenten zijn onze klanten en staan centraal in het onderwijs en onderzoek van VHL. De studenten die bij VHL onderwijs volgen, verwachten en krijgen onderwijs van hoge kwaliteit. Daarmee verwerven zij een betekenisvolle uitgangspositie in het regionale, nationale en internationale werkveld. Met goed onderwijs en goede begeleiding en faciliteiten biedt VHL haar studenten optimale kwaliteit in een goede sfeer. Doordat onze opleidingen relatief kleinschalig zijn, is het contact tussen studenten en docenten persoonlijk en laagdrempelig. We meten de tevredenheid van studenten met de Nationale Studenten Enquête en streven naar een gemiddelde score van 3.8 op een schaal van 1 tot 5. Ook de indicatoren voor studiesucces uit de prestatieafspraken tonen aan dat VHL hoge ambities heeft als het gaat om de onderwijskwaliteit. Beroepsgericht onderwijs De verbondenheid van het onderwijs met het werkveld is één van de garanties voor de kwaliteitsborging van de opleidingen. De beroepsgerichtheid blijkt uit de intensieve relaties met het beroepenveld in de dagelijkse praktijk van het onderwijs en uit de actualiteit van beroepsprofielen en onderwijsprogramma s. De competenties die studenten verwerven, sluiten aan bij de behoeften van het werkveld. Studenten maken zich deze competenties eigen door middel van praktijkgericht onderwijs, zoals vastgelegd in het Onderwijs- en Examenreglement. Ook de tevredenheid van het werkveld en van alumni is een indicator voor de beroepsgerichtheid van onze opleidingen. Internationale oriëntatie Het groene domein is niet alleen belangrijk in Nederland, maar is ook internationaal een belangrijke sector. Daarom leidt VHL studenten op tot professionals die in staat zijn te werken in het buitenland of in een internationaal georiënteerd werkveld. Van oudsher onderhoudt VHL nauwe contacten met buitenlandse partnerinstellingen om internationale uitwisseling van kennis te faciliteren. Onze internationale oriëntatie krijgt gestalte door uitwisseling van studenten en docenten en door internationale projecten die VHL uitvoert in samenwerking met instellingen in het buitenland. In 2012 studeert 13% van onze studenten met een vooropleiding die in het buitenland behaald is. In 2015 streeft VHL naar een percentage van 15% buitenlandse studenten. Ook heeft elke opleiding in 2015 internationalisering opgenomen in de competentiebeschrijving. Verankering van praktijkgericht onderzoek Interactieve kennisontwikkeling vanuit een sterke verbinding tussen het onderwijs, praktijkgericht onderzoek en het werkveld: dat is een belangrijk uitgangspunt van VHL en een borging van kwaliteit. Het onderwijs is leidend, zowel in de onderzoekstaken als in de relatie met het werkveld. Door onderzoek op het gebied van de thema s van VHL uit te breiden, verankert de hogeschool het praktijkgerichte onderzoek in de instelling. In hoeverre deze doelstelling wordt bereikt, blijkt uit de jaarlijks op te leveren cijfers over onderzoeksomvang in budget, personele inzet en het aantal betrokken docenten en studenten. VHL heeft de ambitie om jaarlijks een beheerste groei op deze indicatoren te realiseren. Ruimte voor ontwikkeling en groei van medewerkers Medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal van een kennisinstelling. Daarom bindt VHL goede en talentvolle medewerkers aan de instelling en geeft zij hen de ruimte om zich verder te ontwikkelen. Wij zorgen voor een inspirerende omgeving, waarin ook plaats is voor tijdelijke medewerkers uit het werkveld. Bijscholing, doorgroeimogelijkheden en reflectie op de eigen loopbaan, zijn de elementen van het HRM-beleid, dat borgt dat medewerkers zich prettig voelen en van harte hun bijdrage leveren 12

