Interdisciplinary Science Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Farmaceutische Wetenschappen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Interdisciplinary Science Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Farmaceutische Wetenschappen - 2012-2013"

Transcriptie

1 Interdisciplinary Science Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen I

2 Het programma Interdisciplinary Science (IDS) is een bacheloropleiding die het terrein van de exacte wetenschappen over de volle breedte afdekt. In de opleiding worden de bètavakken gecombineerd om complexe en maatschappelijk relevante thema s aan te kunnen pakken, zoals gezondheid en duurzaamheid. Enerzijds leer je in IDS specifieke onderdelen kennen van de verschillende disciplines, zoals natuurkunde, scheikunde, wiskunde, biologie en informatica, die relevant zijn bij het werken aan deze grote thema s. Anderzijds leer je juist deze onderdelen te combineren (interdisciplinair), zodat je kunt komen met nieuwe inzichten en oplossingen. Na he doorlopen van het programma van IDS heb je toegang tot een twintigtal masteropleidingen aan de VU, zoals Physics of Life and Health, Science for Energy and Sustainability, Bioinformatics and Biomedical Mathematics. Het eerste jaar van IDS bestaat uit tien vakken, waarin je een basis legt met kennis in de verschillende disciplines en waarin je kennis maakt met het combineren van deze disciplines. Aan het eind van het eerste jaar heb je een goed inzicht in de verschillende bètavakken en hun combinaties. Je maakt dan een keus voor een van de vier hoofdrichtingen (majoren) van IDS, die in jaar twee van start gaan: 1. Science and Life 2. Science and Computation 3. Science and Observation 4. Science and Sustainability Voordat je met de studie begint heb je een gesprek (intake) met de studieadviseur, die je met de keuze voor IDS en met de inschrijving helpt. Meer informatie -Voor meer informatie over de opleiding zelf kun je terecht bij je studieadviseur. -Meer opleidingsinformatie is te vinden op de FEW-website. -Een complete beschrijving van deze opleiding is te vinden in de Onderwijs- en Examenregeling (OER). -Meer informatie over de vakken vind je via onderstaande links. Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen II

3 Inhoudsopgave Eerste jaar bachelor IDS 1 Verplichte vakken 1 Verplichte algemene onderdelen 1 Vak: Analytische chemie (Periode 3) 2 Vak: Blusinstructie: Praktijk S&F/N&S/SBI incl MNW. (Periode 1, Periode 5) 2 Vak: Blusinstructie: Theorie (Periode 1) 3 Vak: Calculus (Periode 1+2) 3 Vak: Cellulaire biochemie (Periode 4) 3 Vak: Dynamische systemen (Periode 4+5) 4 Vak: Fysica en medische fysica 1 (Periode 4) 5 Vak: Fysica en medische fysica 2 (Periode 5) 6 Vak: Inleiding computergebruik (Periode 1) 7 Vak: Inleiding programmeren (Python) (Periode 2) 7 Vak: Mentoraat / Tutoraat (Ac. Jaar (september)) 7 Vak: Natuurkunde practicum 1 (Periode 1) 8 Vak: Networks and Graphs (Periode 5) 8 Vak: Practicum Scheikunde IDS (Periode 1) 10 Vak: Principes van chemische reactiviteit (Periode 3, Periode 4) 11 Vak: Project Zonne-Energie (Periode 6) 12 Vak: Tutoraat IDS (Ac. Jaar (september)) 13 Vak: Van atoom tot (bio)molecuul (Periode 1+2) 13 Vak: Veiligheidsinstructie S, F, MNW en SBI 30min (Periode 1) 15 Vak: Voorlichting door studentendecanen en CSL (Periode 1) 15 Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen III

4 Eerste jaar bachelor IDS Opleidingsdelen: - - Verplichte vakken Verplichte algemene onderdelen Verplichte vakken Vakken: Naam Periode Credits Code Analytische chemie Periode X_ Calculus Periode X_ Cellulaire biochemie Periode X_ Dynamische systemen Periode X_ Fysica en medische fysica 1 Periode X_ Fysica en medische fysica 2 Periode X_ Inleiding programmeren (Python) Verplichte algemene onderdelen Periode X_ Natuurkunde practicum 1 Periode X_ Networks and Graphs Periode X_ Practicum Scheikunde IDS Periode X_ Principes van chemische reactiviteit Periode 3, Periode X_ Project Zonne-Energie Periode X_ Tutoraat IDS Ac. Jaar (september) 0.0 X_ Van atoom tot (bio)molecuul Periode X_ Vakken: Naam Periode Credits Code Blusinstructie: Praktijk S&F/N&S/SBI incl MNW. Periode 1, Periode X_ Blusinstructie: Theorie Periode X_ Inleiding computergebruik Periode X_ Mentoraat / Tutoraat Ac. Jaar (september) 0.0 X_ Veiligheidsinstructie S, F, MNW en SBI 30min Voorlichting door studentendecanen en CSL Periode X_ Periode X_ Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 1 van 15

5 Analytische chemie Vakcode X_ (435087) Periode Periode 3 Credits 3.0 dr. H. Lingeman dr. H. Lingeman Werkcollege, Practicum Het verwerven van kennis en het aanleren van analytische technieken die gebruikt kunnen worden bij de kwantitatieve bepaling van organische en anorganische verbindingen in (complexe) matrices. Tijdens de colleges en werkcolleges zullen de volgende onderwerpen aan de orde komen: calibratie methoden en data evaluatie technieken die gebruikt kunnen worden bij kwantitatieve instrumentele analyses, extractie en aanverwante monster voorbewerkingstechnieken en chromatografische scheidingstechnieken, inclusief die hierbij horende detectiemethoden. In het practische gedeelte van de cursus zullen enkele standaard experimenten worden uitgevoerd met behulp van spectrofotometrische en vloeistofchromatografische methoden. De cursus bestaat uit een combinatie van hoorcollege/werkcollege en practicum. Toetsvorm De beoordeling zal plaatsvinden aan de hand van een schriftelijk tentamen en een verslag van de uitgevoerde experimenten. Materiaal beschikbaar gesteld door de docenten. Uitgebreide informatie over de behandelde stof kan worden gevonden in D.C. Harris, Quantitative Chemical Analysis, Eighth Edition, W.H. Freeman and Company, New York, S Blusinstructie: Praktijk S&F/N&S/SBI incl MNW. Vakcode X_ () Periode Periode 1, Periode 5 Credits 0.0 Practicum Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 2 van 15

