Het kleine Nachtorkest een project van philharmonie zuidnederland voor de onderbouw

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het kleine Nachtorkest een project van philharmonie zuidnederland voor de onderbouw"

Transcriptie

1 Het kleine Nachtorkest een project van philharmonie zuidnederland voor de onderbouw

2 pagina 2 van 17 Inhoud Voorwoord p. 3 Lesactiviteiten p. 5 bijlage 1 Het symfonieorkest p. 12 bijlage 2 Mantra p. 14 Bijlage 3 Verhaal p. 15 Bijlage 4 Luisterfragmenten p. 16 Het lesmateriaal gezien in het kader van de verschillende culturele competenties Receptief vermogen Door leerlingen muziekfragmenten te laten horen met een uiteenlopend karakter ervaart de leerling verschillende soorten muziek die steeds andere gevoelens uitdrukt (activiteit 1). De leerling krijgt een goede luisterhouding aangeleerd (activiteit 6) en leert verschillende instrumenten kennen (activiteit 4). Creërend vermogen De leerling kan een ritmische mantra opzeggen en de pulse daarvan voelen (activiteit 2). De leerling leert zelf geluiden te koppelen aan de personages uit het verhaal (activiteit 5). Door het maken van een tekening in drie kleuren reflecteert de leerling op een creatieve manier op de voorstelling (activiteit 9). Reflectief vermogen De leerling werkt aan woordenschat om over de muziek en de voorstelling in gesprek te kunnen gaan (activiteit 1 en 3). Door het maken van een tekening in drie kleuren reflecteert de leerling op een creatieve manier op de voorstelling (activiteit 9). Analyserend vermogen De leerling leert personages uit het verhaal met muziek combineren (activiteit 4). De leerling maakt kennis met het begrip componist en leert dat deze een liedje heeft gemaakt dat hij kan meezingen (activiteit 7) geproduceerd door OORKAAN

3 pagina 3 van 17 Voorwoord Voor u ligt de lesbrief die de leerlingen voorbereidt op het theatraal concert van drie musici van philharmonie zuidnederland. De voorstelling Het kleine Nachtorkest is ontwikkeld door regisseur Dagmar Slagmolen en geproduceerd door Oorkaan. In deze voorstelling wordt het verhaal vooral door de muziek verteld. De musici zijn Monique Pellens viool, Karel Plessers klarinet en Sanne de Graaf cello. De leerlingen maken door het verhaal kennis met de begrippen samen spelen, een orkest en de klank van de verschillende instrumenten. Door de participatiemomenten in de voorstelling worden de leerlingen tijdelijk deelgenoot van het verhaal. Het project bestaat uit - voorbereidende lesactiviteiten waarvan een aantal verplicht is - concert door leden van philharmonie zuidnederland - korte verwerkingsles Het doel van de lessen is de leerlingen voor te bereiden op de voorstelling. Om optimaal te kunnen genieten van de voorstelling is het echter wenselijk dat een aantal basisbegrippen besproken zijn (ten aanzien van instrumenten, het orkest, een dirigent, samen musiceren), de verhaallijn al een beetje bekend is en dat de leerlingen een luisterhouding geleerd krijgen ten aanzien van muziek. Binnen de doorgaande leerlijn muziek komen de volgende competenties aan bod: het receptief vermogen, het creërend vermogen, het reflectief vermogen en het analyseren vermogen. (zie p. 2) Het lesmateriaal bestaat uit enkele activiteiten waaruit een leerkracht kan kiezen. Dit is afhankelijk van de mogelijkheden en de wensen van de leerkracht. De activiteiten met een * zijn verplicht om de leerlingen o.a. voor te bereiden op hún bijdrage aan het concert. De philharmonie zuidnederland is het professionele symfonieorkest van de provincies Noord-Brabant, Limburg en Zeeland. Het orkest geeft abonnementsconcerten in de concertzalen van deze provincies. Maar ook buiten deze zalen en buiten de provincie is het orkest regelmatig te horen. Voor meer informatie over het orkest kunt u kijken op Voor meer informatie over het symfonieorkest kunt u de site raadplegen. Informatie over een symfonieorkest vindt u ook in bijlage 1. Om u op het project voor te bereiden kunt u ook het eerste filmpje van het lesmateriaal over het orkest bekijken. Al het lesmateriaal is te vinden op Om het orkest/muziek in uw klas extra onder de aandacht te brengen kunt u de volgende boekjes gebruiken: Dick Bruna - Nijntje en het orkest, Max Veldhuis Kikker speelt viool. Ik wens u veel plezier toe met het project Het kleine Nachtorkest Afdeling Educatie philharmonie zuidnederland

4 pagina 4 van 17

5 pagina 5 van 17 Lesactiviteiten (de activiteiten met * zijn verplicht) * Activiteit 1 Introductie van het concert doel: uitleg geven over het concert benodigdheden: computer met muziekfragmenten Leg in een gesprekje uit wat er gaat gebeuren: drie musici van philharmonie zuidnederland komen op school een concertje geven, speciaal voor de leerlingen, maar ook mét de leerlingen. Hierbij is een aantal vragen leidraad voor het kringgesprek: - Wat is een musicus? - Wat is een concert? - Wat is een muziekinstrument? Kun je er één noemen? Kun je het nadoen? Hoe ziet dat er uit? Hoe gaan de handen? - Wat is muziek? Wat kun je met muziek (luisteren, maken, op dansen, bij wegdromen, )? Leg de leerlingen uit dat ze niet alleen gaan luisteren naar muziek, maar dat zij ook gaan luisteren naar een verhaal. Soms kan muziek een verhaal vertellen. Waar zouden de volgende muziekstukjes over kunnen gaan? Fragment 1 Fragment 2 Fragment 3

6 pagina 6 van 17 * Activiteit 2 De Muizenmantra doel: de leerlingen leren een spreektekst die terugkomt in de voorstelling benodigdheden: computer met voorbeeld mantra bijlage 2 Een belangrijk moment in de voorstelling is het uitspreken van een spreektekst (ritmisch uitgesproken tekst) door alle kinderen. In bijlage 2 is deze tekst opgenomen met daarbij het ritme. Tevens is een geluidsfragment opgenomen waarop het ritme te horen is. Tekst: Muis, Muis in je huis Kom naar buiten t is hier pluis. Ik zal je knuffelen Zacht aan je snuffelen Maar eten eten zal ik je niet Muis, muis, muis is vies. t Smaakt naar poep en hondenpies! Het aanleren kan aan de hand van de volgende stappen: 1. Eerst de tekst in stukjes (zin voor zin) aanbieden in het juiste ritme. Dit kan het beste door voor- en nazeggen. 2. Combineer steeds twee zinnen (de laatste zin blijft over). 3. Bespreek de betekenis van de tekst 4. Maak de stukjes groter, totdat ze het geheel kunnen opzeggen Enkele uitbreidingstips: - Ondersteun de tekst met eenvoudige bewegingen ( huis, knuffelen, snuffelen, eten, en vies zijn woorden die met eenvoudige handgebaren uitgebeeld kunnen worden). Door het ondersteunen met gebaren, onthouden de kinderen de tekst sneller. - Het ritme van de mantra mee laten klappen tijdens het opzeggen. Hierdoor voelen de kinderen meer de cadans van de tekst. - Enkele keren in de week kort herhalen. Muizenmantra