14 aan de hogeschool. Omdat VHL nastreeft dat in % van de docenten een master of PhD heeft, worden docenten gestimuleerd een master of een PhD te halen. Naast de scholingsmogelijkheden, is ook de tevredenheid van medewerkers een indicator voor deze doelstelling. We meten de tevredenheid van medewerkers tweejaarlijks met de medewerkersmonitor. Operational Excellence Een efficiënte en effectieve ondersteunende dienstverlening is een voorwaarde voor kwalitatief goed onderwijs. VHL organiseert de primaire en ondersteunende processen zodanig, dat de dienstverlening aan studenten, klanten en personeel efficiënt is en van zeer goede kwaliteit. De principes van Operational Excellence zijn hierbij het uitgangspunt: heldere, uniforme en transparante werkprocessen, ondersteund door geschikte systemen en verwezenlijkt door passend gedrag, waarbij iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt in het realiseren van kwaliteit. Deze optimalisering van werkprocessen versterkt de bedrijfsvoering van VHL. Dit komt ten goede aan het onderwijs, leidt tot meer tevreden studenten en medewerkers en tot een zo laag mogelijke overhead. Indicatoren voor het effect van Operational Excellence zijn dan ook: de tevredenheid van studenten (NSE), de tevredenheid van medewerkers (medewerkers monitor) en het percentage overhead. 3.3 Een kwaliteitscultuur Uit de visie van VHL blijkt dat kwaliteit binnen de hogeschool de hoogste prioriteit heeft. Met behulp van de Plan-Do-Check-Act methode monitort en verbetert VHL systematisch de kwaliteit van het onderwijs, van het onderzoek en van de ondersteunende afdelingen (figuur 5). Figuur 5 De Plan-Do-Check-Act cyclus In de Planning and Control cyclus wordt de PDCA cyclus op drie niveaus doorlopen: op managementniveau, op opleidingsniveau en op het niveau van de onderwijseenheid (zie figuur 6). Docenten werken het hele jaar door aan de verbetering van het onderwijs. De opleidingsdirecteur borgt de kwaliteit van het onderwijsprogramma in samenwerking met de opleidingscommissies, examencommissies en met het werkveld. De directie voorziet de opleidingsdirecteuren van ondersteuning die ze nodig hebben op centraal niveau. Door middel van beleid en managementgesprekken geeft de directie richting en sturing aan de opleidingen. De directie is verantwoordelijk voor de algehele kwaliteit van de hogeschool. Doordat er tussen de drie cirkels (zie figuur 6) constant informatie wordt uitgewisseld, worden strategieën en plannen die op centraal niveau worden ontwikkeld, uitgevoerd op de werkvloer. Tegelijkertijd wordt er informatie vanuit de onderwijseenheden teruggekoppeld naar de opleidingsdirecteur, die vervolgens verbeterpunten en aanbevelingen doorgeeft aan het management. Het kwaliteitszorgsysteem van VHL is uitgebreid beschreven in het kwaliteitszorgplan. Naast een gedegen kwaliteitszorgsysteem, is het belangrijk dat de financiële situatie van VHL gezond is. Door de combinatie van voldoende rijksbekostiging, inkomsten uit tweede en derde geldstromen en kostenbeheersing, is VHL in staat om de komende jaren 2% à 3% rendement te genereren. Daardoor komt het percentage eigen vermogen (solvabiliteit) in 2016 uit op een solide 30%. Eventuele terugvallende rijksinkomsten kunnen worden opvangen, waardoor een gezonde groei mogelijk is. 13

15 Figuur 6 Organisatie van de kwaliteitszorg 3.4 Reflectie op de visie van VHL De visie van VHL is verbonden met het domein van de hogeschool en fungeert als leidraad voor het personeel. Studenten staan op de eerste plaats en de tevredenheid van studenten is het belangrijkste doel van de hogeschool en haar medewerkers. Wij willen onze studenten kwalitatief goed onderwijs bieden. Een kwaliteitscultuur, waarin we het onderwijs constant evalueren en verbeteren, is een logisch gevolg van dit streven. De visie van VHL is een uitwerking van de visie van Wageningen UR, zoals beschreven is in het strategisch plan van Wageningen UR. Het strategisch plan Wageningen UR vormt, samen met een aantal interne bijlagen, het Instellingsplan VHL VHL heeft de visie uit het