DE HELAASHEID DER DINGEN: Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE BEZORGDE OUDERS VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID
|
|
- Ida Meyer
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DE HELAASHEID DER DINGEN: OVER BEELDEN, FEITEN EN CONSEQUENTIES VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE 1. Bezorgde Ouders (Gerard Reve) 2. Daantje de Wereldkampioen (Roald Dahl) 3. Het Land van Herkomst (E. du Perron) 4. Schuld en Boete (Dostojevski) 5. Oblomov (Ivan Goncharov) 6. Het Slot (Franz Kafka) BEZORGDE OUDERS Raad voor het Openbaar Bestuur (2010): bezien over een langere periode is inderdaad sprake van tanend vertrouwen in parlement, regering en vooral partijen en politici. Thierry Baudet (2011): Niemand kan ontkennen dat in ons land sprake is van een ernstige vertrouwenscrisis tussen de burger en de politiek. David van Reybrouck (2013): Het vertrouwen in de democratie is in een vrije val beland, het gaat echt in sneltreinvaart achteruit. Burgers vertrouwen politici niet meer, en omgekeerd. Sybrand Buma (2014): Het politieke systeem loopt vast. Het vertrouwen is historisch laag. 1
2 BEZORGDE OUDERS Tweede Kamer (1950) (We hebben op dit moment een kiesstelsel) waarin de afstand tussen de kiezers en de personen, die zij afvaardigen, zo groot geworden is, dat in feite gesproken kan worden van een doorlopende vermindering der belangstelling van de vertegenwoordigden in hun vertegenwoordiging. Dit kennelijk teruglopen van de interesse van het volk voor de electorale strijd kan bijdragen tot de ondermijning van de weerstandskracht der democratie tegenover de totalitaire stelsels. DAANTJE, DE WERELDKAMPIOEN Politieke en burgerrechten (Freedom House, 2015): hoogste score (1) Democracy ranking (Economist, 2015): plaats 10 van 167 landen Vrijheid, participatie, vertrouwen (Wereldbank, 2012): plaats 9 van 193 landen Liberale democratie (Varieties of Democracy, 2012): plaats 14 van 170 landen Corruptie-index (Transparency International): plaats 5 Onpartijdigheid & professionaliteit openbaar bestuur (Quality of Government Institute, Universiteit Gotenborg, ):top 10% Aansturing openbaar bestuur (Wereldbank): plaats 8 van 193 landen Rechtsstaat (World Justice Project): plaats 5 van 113 landen 2
3 3
4 hoog laag Politieke belangstelling 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% basisonderwijs vmbo mbo havo/vwo hbo wo Democratie in Nederland naar onderwijs 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% basisonderwijs vmbo mbo havo/vwo hbo wo Democratie in uw gemeente naar onderwijs 4
5 SAMENVATTING Het gaat best goed met Nederland en de meeste mensen zien en vinden dat ook Gemiddeld is men redelijk geinteresseerd (maar niet bovenmatig) Er is wel een (licht toenemend) wantrouwen aanzien van politici, maar dus niet ten aanzien van het systeem. Lager opgeleiden zijn relatief iets minder tevreden en ook iets wantrouwender. HET LAND VAN HERKOMST Vroeger was alles beter Gedrag burgers lijkt te duiden op ontevredenheid 5
6 / Totale verandering/2 (max is150) HET LAND VAN HERKOMST Vroeger was alles beter Gedrag burgers lijkt te duiden op ontevredenheid Simpele democratische idealen zijn gedoemd te mislukken Conflictframe in media /over-correctie in de media sinds 2002 Aanhaken op wantrouwen door (oppositie) politici Omdat ze ons niet aardig vinden, wijzen ze het systeem af SCHULD EN BOETE Thomas theorema (1928): If men define situations as real, they are real in their consequences. 6
7 SCHULD EN BOETE Democratische vernieuwing in de vorm van: Referenda Stadsgesprekken G-1000 Burgerfora 7
