Sectorcommentaar Zonne-energie, een onuitputtelijke bron

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Sectorcommentaar Zonne-energie, een onuitputtelijke bron"

Transcriptie

1 ING Investment Office Publicatiedatum: 16 september 2016, uur Sectorcommentaar Zonne-energie, een onuitputtelijke bron Duurzame energiebronnen zoals zonne- en windenergie winnen snel marktaandeel was een recordjaar voor investeringen in hernieuwbare energie. Vorig jaar werd er bijna $286 miljard geïnvesteerd in elektriciteitsopwekking uit duurzame energiebronnen. Dat is zes keer zoveel als in Wat zijn de kansen voor beleggers? Recordinvesteringen in hernieuwbare energie Zonne-energie is de snelst groeiende energiebron. De lagere kosten van zonne-energie, zorgen over klimaatverandering, de roep om schonere energieopwekking en stimulerende overheden zorgen voor positieve ontwikkelingen op het gebied van zonneenergie. Desondanks is de verwachting van analisten en wetenschappers dat we voorlopig nog voor een flink deel van onze energiebehoefte afhankelijk blijven van fossiele brandstoffen. Peter Tros is sinds 2015 analist duurzaam beleggen bij het ING Investment Office. Het aandeel van duurzame energie zal naar verwachting toenemen Vraag naar energie blijft groeien Door de groeiende wereldbevolking en de stijgende welvaart zal de vraag naar energie blijven toenemen. Volgens het Internationale Energie Agentschap (IEA) zal de vraag naar energie in 2040 met meer dan 70% zijn toegenomen ten opzichte van Momenteel is slechts rond de 3% van het wereldwijde energieverbruik David Wolters is sinds 2012 analist voor de sectoren energie en industriegoederen.

2 Duurzame energie zit in de lift afkomstig uit duurzame bronnen. Het IEA verwacht dat duurzame energie begin 2030 kolen zal zijn gepasseerd als elektriciteitsbron en in 2040 zal naar verwachting de helft van de elektriciteit in de Europese Unie uit duurzame bronnen komen. In andere delen van de wereld zal dit rond de 25% à 30% zijn. Hoewel het lastig blijft om exacte inschattingen te maken, is het wel duidelijk dat duurzame energie in de lift zit. Niet alleen de investeringen in duurzame energiebronnen zijn afgelopen jaren flink gegroeid, ook de elektriciteitsopwekking uit zonnepanelen is enorm toegenomen. Wereldwijde elektriciteitscapaciteit uit zonnepanelen in gigawatt Gigawatt Bron: REN21, Renewables 2016 Global Status Report, juni 2016 Behoefte aan duurzame energie steeds sterker Duurzame energie heeft het tij mee. Sinds de VN-klimaattop in Parijs worden klimaatinvesteringen opgevoerd en is de roep om duurzame energie toegenomen. Verschillende overheden nemen maatregelen. Het Europees Parlement heeft een resolutie aangenomen om de uitstoot van CO 2 met 40% te verminderen in 2030 en om 30% van de energie op te wekken uit duurzame energiebronnen. De Wereldbank schroeft haar klimaatinvesteringen op en wil miljoenen huishoudens in ontwikkelingslanden van duurzame energie voorzien. Volgens haar directeur Jim Yong Kim moeten we in navolging van het klimaatakkoord in Parijs actie ondernemen om onze planeet te beschermen voor de komende generaties. Aan de andere kant staan fossiele brandstoffen van alle kanten onder druk en is er sprake van terugtrekkende investeerders. Kosten van zonne-energie fors omlaag Een belangrijke factor voor de groei van de interesse in zonne-energie zijn de steeds lagere kosten voor het opwekken hiervan. De prijs van zonne-energie is de afgelopen decennia fors omlaag gegaan. Zo daalden de kosten van zonnepanelen (gemeten in USD per watt) van 27 in 1980 naar minder dan 0,70 per watt in 2015 en de daling gaat nog steeds door. Dat komt door de technologische ontwikkelingen, het vergroten van de productieschaal en de lagere financieringskosten als gevolg van de gedaalde marktrente. Sectorcommentaar zonne-energie - september