strategisch plan Wageningen UR uitgewerkt in de prestatieafspraken, het onderwijsbeleid, het Wenkend Perspectief en in de sectorplannen. Op deze manier concretiseert VHL de ambities uit het strategisch plan voor het onderwijs en het onderzoek. De prestatieafspraken en het Wenkend Perspectief kwamen in het voorjaar van 2012 tot stand, mede door gesprekken en interactie met vertegenwoordigers van de verschillende lagen in de organisatie. Inloopsessies en meningspeilingen borgden het draagvlak voor de koers van VHL, die in deze documenten is vastgelegd. De Review Commissie heeft de profilering in de prestatieafspraken als zeer goed beoordeeld en beoordeelde de ambities voor kwaliteit en studiesucces als toereikend voor het aanvullende budget. 14

16 Gezien de toekomstige ontvlechting en de verzelfstandiging van VHL, zal het nieuwe CvB de visie van VHL formuleren in een zelfstandig opgesteld instellingsplan, waarin de zes kwaliteitsdoelstellingen van VHL centraal staan (zie 3.2). Hiermee wordt tevens tegemoet gekomen aan de bevindingen uit de interviews die zijn afgenomen in het kader van deze kritische reflectie. Daaruit bleek dat veel VHLmedewerkers het Strategisch Plan Wageningen UR niet ervaren als een eigen VHL document. 15

17 4. Het beleid van VHL Standaard 2: De instelling beschikt over adequaat beleid om de visie op de kwaliteit van haar onderwijs te realiseren. Dit omvat in elk geval: beleid op het gebied van onderwijs, personeel, voorzieningen, toegankelijkheid en studeerbaarheid voor studenten met een functiebeperking, verankering van onderzoek in het onderwijs, alsmede de verwevenheid tussen onderwijs en het (internationale) beroepenveld en vakgebied. Toelichting NVAO: De te beoordelen beleidsterreinen zijn niet beperkt tot de in de standaard genoemde, maar zijn afhankelijk van de visie van de instelling op de kwaliteit van haar onderwijs. Adequaat beleid veronderstelt concrete doelstellingen die voortvloeien uit de visie en veronderstelt toewijzing van voldoende middelen voor de implementatie van het beleid. De verankering van onderzoek in het onderwijs is van belang omdat instellingen voor hoger onderwijs alle in meer of mindere mate te maken hebben met onderzoek, zelfs als ze zelf geen onderzoek verrichten en de studenten slechts op de hoogte willen brengen van nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen in het domein van hun opleiding. Het gaat hier uitdrukkelijk niet om de beoordeling van het onderzoek zelf. Om de visie gestalte te geven in de praktijk heeft VHL beleid ontwikkeld op het gebied van alle essentiële aspecten van het onderwijs. Er is beleid op het gebied van het onderwijsconcept, toetsen, toelating, begeleiding en studeren met een functionele beperking, maar ook is er beleid dat is gericht op verankering van het onderzoek in het onderwijs, de relatie met het werkveld, personele zaken en voorzieningen om de ambities van VHL te bereiken. In dit hoofdstuk presenteren we het beleid aan de hand van de zes kwaliteitsdoelstellingen van VHL. 4.1 Tevreden studenten Studenten willen kwalitatief goed onderwijs, adequate begeleiding en ontwikkelingsmogelijkheden en hebben behoefte aan een heldere communicatie. Studenten met een functionele beperking hebben behoefte aan specifieke extra ondersteuning. VHL biedt haar studenten hoogwaardig onderwijs en begeleidt en faciliteert studenten om het beste uit zichzelf te halen. Tevreden studenten, die de opleiding als professionals verlaten; dat is het belangrijkste doel van de hogeschool Kwalitatief goed onderwijs VHL wil haar studenten opleiden tot praktijkgerichte professionals. De hogeschool heeft hiertoe een sterk onderwijsconcept ontwikkeld met valide toetsen en goede begeleiding en ondersteuning. Ons onderwijsconcept is beroeps- en competentiegericht en heeft een internationale oriëntatie op de inhoudelijke domeinen van VHL. Door