INSTRUMENTEN INFOBROCHURE

Transcriptie

1 REIS ROND DE INSTRUMENTEN INFOBROCHURE

2 DE STRIJKINSTRUMENTEN Viool, altviool, cello en contrabas behoren tot de groep van de strijkinstrumenten. Ze worden zo genoemd omdat men ze bespeelt door met een strijkstok over de snaren te gaan. Je kan ze ook bespelen zonder strijkstok. Dan tokkel je met de vingers over de snaren. De Viool Samen Spelen, alleen leren Viool studeren doe je meestal alleen, maar viool spelen doe je bijna altijd samen. In een orkest, met twintig of dertig andere violisten. Of in een strijkkwartet met twee violen, een altviool en een cello. Of in een band, als je bijvoorbeeld jazz speelt of volksmuziek. Of in een duo, samen met een pianist of een andere violist bijvoorbeeld. De meeste violisten spelen klassieke muziek. Maar je komt violisten ook in een heleboel andere stijlen tegen: in volksmuziek uit allerlei landen, in zigeunermuziek, in tango's en Turkse muziek, maar ook in de blues, country en folk. En ook meer en meer in de popmuziek. Klassieke vioolmuziek is er in tientallen stijlen en variaties. Dit komt omdat de eerste stukken voor viool al vierhonderd jaar geleden werden geschreven, zolang bestaat het instrument al. Alles bij elkaar is er zoveel vioolmuziek dat je aan honderd jaar nog niet genoeg hebt om het allemaal een keer te spelen. De keuze is dus groot.

3 De Altviool De altviool is iets groter dan de viool. Waar de klankkast van een viool zowat 35 cm lang is, heeft de altviool - die tot op heden geen standaardafmetingen heeft - een corpuslengte van 37,5 cm tot 44 cm (41 à 42,5 cm is de courantste maat). Verschillende componisten zoals Bach, Mozart, Haydn, Paganini, Felix Mendelssohn, Benjamin Britten, Antonín Dvořák en Paul Hindemith speelden zelf graag en vaak altviool. Anderen, zoals Beethoven, deden het een tijdje als bijbaantje om in hun levensonderhoud te voorzien. Toekomst Binnen de academie zijn er het samenspel en de verschillende kamermuziekgroepen. Buiten de academie kan je terecht in orkesten, volksmuziekgroepen, jazz,... Ook strijkkwartet, kamerorkest, symfonisch orkest. Daarnaast zijn de stijlmogelijkheden onbeperkt. De viool De altviool

4 De Cello De cello behoort tot de familie van de strijkinstrumenten. Zijn grote broer is de contrabas, zijn twee kleinere zussen zijn de viool en de altviool. Bij elk instrument van deze familie wordt de klank gemaakt door met een strijkstok over de snaren te strijken. Zo ontstaan er trillingen die ervoor zorgen dat wij de cello kunnen horen. Door met de linker hand de snaren in te drukken terwijl we strijken, kunnen we heel veel verschillende noten spelen van heel laag tot heel hoog. De cello is groter dan de viool en altviool waardoor hij lager klinkt. Natuurlijk kan hij niet zo laag als zijn grotere broer, de contrabas. Zo groot dat je hem niet langer onder je kin kan houden om erop te spelen. De cello staat dan ook op de grond met een pin. De cellist zit op een stoel en houdt het instrument vast tussen de knieën.

5 De cello ziet er uit alsof het een kunstwerk is. Het instrument is gemaakt van hout en heeft een erg mooie sierlijke vorm. Gelukkig ziet het er niet alleen mooi uit, maar klinkt het ook prachtig. De klank van de cello is warm en diep. Op een cello kan je daardoor zowel zangerig spelen als lekker diep grommen. Heerlijk!