3 Daling kosten per watt voor nieuw zonne-energiesysteem in USD 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0, Bron: Earth Policy Institute/Bloomberg, BNEF Summit, april 2016 Voor pieken in het aanbod van zonneenergie is opslag nodig Niet alleen maar positieve signalen, ook uitdagingen Hoewel er veel positieve ontwikkelingen zijn op het gebied van zonne-energie, is er zeker nog een aantal kanttekeningen te plaatsen. Het belangrijkste nadeel van zonne-energie is de onregelmatigheid van energieopwekking doordat de zon niet altijd schijnt. Daarnaast vindt de opwekking en het verbruik ervan meestal niet gelijktijdig plaats. Daarom moet de elektriciteit opgeslagen worden voor later gebruik of direct door anderen worden gebruikt via het elektriciteitsnet. Voor een stabiele energievoorziening en om verstoringen in het aanbod te voorkomen, zijn nog steeds andere vormen van elektriciteitsopwekking nodig. Ook is zonneenergie vaak nog afhankelijk van overheidssubsidies, waarbij locatie en schaalgrootte van belang zijn. Om blijvend te kunnen concurreren met energie op basis van fossiele brandstoffen zullen de kosten nog verder moeten dalen. Maar de prijzen van fossiele brandstoffen zijn inmiddels ook fors gedaald. Voorlopig zijn de subsidies dus nog nodig om zonne-energie aantrekkelijk te houden en om de transitie naar duurzame energievoorziening mogelijk te maken. Maar deze subsidies kunnen niet eindeloos verstrekt worden. Uiteindelijk moet er een vrije markt ontstaan, waarin duurzame energie ook zonder subsidie kan concurreren met energie op basis van fossiele brandstoffen. Voorlopig blijft ook energie uit fossiele brandstoffen nog nodig We zullen naar verwachting nog lange tijd afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. Duurzame energie zoals zonne-energie levert met name elektriciteit. Energie uit elektriciteit voorziet maar in 18% van onze totale energiebehoefte. Daarnaast zijn er toepassingen waarvoor op dit moment lastig energie uit duurzame bronnen voor kan worden gebruikt zoals luchttransport en transport over water. Haken en ogen aan productie zonnepanelen Zonne-energie is schoon en duurzaam, de productie van zonnepanelen niet Zonne-energie is een schone en hernieuwbare energievorm maar de productie van de zonnepanelen vraagt wel aandacht. Daarbij worden namelijk veel grondstoffen gebruikt zoals cadmium, steenkool, koper, ijzererts, lood, selenium en silicium. Het winnen en produceren van de meeste van deze grondstoffen kost veel energie en belast het milieu. Om deze grondstoffen te winnen moet vaak grond worden afgegraven, wegen worden aangelegd en bos worden gekapt. Ook kunnen er schadelijke stoffen vrijkomen tijdens winning en verwerking. Ook wordt gebruik gemaakt van fossiele brandstoffen bij het monteren en verschepen van de zonnepanelen. Gelukkig wordt de gemiddelde levensduur van zonnepanelen steeds langer. De nieuwste zonnepanelen kunnen ruim 25 jaar mee. Aan het einde van de productcyclus moeten ze nog wel verwijderd worden. Kortom, zonne-energie is schoon en duurzaam. De productie van zonnepanelen daarentegen is niet duurzaam te noemen. Sectorcommentaar zonne-energie - september

4 De sector kampt met overcapaciteit Beleggen in zonne-energiebedrijven is niet automatisch succesvol De roep om schone energie is enorm en de investeringen in zonne-energie stijgen fors. Dit betekent niet dat investeringen in zonne-energiebedrijven automatisch goede beleggingen zijn. Voor zonne-energie geldt dat de sector kampt met overcapaciteit en de concurrentie binnen de sector is moordend. Daarnaast is energie uit fossiele brandstoffen nog steeds veelal goedkoper. Dit heeft zijn weerslag op de beurskoersen van verschillende marktpartijen. Onlangs is het Amerikaanse zonne-energiebedrijf SunEdison failliet gegaan en is het Spaanse Abengoa in gesprek met zijn schuldeisers om een faillissement af te wenden. Door stijgende investeringen, goedkopere financieringen en technologische ontwikkelingen zullen de kosten van schone energieopwekking verder dalen en op termijn op prijs kunnen concurreren met energie uit fossiele brandstoffen. De langetermijntrend voor hernieuwbare energie is positief, maar de concurrentie is groot. Het is dus belangrijk om gezonde bedrijven te selecteren. Dat lijkt makkelijker dan het is. Er zijn niet veel beursgenoteerde bedrijven in deze sector die ook financieel gezond zijn. Een van die financieel gezonde bedrijven is First Solar. Beleggingscase First Solar Sterke speler in een sector die onder druk staat De forse investeringen in research en productontwikkeling, de sterke balans en de lage productiekosten van zijn zonnepanelen resulteren in een aantrekkelijke beleggingscase. Echter, First Solar heeft ook last van de overcapaciteit in de sector. De consensustaxaties van analisten voor 2017 zijn de afgelopen zes maanden dan ook fors verlaagd. De effectiviteit van zonnepanelen is sterk gestegen Sterke speler First Solar is een internationale producent van zonnepanelen, met productielocaties in de Verenigde Staten en Maleisië. Het bedrijf produceert op basis van dunne-filmtechnologie zogenoemde fotovoltaische modules van cadmiumtelluride. Deze panelen leveren over het algemeen een lager rendement dan traditionele siliciumzonnecellen, maar worden geproduceerd tegen vele malen lagere kosten. First Solar is opgericht in 1999, in Tempe, Arizona. Sinds 2006 is de omzet van First Solar sterk gegroeid. De effectiviteit (elektriciteitsopbrengst) van de zonnepanelen is sterk gestegen en de kosten per eenheid zijn sterk gedaald. Daarnaast beschikt het concern over een sterke marktpositie en een sterke balans. De consensustaxaties van analisten gaan uit van een positieve vrije kasstroom in Een competitieve markt met groeivooruitzichten De markt voor zonne-energie is zeer competitief en de bedrijven die het efficiëntst opereren, zullen op lange termijn het succesvolst zijn. First Solar richt zich dan ook op het verlagen van de kosten en verbetering van de opbrengst van de zonnepanelen. Het concern heeft zich dan ook goed gepositioneerd voor de toekomst. De verwachting is dat de zonne-energiesector wereldwijd gezien ook de komende jaren een sterke groei zal laten zien en dat het belang in de wereldwijde elektriciteitsopwekking zal toenemen. Winstverwachting 2016 naar beneden bijgesteld Tweedekwartaalresultaat 2016: afboeking op winst, outlook verlaagd First Solar rapporteerde over het tweede kwartaal van 2016 een hogere omzet dan de consensusverwachting van analisten. Dit kwam onder andere doordat de verkoop van modules (panelen) beter verliep dan verwacht en door de verkoop van First Solar s aandeel in het Kingbird-project. De brutomarge kwam ook hoger uit dan verwacht. Echter de winst per aandeel werd negatief beïnvloed door een eenmalige afboeking. De winstverwachting voor heel 2016 werd dan ook verlaagd. Sectorcommentaar zonne-energie - september