middel van lectoraten en Centers of Expertise is er een sterke relatie tussen het onderwijs en toegepast onderzoek in het werkveld. In onze opleidingen verwerven studenten competenties. Een competentie is een combinatie van vakkennis, vaardigheden en houding. De competenties zijn afgestemd op de behoeften van het werkveld en worden verworven in authentieke beroepssituaties. Constant dagen onze docenten hun studenten uit om vanuit een beroepsrol de relevante kennis, vaardigheden en houding in te zetten. De link met onderzoek geeft studenten de mogelijkheid om toegepaste kennis te ontwikkelen en in contact te komen met het werkveld. Het onderwijs van VHL heeft een relatief hoge onderwijsintensiteit van gemiddeld 19 uur per reguliere lesweek in het eerste jaar (in vergelijking met het HBO-mediaan van 14.1). Door het relatief lage aantal studenten per docent en de informele omgangsvormen, is er sprake van veel uitwisseling en intensief contact tussen docenten en studenten. De combinatie van de hiervoor genoemde kenmerken maakt het onderwijs van VHL krachtig en kwalitatief goed. Op deze manier leidt VHL studenten op tot competente professionals, die zich op hun vakgebied blijven ontwikkelen. Onderwijsbeleid Hogeschool van Hall Larenstein,

18 4.1.2 Transparantie en duidelijkheid in het onderwijs Van Hall Larenstein voorziet studenten en docenten van volledige en toegankelijke informatie over het onderwijs. Elke opleiding heeft een uitgebreide Onderwijs- en Examenregeling (OER) waarin het onderwijs van de opleiding gedetailleerd is beschreven. De OER werkt als een studiegids: de student vindt hierin de procedures, rechten en plichten betreffende het onderwijs en de examinering voor het betreffende studiejaar. Voor de bacheloropleidingen is er een instellingsbreed casco, waarin elke opleiding haar specifieke onderdelen onderbrengt. Voor de masteropleidingen is er een casco-oer in ontwikkeling. Onderwijs- en Examenregeling (studiejaar ) Toetsen en beoordelen Studenten worden getoetst op de verworven competenties. Het toetsbeleid van VHL formuleert de concrete en specifieke kaders en richtlijnen voor toetsen en beoordelen en fungeert tevens als handleiding voor de examinator. In de OER van de opleiding zijn de toetsing en beoordelingen per onderwijseenheid beschreven. Studenten worden getoetst op van tevoren vastgestelde competenties. Het eindniveau past bij het bachelorniveau, zoals is vastgelegd in de Dublin Descriptors. De student is geïnformeerd over de inhoud, de vorm en de beoordeling van de toets. De examencommissies en de gemandateerde toetscommissies zijn verantwoordelijk voor de borging van de kwaliteit van de toetsing en beoordeling. De taken en rol van de examencommissie voldoen aan de wettelijke eisen in de WHW (editie 2011). Toetsbeleid Hogeschool Van Hall Larenstein, Toelating van studenten Het studiesucces van studenten hangt onder meer samen met hun startniveau. Studenten hebben specifieke voorkennis nodig voor de opleidingen. Zij kunnen deze voorkennis verwerven in een aansluitend havo- of vwo-profiel op de middelbare school, een diploma vergelijkbaar met het Nederlandse havo-diploma, of een hbo/wo propedeuse of graad. Daarnaast zijn er specifieke toelatingseisen geformuleerd voor mbo-studenten en internationale studenten. In het toelatingsbeleid zijn de toelatingsvereisten vastgelegd en worden handvatten gegeven voor bijzondere situaties, zoals het toelatingsonderzoek 21+ en nadere (werkervarings)eisen voor de toelating tot de deeltijdopleidingen. Toelatingsbeleid Hogeschool van Hall Larenstein, Studentbegeleiding Studieloopbaanbegeleiding is een onderdeel van het onderwijs. De begeleiding is erop gericht studenten te leren reflecteren op hun competenties en persoonlijke ontwikkeling en hen te ondersteunen bij de keuzes die zij in hun studieloopbaan moeten maken en bij hun oriëntatie op het