Evaluatie en doorontwikkeling Wmo-toezicht Gelderland-Zuid

Transcriptie

1 Evaluatie Wmo-toezicht auteur Rinske van der Bij en Manon te Vruchte uitgave GGD datum 16 november 2016 afdeling AGZ/Wmo Toezicht Centraal postadres Postbus BC Nijmegen Hoofdvestigingen GGD Regio Nijmegen (Nijmegen) Rivierenland (Tiel) Bezoekadres Groenewoudseweg TV Nijmegen T: (088) F: (024)

2 pagina 2 van 23 Inhoudsopgave 1 Inleiding Start Wmo-toezicht 2015/ Deel 1: Evaluatie van de opdracht Wat is er allemaal gedaan in 2016? Productontwikkeling 1 januari tot 1 oktober Openbaarmaking Overige taken/activiteiten Samenwerking gemeenten Samenwerking (landelijke) Inspecties Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Conclusies 2016 en scenario s Scenario Scenario Scenario Deel 2: Nieuwe vraagstukken Kwaliteitstoezicht bij persoonsgebonden budget Aanvraag pgb Problemen met de kwaliteit Mogelijkheden onderzoek kwaliteit Materiële controle 17 4 Deel 3: Toezicht algemene voorzieningen Inleiding Algemene voorzieningen Wat levert toezicht op algemene voorzieningen op? Uitwerking scenario s Scenario A Scenario B Scenario C Scenario D 22 5 Bijlage 1 23

3 pagina 3 van 23 1 Inleiding In deze evaluatie nemen we u mee in de ontwikkelingen van het Wmo-toezicht. In samenspraak met de ambtelijke werkgroep beschrijven we wat er tot nu toe in 2016 is gedaan, wat de resultaten daarvan zijn en welke uitdagingen dit met zich meebrengt voor het Wmo-toezicht voor 2017 en verder. 1.1 Start Wmo-toezicht 2015/2016 Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten integraal verantwoordelijk voor de uitvoering en het toezicht op de naleving van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (hierna: Wmo 2015). GGD is als toezichthoudend ambtenaar benoemd door alle gemeenten in Gelderland- Zuid en Mook en Middelaar. Per 1 januari 2015 is toezicht naar aanleiding van calamiteiten- en geweldsincidenten operationeel. Het Algemeen Bestuur van de GGD heeft op basis van de notitie Inrichting Structureel Wmo-toezicht maatwerkvoorzieningen 2016 e.v. op 1 oktober 2015 besloten vanaf 1 januari 2016 het toezicht op maatwerkvoorzieningen als volgt uit te voeren: - Toezicht naar aanleiding van meldingen van calamiteiten en geweldsincidenten; - Toezicht naar aanleiding van signalen; - Toezicht bij nieuwe aanbieders 1 ; - Toezicht bij aanbieders die onder (verscherpt) toezicht stonden van landelijke inspecties voordat de decentralisatie zijn beslag kreeg dan wel inmiddels onder (verscherpt) toezicht van de Wmo-toezichthouder staan. In de vergadering van het Algemeen Bestuur van 1 oktober 2015 is daarnaast opdracht gegeven tot: - Ontwikkelen van toezicht op algemene voorzieningen; - Doorontwikkeling risicoprofielen en toetsingskader; - Samenwerking creëren met andere Wmo-toezichthouders en met de Rijksinspecties; - (opzetten) Deskundigheidsbevordering toezichthouders en houden van intervisie; - Afstemmen met gemeenten inzake handhaving; 1 Nieuwe aanbieders zijn aanbieders die na 31 december 2013 voor het eerst maatwerkvoorzieningen aanbieden die ze daarvoor nog nooit hebben geleverd. Aanbieders die maatwerkvoorzieningen hebben geleverd onder de oude AWBZ vallen daarmee niet onder deze definitie.

4 pagina 4 van 23 2 Deel 1: Evaluatie van de opdracht 2.1 Wat is er allemaal gedaan in 2016? Het Wmo-toezicht wil een bijdrage leveren aan de beste maatschappelijke ondersteuning in. Burgers/cliënten staan daarbij centraal. Het is daarom van belang dat zowel burgers/cliënten als de aanbieders van maatschappelijke ondersteuning goed op de hoogte zijn van de rol van het Wmo-toezicht en wat we voor de verschillende partijen betekenen. Na bijna 2 jaar ervaring met de uitvoering van Wmo-toezicht, is er veel om op terug te blikken. Daarnaast zorgt de dynamiek van het sociale domein ook voor genoeg stof tot evaluatie. Hieronder volgt een beschrijving en evaluatie van de werkzaamheden die zijn uitgevoerd op basis van de opdracht die in oktober 2015 aan Wmo-toezicht is verstrekt en het daaruit voortvloeiende jaarwerkplan Productontwikkeling 1 januari tot 1 oktober 2016 Sinds 1 januari 2016 voert Wmo-toezicht het Wmo-toezicht uit conform de besluitvorming van oktober 2015 van het Algemeen Bestuur van de GGD. Naast onderzoek naar meldingen van calamiteiten/geweld kreeg Wmo-toezicht opdracht om onderzoek te doen n.a.v. signalen, naar nieuwe aanbieders en aanbieders die eerder onder toezicht stonden. - Toelichting Calamiteiten/geweld: vaak voert de aanbieder eerst zelf onderzoek uit. Het Wmo-toezicht monitort dit proces en neemt het zo nodig over. Door deze aanpak zijn in 2016 minder uren nodig geweest voor deze onderzoeken dan vooraf ingeschat; - Toelichting signaalgestuurde onderzoeken: om een oordeel te kunnen geven over de kwaliteit van de geboden maatschappelijke ondersteuning is een diepgaand onderzoek nodig. Hierdoor hebben onderzoeken naar aanleiding van signalen in 2016 meer tijd gekost dan vooraf ingeschat. - Toelichting nieuwe aanbieders: dit betreft een eerste kennismaking om te kijken of aanbieders, op het gebied van kwaliteit, een goede start hebben gemaakt. Door deze kennismaking hebben we gemonitord of aanbieders voldoende kwaliteit bieden. Dit kan met een minder diepgaand onderzoek dan signaalgestuurde onderzoeken, maar kost meer tijd dan vooraf ingeschat. - Toelichting toezichtverleden: in 2016 hebben we prioriteit gegeven aan de aanbieders met een toezichtverleden waarover óók signalen waren. Daardoor hebben we evenveel tijd aan deze onderzoeken gespendeerd als aan de signaalgestuurde onderzoeken. In praktijk zien we ook sommige aanbieders met een toezichtverleden die nog steeds goed worden gevolgd door de Inspectie voor de Gezondheidszorg c.q. Inspectie Jeugdzorg. Dit is aan de orde omdat de betreffende aanbieder naast Wmo-cliënten een groot deel Wlz- en/of Zvw-cliënten behartigt. Het Wmo-toezicht heeft in die gevallen ervoor gekozen om de aanbieders met een toezichtverleden zónder signalen, te monitoren door middel van een quickscan. Het Wmo-toezicht heeft in die gevallen onderzocht of de aanbieder nog wordt