5 Koerswinstverhouding geeft vertekend beeld First Solar heeft een koerswinstverhouding van 8 op basis van de winstverwachting van analisten voor Op het eerste gezicht lijkt de huidige koerswinstverhouding van 8 op basis van de winstverwachting voor 2016 erg laag. Maar dat komt doordat de koers de afgelopen tijd sterk is gedaald, terwijl de winstverwachting van analisten gelijk is gebleven. Het concern heeft echter een eenmalige afboeking gedaan in het tweede kwartaal, waardoor de winstverwachting van het management voor 2016 is verlaagd. De gemiddelde koerswinstverhouding van First Solar over de afgelopen tien jaar bedraagt 16. De taxaties van analisten van de verwachte winst in 2017 zijn fors negatief bijgesteld de afgelopen zes maanden. Dit komt doordat First Solar door de heftige concurrentie en de overcapaciteit in de sector tegen fors lagere prijzen zal moeten leveren. Op basis van de laatste prognoses van analisten voor 2017 ligt de koerswinstverhouding ongeveer op het tienjarige gemiddelde. Kansen - De verwachting is dat deze sector een sterke groei zal laten zien als onderdeel van de wereldwijde duurzame elektriciteitsopwekking - First Solar is een sterke speler in een sector met veel beweging. Risico s - In de zonne-energie sector wordt er sterk geconcurreerd op prijs. Dit betekent dat de bedrijven die in deze sector opereren last kunnen krijgen van prijsdruk waardoor ook de marges onder druk komen. - Zonne-energie is veelal afhankelijk van subsidies. Als de subsidies wegvallen dan kan dit forse consequenties hebben voor de vraag naar zonnepanelen. Meer weten? Kijk op ING.nl/beursnieuws Disclaimer Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld door Peter Tros en David Wolters, analisten van het ING Investment Office en is uitgebracht door ING Bank N.V. op 16 september 2016, uur. De tekst werd afgesloten op 14 september 2016, uur. Deze beleggingsaanbeveling behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren en vormt geen uitnodiging tot het aangaan van welke overeenkomst of verbintenis dan ook. Aan deze beleggingsaanbeveling kunnen geen rechten worden ontleend. ING Bank N.V., noch enig andere rechtspersoon of onderdeel dat tot de ING Groep N.V. behoort, aanvaardt aansprakelijkheid voor enige schade in welke mate dan ook, voortvloeiend uit het gebruik van de bovenstaande beleggingsaanbeveling of de daarin opgenomen informatie. Ontwikkelingen die zich na het opstellen van deze beleggingsaanbeveling hebben voorgedaan, kunnen van invloed zijn op de juistheid van de in deze beleggingsaanbeveling gestelde feiten en verstrekte opinies. Door te klikken op deze link kunt u zien welke maatregelen ING neemt om belangenverstrengeling met betrekking tot aanbevelingen te voorkomen en te vermijden. Beleggen brengt risico s met zich mee. De waarde van uw belegging kan fluctueren. U kunt uw gehele inleg kwijtraken. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Sectorcommentaar zonne-energie - september

Windenergie neemt een vlucht

Windenergie neemt een vlucht ING Investment Office Publicatiedatum: 22 december 2016, 16:45 uur Sectorcommentaar Windenergie neemt een vlucht Duurzame energiebronnen zoals zonne- en windenergie winnen snel marktaandeel. 2015 was een

