Bezorgdheid over de samenleving
|
|
|
- Nele Bosman
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bezorgdheid over de samenleving ProDemos Dr. Eefje Steenvoorden Erasmus Universiteit Rotterdam
2 Negatieve stemming Gebruikte termen in het publieke debat: De boze burger De bezorgde burger (Maatschappelijk) Onbehagen Het Hollands humeur
3 Uitspraken over de boze of bezorgde burger: Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht (Paul Schnabel, 2004) Wat ik wil is dat mensen stoppen met somberen (Mark Rutte, 2013) Europa is vermoeid en pessimistisch (Paus Franciscus, 2014) Continent of Pessimism (Mahbubani, 2008) Continent of Fear (Moїsi, 2009)
4 Vragen over de bezorgde burger Waarover zijn mensen zo negatief? Wie zijn er zo negatief over de samenleving? Is het typisch Nederlands om te klagen? Maakt het wat uit, die stemming? Heeft het gevolgen?
5 Opbouw college: 1) Wat is de bezorgdheid over de samenleving? 2) Wie zijn bezorgd over de maatschappelijk? 3) Wat zijn oorzaken van de maatschappelijke bezorgdheid? 4) Wat zijn de gevolgen van de maatschappelijke bezorgdheid? Stemmen op radicaal rechtse partijen Participatie Identificatie
6 1) Wat is de bezorgdheid over de samenleving?
7 Definiëren maatschappelijke bezorgdheid (1) Persoonlijke zorgen versus maatschappelijke zorgen Object van bezorgdheid (WAAROVER) Subject van bezorgdheid (WIE) A Individu I Individu (ruzie met partner) C Samenleving Individu (serie moordenaar) B Individu Samenleving (integratie van immigranten) D Samenleving Samenleving (polarisatie van debat) Concrete zorgen versus achterliggende zorgen
8 Definiëren maatschappelijke bezorgdheid (2) Kern van deze houding: De samenleving gaat achteruit onbeheersbaarheid En we kunnen daar niets aan doen machteloosheid Twee typen: Maatschappelijk onbehagen (societal unease) Specifiek :Westerse democratieën anno nu Maatschappelijk pessimisme (societal pessimism) Universeel: kan altijd en overal voorkomen
9 Maatschappelijk onbehagen Wantrouwen menselijk kunnen Verlies ideologie Maatschappelijk onbehagen Verlies politieke macht Verlies gemeenschapzin Sociaaleconom. kwetsbaarheid
10 Maatschappelijk pessimisme Een bezorgdheid over het verval van de samenleving Maten in onderzoek: Het gaat meer de verkeerde dan de goede kant op met Nederland Ik maak me zorgen over de toekomst van de wereld Voor de meeste mensen wordt het leven eerder slechter dan beter
11 2) Wie zijn maatschappelijk pessimistisch?
12 Welke sociale groepen zijn pessimistisch? (1) Demografisch jarigen (versus en 55+) Lager opgeleiden Lage inkomens Platteland (versus grote stad) Psychologisch Weinig controle over eigen leven Media Telegraaf lezers (versus Volkskrant, Trouw, NRC)
13 Welke sociale groepen zijn pessimistisch? (2) Politieke en economische houdingen Ontevreden met economie Wantrouwen in politiek Ziet weinig politieke responsiviteit Sociale houdingen Inkomensongelijkheid Van gulden naar euro Lidmaatschap EU Ons land verliest karakter
14 Maatschappelijk pessimisme in Europa
15 Maatschappelijk pessimisme in Nederland ( )
16 3) Wat zijn oorzaken van maatschappelijk pessimisme
17 Oorzaken van maatschappelijk pessimisme Politieke oorzaken: Corruptie Politieke instabiliteit Vallen van kabinetten, vallen van ministers EU bijdrage Economische oorzaken: Afname sociale zekerheid Economische recessie Werkeloosheid Inflatie
18 Oorzaken van maatschappelijk pessimisme Politieke oorzaken: Corruptie Politieke instabiliteit Vallen van kabinetten, vallen van ministers EU bijdrage Economische oorzaken: Afname sociale zekerheid Economische recessie Werkeloosheid Inflatie Dus maatschappelijk pessimisme kan worden tegen gegaan!
