Bekeer je!, Gemeente van Jezus Christus

Transcriptie

1 Dienstnummer: 1230 zondag: 2 e advent datum: plaats: De Ontmoeting, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Matteus 3: 1-12 liederen: ps 80:1,2,7; kaarsenlied; projectlied; Lb 456b:1-4; Lb 439; Lb 745:1,2,4 eventuele bijzonderheden: Gemeente van Jezus Christus 1. Bekeer je! Dat hoor je niet vaak meer bij jullie in de kerk. Want; Bekeer je!, dat klinkt ouderwets, dat ruikt een beetje naar spruitjes. Bekeer je!, dat doet je denken aan zonde, en daar houden jullie niet zo van, want ook dát roept allerlei akelige gevoelens op. Bekeer je!, als je dat wil horen kun je beter je zwarte kousen aantrekken en daarmee naar een orthodoxe kerk gaan; of je blíje gezicht opzetten om je daarmee in een evangelische gemeente terecht te laten wijzen. Bekeer je!, nee, dat laten jullie je niet zomaar meer gezeggen; dat maken jullie zélf wel uit, autonoom en individualistisch als jullie zijn. 2. a. Nou, dat is bij mij wel anders! Ik liet het me zeker wel aanzeggen; door Johannes; 'de Doper' werd ie genoemd want hij doopte de mensen en masse. Ik was een van de velen die toestroomden uit Jeruzalem naar de plek in de woestijn waar hij stond bij de Jordaan. We trokken uit

2 2 schreef Matteus later letterlijk in zijn evangelie; we trokken uit, de woestijn in, om door het water van de Jordaan te gaan; alsof Matteus wilde zeggen: het lijkt wel op die oergeschiedenis van ons volk, dat oer-verhaal waar het altíjd weer om gaat: de uittocht uit Egypte, door de woestijn, en door het water van de Jordaan het beloofde land in ; weg uit het land van angst en dood, uit die wereld van de zonde, om die lange en die je-op-de-proef-stellende toch door de woestijn te maken, veertig jaar lang, een leven lang, om te leren, om die zonde àf te leren en het nieuwe leven áán te leren, om je voor te bereiden op het leven in het beloofde land, in Gods Koninkrijk, een wereld die goed is. b. We trokken uit, naar Johannes, in de woestijn. Altijd weer een plek van verwachting en hoop, die woestijn, van uitzien naar Gods heil. Zoiets had ook ooit de profeet Jesaja gezegd, toen ons volk opnieuw in zo'n land van heidendom en afgodendienst zat, zo tegengesteld aan het land dat God beloofd had: toen we in ballingschap in Babel zaten; toen had Jesaja het gezegd: er klinkt een stem in de woestijn, luid roepend:

3 3 'Maak de weg van de Heer gereed, maak recht zijn paden.' Een stem van hoop en verwachting! Een stem die bevrijding aankondigt! Nou, het leek wel of nú Johannes die stem was, alsof er opnieuw zo iets groots stond te gebeuren, alsof we opnieuw uit de ellende bevrijd zouden worden c. Ja, het leek zelfs nog wel groter en grootser. Want als je naar Johannes keek, zoals ie er uitzag met z'n mantel van kamelenhaar en z'n leren gordel, en je zag wat ie at: sprinkhanen en wilde honing-, als je naar Johannes keek dan was het twee druppels water met Elia. En Elia, de profeet, als die weer verschijnt, dan komt de Messias ook heel snel en dan zal eindelijk Gods Koninkrijk beginnen, zijn messiaanse rijk op aarde aanbreken. 3. a. Ja, wat kijken we dáár naar uit! Wat verlangen we daar naar! Want met die Romeinen in ons land is het leven zwaar en moeilijk. De sterksten en de rijksten hebben het voor het zeggen. Iedereen is bang, het vertrouwen is weg, je laat niet zomaar meer een touwtje uit je brievenbus hangen... De grootste schreeuwers lijken het te winnen, zogenaamd omdat ze opkomen voor het eigen volk en de eigen mensen, de mensen die vinden dat ze er vanzelfsprekend bijhoren; alsof dat een soort voorrecht is: dat je dezelfde afstamming hebt,

4 4 dezelfde zogenaamde 'joods-christelijke traditie', dat je -om zo te zeggenkunt zeggen: wij hebben Abraham als vader... Maar intussen hebben ze geen echte oplossingen voor de echte problemen en blijven de boze blanke mannen en vrouwen teleurgesteld achter. De mensen lijken wel steeds harder te worden en alleen nog maar voor zichzelf te knokken, en als je niet mee kunt doen lig je eruit, tel je niet mee. Overal is het oorlog, in het klein en in het groot. Mensen zijn op drift, vluchten weg, maar vinden nergens meer veiligheid, zijn nergens meer welkom. En zo lijkt het ook wel met de bínnenkant van de mensen: ze vinden geen rust voor hun ziel, opgejaagd als ze worden door carrière-stress, door steeds maar meer en meer, alle dagen de winkels open, tot 's avonds laat. Nou, de gevolgen zie je om je heen: we maken onszelf en elkaar kapot, we vernielen de aarde voor onze kinderen. Wat verlangen we naar rust, naar vrede voor onze ziel, naar vrede op aarde, naar heelheid en duurzaamheid voor onze wereld. b. Nee, zo gek is het dus niet dat overal vandaan de mensen naar Johannes komen, daar in de woestijn, bij de Jordaan, die grensrivier naar het beloofde land. Want bij Johannes

