Beoordeling methodes Nederlands

Transcriptie

1 Beoordeling methodes Nederlands Vanuit de invalshoek: is er een goede begrijpend leeslijn? Laure Galjart en Ankie Bakker (maart 2009, bijgewerkt juni 2010)

2 Onderzoekje Vier methoden Nederlands: - Op Niveau onderbouw - Nieuw Nederlands, 4 e editie - Taallijnen, 3 e editie (en Talent) - Sprint Vraag: Goede begrijpend leeslijn of niet? Beperkingen: geen ict en docentenhandleiding bekeken, alleen leerjaren 1 geanalyseerd, lestijd berekenen voor lezen is moeilijk

3 Criteria Lezen: Is er een duidelijk leerlijn begrijpend lezen? Is er aandacht voor leesstrategieën? Is er een stappenplan lezen? Wat valt op? Woordenschat: Hoeveel en welke woorden? Leerlijn? Woordleerstrategieën? Stappenplan? Aanbod van woorden in context/integratie met tekstbegrip? Wat valt op?

4 Op Niveau onderbouw Opvolger van Op nieuw niveau Leeslijn: ja Leesstrategieën: per leesmanier (zoekend, globaal, grondig, studerend) & (kritisch h/v) een strategie op een bladzijde leesdoel, tekstsoort, opbouw tekst. Stappenplan lezen: nee

5 Op Niveau onderbouw Woorden: Hoeveel? 8x18 Woordenschatlijn? Ja, nieuwe woorden geïntegreerd aangeboden (woordvelden) Aandacht voor schooltaalwoorden Strategieën moeilijke woorden? Niet bij vmbo wel bij h/v Stappenplan? nee

6 Op Niveau onderbouw Wat valt op? Overzichtelijke indeling met kleuren voor paragrafen, Geen stappenplan lezen Onderwerpen receptief bij leesvaardig, direct productief bij schrijfvaardig Vmbo geen woordstrategie Vmbo geen schooltaalwoorden Weinig herhalingsoefening woorden Vmbo aantrekkelijk h/v erg vol, kleine letters

7 Op Niveau onderbouw Redelijk + leesstrategieën: overzichtelijk en uitgebreid, komen in opdrachten steeds terug + woorden komen 4 x terug(in tekst en 3 opdrachten) + aansprekende teksten (informatief&fictie) +/- woordstrategieën vmbo niet, h/v wel - geen stappenplan lezen Verbeterpunten? Stappenplan lezen + woordhulp voor vmbo (nieuwsbegrip)

8 Nieuw Nederlands onderbouw Lezen: Leeslijn? nee Leesstrategieën: globaal, intensief, zoekend en kritisch Nogal hapsnap, geen overzicht, geen algemene uitleg over strategieën. Hoe hoger het niveau, hoe uitgebreider. Stappenplan lezen? Soort stappenplan in gereedschapskist verstopt

9 Nieuw Nederlands onderbouw Woorden Woordstrategieën : hapsnap, geen overzicht Hoeveel? 6 x 15 woorden + algemene begrippen (homoniem, synoniem, tegenstelling) Aan de hand van tekst, 3 verwerkingsopdrachten

10 Nieuw Nederlands onderbouw Wat valt op? Overzichtelijke indeling met kleuren voor paragrafen Theorie nogal versnipperd, geen overzicht van bijv. leesstrategieën in boek, in gereedschapskist soort van stappenplan per soort tekst Woordenschat niet in context Schooltaalwoorden in gereedschapskist (abc)

11 Nieuw Nederlands onderbouw Matig + aantal lees- en woordstrategieën + woorden komen 4 x terug (in tekst en drie opdrachten) + aansprekende teksten (informatief & fictie) - onduidelijke opbouw leeslijn, hap snap kleine stukjes - geen overzicht of inleiding op lees- en woordstrategieën - stappenplan lezen verstopt in activiteitenboek - schooltaalwoorden verstopt in gereedschapskist, op alfabetische volgorde, geen verwerkingsoefeningen Verbeterpunten? Stappenplan lezen + woordhulp (Nieuwsbegrip)

12 Taallijnen Leeslijn - ja, strategieën worden opgebouwd, stappenplan studerend lezen en verkennend lezen Opvallend: kleurrijke teksten, beetje rommelig, veel wisselen tussen werkboek en handboek. Er wordt veel individueel gewerkt, lastig voor taalzwakke leerling. Theorie leesstrategieën beetje karig.

13 Taallijnen Woorden Hoeveel? 8 x 15 schooltaalwoorden + losse woorden. Ook in lj2. Niet in havo/vwo. Zowel aan lezen gekoppeld als apart (in woord en woordgebruik), moeilijke woordenwijzer Opvallend: woorden worden in context geoefend.

14 Taallijnen Redelijk + schooltaalwoorden, in context + redelijk zinvolle opdrachten + extra (taalbeleids)katern met opdrachten - Weinig tijd aan lezen - Leerlingen leren niet van elkaar - Hoeven niet echt te lezen om vragen te kunnen beantwoorden. - In havo/vwo wordt woordenschat gemist Verbeterpunten: Extra leestijd, gezamenlijke activiteiten rondom lezen

15 Talent Talent is het traditionele en rustige zusje van Taallijnen. Begrijpend lezen neemt geen prominente plaats in. Leesstrategieën worden alleen aangeboden in havo/vwo versie. De woordenschatlijn lijkt iets steviger in elkaar te zitten, met aandacht voor schooltaalwoorden en een moeilijke woordenwijzer. Er is nog te weinig beschikbaar om een oordeel te vellen over deze methode.

16 Sprint Leeslijn Geen leeslijn, oefening rond tekstsoorten Geen stappenplan Geen leesstrategieën Opvallend: heel eenvoudig, hapjes, bewerkte of zelfgeschreven teksten, doet denken aan basisschool

17 Sprint Woorden 6 x 10 woorden die uit de teksten nar voren komen, ook in lj.2 Stappenplan nieuwe woorden, stappenplan moeilijke woorden Oefening van woorden: van alles en nog wat Vaktaalwoorden in de bovenbouw Opvallend: heel sober en eenvoudig, belevingswereld van leerlingen, grapjes

18 Sprint Matig + toegankelijke opdrachten + visuele ondersteuning bij thema (video) + aparte katernen (extra oefening) voor lezen en woorden - Weinig tijd aan lezen - Geen ondersteuning bij lezen, weinig context Verbeterpunten: Materialen voor lezen en woordenschat inzetten, extra lestijd