Ploegen- en nachtarbeid

Transcriptie

1 213 H OOFDSTUK V Ploegen- en nachtarbeid AFDELING 1 Inleiding Doelstelling Achtergrond In het kader van het vrijwaren van de concurrentiekracht van ondernemingen en het bevorderen van de werkgelegenheid heeft de Belgische wetgever voorzien in een gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing die is ingehouden op de bezoldigingen die aan werknemers worden toegekend die tewerkgesteld zijn in ploegen- en nachtarbeid en daarvoor een premie ontvangen. Het betreft hier een grote groep mensen waarvan de grootte vaak wordt onderschat. Zo waren er in 2003 ongeveer mensen tewerkgesteld in ploegenarbeid, wat toen neerkwam op een vijfde van alle loontrekkenden. De maatregel vindt zijn oorsprong in de programmawet van 2003 en is sindsdien meerdere malen gewijzigd. Zijn ontstaan is te wijten aan het sociale klimaat dat toen heerste door de herstructureringen binnen Ford Genk en de daarmee gepaard gaande bezorgdheid voor verdere faillissementen of voor een verlies van werkgelegenheid bij andere Belgische bedrijven. Het idee ontstond om de kosten te drukken van werkgevers die mensen tewerkstellen binnen ploegen- en nachtarbeid. Zij maken (naast de toegekende ploegenpremies) vaak bijkomende kosten door bijvoorbeeld te voorzien in aangepast vervoer voor hun werknemers. Buiten de kantooruren is het namelijk zeer moeilijk om beroep te kunnen doen op het openbaar vervoer. Om dit te compenseren en tegelijkertijd een antwoord te bieden aan de toenemende globalisering is op dat moment een forfaitair vrijstellingspercentage van 1% in het leven geroepen, van toepassing op de bezoldigingen die betaald zijn vanaf 1 juli De maatregel komt erop neer dat de werkgevers een deel van de bedrijfsvoorheffing die zij hebben ingehouden op de ploegenpremies van hun werknemers niet moeten doorstorten naar de Belgische Schatkist maar voor zichzelf mogen houden. Aangezien ploegenpremies echter vaak samen met de gewone bezoldigingen worden uitbetaald, is het moeilijk om de bedrijfsvoorheffing te bepalen die enkel betrekking heeft op de ploegenpremies. Daarom werd de vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing oorspronkelijk forfaitair vastgelegd op 1% van de totale bezoldigingen waarin de ploegenpremies vervat zitten (tot 30 juni 2005). Doorheen de jaren is dit percentage geleidelijk opgetrokken tot de huidige 15,6% (en voor sommige ondernemingen zelfs tot 17,8%) maar tegelijkertijd is de toepassing ervan beperkt via de toevoeging van een antimisbruikbepaling. 295 MvT bij wetsontwerp tot wijziging van de programmawet van 22 december 2003 betreffende de gedeeltelijke vrijstelling van bedrijfsvoorheffing bij ploegen- en nachtarbeid, DOC /001.