19 4) Wat zijn de gevolgen van maatschappelijk pessimisme? - Stemmen op radicaal rechtse partijen - Burgerparticipatie - Identificatie
20 Verklaringen stemmen op Populistisch Radicaal Rechtse (PRR) partijen: 1) Kiezer zijn losers of globalization 2) Kiezers protesteren tegen de gevestigde politiek: Wantrouwen politieke systeem Wantrouwen politieke elite 3) Kiezers stemmen overeenkomstig hun beleidsvoorkeuren: Anti-immigratie Anti-EU Sociale orde
21 Nieuwe verklaring PRR stemmen: nostalgie Make America great again Toen Nederland nog Nederland was Achterom kijkend, nostalgisch, reactionair Aantrekkelijk voor maatschappelijk pessimistische kiezers
22 Maatschappelijk pessimisme van kiezers (EU)
23 Burgerparticipatie Politieke participatie Protest participatie Maatschappelijke participatie
24 Deelname aan participatie (%) Nee Ja Institutionele politieke participatie Lid van politieke partij 95 5 Politicus of overheidsambtenaar gecontacteerd Gewerkt voor een politieke partij of actiegroep 96 4 Een campagne badge/sticker gedragen 92 8 Protest participatie Petitie getekend Gedemonstreerd 94 6 Producten geboycot Maatschappelijke participatie Gewerkt in een ander type organisatie Betrokken bij vrijwilligers of liefdadigheid organisatie Betrokken bij lokale activiteiten Geen participatie 69 31
25 Participeren pessimisten minder? Ja, minder van bepaalde typen participatie: Of ze participeren niet Of ze doen mee in Protest participatie Minder in: Politieke participatie Maatschappelijke participatie
26 Verschillende wereldbeelden Politieke participanten Protest participanten Maatschappelijke participanten Politiek Medemens Samenleving
27 Identificatie met stad, land, EU
28 Meerdere identificaties: patronen (EU) Type % Lage identificatie 3 Enkele identificatie 8 Allen mijn stad 3 Alleen mijn land 5 Alleen de EU 1 Dubbele identificatie 48 Stad avers 3 land avers 1 EU avers 43 Multipele identificatie 42
29 Invloed op aantal identificaties Maatschappelijk pessimisme
30 Kortom: Maatschappelijk pessimisme Reële oorzaken Reële gevolgen: Meer kiezers voor radicaal rechtse partijen Minder vrijwilligers in politieke en maatschappelijke organisaties Minder identificatie met politieke gemeenschappen
31 Wat kunnen we er aan doen? Samenleving Begrip voor bezorgde burger Politiek Serieus nemen Meer visie geven op de toekomst Minder taken overlaten aan de markt / EU Politieke stabiliteit Daadkrachtig optreden
32 Bezorgdheid over de samenleving ProDemos Dr. Eefje Steenvoorden Erasmus Universiteit Rotterdam
Summary in Dutch. Introductie
Introductie In veel Westerse landen heerst er een gevoel dat het de verkeerde kant op gaat. Academici en publicisten verwijzen naar Europa als het continent van angst en pessimisme. Hiermee wijzen ze op
Van verzorgingsstaat naar verzorgingsstad?
Van verzorgingsstaat naar verzorgingsstad? Naar een agenda voor de participatiesamenleving Prof.dr. Kim Putters Amsterdam, 23-01-2014 1 Opzet 1. De sociale staat van Nederland: van economische naar sociale
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/90117
Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011
Introductie Dit onderzoek vindt plaats in opdracht van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Met de resultaten wil het bureau het kabinet en de politiek in het algemeen informeren over zorgen en wensen
26 december Onderzoek:
26 december 2016 Onderzoek: Verwachtingen 2017 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Niet zo somber: weg uit het maatschappelijk onbehagen
Verschenen in: Christen Democratische Verkenningen 2016/4: 56-63. Niet zo somber: weg uit het maatschappelijk onbehagen Politici en andere beleids- en opiniemakers zouden op moeten houden met het voortdurend
Maatschappelijke. participatie en vertrouwen
Maatschappelijke participatie en vertrouwen Hoogopgeleiden meer vertrouwen in politiek en instituties 14 Vier op de tien Nederlanders politiek actief Deelname aan politieke activiteiten stabiel gebleven
VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst
www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Gelderland -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van VV. (ransparant) (verheids) (anel) Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld
Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum
Bouwen aan de democratische veiligheid in Europa Ontwerptoespraak van de secretaris-generaal Brussel, woensdag 12 november 2014 Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze
DE HELAASHEID DER DINGEN: Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE BEZORGDE OUDERS VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID
DE HELAASHEID DER DINGEN: OVER BEELDEN, FEITEN EN CONSEQUENTIES VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE 1. Bezorgde Ouders (Gerard Reve) 2. Daantje de
DE HELAASHEID DER DINGEN: Henk van der Kolk Universiteit Twente
DE HELAASHEID DER DINGEN: OVER BEELDEN, FEITEN EN CONSEQUENTIES VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE 1. Bezorgde Ouders (Gerard Reve) 2. Daantje de
Onderzoek over GELUK
Onderzoek over GELUK Prof. dr. Ruut Veenhoven Masterclass Geluk in bedrijf Dinsdag 9 april 2013 Erasmus Universiteit Rotterdam Onderzoek over geluk Vraag naar kennis over geluk Begrip geluk Meting van
21471-B Januari Aankruisen We willen u vragen (met een blauwe of zwarte pen) een KRUISJE te zetten IN het hokje bij UW antwoord.
