Werkconferentie Jeugdhulp

Transcriptie

1 Werkconferentie Jeugdhulp 6 februari :30 17:00, Planetarium Gaasperplas Bijeenkomst, bestemd voor directieleden of gemandateerd management van de gecontracteerde instellingen voor jeugdzorg en een vertegenwoordiging vanuit de groepspraktijken en zzp ers. Opening en welkomstwoord: Wilmar Hendriks; inleiding: Duco Stuurman. Presentaties: Job Domela, Rutger Hageraats, Christine Pollmann; entre-acte: Ger Baron; afsluiting: wethouder Simone Kukenheim. Verslag: Irene Kuipers. 1. Opening De opgave voor de komende jaren is om circa 17% kosten te reduceren. Op welke manier kunnen we samenwerken om ervoor te zorgen dat we die opgave halen en zo min mogelijk in te leveren op kwaliteit van de zorg? Deze bijeenkomst is bedoeld om hierover van gedachten te wisselen en input op te halen. Voor Job Domela met zijn presentatie begint, wordt geïnventariseerd welke vragen in elk geval aan de orde moeten komen op deze bijeenkomst. Zie hiervoor punt Presentatie Wat hebben we ingekocht - Job Domela Welke keuzes hebben we bij de inkoop gemaakt en wat zijn onze verwachtingen? (Zie presentatie). De contracten zijn belangrijk, maar nog belangrijker is het om met elkaar in gesprek te gaan en te blijven, ook over dingen die niet in het contract staan. Verschillende uurtarieven De discussie gaat over de verschillende tarieven die zijn gecontracteerd voor (AWBZ-, GGZ- en dyslexieaanbieders) in de presentatie. De cijfers van JOH zijn moeilijker te vergelijken, doordat daar is gespecificeerd op productniveau, niet op tijdseenheden. De vrijgevestigden zijn bij de vergelijking buiten beschouwing gelaten, omdat daarvan de cijfers nog niet beschikbaar zijn. De aanbieders zijn op 80% of 100% van het NZA-tarief gecontracteerd. Hoe komt het dat het de ene aanbieder wel is gelukt de tarieven naar beneden te brengen en de andere niet? Zijn die verschillen (soms wel 40%) terecht? Is er kwaliteitsverschil? Het is voor de gemeenten niet duidelijk waardoor de verschillen worden veroorzaakt, want er is geen uniform instrumentarium om kwaliteit te meten. De verschillen kunnen maar ten dele worden verklaard uit de verschillen in doelgroep. Hoe komen we dichter bij normtarieven zonder het laagste tarief als norm te nemen? We zullen met elkaar moeten bespreken welke keuzes we voor 2016 maken, bijvoorbeeld verlaging van het tarief van de duurdere aanbieders, of het gunnen van meer werk aan de goedkopere aanbieders. Vanuit de zaal komt hierop de reactie dat ook rekening gehouden moet worden met de keuzes van de cliënt: ouders kiezen vaak zelf voor de ervaren (duurdere) zorgaanbieders. Het onderwerp wordt afgesloten met de mededeling dat klanttevredenheid transparant moet worden gemaakt, zodat we mede op basis daarvan keuzes kunnen maken. 3. Presentatie Collectief geheugen Rutger Hageraats (Zie presentatie). 1

2 4. Presentatie Kaders voor 2016 en 2017 Rutger Hageraats Hoe vormen de keuzes uit de Regionale Transitiearrangementen en de inzichten uit het inkoopproces de kaders voor inkoop en sturing voor 2016 en 2017? Waaraan meten we straks het succes van de transitie en de transformatie af? Wat verwachten we hierin van de instellingen? (Zie presentatie) Eind 2015 moeten we de inkoopstrategie voor 2017 bepaald hebben. Het gaat daarbij ook over politiek bestuurlijke afwegingen, bijvoorbeeld met betrekking tot marktwerking. We hebben veel geïnvesteerd in zorg dichtbij en aan de voorkant en verwachten