5 pagina 5 van 23 gevolgd door een (Rijks)inspectie en welke verbetermaatregelen de (Rijks)inspecties opleggen. Op basis van de resultaten van de uitgevoerde verbetermaatregelen hebben we beoordeeld of de kwaliteit van de ondersteuning aan Wmo-cliënten voldoende vooruitgang boekt. Samengevat is een van de belangrijkste ervaringen in 2016 dat bij onderzoeken van aanbieders waarover signalen zijn, veel meer tijd nodig is geweest dan oorspronkelijk begroot. Het is echter van belang om de signaalgestuurde onderzoeken op deze manier te blijven vormgeven, omdat gemeenten met de bevindingen en adviezen daadwerkelijk een grondslag hebben voor kwaliteitsverbetering, al dan niet in de vorm van handhaving. Bijlage 1 geeft een overzicht van de diverse processtappen inclusief de benodigde tijd die Wmo-toezicht nodig heeft voor een signaalgestuurd onderzoek. De volgende categorieën waren in 2016 niet begroot, maar zijn wel door Wmo-toezicht uitgevoerd: - Vragen van gemeenten in Rijk van Nijmegen over de kwaliteit van de ondersteuning die door pgb-houders wordt ingekocht. Op verzoek van die gemeenten heeft Wmo-toezicht geadviseerd over enkele aanbieders. Deze categorie is opgenomen onder de titel Advisering en consultatie pgb. - Onderzoeksverkenning signalen : in de praktijk is gebleken dat niet alle signalen leiden tot een onderzoek. Om tot dit oordeel te komen onderzoekt Wmo-toezicht echter wel altijd aard en omvang van de gemelde signalen. In onderstaand schema staat een overzicht van de oorspronkelijk begrote onderzoeken en activiteiten en de daadwerkelijk uitgevoerde onderzoeken en de ureninzet tot

6 pagina 6 van 23 Schematische weergave uitvoering 1 januari oktober 2016 Uitvoering Wmo-toezicht conform basisscenario plus 1 (besluit AB van 1 okt. 2015) Begroot okt Gerealiseerd (1 januari-1 oktober 2016) Aantal Uren aantal uren OZ Calamiteiten/geweld (40 uur p.casus) uur (20 uur p. casus) Signalen (zonder follow up en (16 uur p.casus) (200 uur p. casus) openbaarmaking) Nieuwe aanbieders, onderverdeeld 240 (16 uur p.casus) 3 vooroz 9 uur (3 uur p. casus) naar vooronderzoeken 2 en volledige uur (32 uur p. casus) onderzoeken (zonder follow up en zonder openbaarmaking) volledige oz Toezichtsverleden (i.c.m. signalen) 4 96 (24 uur p.casus) uur (200 uur p. casus) Uitvoering Wmo-toezicht van activiteiten die niet waren begroot in 2016 Toezicht good governance Advisering en consultatie m.b.t. pgb Varieert per consultatie en nvt 200 advisering Onderzoeksverkenning signalen 5 50 (10 p. casus) Beleid Wmo-toezicht conform basisscenario plus 1 Beleidsontwikkeling 1254 uur op jaarbasis 917 uur Openbaarmaking Het Wmo-toezicht is voorstander van transparantie. Daarom en in het licht van maatschappelijke ontwikkelingen stelt zij voor om vanaf 2017 rapporten openbaar te maken. Het juridisch kader voor actieve openbaarmaking 5 biedt hiervoor handvatten en beschrijft de procedure waaraan voldaan moet worden. Voordat een rapport openbaar gemaakt kan worden, moet telkens een (juridische) toets op grond van de wet uitgevoerd worden en de procedure voor actieve openbaarmaking zorgvuldig gevolgd worden. Het Wmo-toezicht maakt daarbij onderscheid in een procedure voor rapporten naar aanleiding van een incident (calamiteiten en geweldsincidenten) en een procedure voor organisatie brede rapporten. 2 Vooronderzoek: heeft om diverse redenen niet geleid tot een volledig onderzoek. 3 Gaandeweg 2016 blijkt dat er meer nieuwe aanbieders zijn gecontracteerd. Naar schatting betreft dit 40 aanbieders, voor alleen al Rivierenland. Tegelijkertijd blijkt in de praktijk ook dat nieuwe aanbieders nog geen Wmo-cliënten ondersteunen. 4 Het Wmo-toezicht heeft in opdracht van een andere gemeente in het kader van good governance van de lokale toezichthouder meegewerkt aan een groot calamiteitenonderzoek. Deze uren zijn in rekening gebracht bij de Wmo-toezichthouder die de opdracht heeft gegeven. Hierdoor kon Wmo-toezicht de extern gefinancierde uren vervangen. 5 Zie Juridisch kader openbaar maken van rapportages Wmo-toezicht, GGD GHOR NL en GGD Gelderland- Zuid, oktober 2016.

7 pagina 7 van 23 Om te voorkomen dat de colleges van Burgemeester en Wethouders per rapport moeten besluiten over openbaarmaking wordt voorgesteld om een Beleidsregel Actieve Openbaarmaking rapporten Wmo-toezicht op te laten stellen. Na vaststelling door Algemeen Bestuur GGD van de beleidsregel kunnen rapporten openbaar gemaakt worden Overige taken/activiteiten - Toetsingskader; het toetsingskader Wmo-toezicht blijkt goed aan te sluiten bij de praktijk voor maatwerkvoorzieningen als ambulante begeleiding, dagbesteding en beschermd wonen. De toezichthouder is goed in staat om de kwaliteit van de geboden ondersteuning te toetsen en of de aanbieders werken conform de contractvoorwaarden die door de gemeenten zijn opgesteld. Ook kan het Wmo-toezicht zich een goed oordeel vormen of de aanbieders werken volgens de principes van zelfredzaamheid en bevordering van de participatie. Het huidige kader is echter te uitgebreid voor voorzieningen als huishoudelijke hulp, hulpmiddelenvoorziening en vervoer. Hiervoor volstaat een toetsingskader van beperkte omvang. - Deskundigheidsbevordering: in aanvulling op de continue deskundigheidsborging van de medewerkers van het team Wmo-toezicht, vindt een keer per kwartaal intervisie plaats met de andere GGD-en die voorop lopen in de ontwikkeling en uitvoering van Wmotoezicht. Dit zijn naast GGD, GGD regio Utrecht en GGD Amsterdam. Ook houdt GGD GHOR NL eenmaal per kwartaal een uitwisselbijeenkomst voor toezichthouders Wmo om ontwikkelingen te bespreken en samen werkwijzen te ontwikkelen. De VNG en vertegenwoordigers van de IGZ nemen hieraan ook deel. De bijeenkomsten sluiten af met een intervisiebijeenkomst. - Registratie: Om het werk van de toezichthouder inzichtelijk en beheersbaar te maken is het Wmo-toezicht in samenwerking met de archiveringsafdeling van de GGD gestart met het inrichten van een digitaal registratiesysteem. De werkprocessen worden hierin volledig geautomatiseerd en het biedt de mogelijkheid tot management rapportages Samenwerking gemeenten Voor een goede afstemming en om te voorkomen dat zaken dubbel gebeuren, stemt Wmotoezicht nauw af met (verschillende afdelingen van) gemeenten, zoals contractmanagement. Daarnaast zijn ook afspraken gemaakt met de afdelingen handhaving en fraudebestrijding. - Handhaving: nadat onderzoeken door het Wmo-toezicht zijn afgerond, geeft de toezichthouder bij de betrokken gemeente(n) aan of op basis van de bevindingen een vervolg moet plaats vinden. Dit kan in de vorm van verlengd toezicht door Wmo-toezicht en/of handhaving door gemeente(n). Verlengd toezicht beperkt zich tot de opdracht aan de aanbieder om een verbeterplan in te dienen binnen een vastgestelde tijd. Het Wmo-