Nadere informatie

Olieprijs en economische groei zijn richtinggevend

Olieprijs en economische groei zijn richtinggevend , 14.30 uur Update grondstoffen Olieprijs en economische groei zijn richtinggevend In 2016 werd nog een mooi rendement geboekt met grondstoffen. Kunt u de komende tijd rekenen op goede rendementen op deze

Nadere informatie

Duurzaam beleggen CO 2 in de portefeuille

Duurzaam beleggen CO 2 in de portefeuille ING Investment Office Publicatiedatum: 18 januari 2017, 16.00 uur Duurzaam beleggen CO 2 in de portefeuille Klimaatontwrichting heeft een grote invloed op het milieu en op de samenleving. ING toetst daarom

Nadere informatie

Zeg rente, wat doe je met mijn spaargeld? Den Haag, 2018

Zeg rente, wat doe je met mijn spaargeld? Den Haag, 2018 Zeg rente, wat doe je met mijn spaargeld? Den Haag, 2018 20.00 uur Welkom Rente, alles wat u moet weten Het combineren van sparen & beleggen Conclusie 21.05 uur 2 Rente, alles wat u moet weten Rente, interest

Nadere informatie

NFI- update 4 e kwartaal 2016

NFI- update 4 e kwartaal 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 29 december 2016, 15.10 uur NFI- update 4 e kwartaal 2016 Voor Strategie Duurzaam In deze kwartaalupdate vindt u een beschrijving van de wijzigingen in duurzaamheid

Nadere informatie

Duurzaam beleggen Beleggen voor verandering

Duurzaam beleggen Beleggen voor verandering ING Investment Office Publicatiedatum: 28 oktober 2016, 16:00 uur Duurzaam beleggen Beleggen voor verandering.. U heeft als belegger een belangrijke rol. U kunt namelijk beïnvloeden of bedrijven toegang

Nadere informatie

Grootheden worden reuzen

Grootheden worden reuzen ING Investment Office Publicatiedatum: 7 april 2017, 16:45 uur Beleggen in mobiele toepassingen Grootheden worden reuzen De populairste mobiele toepassingen ( apps ) - zoals en YouTube - zijn in handen

Nadere informatie

Duurzaam beleggen CO 2 in de portefeuille Fondsen

Duurzaam beleggen CO 2 in de portefeuille Fondsen ING Investment Office Publicatiedatum: 5 juli 2017, 21.05 uur Duurzaam beleggen CO 2 in de portefeuille Fondsen CO 2-berekening voor de fondsen in onze portefeuille Klimaatontwrichting heeft een grote

Nadere informatie

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 12 november 2015 Sectorcommentaar Metaal en mijnbouw Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office In dit rapport vindt u onze vooruitzichten

Nadere informatie

Hoge molens vangen veel wind

Hoge molens vangen veel wind ING Investment Office Publicatiedatum: 12 juni 2018, 9.30 uur Sectorcommentaar windenergie Hoge molens vangen veel wind Het huidige aandeel van windenergie in de wereldwijde elektriciteitsopwekking is

Nadere informatie

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 29 juni 2015 Sectorcommentaar Nutsbedrijven Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office In de eerste helft van 2015 heeft de sector nutsbedrijven

Nadere informatie

Zet herstel bankensector door?

Zet herstel bankensector door? ING Investment Office Publicatiedatum: 29 mei 2015 Sectorcommentaar financiële waarden Zet herstel bankensector door? Door Jan Kleipool, analist van het ING Investment Office De vooruitzichten voor de

Nadere informatie

Beleggers hebben invloed

Beleggers hebben invloed ING Investment Office Publicatiedatum: 27 oktober 2017, 14.45 uur Bewust beleggen Beleggers hebben invloed Bij ING belegt u altijd met oog voor de maatschappelijke impact van een bedrijf Als belegger heeft

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 16 november 2016, 12.00 uur Oktober November Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika Europa

Nadere informatie

ING Investment Office Publicatiedatum: 12 juli 2017, uur

ING Investment Office Publicatiedatum: 12 juli 2017, uur ING Investment Office Publicatiedatum: 12 juli 2017, 14.12 uur Ti Juni Juli Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie aandelen Noord-Amerika Europa

Nadere informatie

Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie

Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie Een samenvatting van de bevindingen voor Nederland van een onderzoek

Nadere informatie

NFI-update 2 e kwartaal 2016

NFI-update 2 e kwartaal 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 30 juni 2016 NFI-update 2 e kwartaal 2016 Voor strategie Duurzaam In deze kwartaalupdate vindt u een beschrijving van de wijzigingen in duurzaamheid van bedrijven

Nadere informatie

Mondiale perspectieven voor energie, technologie en klimaatbeleid voor 2030 KERNPUNTEN

Mondiale perspectieven voor energie, technologie en klimaatbeleid voor 2030 KERNPUNTEN Mondiale perspectieven voor energie, technologie en klimaatbeleid voor 2030 KERNPUNTEN Referentiescenario De WETO-studie (World Energy, Technology and climate policy Outlook 2030) bevat een referentiescenario

Nadere informatie

Waar liggen de kansen?