7 pagina 7 van 17 * Activiteit 3 Het symfonieorkest doel: de leerlingen leren wat meer over een symfonieorkest en de instrumenten en werken zo aan hun woordenschat. Een aantal begrippen komt ook terug in de voorstelling. benodigdheden: computer Het is belangrijk om met de kinderen enkele begrippen te bespreken die horen bij het symfonieorkest. Het inventariseren wat kinderen daar van weten is een mooi beginpunt voor een kringgesprek. Het gebruiken van beeldmateriaal is een prima verrijking van het gesprek. Een algemeen verloop van een dergelijk gesprek is als volgt: (de onderstreepte woorden zijn kernbegrippen die aan bod kunnen komen) We gaan binnenkort luisteren naar een concert. Dan komen drie musici van een symfonieorkest, namelijk de philharmonie zuidnederland, naar de school om te spelen op hun instrumenten. De instrumenten die zij bij zich hebben zijn een klarinet, een viool en een cello. In een symfonieorkest zijn echter nog veel meer instrumenten. Instrumenten waar je op moet blazen (blaasinstrumenten), waar je met een (strijk)stok langs snaren strijkt (strijkinstrumenten) en waar je op kunt slaan (slagwerk). Om ervoor te zorgen dat dan alles mooi samen klink moet er iemand de baas zijn en die noemen we de dirigent. Met zijn dirigeerstokje geeft hij aan hoe snel iedereen mag spelen, of het zachter moet klinken, of ze moeten stoppen. Hij kan heel veel aangeven. Als het orkest goed geoefend heeft, mogen ze een concert geven. Dan spelen ze voor publiek. Beeld 1 - het orkest Beeld 2 - de drie instrumenten Beeld 3 - dirigent Laat tot slot de kinderen een muziekfragment horen van het symfonieorkest en vraag hen te luisteren of de muziek snel of langzaam gaat, zacht of luid is of ze veel of weinig instrumenten horen. Leg hen wel uit dat dit een heel symfonieorkest is, en dat bij het concert op school maar drie musici daaruit komen. Het hele orkest zou niet passen. Fragment 4

8 pagina 8 van 17 * Activiteit 4 Het verhaal doel: de leerlingen leren welke personages in het verhaal voorkomen en welke instrumenten daarbij horen. benodigdheden: computer met muziekvoorbeelden Om de leerlingen al een klein beetje in de sfeer van het verhaal te brengen komen nu de personages ter sprake in combinatie met het instrument dat ze bespelen. - De Muis: muis is een violiste. En niet zomaar een violist, maar de beste violist van de hele wereld. Er is alleen een probleem: muis is haar muizenorkest kwijtgeraakt. Ze heeft wel een nieuw orkest gevonden, maar dat kan maar een liedje spelen. Ze hebben een dirigent nodig. - De Jongen: De jongen is vast een heel goede dirigent, want zijn opa kon ook dirigeren. Hij heeft zelfs de dirigeerstok van opa gekregen. Zou hij muis kunnen helpen? De Jongen speelt klarinet. - De Kat: De kat heef altijd honger. En het liefst eet zij natuurlijk muis. Zal de Kat dan het hele muizenconcert verpesten? Met haar cello is de kat wel een beetje gevaarlijk Het vertellen over de personages kan uitgebreid worden met bewegingen, door de kinderen te laten bewegen als een muis, een kat of een mens. Dat bewegen kan op de bijbehorende muziekfragmentjes. Kunnen de kinderen horen welk muziekje bij welk personage hoort? Er is geen eenduidig antwoord. Het belangrijkste is dat kinderen kunnen aangeven waarom ze het vinden passen. Fragment 5 (viool) Fragment 6 (klarinet) Fragment 7 (cello)

9 pagina 9 van 17 Activiteit 5 Dirigeren doel: De leerlingen leren over de rol van een dirigent, door het zelf te ervaren. benodigdheden: computer en filmpje 2 Om te ervaren wat een dirigent voor een rol in het orkest heeft, gaan de leerlingen dit zelf naspelen. Hiervoor zijn enkele varianten mogelijk. Wanneer de activiteit een aantal keren herhaald wordt, kan de opdracht steeds iets moeilijker gemaakt worden. De geluiden: Er zijn drie geluiden mogelijk. Het muizengeluid (zachtjes klappen in de handen), het kattengeluid (tikken op de knieën) en het mensengeluid (met de voeten op de grond). De opdrachten: - Spreek een geluid af. - Spreek af wie dirigent is (de eerste keer is dat de leerkracht zelf) - Door met de armen naar beneden te zwaaien geeft de dirigent aan dat het geluid mag beginnen. - De armen omhoog bewegen, betekent dat het geluid harder mag worden, de armen weer langzaam naar beneden is het teken dat het geluid iets zachter wordt. - Door met de handen het geluid weg te pakken moet iedereen stoppen. Enkele uitbreidingstips: - Een kind dirigent laten zijn. - Twee geluiden afspreken en de dirigent mag dan aangeven of geluid één of twee mag klinken. De dirigent kan de geluiden aanzetten en uitzetten met een teken. - Bedenk met de kinderen een teken om aan te geven of het geluid sneller of langzamer moet klinken. Hoe werkt een dirigent in het echt? Bekijk het volgende filmpje: film 2 - dirigent

10 pagina 10 van 17 Activiteit 6 De voorstelling * doel: de leerlingen kennen enkele regeltjes voor het concertbezoek en hebben een goede luisterhouding, doe de luisteroefening vlak voor de voorstelling benodigdheden: computer met muziekfragment De muzikale voorstelling Het kleine Nachtorkest vindt nu binnenkort plaats. Bereid de leerlingen voor op het concert. Hoe gaan ze zitten, moeten ze helemaal stil zijn, hoe gaan ze luisteren? Doe met de leerlingen een kleine stilte/luisteroefening. Laat de leerlingen even helemaal stil zijn. Lukt dat? Wat horen ze buiten als het in de klas helemaal stil is? Laat de leerlingen de ogen sluiten of handen voor de ogen doen en opnieuw de stilte voelen. Pak een instrument dat mooi klinkt, bijvoorbeeld een klankstaaf of een mooie bel. Laat op verschillende plaatsen in de klas het geluid horen. Kunnen de leerlingen aanwijzen waar het geluid vandaan komt? Laat de leerlingen nogmaals de ogen sluiten en de stilte voelen, laat dan heel zacht het volgende muziekfragment horen. (Het speelt een belangrijke rol in de voorstelling). Kunnen ze met de vingers mee bewegen met de muziek? Hoe gingen de vingers, hoe klonk de muziek? Fragment 8 Voor de docent Om de muzikale voorstelling goed te laten verlopen wijzen wij u voor de concentratie van de musici én de kinderen graag op de volgende punten: - tijdens de voorstelling kunnen de kinderen niet naar de wc - tijdens de voorstelling mag er niet worden gelopen, door de volwassenen alleen minimaal - tijdens de voorstelling kunnen niet zomaar mensen binnen komen lopen - foto s mogen alleen aan het begin en het eind worden gemaakt, liefst in overleg met de begeleider van philharmonie zuidnederland.

11 pagina 11 van 17 - Activiteit 7 De componist doel: de leerlingen leren een van de belangrijkste componistennamen kennen en herkennen een kinderlied dat hij heeft geschreven, een kleine uitbreiding van de woordenschat. benodigdheden: computer met muziekfragmenten. Iemand die noten opschrijft en muziekstukjes maakt heet een componist. Mozart was zo n componist en hij is heel bekend geworden. In de tijd dat Mozart leefde zag de wereld er nog heel anders uit. Er waren geen auto s er was geen elektriciteit de mensen droegen andere kleren. Beeld 4 - plaatje van kostuums uit Mozarts tijd. Mozart schreef heel veel muziek. Bijvoorbeeld dit Fragment 9 of een liedje wat we mee kunnen zingen Fragment 10 Weet je welke liedje dit is? Kun je dat zingen? Zing het met de hele klas.

