COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS - BESLUIT

Transcriptie

1 COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS - BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 19 juni 2012 nummer: 2012_BW_00100 Onderwerp Intentieovereenkomst Samenwerken in de Afvalwaterketen - vormend Beknopte samenvatting De plannen voor samenwerking in de afvalwaterketen moeten worden gezien in het kader van het in 2011 gesloten Bestuursakkoord Water. Het Bestuursakkoord gaat over het vergroten van de doelmatigheid in de afvalwaterketen (het proces van verzamelen, transporteren en zuiveren). In het Bestuursakkoord Water zijn ook de in 2010 gemaakte afspraken tussen de VNG en de Unie van Waterschappen over intensieve samenwerking tussen gemeenten onderling en gemeenten en Waterschappen bekrachtigd. Om deze samenwerking vorm te geven en op basis van zuiveringskringen en al bestaande intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, hebben de gemeenten Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Wassenaar en Teylingen het Cluster Bollenstreek opgericht. Bevoegd: Kees van Velzen Betrokken: Leo van der Zon HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Ingewonnen advies/adviezen: JZ Bijgevoegde bijlage(n): Bijlage 1: Ontwikkeling rioolheffing (informatief) Bijlage 2: Intentieovereenkomst (informatief) Bijlage 3: Volmacht (informatief) MOTIVERING Volgende feiten gaan aan de beslissing vooraf: p 1 van 41

2 De gemeenten en het Hoogheemraadschap van Rijnland zorgen gezamenlijk voor de verwerking van het afvalwater. Zij doen dit door het afvalwater in te zamelen, te transporteren en te zuiveren, de zogenaamde afvalwaterketen. Elke partij heeft binnen de afvalwaterketen een eigen wettelijke verantwoordelijkheid en zorgplicht voortkomend uit de Waterwet en de Wet milieubeheer. Plannen voor samenwerking in de afvalwaterketen moeten worden gezien in het kader van het in 2011 gesloten Bestuursakkoord Water. Het bestuursakkoord gaat over het vergroten van de doelmatigheid bij het beheer van de afvalwaterketen door samen te werken met andere gemeenten en het Hoogheeraadschap van Rijnland in het zogenaamde Cluster Bollenstreek. Naast het Hoogheemraadschap van Rijnland en de gemeente Teylingen maken de gemeenten Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Wassenaar deel uit van het cluster. Deze beslissing wordt genomen om volgende redenen: 1. Instemmen met de intentieovereenkomst "Samenwerking Afvalwaterketen Cluster Bollenstreek". Argumenten: 1.1 De intentieovereenkomst borgt op bestuurlijk niveau de samenwerking in de afvalwaterketen tussen de gemeenten Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Wassenaar, Teylingen en het Hoogheemraadschap van Rijnland in de cluster Bollenstreek. De intentieovereenkomst is bijgevoegd (bijlage 2 deel 1). De partijen spreken af zich in te spannen om tot samenwerking te komen in de afvalwaterketen volgens de afspraken in het Bestuursakkoord Water. 1.2 De aan de overeenkomst deelnemende partijen werken toe naar een optimale gezamenlijke aanpak in de afvalwaterketen op het gebied van beheer, onderhoud en investeringen. Het borgen van de kwaliteit, het verminderen van de kwetsbaarheid en het verlagen van de maatschappelijke kosten zijn hierbij de leidende uitgangspunten. 1.3 Binnen de overeenkomst worden de beoogde samenwerkingsactiviteiten inhoudelijke uitgewerkt in modules. De deelnemende partijen kunnen per module beslissen om deel te nemen aan de verdere uitwerking hiervan. Een module kan leiden tot concrete operationele afspraken over beleid en/of uitvoering, of kan een intentie weergeven om een bepaald onderwerp nader uit te werken. Binnen het cluster Bollenstreek worden in eerste instantie de modules meten, reiniging/inspectie, onderhoud mechanische installaties, kenniscentrum, storingsdienst en afstemming investeringen het meest kansrijk geacht. Deze modules moeten worden gezien als een eerste start in de samenwerking. Binnen het cluster Bollenstreek zijn nog meer onderwerpen beschikbaar om bij gebleken succes de samenwerking in nader te formuleren modules verder te verbreden. 1.4 Deze intentieovereenkomst moet de samenwerking tussen de gemeenten Teylingen, Katwijk en Noordwijk in TKN-verband niet belemmeren. Het TKN en de projecten die in dit verband worden gerealiseerd is onderdeel van de maandelijkse agenda van het SGR. De projecten van het TKN leveren een positieve bijdrage aan de doelstellingen van het SGR omdat deze projecten richting en deels invulling geven aan de modules van het SGR. 2. Instemmen met het verstrekken van een volmacht aan wethouder C.P. van Velzen voor het ondertekenen van deze intentieovereenkomst. Argumenten: p 2 van 41

3 2.1 Om wethouder Van Velzen de gemeente Teylingen te laten vertegenwoordigen bij de ondertekening van de overeenkomst dient de burgemeester hiervoor een volmacht te geven. De volmacht is bijgevoegd (bijlage 3) Op 26 juni 2012 wordt de intentieovereenkomst voor de samenwerking in de cluster Bollenstreek tijdens een feestelijke bijeenkomst ondertekend. Wethouder Van Velzen zal hierbij de gemeente Teylingen vertegenwoordigen. Tijdens deze bijeenkomst worden de overeenkomsten van de alle clusters binnen het gebied van Rijnland getekend. Deze beslissing wordt genomen rekening houdend met volgende adviezen: JZ Het advies is gunstig. <p>geen opmerkingen</p> Beslist het volgende: BESLISSING punt 1: Gevraagde beslissingen: Instemmen met de intentieovereenkomst "Samenwerking Afvalwaterketen Cluster Bollenstreek", onder voorbehoud dat deze wordt afgestemd met de samenwerking in TKN-verband; Instemmen met het verstrekken van een volmacht aan wethouder C.P. van Velzen voor het ondertekenen van deze intentieovereenkomst; De commissie Ruimte te informeren over deze intentieovereenkomst. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Gemeentewerken Projecten en Planvoorbereiding Financile consequenties: Er zijn geen financiele consequenties. BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Bijlage 1: Ontwikkeling rioolheffing Bijlage 2: Intentieovereenkomst Bijlage 3: Volmacht p 3 van 41