Waar liggen de kansen? Grip op je vermogen Waar liggen de kansen? Bob Homan ING Investment Office 20 april 2012 Welke economie is het snelst gegroeid na invoering van de euro?* a) Zwitserland b) Duitsland c) VS d) Griekenland

Nadere informatie

Infrastructuur 2017 en verder! 30 januari 2018 Harry van den Heuvel Zeist

Infrastructuur 2017 en verder! 30 januari 2018 Harry van den Heuvel Zeist Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Infrastructuur 2017 en verder! 30 januari 2018 Harry van den Heuvel Zeist Inhoudsopgave Ontwikkelingen

Nadere informatie

ING Private/Business Banking

ING Private/Business Banking ING Private/Business Banking Workshop Duurzaam Beleggen Congres Grip op je Vermogen 5/6 oktober 2012, Den Haag Jan van Hoven, consultant Susanne van de Wateringen, senior analist 1 Welkom op planeet Aarde

Nadere informatie

Insights Energiebranche

Insights Energiebranche Insights Energiebranche Naar aanleiding van de nucleaire ramp in Fukushima heeft de Duitse politiek besloten vaart te zetten achter het afbouwen van kernenergie. Een transitie naar duurzame energie is

Nadere informatie

Tariefontwikkeling Energie 08 2015

Tariefontwikkeling Energie 08 2015 In dit bericht geeft Ploos Energieverlening (Ploos) haar visie op verschenen nieuwsberichten aangaande ontwikkelingen energietarieven van de afgelopen maand. Het betreft de analyses van verschillende partijen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

NFI- update 3 e kwartaal 2016

NFI- update 3 e kwartaal 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 23 september 2016, 11.15 uur NFI- update 3 e kwartaal 2016 Voor strategie Duurzaam In deze kwartaalupdate vindt u een beschrijving van de wijzigingen in duurzaamheid

Nadere informatie

ING Investment Office Publicatiedatum: 5 oktober 2016, uur

ING Investment Office Publicatiedatum: 5 oktober 2016, uur ING Investment Office Publicatiedatum: 5 oktober 2016, 13.00 uur September Oktober Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika Europa

Nadere informatie

Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE)

Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE) Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE) Peter Nuijten Mob: 06-22811585 E-mail: peter.nuijten@hotmail.nl 1 Concept Energie coöperatie

Nadere informatie

Automobielsector op weg naar de toekomst Sectorcommentaar

Automobielsector op weg naar de toekomst Sectorcommentaar ING Investment Office Publicatiedatum: 30 juni 2016 Automobielsector op weg naar de toekomst Sectorcommentaar In vrijwel elk analistenrapport over de automobielsector dat dit jaar voorbij kwam stond één

Nadere informatie

Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen

Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen Annemarie van Gaal Ondernemer & financieel deskundige Bob Homan Manager ING Investment Office Amsterdam, 8 oktober 2013 Agenda 1. Wat is beleggen

Nadere informatie

Beleggingsstrategie Inkomen. Toelichting rendement 2017

Beleggingsstrategie Inkomen. Toelichting rendement 2017 ING Investment Office Publicatiedatum: 17 oktober 2017, 17.15 uur Beleggingsstrategie Inkomen Toelichting rendement 2017 Het beleggingsresultaat van de aandelen in de beleggingsstrategie Inkomen staat

Nadere informatie

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Verplicht aandeel hernieuwbare energie in nieuwbouw Vanaf 1 januari 2014 moet elke nieuwe woning, kantoor

Nadere informatie

De toekomst van energie

De toekomst van energie De toekomst van energie Duurzame Energie door Redactie ElectricityMatters 15-08-2017 Dat ons wereldwijde energiesysteem niet duurzaam is, blijkt duidelijk uit onze steeds schaarsere hulpbronnen, de regelmatig

Nadere informatie

Vooruitzichten economie en financiële markten

Vooruitzichten economie en financiële markten Vooruitzichten economie en financiële markten Bob Homan, ING Investment Office Grip op je Vermogen Den Haag, 9 oktober 2015 Vraag 1 Hoeveel % is de wereldindex (in Euro s) van hoogtepunt (15/4) tot dieptepunt

Nadere informatie

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 29 juli 2015 Commentaar Brazilië Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office Deze maand stelde de Braziliaanse regering haar fiscale doelstellingen

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord

Nadere informatie

SMALL-CAPS: EEN FACTOR VAN BELANG. Masterclass presentatie Fondsevent, 27 september 2015

SMALL-CAPS: EEN FACTOR VAN BELANG. Masterclass presentatie Fondsevent, 27 september 2015 SMALL-CAPS: EEN FACTOR VAN BELANG Masterclass presentatie Fondsevent, 27 september 2015 SMALL-CAPS: OVER WELKE THEMA S KRIJG JE DE MEESTE VRAGEN IN DE PRAKTIJK? A B C D Rendement vs Risico Timing Liquiditeit