12 pagina 12 van 17 Activiteit 8* Na de voorstelling doel: de leerlingen delen hun ervaringen en verwerken hun ervaring in een creatieve opdracht benodigdheden: computer met muziekfragmenten tekenpapier en kleurpotloden Na afloop van de voorstelling is het belangrijk om de ervaringen met elkaar te delen. Hierbij kun je denken aan het navertellen van het verhaal, het bespreken van de instrumenten en de klanken die daar bij horen. Tevens kan er nog stilgestaan worden bij de muziek. Welk muziekje vonden de kinderen het leukste/grappigste/mooiste? Het project kan afgesloten worden door een mooie tekening te maken van de voorstelling. Luister nog eens naar de instrumenten met onderstaande voorbeelden. Ieder kind kiest drie kleuren: een kleur voor de viool, een voor de klarinet en een voor de cello. Kun je de muziek die uit de viool, klarinet of cello komt tekenen? Zet tijdens het tekenen deze fragmenten nog een op: Fragment 11 - viool Fragment 12 - klarinet Fragment 13 - cello en maak zo een tekening over het verhaal van violist, de jongen en de kat. De klas kan een paar mooie tekeningen uitkiezen. We vragen de docent deze tekening te scannen en op te sturen. We kunnen ze dan op de website van het orkest plaatsen. educatie@philharmoniezuidnederland.nl

13 pagina 13 van 17 Bijlage 1 Het Symfonieorkest Het symfonieorkest bestaat uit verschillende soorten instrumenten: strijkinstrumenten, houtblazers, koperblazers en slagwerk. Dat is dus anders dan b.v. een harmonieorkest waarin alleen hout- en koperblazers en slagwerk zitten. Al die instrumenten uit het symfonieorkest klinken anders omdat op een andere manier de toon op het instrument wordt gemaakt. Zo klinkt een toon die wordt gespeeld op een fluit heel anders dan een toon van dezelfde toonhoogte gespeeld op bijvoorbeeld een viool of een hobo. Behalve een eigen klankkleur heeft een instrument ook een eigen toonbereik. Sommige instrumenten spelen alleen hoge tonen, andere juist lage, weer andere zitten daar tussenin. Toonbereik en toonkleur zijn bepalend geweest voor de ontwikkeling van het orkest. Er was immers behoefte aan zoveel mogelijk kleuren en toonhoogten. Geleidelijk aan kwam in de geschiedenis een combinatie tot stand van drie groepen: strijkinstrumenten, blaasinstrumenten en slaginstrumenten. Deze instrumenten vormden het symfonieorkest. Strijkinstrumenten worden aangestreken met een strijkstok. Door dat strijken worden de snaren in trilling gebracht. Hoe dunner en strakker de snaar en hoe kleiner de klankkast van het instrument, des te hoger de toon. Er bestaat er een hele familie van strijkinstrumenten: de viool, de altviool, de cello en de contrabas. De viool is het hoogste, de contrabas de laagste. Blaasinstrumenten bestaan uit een buis met daarin een luchtkolom. Sommige blaasinstrumenten zijn van hout en andere van koper. De houten blaasinstrumenten zijn de fluit, hobo, klarinet en fagot. De koperen blaasinstrumenten bestaan uit een opgerolde metalen buis die uitloopt in een wijde beker. Met ventielen of verschuifbare buizen kan de luchtkolom korter of langer worden gemaakt, waardoor de toonhoogte verandert. Tot deze groep behoren de hoorn, trompet, trombone en tuba. De laatste groep, de slaginstrumenten, zorgen voornamelijk voor het ritme in de muziek, als ook voor de versterking van andere instrumenten. Onder deze groep nemen de pauken de voornaamste plaats in.

14 pagina 14 van 17 snaarinstrumenten houten blaasinstrumenten viool altviool cello contrabas fluit hobo klarinet fagot koperen blaasinstrumenten slaginstrumenten hoorn trompet trombone tuba pauken kleine trom grote trom bekkens

15 Bijlage 2 Muizenmanta pagina 15 van 17

16 pagina 16 van 17 Bijlage 3 - Het verhaal van de voorstelling Het Kleine Nachtorkest Het Kleine Nachtorkest is een educatief project van philharmonie zuidnederland voor de jongste groepen van het primair onderwijs. Drie musici van het orkest, een violiste, celliste en een klarinettist komen naar school om een muzikale voorstelling te spelen over een muis, een kat en een jongetje. Muis is de allerbeste violist van de wereld. Maar helaas is zij haar orkest kwijtgeraakt en kan ze nu alleen nog stukken spelen voor één viool. Muis heeft wel een ander orkest gevonden. Die spelen alleen maar de Notenkraker van Tsjaikovsky en dan moet Muis klokkenspel spelen in plaats van viool. Muis gaat op zoek naar een dirigent die dit nieuwe orkest, het muizenorkest ook andere stukken kan laten spelen. Ze ontmoet De Jongen. Zou hij kunnen dirigeren? Zijn Opa was immers dirigent en De Jongen heeft zijn dirigeerstok gekregen. De Jongen probeert te dirigeren, maar hij krijgt het maar niet voorelkaar. Iedereen is teleurgesteld. Ze gaan op zoek naar een muizentemmer: de kat in de keuken. Maar is dat wel zo n goed idee? Kat wil immers niets liever dan de muis eten. De Jongen moet er alles aan doen om dat te voorkomen. Dat lukt en Kat blijkt een uitstekende muizentemmer te zijn die de muizen muziek kan laten maken. Dat leidt tot een prachtig stuk muziek.

17 pagina 17 van 17 Bijlage 4 - Muziekvoorbeelden Fragment 1 Fragment 2 Fragment 3 Fragment 4 Fragment 5 Fragment 6 Fragment 7 Fragment 8 Fragment 9 Fragment 10 Fragment 11 Fragment 12 Fragment 13 Prokofjev Mars Schubert Thema Tod und das Mädchen Mozart Eine kleine Nachtmusik Rimsky Korsakov - Capriccio Espagnol Bach - Partita in E Stravinsky - Sonate Schumann - Stücke im Volkston Tsjaikovsky - Notenkraker Mozart - Eine kleine Nachtmusik Mozart - Variaties Ah vous dirai-je maman (Altijd is Kortjakje ziek) Bach - Partita in E Stravinsky - Sonate Schumann - Stücke im Volkston Beeld 1 - het orkest Beeld 2 - de drie instrumenten Beeld 3 de dirigent film 1 De geboorte van een concert film 2 - dirigent

Handleiding bij de website van het lesmateriaal van de SamenDOOR!-dag met philharmonie zuidnederland

Handleiding bij de website van het lesmateriaal van de SamenDOOR!-dag met philharmonie zuidnederland Handleiding bij de website van het lesmateriaal van de SamenDOOR!-dag met philharmonie zuidnederland Op 27 juni vindt de SamenDOOR!-dag plaats. Jullie leerlingen treden samen met philharmonie zuidnederland

Nadere informatie

Aan de slag bij het orkest

Aan de slag bij het orkest Aan de slag bij het orkest Een introductie van het symfonieorkest Groep 7-8 en VO onderbouw Docentenhandleiding Vooraf Voor u ligt de docentenhandleiding bij de educatieve website Introductie van het symfonieorkest

Nadere informatie

Workshop Pbones Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 5 t/m 8 van het basisonderwijs

Workshop Pbones Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 5 t/m 8 van het basisonderwijs Workshop Pbones Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 5 t/m 8 van het basisonderwijs Inhoud Voorwoord 1 Lesactiviteit 1: Introductie op het project en de trombone 3 Lesactiviteit 2:

Nadere informatie

Op zoek naar muziek Een introductie van de instrumenten van het symfonieorkest Groep 5-6 Docentenhandleiding

Op zoek naar muziek Een introductie van de instrumenten van het symfonieorkest Groep 5-6 Docentenhandleiding Op zoek naar muziek Een introductie van de instrumenten van het symfonieorkest Groep 5-6 Docentenhandleiding Vooraf Voor u ligt de docentenhandleiding bij de educatieve website Introductie van het symfonieorkest

Nadere informatie

Website Repetitiebezoek philharmonie zuidnederland

Website Repetitiebezoek philharmonie zuidnederland Website Repetitiebezoek philharmonie zuidnederland Groep 7-8 en VO onderbouw Docentenhandleiding Vooraf Voor u ligt de docentenhandleiding bij de educatieve website Repetitiebezoek groep 7-8 en VO Onderbouw.