4 Bijlage 1 Grafiek uit VNG brief.doc Bijlage 1 Grafiek uit VNG brief BARW/U p 4 van 41

5 intentieovereenkomst Bollenstreek def.doc Intentieovereenkomst Samenwerking Afvalwaterketen Rijnland en gemeenten Cluster Bollenstreek Opbouw van deze intentieovereenkomst Deze intentieovereenkomst is opgebouwd uit twee delen. Een algemeen deel ter ondertekening door de bestuurders en een deel met verschillende modules. In het algemene deel committeren bestuurders zich aan de intentie te komen tot samenwerking in de afvalwaterketen, conform de landelijke afspraken in het Bestuursakkoord Water. Verdere uitwerking van de inhoudelijke samenwerkingsactiviteiten in de afvalwaterketen vindt plaats via verschillende inhoudelijke modules. De status van een module is afhankelijk van het onderwerp en de fase waarin de uitwerking van het onderwerp zich bevindt. Een module kan concrete operationele afspraken bevatten over beleid en uitvoering of kan een intentie weergeven om een bepaald onderwerp nader uit te werken. Afhankelijk van de afspraken kan een module onderdelen bevatten, zoals een overeenkomst met financiële afspraken of een verdere beleidsmatige toelichting. p 5 van 41 1

6 Intentieovereenkomst samenwerking Afvalwaterketen Cluster Bollenstreek ALGEMEEN DEEL Inleiding De gemeenten en het hoogheemraadschap Rijnland zorgen gezamenlijk voor de verwerking van het afvalwater. Zij doen dat door het afvalwater in te zamelen, te transporteren en te zuiveren. Dit wordt de afvalwaterketen genoemd. Ook het transport van regenwater is deel van de afvalwaterketen. Beide organisaties hebben daarin hun eigen wettelijke verantwoordelijkheid en zorgplicht, voortkomend uit de Waterwet (Wtw) en de Wet milieubeheer (Wm). De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het inzamelen van afvalwater binnen de gemeentegrenzen en het transport daarvan naar het overnamepunt. Het hoogheemraadschap Rijnland is verantwoordelijk voor het verdere transport van het afvalwater vanaf het overnamepunt en het zuiveren van het afvalwater alvorens het wordt geloosd op het oppervlaktewater. Er is sprake van één afvalwaterketen met twee actieve beheerders. De processen binnen de afvalwaterketen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en beïnvloeden elkaar onderling. Inzameling, transport en zuivering van afvalwater (en regenwater) worden bij voorkeur vanuit duurzaamheid en efficiency niet los van elkaar (sectoraal) bekeken, maar in hun samenhang (integraal). Dit vergroot de doelmatigheid in de afvalwaterketen en vergroot het maatschappelijk rendement. Aanleiding In 2010 hebben de Unie van Waterschappen (UvW) en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) landelijke afspraken gemaakt over een intensievere samenwerking in de afvalwaterketen tussen alle gemeenten en waterschappen. Belangrijkste verandering ten opzichte van eerdere afspraken is dat de samenwerking nu een resultaatsverplichting kent. De UvW en VNG hebben afgesproken in 2020 op landelijk niveau 380 miljoen euro te besparen op het gebied van de afvalwaterketen. De huidige plannen voor intensivering van samenwerking in de afvalwaterketen moeten worden gezien in het kader van het Bestuursakkoord Water. Dit bestuursakkoord werd in een in oktober 2011 verstuurde ledenbrief van de VNG als volgt uitgelegd: In het Bestuursakkoord Water zijn afspraken gemaakt over het vergroten van de doelmatigheid in het beheer van het watersysteem en de waterketen. Het doel van de afspraken over de afvalwaterketen in het Bestuursakkoord Water is drieledig: 1 Het realiseren van kostenbesparingen in het beheer van de afvalwaterketen ten opzichte van de geprognosticeerde kostenontwikkeling; 2 Het vergroten van de kwaliteit van de uitvoering van de beheertaken en het innovatievermogen; 3 Het verminderen van de personele kwetsbaarheid bij de uitvoering van de beheertaken. 2 p 6 van 41