Opdrachtgever: Sociaal en Cultureel Planbureau 21471-B Januari 2017 Tips voor het invullen van de vragenlijst Wilt u bij het invullen van de vragenlijst gebruik maken van een BLAUWE of ZWARTE PEN? Dit
13617/16 van/ons/sv 1 DG E 1C
Raad van de Europese Unie Brussel, 4 november 2016 (OR. en) 13617/16 JEUN 84 NOTA van: aan: nr. vorig doc.: 13344/16 JEUN 76 Betreft: Na raadpleging van de Groep jeugdzaken heeft het voorzitterschap bijgaande
Europese Unie Bingo. Oorlog voorkomen. Brussel. De voorzitter van de Europese Commissie. De Europese Raad. De Europese Commissie
143043-1 ProDemos Binnenhof 2014_bingo 210 x 148 mm 26-03-14 16:43 Pagina 3 Brussel 12 Economie Ja 143043-1 ProDemos Binnenhof 2014_bingo 210 x 148 mm 26-03-14 16:43 Pagina 4 Brussel Ja Nee Economie 143043-1
Het komende uur. Bevolkingsparticipatie. Zuid-Amerika als nieuwe examenregio: een voorproefje. De achtergrond van bevolkingsparticipatie
Zuid-Amerika als nieuwe examenregio: een voorproefje Gery Nijenhuis International Development Studies, SG&PL/UU KNAG-Onderwijsdag Vrijdag 7 november 2014 Het komende uur Zuid-Amerika als nieuwe examenregio;
Cocreatie in de opsporing. Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht
Cocreatie in de opsporing Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht Cocreatie in de opsporing: Perspectief van de wetenschap Albert Meijer Universiteit Utrecht Politieacademie 11 september 2012 Even voorstellen
De stemming van 13 oktober 2013
De stemming van 13 oktober 2013 De peiling van deze week is gisteren uitgevoerd na bekend worden van het akkoord over de begroting van 2013. Net zoals het geval was toen het Lente Akkoord werd aangekondigd
VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst
www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Friesland -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld over samenwerking met VV nu en in
2016 / Maurice de Hond
De NOS heeft aangekondigd zich ten aanzien van de weergave van de peilingen vooral te beperken tot de Peilingwijzer. O.a. met als argument dat pas na het bekend worden van 3 a 4 verschillende peilingen
De Stemming van 18 december 2016
De Stemming van 18 december 2016 Hoewel er wel belangwekkende gebeurtenissen waren op het politieke vlak, zoals de aanvullende verklaring inzake het verdrag met Oekraine en de positieve prognose van het
De Rol van de Lokale Media: Enschede. De Regio Vecht Terug 25 april 2018
De Rol van de Lokale Media: Enschede De Regio Vecht Terug april 0 Inhoudsopgave Introductie Samenvatting De Kiezer en de thema s die zij belangrijk vinden De belangrijkste thema s volgens de kiezer................................
29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek?