2 214 DE VRIJSTELLINGEN VAN DE BEDRIJFSVOORHEFFING 2015 Oorspronkelijk was het de bedoeling dat het vrijstellingspercentage zou worden verhoogd tot 18% vanaf 1 januari 2015, tot 20,40% vanaf 1 januari 2017 en tot 22,80% vanaf 1 januari Wegens budgettaire redenen is er echter initieel via de Programmawet van 19 december 2014 voor gekozen om de verhoging vanaf 2015 uit te stellen en een versnelde verhoging in te voeren vanaf 2016 tot 20,40%. Dit betekent dat het vrijstellingspercentage vanaf 1 januari 2016 zou worden verhoogd tot 20,40% en vanaf 1 januari 2019 tot 22,80%. Voor ondernemingen die werken in een volcontinu arbeidssysteem worden deze percentages telkens verhoogd met 2,20%. Deze geplande verhoging is nogmaals gewijzigd met de programmawet die is goedgekeurd door de Kamer op 24 juli In het kader van de tax shift zal de lastenverlaging voor ploegen- en nachtarbeid die initieel was voorzien vanaf 1 januari 2019 nu versneld in werking treden vanaf 1 januari Dit betekent dat er vanaf dan een vrijstellingspercentage geldt van 22,80%, te verhogen met 2,20% voor ondernemingen werkzaam binnen een volcontinusysteem. Werkgevers die werknemers tewerkstellen die ploegen- of nachtarbeid verrichten en daarvoor een ploegenpremie toekennen, mogen tot en met 31 december 2015 dus 15,60% of 17,80% van de bedrijfsvoorheffing die ze inhouden op de lonen van deze werknemers voor zichzelf houden en moeten dit niet doorstorten aan de Schatkist. Deze vrijstelling wordt echter alleen toegekend op voorwaarde dat de werknemers, die volgens de arbeidsregeling waarin ze tewerkgesteld zijn, in de maand waarvoor de werkgever het voordeel vraagt, minstens een derde van hun arbeidstijd in ploegen- of nachtarbeid tewerkgesteld zijn. AFDELING 2 Toepassingsvoorwaarden/inwerkingtreding 1. Historisch overzicht 296 A. Programmawet 22 december 2003 Op een werkgelegenheidsconferentie die plaatsvond van 19 september tot 14 oktober 2003 hebben de sociale partners aan de regering gevraagd om een maatregel in te voeren die de extra kosten van ploegen- en nachtarbeid kon compenseren. Op de conferentie werd afgesproken tussen de regering en de sociale partners dat er een eenvoudig toepasbare, beduidende, snel voelbare en controleerbare maatregel zou worden genomen met betrekking tot de ploegenarbeid. Hierbij werd verduidelijkt dat het ging om een maatregel die diende om de competitiviteit van Belgische ondernemingen te versterken en de positie van deze werknemers te versterken op de arbeidsmarkt. 296 Deze historische evolutie is deels gebaseerd op advies nr betreffende de fiscale lastenverlaging op ploegen- en nachtarbeid/overuren CRB DEF.

3 HOOFDSTUK V PLOEGEN- EN NACHTARBEID 215 De herstructureringen bij Ford Genk en het daarbij behorende sociale klimaat hebben de wetgever er in 2003 toe aangezet om te voorzien in een vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing als opvolging op de werkgelegenheidsconferentie van De oorsprong van deze maatregel is te vinden in artikelen 301 en 302 van de programmawet van Deze artikelen, die ondertussen reeds zijn opgeheven, bepaalden oorspronkelijk als volgt: Art De ondernemingen waarin ploegenarbeid of nachtarbeid wordt verricht, die een ploegenpremie betalen of toekennen en die krachtens artikel 270, 1 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992, schuldenaar zijn van de bedrijfsvoorheffing op die premie, worden ervan vrijgesteld een bedrag aan bedrijfsvoorheffing gelijk aan 1 pct. van de belastbare bezoldigingen waarin die ploegenpremies zijn begrepen, in de Schatkist te storten, op voorwaarde dat de genoemde voorheffing volledig op die bezoldigingen en premies wordt ingehouden. De in het vorige lid bedoelde belastbare bezoldigingen, ploegenpremies inbegrepen, zijn de overeenkomstig artikel 31, tweede lid, 1 en 2 van hetzelfde wetboek vastgestelde belastbare bezoldigingen van de werknemers met uitsluiting van het vakantiegeld, de eindejaarspremie en de achterstallige bezoldigingen. Om de in het eerste lid bedoelde vrijstelling van storting van de bedrijfsvoorheffing te verkrijgen, moet de werkgever, ter gelegenheid van zijn aangifte in de bedrijfsvoorheffing, het bewijs leveren dat de werknemers in hoofde van wie de vrijstelling wordt gevraagd ploegenarbeid hebben verricht tijdens de periode waarop die aangifte betrekking heeft. De Koning bepaalt de nadere modaliteiten voor het leveren van dit bewijs. 2. Voor de toepassing van 1 wordt verstaan onder: 1 ondernemingen waar ploegenarbeid wordt verricht: de ondernemingen waar het werk wordt verricht door werknemers van categorie 1 bedoeld in artikel 330 van de programmawet (I) van 24 december 2002, in minstens twee ploegen van minstens twee werknemers, die hetzelfde werk doen zowel qua inhoud als qua omvang en die elkaar in de loop van de dag opvolgen zonder dat er een onderbreking is tussen de opeenvolgende ploegen en zonder dat de overlapping meer bedraagt dan een vierde van hun dagtaak; 2 ondernemingen waar nachtarbeid wordt verricht: de ondernemingen waar werknemers van categorie 1 bedoeld in artikel 330 van de programmawet (I) van 24 december 2002, overeenkomstig de in de onderneming toepasselijke arbeidsregeling, prestaties verrichten tussen 20 uur en 6 uur, met uitsluiting van de werknemers die enkel prestaties verrichten tussen 6 uur en 24 uur en de werknemers die gewoonlijk beginnen te werken vanaf 5 uur; 3 ploegenpremie: de premie die wordt toegekend naar aanleiding van de in 1 bedoelde ploegenarbeid of van de in 2 bedoelde nachtarbeid. 297 Programmawet 22 december 2003, BS 31 december 2003.