Nadere informatie

Lesbrief bij workshop PBones

Lesbrief bij workshop PBones Lesbrief bij workshop PBones Introductie Deze lesbrief is gemaakt ter ondersteuning van het project PBones. De methode PBones bestaat uit drie workshops gegeven door een musicus van de philharmonie zuidnederland

Nadere informatie

Vol verwachting. philharmonie zuidnederland. Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 5/6 van het basisonderwijs

Vol verwachting. philharmonie zuidnederland. Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 5/6 van het basisonderwijs Vol verwachting 1 Een project van voor de groepen 5/6 van het basisonderwijs Inhoud Voorwoord 3 Lesactiviteit 1 Welk instrument past bij jou? 4 Lesactiviteit 2 Hoe klinken instrumenten samen? 6 Lesactiviteit

Nadere informatie

Componeren in de klas Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 7/8 van het basisonderwijs en het Voortgezet onderwijs

Componeren in de klas Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 7/8 van het basisonderwijs en het Voortgezet onderwijs Componeren in de klas Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 7/8 van het basisonderwijs en het Voortgezet onderwijs pagina 2 van 19 Inhoud Voorwoord 3 Lesactiviteit 1: Introductie op

Nadere informatie

Lesbrief bij workshop Componeren in de klas

Lesbrief bij workshop Componeren in de klas Lesbrief bij workshop Componeren in de klas Introductie Deze lesbrief is gemaakt ter ondersteuning van het project Componeren in de klas. De methode Componeren in de klas bestaat uit drie workshops gegeven

Nadere informatie

Een computer met internet, geluidsapparatuur en een beamer, groot scherm of digibord.

Een computer met internet, geluidsapparatuur en een beamer, groot scherm of digibord. VOORBEREIDEND LESMATERIAAL BIJ PIETER ROELF JEUGDCONCERT NOOTTOCHT Les 1 Het symfonieorkest Groep 6/7/8 Doelstelling Benodigd materiaal Ruimte en opstelling Organisatorische voorbereiding Aan het einde

Nadere informatie

Peer Gynt een project van philharmonie zuidnederland voor de bovenbouw PO

Peer Gynt een project van philharmonie zuidnederland voor de bovenbouw PO Peer Gynt een project van philharmonie zuidnederland voor de bovenbouw PO Inhoud Voorwoord p. 3 Les 1: Wegdromen p. 4 Les 2: Rap je droom p. 6 Les 3: De wereldreis van Peer p. 8 Bijlage 1 Het symfonieorkest

Nadere informatie

DE INSTRUMENTENTOCHT. Muiekale voorseling van het Noord Nederlands Orket voor kinderen in groep 3 en 4 LESMATERIAAL

DE INSTRUMENTENTOCHT. Muiekale voorseling van het Noord Nederlands Orket voor kinderen in groep 3 en 4 LESMATERIAAL DE INSTRUMENTENTOCHT Muiekale voorseling van het Noord Nederlands Orket voor kinderen in groep 3 en 4 LESMATERIAAL Beste docent, Binnenkort geven een acteur en vier musici van het Noord Nederlands Orkest

Nadere informatie

Het Symfonie orkest. Lessuggestie bovenbouw: Lesdoelen: Lesopbouw:

Het Symfonie orkest. Lessuggestie bovenbouw: Lesdoelen: Lesopbouw: Lessuggestie bovenbouw: Het Symfonie orkest Lesdoelen: Kinderen maken kennis met klassieke muziek. Ze weten welke instrumenten er in een symfonieorkest te vinden zijn. De kinderen kunnen de verschillende

Nadere informatie

Peter en de Wolf Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 4 t/m 7 van het basisonderwijs

Peter en de Wolf Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 4 t/m 7 van het basisonderwijs Peter en de Wolf Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen 4 t/m 7 van het basisonderwijs pagina 2 van 27 Inhoud Competenties 2 Voorwoord 3 Lesactiviteiten Thema 1: De Wolf 4 Lesactiviteiten

Nadere informatie

Peer Gynt een project van philharmonie zuidnederland voor de bovenbouw van het primair onderwijs

Peer Gynt een project van philharmonie zuidnederland voor de bovenbouw van het primair onderwijs Peer Gynt een project van philharmonie zuidnederland voor de bovenbouw van het primair onderwijs Inhoud Voorwoord p. 3 Les 1: Wegdromen p. 4 Les 2: Rap je droom p. 6 Les 3: De wereldreis van Peer p. 8

Nadere informatie

Instrumentenleer klas 2

Instrumentenleer klas 2 Klas 2 Instrumentenleer Er zijn ontzettend veel muziekinstrumenten, je hebt ze in allerlei soorten en maten. Allemaal maken ze geluid. Hoe dit geluid klinkt (de klankkleur van een instrument), is afhankelijk

Nadere informatie

Liefde voor muziek. Deze bundel is van:

Liefde voor muziek. Deze bundel is van: Liefde voor muziek Deze bundel is van: Hou jij van muziek? Zeker weten! Op de radio hoor je elke dag leuke liedjes. Maar er is ook muziek die een beetje anders klinkt: klassieke muziek. Ze wordt niet gespeeld

Nadere informatie

Alice in Wonderland Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen (5/6) 7/8 van het basisonderwijs

Alice in Wonderland Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen (5/6) 7/8 van het basisonderwijs Alice in Wonderland Een project van philharmonie zuidnederland voor de groepen (5/6) 7/8 van het basisonderwijs pagina 2 van 20 Inhoud Competenties 2 Voorwoord 3 Lesactiviteit Deur 1: Het symfonieorkest

Nadere informatie

Alles in de Wind een project van philharmonie zuidnederland voor groep 3/4 van het primair onderwijs

Alles in de Wind een project van philharmonie zuidnederland voor groep 3/4 van het primair onderwijs Alles in de Wind een project van philharmonie zuidnederland voor groep 3/4 van het primair onderwijs pagina 2 van 23 Inhoud Voorwoord p. 3 Lesactiviteit 1*: Het Eiland p. 4 Lesactiviteit 2 : Het verhaal

Nadere informatie

Inleiding Het bezoek Achtergrondinformatie voor de leerkracht: Het Symfonieorkest

Inleiding Het bezoek Achtergrondinformatie voor de leerkracht: Het Symfonieorkest Musici op school Colofon Koorenhuis, Den Haag samenstelling: Coby Wisse met dank aan Petra Wolters, educatief medewerker Residentie Orkest vormgeving: Birgit Speulman September 2006 Nadruk verboden Niets

Nadere informatie

Informatie voor docent: Les 1

Informatie voor docent: Les 1 Informatie voor docent: Les 1 a. Eigen antwoord. b. De Eerste Wereldoorlog: Stravinsky verbleef in de jaren voor de oorlog al een aantal maanden per jaar in Zwitserland met zijn familie. Door de Eerste

Nadere informatie

Alice in Wonderland.

Alice in Wonderland. Groep: 5/6 Thema: Alice in Wonderland Inhoud: Deze les is gemaakt ter voorbereiding van de voorstelling door Philharmonie Zuidnederland i.s.m. theatergezelschap Het Laagland. De gebruikte filmfragmenten

Nadere informatie

Lejo ontdekt het orkest. Lesbrief bij de muzikale voorstelling philharmonie zuidnederland voor groep 3 en 4

Lejo ontdekt het orkest. Lesbrief bij de muzikale voorstelling philharmonie zuidnederland voor groep 3 en 4 Lejo ontdekt het orkest Lesbrief bij de muzikale voorstelling philharmonie zuidnederland voor groep 3 en 4 1 Inhoud Informatie voor de leerkracht o Voorbereiding voor de leerkracht Lesmateriaal o Les 1a

Nadere informatie

Bekijk het introductiefilmpje op de homepagina en lees het onderstaande verhaal hierbij.

Bekijk het introductiefilmpje op de homepagina en lees het onderstaande verhaal hierbij. Docentenhandleiding Vuurvogel Het Balletorkest Beste docent, Wat fijn dat u naar De Vuurvogel van Het Balletorkest komt kijken. In dit document vindt u de handleiding voor alle lessen rondom dit concert.