29 november 2016 Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online
Informatieblad: Opvattingen over nieuwsmedia en politiek in Nederland
VOOR PUBLICATIE 17 MEI 2018 Informatieblad: Opvattingen over nieuwsmedia en politiek in Nederland VOOR MEDIA OF ANDERE VRAGEN: Amy Mitchell, Director, Journalism Research Katie Simmons, Associate Director,
Verslag college 4: De staat van burgerschapsonderwijs en een blik op de toekomst
Verslag college 4: De staat van burgerschapsonderwijs en een blik op de toekomst In de collegereeks Democratie en burgerschap, georganiseerd door ProDemos en de Universiteit van Amsterdam, kijken we naar
Vrijwilligerswerk in de provincie Groningen stabiel
Vrijwilligerswerk in de provincie Groningen stabiel De afgelopen jaren verschuiven steeds meer taken en verantwoordelijkheden in de samenleving van de overheid naar inwoners. Het idee achter deze participatiesamenleving
PERSBERICHT. Sociaal en Cultureel Planbureau. Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid
Sociaal en Cultureel Planbureau Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid PERSBERICHT Inlichtingen bij SCP Dr. Paul Dekker p.dekker@scp.nl T 070 340 7434 WRR Mirjan van Leijenhorst Leijenhorst@wrr.nl
VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst
www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Groningen -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van VV. (ransparant) (verheids) (anel) Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld
16 juli 2015. Onderzoek: Akkoord Griekenland
16 juli 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen
Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.
Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat
Rapport. NOS Prinsjesdagonderzoek 2016
Rapport NOS Prinsjesdagonderzoek 2016 Inhoudsopgave 2 Samenvatting 3 De stand van de economie 9 De economie en de rol van het kabinet 14 De Nederlandse samenleving 18 Nederland en de wereld 23 Onderzoeksopzet
Wij-Zij. C h r i s t e n F o r u m Christophe Busch Algemeen directeur Kazerne Dossin Mechelen
Christophe Busch Algemeen directeur Kazerne Dossin Mechelen Wij-Zij Polarisatie als verrijking en bedreiging Sociale media en politiek staan bol van polariserende uitspraken, gevoed door angst, boosheid,
Secularisatie Nederland
Secularisatie Nederland 1966-2015 Drs. Joris Kregting Werkgezelschap Godsdienstsociologie en Godsdienstantropologie, 3 februari 2017 Utrecht Media aandacht NOS: Hoe God (bijna) verdween uit Nederland
Participatiesamenleving: retoriek of realiteit?
Participatiesamenleving: retoriek of realiteit? De betekenis van gezondheid voor burgerparticipatie Prof. dr. Kim Putters 11 april 2014 Inhoud 1. De Sociale Staat van Nederland 2013 2. Minder verzorgingsstaat,
EUROPESE VERKIEZINGEN Eurobarometer Europees Parlement (Standaard EB 70) Najaar 2008 Analyse
Directoraat-Generaal Communicatie Directoraat C Betrekkingen met de burgers Eenheid monitoring publieke opinie EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Straatsburg, 12 december 2008 Eurobarometer Europees Parlement
VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst
www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Noord-Holland -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van VV. (ransparant) (verheids) (anel) Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld
Cynisme over de politiek
Cynisme over de politiek Een profiel van ontevreden burgers Waar mensen samenleven, zijn verschillende wensen en belangen. Een democratische samenleving heeft als doel dat politici en bestuurders in hun
Reputatiemanagement en CDA. Michael Sijbom, campagneleider/hoofd communicatie CDA
Reputatiemanagement en CDA Michael Sijbom, campagneleider/hoofd communicatie CDA Opzet presentatie 2 1. Trends en ontwikkelingen 2. Verkiezingen 2010: verval CDA en JPB 3. Wat doen bij reputatieschade
Opdrachtgever: Sociaal en Cultureel Planbureau A OKTOBER 2018
Opdrachtgever: Sociaal en Cultureel Planbureau «PASSWORD» 22075-A OKTOBER 2018 Tips voor het invullen van de vragenlijst Wilt u bij het invullen van de vragenlijst gebruik maken van een BLAUWE of ZWARTE
Praktische-opdracht door een scholier 1727 woorden 15 december keer beoordeeld. Maatschappijleer
Praktische-opdracht door een scholier 1727 woorden 15 december 2001 6 61 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Praktische opdracht maatschappijleer. Deel: 1 Wachtlijstproblematiek in de gezondheidszorg.
