we gaan mensen verleiden om mee te doen. Het is niet de bedoeling om mensen af te schrikken of te dwingen tot directe aanpassingen,

Transcriptie

1 Dienstnummer: 1315 zondag: 2 e zondag van de zomer datum: plaats: De Bron, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): 1 Koningen 19:19-21; Lucas 9:51-62 liederen: ps 84:1,2,5; Lb 747:1,8; Zingende gezegend 191:1,5,7; Lb 941; Lb 816; LLO 4-2:1,2,5 eventuele bijzonderheden: Gemeente van Jezus Christus 1. a. Hoe zou Jézus het klimaatakkoord presenteren...? Die vraag kwam bij mij boven toen ik deze preek aan het voorbereiden was en intussen over de presentatie van het klimaatakkoord las, afgelopen vrijdagmiddag, door minister Wiebes en zijn collega's. Stel je eens voor dat Jézus die minister van economische zaken is, zou hij het dan net zo doen als Wiebes: we gaan mensen verleiden om mee te doen. Het is niet de bedoeling om mensen af te schrikken of te dwingen tot directe aanpassingen, zo zei Wiebes. 1 b. Mensen verleiden, niet afschrikken of dwingen. Nou, dat klinkt heel anders dan wat we deze zondag in het evangelie horen. Jezus wil ook dat mensen gaan meedoen; mee gaan doen met hém; met hem meegaan; hem volgen. Maar, wat Jezus dan doet om ze zo ver te krijgen dat kun je toch geen 'verleiden' noemen? Eerder 'afschrikken'; of 'dwingen zich direct aan te passen'. Want daar lijkt het toch wel op. 2. a. Als iemand tegen hem zegt: ik zal u volgen, waarheen u ook gaat, dan schrikt Jezus hem meteen af, als hij duidelijk maakt dat je dan voortaan een dakloze bent, zonder vaste woon- of verblijfplaats, zonder een eigen plek die je rust geeft en bescherming biedt. 1 Zie bijvoorbeeld Trouw via deze link

2 2 Want de vossen hebben holen en de vogels hebben nesten maar de Mensenzoon heeft helemaal niks waar hij zijn hoofd te ruste kan leggen. Dat klinkt toch niet echt 'verleidelijk', lijkt me. Stel je voor dat iemand tegen de kerkenraad zou zeggen: ik wil wel scriba worden, hoe lastig die klus missschien ook is, en de kerkenraad zegt dan: de secretaresse van tegenwoordig heeft een computer en een office manager is uitermate goed opgeleid maar de kerkenraad heeft slechts pen en papier voor deze vrijwilligersfunctie: zou dat uw motivatie nou erg vergroten? b. En als Jezus dan vervolgens iemand anders oproept met hem mee te gaan, hem te volgen, maar die zegt dat ie eerst z'n vader wil begraven -en daarmee is niet gezegd dat die vader net is overleden; hij kan ook bedoelen: straks, ooit, als mijn ouders er niet meer zijn en de zorg om hen mij niet meer bindt, dán heb ik alle vrijheid om met Jezus mee te gaan, als Jezus zegt: volg mij, maar die mens wil eerst z'n vader begraven, en Jezus zegt dan: laat de doden maar hun doden moeten begraven, dat schrikt toch eerder af dan dat je meteen flinke zin krijgt om mee te doen en mee te gaan. Overigens, de kerkenraad kreeg het nogal eens te horen: die taak waar je me nu voor vraagt, die wil ik best wel doen, alleen, nu komt het mij niet uit; later graag, als ik niet meer werk, dan heb ik er wel tijd voor; later graag, als de kinderen de deur uit zijn; later graag, als mijn andere vrijwilligerstaak is gestopt. Tja, dan kun je als kerkenraad toch moeilijk zeggen: laat je werk je werk; of: laat de kinderen maar voor zichzelf zorgen,

3 3 maar word jij nú ouderling of diaken. c. En dan bij de derde, die ook zegt: ik zal u volgen, maar wel eerst afscheid wil nemen van z'n familie-, bij die derde lijkt het toch alsof die zich maar direct moet aanpassen, want met zo achterom kijken ben je niet geschikt voor Gods koninkrijk, pas je niet goed bij Jezus. Stel je voor dat je zegt: ik wil wel iets doen aan het klimaat en de duurzaamheid, ik wil bijvoorbeeld in onze eigen wijkgemeente De Drieklank wel meewerken aan het project 'Stof tot nadenken' dat de werkgroep Economie en geloof voor de komende twee jaar heeft gelanceerd, alleen, ik kan niet meteen, er zijn nog wat dingen die ik éérst moet afhandelen. En dan krijg je te horen: dit is zó dringend dat je niet eerst andere dingen kunt doen, dit heeft zó'n haast dat je niet eerst achterom kunt kijken, jij bent niet geschikt voor dit project, je past het teveel aan aan jezelf. Tja, ik vermoed dat u dan echt niet ineens tóch maar meteen alles aan de kant gooit om mee te gaan doen 3. Nou kun je natuurlijk zeggen: ja maar, in het evangelie van deze zondag gaat het helemaal niet over een klimaatakkoord of over vacatures in een wijkgemeente of over een project met duurzame kleding. Nee, het gaat over het koninkrijk van God. En dat is toch iets anders. a. O ja? Is dat zo? Dat koninkrijk van God is toch een verantwoordelijkheid van de gemeente van Jezus Christus? En om die verantwoordelijkheid praktisch te maken,