6 Blusinstructie: Theorie Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 0.0 Hoorcollege Calculus Vakcode X_ () Periode Periode 1+2 Credits 6.0 drs. J.A. Los dr. C.M. Quant, drs. J.A. Los Hoorcollege, Werkcollege Kunnen toepassen van basale calculustechnieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculusopgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Complexe getallen, ongelijkheden, goniometrie, functies van één reële veranderlijke: limiet, continuiteit, afgeleide met toepassingen, l'hospital, primitieve, substitutie en partiële integratie, eenvoudige differentiaalvergelijkingen. Toetsvorm Twee deeltentamens en wekelijkse digitale toetsen. De precieze regeling wordt via blackboard bekend gemaakt. Adams, Robert A and Essex, Christopher, Calculus: a complete course, 7th Edition, Pearson, Let er bij de eventuele aanschaf van een tweedehands exemplaar op dat de kaart die toegang geeft tot de MyMathLab Global toetsomgeving bij het boek aanwezig is en nog niet gebruikt is! Overige informatie Voor 1 jrs MNW begonnen in 2010/2011: Dit vak vervangt Basiswiskunde (X_ ) en Calculus 1 (X_400300) Dit vak maakt deel uit van de Minor Bioinformatics and Systems Biology Cellulaire biochemie Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 3 van 15

7 Vakcode X_ () Periode Periode 4 Credits 6.0 prof. dr. B. Teusink prof. dr. B. Teusink, prof. H. Lill Hoorcollege, Werkcollege Kennis maken met het samenspel van biochemische bouwstenen in cellen. Inzicht in structurele opbouw en functie van nucleïnezuren, eiwitten en membranen. Inzicht in de organisatie van deze componenten in biochemische routes en netwerken, en rudimentaire inzichten in de ontwerpprincipes van regulatie van zulke netwerken. De colleges behandelen eerst structuur en functie van cellen. Daarbij ligt bijzondere aandacht op de rol van nucleïnezuren in de cellulaire informatieverwerking en op structuur en functie van enzymen. Vervolgens worden biologische membranen behandeld. Tenslotte wordt ingegaan op de organisatie van deze componenten in biochemische routes en netwerken, en hoe die gereguleerd (kunnen) worden. In werkcolleges wordt de theorie verduidelijkt en op biologische en biochemische vraagstukken toegepast. Hoorcolleges, opdrachtgestuurde werkgroepen Alberts et al.: Essential Cell Biology, 2nd ed., Taylor & Francis Group Additionele Syllabus 1IDS Dynamische systemen Vakcode X_ () Periode Periode 4+5 Credits 6.0 prof. dr. J. Hulshof prof. dr. J. Hulshof, dr. R. Planque Hoorcollege, Werkcollege Het leren werken met wiskundige problemen waarin niet getallen maar functies en rijen de onbekenden zijn en het analyseren van eigenschappen van oplossingen. Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 4 van 15

8 Of het nu over het zonnestelsel, reactienetwerken in de cel, kleine trillertjes in je gsm,populatie-biologie, grondwaterstromingen, of bewegingen van mens en machine gaat, de wetten van de natuur worden geschreven in termen van differentiaalvergelijkingen. In deze cursus over dynamica kijken we naar het gedrag van de grootheden in deze systemen als functie van de tijd, beginnende met de meest eenvoudige voorbeelden, zoals radioactief verval en slingerbewegingen. De nadruk zal liggen op het begrijpen van het gedrag van zulke systemen in termen van de kwalitatieve eigenschappen van oplossingen van differentiaalvergelijkingen en recursief gedefinieerde rijen, waarbij we zoveel mogelijk van het gedrag proberen te begrijpen zonder de expliciete formules van oplossingen, die meestal toch niet voorhanden zijn, te gebruiken. Dit combineren we vervolgens ook met een verstandig gebruik van software voor het numeriek oplossen van differentiaalvergelijkingen. Ook chaotische gedrag van oplossingen zal aan de orde komen. Gemengd hoor- en werkcollege. Toetsvorm Inleveropdrachten en tentamen. Daniel Kaplan en Leon Glass: Understanding Nonlinear Dynamics. 1IDS Fysica en medische fysica 1 Vakcode X_ () Periode Periode 4 Credits 3.0 Engels dr. R.N. Frese dr. R.N. Frese Hoorcollege, Werkcollege Doelstelling van het college Fysica en medische fysica I is de basisbegrippen van de natuurkunde te introduceren die ten grondslag liggen aan de mechanische verschijnselen in de levende natuur. Fysica is de wetenschap die de eigenschappen van de materie beschrijft in termen van natuurwetten. De fysica speelt bij het begrijpen van de eigenschappen van de levende materie en het menselijk lichaam een essentiële rol. In dit college zullen eerst de wetten van Newton behandeld worden waarmee de bewegingen van voorwerpen onder invloed van krachten beschreven kunnen worden. Het gedrag van vloeistoffen en de Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 5 van 15