6 DE BLAASINSTRUMENTEN De familie van de blaasinstrumenten bestaat uit twee groepen, de houten blaasinstrumenten en de koperen blaasinstrumenten. Tot de groep van de houten blaasinstrumenten behoren de piccolo, de dwarsfluit, de klarinet, de saxofoon. De koperen blaasinstrumenten bestaan uit de bugel, de trompet, de hoorn, de althoorn, de trombone, de tuba.

7 De Dwarsfluit De dwarsfluit is een houten blaasinstrument. "Dwars" duidt op de houding van de fluit tijdens het blazen. De meeste dwarsfluiten zijn van metaal gemaakt gewoonlijk zilver. Vroeger werden ze van hout gemaakt, vandaar dat ze ingedeeld zijn bij de houtblazers. De dwarsfluit wordt bespeeld door over het mondstuk heen te blazen. Zo ontstaat een toon. Kleppen zorgen ervoor dat de gaten, die in de buis van het instrument zijn geboord, afgesloten kunnen worden. Door het indrukken of loslaten van deze kleppen, kun je op dit instrument verschillende tonen maken. Het instrument heeft een warme, heldere klank. Naast de piccolo, is de dwarsfluit het enige instrument in het orkest dat op deze manier bespeeld wordt.

8 De Klarinet De klarinet is een van de bekendste houten blaasinstrumenten. De klarinet bestaat uit een cilindrische holle pijp met gaten, waarvan sommige met de vingers worden afgedekt, en andere met een klep. De bouw van het instrument zorgt er voor dat je heel laag kan spelen maar ook heel hoog. De lage noten hebben een warme klank, de hoge noten klinken fel. De klarinettist zet zijn boventanden op het mondstuk en zijn onderlip tegen het riet dat tegen het mondstuk aan gebonden of geklemd is. Door lucht tussen het mondstuk en het riet door te blazen gaat het riet trillen. De lipspanning bepaalt hoeveel vrijheid het riet krijgt om te trillen. Dit heeft invloed op de toonhoogte en de klankkleur. De trilling van het riet zet de lucht in de klarinet in beweging, waardoor er geluid (en hopelijk muziek) gemaakt wordt.

9 In een harmonieorkest speelt de klarinet een hoofdrol. De klarinet wordt niet enkel in klassieke muziek gebruikt, jazz, folk, pop weten dit instrument ook naar waarde te schatten. Ook in kamermuziekgroepen speelt de klarinet een belangrijke rol. Mozart en Weber zijn heel belangrijke componisten van klarinetmuziek. Varianten van de klarinet zijn onder ander: de mib klarinet, in de volksmond de kleine klarinet genoemd, de la klarinet, de alt klarinet, de basklarinet en de contrabasklarinet. De basklarinet

10 De Saxofoon De saxofoon werd uitgevonden door de in Dinant geboren Adolphe Sax. Dit jaar exact 200 jaar geleden. Sax was de oudste zoon van een instrumentenbouwer. Er waren elf kinderen in het gezin, maar slechts vier zouden ouder dan 25 jaar worden. Sax begon zijn muzikale opleiding in 1828 aan de Brusselse Koninklijke Muziekschool. Naast deze algemene opleiding volgde hij ook klarinetlessen; met dat instrument deed hij op 15-jarige leeftijd mee aan een wedstrijd. Daarna werkte Sax aan de plannen voor een reeks nieuwe instrumenten. Op de Brusselse industrietentoonstelling van 1841 gaf Sax een eerste officiële auditie van zijn creatie: de saxofoon. Maar aangezien de saxofoon nog niet gepatenteerd was, speelde Sax achter een gordijn, zodat niemand kon zien welk instrument die goddelijke klanken voortbracht. In België kreeg Sax echter niet de erkenning die hij verwachtte. Hij ging dan ook elders zijn geluk zoeken. In 1842 vertrok hij naar Parijs, op verzoek van luitenantgeneraal graaf De Rumigny. Deze zag in Sax de geschikte persoon om de Franse militaire muziekkapellen van betere instrumenten te voorzien. Dit zorgde voor de grote doorbraak van de saxofoon.