Nadere informatie

Op bezoek bij een repetitie van het Nederlands Philharmonisch Orkest

Op bezoek bij een repetitie van het Nederlands Philharmonisch Orkest Op bezoek bij een repetitie van het Nederlands Philharmonisch Orkest Voorbereidende les voor groep 5 Lesmateriaal 2015-2016 Inhoud Inleiding en doelen van het repetitiebezoek... 3 Doel van deze voorbereidende

Nadere informatie

REIMSREISJE. Lesmateriaal

REIMSREISJE. Lesmateriaal REIMSREISJE Lesmateriaal LES 1 OPDRACHT 1: WAT IS...? Bekijk het filmpje Opera, wat is dat? Hierin zie je wie en wat er allemaal nodig is om een opera te maken. Wat is een opera eigenlijk? A Een voorstelling

Nadere informatie

Kennis maken met het Rotterdams Philharmonisch Orkest en de Doelen

Kennis maken met het Rotterdams Philharmonisch Orkest en de Doelen Kennis maken met het Rotterdams Philharmonisch Orkest en de Doelen U bezoekt met een groep het Rotterdams Philharmonisch Orkest in de Doelen. Voor veel kinderen kan het de eerste keer zijn dat ze een concert

Nadere informatie

Beste leerkracht, Binnenkort woont u met uw klas een OORcollege van defilharmonie bij: Stuk Stroganoff. Omdat we graag willen dat u en uw leerlingen ten volle kunnen genieten van de muziek, ontwikkelden

Nadere informatie

DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015

DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015 DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015 LESBRIEF BIJ SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen, de Marinierskapel

Nadere informatie

Naam project Omschrijving Duur Locatie Prijs. Blazen, strijken, trommelen en zingen!

Naam project Omschrijving Duur Locatie Prijs. Blazen, strijken, trommelen en zingen! Blazen, strijken, trommelen en zingen! We horen van veel scholen dat ze muziek erg belangrijk vinden en hun leerlingen graag met echte instrumenten in aanraking willen brengen. In dit project kan dat!

Nadere informatie

Samenvatting Muziek Instrumenten

Samenvatting Muziek Instrumenten Samenvatting Muziek Instrumenten Samenvatting door een scholier 2114 woorden 9 april 2006 6,4 39 keer beoordeeld Vak Muziek SAMENVATTING INSTRUMENTEN Snaarinstrumenten Snaarinstrumenten kunnen verdeeld

Nadere informatie

METROPOLE ORKEST IN DE KLAS

METROPOLE ORKEST IN DE KLAS V1.1-2/5/2014 DOCENTENHANDLEIDING METROPOLE ORKEST IN DE KLAS Op maandag 12 mei gaat het Metropole Orkest een deel van hun repetitie voor het concert Games in Concert live uitzenden (streamen) voor scholieren.

Nadere informatie

Bijlage 1. Familie: Instrument: Familie: Instrument: Eigenschappen. Eigenschappen. Familie: Instrument: Familie: Instrument: Eigenschappen

Bijlage 1. Familie: Instrument: Familie: Instrument: Eigenschappen. Eigenschappen. Familie: Instrument: Familie: Instrument: Eigenschappen download extra exemplaren op www.defi lharmonie.be/lesmap en blaasinstrumenten fagot en blaasinstrumenten klarinet en blaasinstrumenten dwarsfluit 2 2 enkel riet op mondstuk geplaatst warm en vol lucht

Nadere informatie

Aanwezig: Jolanda Wedage (directeur Vincent van Goghschool), Adeline van Campen (Philharmonie ZuidNederland), Ingrid Ruijgh (Kunstbalie)

Aanwezig: Jolanda Wedage (directeur Vincent van Goghschool), Adeline van Campen (Philharmonie ZuidNederland), Ingrid Ruijgh (Kunstbalie) Verslag 2 e overleg op de Vincent van Goghschool te Etten-Leur dd 3 december 2014 in kader Investeringsprogramma De CultuurLoper. Aanwezig: Jolanda Wedage (directeur Vincent van Goghschool), Adeline van

Nadere informatie

Het Instrumentencircuit

Het Instrumentencircuit groep 5-6 Het Instrumentencircuit Soest kunst- en cultuurmenu: Cultuurprogramma domein professionele omgeving discipline: Muziek 2012-2013 Colofon Dit is een uitgave van: Kunst Centraal Postbus 160 3980

Nadere informatie

Informatie. Maak kennis, maak muziek! Onderwijsprogramma. voor GROEP 5 van het basisonderwijs Gemeente. Woudrichem BROCHURE. www.cultuurpuntaltena.

Informatie. Maak kennis, maak muziek! Onderwijsprogramma. voor GROEP 5 van het basisonderwijs Gemeente. Woudrichem BROCHURE. www.cultuurpuntaltena. Maak kennis, maak muziek! Onderwijsprogramma www.cultuurpuntaltena.nl Informatie voor van het basisonderwijs Gemeente Woudrichem 019500_BIBLIOTHEEK_ALTENA_brochure_CPA_MuziekWijzer_Altena_A5.indd 16-17

Nadere informatie

LEVE(N)DE MUZIEK Lesbrief voor groep 1 t/m 3

LEVE(N)DE MUZIEK Lesbrief voor groep 1 t/m 3 LEVE(N)DE MUZIEK Lesbrief voor groep 1 t/m 3 Platvoetje ter voorbereiding op de gastles Musicus in de Klas 1 Inhoudsopgave Inleiding blz 3 1. Kennismaking met Platvoetje blz 4 2. Liedje over slagwerk blz

Nadere informatie

- Een voorwerp waarmee een tempo aangegeven kan worden. B.v. een stokje en een woodblock of blikje.

- Een voorwerp waarmee een tempo aangegeven kan worden. B.v. een stokje en een woodblock of blikje. Muziekles klappen Groep: Groep 5-6 Groep 7-8 Werkvorm: Kleine groepjes Klassikaal Benodigdheden: - Een voorwerp waarmee een tempo aangegeven kan worden. B.v. een stokje en een woodblock of blikje. Korte

Nadere informatie

LEERLINGENHANDLEIDING. Inleiding

LEERLINGENHANDLEIDING. Inleiding LEERLINGENHANDLEIDING Inleiding Jullie gaan binnenkort naar de voorstelling De dag- en nachtegaal. Dit jeugdconcert wordt gespeeld door een ensemble uit het Nederlands Philharmonisch Orkest. De muziek

Nadere informatie

Op zoek naar mooie geluiden. Lerarenhandleiding Basisonderwijs groep 1, 2, 3 en 4

Op zoek naar mooie geluiden. Lerarenhandleiding Basisonderwijs groep 1, 2, 3 en 4 Op zoek naar mooie geluiden Lerarenhandleiding Basisonderwijs groep 1, 2, 3 en 4 Geachte leerkracht, Binnenkort gaan uw leerlingen met onze slagwerker Joep Everts Op zoek naar mooie geluiden tijdens een

Nadere informatie

Lesbrieven bij Pieter Roelf Jeugdconcert 2018

Lesbrieven bij Pieter Roelf Jeugdconcert 2018 Lesbrieven bij Pieter Roelf Jeugdconcert 2018 Stel je voor Introductie Binnenkort gaat u met uw leerlingen het Pieter Roelf Jeugdconcert Stel je voor van het Noord Nederlands Orkest bezoeken. We maken

Nadere informatie

Alles in de Wind een project van philharmonie zuidnederland voor groep 3/4 van het primair onderwijs

Alles in de Wind een project van philharmonie zuidnederland voor groep 3/4 van het primair onderwijs Alles in de Wind een project van philharmonie zuidnederland voor groep 3/4 van het primair onderwijs pagina 2 van 24 Inhoud Competenties p. 2 Voorwoord p. 3 Lesactiviteit 1*: Het Eiland p. 4 Lesactiviteit

Nadere informatie

Lesbrief ter voorbereiding op de voorstelling DE VERGETEN DROOM. voor de groepen 1 en 2

Lesbrief ter voorbereiding op de voorstelling DE VERGETEN DROOM. voor de groepen 1 en 2 Lesbrief ter voorbereiding op de voorstelling DE VERGETEN DROOM voor de groepen 1 en 2 1 Inhoudsopgave Inleiding.. blz. 3 Activiteiten: 1. De vergeten droom blz. 4 2. De muziekinstrumenten.. blz. 5 3.