9 stabiliteit van vaste structuren en mechanische trillingen komen vervolgens aan de orde. In een aantal voorbeelden worden diverse toepassingen besproken. Voorstudie, hoorcollege met demonstraties en discussie, werkcollege en zelfstudie. Toetsvorm Schriftelijke tentamen. Het resultaat van het werkcollege moet voldoende zijn. Giancoli, D.C., Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics 4th ed. New Jersey: Prentice Hall. Aanbevolen voorkennis Het college sluit aan op Practicum Natuurkunde. Het college bereidt voor op: - Fysica en medische fysica II - Natuurkunde en gezondheid, Structuur van de materie (MNW) - Thermodynamica, Kernenergie en Duurzame energie (SBI) 1MNW, 1SBI, 2F, 1IDS Fysica en medische fysica 2 Vakcode X_ (430061) Periode Periode 5 Credits 3.0 dr. R.N. Frese prof. dr. M.L. Groot, dr. R.N. Frese Hoorcollege, Werkcollege Niveau 200 Doelstelling van het college Fysica en medische fysica II is de discussie van basisbegrippen van de natuurkunde uit te breiden en diegene te introduceren die ten grondslag liggen aan de elektrische en magnetische verschijnselen in de levende natuur. Fysica is de wetenschap die de eigenschappen van de materie beschrijft in termen van natuurwetten. De fysica speelt bij het begrijpen van de eigenschappen van de levende materie en het menselijk lichaam een essentiële rol. In dit college zullen de verschillende wetten behandeld worden die aan het einde de Maxwell vergelijkingen opleveren, die alle elektromagnetische verschijnsels beschrijven kunnen. In enkele colleges komt de relatie tussen elektromagnetisme en verschillende essentiële levensprocessen aan de orde. Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 6 van 15

10 Voorstudie, vragencollege, werkcollege en zelfstudie. Giancoli, D.C., Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics 4th ed. New Jersey: Prentice Hall. 1MNW, 1S, 1SBI Inleiding computergebruik Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 0.0 Inleiding programmeren (Python) Vakcode X_ () Periode Periode 2 Credits 6.0 ir. M.P.H. Huntjens ir. M.P.H. Huntjens Hoorcollege, Practicum 1LI, 1IMM, 1IDS, mbio Mentoraat / Tutoraat Vakcode X_ () Periode Ac. Jaar (september) Credits 0.0 Hoorcollege, Werkcollege Overige informatie Iedere eerstejaars student Business Analytics is verplicht deel te nemen aan het Eerstejaars mentoraat in periodes 1 en 2. Het met een voldoende afronden van het vak Wiskunde wereldwijd is alleen mogelijk indien is deelgenomen aan het Eerstejaars mentoraat. Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 7 van 15

11 Natuurkunde practicum 1 Vakcode X_ (430105) Periode Periode 1 Credits 3.0 drs. J.B. Buning drs. J.B. Buning Practicum Kennismaken met, begrijpen én leren gebruiken van de natuurkundige basis principes en technieken die een rol spelen in de (bio)medische technologie; in staat zijn zowel schriftelijk als mondeling te communiceren over een uitgevoerd experiment. Op het practicum wordt een aantal experimenten uitgevoerd waarin de basisvaardigheden worden geoefend welke nodig zijn om experimenten uit te kunnen uitvoeren en technieken op hun waarde en bruikbaarheid te kunnen schatten. Die vaardigheden betreffen o.a. het bestuderen van de theorie/literatuuronderzoek, ontwerpen van een experiment, uitvoeren van het experiment, bijhouden van een labjournaal, kritische beoordeling van de resultaten en experimentele methoden, alsmede mondelinge en schriftelijke verslaglegging. De studenten werken in groepjes van twee studenten aan een bepaald experiment. Er ligt veel nadruk op het communiceren over bevindingen en verkregen inzichten. Toetsvorm De beoordeling vindt plaats op grond van de geschreven verslagen, de gemaakte opdrachten, de mondelinge presentatie en de getoonde experimentele vaardigheid. John, R. Taylor, an introduction to error analysis. 1MNW Networks and Graphs Vakcode X_ (401010) Periode Periode 5 Credits 6.0 prof. dr. ir. M.R. van Steen Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 8 van 15

12 prof. dr. ir. M.R. van Steen Hoorcollege, Werkcollege Niveau 200 Aan het eind van deze cursus ben je in staat om een beschrijving geven van (de wetenschap van) netwerken, gebruik makend van basisbegrippen uit de grafentheorie en de kansrekening. Je zult eenvoudige wiskunde kunnen gebruiken voor notaties en bewijsvoeringen. In het bijzonder kun je: - situaties uit de werkelijkheid modelleren in termen van grafen en netwerken - de (on)juistheid van wiskundig geformuleerde, eenvoudige uitspraken over grafen aantonen in de vorm van een formeel wiskundig bewijs - eenvoudige analyses van netwerken uitvoeren en netwerken construeren met behulp van het softwarepakket Mathematica - inleidende (wetenschappelijke) literatuur over netwerken beoordelen op relevantie en samenvatten De wereld om ons heen raakt steeds meer verbonden: we weten elkaar te vinden via het Web, smartphones maken dat je altijd en overal te bereiken bent, navigatiesystemen leiden ons met gemak naar onze bestemming, het Internet als *het* communicatienetwerk raakt steeds verder en beter verspreid, het ontwikkelen en verspreiden van software gebeurt steeds vaker in ad hoc teams van programmeurs, steeds meer bedrijven hebben zich als een netwerk van kleinere eenheden georganiseerd (en dikwijls weer via het Internet). Deze verhoogde verbondenheid leidt tot nieuwe fenomenen die soms moeilijk te begrijpen zijn: - waarom is het zo lastig om gegevens van het Web te halen? - hoe kan het toch zijn dat het Internet ondanks verschillende (natuur)rampen toch blijft functioneren? - waarom zijn zoekmachines als Google dikwijls nog steeds zo effectief? - hoe is het mogelijk dat navigatiesystemen zo snel een beste route kunnen berekenen en aan te passen als zich files voordoen? - waarom verspreiden sommige ziektes zich snel en anderen juist niet? De kern voor het beantwoorden van deze vragen ligt in het verschijnsel "netwerk": een wiskundige abstractie voor het modelleren van verbondenheid. Netwerken worden ook wel grafen genoemd. In de laatste tien jaar is de aandacht voor grafen enorm toegenomen: gebleken is niet alleen dat veel verschijnselen gemodelleerd kunnen worden als grafen, maar dat grafentheorie ook juist veel dingen kan verklaren. In deze cursus staat grafentheorie en de toepassing van die theorie centraal. Enerzijds wordt aandacht besteed aan de wiskunde die ten grondslag ligt aan grafen en netwerken; anderzijds zal practische Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 9 van 15