werkveld. De studieloopbaanbegeleider helpt studenten een zelfsturend vermogen te ontwikkelen en een leerroute te kiezen die het beste bij hen past. Dit leidt ertoe dat studieloopbaanbegeleiding een bijdrage levert aan het studiesucces en -rendement. Bij grotere studieproblemen fungeren de decanen als vangnet. Zij geven advies en begeleiding aan studenten bij ingewikkelde studieproblemen en/of problemen van persoonlijke aard (zie 4.1.6). Elke locatie van VHL heeft zijn eigen decanaat met kennis over de opleidingen van de betreffende locaties. De decanen van de locaties hebben regelmatig overleg, waarin zij gezamenlijk beleid bepalen en tijd inruimen voor intervisie. Zij rapporteren en adviseren binnen de organisatie over (knelpunten in) het onderwijs en studentaangelegenheden. Decanen adviseren onder andere de examencommissie wanneer een student een Negatief Bindend Studieadvies heeft. Studieloopbaanbegeleiders en decanen dragen eraan bij dat onze studenten zich ontwikkelen tot competente professionals. Onderwijsbeleid Hogeschool van Hall Larenstein,

19 4.1.6 Studeren met een functiebeperking Van Hall Larenstein biedt onderwijs aan alle studenten die voldoen aan de toelatingseisen, ook studenten met een functiebeperking. VHL zet zich ervoor in om deze studenten zodanig te begeleiden en te faciliteren, dat zij bij het volgen van hun studie zo min mogelijk hinder ondervinden van hun beperking. Decanen en studieloopbaanbegeleiders werken nauw samen om deze studenten te ondersteunen en adviseren de betrokken docenten over de situatie van de student. Om de studeerbaarheid van studenten met een functiebeperking te vergroten, zijn er speciale regelingen voor toetsing en examinering. De digitale leeromgeving en studie-informatiesystemen moeten voor deze studenten net zo bruikbaar en effectief als voor studenten zonder functiebeperking. Het decanaat geeft voorlichting op de open dagen en aan eerstejaars studenten, zodat elke VHLstudent weet hoe de hogeschool, studenten met een functiebeperking, kan ondersteunen. Studenten en docenten kunnen bij het decanaat terecht als zij vragen hebben over (het omgaan met) studeren met een functiebeperking. Conform de afspraken in de Regeling Profileringsfonds kunnen studenten met een functiebeperking financiële compensatie krijgen uit het profileringsfonds. In de beleidsnotitie over studeren met een functie beperking is uitgebreid beschreven op welke wijze VHL deze groep studenten ondersteunt. Beter studeren met een functiebeperking, Studiesucces Van Hall Larenstein faciliteert de studieloopbaan van studenten zodanig, dat studenten hun studie kunnen afronden binnen de nominale studietijd plus één jaar. Deze facilitering bestaat uit studeerbare opleidingsprogramma s, studieloopbaanbegeleiding en voorlichting. Sommige opleidingen voeren met risicogroepen intakegesprekken, waarin samen met de student wordt bekeken of de studie geschikt is. In de prestatieafspraken formuleert VHL specifieke doelstellingen om het studiesucces van studenten te verhogen. Met concrete maatregelen zijn in 2015 de volgende doelen bereikt: Een verhoging van het rendement van 68.9% tot 75%. Dit wordt bereikt door vermindering van de drempels die de studievoortgang belemmeren, een beter studentvolgsysteem voor de studieloopbaanbegeleiding, een betere selectie van studenten en verbetering van de managementinformatie. Zo nodig worden er kwaliteitseisen opgenomen in het Negatief Bindend Studieadvies. Een afname van de uitval van eerstejaars studenten 30.2% tot 27,5%. Dit wordt bereikt door een betere selectie aan de poort, intakegesprekken met risicogroepen, goede, realistische voorlichting, betere studieloopbaanbegeleiding en exitgesprekken. Het percentage studenten dat binnen VHL verandert van opleiding blijft onder de 5%. Dit wordt bereikt door goede, realistische voorlichting en intakegesprekken met risicogroepen