4 216 DE VRIJSTELLINGEN VAN DE BEDRIJFSVOORHEFFING 2015 Art De Koning bepaalt, bij een besluit vastgesteld na overleg in de ministerraad: de datum van inwerkingtreding van artikel 301; voor het jaar 2004, in afwijking van artikel 301, 1, het in dezelfde paragraaf bedoelde percentage zodat dit laatste, gelet op de datum van inwerkingtreding van artikel 301, op jaarbasis overeenstemt met 0,5 pct. In de memorie van toelichting werd verduidelijkt dat er op dat moment één op vijf werknemers in een ploegenstelsel werkte. Deze vorm van arbeid komt voor in alle sectoren van de economie en laat de Belgische ondernemingen toe om toch enigszins een antwoord te bieden aan de globalisering. Dit brengt echter wel een grotere kost met zich mee voor de werkgevers, die zich genoodzaakt zien tot extra kosten in vergelijking met andere werknemers. Zo is ook het vinden van kinderopvang voor de kinderen van de werknemers die s nachts werken geen vanzelfsprekendheid. De reden waarom in artikel 302 een percentage van 0,5% staat vermeld voor inkomstenjaar 2004 is te wijten aan het feit dat de maatregel pas geldt vanaf de tweede helft van In de programmawet staat immers dat het percentage op jaarbasis dient overeen te stemmen met 1% 298. Oorspronkelijk was het trouwens de bedoeling dat de vrijstelling van bedrijfsvoorheffing 5% zou bedragen, maar bij de invoering is gekozen voor een veel lager percentage, met een mogelijke verhoging tot 10% 299. De praktische implementatie ervan werd verder uitgewerkt in het KB van 16 juni 2004, waarin het vrijstellingspercentage van 1% nogmaals werd vermeld en werd bevestigd dat de regeling van toepassing is op bezoldigingen die zijn betaald of toegekend vanaf 1 juli B. Circulaire 11 juni 2005 Om mogelijke misvattingen te vermijden, heeft de administratie deze maatregel van commentaar voorzien in een circulaire van 11 januari Aangezien er buiten de verhoogde percentages en de latere antimisbruikbepaling fundamenteel bijna niets is veranderd aan de vrijstelling, blijft deze circulaire van een enorm groot belang. Zoals verder nog aan bod zal komen, bevestigde deze circulaire ook dat de vrijstelling van bedrijfsvoorheffing kan worden toegepast in een stelsel van occasionele tewerkstelstelling. Dit leidde ertoe te besluiten dat elke bezoldiging die wordt bedoeld in artikel 31, 1 en 2 waarin een ploegenpremie (ook voor nachtwerk definitie komt verder aan bod) vervat zit en waarop bedrijfsvoorheffing is ingehouden, in aanmerking mocht worden genomen om de heffingsgrondslag te bepalen waarop de vrijstelling zou worden berekend. Daarbij kwam nog dat de circulaire eveneens bepaalde dat er geen mini- 298 Fiscoloog 30 juni 2004, afl. 943, Fisc.Act. 2003, afl. 36, Circ. nr. Ci.RH.244/ (AOIF 3/2005), 11 januari 2005.