13 ervaring opgedaan worden met het modelleren en analyseren van verbondenheid met behulp van grafentheorie. Het vak behandelt netwerken als abstractie voor de structuur van hedendaagse interacties zoals die voorkomen binnen o.a. - het Internet - het Web - zogeheten peer-to-peer systemen - biologische netwerken - sociale (online) gemeenschappen Accenten worden gelegd op 1) standaard wiskundige begrippen en technieken die binnen de grafentheorie zijn ontwikkeld zoals: - gerichte en ongerichte grafen - planariteit - graafembedding - lijn- en knoopkleuring - (optimale) wandelingen - bomen 2) Experimentele analyse van netwerken op basis van ruwe gegevens. Hiertoe worden metrieken behandeld, waarmee de relatieve positie van een knoop in een netwerk en de mate van clustering van knopen in een netwerk kunnen worden uitgedrukt. De stof wordt aangeboden in een combinatie van hoor- en werkcolleges en huiswerkopdrachten. Het softwarepakket Mathematica is het gereedschap om netwerken te maken, te analyseren en te visualiseren. Toetsvorm Een combinatie van een schriftelijke toets en huiswerkopgaven. Details worden via bekend gemaakt. Van Steen, M., Graph Theory and Complex Networks: An Introduction Online beschikbaar. Aanbevolen voorkennis Veronderstelde voorkennis: Verzamelingen en Relaties (400564). 1I, 1-IMM, 1IDS, 1W. Practicum Scheikunde IDS Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 3.0 dr. J.C. Slootweg Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 10 van 15

14 dr. J.C. Slootweg, dr. E. Ruijter Practicum, Hoorcollege Het aanleren van basisvaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van experimenten alsmede de kennismaking met (experimentele) technieken/methoden in de verschillende chemische richtingen Op het practicum worden enkele experimenten/projecten uitgevoerd waarin een aantal basisvaardigheden wordt geoefend. Deze vaardigheden worden daarna gebruikt bij het uitvoeren van (onderzoeks)projecten later in het curriculum. Die vaardigheden betreffen o.a. het bestuderen van de theorie, literatuuronderzoek, definiëren van een hypothese, opstellen van een plan van aanpak, ontwerpen van een experiment, uitvoeren van het experiment, bijhouden van een labjournaal, kritische beoordeling van de resultaten, alsmede mondelinge en schriftelijke rapportage. Tijdens het practicum Scheikunde IDS zullen de studenten organische, anorganische en analytische experimenten uitvoeren waarbij ze leren destilleren, (her)kristalliseren, sublimeren, analyseren (NMR, IR, m.p., event. optische rotatie). Het practicum Scheikunde IDS wordt zo uitgevoerd dat de student aan de hand van opdrachten zelf alle noodzakelijke gegevens, de theoretische achtergrond en de voorschriften kan opzoeken en zo het experiment zelf kan vormgeven. Practicumhandleiding Practicum Scheikunde IDS 1-IDS Overige informatie Studenten 1IDS volgen het vak Practicum van atoom tot (bio) molecuul X_ alleen in periode 1, maar staan ingeschreven bij X_ en daar wordt ook het cijfer op gegeven. Principes van chemische reactiviteit Vakcode X_ () Periode Periode 3, Periode 4 Credits 3.0 prof. dr. K. Lammertsma prof. dr. K. Lammertsma, dr. A.W. Ehlers Hoorcollege, Werkcollege Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 11 van 15

15 Het doel van het college is - in nauwe aansluiting met het voorafgaande college Algemene - nader in te gaan op de quantummechanische beschrijving van moleculen en de basis te leggen voor de beantwoording van de vraag waarom en wanneer chemische reacties plaatsvinden. Veel aandacht wordt besteed aan evenwichtsconstanten in relatie tot de tweede hoofdwet van de thermodynamica. Molecular orbitals voor homo- en hetero-tweeatomige moleculen; elektronenverdeling in grotere moleculen; een aantal basale chemische reacties; chemische evenwichten; reactiesnelheden; binding in geconjugeerde systemen. Gecombineerd hoorcollege en werkcollege, practicum Toetsvorm schriftelijk tentamen, herkansing mogelijk mondeling Keeler, J., and Wothers, P., Why Chemical Reactions Happen, New York: Oxford University Press, 2003 (ISBN ). Housecraft, C. E. and Constable E. C., Chemistry, Pearson, 4th Ed. (ISBN ) 1S, 3-SBI, mi-sc, mi-bi Overige informatie Periode 3 voor 1e jrs Scheikunde, 1e jrs IDS Periode 4 voor 1e jaars FAR Project Zonne-Energie Vakcode X_ () Periode Periode 6 Credits 6.0 prof. dr. R. Croce dr. R.J. Wijngaarden, prof. dr. R. Croce Hoorcollege, Practicum In dit project onderzoeken de studenten in kleine teams welke mix van zonne-energiebronnen (fotovoltatisch, zonnewarmte, zonnebrandstoffen, bioethanol, biodiesel of andere, biogeïnspireerde energiebronnen) optimaal is voor een betrouwbare en goedkope energievoorziening. De daarmee te bereiken doelen zijn: - inzicht verkrijgen in de natuurwetenschappelijke achtergrond van de daarvoor te gebruiken technologieën - leren zelfstandig literatuur te zoeken en te begrijpen Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 12 van 15