7 Het te besparen bedrag is landelijk verdeeld over beide verantwoordelijken: de gemeenten en de waterschappen. De gemeenten nemen 140 miljoen voor hun rekening op het rioleringsbeheer, de waterschappen besparen 100 miljoen op de zuivering van het afvalwater, en door onderlinge afstemming en samenwerking wordt nog eens 140 miljoen bespaard. Binnen het beheergebied van het Hoogheemraadschap van Rijnland nemen het Hoogheemraadschap en de gemeenten een besparingsdoelstelling van een indicatief bedrag van 23,8 miljoen voor hun rekening. De gemeenten 7,6 miljoen op het rioolbeheer, Rijnland 7,5 miljoen op de zuivering van het afvalwater, en door onderlinge afstemming en samenwerking wordt nog eens 8,7 miljoen bespaard. In het cluster Bollenstreek wordt invulling gegeven aan het realiseren van de landelijke besparingsdoelstelling door samenwerking van onderstaande partijen. Partijen De gemeente Katwijk, te dezen conform artikel 171, lid 2 van de Gemeentewet, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de Wethouder de heer drs. M.W.Ch. Udo, daartoe gemachtigd door het College van burgemeesters en wethouders, de gemeente Lisse te dezen conform artikel 171, lid 2 van de Gemeentewet, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de Wethouder de heer A.A.M. van Zelst, daartoe gemachtigd door het College van burgemeesters en wethouders, de gemeente Noordwijk, te dezen conform artikel 171, lid 2 van de Gemeentewet, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de Wethouder de heer M.W. Vroom, daartoe gemachtigd door het College van burgemeesters en wethouders, de gemeente Noordwijkerhout, te dezen conform artikel 171, lid 2 van de Gemeentewet, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de Wethouder de heer M. Vissers, daartoe gemachtigd door het College van burgemeesters en wethouders, de gemeente Teylingen te dezen conform artikel 171, lid 2 van de Gemeentewet, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de Wethouder de heer C.P. van Velzen, daartoe gemachtigd door het College van burgemeesters en wethouders, de gemeente Wassenaar te dezen conform artikel 171, lid 2 van de Gemeentewet, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de Wethouder, mevrouw drs. D. Dekker-Mulder, daartoe gemachtigd door het College van burgemeesters en wethouders, verder te noemen de gemeenten, en het Hoogheemraadschap van Rijnland, verder te noemen het hoogheemraadschap, te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer J.G.M. Schouffoer, hierna te noemen partijen, Overwegende Dat het Hoogheemraadschap van Rijnland op grond van de Waterwet (Wtw) zorg draagt voor het zuiveren van afvalwater (Wtw art. 3.4) 3 p 7 van 41

8 Dat de gemeenten op grond van de Waterwet en Wet milieubeheer (Wm) zorg dragen voor de doelmatige inzameling en transport van afvalwater en hemelwater dat vrijkomt van binnen haar grondgebied gelegen percelen. (Wm art en Wtw art. 3.5 en art. 3.8) Dat het inzamelen, het transport en het zuiveren van het afvalwater deel uitmaken van één systeem, de afvalwaterketen. Dat partijen op grond van hun publieke taak zorg dragen voor de, met het oog op een doelmatig en samenhangend waterbeheer, benodigde afstemming van taken en bevoegdheden waaronder het zelfstandige beheer van inname, inzameling en zuivering van afvalwater (Wtw art. 3.8). Dat het Bestuursakkoord Water 2011 en de landelijke afspraken van de UvW en de VNG uit 2010 partijen uitnodigt om de samenwerking vorm te geven, om te komen tot het borgen van de kwaliteit, het verminderen van de kwetsbaarheid en het verlagen van de maatschappelijke kosten. De samenwerking tussen de deelnemende partijen in een open en vertrouwelijke sfeer plaatsvindt. Komen als volgt overeen Artikel 1, doel Partijen werken toe naar een optimale gezamenlijke aanpak in de afvalwaterketen op het gebied van beheer, onderhoud en investeringen. Hierbij zijn het borgen van de kwaliteit, het verminderen van de kwetsbaarheid en het verlagen van de maatschappelijke kosten de leidende uitgangspunten. Tevens is het doel de samenwerking in de afvalwaterketen bestuurlijk te borgen. Artikel 2, voornemens van partijen Partijen spreken af zich in te spannen om tot samenwerking te komen in de afvalwaterketen conform de richtlijnen in het Bestuursakkoord Water. Partijen streven ernaar hierover een samenwerkingsovereenkomst te sluiten. De voortgang van de totstandkoming van samenwerking wordt minimaal jaarlijks op bestuurlijk niveau gemonitord en zo nodig bijgestuurd. Op het moment van ondertekening van deze overeenkomst zijn de partijen al in overleg getreden over de samenwerking in de afvalwaterketen. Partijen streven ernaar uiterlijk 1 oktober 2012 te hebben besloten over de invulling van de eerste zes modules. Het staat partijen vrij daarna modules toe te voegen. Partijen houden bereikte besparingen en kwalitatieve winst gezamenlijk bij. Artikel 3, duur en voortzetting 1. Deze intentieovereenkomst treedt in werking op de datum dat deze overeenkomst door alle deelnemende partijen is ondertekend. 2. De intentieovereenkomst wordt aangegaan voor een periode van twee jaar. Partijen verplichten zich tenminste 6 maanden voor het verstrijken van deze periode in onderling overleg vast te stellen of voortzetting van de overeenkomst gewenst is en zo ja, voor welke duur en onder welke voorwaarden dat als dan geschiedt. Artikel 4, periodiek overleg Partijen voeren zowel ambtelijk als bestuurlijk periodiek overleg over de voortgang van de activiteiten die worden verricht in het kader van de verwezenlijking van de in artikel 1 omschreven doelstelling. 4 p 8 van 41