Nadere informatie

DieDrie. Lesbrief bij de voorstelling Zeg het met muziek

DieDrie. Lesbrief bij de voorstelling Zeg het met muziek DieDrie Lesbrief bij de voorstelling Muziekles (deel1) ±35 minuten (incl. filmpjes) (uitleg en filmpjes) Groep 3 t/m 8 Hoe? In groepjes op 1 of meer computers (met internet), of klassikaal met beamer of

Nadere informatie

VOOR DOCENTEN: voorbereiding in de les THEATER LEJO. en Het Gelders Orkest.

VOOR DOCENTEN: voorbereiding in de les THEATER LEJO. en Het Gelders Orkest. VOOR DOCENTEN: voorbereiding in de les THEATER LEJO en Het Gelders Orkest www.hetgeldersorkest.nl Het Gelders Orkest Theater Lejo en Het Gelders Orkest Beste leerkracht, U gaat binnenkort met uw klas kijken

Nadere informatie

6 tot 12x 1 uur. 10 tot 12x 1 uur

6 tot 12x 1 uur. 10 tot 12x 1 uur Muziekatelier Muziekatelier is een grote hit! Wil jij iets doen met muziek maar weet je nog niet precies wat je het leukste vindt? Doe dan mee met het Muziekatelier. Spelenderwijs leer je noten lezen en

Nadere informatie

Voorwoord voor docenten

Voorwoord voor docenten Voorwoord voor docenten Dit is de eerste versie van de lesmethode van het Leerorkest in Amsterdam. In de toekomst willen we deze methode graag nog verder uitwerken met extra oefeningen, werkbladen en een

Nadere informatie

In de rij. Warming-up Doel: Losmaken van lijf en stem; concentratie vergroten; richten op leraar voor de klas.

In de rij. Warming-up Doel: Losmaken van lijf en stem; concentratie vergroten; richten op leraar voor de klas. Groep: 1/2 en 3/4 Thema: Boerderijdieren/Supermarkt Inhoud: Een liedje in twee heel verschillende versies: Pop- en klassiek, twee verschillende teksten. Ritme en maat, spelen op instrumenten, (her)kennen

Nadere informatie

Luister naar de muziekfragmenten en verbind de juiste bezetting met elk orkest.

Luister naar de muziekfragmenten en verbind de juiste bezetting met elk orkest. Met z n allen samen! Toeters en kloppers Er zijn drie soorten orkesten die enkel uit blazers en slagwerk bestaan. Samen worden deze orkesten hafabra genoemd, naar de eerste letters van hun naam. Luister

Nadere informatie

HEARTBEAT HANDLEIDING

HEARTBEAT HANDLEIDING HEARTBEAT HANDLEIDING Een muziek- en dansvoorstelling voor groep 7 en 8 van het primair onderwijs van philharmonie zuidnederland en Project Sally Maastricht KunstSelect: werken aan competenties cultuureducatie

Nadere informatie

Voorwoord voor docenten

Voorwoord voor docenten Voorwoord voor docenten Dit is de eerste versie van de lesmethode van het Leerorkest in Amsterdam. In de toekomst willen we deze methode graag nog verder uitwerken met extra oefeningen, werkbladen en een

Nadere informatie

Lesmateriaal. Waar slaat dat op! Basisonderwijs groep 5 groep 8

Lesmateriaal. Waar slaat dat op! Basisonderwijs groep 5 groep 8 Lesmateriaal Waar slaat dat op! Basisonderwijs groep 5 groep 8 Inleiding Binnenkort gaat u met de klas naar de voor Waar slaat dat op!? van Het Gelders Orkest. In deze voorstelling wordt er muziek gemaakt

Nadere informatie

Lesmateriaal Música! 11 september 2015 Gorinchem

Lesmateriaal Música! 11 september 2015 Gorinchem Lesmateriaal Música! 11 september 2015 Gorinchem Inhoudsopgave Inleiding p. 3 Informatie voor de docent p. 4 Les 1 Kennismaking met het orkest en de instrumenten p. 7 Les 2 Hola! Kennismaking met de muziek,

Nadere informatie

Orkestproject t JoNg

Orkestproject t JoNg groep 5 Orkestproject t JoNg De Gelaarsde Kat Jeugd Symfonieorkest t JoNg, DE KOM Stadstheater en Kunstencentrum te Nieuwegein en Kunst Centraal kunst- en cultuurmenu: Cultuurprogramma en Kunstmenu domein:

Nadere informatie

Colofon. Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van

Colofon. Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van Repetitiebezoek Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van Colofon Koorenhuis, centrum voor kunst en cultuur Den Haag samenstelling: Coby Wisse met dank aan Petra Wolters, educatief

Nadere informatie

Tussen Kunst & Klank Een project van philharmonie zuidnederland voor het Voortgezet Onderwijs

Tussen Kunst & Klank Een project van philharmonie zuidnederland voor het Voortgezet Onderwijs Tussen Kunst & Klank Een project van philharmonie zuidnederland voor het Voortgezet Onderwijs pagina 2 van 16 Inhoud Voorwoord 3 Lesactiviteit 1: Inleiding 4 Lesactiviteit 2: Kunst kijken * Lesactiviteit

Nadere informatie

LESBRIEF DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 27 en dinsdag 28 maart SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam

LESBRIEF DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 27 en dinsdag 28 maart SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam LESBRIEF DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 27 en dinsdag 28 maart 2017 SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen en de Marinierskapel

Nadere informatie

Muziek dichtbij. Quote

Muziek dichtbij. Quote Muziek dichtbij De musici zo dichtbij dat je ze bijna kunt aanraken, met z n allen om het orkest heen, een musicus die in je klas komt om samen muziek te maken of om iets over de komende muzikale voorstelling

Nadere informatie

Lesbrieven bij Pieter Roelf Jeugdconcert 2016 De Liefhebber

Lesbrieven bij Pieter Roelf Jeugdconcert 2016 De Liefhebber Lesbrieven bij Pieter Roelf Jeugdconcert 2016 De Liefhebber Les 1 Het symfonieorkest De leerlingen leren de verschillende groepen instrumenten uit het symfonieorkest. Hierbij kunnen ze aan het eind van

Nadere informatie

Muzieklessen groep 5:

Muzieklessen groep 5: Muzieklessen groep 5: We kwamen de gymzaal van de kleuters binnen. Er stond een man met een gitaar, en er lagen matten. Daar moesten we gaan zitten. Hij had meer gitaren mee, hij liet de namen van de gitaren

Nadere informatie

OOSTENRIJK 1 GROEP 7. Muzikale elementen. Volksmuziek. Bron: Alma ten Bruin

OOSTENRIJK 1 GROEP 7. Muzikale elementen. Volksmuziek. Bron: Alma ten Bruin OOSTENRIJK 1 GROEP 7 Muzikale elementen Volksmuziek Bron: Alma ten Bruin Benodigdheden: CD: Landen Digibord Liedblad Bijlage 1 2 en 3 Werkblad 1 Bord Voorbereiding: CD maken en CD speler klaarzetten. Kaart

Nadere informatie

Rhythmix Lesbrief bij de muzikale live show Rhythmix van philharmonie zuidnederland voor groep 7-8.

Rhythmix Lesbrief bij de muzikale live show Rhythmix van philharmonie zuidnederland voor groep 7-8. Rhythmix Lesbrief bij de muzikale live show Rhythmix van philharmonie zuidnederland voor groep 7-8. Inhoud Informatie vooraf Vooraf... 3 Voorbereiding en benodigdheden... 4 De lessen Instuderen Uptown

Nadere informatie

Muziek Les. Tekst bestuderen. De informatieve tekst en illustraties geven de leerlingen meer inzicht in de Oosterhoutse carnavals muziek.