8 SAMENVATTING Mede als gevolg van (ten onrechte) gevoeld algemeen onbehagen, worden nieuwe vormen van burgerparticipatie georganiseerd, die ook worden gewenst door veel burgers als je ze daar naar vraagt. Die wens leeft relatief sterk onder lager opgeleide burgers die echter relatief vaak willen beslissen (referenda) en minder vaak alleen willen meepraten (stadsgesprekken). OBLOMOV niets anders gedaan dan stemmen havo/ Basis vmbo vwo mbo hbo wo 81,6% 84,9% 77,0% 82,1% 69,7% 65,8% SAMENVATTING Nieuwe, relatief tijdrovende vormen van participatie richten zich deels op het oplossen van een niet bestaand probleem, trekken naar verwachting vooral hoger opgeleide burgers (die al relatief tevreden zijn) en plaatsen daarmee andere burgers nog meer buitenspel. 8
9 HET SLOT De relatief meest ontevreden groep, vraagt het hardst om participatie, en doet daar vervolgens het minst aan mee. Maar die groep ziet wel dat die participatie vervolgens wordt gebruikt door mensen die (denken dat ze) toch al genoeg te zeggen hebben. HET SLOT Nieuwe vormen van democratie richten zich op het betrekken van burgers bij de besluitvorming, hoewel die burgers zeggen dat ze die nieuwe vormen willen, doen ze er nauwelijks aan mee, terwijl hun kritiek op het functioneren van politiek en politici er eigenlijk niet serieus mee wordt genomen. HET SLOT In plaats van op democratisering zouden we ons vooral moeten richten op het leren serieus nemen van politieke besluitvorming. 9
10 DE HELAASHEID DER DINGEN: OVER BEELDEN, FEITEN EN CONSEQUENTIES VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID Henk van der Kolk Universiteit Twente 10
DE HELAASHEID DER DINGEN: Henk van der Kolk Universiteit Twente
DE HELAASHEID DER DINGEN: OVER BEELDEN, FEITEN EN CONSEQUENTIES VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE 1. Bezorgde Ouders (Gerard Reve) 2. Daantje de
Nadere informatieZONDER SCEPSIS GEEN DEMOCRATIE
ProDemos Collegereeks Gezond Wantrouwen: Motor van de democratie? ZONDER SCEPSIS GEEN DEMOCRATIE om van der Meer Universiteit van Amsterdam - tukroodvlees.nl Onvrede met en wantrouwen in het functioneren
Nadere informatieNAAR EEN MODERNE(RE) DEMOCRATIE
ProDemos Collegereeks Gezond Wantrouwen: Motor van de democratie? NAAR EEN MODERNE(RE) DEMOCRATIE om van der Meer Universiteit van Amsterdam - tukroodvlees.nl Aanpak van vertrouwen Een volwassen democratie
Nadere informatieLeve de democratie? HAVO / VWO
Leve de democratie? HAVO / VWO Korte omschrijving van de werkvorm Leerlingen doen een test: Welke democratie past bij mij? In de test staan vragen over hoe ze zouden willen dat het democratische systeem
Nadere informatieDe Kloof. Armen Hakhverdian (Universiteit van Amsterdam) Wouter Schakel (Universiteit van Amsterdam) Rudy Andeweg (Universiteit Leiden)
De Kloof Armen Hakhverdian (Universiteit van Amsterdam) Wouter Schakel (Universiteit van Amsterdam) Rudy Andeweg (Universiteit Leiden) Staatscommissie Parlementair Stelsel: Van Tussenstand naar Eindrapport
Nadere informatieCynisme over de politiek
Cynisme over de politiek Een profiel van ontevreden burgers Waar mensen samenleven, zijn verschillende wensen en belangen. Een democratische samenleving heeft als doel dat politici en bestuurders in hun
Nadere informatieEen Europese democratie: utopie of noodzaak?
Een Europese democratie: utopie of noodzaak? Prof. Stefan Rummens Hoger Instituut voor Wijsbegeerte 14 november 2016 Europa in crisis? Europa in crisis de EU verliest slagkracht de EU verliest legitimiteit
Nadere informatieCynisme over de politiek
Cynisme over de politiek Een profiel van ontevreden burgers Dr. Pieter van Wijnen Waar mensen samenleven, zijn verschillende wensen en belangen. Een democratische samenleving heeft als doel dat politici
Nadere informatieWat kunnen we bereiken met participatie in het integraal waterbeheer? Jan Van Damme, Instituut voor de Overheid
Wat kunnen we bereiken met participatie in het integraal waterbeheer? Jan Van Damme, Instituut voor de Overheid Overzicht Over burgerzin en burgerparticipatie Waarom doen wij het? Wat willen we bereiken
Nadere informatieEen democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.
Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat
Nadere informatieFeiten voor koplopers
Feiten voor koplopers 1 e MBO Koplopersoverleg Amsterdam, 25-10-2011 Paul Schnabel Universiteit Utrecht Feiten 2020 Bevolking 17 miljoen (plus 0,5 miljoen) Jonger dan 20 jaar 3,7 miljoen (min 0,2 miljoen)
Nadere informatieFactsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016
Factsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016 www. gelijke-kansen.nl 2 3 Indicator 1: heroverwegingen 35,1% 47,3% 71,4% 12,5% De gemeente laat een gemiddelde zien van 47,3% t.o.v. een landelijk gemiddelde van
Nadere informatieFactsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016
Factsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016 www. gelijke-kansen.nl 2 3 Indicator 1: heroverwegingen 35,1% 35,3% 42,4% 25,6% De gemeente laat een gemiddelde zien van 35,3% t.o.v. een landelijk gemiddelde van
Nadere informatieFactsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016
Factsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016 www. gelijke-kansen.nl 2 3 Indicator 1: heroverwegingen 35,1% 27,8% 34,6% 15,1% De gemeente laat een gemiddelde zien van 27,8% t.o.v. een landelijk gemiddelde van
Nadere informatieFactsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016
Factsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016 www. gelijke-kansen.nl 2 3 Indicator 1: heroverwegingen 35,1% 38,6% 63,6% 29,7% De gemeente laat een gemiddelde zien van 38,6% t.o.v. een landelijk gemiddelde van
Nadere informatieFactsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016
Factsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016 www. gelijke-kansen.nl 2 3 Programma Gelijke Kansen Indicator 1: heroverwegingen 35,1% 20,0% 37,9% 3,2% De gemeente laat een gemiddelde zien van 20,0% t.o.v. een landelijk
Nadere informatieFactsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016
Factsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016 www. gelijke-kansen.nl 1 2 3 Programma Gelijke Kansen Indicator 1: heroverwegingen 35,1% 28,5% 38,5% 14,1% De gemeente laat een gemiddelde zien van 28,5% t.o.v. een
Nadere informatieFactsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016
Factsheet Schooljaar 2014, 2015, 2016 www. gelijke-kansen.nl 2 3 Indicator 1: heroverwegingen 35,1% 31,9% 42,9% 21,6% De gemeente laat een gemiddelde zien van 31,9% t.o.v. een landelijk gemiddelde van
Nadere informatieInleiding. RESULTATEN ENQUÊTE ONLINE COMMUNICATIE Gemeente Staphorst. Juli 2015
Pagina 1 van 5 Inleiding Van 2 t/m 13 april hebben inwoners de gelegenheid gekregen hun mening te geven over de online communicatie van de gemeente Staphorst. In deze enquête werd gevraagd hoe tevreden
Nadere informatieMaatschappelijke. participatie en vertrouwen
Maatschappelijke participatie en vertrouwen Hoogopgeleiden meer vertrouwen in politiek en instituties 14 Vier op de tien Nederlanders politiek actief Deelname aan politieke activiteiten stabiel gebleven
Nadere informatieDe Stemming van 28 april 2019
De Stemming van 28 april 2019 Na de ophef over de clash tussen Henk Otten en Thierry Baudet, zien we vandaag een uitslag, die op diverse manieren een bevestiging is van hetgeen ik al eerder heb vastgesteld.
Nadere informatieDe burgers: ontwikkelingen, verschillen en perspectieven
De burgers: ontwikkelingen, verschillen en perspectieven Lelystad, 24 april 2018 Paul Dekker (paul.dekker@uvt.nl) Outline 1. Veronderstellingen van bestuurders 2. De gemiddelde burger: Nederland in Europa
Nadere informatieReferendum. Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016
Referendum Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016 Bronnen: Van der Steur, De keuze om te kiezen Montesquieu reeks
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot vwo 2016-I
Aanwijzing voor de kandidaat Als in een vraag staat dat je een hoofd- of kernconcept moet gebruiken, dan gebruik je in het antwoord die elementen uit de omschrijving van het hoofd- of kernconcept die nodig
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming H9 en H10
Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming H9 en H10 Samenvatting door een scholier 1077 woorden 21 mei 2003 7,4 25 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 9 Knelpunten in het besluitvormingsproces
Nadere informatieVerdieping Hoe zorg je dat er meer mensen stemmen?
Verdieping Hoe zorg je dat er meer mensen stemmen? Korte omschrijving werkvorm De staatscommissie parlementair stelsel heeft voorstellen gedaan voor meer betrokkenheid van burgers bij de democratie: Ten
Nadere informatieDe activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!
De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.