5 HOOFDSTUK V PLOEGEN- EN NACHTARBEID 217 mumprestatie was vereist voor de toepassing van vrijstelling. Zodra de toegekende bezoldiging een ploegen- of nachtpremie bevatte voor effectief geleverde prestaties en hierop bedrijfsvoorheffing was ingehouden, kwam de volledige maandbezoldiging in aanmerking voor de samenstelling van de berekeningsgrondslag. C. Interprofessioneel akkoord In het ontwerp van interprofessioneel akkoord voor hebben de sociale partners gevraagd aan de Federale regering om het vrijstellingspercentage verder uit te breiden tot 2,5%. Bij gebreke van bekrachtiging van het akkoord heeft de wetgever zelf het heft in handen genomen via de wet houdende diverse bepalingen betreffende het sociaal overleg van 3 juli 2005, welke het percentage van 2,5% van toepassing maakte vanaf 1 juli Hier werd ook verduidelijkt in welke omstandigheden ondernemingen waar uitzendarbeid wordt verricht, kunnen worden beschouwd als ondernemingen waar ploegenen nachtarbeid wordt verricht. Het percentage werd ook aangepast in het KB/ WIB 92 via het koninklijk besluit van 4 augustus D. Artikel WIB In het Generatiepact van 11 oktober 2005 verklaarde de regering dat zij nogmaals een lastenverlaging wenste door te voeren. Dit is gebeurd met artikelen 108 en 113 van de wet van 23 december 2005 betreffende het Generatiepact, waardoor de regel binnen het Wetboek van de Inkomstenbelastingen kwam onder artikel WIB 92. De vrijstelling van bedrijfsvoorheffing werd verhoogd tot 5,63%, van toepassing vanaf 1 januari 2006 en aan de Koning werd de mogelijkheid gegeven om het percentage nog verder te verhogen tot 10,7%. In de memorie van toelichting werd verduidelijkt dat deze verhogingen nodig waren om de loonkostenhandicap van België tegenover andere landen te compenseren. De regering verwachtte toen wel van de sociale partners en de industrie dat zij een sociaal akkoord zouden sluiten met een even groot effect 301. Het koninklijk besluit van 22 augustus 2006 bracht alle uitvoeringsregels met betrekking tot de verschillende vrijstellingen van doorstorting van bedrijfsvoorheffing samen in een tekst. In het akkoord van 20 september 2006 zijn de sociale partners overeengekomen om de werkgeverslasten op ploegen- en nachtarbeid verder te verlagen, en dit om het economisch draagvlak en de concurrentiekracht van het bedrijfsleven te versterken en bij te dragen tot de ontwikkeling van kwaliteitsvolle werkgelegenheid. Er werd toen voorgesteld om het vrijstellingspercentage verder op te trekken naar 10,7% en dit ten laatste op 1 juli Volgens hen waren er met de competitiviteitsverklaring van 27 maart 2006 ook voldoende garanties inge- 301 Parl.St. Kamer, nr /001, 60.

6 218 DE VRIJSTELLINGEN VAN DE BEDRIJFSVOORHEFFING 2015 bouwd dat de lastenverlaging niet zou worden aangewend om loonsverhogingen te financieren. Bij KB van 21 december 2006 (art. 1 en 6) is het percentage opgetrokken naar 10,7%, van toepassing op premies die werden betaald vanaf 1 april Bij de notificatie van 24 oktober 2006 met betrekking tot het budget van 2007 werd trouwens expliciet vermeld dat er moest worden vermeden dat de vrijstelling van doorstorting toepassing zou vinden op exceptionele ploeg- of nachtarbeid. Hier kon men al een eerste aanwijzing in zien van wat later de antimisbruikbepaling zou worden. Tijdens het conclaaf inzake de begroting van 2008 werd voorzien dat de sociale partners in het kader van het interprofessioneel akkoord een voorstel zouden doen om de vrijstellingsregeling verder te versterken en dat dit zou worden geaccepteerd door de regering, op voorwaarde dat het maximumpercentage 15,60% zou bedragen en dit niet zou worden aangewend voor de financiering van loonsverhogingen (parallel met het akkoord van 20 september 2006). Het regeerakkoord van 20 maart 2008 bepaalde dat de regering in het kader van de onderhandelingen over het volgend interprofessioneel akkoord bereid was om de voorstellen van de sociale partners tot uitvoering te brengen met betrekking tot het versterken van de bestaande maatregelen voor ploegen- en nachtarbeid voor zover het vrijstellingspercentage 15,60% niet overschreed en dit niet werd aangewend ter financiering van loonsverhogingen 302. E. Interprofessioneel akkoord Met het interprofessioneel akkoord van is het vrijstellingspercentage nogmaals verhoogd naar 15,60% voor de premies die zijn toegekend vanaf 1 juni Er is toen echter wel een belangrijke antimisbruikbepaling aan toegevoegd, namelijk dat minimaal een derde van de arbeidstijd in ploegen- of nachtarbeid moet worden verricht voor de maand waarvoor de vrijstelling wordt gevraagd (zie verder). De budgettaire kost van de verhoging tot 15,60% werd geraamd op 311 tot 317 miljoen EUR (berekend volgens de conjunctuur van juli 2008). F. Programmawet 26 december 2013 De recentste verhoging kwam er met de programmawet van 26 december , die het vrijstellingspercentage voor sommige ondernemingen verhoogt tot 17,80% wanneer zij werken in een volcontinu arbeidssysteem. Voor de 302 Parl.St. Kamer, nr /001, Art. 17, A herstelwet 27 maart 2009, BS 7 april Programmawet 26 december 2013, BS 31 december 2013.