Muziek Les. Tekst bestuderen. De informatieve tekst en illustraties geven de leerlingen meer inzicht in de Oosterhoutse carnavals muziek. Carnaval en Muziek Doormiddel van een informatieve tekst en geluidsfragmenten krijgen de leerlingen inzicht in de muziek van het Oosterhouts carnaval. Het belangrijkste doel is de leerlingen een beeld

Nadere informatie

DE WAANZINNIG FASCINERENDE ONTDEKKING VAN NIMROD LESMATERIAAL PIETER ROELF JEUGDCONCERTEN 2015

DE WAANZINNIG FASCINERENDE ONTDEKKING VAN NIMROD LESMATERIAAL PIETER ROELF JEUGDCONCERTEN 2015 DE WAANZINNIG FASCINERENDE ONTDEKKING VAN NIMROD LESMATERIAAL PIETER ROELF JEUGDCONCERTEN 2015 Lesmateriaal Binnenkort bezoekt u met uw leerlingen van groep 6, 7 en/of groep 8 de Pieter Roelf Jeugdconcerten

Nadere informatie

Muziekmethode voor basisonderwijs Docentenhandleiding groep 5. Jennemieke Snijders. Uitgeverij Lambo telefoon: 026-3515613

Muziekmethode voor basisonderwijs Docentenhandleiding groep 5. Jennemieke Snijders. Uitgeverij Lambo telefoon: 026-3515613 Muziek en Meer Muziekmethode voor basisonderwijs Docentenhandleiding groep 5 Jennemieke Snijders Uitgeverij Lambo telefoon: 026-3515613 Parkstraat 30 internet: www.lambo.nl 6828 JJ Arnhem e-mail: info@lambo.nl

Nadere informatie

Het Orkest. 2 e graad LAGER ONDERWIJS. Beste leerkracht,

Het Orkest. 2 e graad LAGER ONDERWIJS. Beste leerkracht, 2 e graad LAGER ONDERWIJS Beste leerkracht, Binnenkort woont u met uw klas een OORcollege van defilharmonie bij. Om goed voorbereid naar het concert te komen bieden wij graag deze lesmap aan. Voor de leerlingen

Nadere informatie

Lesmateriaal Geluid. Tijdsduur: 50 minuten

Lesmateriaal Geluid. Tijdsduur: 50 minuten Lesmateriaal Geluid Welke voorkennis hebben de leerlingen nodig? Deze les maakt deel uit van een lessenserie over In de les voor de onderbouw stonden de volgende doelen centraal: Vakinhoudelijk doel: Leerlingen

Nadere informatie

DE JONGEN DIE TE SNEL GROEIDE

DE JONGEN DIE TE SNEL GROEIDE DE JONGEN DIE TE SNEL GROEIDE Docentenhandleiding lesmateriaal Hoofdsponsor 2 DE JONGEN DIE TE SNEL GROEIDE DOCENTENHANDLEIDING Lesmateriaal Binnenkort gaat u met uw klas naar de jeugdopera De jongen die

Nadere informatie

Lesbrief De Gruffalo en de muis Gebaseerd op het verhaal de Gruffalo van Julia Donaldson en Axel Scheffler

Lesbrief De Gruffalo en de muis Gebaseerd op het verhaal de Gruffalo van Julia Donaldson en Axel Scheffler Lesbrief De Gruffalo en de muis Gebaseerd op het verhaal de Gruffalo van Julia Donaldson en Axel Scheffler Als je wandelt in het bos kan je verschillende dieren tegenkomen zoals een muis, een vos een uil.

Nadere informatie

China. Traditionele muziek in China. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 2 x 30 minuten per les

China. Traditionele muziek in China. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 2 x 30 minuten per les China Traditionele muziek in China Vakgebied: Muziek Lesduur: 2 x 30 minuten per les 3 Pagina 1 Colofon Traditionele muziek in China Les voor groep 7/8 2 x 30 minuten Muziek China - Traditionele muziek

Nadere informatie

Zwier. Een muziekvoorstelling door het Wervelwind Ensemble

Zwier. Een muziekvoorstelling door het Wervelwind Ensemble Zwier Een muziekvoorstelling door het Wervelwind Ensemble Lesbrief voor de leerkracht 2017 Inhoud Inleiding Over Zwier Les-suggesties deel 1: de instrumenten deel 2: luisteren naar muziek uit de voorstelling

Nadere informatie

Begrippenlijst Muziek Begrippenlijst

Begrippenlijst Muziek Begrippenlijst Begrippenlijst Muziek Begrippenlijst Begrippenlijst door Quantain 1014 woorden 9 januari 2018 6 6 keer beoordeeld Vak Methode Muziek Intro Instrumenten Blaasinstrumenten Hout 5. 6. 7. 8. 9. Dwarsfluit;

Nadere informatie

Muziek Singer Songwriter 1. Workshop Handleiding. Singer Songwriter 1. wat is jouw talent? 1. Singer Songwriter 1

Muziek Singer Songwriter 1. Workshop Handleiding. Singer Songwriter 1. wat is jouw talent?   1. Singer Songwriter 1 Workshop Handleiding wat is jouw talent? 1 Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Introductie én opzet van de workshop Singer Songwriter Bekijk de introductievideo

Nadere informatie

Lesmap Ghost Notes Ictus

Lesmap Ghost Notes Ictus Lesmap Ghost Notes Ictus Het concert: de klassieke muziek van vandaag De klassieke muziek verwijst immers vaak naar muziek die eeuwen geleden al werd geschreven. Denk maar aan: Wat je tijdens het concert

Nadere informatie

Handleiding bij Monkie groep 0 t/m 2 (Peuters & kleuters)

Handleiding bij Monkie groep 0 t/m 2 (Peuters & kleuters) Handleiding bij Monkie groep 0 t/m 2 (Peuters & kleuters) Domeinen: Zingen, Luisteren & Bewegen Doel: De kinderen leren liedjes aan die ze met ondersteuning van gebaren kunnen zingen. De leerlingen kunnen

Nadere informatie

Verdeling vakinhoud leerlijn muziek groep 1-8

Verdeling vakinhoud leerlijn muziek groep 1-8 Verdeling vakinhoud leerlijn muziek groep 1-8 Definities Puls: in de maat (in een vierkwartsmaat 1,2,3,4 en in een driekwartsmaat 1,2,3) Afterbeat: Op de beat speel je op de tellen 1 en 3 van de maat,

Nadere informatie

Slaven in Florida Verhalenwedstrijd voor GROEP 5-8 BASISONDERWIJS DOCENTENHANDLEIDING

Slaven in Florida Verhalenwedstrijd voor GROEP 5-8 BASISONDERWIJS DOCENTENHANDLEIDING Lesdoel Leerlingen verdiepen zich in het thema slavernij en in een compositie van Frederick Delius: Florida Suite. Dit muziekstuk is geïnspireerd op muziek van de slaven. Met deze achtergrondkennis en

Nadere informatie

De Liefhebber. Lesbrief bij de muzikale voorstelling De Liefhebber van philharmonie zuidnederland voor groep 5 6.

De Liefhebber. Lesbrief bij de muzikale voorstelling De Liefhebber van philharmonie zuidnederland voor groep 5 6. De Liefhebber Lesbrief bij de muzikale voorstelling De Liefhebber van philharmonie zuidnederland voor groep 5 6. Inhoud Informatie voor de leerkracht o Vooraf o Voorbereiding voor de leerkracht Lesmateriaal

Nadere informatie

De symfonie. Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen.

De symfonie. Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen. De symfonie Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen. Welke van deze symfonieën spreekt je het meest aan en waarom? Welke van deze symfonieën spreekt je het minst

Nadere informatie

Lesbrief Waar de Wind Woont

Lesbrief Waar de Wind Woont Lesbrief Waar de Wind Woont Deze lesbrief bevat 4 opdrachten. Opdracht 1 is een nagesprek. In opdracht 2 maakt de docent met de kinderen een klank-koor. Hiermee gaan ze in opdracht 3 verder en gebruiken

Nadere informatie

Apenootje Rotterdams Philharmonisch Orkest

Apenootje Rotterdams Philharmonisch Orkest Apenootje U bezoekt met een groep een concert van het Rotterdams Philharmonisch Orkest in de Doelen. Voor veel kinderen kan het de eerste keer zijn dat ze een concert meemaken in de Doelen. Wij geven u

Nadere informatie

DOCENTENNHANDLEIDING. Inleiding

DOCENTENNHANDLEIDING. Inleiding DOCENTENNHANDLEIDING Inleiding Het verhaal van Hans Christians Andersen s Chinese nachtegaal komt opnieuw tot leven tijdens de voorstelling van De Dag- en Nachtegaal. De dag- en nachtegaal is een is een

Nadere informatie

Hoor de trommel en de fluiten

Hoor de trommel en de fluiten Hoor de trommel en de fluiten Muzido ANNIE LANGELAAR FONDS Hoor de trommel en de fluiten: het lied... 3 De muziekopname... 3 Activiteiten per leeftijd: Baby s... 4 Hoe klap je samen met je baby... 4 Door

Nadere informatie

Jeugdopleiding Kon. Harmonie van Horst

Jeugdopleiding Kon. Harmonie van Horst Jeugdopleiding Kon. Harmonie van Horst Het leren bespelen van een muziekinstrument is goed voor de ontwikkeling van kinderen. Zie ook de website www.muziekmaaktslim.nl : Muziek maken is leuk en bovendien

Nadere informatie

Kleur. Warming-up Doel: Losmaken van lijf en stem; concentratie vergroten; richten op leraar voor de klas.

