Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Beleidsvoornemens op het gebied van landbouw, natuurbeheer en visserij Nr. 16 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUURBEHEER EN VISSERIJ Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage, 19 december 1995 Bij de behandeling van de begroting van LNV 1996 op 12 oktober jl. (TK, 95 96, Handelingen 4) heb ik de Kamer een notitie toegezegd over de effecten van lastenverlichting op land- en tuinbouwbedrijven, met name ook voor bedrijven die tijdelijk een laag of negatief inkomen hebben. Ten aanzien van een en ander merk ik het volgende op. Algemene aspecten Zoals aangegeven in de toelichting bij de begroting 1996 van het ministerie van LNV is lastenverlichting een van de belangrijke voorwaarden om het ondernemerschap in de agro-sector de ruimte te geven. De maatregelen waartoe het kabinet heeft besloten leiden voor de agro-sector tot een structurele lastenverlichting van ruim f 700 mln. Hiervan komt ca. f 380 mln beschikbaar voor de primaire land- en tuinbouw, waarvan f 163 mln voortkomt uit het specifieke lastenverlichtingspakket voor het MKB. Voor de land- en tuinbouw is het specifieke pakket gericht op versterking van de dynamiek van de sector, op versterking van de economische structuur, op het vergemakkelijken van de bedrijfsovername en de bedrijfsverplaatsing, op het aantrekkelijker maken een bedrijf te starten en op het bevorderen van (milieu)- investeringen. Het kabinet beoogt door het specifieke lastenverlichtingspakket voor de land- en tuinbouw, met inachtneming van een aantal afwegingen van algemene aard, zoals beleidseffectiviteit, doelmatigheid en doeltreffendheid, de in de praktijk gesignaleerde problemen aan te pakken. De mix van maatregelen is gericht op de bevordering van een sterke, concurrerende en ecologisch verantwoorde landbouw. Bij de samenstelling van die mix is tevens zoveel mogelijk rekening gehouden met de sterk uiteenlopende individuele omstandigheden op land- en tuinbouwbedrijven. 5K4045 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 1996 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 1

2 De lastenverlichtingsmaatregelen liggen voor een deel buiten de sfeer van de inkomstenbelasting, zie bijlage 1. De effecten hiervan zijn dan ook niet of weinig afhankelijk van de hoogte van het inkomen. Een ander deel van de maatregelen ligt binnen de sfeer van de inkomstenbelasting. Inherent aan de keuze van maatregelen in de inkomstenbelasting is, dat de effecten van deze maatregelen mede worden bepaald door de hoogte van het inkomen. Ook voor ondernemers met een tijdelijk laag of negatief inkomen kunnen de maatregelen gericht op vermindering van de belastingdruk effect hebben door middel van de achterwaartse en onbeperkte voorwaartse verliescompensatie. In een aantal gevallen kan ook de middelingsregeling of de invorderingsvrijstelling soelaas bieden, zie bijlage 2. Voor bedrijven die structureel een verlies hebben, hebben de fiscale maatregelen die aangrijpen bij het inkomen nu eenmaal geen effect. In een structurele verliessituatie is het ook de vraag of andere maatregelen, d.w.z. maatregelen buiten de fiscale sfeer, wèl zouden werken. De effecten van de maatregelen kunnen van jaar op jaar en van bedrijf tot bedrijf verschillend uitwerken. Bepalend hiervoor is of een ondernemer aktiviteiten onderneemt, zoals het doen van investeringen, het starten van een bedrijf, enz., die passen binnen het kader van het lastenverlichtingspakket. Tot slot zij opgemerkt dat het kabinet bij de invulling van het lastenverlichtingspakket voor het MKB de voorkeur heeft gegeven aan ondersteuning van bedrijven die investeren, milieu-investeringen doen, starten of vermogen