Nadere informatieLokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie. Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012
Lokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012 Weemoed naar vroeger? Realiteit Sociaal-maatschappelijke context is veranderd, politieke
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer vwo I
Vraag Antwoord Opgave 2 Strafrecht en volkswil Scores 14 maximumscore 2 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn: kenmerk 1 Het zich afzetten tegen het politieke establishment / het gevestigde politieke
Nadere informatieInstructie: Landenspel light
Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)
Nadere informatieZeggenschap: hoe DOE je dat?
Zeggenschap: hoe DOE je dat? Werken aan nieuwe democratie startdocument bij de partijbrede discussie Harmen Binnema 22 maart 2016 Waar gaat het over? GroenLinks heeft een brede agenda van democratisering,
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1365 woorden 30 mei 2012 0 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi 1 Democratie Democratie is historisch gezien een
Nadere informatieBurgerpeiling Hoeksche Waard 2015
Burgerpeiling Hoeksche Waard 2015 Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland, Strijen Andrew Britt, Volkan Atalay, augustus 2015 INHOUD INLEIDING 1 HOOFDSTUK 1 SAMENVATTING 2 HOOFDSTUK 2 WAARDERING
Nadere informatie29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek?
29 november 2016 Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online
Nadere informatieBezorgdheid over de samenleving
Bezorgdheid over de samenleving ProDemos Dr. Eefje Steenvoorden Erasmus Universiteit Rotterdam Negatieve stemming Gebruikte termen in het publieke debat: De boze burger De bezorgde burger (Maatschappelijk)
Nadere informatieLOKALE KIEZERS: LOKALE KEUZES. Onderzoek stemgedrag Gemeenteraadsverkiezingen 2010
LOKALE KIEZERS: LOKALE KEUZES Onderzoek stemgedrag Gemeenteraadsverkiezingen 2010 Wie en waarom? Universiteit van Tilburg / Dec. 2010 Dr. Marcel Boogers Dr. Julien van Ostaaijen Laura Slagter Opdracht:
Nadere informatieLOKAAL SAMENSPEL. enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden
LOKAAL SAMENSPEL enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden 1 ALGEMEEN BEELD geen onverklaarbare uitkomsten verschillen in waardering van het samenspel intern en extern, en
Nadere informatieSteekproefgrootte n=741 (511 - en 230 ) ja 90% 69% 83% nee 10% 28% 16% weet niet/geen mening 0% 3% 1% 100% 100% 100% Steekproefgrootte n=741 (511 - en 230 ) Volledig 62% 20% 51% overwegend wel 18% 25%
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Politiek
Samenvatting Maatschappijleer Politiek Samenvatting door een scholier 1031 woorden 22 juni 2007 7,7 12 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer samenvatting 1. Democratie Wetten:
Nadere informatieDe Kiesraad. Organisatie en taken
De Kiesraad Organisatie en taken Taken Kiesraad De Kiesraad is centraal stembureau voor de verkiezingen van Tweede Kamer, Eerste Kamer en Europees Parlement, en: stelt de officiële verkiezingsuitslagen
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Nationaal Kiezers Onderzoek
Centraal Bureau voor de Statistiek Nationaal Kiezers Onderzoek 00 VOOR U GAAT INVULLEN... AANWIJZINGEN VOOR HET INVULLEN VAN DE VRAGENLIJST Bij de meeste vragen in de vragenlijst kunt u het antwoord dat
Nadere informatieOverijsselse politick voor Overijsselse jongeren.
Overijsselse politick voor Overijsselse jongeren. PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJ1SEL Reg.nr. Dat. PS/ 1 9 SEP 2006 ad Routing Bijl.: Een advies van de Jongerenraad OverijsseL Interesse voor en betrokkenheid
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II
BEOORDELINGSMODEL Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. MASSAMEDIA 1 maximumscore 2 Juiste antwoorden zijn (twee van de volgende redenen): De opera s (programma s) zijn
Nadere informatieDE LOKALE DEMOCRATIE IN GESPREK MET MONIQUE LEYENAAR EN TOM VAN DER MEER. Nettie Engels, Klaartje Peters en Renske van der Tempel Redactie jaarboek
DE LOKALE DEMOCRATIE IN GESPREK MET MONIQUE LEYENAAR EN TOM VAN DER MEER Nettie Engels, Klaartje Peters en Renske van der Tempel Redactie jaarboek Het mooie van verkie zingen is dat het de meest egalitaire
Nadere informatieVoor de Nederlandse democratie
1 Voor de Nederlandse democratie De democratie is structureel problematisch en derhalve structureel onvoltooid. Pierre Rosanvallon (2012), Spinozalezing Wie niet beter weet zou denken dat Nederland te
Nadere informatieBezoek met je schoolklas DEN HAAG. stad van vrede en recht
Bezoek met je schoolklas DEN HAAG stad van vrede en recht Den Haag is het politiek centrum van Nederland en wordt gezien als de wereldhoofdstad van vrede en recht. Naast de Nederlandse regering en ambassades
Nadere informatieVoorwoord 9. Inleiding 11
inhoud Voorwoord 9 Inleiding 11 deel 1 theorie en geschiedenis 15 1. Een omstreden begrip 1.1 Inleiding 17 1.2 Het probleem van de definitie 18 1.3 Kenmerken van de representatieve democratie 20 1.4 Dilemma
Nadere informatieVerslag college 1: Democratische waarden onder druk?