4 4 daar heb je toch mensen voor nodig binnen die gemeente die allerlei taken op zich nemen, zodat die gemeente zich zo goed mogelijk kan inzetten voor dat koninkrijk van God? En verder, dat koninkrijk van God, dat heeft toch alles te maken met Gods 'goede schepping', met de wereld zoals ie door God bedoeld is, met zijn nieuwe aarde onder een nieuwe hemel die duurzaam en fairtrade is, waar we dus het klimaat niet opwarmen en mensen niet uitbuiten? b. Zou Jezus niet juist dáárvoor volgelingen nodig hebben? Zou hij niet juist dáárvoor ook óns roepen; roepen om met hem mee te gaan en met hem mee te doen, roepen om hem te volgen? 'Denkend aan Gods koninkrijk': zou niet juist dát onze identiteit zijn: dat we volgeling van Jezus zijn, dat we zíjn taal spreken, die een taal is van liefde, van vrede en recht, van ontferming en barmhartigheid, van omzien en meeleven; en dat we daarom de symbolen en tradities van het christelijk geloof belangrijk vinden; en dat juist in dat discipelschap onze vrijheid ligt? 2 Het lijkt er misschien vaak op dat we als christenen erg verdeeld zijn. En zeker, we kunnen er wat van. Ook in de kerk hebben we nogal eens vuur uit de hemel afgeroepen om de ander te verteren, zoals Jekobus en Johannus voorstellen om te doen bij de Samaritanen, nota bene hun 'zusterkerk', zeg maar. 2 Toespeling op het deze week verschenen verslag van het SCP-onderzoek naar de identiteit van Nederland. Zie bijvoorbeeld Trouw via deze link

5 5 En we hebben het ook dikwijls niet alleen bij dat 'afroepen' gelaten, maar zélf ook het vuur ter hand genomen, letterlijk of figuurlijk Ja, het lijkt er misschien vaak op dat we als christenen erg verdeeld zijn. Maar ten diepste zijn we één en zijn we het erover eens: de identiteit die ons met elkaar verbindt, is: we horen bij Jezus, we zijn zíjn volgelingen, we gaan voor Gods koninkrijk. 4. Het lijkt dus allemaal vrij duidelijk en eenvoudig: als christen ga je mee met Jezus, volg je hem op zijn weg; de weg naar Gods koninkrijk. Je weet waar je aan begonnen bent. a. Maar, ís het ook echt zo duidelijk en eenvoudig? Weet je wel echt waar je aan begonnen bent? Want, heeft u daarstraks bij de Evangelielezing gehoord hoe het begon: Toen de tijd naderde dat Jezus van de aarde zou worden weggenomen, ging hij vastberaden op weg naar Jeruzalem. We zitten hier op een heel belangrijk kruis-punt in het Lucasevangelie: Jezus gaat op weg naar Jeruzalem, want dat is het doel van zijn levensreis. Daar, in Jeruzalem, daar zal het allemaal gaan gebeuren: kruis en opstanding en hemelvaart; daar, in die stad van de tempel, daar, op de berg Sion waar ooit alle volken naartoe zullen komen om torah te leren, zodat uiteindelijk heel de wereld Gods koninkrijk zal zijn. Jezus is op weg naar Jeruzalem, waar -zoals Mozes en Elia het bovenop de berg met hem besproken hadden -, waar hij zijn exodus, zijn uittocht moet volbrengen. Die weg van Jezus is dus een kruis-weg;

6 6 een weg van grote weerstand, van lijden, van dood. Een weg die niet echt 'verleidelijk' is, waarop je nergens rustig je hoofd kan neerleggen, er geen gelegenheid is om dingen uit te stellen, waarop je alles achter je moet laten zonder goed afscheid te kunnen nemen. Jezus volgen, achter hem aangaan, meedoen met hem voor Gods koninkrijk-, nee, zo duidelijk en zo eenvoudig, zo 'verleidelijk' en zo 'ongedwongen' is dat niet; veeleer 'afschrikwekkend'. Waarom moest ik uw stem verstaan?, zo kun je dan ook terecht zingen, want ik zie voor mij kruis na kruis... 3 b. Maar, tegelijk: daar in Jeruzalem zal het ook verder gaan. Niet alleen kruis en dood, maar ook opstanding en leven! Én hemelvaart! Die weg van Jezus komt dus uiteindelijk in de hemel uit. Nee, niet omdat de aarde er niet toe doet, maar júist omdat de aarde ertoe doet. Omdat het dan Pinksteren kan worden; omdat als Jezus wordt weggenomen van de aarde, er ruimte komt voor de Geest; de Geest die óns juist inspireert en enthousiast maakt om Jezus te volgen op zijn weg, om zijn weg juist op aarde, in déze wereld voort te zetten, om op weg te gaan om het koninkrijk van God te verkondigen, om geschikt te worden voor het koninkrijk van God. 3 Liedboek lied 941

7 7 5. Lucas vertelt niet hoe het afloopt met die drie mensen uit het verhaal: of ze Jezus nou zijn gaan volgen of niet. Zouden ze met Hem zijn meegegaan naar Jeruzalem? Zouden ze Jezus op zijn levens-weg gevolgd zijn? Misschien is er wel eentje diaken geworden en eentje ouderling en eentje scriba Want, als Lucas niet vertelt hoe het afloopt met het verhaal, zou hij óns dan misschien willen 'verleiden'? Verleiden om er zélf een 'ver-volg' aan te geven? AMEN.