aantrekken, teneinde hun huidige en toekomstige concurrentiepositie te versterken. Het specifieke pakket voor het MKB is niet gericht op behoud of verbetering van koopkracht. Dat aspect maakt deel uit van het algemene beleid ten aanzien van inkomen en werkgelegenheid. Effecten voor bedrijven in een winst- en verliessituatie Om de werking van de verliescompensatie en de effecten daarvan op de lastenverlichting zichtbaar te maken, wordt uitgegaan van een aantal veronderstelde bedrijfs- en inkomenssituaties 1. Voorts wordt verondersteld dat het IB-ondernemers betreft en dat het eerste schijftarief in de IB steeds 37,5% bedraagt. 1 Veronderstellingen: Het bedrijf wordt in het lopende jaar (1996) niet overgenomen, noch verplaatst; De ondernemer verricht geen speur- en ontwikkelingswerk en exporteert niet; De werknemer-niet-leerling heeft een loon van f en de leerling-werknemer een loon van f ; De vrije afschrijving op milieu-investeringen bedraagt f 4 500; De levensduur van de investeringsgoederen is 10 jaar. De goederen zijn niet uitgesloten van investeringsaftrek; Er wordt afgezien van FOR-dotatie; Het positief inkomen in 1993, 1994 en 1995 bedroeg steeds f Aanvullende veronderstellingen: Het gefacilieerd vreemd vermogen bedraagt f ; Het rentepercentage van het vreemd vermogen is 1,5 lager dan de gangbare rente; De vrije afschrijving bedraagt f Voor de te onderscheiden situaties wordt verondersteld dat de investeringen in 1996 f bedragen, waarvan f VAMIL-milieuinvesteringen. De van belang zijnde maatregelen van het lastenverlichtingspakket zijn derhalve: de verhoging van de investeringsaftrek en de uitbreiding van de vrije afschrijving voor milieu-investeringen. De effecten worden weergegeven bij een inkomen van + f , respectievelijk f Daarbij worden de volgende situaties onderscheiden: 1. De ondernemer heeft geen werknemer in dienst; 2. De ondernemer heeft een niet-leerling-werknemer in dienst; 3. De ondernemer heeft een leerling-werknemer in dienst; 4. De ondernemer is een starter zonder werknemer 2. De effecten van de lastenverlichting zijn in deze situaties als volgt. Het negatieve inkomen van f is hierbij achterwaarts gecompenseerd. Hierbij is verondersteld dat het inkomen in de drie aan 1996 voorafgaande jaren steeds f heeft bedragen. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 2

3 Effecten in gld. bij een inkomen van: Situatie + f f Zonder werknemer Een werknemer Een werknemer-leerling Starter Doordat in de drie aan 1996 voorafgaande jaren een voldoende hoog positief inkomen is behaald, kan het verlies van 1996 achterwaarts gecompenseerd worden met die positieve inkomens. Hierdoor wordt op kasbasis direct een voordeel verkregen van de lastenverlichtingsmaatregelen. Indien het verlies niet achterwaarts zou kunnen worden verrekend, is de ondernemer aangewezen op onbeperkte voorwaartse verliescompensatie met in de toekomst te behalen positief inkomen. De effecten zijn bij de gemaakte veronderstellingen ongeveer hetzelfde als bij achterwaartse verliesverrekening, zij het dat de ondernemer daarvan eerst in de toekomst profijt heeft. Effecten van enkele andere maatregelen Ter afsluiting nog enkele opmerkingen over maatregelen waarvan de effecten niet afhankelijk zijn van de winst. De vrijstelling van overdrachtsbelasting voor grond bij verplaatsing van landbouwbedrijven vanuit de EHS, SGP s en VINEX-lokaties levert voor een bedrijf met 30 hectare grond met een totale grondwaarde van f een (eenmalig) voordeel op van f Bij hervestiging van een glastuinbouwbedrijf met een grondwaarde van f vanuit het Westland naar Drenthe is het voordeel eenmalig f De verruimingen van de vrijstelling van ondernemingsvermogen in de vermogensbelasting in 1995 en 1996 leveren voor een ondernemer met een fiscaal ondernemingsvermogen van f , mits de ondernemer volledig van die verruimingen kan profiteren, jaarlijks een voordeel op van bijna f 400. De Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, J. J. van Aartsen Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 3

