Zondag 22 februari 2015 in de Ontmoetingskerk te Koudekerk a/d Rijn

Transcriptie

1 Zondag 22 februari 2015 in de Ontmoetingskerk te Koudekerk a/d Rijn Mededelingen Bemoediging Psalm lied 91a: 1, 2, 3 Kyrie Gezongen kyrie: Lied 463: 1, 2, 6, 7, 8 Gebed om Gods licht Projectlied Lied 290 Schriftlezing Gen. 9: 8-17 Lied 25a: 1, 2 Evangelielezing Marcus 1: 1-17 Lied 539: 1, 2, 3, 4, 5 Preek Lied 538: 1, 2, 3, 4 Gebeden + acclamatie, stil gebed, onze vader Gaven Slotlied 139a: 1, 2, 3, 4 Zegen

2 De tekst waar we vooral bij stilstaan is deze: Meteen daarna dreef de Geest hem de woestijn in. Veertig dagen bleef hij in de woestijn, waar hij door Satan op de proef werd gesteld. Hij leefde er te midden van de wilde dieren, en engelen zorgden voor hem. Aansluitend op de preek zingen we Lied 538: 1, 2, 3, 4 Gemeente des Heren, zusters en broeders, Hoe word ik de mens die God heeft bedoeld? Veel mensen ervaren een tekort in hun leven. Je wilt wel leven zoals je bedoeld bent. Maar hoe doe je dat nu? Zo vaak gaan je goede voornemens verloren. Hoe word ik de mens die God heeft bedoeld? Die vraag brengt ons hoe dan ook op weg. Niet een weg die op een kaart is te vinden. Geen ANWB-borden die de weg wijzen. Het is een weg die met de woestijn te maken heeft. En met een visioen door wat God ons vertelt. Het is ook een weg van vertrouwen. Een weg van open handen, middenin de woestijn... Johannes de Doper heeft te maken met de woestijn. Hij is de stem in de woestijn, zegt Marcus. De woestijn is de omgeving voor zijn preken en zijn dopen. Van de week hadden we een mooi en zegenrijk gesprek. Het enige dat op tafel lag, was dit begin van Marcus. Een uur lang met elkaar leerling zijn. Leerling van het Woord. En samen de zegen ontvangen en doorgeven aan elkaar. Na dat gesprek reed ik 's avonds laat naar huis. 20 minuten asfalt. En onderweg viel het kwartje. Johannes doopt in de woestijn. Het is de laatste plek waar je water verwacht. En toch staat er onbekommerd: Dit gebeurde toen Johannes de Doper naar de woestijn ging en de mensen opriep zich te laten dopen en tot inkeer te komen, om zo vergeving van zonden te verkrijgen. Droog en dunbevolkt. Een minimum aan goede aarde geeft alleen aan de sterkste planten een kans. En vooral roofdieren weten zich er goed te handhaven. Op die plek roept Johannes de mensen op om zich te laten dopen. Ondergaan en opstaan.

3 Afwassen van de macht die ons weerhoudt om de mens te zijn die God heeft bedoeld. En dat: middenin de woestijn dus. De laatste plek waar je aan zoveel water denkt dat je kopje onder kunt gaan. Welke weg heb je daarvoor nu te gaan? Dopen doe je met open handen. Terwijl de woestijn de omgeving is van de gebalde vuist. De omgeving van vechten tegen de roofdieren. De omgeving van het Kiezen op elkaar en doorvechten. De woestijn staat heden ten dage in de belangstelling. Er zijn mensen die de woestijn opzoeken. Om dichter bij God te komen. Dat vind ik wel iets wat vooral bij onze moderne tijd hoort. De tijd van gejaagdheid enerzijds, en Happinez en mindfullness anderzijds. Drukke mensen kunnen dan verlangen naar de stilte van de woestijn. Meestal is dat dan voor even. Vaak ook in een omgeving die erop is ingericht om de woestijn aangenaam te maken. Ik vraag mij af of dat nu hier bedoeld is. De woestijn is in de Bijbelse taal niet zomaar positief te duiden. Woestijn is in de bijbel juist ook dreiging en gevaar. Het is de plek waar Hagar haar zoon Ismaël ziet sterven. Het is de plaats waar Elia het hoofd neerlegt om de dood te zoeken. Woestijn staat voor dorst, honger, hitte overdag en koude in de nacht. Woestijn is ook bijbels gesproken een beeld van Gods gericht. Een teken van onze zondigheid. Gods kinderen gaan nogal eens zonder hem en tegen hem in hun weg. Als ze dat doen, dan roepen ze zelf woestijn in hun leven op. Dat is niet gaan naar de woestijn. Nee, dat is de woestijn die komt in hun land, dorp en leven. Niet voor niets roept Johannes op tot bekering. Hij ziet mensen een doodlopende weg begaan. En hij wil ze hartstochtelijk daarvan laten omkeren. Door zich te laten dopen en vergeving van zonden te ontvangen. Wat betekent 40dagentijd? Sommigen zeggen: trek de woestijn in. Maar ik aarzel daarbij. Het is mij te positief. Het is mij teveel zelfwerkzaamheid. Dan word ik ouderwets reformatorisch. Want de oude geloofsbelijdenis hoor ik zeggen: Wij moeten gered wórden. De woestijn zelf intrekken, dat is mij teveel: We gaan ernaar toe om onszelf te redden.

