Agri & Food. Bijlagen

Transcriptie

1 Agri & Food Bijlagen

2 2

3 ii Samenvatting Businessplan Meeting Point Food & Fresh Lab Zuid- Oost Brabant Food & Fresh Lab Zuid- Oost Brabant Het Food & Fresh Lab is zowel fysiek als functioneel dé plek waar bedrijfsleven en onderwijs samenkomt. Een praktijkruimte waar elke periode van 10 weken weer een andere productielijn staat opgesteld waarop studenten, medewerkers uit de foodindustrie en machineleveranciers naar hartenlust kunnen experimenteren om zo op een praktische manier kennis op te doen. Dit varieert van een op maat gemaakt lesprogramma gelinkt aan de lijn die op dat moment aanwezig is tot het volgen van bijscholing op diverse aspecten die komen kijken bij het verantwoord produceren binnen een food bedrijf. Tevens kunnen de machineleveranciers testen uitvoeren op de machines die zij op dat moment beschikbaar hebben gesteld of met gasten (c.q. potentiële kopers) een bezoek brengen aan ons Food & Fresh Lab. Binnen het Food & Fresh Lab brengen we de Plan- Do- Act- Check cyclus in de praktijk met échte machines waardoor studenten en cursisten continue verbeteringen doorvoeren om uiteindelijk een volledig beheerst proces te kunnen draaien, met alle bijhorende leermomenten van dien. Uiteindelijk is dit een pakket kennis en ervaring die ze meenemen en waarop ze altijd terug kunnen vallen in hun verdere carrière. Kortom: Het Food & Fresh Lab is een inspirerende praktijkomgeving waar iedereen op een praktische manier oneindig veel kan leren! Voor meer informatie: 1. Profiel Het profiel Food & Technologie De gouden Driehoek te weten; Gemeente Helmond/Eindhoven, Food Connection Point en de onderwijsketen in de regio vormen een uniek samenwerkingsverband. Door georganiseerde samenwerkingsverbanden met Nederlandse bedrijven in de Food sector is de uitrolbaarheid van het regio concept een haalbaar gedachtengoed voor andere regio s met overeenkomstige economische motieven. Investering in de duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking bouwt voort op hoge bereidheid bij Food bedrijven en Kenniscentra als De Groene Campus om te investeren in een leven lang leren. Duurzame georganiseerde aansluiting tussen de clusters en het beroepsonderwijs door de realisatie van vraag gestuurde centra voor beroepsonderwijs van topkwaliteit met doorlopende leerlijnen zijn uitgangspunten van het food innovation concept van de regio Helmond - Eindhoven. Arbeidsrelevantie Voor de food regio s is duurzame participatie van de potentiële beroepsbevolking van groot belang, maar dat alleen zal niet voldoende zijn. Er zal ook slimmer gewerkt 12

4 moeten worden aan het ontwikkelen van producten en diensten met hoge toegevoegde waarde en met het verhogen van de productiviteit als uiteindelijke doel. Een flexibele arbeidsmarkt waarin aandacht is voor duurzame inzetbaarheid van mensen, leeftijds- bewust personeelsbeleid en werkzekerheid is een belangrijke randvoorwaarde om internationaal competitief te blijven. Voor Zuidoost- Nederland is arbeidsmarkt- flexibiliteit van bijzonder groot belang, aangezien de bedrijfsbasis sterk op de internationale markt is gericht en meer dan gemiddeld blootstaat aan conjunctuur- schommelingen. De situatie in Zuidoost- Nederland is niet anders dan in de rest van Nederland; gebrek aan belangstelling en interesse in technische beroepen kan leiden tot marktverlies in de foodsector. Met name het tekort aan operators gaat de sector en dus Nederland enorm opbreken. Het concept Food en Technologie gaat het tij keren. Bedrijven en werknemersvraag Technologische ontwikkelingen waar veel werknemers in Zuidoost- Nederland in de kern hun brood aan verdienen, vragen aandacht voor scholing en het bijspijkeren van competenties. Het gemis aan adequaat opgeleid personeel in de Food branche verzwakt duurzaamheidsprincipes voor bedrijven en vertraagt economische dynamiek. Door te investeren in duurzame inzetbaarheid beschikt de regionale beroepsbevolking uit elke leeftijdscategorie over de benodigde kennis en vaardigheden om op deze ontwikkelingen in te spelen. Zo n investering draagt ook bij aan vermindering van tekorten op de arbeidsmarkt doordat meer mensen beschikken over de benodigde kennis en vaardigheden om langdurig inzetbaar te zijn. Verder krijgt ondernemerschap, een ander belangrijk aandachtspunt, door deze investeringen een impuls. Het unieke van vraag en aanbod matchen. Vraaggestuurde centra voor beroepsonderwijs van topkwaliteit hebben de ambitie meer jongeren te interesseren voor een technisch beroep door het aanbieden van zeer attractief onderwijs. Op deze manier willen partners een oplossing realiseren voor de tekorten aan technici. Als gevolg van banengroei en uitstroom van werknemers komt Zuidoost- Nederland jaarlijks technisch geschoolde MBO- ers en HBO- ers tekort. Het concept speelt in op de steeds hogere eisen die worden gesteld aan personeel met juiste kwalificaties op de juiste tijd en de noodzaak van innovatie in de clusters. De centra bieden één gespecialiseerd loket voor bedrijven in de clusters wat de samenwerking met het bedrijfsleven sterk zal bevorderen, zowel in het initiële onderwijs aan jongeren als bij de leven- lang- leren trajecten van de medewerkers. Het concept met onderwijsdoelen Het concept voorziet in mogelijkheden voor zowel opleidingen van jongeren als scholing van werkenden in de clusters. De betrokken onderwijsinstellingen van het (V)MBO, HBO en WO stemmen hun inzet af op Zuidoost- Nederlands schaalniveau en zoeken maximaal aansluiting bij nationale programma s. Met deze actie worden de voordelen van schaalgrootte in het onderwijs gezocht, terwijl het onderwijs kleinschalig wordt georganiseerd. De herschikking van kwalificaties door de minister in 2014 te realiseren wordt effectief realiseerbaar in het kader focus op vakmanschap. MBO- en HBO- studenten kunnen het onderwijs vinden in de regio waardoor reisafstanden geen belemmering zijn voor de studie en ze behouden blijven voor de arbeidsmarkt in de regio. De minoren die HBO en MBO onderwijs in onderwijsmodellen aan moeten bieden maken het mogelijk dat middels Food- minoren bestaande opleidingen food gerelateerd 13