dat dit zal leiden tot een besparing en betere zorg. Daarnaast is er winst te behalen als we de zorg veel meer in samenhang organiseren. Overigens zal ook de specialistische zorg altijd in verbinding moeten blijven staan met de voorkant. Op- of afschalen kan alleen met het oog op het gehele proces. We kunnen veel leren van hoe het nu gaat, ook tussen regio s. Hoe kunnen we in de toekomst de zorg slimmer en efficiënter organiseren? Hoe brengen we kruisbestuiving tot stand? Is het verstandig om ketens in te kopen? Hoe zorgen we voor nieuwere en goedkopere concepten en efficiëntere werkprocessen? Hoe stimuleren we zorginhoudelijke vernieuwing en voorkomen we het ontstaan van zorgconglomeraten die inhoudelijk niet vernieuwen? De eerste handreikingen hiervoor hopen we vandaag te krijgen als resultaat van deze werkconferentie. 5. Entre-act Ger Baron In zijn inspirerende entre-act laat Ger Baron aan de hand van aansprekende voorbeelden zien dat fusies en samenwerkingsverbanden nauwelijks kans van slagen hebben als de vraag en het belang van de klant niet als uitgangspunt worden genomen. 6. Pauze 7. Perspectieven voor de toekomst Duo interview van Wilmar Hendriks met Christine Pollmann en Duco Stuurman Dat we ruim op tijd klaar zijn en dat in gemeenschappelijkheid tot stand hebben gebracht, is iets om trots op te zijn. Bij het verder inrichten van het proces lopen we tegen verschillende dingen aan, zoals de keuze of we het horizontaal dan wel verticaal willen inrichten: er moet expertise zijn, maar willen geen kolommen. De systemen lokaal, regionaal, bovenregionaal passen ook nog niet op elkaar. We moeten we vanuit cliëntperspectief onderzoeken wat er nodig is en wat daarvan handig is om bij elkaar te zetten. Er zijn drie hoofdvraagstukken: 1. We moeten bedenken hoe we de kennis van de achterkant aan de voorkant (de teams) inbrengen. 2. We moeten in de jeugdteams integrale interventies bedenken. 3. Er moeten tussenproducten worden ontwikkeld en daar willen we samen een keuze in maken. Op deze driedeling wordt in het laatste programmaonderdeel teruggegrepen. De aanbieders wordt gevraagd te ontwikkelen en te innoveren, dan zal de gemeente er een financieel kader aan meegeven. Het is raadzaam om te laten zien wat er aantrekkelijk aan die nieuwe producten is en ook de financiële kant inzichtelijk te maken door er businessmodellen onder te leggen. In het laatste programmaonderdeel worden ideeën over de inrichting van het proces verzameld. 8. Inventarisatie van ideeën over de verdere inrichting van het proces Dit programmaonderdeel bevat drie rondes: 1. krimp budget, 2. productstructuur en tarieven en 3. innovatie. 8.1 Krimp budget Hoe kunnen we bezuinigen? Uit de zaal komt de suggestie om de wensen en suggesties die de aanbieders in hun offerte hebben opgenomen hierbij te betrekken. Het is een bron van ideeën. Beperken van de overheadkosten - Veel instellingen zijn hun panden aan het verkopen, maar de vastgoedmarkt zit niet mee. 2