Cynisme over de politiek
Cynisme over de politiek Een profiel van ontevreden burgers Dr. Pieter van Wijnen Waar mensen samenleven, zijn verschillende wensen en belangen. Een democratische samenleving heeft als doel dat politici
Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II
BEOORDELINGSMODEL Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. MASSAMEDIA 1 maximumscore 2 Juiste antwoorden zijn (twee van de volgende redenen): De opera s (programma s) zijn
maatschappijwetenschappen (pilot)
Examen HAVO 2014 tijdvak 2 dinsdag 17 juni 13.30-16.30 uur maatschappijwetenschappen (pilot) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 24 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 65 punten
Generation What? 1 : Jongeren over Politiek
Generation What? 1 : Jongeren over Politiek De Generation What enquête peilde niet alleen naar de zogenaamd politieke opvattingen van jongeren, maar ook naar hun meer fundamentele houding tegenover het
Index. 1. Waar komen we vandaan? 1. 2. Waar gaan we naartoe? 2. 3. Beleidsthema s 2014-2016 6
Index 1. Waar komen we vandaan? 1 2. Waar gaan we naartoe? 2 2.1 Missie 2 2.2 Visie 2 2.3 Doelstellingen 3 2.4 Strategie 4 2.4.1 Organisatie 4 2.4.2 Aanbod 4 2.4.3 Maatschappelijk rolmodel 4 2.4.4. Marketing
De burgers: ontwikkelingen, verschillen en perspectieven
De burgers: ontwikkelingen, verschillen en perspectieven Lelystad, 24 april 2018 Paul Dekker (paul.dekker@uvt.nl) Outline 1. Veronderstellingen van bestuurders 2. De gemiddelde burger: Nederland in Europa
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 16950 2500 BZ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 16950 2500 BZ Den Haag www.nctv.nl
13 januari 2016. Onderzoek:
13 januari 2016 Onderzoek: Het referendum 2016 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Doe mee! 3 maart 2011
Over ouderen en maatschappelijke participatie 3 maart 2011 Dominique Verté, Sarah Dury, Liesbeth De Donder, Tine Buffel, Nico De Witte In samenwerking met 2 Inleiding 3 1. Inleiding Doel De mate en de
waardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid
individuele vrijheid participatie gelijke rechten solidariteit waardigheid Basisrechten Santé België is een rechtsstaat en een democratie die ieders mensenrechten e De Staat garandeert de naleving van
De economische situatie
1. In hoeverre bent u tevreden over uw huidige persoonlijke leefsituatie? U kunt uw tevredenheid uitdrukken door middel van een cijfer van 1 tot en met 100. (100 is zeer tevreden, 50 is neutraal en 1 is
Hier de titel van de presentatie invoegen Opkomstbevordering bij gemeenteraadsverkiezingen
Hier de titel van de presentatie invoegen Opkomstbevordering bij gemeenteraadsverkiezingen Julien van Ostaaijen, ProDemos De opkomst bij lokale verkiezingen 75 70 65 60 55 50 1970 1971 1972 1974 1977 1978
Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1%
Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Ja 55,9% Nee 44,1% Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Op welke partij heb je gestemd? PvdA 27,1% D66 17,9% VVD 16,4% SP
NAAR EEN MODERNE(RE) DEMOCRATIE
ProDemos Collegereeks Gezond Wantrouwen: Motor van de democratie? NAAR EEN MODERNE(RE) DEMOCRATIE om van der Meer Universiteit van Amsterdam - tukroodvlees.nl Aanpak van vertrouwen Een volwassen democratie
De relatief hoge onverschilligheid
GENERATION WHAT? HET VERHAAL VAN NEDERLANDSE JONGVOLWASSENEN SAMENVATTING Nederlandse jongvolwassenen (18 34 jaar) zijn gemiddeld best tevreden over hun leven, zo blijkt uit Generation What?, het grote
Aantekening Levensbeschouwing Hoofdstuk 2: Waarden en normen
Aantekening Levensbeschouwing Hoofdstuk 2: Waarden en normen Aantekening door C. 814 woorden 16 januari 2014 5,6 52 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Standpunt Waarden, normen en moraal Waarde:
Oosterse denkers in de polder
OOSTDENKERS.BW_x 05-12-13 11:44 Pagina 3 Oosterse denkers in de polder Gesprekken met Jan Bor, Otto Duintjer, Ton Lathouwers, Henk Oosterling, Han de Wit en Melanie Schultz van Haegen Hans Baaijens / Jan
Eindexamen maatschappijleer vwo 2008-I
Opgave 1 Tbs ter discussie 1 maximumscore 2 beveiliging van de samenleving Voorbeeld van juiste toelichting bij beveiliging van de samenleving: In de tekst staat dat er steeds minder mensen uitstromen
Standaard Eurobarometer 88. Die publieke opinie in de Europese Unie
Die publieke opinie in de Europese Unie Opiniepeiling besteld en gecoördineerd door de Europese Commissie, Directoraat-generaal Communicatie. Dit werd opgesteld voor de Vertegenwoordiging van de Europese
In dit document worden de resultaten voor België bij elke vraag afzonderlijk weergegeven en vergeleken met het Europees gemiddelde.