7 HOOFDSTUK V PLOEGEN- EN NACHTARBEID 219 ondernemingen die dit niet doen, maar wel voldoen aan de overige toepassingsvoorwaarden, blijft het vrijstellingspercentage van 15,60% gelden. Er werd hiervoor ook een nieuwe code (code 53) opgenomen in de aangiftes 305. Hier wordt verder op ingegaan bij de bespreking van de formaliteiten. G. Relancewet van 15 mei 2014, Programmawet van 19 decembler 2014 en nieuwe situatie vanaf 1 januari 2016 De Relancewet van 15 mei 2014 voorzag initieel een verhoging van de toepasselijke percentages vanaf 1 januari 2015 tot 18%, vanaf 1 januari 2017 tot 20,4% en vanaf 1 januari 2019 tot 22,8%. Voor ondernemingen die werken in een volcontinu arbeidssysteem werden deze percentages telkens verhoogd met 2,2% 306. Deze regeling is echter gewijzigd met de Programmawet van 19 december De verhoging tot 18% vanaf 1 januari 2015 werd niet ingevoerd door de regering Michel, maar als compensatie werd er gekozen voor een versnelde inwerkingtreding van het percentage van 20,40% (/22,60%) vanaf 1 januari Deze regeling is nogmaals gewijzigd met de programmawet die is goedgekeurd door de Kamer op 24 juli In het kader van de tax shift zal de lastenverlaging voor ploegen- en nachtarbeid die initieel was voorzien vanaf 1 januari 2019 nu versneld in werking treden vanaf 1 januari Dit betekent dat er vanaf dan een vrijstellingspercentage geldt van 22,80%, te verhogen met 2,20% voor ondernemingen werkzaam binnen een volcontinusysteem. De toepassingsvoorwaarden en bijhorende begrippen van de vrijstellingsregeling zullen verder worden besproken. De belangrijkste bronnen hiervoor zijn de circulaires van 11 juni 2005 en van 15 juni 2010, waarbij de eerste een grondige toelichting geeft van de interpretatie door de administratie en de tweede een overzicht geeft van de maatregel zoals zij van toepassing was tot en met Hierbij wordt echter nog geen melding gemaakt van de recentste verhoging van de percentages. In de circulaire van 15 juni 2010 worden drie essentiële voorwaarden opgesomd die cruciaal zijn vooraleer de vrijstelling van doorstorting kan worden toegepast: 1. Het moet gaan om een onderneming waar ploegen- of nachtarbeid wordt verricht en die hiervoor een ploegenpremie betaalt of toekent. 2. De voorheffing op de betrokken bezoldigingen en premies moet daadwerkelijk worden ingehouden. 3. De vrijstelling wordt enkel toegekend voor werknemers die, overeenkomstig de arbeidsregeling waarin zij tewerkgesteld zijn, over de betrokken maand waarvoor het voordeel wordt gevraagd, ten minste een derde van hun arbeidstijd in ploegen- of nachtarbeid zijn tewerkgesteld. Voor de toe- 305 Code ingevoerd door KB 21 februari 2014, BS 26 februari Wet houdende uitvoering van het pact voor competitiviteit, werkgelegenheid en relance, Parl.St. Kamer , nr /009.