Actieve studenten stimuleren Van Hall Larenstein motiveert studenten om actief te zijn binnen hun opleiding of studentenvereniging. Een bestuursfunctie of commissiewerk draagt bij aan de ontwikkeling van de student en aan de kwaliteit van het onderwijs. Studenten die lid zijn van de opleidings- of studentencommissie, de medezeggenschapsraad of het bestuur van een erkende studentenorganisatie kunnen financiële ondersteuning krijgen vanuit de honoreringsregeling en het profileringsfonds Doorstroommogelijkheden In 2004 werd Van Hall Larenstein onderdeel van Wageningen UR, die gezamenlijk zowel universitair als hoger beroepsonderwijs aanbiedt. De mogelijkheden van deze samenwerking zijn beschreven in het plan voor een gezamenlijk onderwijshuis. Doel van het onderwijshuis is de doorstroom van VHL 18

20 naar Wageningen University en de uitwisseling tussen de twee instituten te vergroten en te verbeteren. Ook na de ontvlechting blijven beide instituten investeren in inhoudelijke samenwerking. 4.2 Beroepsgericht onderwijs Het onderwijs van VHL is verbonden met het werkveld. Dat betekent enerzijds dat wij ons onderwijs ontwikkelen mede op basis van input van experts uit het vakgebied, waardoor de competenties, de thematiek en de leervormen zijn afgestemd op het beroepenveld. Anderzijds voorziet van Hall Larenstein het vakgebied van kennis die voortkomt uit het onderwijs en toegepast onderzoek. De sterke wisselwerking tussen het beroepenveld en het onderwijs borgt de kwaliteit van het onderwijs en de aansluiting met de arbeidsmarkt. De samenwerking met het vakgebied krijgt vorm door de werkveldadviescommissies, lectoren, Centers of Expertise en contacten met alumni Werkveldadviescommissies Elke opleiding (of cluster van opleidingen) heeft één of meer werkveldadviescommissie, die grotendeels bestaat uit externe leden die werkzaam zijn in of betrokken zijn bij het vakgebied van de opleiding. Opleidingen vragen deze commissies advies over voorgenomen wijzigingen in eindtermen, studieroutes of over resultaten van onderzoek naar de kwaliteit van de opleiding. Ook over andere onderwijskwesties kan de werkveldadviescommissie adviseren. Dankzij de kritische blik en de betrokkenheid van deze commissies blijft het opleidingscurriculum actueel. De samenstelling van de werkveldadviescommissie is breed in expertise en wordt regelmatig tegen het licht gehouden Betrokken alumni De circa alumni zijn waardevolle contacten van VHL. Het zijn niet alleen ambassadeurs van de hogeschool in het beroepenveld, ook vormen zij een bron van kennis en ervaring waarvan VHL kan profiteren. Onze opleidingen gebruiken de informatie van alumni om het onderwijs goed te laten aansluiten bij het beroepenveld. De relatie met alumni is wederkerig. VHL biedt de alumni bijscholing en netwerken aan, zodat de afgestudeerden zich blijvend kunnen ontwikkelen. Om de kennis van alumni te actualiseren, ontwikkelt VHL in samenwerking met alumniverenigingen, opleidingen en alumni cursussen en trainingen. Elke opleiding (of cluster van opleidingen) onderhoudt een meer of minder structurele relatie met de eigen alumni. Alumnibeleid Hogeschool Van Hall Larenstein, Leren in Communities VHL onderzoekt en test mogelijkheden om leren in communities te implementeren in het competentiegerichte onderwijs. In communities werken studenten, docenten en mensen uit het werkveld samen aan actuele vraagstukken. Studenten verwerven competenties, docenten professionaliseren en delen kennis en het bedrijfsleven verkrijgt nieuwe toepaste kennis. Zo wordt de wisselwerking tussen het beroepenveld en het onderwijs versterkt. In enkele pilots zijn inmiddels goede ervaringen opgedaan met het leren in communities, bijvoorbeeld met het werkplaatsconcept op het gebied van regionale transitie. Communities worden ook wel lerende netwerken genoemd. 4.3 Internationale oriëntatie Onze internationale oriëntatie is een gevolg van de positie die Van Hall Larenstein van oudsher inneemt in het internationale groene vakgebied. Met haar inspanningen tot internationalisering wil VHL de kwaliteit van het onderwijs en het toegepast onderzoek versterken en daardoor haar positie en reputatie in het domein vergroten. Om goed aan te sluiten bij het internationale groene domein, is een significant deel van ons onderwijs en onderzoek georiënteerd op het buitenland. Zo verzorgt VHL 19