Directoraat-generaal communicatie Directoraat C - Betrekkingen met de burgers EENHEID OPVOLGING PUBLIEKE OPINIE 30/09/2009 EB71.3 EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Postelectoraal onderzoek Landprofiel: Europees
26 januari 2016. Onderzoek: Vluchtelingen en demonstraties
26 januari 2016 Onderzoek: Vluchtelingen en demonstraties Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online
Tweedeling in de samenleving en gewenst leiderschap:
Tweedeling in de samenleving en gewenst leiderschap: In Groningen verschillen naar opleiding en regio zichtbaar Hoogopgeleide en laagopgeleide mensen dreigen steeds meer in verschillende werelden te gaan
2 keer beoordeeld 20 februari 2016
5,4 Samenvatting door een scholier 1315 woorden 2 keer beoordeeld 20 februari 2016 Vak Maatschappijleer Methode Thema's maatschappijleer Maatschappijleer hoofdstuk 3 Parlementaire democratie Par. 1 wat
Behorende bij het proefschrift How Politics Becomes News and News Becomes Politics geschreven
Samenvatting Behorende bij het proefschrift How Politics Becomes News and News Becomes Politics geschreven door Luzia Helfer aan de Universiteit Leiden en de Universiteit Antwerpen Verdedigd op 9 december
25 februari 2016. Onderzoek: Het Oekraïne-referendum
25 februari 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Panel Fryslân over. vertrouwen in politiek en samenleving PANEL FRYSLÂN. mei Panel Fryslân is onderdeel van het Fries Sociaal Planbureau
Panel Fryslân over vertrouwen in politiek en samenleving mei 2017 PANEL FRYSLÂN Panel Fryslân is onderdeel van het Fries Sociaal Planbureau Panel Fryslân over vertrouwen in politiek en samenleving Vertrouwen
Eindexamen vwo maatschappijwetenschappen 2013-I
Opgave De eurocrisis Bij deze opgave horen de teksten 9 en. Inleiding De situatie rond de gemeenschappelijke munt, de euro, is tien jaar na de introductie verre van stabiel (mei 2012). In tekst 9 beschrijft
Eindexamen havo maatschappijwetenschappen pilot 2014-II
Aanwijzing voor de kandidaat Als in een vraag staat dat je een hoofd- of kernconcept moet gebruiken, dan gebruik je in het antwoord die elementen uit de omschrijving van het hoofd- of kernconcept die nodig
DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?
DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In
NATIONAAL RAPPORT BELGIË
Standaard Eurobarometer 86 DE PUBLIEKE OPINIE IN DE EUROPESE UNIE NAJAAR 2016 NATIONAAL RAPPORT BELGIË Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België Standaard Eurobarometer 86 Najaar 2016 TNS
LOKALE KIEZERS: LOKALE KEUZES. Onderzoek stemgedrag Gemeenteraadsverkiezingen 2010
LOKALE KIEZERS: LOKALE KEUZES Onderzoek stemgedrag Gemeenteraadsverkiezingen 2010 Wie en waarom? Universiteit van Tilburg / Dec. 2010 Dr. Marcel Boogers Dr. Julien van Ostaaijen Laura Slagter Opdracht:
Reactie op de financiele crisis, 17 februari 2009
Reactie op de financiele crisis, 17 februari Op de dag dat het CPB haar voorspelling voor sterk naar beneden heeft bijgesteld is gevraagd wat Nederland nu over de financiele en economische crisis denkt.