16 - leren deze natuurwetenschappelijke achtergrond zelf te kunnen toepassen in berekeningen en kritische evaluaties - leren projectmatig te werk te gaan - leren inzichten systematisch en didactisch te presenteren, zowel mondeling als schriftelijk In de eerste week is er een aantal hoorcolleges over de volgende onderwerpen: - energie- en CO2-problematiek - zonne-energie - fotosynthese in bacteriën, algen en planten - energie uit biomassa (o.a. bioethanol & biodiesel) In de drie volgende weken wordt er in groepen gewerkt aan: - het maken van een plan van aanpak met planning voor het project - het schrijven van een samenvatting van de probleemstelling met randvoorwaarden - het inventariseren van de potentiële opbrengst en variabiliteit van de verschillende bronnen - het schrijven van een aanbevelingsrapport - het presenteren van de aanbevelingen colleges, werkgroepen en presentaties 1-IDS Tutoraat IDS Vakcode X_ () Periode Ac. Jaar (september) Credits 0.0 1e jaars IDS Van atoom tot (bio)molecuul Vakcode X_ () Periode Periode 1+2 Credits 6.0 prof. dr. F. Bickelhaupt dr. M. Wijtmans, prof. dr. F. Bickelhaupt Hoorcollege, Onderwijs Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 13 van 15

17 Dit vak beoogt de bouwstenen aan te dragen waarop alle chemische disciplines rusten en zodoende een solide fundament voor de gehele hierop volgende studie te leggen. Tegelijkertijd wordt ernaar gestreefd de scheikunde in de context van andere natuurwetenschappen te plaatsen (thema "Van Atoom tot Biomolecuul") alsmede haar relevantie voor het verschijnsel leven duidelijk te maken (thema "Levende Chemie"). Chemie is de wetenschap van stoffen, hun structuur en eigenschappen, en met name hun omzetting via chemische reacties. Binnen de natuurwetenschappen neemt de chemie een centrale plaats in en heeft vele raakvlakken met de andere disciplines, van de fysica tot en met de biologie. Binnen het thema "Van Atoom tot Biomolecuul" (periode 1) wordt het multidisciplinaire karakter geaccentueerd door: - Het behandelen van fundamentele scheikundige begrippen die relevant zijn in de context van de verschillende natuurwetenschappen. - Het introduceren van een aantal belangrijke aanpalende chemische (sub)disciplines die later in de curricula uitgebreider aan bod zullen komen In dit kader zullen o.a. aan bod komen: evenwichten, ph berekeningen, oplosbaarheid, oxidatietoestand, redoxchemie, meetresultaten/reproduceerbaarheid, nomenclatuur organische chemie, inleiding medicinale chemie en nomenclatuur biochemie. Bij de overgang naar periode 2 blijft de aandacht voor het multidisciplinaire karakter van de scheikunde centraal staan maar verschuift het zwaartepunt van het vak "Van Atoom tot Biomolecuul" naar complexere aspecten van de scheikunde - Enerzijds worden de fundamentele scheikundige concepten verder uitgediept, waardoor hun rol als unificerende principes in de scheikunde en aanverwante natuurwetenschappen duidelijker naar voren komt. - Anderzijds worden nieuwe concepten geïntroduceerd en toegepast in de verschillende chemische subdisciplines, beginnend bij de fysische en anorganische chemie via de (metaal)organische chemie tot aan de biologische chemie. De volgende onderwerpen worden in dit kader behandeld: "alles is chemie", "atomen en het periodieke systeem", "moleculaire structuur", "electronische structuur en chemische binding" (o.a. orbitalen en orbitaalinteracties), "chemische reacties", "thermodynamica", "kinetiek en reactiemechanismen", "inleiding organische chemie", "inleiding biochemie" (o.a. DNA-replicatie), "zelf gegevens opzoeken in de chemische literatuur". hoorcollege en werkcollege. Toetsvorm tentamen Steven S. Zumdahl, Chemical Principles, 6th Ed., Brooks/Cole Cengage Learning: Belmont, California, 2009 Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 14 van 15

18 1F, 1S, 3-SBI, mi-sc, mi-bi Overige informatie Voor studenten 1S: Het met een voldoende afronden van het vak Van atoom tot (bio)molecuul is alleen dan mogelijk, indien de onderdelen van Tutoraat SK 1A naar behoren zijn afgerond. Deze slagingseis geldt alleen voor 1S, niet voorde andere doelgroepen. Veiligheidsinstructie S, F, MNW en SBI 30min Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 0.0 Voorlichting door studentendecanen en CSL Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 0.0 Vrije Universiteit Amsterdam - - B Farmaceutische Wetenschappen Pagina 15 van 15

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2010-2011

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2010-2011 Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2010-2011 I De opleiding Scheikunde richt zich op de bestudering van moleculen,

Nadere informatie

Programma s BSc opleidingen Natuurkunde:

Programma s BSc opleidingen Natuurkunde: Programma s BSc opleidingen Natuurkunde: Onderstaande tabellen geven de programma s weer van de monodisciplinaire opleiding zowel als van de major-minor combinaties. Tevens is het mogelijk om gelijktijdig

Nadere informatie

Medische natuurwetenschappen BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen - 2011-2012

Medische natuurwetenschappen BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen - 2011-2012 Medische natuurwetenschappen BSc Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen

Nadere informatie

Praktische Numerieke Wiskunde

Praktische Numerieke Wiskunde Wiskunde, Utrecht Praktische Numerieke Wiskunde Gerard Sleijpen Paul Zegeling Department of Mathematics http://www.math.uu.nl/people/sleijpen Gerard Sleijpen Kamer 504, WG Tel: 030-2531732 sleijpen@math.uu.nl

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Technische Natuurkunde

Bijlagen bacheloropleiding Technische Natuurkunde Bijlagen bacheloropleiding Technische Natuurkunde 2012-2013 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) De bacheloropleiding Technische Natuurkunde beoogt door middel van een breed opgezet

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleidingen Bio-exact Natuurkunde en Sterrenkunde, Scheikunde, Wiskunde

Nadere informatie

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014 Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 I In het premasterprogramma Bestuurskunde staat het aanleren van

Nadere informatie

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2012-2013

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2012-2013 Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - - P Sociologie - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Sociologie - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Sociologie 1 Vak: Beschrijvende en inferentiële

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Aanvullende regels en richtlijnen voor de opleidingen geldig vanaf 01 september 2010 Hoofdstuk 1 Bachelor Wiskunde... 2 Hoofdstuk 2 Master Mathematics... 2

Nadere informatie

Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2011-2012

Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2011-2012 Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Science,