Verslag college 1: Democratische waarden onder druk? In de collegereeks Democratie en burgerschap, georganiseerd door ProDemos en de Universiteit van Amsterdam, kijken we naar de huidige stand van zaken
Nadere informatiekoopzondagen 2012 def KOOPZONDAGEN EN KOOPAVONDEN DE MENING VAN DE BURGER
koopzondagen 2012 def KOOPZONDAGEN EN KOOPAVONDEN DE MENING VAN DE BURGER Oktober 2012 2 Opdrachtnemer: Opdrachtgever: Team Financieel Advies, Onderzoek & Statistiek Camiel De Bruijn Ard Costongs Economie
Nadere informatieVan basisschool naar Voortgezet Onderwijs
Van basisschool naar Voortgezet Onderwijs Maandag 12 januari 2015 Charles Lohnstein (OBC Elst) Programma Veranderingen b.o. v.o. Schoolkeuze Passend onderwijs en aanmelding De onderbouw Soorten Voortgezet
Nadere informatieDemocratie doorgelicht
SUB Hamburg A/567461 Democratie doorgelicht HET FUNCTIONEREN VAN DE NEDERLANDSE DEMOCRATIE Samengesteld door Rudy Andeweg en Jacques Thomassen LEIDEN UNIVERSITY PRESS Inhoud Inleiding: een democratie audït
Nadere informatiePTA MAVO 2011-2013. Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens
PTA MAVO 2011-2013 Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens Dit PTA bestaat bevat het verplichte vak maatschappijleer 1 (mavo 3 / mavo 4 voor instromers uit havo 3) en het keuze examenvak
Nadere informatieHOOFDSTUK 1. Representatie= vertegenwoordiging van groep door 1 of enkelen de namens groep spreken
Verslag door een scholier 1628 woorden 22 juni 2013 0 keer beoordeeld Vak Economie HOOFDSTUK 1 1 Wat is politiek? Volgens Lasswell: Politiek gaat over wie er wat, wanneer en hoe krijgt. Volgens David Easton:
Nadere informatieKiezen na de basisschool
Kiezen na de basisschool Kiezen na de basisschool Wat staat je dan te wachten, waar kun je uit kiezen, waar kun je terecht??? In onderstaand schema is te zien hoe de leerroutes er uit zien op de middelbare
Nadere informatieLokale democratie onder / december 2017
Lokale democratie onder druk @Ostaaijen / december 2017 Spoorboekje Wat is er aan de hand met de lokale democratie? - afhakende inwoners - aanhakende inwoners Rol gemeenteraad in de lokale democratie -
Nadere informatieDe positie van de politieke partij in het eindrapport van de staatscommissie Parlementair stelsel.
