Alle kinderen mogen meedoen: volle kracht vooruit!

Transcriptie

1 Alle kinderen mogen meedoen: volle kracht vooruit! Meerjarenbeleidplan Leergeld Stichting Leergeld Losser

2 Inhoud 1. Kinderen aan de zijlijn 2. Wat doet Leergeld 2.1 Missie 2.2 Werkwijze: de Leergeld formule 2.3 De organisatie 2.4 Leergeld (Lg) Losser en JSF Overijssel 2.5 Leergeld Losser en de gemeente Losser 2.6 Beoordelingscriteria Lg Losser voor toekenning 2.7 Vergoedingen 7 3. Analyse van de huidige situatie en toekomstige ontwikkelingen 3.1 Externe ontwikkelingen Verwachte toename in de hulpvraag Verwachte afname overheidssteun Toename van hulpinitiatieven binnen de armoedeproblematiek 3.2 Lokale naamsbekendheid en uitvoering in beleid 1

3 1 Kinderen aan de zijlijn Op dit moment leven in Nederland, in gezinnen met lage inkomens, ongeveer kinderen in een situatie waarin er dagelijkse spanning is over het al dan niet kunnen voorzien in de eerste levensbehoeften. In Oldenzaal gaat het om ruim 1200 kinderen. Voor deze kinderen bestaat er een reëel risico op sociale uitsluiting, omdat ze om financiële redenen niet of onvoldoende kunnen deelnemen aan activiteiten op school en in het sociaal- maatschappelijke leven. Zij staan vaak letterlijk aan de zijlijn. Meedoen op school en in de vrije tijd van de kinderen wordt om financiële redenen onmogelijk. Hierdoor krijgen deze kinderen niet de mogelijkheid om zich volledig te ontwikkelen. Kinderen, die opgroeien in armoede hebben vaker last van gezondheidsproblemen en gevoelens van eenzaamheid, behalen lagere onderwijsprestaties en hebben meer kans om later zelf opnieuw in een armoedesituatie terecht te komen, of in de criminaliteit. Investeren in de meest kwetsbare groepen kinderen en zorgen dat ze al van jongs af aan mee kunnen draaien in de maatschappij, is van groot belang voor de ontwikkeling van een land. Niet investeren in de meest kwetsbare groep kinderen heeft niet alleen verstrekkende gevolgen voor de kinderen, maar voor de maatschappij als geheel. 2 Wat doet Leergeld? 2.1 Missie Leergeld wil op een duurzame manier investeren in de participatie en ontwikkeling van kinderen, die zonder extra steun aan de zijlijn van de samenleving terecht dreigen te komen. Leergeld heeft als missie het voorkomen van sociale uitsluiting van kinderen uit gezinnen met minimale financiële middelen. Leergeld biedt kansen aan kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten. Hierdoor kunnen ook deze kinderen hun sociale vaardigheden en kennis zo optimaal mogelijk ontwikkelen en later als volwassenen volwaardig participeren in de samenleving. Door deze kinderen niet buiten te sluiten, wordt voorkomen dat de maatschappij er later duur leergeld voor gaat betalen. De lange termijn ambitie van Leergeld is dat alle kinderen kunnen meedoen. Het motto van Leergeld is: Alle kinderen mogen meedoen, want nu meedoen is straks meetellen. 2.2 Werkwijze: de Leergeld formule Om kinderen weer mee te laten doen met hun leeftijdsgenootjes, heeft Leergeld haar eigen werkwijze: ouders die een aanvraag bij Leergeld doen, worden of thuis bezocht of komen op het kantoor van de Stichting Leergeld. De intermediair inventariseert tijdens een persoonlijk gesprek wat de vraag is en toetst de inkomens- en (eventuele) schuldensituatie. wanneer er geen voorliggende voorzieningen zijn waarop voor het betreffende kind een beroep gedaan kan worden, of wanneer deze voorzieningen niet toereikend zijn, kan (aanvullende) hulp geboden voor kosten aan clubs en scholen, een fiets of computer. Criterium hierbij is altijd dat de hulp bijdraagt aan de doelstelling van Leergeld: het voorkomen van sociale uitsluiting via het bevorderen van meedoen. Na afhandeling van de aanvragen die bij Leergeld binnenkomen, wordt steekproefsgewijs gecontroleerd of het betreffende kind nog meedoet aan de betreffende club of cursus. De betreffende verenigingen houden voor Leergeld een presentieoverzicht bij. 2