4 Wat betekent 40dagentijd? Johannes ging de woestijn in. Welke woestijn? Dat staat er niet. Je zou haast zeggen: Johannes ging de woestijn binnen van de mensen. Johannes komt met zijn woord mijn woestijn binnen. Johannes ging met zijn woord naar onze woestijn. Wat betekent 40dagentijd? In dit licht zou ik zeggen: Erken de woestijn in je leven. Erken de woestijn in het leven van de gemeente. Erken de zonde die deze woestijn heeft opgeroepen. Zonde, dat is niet iets van een noodlot. We hebben leren onderscheiden tussen goed en kwaad. Zonde is deel van onszelf, van onze eigen keuzes. Tegelijk: zonde heeft ook iets tragisch. Het kleeft ons aan. En we kunnen niet voorkomen, hoe we ook ons best doen, dat onze kinderen er iets van meekrijgen. Dát is iets van de woestijn waarover de bijbel spreekt. Maar hoor: juist daar is Johannes er, met zijn woord. Bekeer je, zegt hij. En laat je dopen. In de Jordaan. Dat staat er weer wel met nadruk. Die woestijn die heeft geen omschrijving, die vind je niet op de kaart. De Jordaan wel. Maar zou dat het nu alleen zijn? Een plek op een kaart? Of zegt ook de Jordaan meer dan dat? De Jordaan dat is de doorgang van het volk Israël ná 40 jaar woestijn. Overgang van woestijn naar beloofd land. De Jordaan dat is genezing voor Naäman. De Jordaan dat is de overgang van Elisa van het leerling zijn naar het profeet zijn. Laat je dopen. Bekeer je van alles wat je leven tot woestijn maakt. En ga op weg naar het beloofde land. Laat je genezen. Wordt profeet. En zie dan tot je vreugde, je verbazing en ontroering dat Jezus er ook is. Dat juist Jezus daar ook is. De drager van de Geest, de levensadem. Het troostende is dat juist Jezus de woestijn kent. En dat juist Jezus zich laat dopen.

5 Maar wacht even: in zijn geval is de volgorde andersom. Hij wordt eerst gedoopt. In de Jordaan. En daarna wordt hij de woestijn in gestuurd. Woestijn is voor ons veel meer iets dat we over onszelf afroepen. Woestijn is voor Jezus een keuze. Hoewel... hij wordt gestuurd. Door de Geest. Gedreven staat er. Hij is een gedreven mens, met een missie. Een gedreven redder met een zending. En hij wordt op zijn missie gediend door engelen. Wie die engelen zijn? Misschien wel iemand die zelf in de woestijn verkeert. Iemand die, net als jij, lijdt aan de zonde, lijdt aan de droogte en de doodsheid. In jezelf, in het kerkelijk leven, in deze waanzinnige wereld. Die dient Jezus, die diakent voor Jezus. Waarom? Omdat Jezus hem tegemoet komt, middenin de woestijn. God grijpt in bij de Jordaan. God grijpt net zo goed in, in de woestijn. Juist in de woestijn werd een ongeregelde troep slaven tot volk van God gemaakt. Woestijn roepen we vaker over ons af dan dat het onze keuze is. Maar in de woestijn zijn we niet aan dat lot overgelaten. De doop komt mijn en jouw woestijn binnen. De Jordaan komt naar ons toe. De engelen vinden ons, ook middenin de woestijn. Maar wat meer is: Jezus, onze redder, komt door de doop heen mijn en jouw woestijn binnen. Doorgang, genezing, profeetschap komen naar ons toe. Engelen dienen hem en daarmee jou en mij, ook middenin onze woestijn. Niet: wij redden onszelf. Maar: wij worden gered. Dat zint ons niet, in onze tijd waarin we alles zelf moeten doen. Dat vinden we niet leuk, want het is niet authentiek. Ik ben gered... Dat zeggen we niet zo makkelijk, want het staat niet zo mooi op je visitekaartje. Stel je voor, dat we ons visitekaartje zouden uitwisselen. En daarop zou je zien staan: Ds. Nico de Lange Gered door Jezus Christus in de woestijn...

6 Zou je me dan nog een opdracht geven? En toch, en toch gaat het zo in dit evangelie van Jezus Christus. En daarmee bekrachtigt dit evangelie dat aloude verbond dat God met Noach sloot. Geen oervloed meer die het kwaad wegspoelt. Nee, in plaats daarvan de doop door onderdompeling middenin de woestijn. Die de macht van het kwaad doorbreekt. Zodat je kunt opstaan en de Geest ontvangen. 40dagentijd. Hoe word ik de mens die God heeft bedoeld? En het evangelie antwoordt: Laat je redden. Laat je dopen. Laat je dienen. Sta middenin de woestijn. De woestenij van de zonde die je wellicht over jezelf hebt afgeroepen. En luister naar de stem van God. Hij wijst je op die Ene: Jij bent mijn geliefde Zoon, in jou vind ik vreugde. Houdt dan in de woestijn het oog gericht op hem, die door de doop heen jouw woestijn binnenkwam. Jezus Christus hij verdraagt het. Hij houdt het uit, de verzoeking, de hitte en de koude, de wilde dieren en de nachten. Hij houdt het uit: je tekort, je zonde. Je woede en je waan. En zo helen langzaam je wonden en je verdriet, je pijn en je verlorenheid. Met hem kan ook jij het uithouden, in de verwoesting die er is. En kun je hem dienen door elkaar te dienen. Word een soort van elkaars engel... Zo mens te zijn op aarde... In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Halleluja, Amen.