9 Artikel 5, overlegstructuur Partijen stellen een bestuurlijk overleg in waarin bestuurders van partijen tenminste 1x per jaar bijeenkomen Partijen stellen een bestuurlijk duo aan bestaande uit een wethouder van één der deelnemende gemeenten en een dagelijks bestuurslid van het hoogheemraadschap. Op moment van ondertekening zijn dat wethouder de heer M. Vissers van Noordwijkerhout en hoogheemraad de heer J.G.M. Schouffoer. Partijen stellen het clusteroverleg in op zuiveringskringniveau dat bestaat uit een ambtelijk vertegenwoordiger van elke gemeente in het cluster en een procesleider en een rioleringsmedewerker van het hoogheemraadschap (zie bijlage 2 - kaart Clusterindeling) Partijen stellen het coördinatieteam in bestaande uit de gemeentelijke clustertrekkers van elk cluster en de programmamanager van het waterschap. Op moment van ondertekening vaardigt de cluster Bollenstreek de heer Verkleij van de gemeente Noordwijk als de clustertrekker af. Partijen stellen vast dat de wenselijkheid en vorm van gezamenlijke communicatie rond de ontwikkeling van de samenwerking een clusteroverstijgende aangelegenheid is. Dit wordt clusteroverstijgend uitgewerkt. Partijen stellen daartoe het communicatieteam in bestaande uit 1 communicatiemedewerker van één van de clustergemeenten per cluster en een communicatieadviseur van het waterschap. Op moment van ondertekening is dat voor het cluster Bollenstreek een communicatiemedewerker van de gemeente Lisse. Partijen houden de mogelijkheid open te allen tijde managementoverleg op clusterniveau te houden. Artikel 6, intenties Partijen werken op een pragmatische en constructieve wijze samen op basis van wederzijds vertrouwen in elkaars expertise en intenties. Bij actualisatie van beleid wordt de samenwerking in de afvalwaterketen verankerd. Waar mogelijk en gewenst wordt de harmonisatie van beleid nagestreefd. Artikel 7, interne communicatie Partijen dragen zorg voor het informeren van de eigen organisatie ten behoeve van draagvlak. Artikel 8, evaluatie Partijen zullen het proces en de resultaten eind 2012 evalueren. Vervolgstappen in de ontwikkeling van de samenwerking worden dan vastgesteld. Artikel 9, inhoudelijke modules De onderwerpen waarop wordt samengewerkt worden inhoudelijk nader uitgewerkt in modules. De status van een module is afhankelijk van het onderwerp en de fase waarin de uitwerking van het onderwerp zich bevindt. Wanneer nieuwe samenwerkingsonderwerpen worden opgepakt, wordt een nieuwe module aangemaakt. Wanneer over onderwerpen in de modules nieuwe afspraken worden gemaakt, worden de betreffende modules aangepast. Een module kan leiden tot concrete operationele afspraken over beleid en/of uitvoering, of kan een intentie weergeven om een bepaald onderwerp nader uit te werken. Afhankelijk van de afspraken kan het resultaat van een module onderdelen bevatten, zoals een overeenkomst met financiële afspraken of een verdere beleidsmatige toelichting. Deelnemende partijen kunnen per module besluiten al dan niet deel te nemen aan de verdere uitwerking daarvan. Ook kunnen zij desgewenst voor de uitwerking van bepaalde onderwerpen aansluiting zoeken bij andere clusters, of kunnen partijen uit andere clusters participeren in de modules van het cluster Bollenstreek. In lijn met het doel van deze intentieovereenkomst is het uitgangspunt hierbij steeds dat daar waar voordeel kan worden behaald door samenwerking, partijen ook actief participeren om dit te realiseren. 5 p 9 van 41

10 De partijen in het cluster Bollenstreek hebben een aantal onderwerpen in kaart gebracht waarop samenwerking het meest kansrijk wordt geacht. Ten tijde van de ondertekening van deze intentieverklaring gaat het voor het cluster Bollenstreek om de volgende modules: 1. Meten 2. Rioolreiniging en inspectie 3. Onderhoud rioolgemalen, iba s, drukriolering, telemetriesysteem en drainage 4. Kenniscentrum t.b.v. investeringsbeslissingen 5. Storingsdienst riolering 6. Plancyclus AWK Deze onderwerpen zijn nader toegelicht in deel II van deze intentieovereenkomst. Artikel 10, Slotbepaling Een deelnemer is gerechtigd met een opzegtermijn van 2 maanden de intentieovereenkomst tussentijds op te zeggen. Opzegging is uitsluitend schriftelijk en aan alle partijen. Alle afspraken die in deze overeenkomst zijn gemaakt, zijn niet in rechte afdwingbaar. 6 p 10 van 41

11 Aldus overeengekomen en in zevenvoud opgemaakt en ondertekend te Alphen aan den Rijn, 26 juni 2012 Ondergetekenden, Gemeente Katwijk de heer drs. M.W.Ch. Udo Wethouder. Gemeente Lisse de heer A.A.M. van Zelst Wethouder. Gemeente Noordwijk de heer M.W. Vroom Wethouder. Gemeente Noordwijkerhout De heer M. Vissers Wethouder. Gemeente Teylingen de heer C.P. van Velzen Wethouder. Gemeente Wassenaar mevrouw drs. D. Dekker-Mulder Wethouder. Hoogheemraadschap van Rijnland De heer J.G.M. Schouffoer Hoogheemraad. 7 p 11 van 41