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Mei 2016

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Mei 2016 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Mei 2016 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Maart 2016

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Maart 2016 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Maart 2016 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

ING Investment Office Publicatiedatum: 25 augustus 2017, uur

ING Investment Office Publicatiedatum: 25 augustus 2017, uur ING Investment Office Publicatiedatum: 25 augustus 2017, 14.00 uur Sectorcommentaar basismaterialen De autobatterij: bron van vooruitgang Elektrisch rijden heeft de toekomst. En steeds meer autoproducenten

Nadere informatie

Economie en financiële markten

Economie en financiële markten Economie en financiële markten Bob Homan ING Investment Office Den Haag, 11 oktober 2013 Vraag 1: Begraafplaats Margraten gesloten vanwege. 1. Bezuinigen bij de Nederlandse overheid 2. Op last van Europese

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2014, Vito, januari 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2014 bedraagt 5,7 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

Visie ING Investment Office Oktober 2017

Visie ING Investment Office Oktober 2017 Visie ING Investment Office Oktober 2017 Bob Homan 21 september 2017 Kernfactoren die financiële markten bepalen 3 pijlers + sentiment Economie Sentiment Waardering Liquiditeit Hoe staat de economie ervoor?

Nadere informatie

Vraag en antwoord: waarom beleggen in staatsobligaties?

Vraag en antwoord: waarom beleggen in staatsobligaties? ING Investment Office Publicatiedatum: 13 maart 2014 Vraag en antwoord: waarom beleggen in staatsobligaties? In onze beleggingsvisie op 2014 ( Visie 2014: minder crisis, meer groei ) kunt u lezen dat we

Nadere informatie

Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030

Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030 IP/3/661 Brussel, 12 mei 23 Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 23 In 23 zal het wereldenergieverbruik verdubbeld zijn; fossiele brandstoffen, voornamelijk

Nadere informatie

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS ZONSTATION GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS Amsterdam staat aan de vooravond van een energietransitie. Van vieze

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 9 oktober 2015. Technische Analyse Het stappenplan

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 9 oktober 2015. Technische Analyse Het stappenplan Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 9 oktober 2015 Technische Analyse Het stappenplan Agenda Geschiedenis technische analyse Wat is technische analyse? Het stappenplan Gemiddelden

Nadere informatie

Ontdek beleggingskansen met technische analyse

Ontdek beleggingskansen met technische analyse Online Seminar Beleggen Ontdek beleggingskansen met technische analyse Bas Heijink Technisch Analist ING Investment Office Bart-Jan Blom van Assendelft Manager ING Beleggen Amsterdam, 10 september 2013

Nadere informatie

10 dingen over rente die beleggers moeten weten

10 dingen over rente die beleggers moeten weten Online Seminar Beleggen 10 dingen over rente die beleggers moeten weten Simon Wiersma Investment Manager ING Investment Office Bart-Jan Blom van Assendelft Manager ING Beleggen Amsterdam, 13 augustus 2013

Nadere informatie

Risk Control Strategy

Risk Control Strategy Structured products January 2016 Kempen & Co N.V. (Kempen & Co) is een Nederlandse merchant bank met activiteiten op het gebied van vermogensbeheer, effectenbemiddeling en corporate finance. Kempen & Co

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - januari 2013

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - januari 2013 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - januari 2013 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

Minder starters in 2016

Minder starters in 2016 Vooruitzicht Starters Minder starters in 2016 Aantal starters stabiel in 2015, daling verwacht in 2016 130.000 Meer starters in de bouw, minder starters in de transport percentage, jan t/m sep 2015 t.o.v.

Nadere informatie

Een nieuwe stap in duurzaam beleggen

Een nieuwe stap in duurzaam beleggen BLACKROCK IMPACT SCREENS ESG IMPACT Een nieuwe stap in duurzaam beleggen BlackRock Impact combineert het beste van BlackRock om beleggers te helpen een maatschappelijk én financieel verantwoord rendement

Nadere informatie

De toekomst is nu! 29 januari 2019 Mike van Rijswijk & Armijn Eikelboom Zeist

De toekomst is nu! 29 januari 2019 Mike van Rijswijk & Armijn Eikelboom Zeist Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. De toekomst is nu! 29 januari 2019 Mike van Rijswijk & Armijn Eikelboom Zeist Het verleden is helder, maar

Nadere informatie

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 7 oktober Technische Analyse Het stappenplan

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 7 oktober Technische Analyse Het stappenplan Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 7 oktober 2016 Technische Analyse Het stappenplan Agenda Geschiedenis technische analyse Wat is technische analyse? Het stappenplan Visie

Nadere informatie

Minder faillissementen in 2016

Minder faillissementen in 2016 Vooruitzicht faillissementen Minder faillissementen in 2016 Faillissementen nog altijd boven pre-crisis niveau In 2016 voor derde jaar op rij minder faillissementen.maar nog altijd niet terug op pre-crisis

Nadere informatie

Belangrijke vragen over zonnepanelen

Belangrijke vragen over zonnepanelen Persoonlijk advies? Bent u benieuwd naar de mogelijkheden voor uw situatie? Neem geheel vrijblijvend contact op via mail: info@sygosolar.nl, of bel 0183-565308. Belangrijke vragen over zonnepanelen Met

Nadere informatie

Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming.

Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming. Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming. Wat kost het plaatsen van 100 zonnepanelen en wat betekent een prijs

Nadere informatie

Opkomende markten: do s en don ts

Opkomende markten: do s en don ts Online Seminar Beleggen Opkomende markten: do s en don ts Simon Wiersma Investment Manager ING Investment Office Bart-Jan Blom van Assendelft Marketing Manager ING Beleggen Amsterdam, 12 november 2013

Nadere informatie

whitepaper zakelijke zonnepanelen

whitepaper zakelijke zonnepanelen whitepaper zakelijke zonnepanelen zonnepanelen zakelijk de zon onze meest krachtige natuurlijke energiebron De zon straalt in 45 minuten voldoende energie op de aarde om te voorzien in de totale energiebehoefte

Nadere informatie

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer Bij Care IS vermogensbeheer kunt u beleggen volgens vijf verschillende risicoprofielen: Zeer defensief, Defensief,, Offensief en Zeer offensief. In dit document

Nadere informatie

Feeding the world with solar power.

Feeding the world with solar power. Feeding the world with solar power. inteqnion-solar.com Zonne-energie. Duurzame energiebron van de toekomst. De markt voor energievoorziening is volop in beweging. Fossiele brandstoffen als gas en olie

Nadere informatie

Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar

Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar 1 van 5 7-12-2018 06:32 volkskrant.nl Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar weer toegenomen 6-8 minuten IJsklif in West-Groenland. Beeld Credit: Sarah Das / Woods Hole Oceanographic Institution De stijging

Nadere informatie

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Agenda Financiële markten Resultaten Vooruitzichten Bron: Bloomberg,

Nadere informatie

Welkom. Datum: 25 april 2014

Welkom. Datum: 25 april 2014 Welkom Datum: 25 april 2014 Even voorstellen Ronald Stoel Directeur Personal Banking Ingrid van Doremalen Financial Planner ING Private Banking 2 Uw geldzaken op orde voor nu en later, dát is Financieel

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - April 2016

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - April 2016 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - April 2016 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto

Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in

Nadere informatie

Energie Rijk. Lesmap Leerlingen

Energie Rijk. Lesmap Leerlingen Energie Rijk Lesmap Leerlingen - augustus 2009 Inhoudstafel Inleiding! 3 Welkom bij Energie Rijk 3 Inhoudelijke Ondersteuning! 4 Informatiefiches 4 Windturbines-windenergie 5 Steenkoolcentrale 6 STEG centrale

Nadere informatie

Bodem bereikt in Nederlandse Economie

Bodem bereikt in Nederlandse Economie Bodem bereikt in Nederlandse Economie 8 november 213 Every picture tells a story Keijser Capital Research Nico van Geest RBA Nico.vangeest@keijsercapital.nl (1) Het consumenten vertrouwen, zoals door het

Nadere informatie

Vraag & antwoord Beurscorrectie

Vraag & antwoord Beurscorrectie ING Investment Office Publicatiedatum: 29 september 2015 (update van 2 september) Vraag & antwoord Beurscorrectie Beleggers beducht voor groeivertraging China September begon met een wereldwijde daling

Nadere informatie

Wat zijn de beleggingstrends van dit moment?

Wat zijn de beleggingstrends van dit moment? Wat zijn de beleggingstrends van dit moment? Bob Homan Hoofd ING Investment Office Utrecht, 25 april 2014 Agenda Hoe staan de financiële markten ervoor? Wat zijn koersbepalende factoren? Waar liggen toekomstige

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2016, Vito, oktober 2017 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2016 bedraagt 6,4% Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

High Risk. Equity Interest Other. ING Metal Index Note

High Risk. Equity Interest Other. ING Metal Index Note High Risk Equity Interest Other ING Metal Index Note 175% participatie in de mogelijke stijging van een metalen-index 60% garantie van de nominale waarde op einddatum Maximum aflossing: 187,50% van de

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie van

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

Rabo AEX Click Note. Van 24 januari tot 11 februari, 15.00 uur kunt u inschrijven op dit aantrekkelijke beleggingsproduct.