4 BIJLAGE 1 OVERZICHT EFFECTEN SPECIFIEK LASTENVERLICHTINGSPAKKET VOOR DE LAND- EN TUINBOUW Maatregelen waarvan de effecten afhankelijk zijn van de hoogte van de winst In mln gld. Verlaging tariefafstapje in de vennootschapsbelasting 2 Verhoging van de percentages investeringsaftrek met ca. 1/3 deel; het aanvangspercentage wordt verhoogd van 18 naar 24, enz.; 35 Invoering vrije afschrijving voor starters en verhoging starterskop in de zelfstandigenaftrek met f 1024; 19 Uitbreiding VAMIL met landbouwspecifieke milieu-investeringen; 30 Verhoging faciliteit voor speur- en ontwikkelingswerk; 5 Invoering fiscale faciliteit voor export 2 Maatregelen waarvan de effecten niet of weinig afhankelijk zijn van de hoogte van de winst Uitvoering motie-blauw ( XIV, nr. 22) doorschuiffaciliteit in de IB bij bedrijfsverplaatsing; 13 Versterking vermogenspositie voor startende ondernemers, w.o. Agrostartersfonds; 23 Faciliteit voor het leerlingwezen, afdrachtskorting van f Verlenging rentevrij uitstel successierecht ondernemingsvermogen van 5 naar 10 jaar; 8 Vrijstelling van bepaalde bestanddelen ondernemingsvermogen van successierecht; 10 Vrijstelling van overdrachtsbelasting voor grond bij verplaatsing van landbouwbedrijven vanuit de EHS, SGP s en VINEX-lokaties; 6 Verhoging minimum volledig vrijgesteld bedrag ondernemingsvrijstelling in de vermogensbelasting van f tot f Totaal Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 4

5 BIJLAGE 2 BIJZONDERE REGELINGEN IN DE INKOMSTENBELASTING Korte beschrijving van enkele bestaande regelingen in de inkomstenbelasting die van belang kunnen zijn voor de effecten van het lastenverlichtingspakket Verliescompensatieregeling Op grond van deze regeling wordt een verlies verrekend met inkomen van de voorafgaande 3 jaar (achterwaartse verliescompensatie). Een ondernemingsverlies kan voorts onbeperkt met in de toekomst te behalen positief inkomen worden verrekend (voorwaartse verliescompensatie). Deze regeling vormt een correctie op de jaarlijks bepaalde draagkracht. Hiernaast heeft de regeling een egaliserende werking op progressieverschillen. Door de achterwaartse verliescompensatie wordt een restitutie verkregen van reeds betaalde belasting en premies. Bij voorwaartse verliescompensatie hoeven in de toekomst minder belasting en premies te worden betaald. Middelingsregeling Op grond van deze regeling mogen de belastbare sommen over een tijdvak van drie aaneengesloten kalenderjaren (middelingstijdvak) worden gemiddeld. De middelingsregeling komt tegemoet aan het bezwaar dat door de progressie in het tarief van de inkomstenbelasting, bij wisselende inkomens, (veel) hogere bedragen aan belasting verschuldigd zouden zijn dan wanneer de inkomens gelijkmatig zouden zijn toegevloeid. Het verschil van de betaalde en de herrekende belasting en premies over het middelingstijdvak wordt, voorzover dit meer bedraagt dan f 1 200, teruggegeven. Invorderingsvrijstelling Op grond van deze regeling geldt voor lagere inkomens een vrijstelling van het betalen van belasting en premies op aanslag. De regeling heeft tot doel betalingsproblemen en kleine aanslagen te voorkomen. Tot 150% van de belastingvrije som, waarvan de hoogte afhankelijk is van de desbetreffende tariefgroep, bedraagt de vrijstelling 100%, vervolgens loopt de vrijstelling tot 250% van de belastingvrije som geleidelijk af naar 0%. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 16 5