8 pagina 8 van 23 toezicht beoordeelt het ingediende verbeterplan en geeft aan of dit voldoende is om tot de gewenste kwaliteitsverbetering te komen. Vervolgens krijgt de aanbieder drie tot zes maanden de tijd om het verbeterplan uit te voeren. Het Wmo-toezicht voert aan het eind van die periode een her-inspectie uit. Voor acute verbetermaatregelen, hanteert Wmotoezicht een kortere termijn die aansluit bij de veiligheidsrisico s van de geconstateerde tekortkomingen. Daarnaast kunnen gemeenten gebruik maken van hun bevoegdheid tot (aanvullende) handhavingsmaatregelen. Indien zij dit nodig achten, stelt de betrokken gemeente(n) de aanbieder per brief op de hoogte van de te nemen handhavingsmaatregelen. - Signalen van (vermoedens van) fraude, oneigenlijk gebruik of fouten: verschillende signalen over vermoedens van fraude of malversaties komen bij gemeenten en Wmotoezicht binnen. In Rijk van Nijmegen zijn bij bureau Handhaving en bij het Instituut Bijzondere Opsporing vier toezichthouders aangewezen voor de fraudebestrijding. Deze organisaties, het Regionaal Ondersteuningsbureau (ROB) en het Wmo-toezicht komen wekelijks samen in de projectgroep kwaliteit en handhaving. Hierin worden signalen besproken die zowel op kwaliteit als op rechtmatigheid van de geboden maatschappelijke ondersteuning betrekking hebben. Indien nodig stemt Wmo-toezicht haar onderzoek af met de fraudebestrijding van de betreffende gemeenten. In Rivierenland organiseert iedere gemeente, weliswaar in afstemming met het regionaal contractmanagement, afzonderlijk de formele of materiële controle en indien de bevindingen daartoe aanleiding geven de fraudeonderzoeken. Het verdient aanbeveling om hiervoor bovenlokaal een toezichthouder fraude te benoemen die ook afstemt met de regionale contractmanagers en het Wmo-toezicht Samenwerking (landelijke) Inspecties In het brede veld van zorg en maatschappelijke ondersteuning, is een integrale kwaliteitsbewaking van belang omdat ook de hulpverlening integraal geboden moet worden. Op landelijk niveau is afgelopen jaar gestart met verschillende initiatieven door de Rijksinspecties, GGD GHOR NL en de VNG om samenwerking met het Wmo-toezicht te bevorderen en afspraken te formaliseren. Het Wmo-toezicht van GGD is nauw bij deze ontwikkelingen betrokken als samenwerkingspartner van de Rijksinspecties, maar ook als adviseur en vertegenwoordiger van de Wmo-toezichthouders in GGD GHOR Nederland-verband. De opgedane werkervaring en voortvarende ontwikkeling van het Wmo-toezicht in draagt positief bij aan de kwaliteitsontwikkeling en versterkt de positie van het Wmo-toezicht. Dit proces is nog lang niet afgerond en noodzakelijk voor de verdere vormgeving van het lokale toezicht.

9 pagina 9 van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (hierna: VWS) brengt momenteel de ontwikkelingen van het Wmo-toezicht in kaart. VWS wil zich op die manier een beeld vormen van de voortgang van het Wmo-toezicht. Onderwerpen die VWS in ieder geval van belang vindt, zijn: [1] de rol van het Wmo-toezicht bij het persoonsgebonden budget; [2] de rol van het Wmo-toezicht bij de toeleiding naar maatwerkvoorzieningen; [3] de afbakening en afstemming met andere taken van gemeenten, zoals contractmanagement en materiële controles. GGD is gevraagd om hiervoor input te leveren. VWS brengt dit najaar een bezoek aan GGD, om het Wmo-werkproces te leren kennen in de praktijk en het gesprek aan te gaan over de stand van zaken van het Wmo-toezicht. 2.2 Conclusies 2016 en scenario s 2017 Wmo-toezicht heeft in 2016 ervaring opgedaan met de vier categorieën aanbieders conform de besluitvorming van het AB in oktober Op basis van die ervaringen, zoals beschreven in paragraaf 2.1, kan worden geconcludeerd dat: - De meldplicht van calamiteiten/geweldsincidenten nog onvoldoende bekend is bij aanbieders. Onderzoek naar calamiteiten en geweld minder uren kost per onderzoek dan vooraf begroot, maar er worden meer onderzoeken in 2017 verwacht op basis van een toenemende bekendheid van de meldplicht. - Er een aparte categorie moet worden toegevoegd: onderzoeksverkenning signalen. - Het onderzoek naar signalen een uitgebreid onderzoek betreft om enerzijds aanbieders de benodigde grondslag te bieden voor kwaliteitsverbetering en anderzijds de gemeenten de benodigde grondslag te geven voor handhaving. Dit kost beduidend meer tijd dan eerder ingeschat. - Het aantal nieuwe aanbieders lijkt toe te nemen en hoger is dan eerder geraamd; het aantal uren per onderzoek naar nieuwe aanbieders is hoger dan eerder ingeschat. De meerwaarde van deze onderzoeken ligt in het vroegtijdige signalering van onvoldoende kwaliteit en de onderzoeken bieden daarmee handvatten voor gemeenten om na te gaan of ze voldoende kwaliteit inkopen bij aanbieders die nieuw zijn op de markt. - Onderzoek bij aanbieders met een toezichtverleden waarover geen additionele signalen zijn ontvangen, anders kan worden ingevuld; met een quickscan kan het Wmo-toezicht monitoren of de aanbieder voldoende vooruitgang boekt met betrekking tot de kwaliteit. Hiervoor is het aantal uren nodig zoals eerder werd begroot voor deze categorie. Zo nodig schaalt Wmo-toezicht op naar een signaalgestuurd toezichtonderzoek bijvoorbeeld in een situatie waarbij de aanbieder niet meer onder de bevoegdheid van de Rijksinspecties valt. Wmo-toezicht constateert dat er meer aanbieders zijn met een toezichtverleden dan eerder werd ingeschat. Op basis hiervan wordt het volgende scenario voorgesteld.