De positie van de politieke partij in het eindrapport van de staatscommissie Parlementair stelsel. Gerrit Voerman De noodzaak de inhoudelijke representatie te verbeteren is één van de twee rode draden
Nadere informatieOBS De Zevensprong Pampusstraat LJ Rijsenhout /
OBS De Zevensprong Pampusstraat 28 1435 LJ Rijsenhout 0297 327842 / 06 18248767 www.dezevensprong.org info@dezevensprong.sopoh.nl Personalia leerling Voorna(a)m(en) Geslacht Meisje Jongen Geboortedatum
Nadere informatieVan Primair naar Voortgezet Onderwijs Januari 2016
Van Primair naar Voortgezet Onderwijs Januari 2016 Charles Lohnstein (OBC Elst) Programma Veranderingen b.o. v.o. Schoolkeuze Passend onderwijs en aanmelding De onderbouw Soorten Voortgezet onderwijs Profielen
Nadere informatieGezondheid en sterfte naar onderwijsniveau
Gezondheid en sterfte naar onderwijsniveau Den Haag, 28 maart 212 Jan-Willem Bruggink (Centraal Bureau voor de Statistiek) Seminar: De opleidingsgradiënt in de demografie Wat gaat er komen? Gezondheid,
Nadere informatieHet Jongerenpanel B A S I S V O O R B E L E I D. Evert van der Molen. Kübra Ozisik. Oktober
Het Jongerenpanel Evert van der Molen Oktober 2017 Kübra Ozisik www.os-groningen.nl Inhoud 1.Inleiding... 2 2. Resultaten... 3 2.1 Respons... 3 2.2 Meedenken... 4 2.3 Wonen in Groningen... 4 2.4 Activiteiten
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl I
BEOORDELINGSMODEL Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. POLITIEK 1 B 2 maximumscore 2 Juiste voordelen zijn (één van de volgende): Kiezers hebben directe invloed op het
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Maatschappijleer voor jou Hoofdstuk 3 Politiek
Samenvatting Maatschappijleer Maatschappijleer voor jou Hoofdstuk 3 Politiek Samenvatting door een scholier 1027 woorden 10 augustus 2010 5,3 17 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 3. Politiek 3.1. Keuzes
Nadere informatiePraktische opdracht Maatschappijleer Lerarentekort
Praktische opdracht Maatschappijleer Lerarent Praktische-opdracht door een scholier 2390 woorden 12 november 2003 6,5 56 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Het probleem 1.Wat is het probleem? Mijn Po
Nadere informatieBeginselen van de democratische rechtsstaat
Beginselen van de democratische rechtsstaat Prof. mr. M.C. Burkens Prof. mr. H.R.B.M. Kummeling Prof. mr. drs. B.P. Vermeulen Prof. mr. R.J.G.M. Widdershoven Inleiding tot de grondslagen van het Nederlandse
Nadere informatieJongerenparticipatie bij beleidsvorming
Jongerenparticipatie bij beleidsvorming DE KLOOF TUSSEN JONGEREN EN BELEID STRUCTUREEL OVERBRUGGEN Karin van Nuland Stimulansz Marjolein Weidema Save the Children Donderdag 6 december 2018 Programma Kennismaking:
Nadere informatieInhoud. Voorwoord XI. 3 Staatshoofd en ministers 46 3.1 De liefde van een crimineel 46 3.2 De Grondwet 47 3.3 Het Statuut 50
Inhoud Voorwoord XI 1 Nederland vergeleken 1 1.1 Bestaat Nederland nog? 1 1.2 De Staat der Nederlanden 3 1.3 Nederland en de wereld 6 1.4 Vragen en perspectieven 8 1.5 Nederland vergeleken 12 Internetadressen
Nadere informatieHier de titel van de presentatie invoegen Opkomstbevordering bij gemeenteraadsverkiezingen
Hier de titel van de presentatie invoegen Opkomstbevordering bij gemeenteraadsverkiezingen Julien van Ostaaijen, ProDemos De opkomst bij lokale verkiezingen 75 70 65 60 55 50 1970 1971 1972 1974 1977 1978
Nadere informatieDemocratie in tijden van populisme en technocratie. Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017
Democratie in tijden van populisme en technocratie Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017 1. Wat is democratie? 2. Populisme als stijl 3. Populisme als ideologie 4. Populisme als symptoom
Nadere informatieEén Korea, twee landen
1 Doelgroep De lesbrief is bedoeld voor leerlingen in de onderbouw vmbo, havo en vwo. Het uitwerken van de opdrachten kost de leerling ongeveer een tot anderhalf lesuur (van 50 minuten). De onderzoeksvragen
Nadere informatieEnquête bezoekers Stemwijzer
Enquête bezoekers Stemwijzer Dr. Marcel Boogers TILBURGSE SCHOOL VOOR POLITIEK EN BESTUUR Het onderzoek is uitgevoerd door de Tilburgse School voor Politiek en Bestuur van de Universiteit van Tilburg,
Nadere informatieProduct gerelateerde tweet webcare volgens individueel tegemoetkomend cluster
Bijlage 1. Materiaal voor pretest en hoofdexperiment Product gerelateerde tweet webcare volgens individueel tegemoetkomend cluster Product gerelateerde tweet webcare volgens collectief tegemoetkomend cluster
Nadere informatiePolitieke legitimiteit
Politieke legitimiteit Op het snijvlak van wetenschap en samenleving Geerten Waling De Responsieve Rechtsstaat, 22 september 2016 Bij ons leer je de wereld kennen 1 Routeplanner Even voorstellen Wat is
Nadere informatieLestips & werkvormen over de Amerikaanse
Verkiezingen in de VS, verkiezingen in Nederland OMSCHRIJVING De Verenigde Staten en Nederland zijn beide een democratie; toch zijn er grote verschillen tussen deze twee landen. In deze werkvorm gaan leerlingen
Nadere informatieINITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD
INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD 1 Inleiding. De gemeenteraad van Leeuwarden vindt het erg belangrijk dat de jeugd goed geïnformeerd wordt over wat de gemeente en de politiek
Nadere informatieVWO Inleveren van de boeken VWO. Lees deze brief goed door, volg de instructies nauwkeurig op en voorkom onnodig lang wachten.