4 De Leergeld formule werkt! Leergeld bereikt hiermee ook gezinnen in armoede die veelal onbereikbaar lijken voor de overheidsinstanties. Er zijn verschillende factoren die hierbij een rol spelen. De stichting Leergeld (Oldenzaal): is laagdrempelig: iedereen kan een aanvraag indienen, elke aanvraag wordt onderzocht heeft persoonlijk contact met het gezin is een laatste materiële vangnet werkt lokaal en is lokaal ingebed. Ze werkt samen met gemeente, scholen, het welzijnswerk, maatschappelijke instellingen, serviceclubs, bedrijfsleven etc. hecht veel waarde aan deze local- for-local aanpak: 1) zij bereikt gezinnen en kinderen die via andere instanties wel bereikbaar zijn maar die een andere doelstelling hebben en 2) lokaal sponsorgeld wordt lokaal besteed werkt snel. Ze kan de afhandeling van aanvragen binnen 2-4 weken realiseren heeft een signaalfunctie naar Procesmanagement integraal Jeugdbeleid, gemeente en andere (vrijwilligers)organisaties op het gebied van armoedeproblematiek 2.3 De organisatie Leergeld is een vrijwilligersorganisatie, die haar hulpverlening met autonome stichtingen lokaal heeft georganiseerd. Naast Leergeld Losser zijn er in Nederland nog 92 lokale Leergeld stichtingen actief. Leergeld Losser werkt geheel met vrijwilligers. Het bestuur van Leergeld Losser leidt de stichting en zorgt voor lokale fondsenwerving. De coördinator heeft de dagelijkse leiding en begeleidt de werkzaamheden van de intermediair(s). De intermediairs ontvangen of bezoeken de gezinnen. Stichting Leergeld Losser is opgericht in 2015 en operationeel vanaf (maand)2016. Organisatie Leergeld Losser (peildatum januari 2016): bestuur: Ton Kremer, voorzitter; Ronald Mollink, secretaris; Bert Oonk, penningmeester en (naam) lid dagelijkse leiding: Gerard Kienhuis, coördinator intermediair: Monique Weierink, intermediair 2.4 Leergeld Losser en JSF Leergeld Losser werkt nauw samen met het Jeugdsportfonds (JSF) Overijssel. 2.5 Leergeld Losser en de gemeente Losser Leergeld Losser werkt samen met de gemeente Losser wat betreft het armoedebeleid, onderdeel kinderen. Bovengenoemde samenwerking betreft een proef en zal aan het eind van 2016 geëvalueerd worden. 3

5 2.6 Beoordelingscriteria voor uitkering door Leergeld Losser: het kind is tussen 4 en 18 jaar het gezinsinkomen is maximaal 110% van het sociale minimum voorliggende voorzieningen dienen eerst gebruikt te zijn alimentatie telt mee in het gezinsinkomen (indien dit betaald wordt) gezinnen in de schuldsanering waarvan het besteedbaar inkomen vergelijkbaar is met 110% van het sociaal minimum of minder kunnen ook een beroep doen op Leergeld ouders/verzorgers wonen in de gemeente Losser. ouders kunnen onder geen voorwaarde kosten declareren die zonder toestemming door Leergeld Losser al gemaakt zijn een ouder kan een aanvraag doen, maar kan geen betaling eisen. Leergeld is een tegemoetkoming, geen recht. De beoordeling of Leergeld tot honorering van de aanvraag overgaat, is aan de intermediairs en de coördinator, indien nodig in overleg met het bestuur. indien er een vermoeden van misleiding of fraude is, kan de coördinator besluiten geen aanvragen van het betreffende gezin meer in behandeling te nemen. Hij kan daarvoor een termijn stellen Vergoedingen: vergoeding per kind maximaal 250 per jaar. cliënten krijgen geen contant geld geld wordt overgemaakt naar sportverenigingen, sportcentra, muziekschool, Vondersweijde etc. sportkleding wordt verstrekt via cheques tweedehands fietsen worden verstrekt, maar tellen mee in het maximale bedrag van 250 per jaar tweedehands fietsen worden verstrekt vanaf groep 6 (indien op jongere leeftijd, ter beoordeling aan de coördinator) maximaal 1x per jaar wordt per gezin een tweedehands computer verstrekt. Hierop geldt in principe geen garantie (indien de computer binnen één maand kapot is, wordt deze wel vervangen) schoolreizen, sportkampen, kinderkampen worden vergoed, tot een maximum van 250 muziekles wordt vergoed tot het maximale bedrag van 250. Hieronder valt ook balletles etc. zwemles wordt vergoed vanaf 5 jaar. Kinderen mogen diploma A en B doen. Voor zwemles wordt de tegemoetkoming voor twee jaar toegekend, voldoende voor betaling van de zwemlessen gedurende 14 à 15 maanden en in de meeste gevallen voldoende voor het behalen van diploma A. Mocht een kind nog een korte tijd meer nodig hebben om af te zwemmen, overlegt de coördinator met het zwembad en JSF over een mogelijke verlenging van de betaling. Indien de tijd het toelaat mag ook voor diploma B worden opgegaan. van de vrijwillige ouderbijdrage voor scholen worden alleen die onderdelen vergoed die in de lijn liggen met Leergeld, zoals sportoriëntatie, excursies, sportieve en culturele vorming en culturele activiteiten. 4