5 5 zindert dat verlangen, voel je: er gaat iets gebeuren, droom je en hoop je: het wordt anders! Bij Johannes vlamt het op: het gaat beginnen, de bevrijding komt eraan, vrede op aarde en vrede in je ziel: het kan! c. Het koninkrijk van de hemel is nabij, zo zegt Johannes het. Dat koninkrijk van God, zijn heerschappij overal op aarde en in de harten van de mensen: het hoeft niet ver weg te zijn, nee het ligt bij wijze van spreken voor het oprapen. 4. a. En daarom juist zijn oproep: bekeer je! Want wil dat koninkrijk er komen, wil er echt iets gaan veranderen, dan moet jíj veranderen Wil er echt een omkeer in de wereld komen, dan moeten wíj -u en jij en ikdan moeten wíj omkeren. Johannes is niet zo iemand die zegt: alles moet anders en vervolgens gebeurt er niks; nee, Johannes zegt: jíj moet anders! b. Dat klinkt streng en misschien zelfs wel hard, maar dat is het ook. Je kunt blijkbaar dat koninkrijk van God, dat beloofde land, dat 'Wonderland' die nieuwe tijd-,

6 6 je kunt dat blijkbaar niet binnengaan als je het niet eerst bij jezelf naar binnen láát. Het kan blijkbaar in de wereld niet anders worden als jij zélf eerst niet anders wordt. Je zult het blijkbaar nooit meemaken als jij het zelf niet wil meemaken. 'Een nieuw begin' kan er blijkbaar alleen maar komen als jij zelf ook nieuw begint. Daarom ook die doop en het belijden van je zonden. Het moet er helemaal af, al die 'viezigheid', al dat vuil, al die derrie die als een modderlaag over ons leven en samenleven ligt en de 'schoonheid' en glans ervan bedekt. Een grote schoonmaak is nodig, een reinigingsbad, een doop. c. Ja, dat klinkt streng en misschien zelfs wel hard, maar dat is het ook. Het is niks minder dan een oordeel. En zo zei Johannes het ook, vooral tegen de Farizeeën en de Sadduceeën, de leiders van ons volk, de mensen die het allemaal zo goed weten altijd, weten hoe je moet leven, weten wie er wel en niet bijhoren, weten waar Abraham de mosterd haalt Zo zei Johannes het ook: zeker, dat nieuwe begin, die nieuwe tijd, dat heil en die bevrijding-, dat komt er. Want na mij komt iemand

7 7 die veel meer vermag dan ik, en met hem komt het. Ik doop jullie met water, om je bekeren, maar hij zal jullie dopen met heilige Geest, zodat jullie helemaal in vuur en vlam komen te staan voor dat nieuwe begin. Hij zal jullie verzamelen, jullie 'oogsten' als goede vrucht, zoals een boer zijn graan verzamelt in de schuur. Alleen, dat vuur is ook een oordeelsvuur, een vuur dat wegbrandt wat niet goed is: zoals bomen die geen vrucht dragen, daarom omgehakt worden en verbrand; zoals kaf dat van dat bijeengebrachte koren gescheiden wordt om in onuitblusbaar vuur te worden verbrand. 5. a. En daarom dus: bekeer je! Want, zoals iemand het eens zei: Christus kan duizend keer in Betlehem geboren worden, maar als hij niet geboren wordt in jóu, dan is nog alles verloren. Bekeer je! Want zo maak je de weg van de Heer gereed, zo zorg je ervoor dat er een weg is waarlangs Gods heil de wereld in kan komen en mensen kan bereiken. b. Bekeer je! Dus: welke paden moet jíj rechtmaken in de wereld om je heen of in je eigen ziel? wat is de viezigheid in jóuw leven die eraf gespoeld moet worden

8 8 om jouw schoonheid boven water te krijgen en je weer te laten stralen? welke goede vruchten breng jíj nog niet op en welke bomen in jóuw leven zouden misschien moeten worden omgehakt? wat moet er op jóuw dorsvloer worden gereinigd en welk kaf moet er van jóuw koren worden gescheiden om te worden verbrand? c. Bekeer je! Nee, dat hoor je niet vaak meer bij jullie in de kerk. Het zou best vaker mogen klinken; móeten klinken; zeker in de adventstrijd. Want hoe kun je je anders voorbereiden op de Messias die je verwacht, op wie je hoopt, die komt?! Dus: bekeer je! Het kan echt! Het koninkrijk van de hemel is immers nabij! AMEN.