Oordeel over de positie van ouderen in 2013
Oordeel over de positie van ouderen in 2013 Tabellenrapport Peil.nl / Maurice de Hond Tabellen: Achtergrondkenmerken Tabel 1: Geslacht Man 48% 52% 50% 43% 41% 43% 44% Vrouw 52% 48% 50% 57% 59% 57% 56%
Opdracht Maatschappijleer Integratie en immigratie
Opdracht Maatschappijleer Integ en immig Opdracht door een scholier 1899 woorden 21 januari 2004 6,6 90 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Integ en immig 1. Wat is het probleem? -Historische schets Tussen
DE MAGISCHE FORMULE VAN NIEUW EXTREEM- RECHTS. Autoritarisme gekoppeld aan vrije markt
http://www.acw.be zingeving 1/5 DE MAGISCHE FORMULE VAN NIEUW EXTREEM- RECHTS Autoritarisme gekoppeld aan vrije markt Axel Buyse 1. Een Europees fenomeen Duitsland, Italië, Frankrijk, Oostenrijk, Denemarken,
Besluit Geen globale terugval in actieve lidmaatschappen, wel onderlinge verschuivingen tussen verenigingen
Verenigingen (evolutie 1996 tot 2015) Meer dan de helft van de Vlamingen minstens actief in 1 vereniging, een kwart is minstens in 2 verenigingen actief: stabiele cijfers > bevolking tussen 18 en 75 jaar:
Inhoud. Voorwoord XI. 3 Staatshoofd en ministers 46 3.1 De liefde van een crimineel 46 3.2 De Grondwet 47 3.3 Het Statuut 50
Inhoud Voorwoord XI 1 Nederland vergeleken 1 1.1 Bestaat Nederland nog? 1 1.2 De Staat der Nederlanden 3 1.3 Nederland en de wereld 6 1.4 Vragen en perspectieven 8 1.5 Nederland vergeleken 12 Internetadressen
De Toekomst van Europa. Hovo 2017 College 6 (6 november) Dr. Hein Roelfsema
De Toekomst van Europa Hovo 2017 College 6 (6 november) Dr. Hein Roelfsema Opzet van het college 1. Balans tussen huidige problemen en de theoretische lens. 2. Politieke economie van Europese integratie.
Zekerheden over een onzeker land
Zekerheden over een onzeker land Parijs, 27 januari 2012 Paul Schnabel Universiteit Utrecht Demografische feiten 2012-2020 Bevolking 17 miljoen (plus 0,5 miljoen) Jonger dan 20 jaar 3,7 miljoen (min 0,2
Nederlanders zoeken oplossing eurocrisis nadrukkelijker in minder Europa
Achtergrond Nederlanders zoeken oplossing eurocrisis nadrukkelijker in minder Europa Gemiddelde Nederlander wil meer inkomensgelijkheid Steeds meer mensen willen dat niet de EU, maar de individuele lidstaten
Kiezersvoorkeuren in Amsterdam
Kiezersvoorkeuren in Amsterdam In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart peilt OIS in opdracht AT de politieke voorkeur van Amsterdammers. Vooruitlopend daarop is een eerste verkennend onderzoek
maatschappijwetenschappen havo 2018-I
Opgave 2 Reorganisatie bij Telegraaf Media Groep Bij deze opgave horen figuur 1 en de teksten 2 tot en met 4. Inleiding De Telegraaf kampt, net als veel andere kranten, al jaren met dalende oplages (zie
Verenigingen en vrijwilligerswerk: hardnekkige fenomenen
Verenigingen en vrijwilligerswerk: hardnekkige fenomenen Luk Bral en Guy Pauwels Studiedag 20 jaar peilen in Vlaanderen Leuven, 31 januari 2017 Inhoud Context Opzet Evolutie informele contacten, lidmaatschap
Politieke legitimiteit
Politieke legitimiteit Op het snijvlak van wetenschap en samenleving Geerten Waling De Responsieve Rechtsstaat, 22 september 2016 Bij ons leer je de wereld kennen 1 Routeplanner Even voorstellen Wat is
Eindexamen maatschappijleer vwo I
Opgave 1 De media en de positie van Wilders 1 maximumscore 2 Voorbeelden van juiste journalistieke regels zijn (één van de volgende): 1 scheiding aanbrengen tussen nieuws en commentaar / scheiden van mening