6 Wat wordt niet vergoed: schoolboeken reiskosten van school naar huis (vv) internet, laptops, printers buitenlandse reizen (tenzij het een schoolkamp betreft) vrijwillige ouderbijdrage voor scholen (zie uitzondering hierboven) brillen, contactlenzen abonnement Speel-O-theek buitenschoolse opvang. Het doel van Leergeld is sociale uitsluiting bij kinderen voorkomen, daarom gaat het steeds om samen met andere kinderen, mee doen in de samenleving. 3. Analyse van de huidige situatie en toekomstige ontwikkelingen Bij het maken van strategische keuzes voor de toekomst van Leergeld is het belangrijk om een analyse te maken van de huidige situatie waarin Leergeld verkeert en van de mogelijke toekomstige ontwikkelingen waarmee Leergeld te maken zal krijgen. Het gaat dan om zowel een analyse van de externe omgeving als om een analyse van de interne situatie en ontwikkelingen. 3.1 Externe ontwikkelingen In de externe omgeving van Leergeld vallen een drietal ontwikkelingen op: een verwachte toename in de hulpvraag, een verwachte afname in overheidssteun en een toename van hulpinitiatieven binnen de armoedeproblematiek Verwachte toename in de hulpvraag In deze tijd van economische crisis is het de verwachting dat de armoede in Nederland de komende jaren verder zal toenemen. Ramingen geven aan dat de armoede in de periode van 2011 tot en met 2015 vooral voor kinderen is gestegen. Deze ontwikkeling komt voort uit toename van en is naar verwachting het grootst bij uitkeringsgerechtigden jonger dan 65 jaar (+ 3,5 procentpunt), vooral een-ouder gezinnen met kinderen. Volgens de raming zal de armoede bij kinderen sterker oplopen dan gemiddeld: in 2012 is het armoedepercentage onder kinderen naar verwachting 11,1% (+1,4 procentpunt, kinderen). Dat is het hoogste peil sinds het begin van deze eeuw. Door bezuinigingen op zowel overheids- als gemeentelijk niveau zal de participatie van kinderen in armoedesituaties aan de Nederlandse maatschappij de komende jaren nog meer onder druk komen te staan. Als gevolg van het bovenstaande verwacht Leergeld een toename in de hulpvraag. Deze ontwikkeling benadrukt voor Leergeld de noodzaak om zich in te spannen om nog meer kinderen te kunnen helpen, enerzijds via het uitbreiden van de eigen hulpverlening, en anderzijds via het overtuigen van de overheid van het belang en de noodzaak om sociaal isolement onder kinderen in armoede in Nederland te voorkomen. 5

7 Minderjarige kinderen met risico op armoede naar provincie, 2011* Minderjarige kinderen die opgroeien in armoede hebben vaak te maken met financiële beperkingen. Bij ruim 60 procent van deze kinderen is onvoldoende geld in het gezin om jaarlijks op vakantie te gaan en regelmatig nieuwe kleren zit er voor 40 procent van hen niet in. Ook een warme maaltijd met vlees, kip of vis en een deugdelijk verwarmd huis is voor kinderen die met armoede worden bedreigd veel minder vanzelfsprekend dan voor kinderen zonder armoederisico. Financiële beperkingen bij minderjarige kinderen, 2011 Marion van den Brakel en Linda Moonen Bron: StatLine, Laag en langdurig laag inkomen; personen in particuliere huishoudens Minderjarige kinderen met risico op armoede 2011 (maatwerktabel) 6