11 De klank ontstaat door in het mondstuk te blazen waardoor het riet en de lucht binnenin gaan trillen. Door de vingerzetting te veranderen bereikt men een andere toonhoogte. De vingerzetting is gedeeltelijk in overeenstemming met die van een blokfluit. Er zijn 7 soorten saxofoons, sopranino, sopraan, alt, tenor, bariton, bas en de uitzonderlijke contrabas saxofoon. In de academie leer je vooral alt en tenorsaxofoon. Ook sopraan en baritonsax zijn mogelijk. Binnen de academie zijn er de groepen samenspel en instrumentaal ensemble waarin de saxofoon ruim aan bod komt. Buiten de academie kan je terecht bij een harmonie, fanfare, big band, jazzcombo... De stijlmogelijkheden met een saxofoon zijn onbeperkt. Het is een instrument dat vrij populair is in klassiek, jazz, pop en blues. Je ziet het is zeker en vast de moeite om een echt Belgisch instrument te leren bespelen!

12 De Hoorn De hoorn is een instrument met al een heel oude en boeiende geschiedenis. Hierdoor worden er nog altijd verschillende hoorns gebruikt voor diverse gelegenheden (jachthoorn, natuurhoorn, alpenhoorn,...) De meest gebruikte hoorn is de ventielhoorn. Door de ventielen in te drukken maken we de buis waarin we blazen langer en zal de hoorn lager klinken. In de academie beschikken we over kinderhoorns, die speciaal gemaakt zijn voor de muziekschool. Deze zijn kleiner en handiger voor leerlingen om vast te houden. Ook hoornisten maken gebruik van dempers, en kunnen zelfs de klankbeker helemaal afsluiten. Dit zorgt voor een heel bijzondere klank die we 'bouché' noemen. De hoorn wordt gebruikt in verschillende orkesten, zowel in het symfonisch orkest als in een harmonie orkest. Ook zijn we te horen in diverse stijlen, zelfs tot in de hedendaagse popmuziek.

13 De Trompet De trompet is de kleinste van de familie van de koperblazers en heeft een heldere toon. Om geluid uit een trompet (en alle andere koperblazers) te krijgen moeten we de lippen op elkaar spannen en door uit te blazen de lippen doen trillen. Door het indrukken of loslaten van de ventielen kan je verschillende tonen maken. Hiernaast zie je afbeeldingen van allerlei soorten dempers, die in de klankbeker van de trompet passen. Ze worden gebruikt om het volume te verkleinen en zorgen voor speciale klankeffecten. Dempers worden gemaakt van hout, metaal, rubber of plastic. Ze worden het meest gebruikt door jazzmusici. De trompet wordt gebruikt in heel diverse muziekstijlen, van barok tot in de popmuziek, van klassiek tot jazz. Naast de trompet heb je ook nog de bugel, die conischer is gebouwd waardoor de klank wat zachter en warmer is.

14 De Tuba Bij de naam tuba denken de meeste mensen meteen: aha, das diene groten bombardon. Maar een tuba is meer dan dat en bestaat in verschillende maten en gewichten. De euphonium of tenortuba en de bariton zijn minder groot en klinken dus iets hoger. Wel hebben ze ook die wondermooie warme klank als hun grotere broers. Deze hebben we in L-XL-XXL en XXXL, eumh, ik bedoel Fa, Mib, Do en Sib. Voor ieder wat wils dus! De Trombone De trombone is dan weer een buitenbeentje. Bij de trombone vinden we geen ventielen terug zoals bij de tuba of de trompet, maar wel een schuif. Hiermee schuiven we van de ene naar de andere noot. Kan dit dan enkel gespeeld worden door mensen met lange armen? Nee hoor! Geen nood, ook in de trombones hebben we verschillende maten. Een kindertrombone (korter), een alttrombone, een tenortrombone, een bastrombone en een contrabastrombone.