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleiding Scheikunde Studiejaar 2009-2010 Preambule In de onderwijs- en

Nadere informatie

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2011-2012

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2011-2012 Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2011-2012 I De opleiding Scheikunde richt zich op de bestudering van moleculen,

Nadere informatie

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2010-2011

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2010-2011 Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2010-2011 I De premasteropleiding duurt maximaal één jaar en is bestemd voor

Nadere informatie

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave Vak: Filosofische

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Bedrijfswiskunde en Informatica Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden. In

Nadere informatie

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013 Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Bestuurskunde 1 Vak: Beleid en

Nadere informatie

CURSUSSEN PROCESTECHNOLOGIE I, II EN III OPLEIDING IN DE PROCESTECHNOLOGIE

CURSUSSEN PROCESTECHNOLOGIE I, II EN III OPLEIDING IN DE PROCESTECHNOLOGIE CURSUSSEN PROCESTECHNOLOGIE I, II EN III OPLEIDING IN DE PROCESTECHNOLOGIE CURSUSSEN PROCESTECHNOLOGIE PT-I, PT-II EN PT-III: DE VOLGENDE STAP IN JE ONTWIKKELING Ben je werkzaam in de procesindustrie en

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Minor Goede doelen, filantropie en non-profits I Inhoudsopgave Vak: Geschiedenis van de filantropie 1 Vak: Inleiding Filantropie 1 Vak: Non-Profit and Charity Marketing 2 Vak: Verklaringen voor prosociaal

Nadere informatie

Basiskennis en Basisvaardigheden IV (404)

Basiskennis en Basisvaardigheden IV (404) ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN IV 404 asiskennis en asisvaardigheden IV (404) SCHEIKUNDE 404.01 De kandidaat kan het scheiden van mengsels in verschillende zuivere stoffen 404.02 De kandidaat kan de opbouw

Nadere informatie

Science De bètabrede opleiding van de Radboud Universiteit

Science De bètabrede opleiding van de Radboud Universiteit Science De bètabrede opleiding van de Radboud Universiteit 7 november 2015 Bètabreed - waarom zou ik bètabreed gaan? Multidisciplinair combineer vakgebieden: Behoefte bij bedrijfsleven en in onderzoek:

Nadere informatie

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2011-2012

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2011-2012 Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2011-2012 I De premasteropleiding duurt maximaal één jaar en is bestemd voor

Nadere informatie

Bijlage 1 Indeling programma s volgens onderdeel 7 van de TU/e Richtlijn Bachelor College

Bijlage 1 Indeling programma s volgens onderdeel 7 van de TU/e Richtlijn Bachelor College Bijlage 1 Indeling programma s volgens onderdeel 7 van de TU/e Richtlijn Bachelor College Automotive Automotive trends I Dynamics Automobility Systems Computation for AU Elective Signals Elective Basic

Nadere informatie

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Informatiewetenschap - 2016-2017 I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen,

Nadere informatie

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2012-2013 I De premasteropleiding duurt maximaal één jaar en is bestemd voor

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER 2017-2018 Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Premaster Taalwetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Taalwetenschappen

Premaster Taalwetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Taalwetenschappen Premaster Taalwetenschappen I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen, dan kun je tot de masteropleiding Taalwetenschappen worden toegelaten nadat je de premaster Taalwetenschappen (waarin je je

Nadere informatie

RE-BOOK IT Re-use knowledge. 1ste bachelor Chemie. Universiteit Hasselt. Eco- and euro friendly second-hand student books

RE-BOOK IT Re-use knowledge.   1ste bachelor Chemie. Universiteit Hasselt. Eco- and euro friendly second-hand student books RE-BOOK IT Re-use knowledge Eco- and euro friendly second-hand student books info@rebookit.be 011/26 87 33 (enkel bereikbaar tijdens de openingsuren) Agoralaan Gebouw D Kantoor B111 3590 Diepenbeek Hoofdgebouw

Nadere informatie

Science. De nieuwe bètabrede bacheloropleiding van de Radboud Universiteit Nijmegen

Science. De nieuwe bètabrede bacheloropleiding van de Radboud Universiteit Nijmegen Science De nieuwe bètabrede bacheloropleiding van de Radboud Universiteit Nijmegen Waarom een brede natuurwetenschappelijke opleiding? Je krijgt een brede natuurwetenschappelijke basis met vakken uit de

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Medische Natuurwetenschappen. B. Opleidingsspecifiek deel

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Medische Natuurwetenschappen. B. Opleidingsspecifiek deel Onderwijs- en Examenregeling BACHELORopleiding Medische Natuurwetenschappen B. Opleidingsspecifiek deel Studiejaar 2017-2018 1 Inhoudsopgave Deel B: Opleidingsspecifiek deel... 4 1. Algemene bepalingen...

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control Premaster Accounting and Control I The pre-master programme consists of 30 ECTS (5 courses of 6ECTS each) and runs for half a year (February till July). The pre-master programme is only to be taken by

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding Graduaat Chemie afstudeerrichting biochemie modulenaam Lab Analytische Chemie code module A6 goedkeuring door aantal lestijden 40 studiepunten datum goedkeuring structuurschema

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleiding Bio-exact Studiejaar 2009-2010 Preambule In de onderwijs- en

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Praktische. Pijlers (exacte) wetenschap. Programma. Wiskunde, Utrecht Gerard Sleijpen Kamer 504, WG Tel:

Praktische. Pijlers (exacte) wetenschap. Programma. Wiskunde, Utrecht Gerard Sleijpen Kamer 504, WG Tel: Praktische Wiskunde, Utrecht Numerieke Wiskunde Gerard Sleijpen Kamer 504, WG Tel: 030-2531732 sleijpen@math.uu.nl http://www.math.uu.nl/people/sleijpen >Lectures>Numerieke Wiskunde Gerard Sleijpen Paul

Nadere informatie

Master of Science in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie Master of Science in de lichamelijke opvoeding en de bewegingswetenschappen