8 220 DE VRIJSTELLINGEN VAN DE BEDRIJFSVOORHEFFING 2015 passing van deze norm worden, naast de effectieve arbeidsprestaties, ook de schorsingen van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst waarvoor het loon wordt doorbetaald (bv. wettelijk ziekteverlof), mee in de teller opgenomen. Perioden van schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst zonder loon (bv. technische werkloosheid), worden niet meegerekend in de noemer. Deze fictieve breuk waarbij de gepresteerde dagen in ploegen- of nachtarbeid worden vergeleken met de totaal gepresteerde dagen is de antimisbruikbepaling waarvan hierboven reeds sprake was. Dit wordt verder besproken. In wat volgt zullen de begrippen die hierboven worden vermeld stapsgewijze worden overlopen. Hierbij is het belangrijk om voor ogen te houden dat er substantieel weinig is veranderd aan de vrijstellingsregeling. De toepassing doorheen de jaren heeft er wel voor gezorgd dat er steeds meer duidelijkheid is gekomen wat de invulling ervan betreft. 1. Werkgevers In artikel WIB 92 kan men lezen dat de gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing geldt voor alle ondernemingen waarin ploegenarbeid of nachtarbeid wordt verricht, die hiervoor een ploegenpremie betalen of toekennen en die krachtens artikel 270, 1 WIB 92 schuldenaar zijn van de bedrijfsvoorheffing op de premie. In artikel WIB 92 staan eveneens de drie categorieën van ondernemingen beschreven die kunnen worden gekwalificeerd als ondernemingen waar ploegen- of nachtarbeid wordt verricht. Hieronder vallen: ondernemingen waarin werknemers worden tewerkgesteld die worden bedoeld in categorie 1 van artikel 330 van de programmawet (I) van 24 december 2002; volgende autonome overheidsbedrijven waarin statutaire werknemers worden tewerkgesteld: de naamloze vennootschap van publiek recht Belgacom, de naamloze vennootschap van publiek recht bpost, de naamloze vennootschap van publiek recht NMBS-Holding, de naamloze vennootschap van publiek recht NMBS en de naamloze vennootschap van publiek recht Infrabel. De specifieke verwijzing naar categorie 1 van artikel 330 van de programmawet van 24 december 2002 zorgt ervoor dat bijna de totale non-profitsector wordt uitgesloten van het toepassingsgebied van de maatregel (cf. infra). In de circulaire van 11 januari 2005 werd niet vereist dat ondernemingen hun werknemers een hele maand ononderbroken zouden tewerkstellen in een ploegenstelsel of een stelsel van nachtarbeid vooraleer de vrijstelling te kunnen toepassen. Zodra hun bezoldiging een ploegenpremie bevatte en hierop effectief bedrijfsvoorheffing was ingehouden, kwam de volledige maandbezoldiging zonder meer in aanmerking als berekeningsgrondslag voor de vrijstelling, zelfs bij

9 HOOFDSTUK V PLOEGEN- EN NACHTARBEID 221 occasionele tewerkstelling 307. Er werd geen enkele vorm van minimumprestatie vereist: zodra voldaan was aan de definitie van ploegen- of nachtarbeid, hiervoor een ploegenpremie was toegekend en voor deze bezoldiging effectief bedrijfsvoorheffing was ingehouden, kwam de volledige maandbezoldiging in aanmerking voor de berekeningsgrondslag 308. Dit wordt echter tegengegaan met de antimisbruikbepaling, van toepassing vanaf 1 juni 2009 (cf. infra). In de derde paragraaf van artikel WIB 92 kan men lezen dat ook uitzendbedrijven die werknemers ter beschikking stellen in ondernemingen waar ploegen- of nachtwerk wordt verricht en die een specifieke premie betalen waarop bedrijfsvoorheffing verschuldigd is, kunnen genieten van de vrijstelling. Er dient hierbij wel een onderscheid te worden gemaakt tussen ondernemingen waarbinnen de uitzendkrachten worden tewerkgesteld en waar ploegen- en nachtarbeid wordt verricht en deze waar dit niet het geval is. Enkel de eerste ondernemingen kunnen in aanmerking komen voor het vaststellen van de berekeningsgrondslag 309. Hier wordt dus een afwijking gemaakt op de principiële beoordeling van de tewerkstelling van werknemers per maand, aangezien er eerst een beoordeling dient te gebeuren per onderneming waar de uitzendkracht gewerkt heeft. 