VWO Inleveren van de boeken VWO Het inleveren vindt plaats op: maandag 27 juni a.s. in lokaal B 2.10 12.30 13.00 u A t/m H 13.30 14.00 u I t/m R 14.30 15.00 u S t/m Z VMBO Inleveren van de boeken VMBO
Nadere informatieQ1 Voor je begint met het beantwoorden van de vragen in deze enquête is het belangrijk dat je akkoord gaat met de volgende zin:
Q1 Voor je begint met het beantwoorden van de vragen in deze enquête is het belangrijk dat je akkoord gaat met de volgende zin: Answered: 344 Skipped: 0 Ik vind het goed dat de... Ik vind het goed dat
Nadere informatieNationaal Kiezersonderzoek Vraagteksten PAPI (1 e golf) Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Sociale en Ruimtelijke Statistieken
Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Sociale en Ruimtelijke Statistieken Nationaal Kiezersonderzoek 2006 Vraagteksten PAPI (1 e golf) versie 2.0 Opgesteld door : Frank Engelen Projectnummer : 205416
Nadere informatieHandreiking onderzoek opkomstcampagne gemeenten
Handreiking onderzoek opkomstcampagne gemeenten Onderzoekstemplate voor het uitvoeren van opkomstonderzoek onder inwoners In opdracht van het ministerie van BZK opgesteld door Daan cobs & Julien van Ostaaijen,
Nadere informatieVerfris het democratisch boeket
Verfris het democratisch boeket Meer aandacht voor nieuwe democratie Versie 0.1 Hein Albeda Utrecht, maart 2010 Atalantahof 1 3544 VD Utrecht T: 030 890 3222 F: 084 733 9829 1Verfris het democratisch boeket
Nadere informatie21 maart 2019 Auteur: Lisette van Vliet. Dag na Provinciale Statenverkiezingen
21 maart 2019 Auteur: Lisette van Vliet Dag na Provinciale Statenverkiezingen Samenvatting FVD-kiezer doet voorzichtige handreiking aan kabinet Veel kiezers die gisteren Forum voor Democratie hebben gestemd,
Nadere informatieWat doet de yup met Lombok? - Komst van de yup zet eensgezindheid in volkswijk onder druk.
Bijdrage Has Bakker 13 april 2017 Geachte voorzitter, leden van de raad, het college, Utrechters, Wat doet de yup met Lombok? - Komst van de yup zet eensgezindheid in volkswijk onder druk. Een ronkende
Nadere informatieWil de Wiegel van de ChristenUnie opstaan?
Wil de Wiegel van de ChristenUnie opstaan? Inleiding Het had weinig gescheeld of in 1999 zou een grondwetswijziging hebben plaatsgevonden die een referendum mogelijk maakt. In het paarse kabinet Kok II
Nadere informatieVaardigheden kinderen van 0 t/m 6 jaar
Vaardigheden kinderen van 0 t/m 6 jaar Iene Miene Media 2018 door Mediawijzer.net Iene Miene Media is een jaarlijks onderzoek van Mediawijzer.net naar het mediagebruik van jonge kinderen. Realisatie The
Nadere informatieCorrectievoorschrift VMBO-GL en TL 2004
Correctievoorschrift VMBO-GL en TL 2004 tijdvak 2 MAATSCHAPPIJLEER 2 CSE GL EN TL MAATSCHAPPIJLEER VBO-MAVO-D inzenden scores Voor dit examen hoeft u geen afnamegegevens aan de Citogroep te verstrekken.
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Module 5
Samenvatting Geschiedenis Module 5 Samenvatting door een scholier 1332 woorden 26 maart 2006 10 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis module 5 Hoofdstuk 1 1918, Troelstra wilde een revolutie
Nadere informatieOnze idealen zijn het fundament en onze oplossingen moeten het verschil maken.