5 worden. Daardoor ontstaat een bijzonder doelmatig curriculum in MBO en HBO programma s. In de afgelopen jaren is gebleken dat de beproefde samenwerking met partners in de gouden driehoek tot effectieve resultaten leidt. Onderwijs en bedrijfsleven vormen een unieke eenheid, zowel bestuurlijk als kennis delend. De gouden driehoek komt tot een economisch stabiele Food maak industrie die technologische ontwikkelingen uitprobeert en direct kennis deelt. 2. Bijdrage aan innovatie werkveld en onderwijs Bijdrage aan onderwijs: verhoging van actuele kennisniveau van docenten en deelnemers. Door de sterke wisselwerking met de bedrijven wordt de innovatiekracht versterkt. Studenten zijn beter voorbereid en toegerust voor deelname aan de arbeidsmarkt. Daardoor is er een betere match en een effectievere instroom in de foodarbeidsmarkt een maakbaar resultaat. Het onderwijsaanbod wordt op een innovatieve wijze middels de praktische insteek van het concept van het Food en Fresh Lab gegarandeerd. Studenten BOL/ BBL en medewerkers van food bedrijven krijgen op De Groene Campus een up to date arrangement van food onderwerpen aangeboden. Bedrijven uit de regio worden middels de samenwerking met het Food Connection Point direct betrokken bij het onderwijsaanbod. Elke 10 weken wisselt de lijn met machines in het Food & Fresh Lab. Door gebruik te maken van gastdocenten uit de regionale food industrie verhogen samenwerkingsacties het actuele kennisniveau van medewerkers, deelnemers en docenten. 3. Landelijke samenwerking Food & Fresh Lab biedt arrangementen zowel aanbod- als vraaggestuurd aan. De continu doorontwikkelde Food arrangementen worden zowel aanbod- als vraag gestuurd aangeboden. Het concept en de inrichting van het Food & Fresh Lab staat garant voor een optimaal flexibele praktische leeromgeving. Leerinhouden worden continu in overleg met bedrijven in zgn. try outs voorgelegd en vervolgens op maat doorontwikkeld. Toegankelijkheid en kwaliteit wordt middels een Plan Do Check Act cyclus geborgd. Nieuwe technologische toepassingen voortkomend uit het Food Tech Park worden door onderwijs direct geïmplementeerd in zichtbare onderwijs- programma s. Lees een uniek Food en Fresh Lab naast een Food Tech Park. 14