8 Het Nibud heeft uitgerekend (januari 2013) dat er voor een gezin met kinderen in de bijstand per maand 5 te besteden is voor sociale participatie. Hoewel de toename voor de gemeente Losser niet met cijfers is aan te geven, zijn er drie redenen waarom is aan te nemen dat die toename er wel zal komen: 1. toename van gezinnen op of onder het sociale minimum 2. ouders die voorheen alleen gebruik maakten van het minimafonds van de gemeente 3. grotere bekendheid Leergeld. De landelijke vereniging Leergeld gaat uit van een jaarlijkse groei van 15 % tot In de komende jaren zal Leergeld Losser dit groeipercentage eveneens nastreven Verwachte afname in overheidssteun Over het algemeen wordt verwacht dat in deze tijd van overheidsbezuinigingen ondersteunende subsidies voor maatschappelijke organisaties, op alle niveaus (rijk, provincies en gemeenten), onder druk zullen komen te staan. In de gemeente Losser heeft de gemeente niet bezuinigd op het armoedebeleid en juist in 2015 besloten om Leergeld te gaan steunen. Leergeld Losser zal naast de steun van JSF en gemeente moeten blijven proberen om via Serviceclubs geld binnen te krijgen. Het bestuur zal Leergeld gericht onder de aandacht brengen bij Serviceclubs. Andere mogelijkheid is ons via onze website te laten sponsoren door bedrijven met relatief kleine bedragen en dit te vermelden op de website Toename van hulpinitiatieven binnen de armoedeproblematiek Als gevolg van de toenemende armoedeproblematiek in Nederland, zijn er de laatste jaren ook steeds meer verschillende initiatieven voor hulpverlening tot stand gekomen, en is het de verwachting dat er nog meer bij zullen komen. Dit biedt enerzijds veel kansen op perspectief voor mensen die te maken hebben met armoedeproblematiek. Anderzijds kan dit leiden tot een verdere versnippering van het hulpaanbod en tot verwarring en onduidelijkheid bij de doelgroepen en mogelijke financiers. Deze ontwikkeling vraagt een proactieve houding van Leergeld in het op de hoogte blijven van alle huidige en nieuwe spelers binnen haar werkveld, het goed in de gaten houden van haar eigen meerwaarde en onderscheidende vermogen en het afstemmen en/of samenwerken met anderen. In Losser is Leergeld onderdeel van (namen) 3.2. Lokale naamsbekendheid en uitvoering in beleid Om meer naamsbekendheid te krijgen moeten we ons op drie groepen richten: 1. naamsbekend bij de doelgroep 2. toeleiders 3. naamsbekendheid bij clubs die ons kunnen sponsoren Ad 1 We kunnen onze doelgroep niet rechtstreeks benaderen. Daar hebben we toeleiders voor nodig, maar het blijkt ook dat ouders die we bereiken, andere ouders attenderen op de mogelijkheid van Leergeld. Ad 2 7

9 De belangrijkste vindplaatsen van de doelgroep is de school, het Welzijnswerk en de Sociale Dienst van de gemeente Oldenzaal. We hebben de indruk dat lang niet alle scholen actief verwijzen naar Leergeld. Er komen meer verwijzingen van (wijk dorp), dan van (wijk-dorp). Probleem, voor zowel de scholen als voor het Welzijnswerk is, dat er niet altijd contact is met de ouders. De gemeente heeft aangegeven dat alle uitvoerenden van het gemeentelijk minimabeleid op de hoogte zijn van Leergeld. Toch hebben we de indruk dat de verwijzingen in alle gevallen veel actiever kunnen, dan nu het geval is. Het is onbekend welke verwijzingen we krijgen van bijvoorbeeld het Maatschappelijk Werk, het procesmanagement etc. Ook weten we niet of andere stichtingen, bijvoorbeeld de Voedselbank actief verwijzen naar Leergeld. We gaan een gericht PR-beleid uitvoeren: aan alle nieuwe aanmelders wordt gevraagd en genoteerd wie hen geattendeerd heeft op het bestaan van Leergeld er zullen gesprekken gevoerd worden met Maatschappelijk Werk, scholen en het Welzijnswerk de intermediair neemt deel aan het (naam?) overleg Leergeld moeten ervoor zorgen dat ze van tijd tot tijd in de krant komt, met name in het Losser Journaal en de Nieuwe Dinkellander (gratis blad waarin ook KOM van de gemeente gepubliceerd wordt) Ad 3 Het bestuur stelt een brief samen waarin wordt gevraagd om een presentatie van Leergeld te mogen geven bij een bepaalde serviceclub. De vraag om te presenteren zal aan deze clubs gericht en gedoseerd gedaan worden. Leergeld Losser wil de doelstelling om jaarlijks 15% meer kinderen te kunnen laten meedoen, realiseren door zich te richten op de volgende strategische doelen: uitbreiding van de directe hulpverlening; intensivering van de samenwerking met andere organisaties, daar waar het de eigen doelgroep en het doel van Leergeld ten goede komt. 8