3 - Er zijn ook instellingen die gezamenlijk huren om de kosten te drukken. - Onderzoek de mogelijkheid om de overhead gezamenlijk vorm te geven. Dat is goedkoper en efficiënt. Outsourcing bij partijen die expert zijn. Sneller werken en slimmer plannen - Sneller werken. - Afspraken slimmer plannen op de dag, rekening houdend met wie waar is of moet zijn. - Elkaar minder fysiek opzoeken; gebruik maken van de telefoon en van moderne technologieën om overleg te voeren. - Dit kan op een hoger strategisch niveau worden geformuleerd: technologie om informatie-uitwisseling te vergemakkelijken. - Samenwerking en het centraal aanbieden van informatievoorziening wordt als een belangrijke kans voor kostenbesparing gezien. Deskundigheidsbevordering - (Nog) beter benutten van aanwezige kennis en expertise. Budget bevriezen - Reactie: laten we eerst onderzoeken of er geen andere mogelijkheden zijn waarmee we de kwaliteit kunnen behouden en de wachtlijsten kunnen beperken. Samenwerken - Er worden veel hulpverleningsplannen geschreven. Het is beter om een gezinsdossier op te bouwen dat voor verschillende partijen toegankelijk is. Reactie: hou het klein. Reactie: bij invoering van een gezinsdossier moeten we ook toe naar één registratiesysteem. Ketenaanpak - Kritisch kijken naar wat de doelgroepen nodig hebben en daar een ketenaanpak op ontwikkelen. 8.2 Productstructuur en tarieven De productstructuur is nu nog gebaseerd op het oude stelsel, maar we willen een nieuwe normering voor de jeugdhulp. Meer gestandaardiseerd, meetbaar, op output/effect gericht. Interne processen - Kijk naar je omloopsnelheid. Er is tijdwinst te behalen in interne processen door behandeling te bekorten. Protocollen - Maatwerk is lang niet altijd nodig. Er zijn veel goed werkende protocollen. Ouders vragen daar ook vaak om. Werken met protocollen leidt tot bezuiniging. Ontwikkelingen volgen, bijblijven - goed op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen, ook in het buitenland. 8.3 Innovatie Voor de eerder genoemde driedeling voorkant midden achterkant kunnen we drie werkgroepen/cirkels in het leven roepen. Voor elk van de drie cirkels kunnen we gemeenschappelijke vragen formuleren. Wie nemen er zitting in en wie komt bij welk onderwerp aan tafel? De discussie gaat enige tijd over de vraag of doelgroepgericht werken niet beter is dan uit te gaan van de drie cirkels. Ketenaanpak overstijgt de cirkels. Daar staat tegenover dat een van de redenen van de transitie juist was dat we te veel in doelgroepen gingen denken. Enkele suggesties 3

4 - Ook in de specialistische zorg is ontschotting een belangrijk item. Professionals moeten zich al bij binnenkomst van de cliënt afvragen wat de volgende stap kan zijn en wat het netwerk is. Door die benadering voorkom je het rondpompen. - We moeten het schot tussen de WMO en de jeugdzorg verwijderen en de verbinding maken. - We organiseren zelf te veel; in plaats daarvan kunnen we aan de klant vragen: Wat kun je zelf? Reactie: een betere vraag is: Wat heb je nodig om het zelf te kunnen? - Ongeacht de keuze voor de cirkels of de doelgroepen: vergeet het onderwijs er niet bij te betrekken als het gaat om innovatie. De ideeën worden meegenomen. De gemeenten nemen de uitnodiging graag aan om na te denken over nieuwe concepten zonder kwaliteitsverlies langs de drie cirkels, of langs doelgroepen. De zorgaanbieders worden uitgenodigd mee te blijven denken, zodat we nog dit jaar vanuit de zorginhoudelijke oriëntatie een aantal lijnen kunnen ontwikkelen die we in 2017 in de praktijk kunnen uitvoeren. De gemeenten zullen komen met een procesvoorstel en verwachten dan in de loop van het najaar concrete resultaten. Voor 2017 moeten nieuwe keuzes gemaakt worden, maar ook in 2016 kunnen we al veranderingen doorvoeren. 