21 internationale masteropleidingen een aantal Engelstalige bachelorprogramma s en worden thema s zowel in onderwijs als onderzoek vaak benaderd vanuit een internationaal perspectief. Ook heeft de hogeschool enkele internationale werkveldadviescommissies, internationale partners en neemt zij deel aan internationale projecten. Het uitgangspunt voor internationale samenwerking is dat VHL kiest voor kwalitatief goede partners met wie zij een langlopende, structurele, inhoudelijke samenwerking kan realiseren. Twee prestatie-indicatoren voor internationalisering zijn het aantal buitenlandse studenten en de internationale competenties van studenten. VHL stelt zich ten doel dat in % van haar studenten uit het buitenland afkomstig is (in 2011 is dat 13%). Daarnaast streeft VHL ernaar dat alle opleidingen in de competenties een internationale component opnemen. Op dit moment is dat nog niet bij alle opleidingen het geval. Een student met een internationale competentie is in staat om op nationaal en internationaal niveau, in verschillende contexten en met verschillende partijen te communiceren. Om beide doelstellingen te bereiken, werkt VHL aan de uitbreiding en versterking van internationale producten en internationale samenwerking en aan internationalisering binnen de organisatie. Internationale producten: activiteiten waarmee VHL haar internationale diensten en producten vormgeeft en in de markt zet (opleidingen, afgestudeerden, projecten, consultancy). Een gericht Engelstalig portfolio past hierbij. International collaboration: activiteiten gericht op samenwerking met internationale sterke partners in de onderwijswereld en in het werkveld. Internationalization@home: activiteiten die intern een internationale omgeving creëren die hoort bij onze internationale positie en reputatie. VHL heeft opleidingsprogramma s met een international classroom, waarin Nederlandse en een gevarieerde groep buitenlandse studenten internationale ervaring opdoen. Middels twee masteropleidingen en bacheloropleidingen in Wageningen richt VHL zich specifiek op ontwikkelingssamenwerking. Ook een aantal korte cursussen in Leeuwarden zijn NFP-goedgekeurd en dus ontwikkelingsrelevant. Met aanvullende subsidie van het ministerie van EL&I wordt internationaal onderwijs in stand gehouden ten behoeve van jaarlijks minstens vijftig masterstudenten met een NFP-beurs. De overige internationale programma s richten zich op de internationale agribusiness in de breedste zin van het woord. Daarom heeft VHL beleid ontwikkeld om een zo groot mogelijke diversiteit aan buitenlandse studenten binnen te halen. Hulpmiddelen hiervoor zijn beursmogelijkheden en een eigen kortingsregeling voor studenten uit NFP-landen. Een gerichte inzet op instroom via 2+2-partnerinstellingen borgt de kwaliteit van de instroom en het studiesucces van de buitenlandse studenten die bij VHL binnenkomen. Het Onderwijsbureau faciliteert de infrastructuur voor buitenlandse studenten (huisvesting, visum- en reisvoorzieningen). Internationaliseringsbeleid Hogeschool Van Hall Larenstein, Verankering van praktijkgericht onderzoek Praktijkgericht onderzoek is één van de kerntaken van het hoger beroepsonderwijs. Zoals eerder gesteld, is de verbinding tussen het onderwijs, onderzoek en het werkveld essentieel in de visie en in het beleid van VHL. In deze verbinding is het onderwijs altijd leidend. Doel van ons onderzoek is innovatieve kennis te ontwikkelen en deze te verbinden met het onderwijs en de beroepspraktijk. Onderzoeksprojecten worden uitgevoerd in samenwerking met of in opdracht van het werkveld en zijn tegelijkertijd verbonden met het onderwijs. 20