Examen HAVO. maatschappijwetenschappen (pilot) tijdvak 1 vrijdag 25 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen HAVO 2018 tijdvak 1 vrijdag 25 mei 9.00-12.00 uur maatschappijwetenschappen (pilot) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 22 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 54 punten te
FIGURES, FACTS & TRENDS
FIGURES, FACTS & TRENDS Scholingstrajecten voor immigranten, groep gemotiveerde, vaak hoog opgeleide statushouders INSTROOM VANUIT MEERDERE PERSPECTIEVEN Reguliere instroom vanuit VMBO naar BOL-opleidingen
Keuzevrijheid versus maatwerk. Seminar Eindspel naar een nieuw pensioenstelsel Erasmus Universiteit Rotterdam, 16 juni 2016 Niels Kortleve
Keuzevrijheid versus maatwerk Seminar Eindspel naar een nieuw pensioenstelsel Erasmus Universiteit Rotterdam, 16 juni 2016 Niels Kortleve Boodschappen Meer heterogeniteit, meer data, meer differentiatie
Druk bezocht politiek café over Oekraïne referendum
vrijdag 1 april 2016 Lees voor Druk bezocht politiek café over Oekraïne referendum door Heleen Hupkens, D666 Zeist Er moesten extra stoelen aangesleept worden. De tuinzaal van Antropia zal vol met D66
De psychiatrische cliënt in beeld Terugkeer in de maatschappij Psychiatrisch stigma bekeken vanuit client, familie en samenleving Job van t Veer Wat is het psychiatrisch stigma? Psychiatrisch stigma Kennis
Standaard Eurobarometer 84. Die publieke opinie in de Europese Unie
Die publieke opinie in de Europese Unie Opiniepeiling besteld en gecoördineerd door de Europese Commissie, Directoraat-generaal Communicatie. Dit werd opgesteld voor de Vertegenwoordiging van de Europese
Leren uit het buitenland: Burgerparticipatie
Leren uit het buitenland: Burgerparticipatie College voor DIVOSA/VU-cyclus VU, Amsterdam, 25 september 2014 Paul Dekker (paul.dekker@uvt.nl) Outline 1. Landen vergelijken 2. Civil society in Europa 3.
Dit nieuwe verkiezingsjaar volgt op het bijzondere politieke jaar 2017.
Speech Sybrand Buma nieuwjaarsbijeenkomst CDA Almere Stadhuis van Almere Wat goed om hier weer met zoveel CDA ers bij elkaar te zijn. We wensen elkaar bij het start van het nieuwe jaar altijd alle goeds
gemeente Eindhoven InitiatiefvoorstelOpkomstbevordering gemeenteraad 2014: 040 Kiest
gemeente Eindhoven Griffie gemeenteraad Raadsnummer 13R5541 Inboeknummer Dossiernummer InitiatiefvoorstelOpkomstbevordering gemeenteraad 2014: 040 Kiest Inleiding Op 19 maart 2014 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen.
Coen in het kort. Inhoud rapportage. Toelichting. Provincie Limburg. Negatief beeld bij alle indicatoren
Conjunctuurenquête Nederland I rapport eerste kwartaal 212 Inhoud rapportage COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting Hoe staat het Nederlandse
Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl I
POLITIEK EN BELEID tekst 8 VVD en D66 samen voor Europese verkiezingen DEN HAAG - D66 gaat toch in zee met de VVD voor de Europese verkiezingen in juni. De samenwerking blijft beperkt tot een lijstverbinding.
Bijeenkomst inwoners op 13 mei 2014 in Alphen aan den Rijn (Locatie Oude Wereld)
Memo Wijken en Kernen Aan : De aanwezigen van de bewonersbijeenkomst 13 mei 2014 Van : Annelise Bosscha Telefoonnummer : Datum : 21 mei 2014 Onderwerp : Verslag en rode draad bewonersbijeenkomst 13 mei
Politiek en politici in het nieuws in vijf landelijke dagbladen Samenvatting
Politiek en politici in het nieuws in vijf landelijke dagbladen Samenvatting Otto Scholten & Nel Ruigrok Stichting Het Persinstituut De Nederlandse Nieuwsmonitor Amsterdam, april 06 1 Inleiding Puntsgewijs