12 Bijlage 1: Begrippenlijst In deze overeenkomst wordt het volgende verstaan onder de begrippen: Afvalwater: Alle water waarvan de houder zich met het oog op de verwijdering daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen; Hemelwater: Massa waterdeeltjes, zowel vloeibaar als vast, die vanuit de atmosfeer het aardoppervlak bereikt. Afvalwaterketen: De waterketen ten behoeve van de inzameling, transport en zuivering van afvalwater. Kwaliteitsborging het voldoen aan de regelgeving en het beleid voor lozingen in oppervlaktewater vanuit de riolering en de rioolwaterzuiveringinrichting (rwzi), met het oog op de waterkwaliteitsdoelstellingen; scheiden van schoonwater en afvalwater, onder meer door afkoppelen van hemelwater en ander rioolvreemd water; doelmatig en effectief beheer en onderhoud van de gehele afvalwaterketen. Kwetsbaarheid Gemeenten en Rijnland dragen zorg voor het op peil houden van de materiële en personele capaciteit om hun wettelijke taken te kunnen uitvoeren. Kosten (Maatschappelijke kosten) Het geld dat inwoners en bedrijven via diverse heffingen (rioolheffing, zuiveringsheffing) voor de afvalwaterketen moeten betalen. Individuele Behandeling van Afvalwater (IBA) Een Individuele Behandeling van Afvalwater, kortweg IBA, is een systeem dat het huishoudelijk afvalwater van één huisgezin of gebouw zuivert. Er bestaan verschillende soorten IBA systemen, maar alle hebben als gemeenschappelijk kenmerk dat ze huishoudelijk afvalwater kleinschalig zuiveren. 8 p 12 van 41

13 Bijlage 2: Clusterindeling Voor de ontwikkeling van de samenwerking in de afvalwaterketen in het beheergebied van het Hoogheemraadschap van Rijnland worden 5 clusters gehanteerd. Partners in het cluster Bollenstreek zijn het Hoogheemraadschap van Rijnland en de gemeenten Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Teylingen en Wassenaar. 9 p 13 van 41

14 Bijlage 3: Contactpersonenlijst In deze bijlage worden de ambtelijke contactpersonen van de gemeenten en het hoogheemraadschap (en zijn/haar vervanger) vastgelegd. Partijen Contactpersonen Telefoon Gemeente Noordwijkerhout Arie v/d Plas Gemeente Wassenaar Ton Duijndam Gemeente Noordwijk Loek Verkleij Gemeente Katwijk Dirk Verhoef Gemeente Lisse Rob Zegers Gemeente Teylingen Hoogheemraadschap Rijnland Harry van der Ark (Arjen Visser) Annemiek Kooij / Jelle de Lange d.verhoef@katwijk.nl rzegers@lisse.nl h.vanderark@teylingen.nl (a.visser@teylingen.nl) annemiek.kooij@rijnland.net Jelle.de.lange@rijnland.net 10 p 14 van 41

15 Intentieovereenkomst samenwerking Afvalwaterketen Cluster Bollenstreek INHOUDELIJK DEEL De partijen in het cluster Bollenstreek hebben een aantal onderwerpen in kaart gebracht waarop samenwerking het meest kansrijk wordt geacht. Deze onderwerpen worden nader toegelicht in de inhoudelijke modules van deze intentieovereenkomst. Partijen streven ernaar uiterlijk 1 oktober 2012 te hebben besloten over de invulling van deze eerste zes modules. Het staat partijen vrij daarna modules toe te voegen. De eerste 6 module onderwerpen: 1. Meten 2. Rioolreiniging en inspectie 3. Onderhoud rioolgemalen, iba s, drukriolering, telemetriesysteem en drainage 4. Kenniscentrum t.b.v. investeringsbeslissingen 5. Storingsdienst riolering 6. Plancyclus Afvalwaterketen 11 p 15 van 41

16 Activiteit 1: Meten Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdgebonden Smartformulering binnen het gebied van Rijnland wordt Rijnlandbreed een basismeetplan opgesteld met een centraal databeheer; het cluster Bollenstreek en afzonderlijke gemeenten kunnen met eigen doelen en specifieke meetplannen naadloos op dit meetplan aankoppelen. de deelnemers realiseren door dit meetplan een besparing op hun exploitatiekosten. het cluster Bollenstreek participeert in de opstelling van het basismeetplan door 1 deelnemer af te vaardigen in de werkgroep Meten; het basismeetplan is zo opgezet dat het als basis dient voor clusterbrede en gemeentelijke meetplannen; voor een clusterbreed meetplan moeten de deelnemers bereid zijn de kosten voor het opstellen te delen op basis van een vooraf te bepalen verdeelsleutel. de werkgroep Meten stelt een Rijnlandbreed basismeetplan op dat zodanig is opgezet dat door afzonderlijke clusters en gemeenten modules toegevoegd kunnen worden. opstellen basismeetplan voor december 2012; opstellen clustermeetplannen en gemeentelijke meetplannen na december We willen voor december 2012 Rijnlandbreed een basismeetplan voor de riolering hebben opgesteld met een centraal databeheer, waarop afzonderlijke clusters en gemeenten vanaf december 2012 met eigen meetplannen naadloos kunnen aanhaken; de kosten zullen evenredig over de deelnemers worden verdeeld. Verwacht effect Verbetering kwaliteit ++ Verlaging van kosten 0 Vermindering van kwetsbaarheid + Globale omschrijving Kwaliteit Door samen te werken kan integraal worden gewerkt en van elkaars kennis gebruik worden gemaakt om de kwaliteit te vergroten. Doordat 1 basisplan wordt gebruikt wordt het inzicht vergroot en worden eenduidige resultaten bereikt en is het mogelijk de data centraal te beheren. De bruikbaarheid van de meetresultaten wordt hierdoor vergroot. Kosten Er moet worden geïnvesteerd in het meetplan. Doordat dit gezamenlijk gebeurt moet er meer tijd in worden gestoken dan normaal, waardoor de kosten hoger zijn. Het centrale databeheer geeft een kostenreductie. De verwachting is dat dit tegen elkaar opweegt. Kwetsbaarheid Door gezamenlijk te werken aan een meetplan wordt het inzicht in elkaars systeem vergroot, wat een eerste stap kan zijn naar meer samenwerking. 12 p 16 van 41