22 Lectoraten zijn de onderzoekseenheden van de hogeschool. Sommige lectoraten zijn actief in Centers of Expertise. In het onderzoeksbeleid beschrijft VHL haar visie op onderzoek en de relatie tussen onderwijs en onderzoek. De kwaliteitszorg van het onderzoek krijgt gestalte op basis van het brancheprotocol praktijkgericht onderzoek, waarin de borging wordt geëxpliciteerd van de drie doelstellingen van praktijkgericht onderzoek: Bijdragen aan maatschappelijk relevante kennis. Bijdragen aan actualiteit en onderzoekscompetenties in het hbo-onderwijs. Vragen beantwoorden uit het werkveld (valorisatie). Alle lectoraten worden onderworpen aan een externe kwaliteitstoetsing. De eerste twee lectoraten zijn eind 2012 aan de beurt. De VKO toetst in dit kader de kwaliteitsborging van het onderzoek door middel van een instellingsaudit in het voorjaar van Lectoren Lectoren spelen een cruciale rol in de verbinding tussen wetenschap, het onderwijs en het beroepenveld. Zij staan in nauw contact met de opleidingen en met het betreffende vakgebied. Het toegepaste onderzoek speelt in op vraagstukken in het bedrijfsleven, waardoor de kennisontwikkeling direct toepasbaar is in het werkveld. De lectoraten voeden het onderwijs door studenten en docenten bij het onderzoek te betrekken. Door docenten en studenten te betrekken bij het onderzoek en door de input uit het werkveld terug te koppelen naar het onderwijs, spelen lectoren een belangrijke rol in de verbinding tussen het onderwijs en het werkveld. De lectoren vertegenwoordigen VHL in landelijke en regionale netwerken. De lector is een expert op zijn vakgebied en treedt op als innovator bij het ontwikkelen van nieuwe projecten en onderzoeksprogramma s. Om de ontwikkelde kennis ter beschikking te stellen aan het werkveld, is de verspreiding van kennis van groot belang. Dit is een onderdeel van de taak van de lectoren. Tegelijkertijd hebben de lectoraten input nodig van het werkveld om relevante onderzoeksprogramma s te ontwikkelen die aansluiten bij de behoeften van het werkveld. Daarom werken lectoren actief samen met bedrijven, non-profit organisaties en overheden. Naast het budget van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor het aanstellen van lectoren, stelt het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie extra budget beschikbaar voor zogenaamde Groene-plus-lectoraten op beleidsrelevante thema s. Om haar onderzoeksomvang te verbreden en te verdiepen, maakt VHL gebruik van dit additionele budget en doet zij jaarlijks aanvragen voor dergelijke lectoraten Centers of expertise In Centers of Expertise (CoE) ontwikkelen VHL, bedrijven en instellingen samen kennis op het gebied van specifieke thema s in het domein van VHL. Hiertoe voeren zij in een CoE samen innovatieve projecten uit. Voor het bedrijfsleven leveren deze projecten kennis en ontwikkeling op en voor VHL - dankzij de participatie van studenten en docenten - een verrijking van het curriculum. De lectoren koppelen de ontwikkelingen terug naar het onderwijs. Omdat de CoE s in sterke mate de inhoudelijke profilering van de hogeschool weerspiegelen, zet VHL in sectoraal of regionaal verband gericht in op bepaalde CoE s. Rond de belangrijke groene thema s van VHL worden innovatieprojecten geëntameerd en via centraal gecoördineerd beleid aangevraagd. Er wordt aanvullende financiering aangevraagd van onder meer KIGO (Kennisdoorstroom en Innovatie Groen Onderwijs) en Raak. Ook het eigen aanvullend budget in het kader van De school als kenniscentrum wordt gericht ingezet op de voor VHL belangrijke thema s. Prestatieafspraken Hogeschool Van Hall Larenstein