Master of Science in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie Master of Science in de lichamelijke opvoeding en de bewegingswetenschappen Master of Science in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie Master of Science in de lichamelijke opvoeding en de bewegingswetenschappen Bachelor of Science in de biomedische wetenschappen (Kortrijk)

Nadere informatie

STUDENT aan de Universiteit Hasselt 2013-2014

STUDENT aan de Universiteit Hasselt 2013-2014 STUDENT aan de Universiteit Hasselt 2013-2014 introductiedagen start academiejaar septembercursussen nuttige links INTRODUCTIEDAGEN www.uhasselt.be/introductiedagen In september, vóór de start van het

Nadere informatie

De indeling van de sector Natuur

De indeling van de sector Natuur De indeling van de sector Natuur Elke sector is opgedeeld in vijf tot acht subsectoren. Deze sector is ingedeeld in vijf subsectoren: 1 Biologie, scheikunde en medisch 2 Wiskunde, natuurkunde en informatica

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleidingen Wiskunde en Technische Wiskunde

Bijlagen bacheloropleidingen Wiskunde en Technische Wiskunde Bijlagen bacheloropleidingen Wiskunde en Technische Wiskunde 2010-2011 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) 1. Kennis De afgestudeerde bachelor 1.1 beheerst de basisbegrippen, theorieën,

Nadere informatie

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015 Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015 I

Nadere informatie

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2013-2014

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2013-2014 Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2013-2014 I

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Natuurkunde

Bijlagen bacheloropleiding Natuurkunde Bijlagen bacheloropleiding Natuurkunde 2012-2013 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) De bacheloropleiding Natuurkunde beoogt door middel van een breed opgezet curriculum zodanige

Nadere informatie

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT identificatie opleiding Graduaat Chemie Afstudeerrichting Biochemie modulenaam Instrumentele chemie code module Cc6 Geldig vanaf 01/09/2015 aantal lestijden 80 studiepunten structuurschema / volgtijdelijkheid

Nadere informatie

Bijlage bacheloropleiding Informatica

Bijlage bacheloropleiding Informatica Bijlage bacheloropleiding Informatica 2011-2012 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) De bachelor Informatica: a. kennis en inzicht a1. heeft kennis van en inzicht in de belangrijkste

Nadere informatie

Minor Taal en Gehoor - track voor logopediestudenten

Minor Taal en Gehoor - track voor logopediestudenten Minor Taal en Gehoor - track voor logopediestudenten 2017-2018 I Hier vind je de beschrijvingen van de vakken in de minor. Meer inhoudelijke informatie over de minor vind je op minor.vu.nl. II Inhoudsopgave

Nadere informatie

Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie -

Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie - Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

Modulewijzer InfPbs00DT

Modulewijzer InfPbs00DT Modulewijzer InfPbs00DT W. Oele 0 juli 008 Inhoudsopgave Inleiding 3 Waarom wiskunde? 3. Efficiëntie van computerprogramma s............... 3. 3D-engines en vectoranalyse................... 3.3 Bewijsvoering

Nadere informatie

TSO. Chemie (istem) Derde graad

TSO. Chemie (istem) Derde graad TSO Chemie (istem) Derde graad Chemie (istem) LESSENTABEL Vak Type 5e jaar 6e jaar Katholieke godsdienst AV 2 2 Aardrijkskunde AV 1 1 Analytische chemie en labo TV 6 6 Biochemie en labo TV - 2 Chemische

Nadere informatie

Studiehandleiding. Calculus 2 voor Wiskunde en Natuurkunde november en december 2007

Studiehandleiding. Calculus 2 voor Wiskunde en Natuurkunde november en december 2007 Studiehandleiding Calculus 2 voor Wiskunde en Natuurkunde november en december 2007 Versie 2 (19 november 2007) Docent: F. van Schagen kamer: R 3.25 email: freek@few.vu.nl tel: 598 7693 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Leerlijnen BA Geschiedenis

Leerlijnen BA Geschiedenis Leerlijnen BA Geschiedenis De opleiding BA Geschiedenis kent een zevental leerlijnen: Leerlijn A (Schrijfvaardigheid) loopt via Themacollege 1 en Themacollege 2 in de propedeuse naar de twee BA2 werkcolleges.

Nadere informatie

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad...

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad... Studiegebied (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad... Techniek-wetenschappen STUDIEGEBIED CHEMIE Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting...

Nadere informatie

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1)

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Studiewijzer Bachelor Informatica Vak: Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Coördinator: J. Lagerberg Docenten: R. Poss en J. Lagerberg Studielast: 6 EC Studiegidsnummer:

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Wetenschappen (2de en 3de graad ASO) Leerlingprofiel Ben je een leerling die: sterk geïnteresseerd is in de verschillende wetenschappelijke disciplines: aardrijkskunde,

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Plaats en functie van de cursus 7 2 Inhoud van de cursus 7 2.1 Tekstboek 7 2.2 Voorkennis 8 2.3 Leerdoelen 8 2.4 Opbouw van de cursus 9 3 Leermiddelen en wijze van studeren

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding vrije Universiteit amsterdam Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Natuur- en Sterrenkunde inclusief de bacheloropleidingsvariant Science, Business &

Nadere informatie

Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie -

Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie - Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - - P Beleid, communicatie en organisatie - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Beleid, communicatie en organisatie - 2013-2014

Nadere informatie

Technische Universiteit Delft

Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling voor de bacheloropleiding Technische Natuurkunde behorend bij de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Technische Natuurkunde, zoals bedoeld in artikel 2 van de onderwijs-

Nadere informatie

Bacheloropleiding Wiskunde. 4 november 2017

Bacheloropleiding Wiskunde. 4 november 2017 Bacheloropleiding Wiskunde 4 november 2017 Wiskunde is overal! Informatica, big data, cryptografie Natuurkunde, sterrenkunde, chemie Financiële wereld (banken, verzekeraars) Economie, econometrie Neurowetenschap.