17 Activiteit 2: Rioolreiniging en inspectie Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdgebonden Smartformulering Opstellen aanpak voor de reiniging en inspectie van de vrijvervalriolering inclusief de toetsing en beoordeling en de verwerking van de resultaten in onderhouds-, reparatie- en vervangingsplanningen. De aanpak heeft betrekking op alle vrijvervalriolering in de cluster Bollenstreek. Alle deelnemende gemeenten cluster Bollenstreek. Gebruik maken van reeds aanwezige technische omschrijvingen die waar nodig worden aangevuld. Naar verwachting kan dit geheel met de bij de deelnemende gemeenten en in den lande beschikbare omschrijvingen en de eigen expertise van de deelnemers. Afgerond eind 2012 zodat in 2013 gestart kan worden met de voorgestelde nieuwe aanpak. Voor 2013 een gedegen aanpak hebben opgesteld voor het uitvoeren van het reinigings- en inspectieprogramma inclusief toetsing en beoordeling en verwerking van de resultaten in planningen. Verwacht effect Verbetering kwaliteit ++ Verlaging van kosten 0 Vermindering van kwetsbaarheid + Globale omschrijving Elke gemeente in de Bollenstreek heeft zijn eigen reinigings- en inspectieprogramma. De verwachting is dat het gezamenlijk aanbesteden van dit programma wellicht enige schaalvoordelen voordelen kan opleveren maar dat al heel snel wordt aangelopen tegen de grenzen van het aanbestedingsbeleid. Het is duidelijk bij deze activiteitniet de bedoeling uitgebreide aanbestedingsprocedures hiervoor in het leven te gaan roepen om dit mogelijk te gaan maken. Er moet meer gedacht worden aan het opstellen van een goede technische omschrijving op basis waarvan de uitbesteding kan gaan plaatsvinden en het formuleren van een aanpak om de resultaten goed te kunnen beoordelen vervolgens op een juiste wijze te kunnen vertalen in een onderhouds-, reparatie- en vervangingsplanning. Het resultaat van deze activiteit is dus niet of niet alleen een format voor het uitvoeren van het reinigen en inspecteren en het uitbesteden hiervan maar veel meer een gedegen aanpak waarbij de kennissamenwerking op dit gebied - zeker in het traject van toetsing, beoordeling en verwerking inspectieresultaten - in de toekomst een belangrijke plaats heeft. 13 p 17 van 41

18 Activiteit 3: Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Onderhoud rioolgemalen, iba s, drukriolering, telemetriesysteem en drainage In het cluster Bollenstreek gezamenlijk verbeteren van de kwaliteit van het onderhoud aan rioolgemalen, iba s (Individuele Behandeling Afvalwater), drukriolering, telemetriesysteem en drainage. Door continuïteit de personele kwetsbaarheid verminderen. Mogelijk is door schaalvergroting een kwaliteitsverbetering te realiseren bij gelijkblijvende kosten. De aanpak heeft betrekking op alle rioolgemalen, iba s, drukriolering, telemetriesystemen en drainage in het cluster Bollenstreek. De verbeteringen worden zichtbaar door te vergelijken met bestaande procedures, eisen en systemen. Benchmark, Leidraad en voorbeelden van bestaande samenwerkingen kunnen een hulpmiddel zijn. Alle deelnemers aan het cluster Bollenstreek. Het doel is meer aanwezige kennis en ervaring bij de deelnemers te realiseren. Wel moeten inspanningen afgestemd worden met andere activiteiten uit de Top5 en moeten deze passen binnen de deelnemende organisaties. Tijdgebonden Opstellen van een plan van aanpak start in maart Daadwerkelijk samenwerken per onderdeel is afhankelijk van bestaande contracten, planningen enz. Smartformulering Voor 2013 een gedegen aanpak hebben opgesteld voor het verbeteren van kwaliteit van het onderhoud aan rioolgemalen, iba s, drukriolering, telemetriesysteem en drainage in het cluster Bollenstreek. Verwacht effect Verbetering kwaliteit +++ Verlaging van kosten 0 Vermindering van kwetsbaarheid ++ Globale omschrijving 1. Onderhoud rioolgemalen De gemeenten Teylingen, Katwijk en Noordwijk laten momenteel een Programma van Eisen opstellen voor het gezamenlijk aanbesteden van inspectie en onderhoud aan de rioolgemalen. Dit PvE is gebaseerd op de BRL richtlijn. Iedere gemeente wordt opdrachtgever voor z n eigen perceel. Lisse heeft een doorlopend contract en sluit mogelijk halverwege 2014 aan. Noordwijkerhout heeft een overeenkomst met het WKB maar onderzoekt de mogelijkheden. Wassenaar heeft aangegeven de bestaande procedures te handhaven. 2. Drukriolering en 3. Drainage Veel gemeenten doen dit onderhoud melding gestuurd. Of zijn er gemeenten met een meerjarenplanning? Doet de eigen dienst dit of wordt het uitbesteed? Welke normen worden gehanteerd? Is het gezamenlijk aan te besteden obv een OMOP? Of is een gezamenlijke dienst op te zetten? 3. Telemetrie-systeem Behandelt de werkgroep Meten dit onderwerp? De bandbreedte van samenwerking ligt tussen een gezamenlijk telemetrie-systeem en kennis uitwisselen. 4. iba s Zijn er iba s in eigendom van een van de gemeenten? Zo niet, dan is dit een onderwerp voor Rijnland en de eigenaren van de IBA s. Dit onderwerp ziet Rijnland volgens de inventarisatie als kansrijk. 14 p 18 van 41