De weg terug We zijn op de weg terug. Dat voel je en dat zie je. Overal in het land zijn er CDA-ers die hun rug rechten en met nieuw enthousiasme uitdragen waar we voor staan. Die weg terug was de opdracht
Nadere informatieGeneration What? 1 : Jongeren over Politiek
Generation What? 1 : Jongeren over Politiek De Generation What enquête peilde niet alleen naar de zogenaamd politieke opvattingen van jongeren, maar ook naar hun meer fundamentele houding tegenover het
Nadere informatieProDemos. voor docenten burgerschap, maatschappijleer, maatschappijwetenschappen
ProDemos voor docenten burgerschap, maatschappijleer, maatschappijwetenschappen 1 Inhoud workshop 1. Wat is ProDemos? 2. Wat doen wij voor docenten maatschappijleer? 3. Leuke en actieve werkvormen voor
Nadere informatie'Links is niet links meer'
Jaargang 7, nummer 76, 26 juni 2017 'Links is niet links meer' Caspar van den Berg over politieke scheidslijnen De oude klassieke tegenstelling tussen progressief en conservatief is tot op de draad versleten.
Nadere informatieEUROPESE VERKIEZINGEN Eurobarometer Europees parlement (EB Standard 69.2) Voorjaar 2008 Samenvatting
Directoraat-Generaal Communicatie Directoraat C - Betrekkingen met de burgers EENHEID MONITORING PUBLIEKE OPINIE 15/09/2008 EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Eurobarometer Europees parlement (EB Standard 69.2)
Nadere informatiePolitieke participatie
12 Politieke participatie In dit hoofdstuk komen de interesse en participatie van Amsterdammers in de politiek aan bod. 2014 was in dat opzicht een boeiend jaar, met drie verkiezingen en belangrijke verschuivingen
Nadere informatieAllen Vrouw Man 18-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+ N= 522 243 279 55 73 106 110 132 46 % % % % % % % % % 97,1 97,5 96,8 98,2 100,0 97,2 95,5 97,0 95,7
Filosofie Magazine Onderzoek De Grote Moraalenquête 2010 Tabellenboek Van Eunen Marketing 6 september 2010 Onderzoek uitgevoerd door PanelClix Representatief Nederland 18+, N=522 Vraag 1: Maakt u zelf
Nadere informatieHoe groot, is groot genoeg?
Hoe groot, is groot genoeg? Bas Denters (Bestuurskunde, Universiteit Twente) Kennisnetwerk Lokaal 13 Den Haag 17 april 2015 Schaalvergroting door de tijd Grotere gemeenten Minder gemeenten Schaal gemeenten
Nadere informatieTROELSTRA IS TERUG LES 1 BENODIGHEDEN LESDOELEN BENODIGDE VOORKENNIS
LES 1 Duur 40 à 50 minuten TROELSTRA IS TERUG LESDOELEN 1. Kennismaking met Troelstra. 2. Zin krijgen in toneelstuk, nieuwsgierig worden. 3. Te weten komen wat Troelstra bewoog, armoede, kiesrecht, kinderarbeid.
Nadere informatieWat is een rechtsstaat?
Wat is een rechtsstaat? Nederlanders hebben veel vrijheid. We hebben bijvoorbeeld vrijheid van meningsuiting: we mogen zeggen en schrijven wat we willen. Toch heeft deze vrijheid grenzen. Zo staat er in
Nadere informatieProeftoets E2 havo
Proeftoets E2 havo 5 2016 1. Een verdachte kan te maken krijgen met een aantal personen en instanties. Wat is de juiste volgorde? A. 1. de politie 2. de rechter 3. de officier van justitie. B. 1. de officier
Nadere informatieDiversiteit in Provinciale Staten
Diversiteit in Provinciale Staten In aanloop naar de verkiezingen van 2 maart inventariseerde E-Quality, hét kenniscentrum voor emancipatie, gezin en diversiteit, de kandidatenlijsten (zie werkwijze) van
Nadere informatieDruk bezocht politiek café over Oekraïne referendum
vrijdag 1 april 2016 Lees voor Druk bezocht politiek café over Oekraïne referendum door Heleen Hupkens, D666 Zeist Er moesten extra stoelen aangesleept worden. De tuinzaal van Antropia zal vol met D66
Nadere informatieCorrectievoorschrift examen VMBO-GL en TL 2003
Correctievoorschrift examen VMBO-GL en TL 2003 tijdvak 1 MAATSCHAPPIJLEER 2 CSE GL EN TL MAATSCHAPPIJLEER VBO-MAVO-D Inzenden scores Vul de scores van de alfabetisch eerste tien kandidaten in op de optisch
Nadere informatie