Nadere informatie

WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Scheikunde

Bijlagen bacheloropleiding Scheikunde Bijlagen bacheloropleiding Scheikunde 2012-2013 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) De bacheloropleiding Scheikunde beoogt door middel van een breed opgezet curriculum zodanige

Nadere informatie

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel

Nadere informatie

Beschrijving onderwijseenheden

Beschrijving onderwijseenheden Bachelorgids Wiskunde 2006 23-06-2006 15:28 Pagina 166 Bijlage C Beschrijving onderwijseenheden Deze bijlage behoort bij artikel 1.2, eerste lid, van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Beleid en Management in de Publieke Sector

Beleid en Management in de Publieke Sector Beleid en Management in de Publieke Sector Course information C OURSE FSWBMNBMPS AC ADEMIC YEAR 2017-2018 EC 15 LANGUAGES Nederlands PROGRAMME Bestuurskunde / Minor Pre-master dagprogramma / Bestuurskunde

Nadere informatie

Lineaire algebra en vectorcalculus

Lineaire algebra en vectorcalculus Lineaire algebra en vectorcalculus dr. G.R. Pellikaan Studiewijzer voor het studiejaar 2013/2014 College 2DN60 Contents 1 Algemeen 2 2 Inhoud van het vak 2 3 Leerdoelen 3 4 Berekening tijdsplanning 3 5

Nadere informatie

Onderdeel Farmaceutische Technologie

Onderdeel Farmaceutische Technologie Optiemodule farmaceutische technologie De studenten Biofarmaceutische wetenschappen, optie farmaceutische technologie kiezen drie (van de vijf) onderdelen van de optiemodule. Deze optiemodule bestaat uit:

Nadere informatie

Examenprogramma wiskunde D vwo

Examenprogramma wiskunde D vwo Examenprogramma wiskunde D vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kansrekening en statistiek

Nadere informatie

PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING

PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING e FASE VWO 05-08 Editie September 07 () Errata voor 07-8 Betreft: Gr, Ne, Du, En, WA, WB, bezem WA, bezem WB, SK en Bi VAK Grieks 4 VWO 05-06 IV Handelingsdeel: B,

Nadere informatie

Biochemie & Biotechnologie. Prof. Dr. Koen Geuten Siene Swinnen Ine Esters

Biochemie & Biotechnologie. Prof. Dr. Koen Geuten Siene Swinnen Ine Esters Biochemie & Biotechnologie Prof. Dr. Koen Geuten Siene Swinnen Ine Esters Biochemie en biotechnologie De opleiding Jouw profiel Een Een student student aan aan het het woord woord Studiebegeleiding@science

Nadere informatie

KERNCONCEPTEN. Het micro-macroconcept

KERNCONCEPTEN. Het micro-macroconcept KERNCONCEPTEN Het molecuulconcept Atomen als bouwstenen van moleculen Verschillende typen bindingen Structuur en flexibiliteit van moleculen Maken en breken van bindingen Ontwerpen van moleculen Het micro-macroconcept

Nadere informatie

Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2010-2011

Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2010-2011 Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Science,

Nadere informatie

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2014-2015 I In het premasterprogramma Bestuurskunde staat het aanleren van

Nadere informatie

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015 Examenprogramma NLT vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen en technologie

Nadere informatie

'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde

'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde 'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde Aansluiting havo-hbo 28 september 2016 Hogeschool Domstad Emiel de Kleijn Historie 1999 (1998) Invoering van de 2 e fase HAVO: Scheikunde: 280 SLU VWO:

Nadere informatie

Minor Netwerken in de informatiemaatschappij Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Netwerken in de informatiemaatschappij Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Netwerken in de informatiemaatschappij Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2 Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 1, periode 2 Coördinator(en) : dr. Maarten van Someren

Nadere informatie

Competentie-invullingsmatrix

Competentie-invullingsmatrix Competentie-invullingsmatrix masterprf Master of Science in de wiskunde Academiejaar 2016-2017 Legende: W=didactische werkvormen E=evaluatievormen Competentie in één of meerdere wetenschappen Wetenschappelijke

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2010-2011 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op

Nadere informatie

PTA scheikunde HAVO Belgisch park cohort

PTA scheikunde HAVO Belgisch park cohort De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor het huidige examenprogramma. Toegestaan is het gebruik van de nieuwe BINAS (6 e editie) of ScienceData. Niet toegestaan is het gebruik van een Grafische

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013 Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van

Nadere informatie

Bijlagen gentie. Bijlage. Bijlage. Bijlage - - vakgebied. Educatie en. Major van. Minor van

Bijlagen gentie. Bijlage. Bijlage. Bijlage - - vakgebied. Educatie en. Major van. Minor van n bacheloropleiding Kunstmatige Intellig gentie 2011-2012 I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van Kunstmatige

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Science Business and Innovation. B. Opleidingsspecifiek deel

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Science Business and Innovation. B. Opleidingsspecifiek deel Onderwijs- en Examenregeling BACHELORopleiding Science Business and Innovation B. Opleidingsspecifiek deel Studiejaar 2017-2018 1 Inhoudsopgave Deel B: Opleidingsspecifiek deel... 4 1. Algemene bepalingen...

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Sterrenkunde

Bijlagen bacheloropleiding Sterrenkunde Bijlagen bacheloropleiding Sterrenkunde 2012-2013 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) A. Kennis A1. De bachelor heeft een globale kennis van de grondslagen en geschiedenis van de

Nadere informatie

Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE EXTRA KEUZENVAK VAK: C++ PROGRAMMEERMETHODEN

Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE EXTRA KEUZENVAK VAK: C++ PROGRAMMEERMETHODEN Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE VAK: C++ PROGRAMMEERMETHODEN EXTRA KEUZENVAK Semester, periode : 2 e semester, periode 4 en 5 Coördinator(en) : Arnoud Visser en Bas Terwijn Docent(en) :

Nadere informatie

Examenprogramma natuurkunde vwo

Examenprogramma natuurkunde vwo Examenprogramma natuurkunde vwo Ingangsdatum: schooljaar 2013-2014 (klas 4) Eerste examenjaar: 2016 Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9161 26 mei 2011 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 27 april 2011, nr. VO/289008, houdende

Nadere informatie