6 4. Sectorvisie en arbeidsmarkt Alle ingrediënten voor een (inter)nationaal excellent ecosysteem op het snijvlak van food & technology zijn aanwezig in Zuidoost- Nederland inclusief de 5- sterrenregio in Noordoost- Brabant. In en nabij de Brainport regio is een bovengemiddeld aantal (wereldwijd opererende) bedrijven op het gebied van food gevestigd met een grote diversiteit en grote spelers aan de vraagzijde. Daarnaast zijn veel hoogwaardige innovatieve bedrijven aanwezig met kennis van complexe high tech food systems, waaronder mechatronica en food processing, en is sprake van een hoogwaardige regionale foodgerelateerde onderwijs- en kennisinfrastructuur (o.a. Helicon, ROC Eindhoven, ROC ter AA, Fontys, HAS Den Bosch, OMO, TU/e, WUR, TNO). Het belang van de food sector binnen en buiten de regio zal de komende jaren aanzienlijk toenemen vanwege noodzakelijke innovaties in duurzame voedselsystemen en het creëren van hogere toegevoegde waarde (gezondheid, duurzaamheid, smaak en gemak). Valorisatie van kennis en verstevigen van kunde op het snijvlak van food & technology speelt op al deze terreinen een zeer belangrijke rol. Het thema food & technology raakt de volledige breedte van de voedingsindustrie en voor alle bedrijfstypen en grootte. Denk bijvoorbeeld aan food gerelateerde procestechnologie (milde conservering), scheidingstechnologie (bioraffinage), grondstofflexibiliteit, logistieke concepten en verpak- en bewaarmethoden. Het food bedrijfsleven heeft op de cross- over food & technology (F&T) een groeiende behoefte aan goed opgeleide technische vakmedewerkers. Goed opgeleide mbo- professionals zijn daarvoor nodig in zowel de procesmatige, industriële als ambachtelijke voedselbereiding (inclusief advisering over voeding, voedselbereiding en voedselveiligheid). Onze visie is dat technische kennis en kunde steeds meer cruciale en onderscheidende aspecten worden in het economisch innovatievermogen van het agrofood bedrijfsleven. De technologische ontwikkelingen in deze markt gaan razendsnel, waar het onderwijs continu en flexibel op moet aansluiten zodat het bedrijfsleven geen momentum in deze internationale markt zal verliezen. Jongeren met een bètatechnisch (top)talent, geënt op een state- of- art kennisbasis en gekoppeld aan bedrijfsrelevante onderwerpen, zijn de ankerpunten voor de economische groei van de food sector in de komende decennia. De verbinding van groen en grijs onderwijs is om die reden cruciaal. Om toekomstige kennisvragen en de vraag naar competente ondernemers en medewerkers in de kernsectoren van het agrofoodcomplex te beantwoorden, is verbinding van de groene en grijze onderwijskolom noodzakelijk en dient tot uitgangspunt te worden genomen voor de bijdrage die vanuit het onderwijs mag worden verwacht. De relevante kennisdomeinen agro & food, mechatronica, marketing, design, logistiek en een breed terrein aan technologische kennisterreinen dienen interdisciplinair en open te worden benaderd. Juist op de crossovers is de noodzakelijke winst te behalen voor een ondernemer. 15

7 5. Ambitie en missie Het Meeting Point F&T zal een prominente rol vervullen in de samenwerking tussen bedrijfsleven, mbo- onderwijs en andere partners op het snijvlak van food & technology (snijvlak agrofood, high- tech en/of chemie) vanuit De Groene Campus in Helmond als duurzaam, praktijkgeïntegreerd opleidings-, kennis- en ontwikkelcentrum. Vraagsturing vanuit het bedrijfsleven staat daarbij voorop. Het Meeting Point F&T onderzoekt, verzamelt en vertaalt de behoeftes van het food bedrijfsleven om te komen tot verleidend en vraaggericht onderwijs in een praktische leeromgeving en tot een kweekvijver voor talent via mbo- niveau 3 en 41, doorstroom, zijinstroom en het concept bedrijfsscholen. Daarbij wordt ingezet op een ondernemersgedreven aanpak en valorisatie van kennis. Deze missie van het Meeting Point F&T is vertaald in de volgende drie doelstellingen: versterken van de aanpak en samenwerking tussen het regionale bedrijfsleven en MBO; vergroten van de instroom, doorstroom en zijinstroom van mbo studenten, werkzoekenden en werknemers in het food bedrijfsleven; uitnutten van de faciliteiten van het praktijkleervoorziening Food & Fresh Lab op De Groene Campus door bedrijfsleven (o.a. via bedrijfsscholen) en onderwijsinstellingen. Versterken aanpak en samenwerking bedrijfsleven en onderwijs. 6. Organisatie Het management van het Meeting Point F&T ligt in handen van Helicon, locatie De Groene Campus, in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven verenigd binnen FoodConnectionPoint. Managementtaken omvatten: 1. Overall management van het Meeting Point F&T, waaronder verzorgen samenhang en afstemming activiteiten tussen partners. 2. Opstellen overall werkprogramma en projectstructuur. 3. Samenwerking met andere Meeting Points en overall CIV Agri & Food (Aeres). 4. Monitoren van de resultaten van het Meeting Point F&T. 5. Administratief en financieel beheer, bewaking planning en financiën. Het Meeting Point F&T wordt op hoofdlijnen aangestuurd door een stuurgroep, waarin de Triple Helix zitting heeft: bedrijfsleven (FCP, ZLTO en een bedrijf), onderwijsinstellingen (penvoerder Helicon, ROC Eindhoven, HAS Den Bosch en OMO Scholengemeenschap) en (semi)overheden (gemeente Helmond en Brainport Development). De stuurgroep wordt voorgezeten door een vertegenwoordiger van FCP. Het dagelijks management (Helicon, locatie De Groene Campus) stuurt in samenwerking met FCP de uitvoering aan van de doelstellingen. Zie onderstaand schema voor de organisatieopzet. 16