2. Werknemers De vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing is enkel van toepassing op werknemers die werkelijk ploegen- of nachtarbeid hebben verricht tijdens de periode waarop de aangifte bedrijfsvoorheffing betrekking heeft en die hiervoor een ploegen- of nachtpremie hebben ontvangen waarop bedrijfsvoorheffing verschuldigd is. In de eerste categorie van de werkgevers in artikel WIB 92 vindt men een expliciete verwijzing naar artikel 330 van de programmawet (I) van 24 december Dit artikel luidt als volgt: De structurele vermindering heeft betrekking op drie categorieën van tewerkstellingen van werknemers: Categorie 1: de tewerkstellingen in de hoedanigheid van werknemer onderworpen aan het geheel der regelingen als bedoeld in artikel 21, 1 van de wet van 29 juni 1981 en die niet in een andere categorie wordt bedoeld. ( ) Met dit geheel der regelingen wordt bedoeld 310 : uitkeringen verschuldigd in uitvoering van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen; werkloosheidsuitkeringen; 307 Circ. 11 januari 2005, nr Circ. 11 januari 2005, nr Circ. 11 januari 2005, nr Art. 21, 1 wet 29 juni 1981, BS 2 juli 1981.

10 222 DE VRIJSTELLINGEN VAN DE BEDRIJFSVOORHEFFING 2015 rust- en overlevingspensioenen; uitkeringen uit hoofde van arbeidsongevallen en beroepsziekten; geneeskundige verstrekkingen verschuldigd in uitvoering van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen; gezinsbijslagen; jaarlijkse vakantie-uitkeringen. a. Personen die buiten het toepassingsgebied vallen De volgende personen komen dus niet in aanmerking aangezien ze niet onderworpen zijn aan het hierboven uiteengezette geheel van socialezekerheidsregelingen voor werknemers 311 : (i) Categorieën 2 en 3 van de programmawet van 24 december 2002 de werknemers die tewerkgesteld zijn bij een werkgever van de non-profitsector, als bedoeld in artikel 1 van het koninklijk besluit van 18 juli 2002 houdende maatregelen met het oog op de bevordering van de tewerkstelling in de non-profitsector, met uitzondering van werknemers die worden tewerkgesteld door werkgevers behorende tot het Paritair Comité voor de diensten voor gezins- en bejaardenhulp en door de werkgevers van de beschutte werkplaatsen behorende tot het Paritair Comité voor de beschutte werkplaatsen en de sociale werkplaatsen (categorie 2 van art. 330 van de programmawet (I) van 24 december 2002); de werknemers die tewerkgesteld zijn bij een werkgever behorende tot het Paritair Comité voor de beschutte werkplaatsen en de sociale werkplaatsen (categorie 3 van art. 330 van de programmawet (I) van 24 december 2002). Deze uitsluitingen zorgen ervoor dat de maatregel enkel nog toepassing vindt op werknemers die onderworpen zijn aan alle basistakken van de sociale zekerheid en wiens werkgever niet behoort tot het toepassingsgebied van de Sociale Maribel, uitgezonderd de werkgevers die binnen het Paritair Comité voor gezins- en bejaardenhulp vallen. Deze enkele toepassing doet geen afbreuk aan het feit dat bijna de hele non-profitsector een belangrijke besparing misloopt, welke wél wordt toegekend binnen de profitsector. Voor werknemers die bijvoorbeeld nachtarbeid verrichten binnen ziekenhuizen kan de vrijstelling niet worden toegepast. Over dit onderscheid en de onrechtvaardigheid die ermee gepaard gaat, wordt verder uitgeweid in het laatste hoofdstuk. (ii) Niet onderworpen aan artikel 21, 1 wet 29 juni 1981 Aangezien zij ook niet onderworpen zijn aan het geheel der regelingen in artikel 21, 1 van de wet van 29 juni 1981, kan de volgende groep personen die zijn tewerkgesteld in de privésector geen toepassing maken van de vrijstelling: 311 Circ. 11 januari 2005, nr. 5.