Rabo AEX Click Note. Van 24 januari tot 11 februari, 15.00 uur kunt u inschrijven op dit aantrekkelijke beleggingsproduct. Rabo AEX Click Note Rabo AEX Click Note De AEX-index heeft het afgelopen jaar per saldo weinig beweging laten zien. Voor de belegger die denkt dat de AEX-index de komende jaren een stijgende lijn zal laten

Nadere informatie

Prioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso,

Prioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso, Prioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 22 mei 2013 Nieuwe omstandigheden op de wereldwijde energiemarkt

Nadere informatie

Vermogensfondsen Bijeenkomst 25 november 2015

Vermogensfondsen Bijeenkomst 25 november 2015 Vermogensfondsen Bijeenkomst 25 november 2015 Providence Capital NV is geregistreerd als beleggingsonderneming bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en legt zich onder meer toe op het verrichten van

Nadere informatie

Vraag & antwoord. Update: koersen opnieuw lager

Vraag & antwoord. Update: koersen opnieuw lager ING Investment Office Publicatiedatum: 20 januari 2016 Vraag & antwoord Update: koersen opnieuw lager Door Simon Wiersma, Investment Manager Twee weken geleden publiceerden we al een Vraag & antwoord naar

Nadere informatie

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering. Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie

Nadere informatie

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Agenda Financiële markten Resultaten Vooruitzichten Bron: Bloomberg,

Nadere informatie

Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld

Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld Vermogensbeheer met meerwaarde Een vermogen biedt de mogelijkheid om toekomstwensen te vervullen. Voor uzelf én voor de wereld. ASN Vermogensbeheer

Nadere informatie

Provincie Vlaams Brabant

Provincie Vlaams Brabant 170 Provincie Vlaams Brabant ENERGIE Energie is een relatief nieuw thema. De opgave om klimaatneutraal te worden, vraagt dat we vandaag nadenken over hoe we in de toekomst onze energiebehoefte gaan invullen.

Nadere informatie

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk De Lokale Duurzame Energie Coöperatie EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk WWW.ECBOXTEL.NL LDEC: Waarom en waartoe leidt het Samen met leden realiseren van betaalbare, duurzame,

Nadere informatie

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Kunnen beleggers tegelijk financieel rendement behalen én een positieve invloed uitoefenen op milieu, mens en maatschappij? Impactbeleggen maakt dit

Nadere informatie

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Door de vastgestelde energie- en klimaatdoelstelling binnen Europa om in 2050 energieneutraal te zijn, is het voor de hele samenleving maar met name voor bedrijven

Nadere informatie

Nationale Energieverkenning 2014

Nationale Energieverkenning 2014 Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare

Nadere informatie

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling Op de internationale milieuconferentie in december 2015 in Parijs is door de deelnemende landen afgesproken, dat de uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Turbo Thema: de basis van Turbo s

Turbo Thema: de basis van Turbo s februari 2012 Turbo Thema: de basis van Turbo s Beleg slim, beleg Turbo RBS, februari 2012 Introductie Seminars in 2012 Eerste maandag: seminar 'Ontmoet RBS' Webinars in 2012 Eerste dinsdag: de gouden

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen April 2015

Maandbericht Beleggen April 2015 ING Investment Office Publicatiedatum: 22 april 2015 Maandbericht Beleggen April 2015 maart april + Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika

Nadere informatie

Making Solar Systems Smarter

Making Solar Systems Smarter Making Solar Systems Smarter GOEDE REDENEN OM OVER TE STAPPEN OP ZONNE-ENERGIE SMART PV-OPLOSSINGEN VAN SOLAREDGE Geld besparen Door zonne-energie te gebruiken in uw huis zal uw energierekening omlaag

Nadere informatie

ING Investment Office Publicatiedatum: 14 augustus 2017, 16:20 uur

ING Investment Office Publicatiedatum: 14 augustus 2017, 16:20 uur ING Investment Office Publicatiedatum: 14 augustus 2017, 16:20 uur Ti Juli Augustus Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie aandelen Noord-Amerika

Nadere informatie

1 Nederland is nog altijd voor 92 procent afhankelijk van fossiele brandstoffen

1 Nederland is nog altijd voor 92 procent afhankelijk van fossiele brandstoffen achtergrond Afscheid van fossiel kan Klimaatverandering is een wereldwijd probleem. Energie(on)zekerheid ook. Dat betekent dat een transitie naar een veel duurzamere economie noodzakelijk is. Het recept

Nadere informatie

Les Kernenergie. Werkblad

Les Kernenergie. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Kernenergie Werkblad Les Kernenergie Werkblad Wat is kernenergie? Het Griekse woord atomos betekent ondeelbaar. Het woord atoom is hiervan afgeleid. Ooit dachten wetenschappers

Nadere informatie

NN First Class Balanced Return Fund

NN First Class Balanced Return Fund NN First Class Balanced Return Fund Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/015 Het NN First Class Balanced Return Fonds won in het eerste kwartaal 8,9% Zeer sterke performances van aandelen en

Nadere informatie

Westvoorne CO 2 - uitstoot

Westvoorne CO 2 - uitstoot Westvoorne CO 2 - uitstoot De grafiek geeft de CO 2-uitstoot verdeeld over de hoofdsectoren over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfers zijn afkomstig uit de Klimaatmonitor van RWS. Cijfers over 2014 zijn

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen April 2016

Maandbericht Beleggen April 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 17 maart 2016 Maandbericht Beleggen April 2016 Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika Europa

Nadere informatie