19 Activiteit 4: riolering - Kennisdelen Kenniscentrum t.b.v. investeringsbeslissingen Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdgebonden Smartformulering Inrichten van een (clusterbrede) klankbordgroep (~kenniscentrum) t.b.v. collegiale toetsing mbt voorgenomen investeringen vs. evt. alternatieven o.b.v. inspectie/meetgegevens en ervaringen/inzichten elders. Optimalisering investeringen, beoogd rendement ca % t.o.v. voorgenomen investeringen (GRP) d.d Door kennisdeling verbreden van het regionaal draagvlak en afstemming wederzijdse investeringen om te komen tot meest optimale maatschappelijke kosten. Gebruik makend van elkaars kennis, delen van inzichten, toetsen aan ervaringen, passend binnen samenwerking 2012: definitie, inrichting looptijd. Oprichten en in stand houden van een kennisplatform investeringsbeslissingen riolering (of AWK?) waarin beheerders ervaringen, voornemens en beslissingen kunnen delen c.q. bijsturen om een besparing van % t.o.v. voorgenomen investeringen (peildatum ) 2020 te kunnen realiseren. Verwacht effect Verbetering kwaliteit +++ Verlaging van kosten + Vermindering van kwetsbaarheid +++ Globale omschrijving 1. Kenniscentrum investeringsbeslissingen Veel investeringsbeslissingen, zoals vervanging of reparatie, worden genomen op grond van vaak onvoldoende informatie. Het is moeilijk om de juiste informatie te krijgen, en betrokkenen doen naar eer en geweten hun best, maar verder onderzoek hierin is nodig (ondermeer bij de TU). Door hierbij aan te haken en regionaal een kenniscentrum in te richten, kunnen investeringsbeslissingen beter gemotiveerd worden en mag worden gehoopt dat dit leidt tot levensduurverlenging en dus tot kostenbeperking. 2. Kennis delen Elkaar kennen en kennisuitwisseling wordt kan doelgericht worden georganiseerd, bijvoorbeeld: - Cluster bijeenkomsten voor permanente samenwerking - Kennisnetwerk van beheerders van riool en zuivering voor de afstemming in de procesvoering - Kennisnetwerk van meldpunten voor snelle schakelingen bij calamiteiten of klachten Periodiek thema-overleg voor rioleringszaken (bijv. samen met Rioned, STOWA) maar ook voor financieel beleid en beheer (meeliften met speerpunt Rioned) Kwaliteit Kosten Kwetsbaarheid Door kennisdelen en toetsen kan gebruikt gemaakt worden van elkaars specifieke kennis en ervaringen. Ook is het wellicht mogelijk om gezamenlijk beleid en toetsingskaders te ontwikkelen. Door optimalisering van investeringen samen met kennisdelen wordt gestreefd naar een besparing ten opzichte van het voorgenomen investeringspeil (peildatum ) investeringen 2020 Door kennisdelen ontstaat een regionale kennis van elkaars rioolsystemen, werkwijzen en is het wellicht mogelijk om elkaar in voorkomende gevallen tijdelijk te vervangen, ondersteunen, bij te springen of capaciteit te delen. 15 p 19 van 41

20 Activiteit 5: Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdgebonden Smartformulering Storingsdienst riolering We gaan onderzoeken of het gezamenlijk opzetten van een storingsdienst voor mechanische riolering* en randvoorzieningen** mogelijk is en tot voordelen leidt. Waar mogelijk kan uitbreiding plaatsvinden naar de vrijvervalriolering en de huisaansluitleidingen. Het onderzoek heeft betrekking op alle mechanische riolering en randvoorzieningen van de gemeenten en het hoogheemraadschap van Rijnland binnen de grenzen van de cluster Bollenstreek. Alle deelnemers aan het cluster Bollenstreek. We hebben hiervoor tijd nodig om de problematiek (uitdaging) voldoende te kunnen doorgronden en bespreekbaar te maken (draagvlak). Oktober 2012 hebben we de eerste verkenning hiertoe afgerond. In 2012 en 2013 gaan we met alle gemeenten binnen de cluster Bollenstreek en het hoogheemraadschap van Rijnland onderzoeken of het gezamenlijk opzetten van een storingsdienst voor mechanische riolering en randvoorzieningen mogelijks is en tot voordelen leidt. Verwacht effect Verbetering kwaliteit + Verlaging van kosten 0/+ Vermindering van kwetsbaarheid ++ Globale omschrijving Door samen te werken op het gebied van een gezamenlijke storingsdienst, hierbij valt te denken aan één gezamenlijk meldpunt voor storingen (waaronder klachten en meldingen) tot het opzetten van één gezamenlijke storingsdienst voor de afhandeling van storingen (klachten en meldingen), kunnen we wellicht profiteren van efficiencyvoordelen door gebruik te maken van elkaars kennis, het verminderen van de personele kwetsbaarheid, continuïteit personele bezetting en kostenbesparingen door schaalvoordelen. Punt van aandacht is het meldingssysteem. Voorwaarde is dat elke gemeenten de regie volledig in handen houdt, gelet op de gemeentelijke zorgplicht. Door de diversiteit aan gemeentelijke regelingen met betrekking tot het melden en afhandelen van storingen is het noodzakelijk hiervoor voldoende tijd in te ramen om de problematiek goed in kaart te brengen. Daarnaast is het creëren van draagvlak binnen de eigen organisatie essentieel en moet duidelijk worden of het gewenste effect haalbaar is. *onder mechanische riolering wordt verstaan druk-, vacuüm- en luchtpersriolering **onder randvoorziening wordt verstaan: berg(bezink)bassins en bergbezinkleidingen voorzien van spoelkleppen, -pompen en/of ledigingsgemalen. 16 p 20 van 41