8 7. Partners Het Meeting Point Food & Technology in Helmond wordt gedragen door de triple helix partners, ondernemers, onderwijs en overheid in de regio Zuidoost- Nederland. Deze partners hebben reeds een lange en succesvolle geschiedenis van onderlinge samenwerking, waaronder het onlangs gerealiseerde Food & Fresh Lab en het in aanbouw zijnde Food Tech Park Brainport. Kern daarbij is het streven naar excellentie en onderscheidend vermogen op het snijvlak van groen en grijs. Opleidingencentrum De Groene Campus in Helmond is daarbij het fysieke ankerpunt geworden voor vele initiatieven in de regio. 17

9 De partners in het Meeting Point F&T zijn (primaire partners zijn weergegeven met een P): Ondernemers: o samenwerkingsverbanden: Food Connection Point (P), Food Tech Park Brainport (P), ZLTO (P) en het Werkgeversplein Helmond; o bedrijven: AAE, Ad van Geloven, Bavaria, Groentehof, Huijbregts Groep, Scelta Mushrooms. Onderwijs & onderzoek: o MBO- onderwijs: Helicon (P en penvoerder), ROC Eindhoven (P) en ROC ter Aa (P); o HBO- onderwijs: Hogeschool HAS Den Bosch en Fontys Hogeschool Eindhoven; o VMBO- MAVO- HAVO- VWO- onderwijs: OMO Scholengroep Helmond en Jan van Brabant College. Overheid & ontwikkelingsmaatschappijen: o o o gemeenten Helmond (P), Veldhoven, Best en Eindhoven; regionale overheid: Provincie Brabant en Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE); ontwikkelingsmaatschappijen: Brainport Development (P) en BOM. 8. Doelstellingen De behoeftes van het food bedrijfsleven op terrein van aanbod van mbo professionals moeten op een juiste manier worden ingevuld. Het regionale food & tech bedrijfsleven krijgt daartoe meer invloed en verantwoordelijkheid op de besturing en inhoud van de MBO- opleidingen en gerelateerde voor- en vervolgopleidingen. De inbreng van het bedrijfsleven wordt daartoe gebundeld om versnippering tegen te gaan en om de sturingsmogelijkheden te vergroten. Op dit terrein worden de volgende activiteiten ontplooid: 1. Bevorderen van effectieve samenwerking tussen ondernemers en onderwijs door het opzetten van een onderlinge samenwerkingsstructuur t.b.v. continue afstemming op inhoud en diepgang van onderwijsmodules. 2. Vergroten van het aantal stages, opdrachten en leerwerktrajecten van studenten in het bedrijfsleven (te organiseren via de infrastructuur van het Werkgeversplein Regio Helmond). 3. Ontwikkelen van stages voor docenten om in het regionale bedrijfsleven enkele dagen (intern) mee te werken om inspiratie en actuele kennis op te doen voor de eigen onderwijsomgeving. 4. Bijbrengen onderwijsvaardigheden aan gastdocenten uit het bedrijfsleven en verzorgen van gastdocentschappen. 5. Opstart internationaliseringsslag door ontwikkelingssamenwerking. 18

10 9. Deelnemersaantallen groen BOL minoren master afstand BBL in uit in uit Studieomvang 60 uur 32 uur 10. Samenvatting begroting Meeting Point Food & Fresh Lab Zuid- Oost Brabant Uitgaven totaal Menskracht (in kind) Menskracht (in geld) Huur (in kind) Totaal geld Totaal in kind Inkomsten totaal Bijdrage bedrijven in kind Bijdrage onderwijs geld Bijdrage onderwijs in kind Bijdrage overheid e.a. in geld Bijdrage overheid e.a. in kind Bijdrage landelijk CIV Totaal geld Totaal in kind Totaal