15 DE TOKKELINSTRUMENTEN De Gitaar "Eeuwen geleden, nog in de prehistorie liep een jager door het bos met pijl en boog in de hand. Hij trok per ongeluk aan de pees van de boog en dacht: "Verdorie, dat is een mooi geluid.". Hij trok nogmaals aan de pees en dacht: "Verdorie, dat is een mooi geluid. Jammer dat het zo zacht is." Daarom bouwde hij een klankkast aan zijn boog. Toen trok hij weer aan de pees en dacht: "Verdorie. Een mooi geluid en het is sterk genoeg.". Maar algauw begon die ene klank hem te vervelen. Daarom bouwde hij een steel aan zijn boog. Nu kon hij verschillende noten spelen. Gedurende verschillende eeuwen amuseerde onze jager zich uitstekend en hij speelde de ene melodie na de andere. Tot op een dag...: "Verdorie, wat zou het toch fijn zijn om verschillende klanken tegelijk te kunnen spelen. Onze jager aarzelde niet en monteerde nog enkele snaren op zijn boog. Toen was onze jager een gelukkig man.

16 Vandaag zitten wij nog altijd vol vragen over onze jager en zijn boog. Bestaat dat? Eén enkel instrument dat je zowel kunt gebruiken om te drummen, om een melodie te spelen of om te begeleiden met akkoorden? En kun je met datzelfde instrument zowel in je eentje optreden als met een groep vrienden? En als dat instrument bestaat, kun je dat dat in een draagzak op je rug zwieren? Enne... kun je dat dan in de academie van Lede studeren? Ja. Zie

17 De Piano Eén van de meest bespeelde instrumenten ter wereld is ongetwijfeld de piano. Dit instrument met 52 witte en 36 zwarte toetsen en 2 of 3 pedalen behoort zowel tot de groep van de slag-, toets- als snaarinstrumenten. Er zijn twee soorten piano s: de buffetpiano waar de snaren verticaal lopen, en de vleugelpiano waar ze horizontaal liggen. De voorloper van de hedendaagse piano is de pianoforte, die rond 1700 in Italië werd uitgevonden. Pianoforte betekent zacht en sterk. Op dit instrument was het voor het eerst mogelijk om met verschillende klanksterktes te spelen: een ware revolutie! Sindsdien zijn de technieken om een piano te bouwen natuurlijk ontzettend verbeterd en gespecialiseerd. De piano is in de eerste plaats een solo-instrument, maar je kan er ook met zijn 2(4-handig) of 3(6-handig) op spelen. Ook als begeleidingsinstrument of in kamermuziek is de piano een onmisbaar gegeven. In de jazz- en popmuziek is ze gewoon niet weg te denken.

18 Een piano is niet goedkoop, maar je aankoop is een prima investering, een voorwaarde is dat je het instrument goed onderhoudt en ze minstens 1 maal per jaar laat stemmen. 10 vingers, 1 en soms 2 voeten die de pedalen bedienen, 2 notenbalken tegelijkertijd kunnen lezen, en elke dag oefenen: meer heb je niet nodig om dit fantastische instrument te leren bespelen!

19 Het Orgel Het orgel is eigenlijk de keizer van de instrumenten omdat het het grootste instrument is dat er bestaat. Het is bijzonder fijn om het te spelen omdat je kan kiezen uit heel veel verschillende klanken: die worden registers genoemd. Dit gaat van zeer zacht (als je een slaapliedje wilt spelen), over half sterk (voor gewone leuke deuntjes), tot héél luid (als je je misschien eens goed kwaad wilt maken). Natuurlijk bestaan er kleine goedkope (meestal elektronische) orgels om thuis op te oefenen. Maar natuurlijk klinkt een orgel nog zo goed in bv een kerk omdat we daar een zeer goede akoestiek hebben. Als je eens jonge beginnende organisten aan het werk wilt zien, kom dan gerust naar het Kerstconcert op 21/12 in de kerk van Impe. Zij zullen je laten zien dat orgel spelen bijzonder leuk is!