Kleur. Warming-up Doel: Losmaken van lijf en stem; concentratie vergroten; richten op leraar voor de klas. Groep: 6/7/8 Thema: Kleuren (Visueel en auditief!) Inhoud: Lied over kleuren en waarvoor die kleuren staan, luisteren naar klankkleur, i.c.m. instrumenten, ritmes spelen. Het lied heeft 2 versies: Een

Nadere informatie

Instrumentenleer klas 3

Instrumentenleer klas 3 Klas 3 Instrumentenleer Er zijn ontzettend veel muziekinstrumenten, je hebt ze in allerlei soorten en maten. Allemaal maken ze geluid. Hoe dit geluid klinkt (de klankkleur van een instrument), is afhankelijk

Nadere informatie

werkboekje voorbereiding op het HaFa-schoolconcert 2019 in CKB Theaterzaal dit boekje is van

werkboekje voorbereiding op het HaFa-schoolconcert 2019 in CKB Theaterzaal dit boekje is van werkboekje voorbereiding op het HaFa-schoolconcert 2019 in CKB Theaterzaal dit boekje is van Hoe was het vroeger? werkblad 1 Heel vroeger maakten de mensen muziek met het instrument wat je altijd bij je

Nadere informatie

Peter, Roodkapje en de Wolf Muziekproject voor het basisonderwijs groep 3, 4 en 5. Voorbereidend lesmateriaal

Peter, Roodkapje en de Wolf Muziekproject voor het basisonderwijs groep 3, 4 en 5. Voorbereidend lesmateriaal Peter, Roodkapje en de Wolf Muziekproject voor het basisonderwijs groep 3, 4 en 5 Voorbereidend lesmateriaal Geachte leerkracht, Binnenkort komen Corien Oranje, een blaaskwintet uit Het Gelders Orkest

Nadere informatie

De hele noot Deze noot duurt 4 tellen

De hele noot Deze noot duurt 4 tellen HERHALING KLAS 1. In de eerste klas heb je geleerd hoe je een melodie of een ritme moet spelen. Een ritme is een stukje muziek dat je kunt klappen of op een trommel kunt spelen. Een ritme bestaat uit lange

Nadere informatie

De toonhoogte wordt hierbij bepaald door de lipspanning van de speler en de lengte van de buis.

De toonhoogte wordt hierbij bepaald door de lipspanning van de speler en de lengte van de buis. De aerofonen Inleiding Alle aerofonen hebben een luchtstroom nodig om klank te laten ontstaan. Meestal gebeurt dit doordat de speler in zijn instrument blaast, maar dat hoeft niet! Ken jij aërofonen die

Nadere informatie

Allemaal instrumenten

Allemaal instrumenten Lesbrief 1. UIT DE VIDEO Allemaal instrumenten Muzikale activiteit: Zingen Moeilijkheidsgraad: Tijdsduur: 5-10 minuten Voorbereidingstijd: 5-10 minuten Benodigdheden: karaokeband (hier openen) OF eigen

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Koos en de Kapotte Kopjes

Docentenhandleiding. Koos en de Kapotte Kopjes Docentenhandleiding Koos en de Kapotte Kopjes 1 Inhoud pag. Inleiding 3 Opdracht 1 Hoe klinkt thuis? 4 Opdracht 2 Club Mondain 5 Opdracht 3 Muziek stapelen 7 Opdracht 4 Naar de voorstelling 8 Opdracht

Nadere informatie

Schilderijen van een tentoonstelling

Schilderijen van een tentoonstelling Schilderijen van een tentoonstelling lesmateriaal groep 5 lesmateriaal 2014-2015 educatie.concertgebouw.nl Schilderijen van een tentoonstelling Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Geluidsfragmenten en

Nadere informatie

NEDERLANDS MUZIEK INSTITUUT BEZETTINGSCODE BLADMUZIEK I. INSTRUMENTAAL / SOLO

NEDERLANDS MUZIEK INSTITUUT BEZETTINGSCODE BLADMUZIEK I. INSTRUMENTAAL / SOLO NEDERLANDS MUZIEK INSTITUUT BEZETTINGSCODE BLADMUZIEK I. INSTRUMENTAAL / SOLO 1. Toetsinstrumenten 11.1 Clavecimbel/clavichord 2 handen 11.2 Clavecimbel/clavichord 4 handen 11.3 2 clavecimbels 12.1 Piano

Nadere informatie

Examenopgaven VBO-MAVO-C 2003

Examenopgaven VBO-MAVO-C 2003 Examenopgaven VO-MVO-C 2003 tijdvak 1 maandag 19 mei 09.00 11.00 uur MUZIEK C Naam kandidaat Kandidaatnummer anwijzingen voor de kandidaat: 1 Van 9.00-9.10 uur heb je de tijd om de vragen in te zien. 2

Nadere informatie

4 Geluid 81213-4. Noordhoff Uitgevers bv

4 Geluid 81213-4. Noordhoff Uitgevers bv 4 Geluid 76 81213-4 In een stadion kan het soms heel stil zijn. Je kunt dan even praten met je buurman. Maar vaak is er een zee van geluid. Het publiek moedigt met zingen en spreekkoren de spelers aan.

Nadere informatie

Het Orkest. 1 e graad SECUNDAIR ONDERWIJS. Beste leerkracht,

Het Orkest. 1 e graad SECUNDAIR ONDERWIJS. Beste leerkracht, 1 e graad SECUNDAIR ONDERWIJS Beste leerkracht, Binnenkort woont u met uw klas een OORcollege van defilharmonie bij. Om goed voorbereid naar het concert te komen bieden wij u graag deze lesmap aan. Hierin

Nadere informatie

Kerstklokje. Warming-up Doel: Losmaken van lijf en stem; concentratie vergroten; richten op leraar voor de klas.

Kerstklokje. Warming-up Doel: Losmaken van lijf en stem; concentratie vergroten; richten op leraar voor de klas. Groep: 1/2/3/4 Thema: Kerst Inhoud: Een variatie op het welbekende liedje Luid klokje Klingeling, Spelen met instrumenten, toonladders maken, exact luisteren. Warming-up Doel: Losmaken van lijf en stem;

Nadere informatie

ZML SO Leerlijn Kunstzinnige oriëntatie Muziek en bewegen

ZML SO Leerlijn Kunstzinnige oriëntatie Muziek en bewegen ZML SO Leerlijn Kunstzinnige oriëntatie Muziek en bewegen KUNSTZINNIGE VORMING MUZIEK EN BEWEGEN Leerlijnen Kerndoelen 1.1. Zingen 1. De leerlingen leren liederen uit de eigen en andere culturen alleen

Nadere informatie

ZML SO Leerlijn Kunstzinnige oriëntatie Muziek en bewegen

ZML SO Leerlijn Kunstzinnige oriëntatie Muziek en bewegen ZML SO Leerlijn Kunstzinnige oriëntatie Muziek en bewegen KUNSTZINNIGE VORMING MUZIEK EN BEWEGEN Leerlijnen Kerndoelen 1.1. Zingen 1. De leerlingen leren liederen uit de eigen en andere culturen alleen

Nadere informatie