21 Activiteit 6: Specifiek Plancyclus Afvalwaterketen Wij willen de investeringen binnen de verschillende zuiveringskringen (zowel op het gebied van riolering als op het gebied van de zuivering) op elkaar afstemmen. Dit doen we met alle betrokken gemeenten van deze zuiveringskringen (Noordwijk, Katwijk en Lisse). De afstemming gebeurt op basis van gezamenlijk te hanteren doelen en strategieën en kostenverdelingen. Ook willen we afstemming tussen de verschillende zuiveringskringen door het optimaal verdelen van het afvalwater over de zuiveringen. Het betreft de volgende zuiveringen: zuiveringskring awzi Katwijk awzi Lisse awzi Noordwijk aangesloten gemeenten Katwijk Teylingen (kern Sassenheim) Oegstgeest (kern Oegstgeest) Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen (kern Voorhout) Het afvalwater van de gemeente Wassenaar wordt afgevoerd naar rioolzuivering Houtrust van hoogheemraadschap Delfland. Initiatieven hierover liggen bij de clusters gelegen in het Delflandse gebied. Waar mogelijk/nodig sluiten de gemeente Wassenaar en het hoogheemraadschap van Rijnland hierbij aan. Meetbaar Acceptabel Realistisch Door een gemeenschappelijk bestuurlijke vaststelling heeft het plan de status van een afvalwaterakkoord en geeft het een duidelijk afsprakenkader. Het resultaat is een afvalwaterplan waaruit blijkt dat de samenwerkingspartners voldoen aan de afstemming binnen de afvalwaterketen zoals bedoelt in art. 3.8 van de Waterwet en het Bestuursakkoord Water. Binnen de afstemming van investeringen behoudt ieder de eigen wettelijke verantwoordelijkheden. Er is ook ruimte voor eigen lokaal beleid en maatwerk. De afstemming van doelen en strategie voorkomt echter dat het lokale beleid haaks staat op dat van de buren. Waar doelmatigheidswinsten worden gemaakt doordat één van de partijen een grotere investering op zich neemt, kunnen de kosten naar billijkheid worden herverdeeld. (Voorbeeld: Rijnland draagt bij aan de afkoppelkosten van de gemeente Velzen omdat met het afkoppelen uitbreiding van de zuivering Velzen wordt voorkomen) Veel betrokken gemeenten (ook Oegstgeest, welke loost op zuivering Katwijk) actualiseren in de periode 2012/2013 hun Basis Rioleringsplan (BRP). Overzicht looptijden BRP s: planperiode BRP 17 p 21 van 41

22 De onderliggende inventarisaties zijn met beperkte aanvullingen te vertalen in actuele afvalwaterprognoses. Deze prognoses dienen als input voor de voor actualisering van de Basis Zuiveringsplannen (BZP) en achterliggende meerjarenraming. De afspraken uit het afvalwaterplan worden ook doorvertaald naar de meerjarenramingen in de Gemeentelijke Rioleringsplannen(GRP s). Overzicht looptijden GRP s: planperiode GRP Door Basis Rioleringplannen (BRP s) en prognoses per zuivering gelijk op te laten lopen, wordt het afstemmen van de investeringen in rioleringen en zuivering sterk verbeterd. Tijdgebonden Smartformulering Actualisatie van de prognose en het BZP voor de zuivering Katwijk hebben prioriteit. Ook streeft het hoogheemraadschap in 2012/2013 naar actualisering van de prognose en BZP van de zuivering Lisse. De zuivering Noordwijk is net aangelegd, maar vanwege de afstemming tussen zuiveringen is een actualisatie van de prognose gewenst. Actualisatie awzi Katwijk gereed: eind 2013 Actualisatie awzi Lisse gereed: half 2014 Actualisatie awzi Noordwijk gereed: eind 2014 Boekhoudkundig wordt het civieltechnische deel van zuiveringen in 30 jaar afgeboekt, en het werktuigbouwkundige en elektrotechnische deel in 15 jaar. In verband met de voorbereidingen wordt de beslissing tot een maatregel circa 5 jaar voorafgaande aan de uitvoering genomen. Begin 2014 een bestuurlijk vastgesteld afvalwaterplan Katwijk (Katwijk, Teylingen (Sassenheim), Oegstgeest) waarin een gedegen afweging heeft plaatsgevonden van de investeringen in rioleringen en zuivering, en waarvan de resultaten zijn vastgelegd in de achterliggende planningen van de samenwerkingspartners. Half 2014 een bestuurlijk vastgesteld afvalwaterplan voor Lisse (Lisse). Begin 2015 een bestuurlijk vastgesteld afvalwaterplan voor Noordwijk (Noordwijkerhout, Teylingen (Voorhout), Noordwijk). Verwacht effect Verbetering kwaliteit ++ Verlaging van kosten ++ Vermindering van kwetsbaarheid + 18 p 22 van 41

23 Volmacht Intentieovereenkomst.doc VOLMACHT De ondergetekende: de burgemeester van Teylingen, te dezen krachtens artikel 171 de gemeente Teylingen rechtsgeldig vertegenwoordigende, verklaart bij deze volmacht te verlenen aan: wethouder C.P. van Velzen om voor en namens ondergetekende: - de overeenkomst tussen de gemeente Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Teylingen en Wassenaar en het hoogheemraadschap van Rijnland inzake de samenwerking in de afvalwaterketen in de cluster Bollenstreek te ondertekenen; - al datgene te doen wat de gevolmachtigde nodig of raadzaam mocht oordelen. Voorhout, p 23 van 41

24 Goedgekeurd door het college van burgemeester en wethouders in vergadering van 19 juni 2012 p 24 van 41