10 pagina 10 van Scenario 1 Om goed invulling te geven aan de opdracht van het Algemeen Bestuur en recht te doen aan de uitkomsten van de evaluatie zijn in dit scenario de vier categorieën aanbieders opgenomen die vallen binnen de opdracht van het AB voor Wmo-toezicht. Daarbij gaan we uit van een reële inschatting van de werkzaamheden op basis van onze ervaringen over de eerste 9 maanden van In dit scenario zijn de te verwachten aantallen onderzoeken opgenomen. We gaan er van uit dat door toenemende bekendheid van de meldplicht het aantal meldingen in 2017 gestaag zal toenemen. Voor wat betreft de nieuwe aanbieders is op dit moment nog niet exact duidelijk om hoeveel het in 2017 zal gaan. Het scenario houdt in dat er twee keer zoveel signaalgestuurde onderzoeken uitgevoerd worden dan in In dit scenario is ook rekening gehouden met de extra werkzaamheden voor openbaarmaking en opvolging van verbeterplannen van Wmo-aanbieders en de daaruit voortvloeiende herinspecties (verlengd toezicht). Het scenario betekent een uitbreiding van capaciteit in verhouding tot de vastgestelde begroting voor Scenario 1 op basis van uitkomsten evaluatie Aantal Aantal uren onderzoeken 1 Calamiteiten/geweld uur (20 uur p.casus) 2 Onderzoeksverkenning signalen uur (10 uur p.casus) 3 Signalen inclusief 1 follow up-bezoek en openbaarmaking uur (250 p.casus) 5 Nieuwe aanbieders (kennismakingsbezoek) inclusief uur (52 uur p.casus) follow up-bezoek en openbaarmaking 7 Toezichtverleden (quickscan) uur (24 uur p.casus) 8 Tijdelijke beleidscapaciteit: uur Doorontwikkeling/openbaarmaking/registratie- en verantwoordingsprocessen/uniformering van toezicht 9 Grote calamiteit 7 PM 10 Juridische procedure als gevolg van openbaarmaking 8 PM Totaal 3310 uur = 2,32 fte 6 Quickscans zijn onderzoeken naar aanbieders met een toezichtverleden. Dit onderzoek bestaat globaal uit het opzoeken van de resultaten van de onderzoeken uit het toezichtsverleden, uitzoeken wat de follow-up van deze onderzoeken is, informeren bij aanpalende toezichthouders of zij onderzoek doen/hebben gedaan en alle uitkomsten opvragen/monitoren. Op basis van deze informatie wordt bepaald of de aanbieder voldoende opgevolgd is of dat er aanleiding is voor een signaalgestuurd onderzoek. Vooralsnog worden de quickscans niet openbaargemaakt. 7 Wanneer er een grote calamiteit plaats vindt, is in de praktijk gebleken dat dit dermate veel capaciteit vraagt, dat dit niet binnen het jaarwerkplan uitgevoerd kan worden. Hierover zullen dan aanvullende financieringsafspraken gemaakt moeten worden met de gemeenten. 8 Er is geen rekening gehouden met de kosten van mogelijke juridische procedures als gevolg van openbaarmaking.

11 pagina 11 van 23 De vastgestelde begrotingscapaciteit 2017 is 1,04 9 fte uitvoering. In scenario 1 is in totaal 2,32 fte capaciteit nodig; er is 1,28 fte extra capaciteit nodig. Een deel van deze extra capaciteit kan worden opgevangen door een deel van de financiering voor administratieve ondersteuning in te zetten voor de uitvoering. Het voorstel is de administratieve ondersteuning van 430 uur terug te brengen naar 145 uur. Hierdoor komt 0,17 fte extra formatie voor toezichthouders beschikbaar. In dat geval is binnen de vastgestelde begroting 1,21 fte beschikbaar en is nog 1,11 fte extra capaciteit nodig. NB: scenario 1 gaat uit van een realistisch aantal uren per onderzoek en beleidsontwikkeling. Op het aantal calamiteiten, onderzoeken naar aanleiding van signalen, aantallen nieuwe aanbieders en aanbieders met een toezichtverleden, hebben wij geen invloed. Als dit er meer worden dan geschat en er is meer capaciteit nodig, dan vindt tussentijds overleg plaats met gemeenten over het stellen van prioriteiten cq. aanvullende financiering. De diverse categorieën onderzoeken zijn onderling uitwisselbaar en gedurende het jaar kunnen de uitvoeringsuren flexibel worden ingezet. Dit geldt ook voor de volgende twee scenario s Scenario 2 Indien gemeenten niet kiezen voor het scenario 1 omdat er minder middelen beschikbaar zijn, kan worden overwogen om te kiezen voor scenario 2. In dit scenario worden geen nieuwe aanbieders onderzocht. Ook komen aanbieders die in het verleden onder toezicht stonden niet voor onderzoek in aanmerking. Voordelen: - Onderzoeken naar calamiteiten en geweldsincidenten en de onderzoeken naar signalen kunnen plaats vinden conform scenario 1. - Er is slechts een beperkte uitbreiding van middelen nodig. Nadelen: - Er vindt geen onderzoek plaats naar nieuwe aanbieders. Hierdoor ontstaat het risico dat onvoldoende kwaliteit van zorg niet tijdig wordt gesignaleerd. Daardoor kan de situatie onnodig escaleren. De rijksinspecties hanteren in deze een duidelijk ander beleid. Sinds de decentralisatie van de jeugdhulp toetsen de inspecties Jeugdzorg en Gezondheidszorg of vanaf 2015 gestarte aanbieders van jeugdhulp voldoen aan de basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Dit onderzoek gebeurt aan de hand van het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp De post Overige toezichttaken á 356 uur is onderdeel geworden van de uitvoeringstaken, zoals hierboven beschreven. 10