9. Slotwoord wethouder Simome Kukenheim Het slotwoord is aan Simone Kukenheim. Zij complimenteert de aanwezigen met de behaalde resultaten en spreekt de hoop uit dat de traditie van samenwerken in onze regio zal worden voortgezet. De echte transitie moet nog plaatsvinden, laten we in de regio gezamenlijk de schotten slechten, anders werken mogelijk maken en innoveren. Het budget blijft krimpen, maar laten we niet vervallen in het oude denken als de druk toeneemt of als er toch wachtlijsten ontstaan. De wethouder heeft er veel vertrouwen in dat de professionals, de instellingen en de gemeenten gezamenlijk zullen blijven doorontwikkelen om een goed werkend en mooi systeem te kunnen bieden aan de kinderen in onze regio. 10. Vragen en antwoorden Aan het begin van de bijeenkomst kregen de aanwezigen de gelegenheid aan te geven welke vraagstukken vandaag ook aan de orde moeten komen. Op een deel daarvan kwam direct een reactie, een ander deel kwam later op de middag aan de orde, de overige vragen worden meegenomen. De vragen en antwoorden staan hieronder bij elkaar. Tekortkomingen budget V: Hoe worden de tekortkomingen van het budget gedekt? A: Van Rijn heeft heroverweging van het macrobudget toegezegd op basis van de daadwerkelijk gerealiseerde cijfers van (budget 2015 was gebaseerd op cijfers 2012). Daarnaast staat het objectieve verdeelmodel ter discussie. In sommige regio s gaat het budget fors naar beneden (bijvoorbeeld Lelystad: 20%). Op 12/2 zal de VNG-commissie hier waarschijnlijk mee akkoord gaan, mits de daling van het budget geleidelijk wordt doorgevoerd. Verwijsroutes medisch domein V: Hoe staat het met de verwijsroutes? A: Daar is een werkgroep mee bezig. Er zitten wat haken en ogen aan. Als een huisarts verwijst, moet het ouder- en kindteam daarvan wel op de hoogte worden gebracht, anders lukt het niet om de samenhangende zorg voor elkaar te krijgen. Het is goed om met elkaar te blijven bespreken hoe het anders en beter kan. Gezamenlijke inkoop pedagogische dagcentra V: Er zijn grote verschillen tussen gemeenten, hoe gaan we daarmee om? A: Door samen te werken kunnen ze een verrekenmodel ontwikkelen. Er is ingekocht met een regionaal budgetplafond. Er is geen exacte telling per gemeente, wel per regio. Ouderbijdrage V: hoe gaan we in de regio om met de ouderbijdrage? 4

5 A: Over de ouderbijdrage bestaat geen regionaal standpunt. Sommige gemeenten willen geen ouderbijdrage, omdat de uitvoeringskosten te hoog zijn. Veel gemeenten hebben het besluit uitgesteld. Amsterdam trekt samen op met Den Haag en staat voor de keuze: geen ouderbijdrage, of alleen ouderbijdrage voor de 24uurszorg. Snel en helder communiceren is urgent. Het besluit kan niet te lang op zich laten wachten, omdat ouders met terugwerkende kracht moeten betalen. Wachtlijsten V: De wachtlijsten zijn onder andere veroorzaakt door budgetplafond en het sluiten van instellingen. Wat doen we daar aan? A: In de JOH kunnen de aanbieders gezamenlijk oplossingen bedenken, regionaal, sectorbreed en integraal. Nog niet beantwoorde vragen: - Er zijn beleidsintenties geformuleerd (laagdrempelig, dichter bij het kind enz.). Matcht de operationalisering met de ervaring van de medewerkers in de teams? - In het nieuwe stelsel gaan kinderen via de reguliere zorg naar de specialistische zorg. Voor GZ-cliënten is dat vaak niet verstandig; zij zouden al eerder naar de specialistische zorg moeten kunnen. Hoe komen we tot een gezamenlijk proces om daar vorm aan te geven? - Hoe werkt het met de beëindiging van de behandelingen die in 2015 starten en in 2016 aflopen? 5