20 Het Slagwerk De meesten denken spontaan aan het drumstel. Dit is slechts een heel klein deeltje van het slagwerk. Slagwerk is eigenlijk een rijke familie van muziekinstrumenten We hebben 2 soorten slagwerkinstrumenten. De idiofonen en de membranofonen. De meeste gekende zijn de membranofonen. Hierbij hebben we de grote trom, de kleine trom, de pauken, bongo's, conga's, djembés, tamboerijnen,... Alles waarop we een vel kunnen spannen behoort dus bij de membranofonen.

21 De pauken zijn de enige in deze familie met een definieerbare toonhoogte. De pauk bestaat uit een metalen ketel, waarover een vel is gespannen, meestal een ongelooid kalfsvel. De ketel fungeert als resonerend deel. De hoogte wordt bepaald door de grootte en spanning van het vel. Hoe strakker het vel is gespannen, hoe hoger de toon. Een kleine pauk geeft een hogere toon dan een grote, waarvan het vel even strak gespannen is. In Europa waren de pauken al bekend in de 16de eeuw. Zij werden tezamen met de trompetten bij de cavalerie gebruikt. De andere instrumenten hebben geen definieerbare toonhoogte. De vellen op het drumstel zijn meestal synthetisch. Op conga's en bongo's worden ook kalfsvellen gelegd en op de djembé spant men een geitenvel. De minder gekende zijn de idiofonen. Ook deze kunnen we onderverdelen in de idiofonen met definieerbare toonhoogte zoals de marimba, de vibrafoon, de xylofoon, het klokkenspel, de celesta,

22 De marimba en xylofoon bestaan uit houten toetsen en de vibrafoon, de celesta en het klokkenspel bestaan uit metalen toetsen. Deze instrumenten zijn vergelijkbaar met een piano daar zij ook een klavier hebben. Hiervoor moet de slagwerker ook daadwerkelijk alle noten, toonladders,... kennen. Dan hebben we ook nog de idiofonen zonder definieerbare toonhoogte zoals de cymbalen, de triangel, de gong, de tamtam, de woodblock, de templeblock, de castagnetten, de guiro... Moet je al deze instrumenten aankopen? Natuurlijk niet. Als het kan is het tof maar met een drumstel komen we al heel ver. Eén van de idiofonen is ook altijd handig, zodat je niet altijd naar de academie moet komen om te oefenen. Kan je dit niet, dan kan je uiteraard terecht op de academie. Ook geluidsoverlast blijkt vaak een probleem te zijn. Nu zijn er de dag van vandaag ook elektrische drumstellen waarmee je dus kan oefenen met een koptelefoon.

23 ZANG "Zing je onder de douche, op de fiets, in de keuken en vind je van jezelf dat dat wel klinkt? Kom dan zeker eens informeren in de zangklas van Elisabeth Hermans. Zij zal jou helpen om op een gezonde manier je stem te laten klinken en aan de hand van leuke liedjes je stem te leren ontdekken, want zingen is toch gewoon het leukste dat er is!!"

24 INSTRUMENTENVERHUUR Een instrument leren bespelen kan alleen maar wanneer je thuis over een instrument beschikt. Huurprijs van de instrumenten die je op school kan huren: 25, waarborg: 50 - voor violen komt daar 15 bij (om de 2 jaar worden deze van nieuwe snaren voorzien) - voor cello's komt daar 40 bij (om de 2 jaar worden deze van nieuwe snaren voorzien) Welke instrumenten kan je bij ons huren: mib-klarinet, sib-klarinet, sopraansaxofoon, altsaxofoon, tenorsaxofoon, hoorn, kinderhoorn, trompet, althoorn, bariton, kindertrombone, trombone, dwarsfluit, 1/4-viool, 2/4-viool, 3/4-viool, 4/4-viool, 1/2-cello, 3/4-cello en 4/4-cello. Bovendien kan je als slagwerker in de klas komen oefenen, op momenten dat de marimba vrij is. Voor meer informatie kan je terecht op het secretariaat.