12 pagina 12 van 23 - Er vindt geen onderzoek/quickscan plaats naar aanbieders met een toezichtsverleden. Hierdoor ontstaat het risico dat niet of te laat ontdekt wordt dat een aanbieder nog steeds of weer onvoldoende kwaliteit levert. Scenario 2 Aantal onderzoeken Uren 1 Calamiteiten/geweld uur (20 uur p.casus) 2 Onderzoeksverkenning signalen uur (10 uur p. casus) 3 Signalen inclusief 1 follow up bezoek en uur (250 p.casus) openbaarmaking 4. Tijdelijke beleidscapaciteit: uur Doorontwikkeling/openbaarmaking/registratie- en verantwoordingsprocessen/uniformering van toezicht 4 Grote calamiteit PM (zie noot 7) 5 Juridische procedure a.g.v. openbaarmaking PM (zie noot 8) Totaal: 2550= 1,79 fte De vastgestelde begrotingscapaciteit is 1,04 fte. In dit scenario is in totaal 1,79 capaciteit nodig; er is 0,75 fte extra capaciteit nodig. Een deel van deze extra capaciteit kan worden opgevangen door een deel van de financiering voor administratieve ondersteuning in te zetten voor de uitvoering. Het voorstel is om de administratieve ondersteuning van 430 uur terug te brengen naar 145 uur. Hierdoor komt 0,17 fte extra formatie voor toezichthouders beschikbaar. In dat geval is binnen de vastgestelde begroting 1,21 fte beschikbaar en is nog 0,58 fte extra uitvoeringscapaciteit nodig Scenario 3 Scenario 3 gaat uit van dezelfde categorieën onderzoeken als scenario 2. Maar bij dit scenario blijven we binnen de bestaande begroting, weliswaar aangevuld met de gedeeltelijke omzetting van de administratieve ondersteuning. Er kunnen dan nog minder onderzoeken worden uitgevoerd dan in scenario 2. In totaal is 1,14 fte beschikbaar is voor uitvoering. Voordelen: - Onderzoeken naar calamiteiten en geweldsincidenten vindt plaats conform scenario 1 - Er is geen uitbreiding van middelen nodig. Nadelen: - Onderzoeken naar signalen kunnen beperkt plaats vinden. Hierdoor ontstaat het risico dat wanneer er meer dan 5 signaalgestuurde onderzoeken nodig zijn, er onvoldoende capaciteit beschikbaar is om deze uit te voeren.

13 pagina 13 van 23 - Er vindt geen onderzoek plaats naar nieuwe aanbieders. Hierdoor ontstaat het risico dat nieuwe aanbieders bij de start al onvoldoende kwaliteit leveren zonder dat het voor de gemeente inzichtelijk is. Daardoor kan de situatie onnodig escaleren. De rijksinspecties hanteren in deze een duidelijk ander beleid. Sinds de decentralisatie van de jeugdhulp toetsen de inspecties Jeugdzorg en Gezondheidszorg of vanaf 2015 gestarte aanbieders van jeugdhulp voldoen aan de basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Dit onderzoek gebeurt aan de hand van het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp(zie noot 10). - Er vindt geen onderzoek/quickscan plaats naar aanbieders met een toezichtsverleden. Hierdoor ontstaat het risico dat niet of te laat ontdekt wordt dat een aanbieder weer onvoldoende kwaliteit levert. - Er is geen ruimte opgenomen voor tijdelijke extra beleidscapaciteit. Scenario 3 Aantal onderzoeken Uren 1 Calamiteiten/geweld uur (20 uur p.casus) 2 Onderzoeksverkenning signalen 8 80 uur (10 uur p. casus) 3 Signalen inclusief 1 follow up bezoek uur (250 p.casus) 4 Grote calamiteit PM (zie noot 7) 5 Juridische procedure a.g.v openbaarmaking PM (zie noot 8) Totaal: 1630 = 1,14 fte

14 pagina 14 van 23 3 Deel 2: Nieuwe vraagstukken 3.1 Kwaliteitstoezicht bij persoonsgebonden budget Aanvraag pgb Bij een pgb is het aan de pgb-houder om zelf te bepalen waar hij de benodigde ondersteuning inkoopt en wat de kwaliteit van deze hulpverlening is. 11 De algemene kwaliteitseisen uit hoofdstuk 3 van de Wmo 2015 en de eisen in het gemeentelijk beleid gelden niet voor ondersteuning ingekocht met een pgb. De gemeente heeft geen contractuele relatie met deze zorgverleners of leveranciers. Daardoor kan een gemeente ze niet direct aanspreken op de geleverde kwaliteit. De Wmo 2015 bevat waarborgen die als doel hebben dat het pgb een gelijkwaardig alternatief is voor zorg in natura. 12 Een cliënt die in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening moet daarom voor het verkrijgen van een pgb aan de volgende voorwaarden voldoen: a) Het college acht de aanvrager in staat de aan het persoonsgebonden budget verbonden taken op een verantwoorde wijze uit te voeren 13 ; b) De aanvrager heeft gemotiveerd dat het pgb passend is in zijn specifieke situatie 14 ; c) Naar het oordeel van het college is gewaarborgd dat de maatwerkvoorziening van goede kwaliteit is. Dit betekent veilig, doeltreffend en cliëntgericht 15. De eerste voorwaarde houdt in dat het college de aanvrager in staat acht de aan het pgb verbonden taken op een verantwoorde wijze uit te voeren (o.a. het sluiten van overeenkomsten en het aansturen en aanspreken van de hulpverlener op zijn verplichtingen). Uit het onderzoek van de gemeente moet blijken of de budgethouder voldoet. De aanvrager kan zich ook laten vertegenwoordigen door iemand uit zijn sociale netwerk, een wettelijk vertegenwoordiger, een curator, een mentor of een gemachtigde. De college moet in dat geval beoordelen of de vertegenwoordiger dit namens de cliënt mag en of de vertegenwoordiger hiertoe in staat is. 16 De tweede voorwaarde houdt in dat de aanvrager moet toelichten waarom hij een voorkeur heeft voor een pgb. 17 De derde voorwaarde stelt dat het naar het oordeel van het college gewaarborgd is dat de maatschappelijke ondersteuning van goede kwaliteit is. Doordat de budgethouder zelf regie krijgt over de ondersteuning die hij met het pgb contracteert, krijgt hij de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de geleverde ondersteuning en kan zo nodig bijsturen. Het college kan hierdoor 11 TK , , nr. 3, p Zorgmarktadvies, Onderzoek weigeringsgronden pgb in Wmo 2015 en Jeugdwet, p Art lid 2 sub a Wmo Art lid 2 sub b Wmo Art lid 2 sub c Wmo Zorgmarktadvies, Onderzoek weigeringsgronden pgb in Wmo 2015 en Jeugdwet, p Zorgmarktadvies, Onderzoek weigeringsgronden pgb in Wmo 2015 en Jeugdwet, p. 7.

15 pagina 15 van 23 vooraf toetsen of de kwaliteit door de budgethouder voldoende is gegarandeerd door van de aanvrager te vragen, bijvoorbeeld in een persoonlijk plan, waar hij zijn ondersteuning inkoopt, op welke manier deze ondersteuning bijdraagt aan zijn participatie en zelfredzaamheid en hoe de kwaliteit van de ondersteuning is gewaarborgd. De gemeente is vrij in de manier waarop zij hier invulling aan geeft Problemen met de kwaliteit Uit onderzoek blijkt dat gemeenten worstelen met de mogelijkheden om een pgb te weigeren. Het is niet eenvoudig voor toeleiders om aan te tonen dat motivering, competentie en/of kwaliteit onvoldoende zijn. Toeleiders zijn vaak niet in staat om de kwaliteit van een aanbieder te toetsen. Daarvoor is vaak grondige kennis nodig van de organisatie en de wijze waarop de aanbieder de taken uitvoert. Ook in het geval van een niet-pluis-gevoel bij toeleiders hebben zij onvoldoende inhoudelijke grond om de kwaliteit ter discussie te stellen. Hiervoor is een goed overleg met cliënten en onderzoek essentieel. 19 Deze worstelingen, vragen en zorgen van gemeenten over de kwaliteit van de ingekochte ondersteuning door pgb-houders, merkt het Wmo-toezicht ook in het Rijk van Nijmegen. Die gemeenten hebben Wmo-toezicht afgelopen jaar meerdere keren vragen gesteld over de kwaliteit van maatschappelijke ondersteuning die door budgethouders wordt ingekocht. Tevens consulteren deze gemeenten Wmo-toezicht regelmatig om mee te denken in de aanpak van instellingen die worden gefinancierd vanuit pgb en waarover het vermoeden bestaat dat ze onvoldoende kwaliteit van maatschappelijke ondersteuning leveren. Daarnaast blijkt in praktijk tot nu toe dat de toegangspoorten voor maatschappelijke ondersteuning, vooral nagaan of de cliënt de aangevraagde voorziening nodig heeft. Sommige toegangspoorten zijn het afgelopen jaar begonnen met het toetsen van de bekwaamheid van de budgethouder om budget te beheren. Indien deze, of diens vertegenwoordiger, niet bekwaam geacht wordt, dan is een persoonsgebonden budget geen geschikt instrument voor het verkrijgen van maatschappelijke ondersteuning. De aanvrager zou doorverwezen moeten worden naar Zorg in Natura. Het Wmo-toezicht signaleert echter dat met name bij de voorziening beschermd wonen onvoldoende plaatsen beschikbaar zijn via zorg in natura en dat het om die reden voorkomt dat ook niet-bekwame budgethouders toch een toekenning voor een persoonsgebonden budget ontvangen. Ook werden aanvragers van pgb vóór 2015 niet getoetst op bekwaamheid om een pgb te beheren. In de praktijk blijkt nu dat bij herindicering een afwijzing van PGB ongewenste consequenties heeft. Aan gemeenten in Rijk van Nijmegen wordt geadviseerd nader onderzoek te doen naar deze situatie en indien deze signalen worden bevestigd maatregelen te nemen om geen pgb s toe te kennen aan niet-bekwame budgethouders. Voor de individuele budgethouder betekent deze gang van zaken dat hij het risico loopt onvoldoende of slechte ondersteuning te krijgen. De ondersteuning van de cliënt levert dus geen 18 Zorgmarktadvies, Onderzoek weigeringsgronden pgb in Wmo 2015 en Jeugdwet, p Kamerbrief over rapport weigering pgb Wmo 2015 en Jeugdwet, kenmerk DMO, p. 3.

16 pagina 16 van 23 resultaat op en de cliënt blijft langer dan misschien nodig zou zijn, afhankelijk van maatschappelijke ondersteuning. Het kost de maatschappij dus onnodig zorggeld. Dit leidt tot verspilling in de zorg. Ook voor de gemeenten zijn er nadelige consequenties. Wmo-ondersteuning is uiteindelijk bedoeld om de burger zoveel mogelijk zelfredzaam te maken. Wanneer de toegekende financiering niet optimaal voor de burger wordt ingezet, haalt de gemeente haar Wmo-doelstelling niet: meer zelfredzame burgers met minder geld. Uiteindelijk voldoet de gemeente dan niet aan de wettelijke verplichting in de Wmo. In Rivierenland geeft men aan dat gebiedsteams beoordelen in welke mate iemand in staat is een pgb te voeren. Als de cliënt voor een pgb kiest monitort het gebiedsteam of de resultaten met de cliënt worden bereikt. Als resultaten niet bereikt worden met de inzet van het pgb, kan dit consequenties hebben voor het pgb. Indien nodig stimuleren de gebiedsteams zorgaanbieders om zich in te schrijven op een raamovereenkomst. Hierdoor is een deel van de nieuwe toetreders voor een raamovereenkomst voormalig pgb-aanbieder. Gemeenten in beide regio s constateren dat aanbieders in de regio vaker kiezen voor een contract met de gemeente(n). Hierdoor gaan cliënten met een pgb over naar ZIN Mogelijkheden onderzoek kwaliteit Om na de toekenning van het pgb te controleren c.q. te onderzoeken of de ondersteuning die is ingekocht wel van voldoende kwaliteit is biedt de Wmo 2015 diverse mogelijkheden. De gemeente kan periodiek in gesprek gaan met de budgethouder over de behaalde resultaten met het pgb of (steekproefsgewijs) de daaraan verbonden voorwaarden controleren, waaronder de vraag of de ingekochte ondersteuning aan de kwaliteitseisen voldoet. Zij moet sowieso periodiek nagaan of het pgb nog passend is en op de individuele situatie is afgestemd. 20 Het periodiek heronderzoek betreft een algemene onderzoeksbevoegdheid. Deze moet men onderscheiden van de bevoegdheid om toezicht te houden op de Wmo Ook is het mogelijk om het Wmo-toezicht in te zetten. Wij zijn bevoegd om te controleren of de pgb-houder de verplichtingen uit de toekenningsbeschikking naleeft. Niet alleen de pgb-houder, maar ook de aanbieder bij wie de pgb-ondersteuning is ingekocht is verplicht om aan het onderzoek van de toezichthouder mee te werken. 21 Zo kan de toezichthouder ook bij de betreffende aanbieder inlichtingen vorderen, documenten opvragen en zaken onderzoeken. Tot op heden heeft het Wmo-toezicht geen opdracht om toezicht te houden op de kwaliteit van de ondersteuning die wordt ingekocht door pgb-houders. Indien gemeenten in 2017 van de bevoegdheid van het Wmo-toezicht gebruik willen maken, verwacht de GGD een opdracht om in 20 Artikel Wmo Art Algemene wet bestuursrecht.

17 pagina 17 van 23 de eerste helft 2017 een plan van aanpak op te stellen voor toezicht bij pgb-houders. Kosten betreffen eenmalig 200 uur in Dit is 0,14 fte. 3.2 Materiële controle Gemeenten zijn druk bezig met de (verdere) vormgeving van de materiële controle. In de notitie Concept Memo Terugkoppeling Materiële Controle van het Rijk van Nijmegen wordt deze controle omschreven als een onderzoek waarbij wordt nagegaan of de door de zorgaanbieder in rekening gebracht prestatie is geleverd en die geleverde prestatie het meest was aangewezen gezien de gezondheidstoestand van de cliënt. De controle bestaat uit het nagaan of de geleverde ondersteuning passend (doelmatig) en rechtmatig is. In praktijk merken we dat sommige gemeenten het doelmatigheidsdeel van de materiële controle ruim opvatten en invullen. De doelmatigheid wordt dan ook geoperationaliseerd naar de door gemeenten gestelde kwaliteitseisen. Daarbij wordt niet alleen gekeken of de geleverde maatschappelijke ondersteuning passend is bij de gezondheidstoestand van de burger, maar ook of deze voldoet aan uiteenlopende kwaliteitseisen. Hierdoor ontstaat een overlap met de werkzaamheden van Wmo-toezicht. Om verschillende redenen heeft het Regionaal OndersteuningsBureau (ROB) van Rijk voor Nijmegen onlangs aan Wmo-toezicht gevraagd om, als pilot, enkele aanvullende kwaliteitseisen op te nemen in het toetsingskader. Daardoor kan een rapport van een reeds gepland signaalgestuurd toezichtonderzoek van het Wmo-toezicht door de gemeente gebruikt worden als input voor de eigen materiële controle. De gemeente hoeft voor die aanbieders geen doelmatigheidstoetsing meer uit te voeren en kan zich beperken tot de uitvoering van het rechtmatigheidsdeel van de materiële controle. In de pilot trekken, daar waar kan, de rechtmatigheidcontroleur en de Wmo-toezichthouder gezamenlijk op. Dit gebeurt met inachtneming van de respectievelijke eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden. De ontwikkelde werkwijze van het Wmo-toezicht blijft gehandhaafd. Aanbieders en gemeenten hebben door deze samenwerking minder administratieve belasting. Daarnaast geven de resultaten van het onderzoek van het Wmo-toezicht gemeenten een breder beeld van de kwaliteit van aanbieders, dan met een doelmatigheidscontrole alleen wordt bereikt. Dit is ook logisch gezien doel en definitie van materiële controle. Momenteel is de pilot in een afrondende fase. Vanuit Rijk van Nijmegen is er interesse om deze werkwijze voort zetten. De pilot wordt medio december geëvalueerd. Als hieruit blijkt dat deze wijze van samenwerking werkbaar is en er helderheid is over de afbakening van bevoegdheden en verantwoordelijkheden, dan kunnen de uitkomsten van onderzoeken van het Wmo-toezicht mogelijk gebruikt worden voor de materiële controle van gemeenten. Begin 2017 zal het Wmotoezicht een inhoudelijk en procedureel voorstel hierover opstellen en bestuurlijk voorleggen.

18 pagina 18 van 23 4 Deel 3: Toezicht algemene voorzieningen 4.1 Inleiding In 2015 is prioriteit gegeven aan de ontwikkeling van het toezicht op maatwerkvoorzieningen. De noodzaak en meerwaarde van toezicht op algemene voorzieningen heeft pas in 2016 aandacht gekregen. De invulling van het toezicht op algemene voorzieningen beschrijven we, net als in de notitie voor de maatwerkvoorzieningen, in verschillende scenario s met bijbehorende begroting. 4.2 Algemene voorzieningen Kenmerkend voor een algemene voorziening is dat het gaat om een in beginsel vrij toegankelijke voorziening. Dat wil zeggen: zonder dat eerst een diepgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers wordt gedaan. Deze voorzieningen moeten een bijdrage leveren aan de zelfredzaamheid en participatie van de cliënt. 22 De diensten activiteiten of zaken kunnen toegankelijk zijn voor specifieke groepen of soms ook voor alle ingezetenen van de gemeente. 23 Over het algemeen is een beschikking vooraf niet noodzakelijk. Op grond van artikel lid e Wmo 2015 dienen gemeenten periodiek een beleidsplan vast te stellen over de algemene voorzieningen die zij aanbiedt aan haar ingezetenen die maatschappelijke ondersteuning behoeven. In dit beleidsplan dienen gemeenten op te nemen welke algemene voorzieningen zij biedt ten behoeve van zelfredzaamheid, participatie en opvang. Te denken valt aan inloopactiviteiten voor mensen die zich eenzaam voelen, voorzieningen die burgers in staat stellen een zinvolle dan wel gestructureerd invulling te geven aan de dag. Maar ook bijvoorbeeld een maaltijdvoorziening, sociaal vervoer, informele buurtzorg, opvang voor daken thuislozen (zonder verdere ondersteuning), winteropvang, vrouwenopvang en algemeen maatschappelijk werk zijn voorbeelden van algemene voorzieningen. Hulp op afstand en cliëntondersteuning zijn verplichte algemene voorzieningen Wat levert toezicht op algemene voorzieningen op? Decentralisatie en transformatie van de zorg en maatschappelijke ondersteuning zijn onder andere doorgevoerd om burgers in een zo vroeg mogelijk stadium een zo licht mogelijke vorm van ondersteuning te bieden. Gemeenten hebben er daarom belang bij om het aanbod van algemene voorzieningen zo optimaal mogelijk te organiseren en aan te bieden. De kwaliteit van algemene voorziening is daarom van belang. Het toezicht op algemene voorzieningen, in de juiste vorm en frequentie waarborgt de kwaliteit ervan. Hierdoor: - doen burgers minder vaak een beroep op maatwerkvoorzieningen. De burger is met de minst mogelijke ondersteuning in staat om zelfredzaam te zijn en te participeren in de samenleving. Dit bespaart gemeenten de kosten voor maatwerkvoorzieningen; 22 Zie Tekst en commentaar Gezondheidsrecht **, Van den Ende 2015, p MvT Wmo 2015, p Zie Tekst en commentaar Gezondheidsrecht **, Van den Ende 2015, p. 196.

19 pagina 19 van 23 - komen eenzame, verwarde mensen en/of mensen die problemen hebben met zelfredzaamheid en participatie eerder en beter in beeld. Vroeg signalering is een belangrijk middel om afglijden van kwetsbare burgers te voorkomen. Er zijn minder hulp en ondersteuning nodig en minder maatwerkvoorzieningen, waardoor duurdere maatwerkvoorzieningen minder vaak nodig zijn Uitwerking scenario s Voor de ontwikkeling van de scenario s voor algemene voorzieningen is gebruik gemaakt van: - Factsheet Algemene voorzieningen in de Wmo 2015, VNG september De factsheet gaat in op de algemene voorziening en de wettelijke voorwaarden waar deze aan dient te voldoen om een adequate bijdrage te leveren aan de zelfredzaamheid en participatie van de cliënt; - Handreiking Kwaliteitseisen Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang, VNG mei 2016; - Risicoprofielenanalyse GGD Amsterdam; - Opgedane werkervaring door Wmo-toezicht bij maatwerkvoorzieningen, inclusief het toetsingskader. Bij de invulling van het toezicht op algemene voorzieningen in scenario s gaat het Wmo-toezicht uit van een risicogestuurd toezicht. Bij algemene voorzieningen ligt signaalgestuurd toezicht minder voor de hand omdat de signaalbronnen niet aanwezig zijn zoals in het geval van maatwerkvoorzieningen. Ten eerste is voor het gebruik van algemene voorzieningen geen individuele toeleiding nodig. Er komen dus geen signalen binnen via de toeleiders die in het geval van de maatwerkvoorzieningen een belangrijke bron van informatie vormen. Ten tweede worden de algemene voorzieningen door individuele burgers wisselend en meer of minder frequent gebruikt. Het structurele karakter ontbreekt met als gevolg dat kwaliteitsproblemen minder snel aan de oppervlakte komen. Ten derde ontbreekt bij een groot deel van de algemene voorzieningen de prikkel tot concurrentie. Dit kan een remmende werking hebben op het leveren van optimale kwaliteit. Een vierde argument om voor risicogestuurd toezicht te kiezen bij algemene voorzieningen heeft te maken met het feit dat er geen individueel ondersteuningsplan met doelen wordt opgesteld en er niet periodiek wordt geëvalueerd. Zicht hebben op en zekerheid krijgen over de kwaliteit van de voorziening is dan extra van belang Scenario A - Toezicht op dag- en nachtopvang (schatting 5 locaties a 234 uur); - Toezicht crisisopvang (in de hele regio, schatting 5 locaties a 234 uur); 25

20 pagina 20 van 23 - Toezicht op vrouwenopvang (verspreid in de regio, aangeboden door Moviera, schatting 2 locaties a 234 uur). Een toezichtonderzoek in het kader van algemene voorzieningen is vergelijkbaar met een toezichtonderzoek bij een locatie van een maatwerkvoorziening. Per voorziening bedraagt dat 234 uur (inclusief follow up en openbaarmaking). 26 De genoemde algemene voorzieningen zouden in een periode van 2 jaar geprogrammeerd kunnen worden. Het zijn allemaal voorzieningen waar de meest kwetsbare doelgroep gebruik van maakt. Het voorstel is om scenario A iedere twee jaar uit te voeren. Dit betekent dat verdeeld over twee jaar 2808 uur nodig is voor de uitvoering. Per jaar is dit 1404 uur. Dit is 0,99 fte uitvoering. De toezichthouders hebben daarvoor per jaar nog 50 uur administratieve ondersteuning nodig. Dit is 0,03 fte per jaar. Naast capaciteit voor uitvoering is in dit scenario ook structureel beleidscapaciteit nodig van naar schatting 150 uur = 0,10 fte. Daarnaast is tijdelijk voor 2017 nog 150 uur extra nodig = 0,10 fte. Tabel benodigde capaciteit Aantal fte Uitvoering scenario A 0,99 Administratieve ondersteuning scenario A 0,03 Beleid structureel 0,10 Beleid incidenteel 0,10 Totaal 1, Scenario B Scenario B bestaat uit scenario A aangevuld met toezicht op de onafhankelijke cliëntondersteuning. De onafhankelijke cliëntondersteuning is een essentiële schakel in het zo adequaat mogelijk ondersteunen van cliënten, zodat zij (op tijd) de juiste ondersteuning ontvangen. Ervan uitgaande dat er twee organisaties zijn die onafhankelijke cliëntondersteuning bieden, te weten MEE en Zorgbelang, houden we 1 x per 3 jaar toezicht bij beide organisaties. Voor ieder onderzoek wordt 234 uur gerekend. Dit betekent dat, verdeeld over 3 jaar, 156 uur per jaar nodig is voor de uitvoering. Dit is 0,11 fte uitvoering per jaar. 26 Het totaal aantal uren is lager dan bij een signaalgestuurd onderzoek. Met name doordat bij de start geen inventarisatie van signalen nodig is.

21 pagina 21 van 23 Tabel benodigde capaciteit Aantal fte Uitvoering scenario A 0,99 Uitvoering scenario B 0,11 Administratieve ondersteuning scenario A 0,03 Beleid structureel 0,10 Beleid incidenteel 0,10 Totaal 1, Scenario C Scenario C bestaat uit scenario A aangevuld met toezicht op 2 algemene voorzieningen per jaar. Hierbij valt te denken aan maatschappelijk werk en inloopactiviteiten. Aan iedere voorziening wordt 234 uur besteed. Op jaarbasis is dit 468 uur. Dit is 0,33 fte uitvoering per jaar. Hier komt 30 uur administratieve ondersteuning bij. Dit is 0,02 fte ondersteuning per jaar. Tabel benodigde capaciteit Aantal fte Uitvoering scenario A 0,99 Uitvoering scenario C 0,33 Administratieve ondersteuning A 0,03 Administratieve ondersteuning C 0,02 Beleid structureel 0,10 Beleid incidenteel 0,10 Totaal 1,57

22 pagina 22 van Scenario D Dit scenario combineert scenario A, B én C. Naast het scenario A houden we bij dit scenario toezicht op de onafhankelijke cliëntondersteuning én twee algemene voorzieningen per jaar. Tabel benodigde capaciteit Aantal fte Uitvoering scenario A 0,99 Uitvoering scenario B 0,11 Uitvoering scenario C 0,33 Administratieve ondersteuning A 0,03 Administratieve ondersteuning C 0,02 Beleid structureel 0,10 Beleid incidenteel 0,10 Totaal 1,68

23 5 Bijlage 1 Voorbereiding - onderzoek binnengekomen signalen: inventarisatie (bij bv aanpalende toezichthouders, Rijksinspecties etc.) 8 uur telefonische navraag bij signaalgevers 4 uur - opstellen plan van aanpak en afstemmen 8 uur Start/documentenonderzoek: - informeren aanbieder 3 uur - informeren gemeenten 2 uur (gemiddeld afh. van aantal gemeenten) - ontvangst en bestuderen opgevraagde documenten 20 uur - Voorbereiding gesprek managers/directie 4 uur - 1 e bezoek managers/directie (2 pers.) 2x4= 8 uur - verwerken uitkomsten en fasering bijstellen 10 uur - voorbereiding gesprek medewerkers/cliënten 4 uur Praktijkonderzoek - gesprekken met cliënten(raad), medewerkers, observaties inzage zorgdossiers en personeelsdossiers (2. personen) 3x10x2= 60 uur - verwerking en analyse informatie 24 uur - afstemming inhoud rapport intern overleg (2 pers.) 6 uur - afronding concept rapportage 8 uur - check op feitelijke onjuistheden incl. reactie 10 uur - afstemmen met gemeenten ikv handhaving 3 uur - aanbieding rapport aan aanbieder en gemeenten 3 uur Openbaarmaking - Juridische check + zienswijze 1 uur Follow up - acute controle ikv veiligheid (2 pers.) 8 uur - herstelplan beoordelen 6 uur - Herinspectie + rapport + openbaar maken 50 uur Totaal 250 uur Centraal postadres Postbus BC Nijmegen info@ggdgelderlandzuid.nl Hoofdvestigingen GGD Regio Nijmegen (Nijmegen) Rivierenland (Tiel) Bezoekadres Groenewoudseweg TV Nijmegen T: (088) F: (024)