Medische natuurwetenschappen BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Medische natuurwetenschappen BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen - 2011-2012"

Transcriptie

1 Medische natuurwetenschappen BSc Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen I

2 De bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen is een brede opleiding waarin de combinatie van de exacte wetenschappen en de medische wetenschappen centraal staat. Na de opleiding kan je doorstromen naar de doorstroommaster Medical Natural Sciences, of naar een aantal andere gerelateerde masteropleidingen. De eerste twee jaar volgen alle studenten een vast programma. In het derde jaar zijn er verschillende keuzemogelijkheden die je kan gebruiken als oriëntatie op je vervolgopleiding. Zo zijn er trajecten die voorbereiden op een mogelijk toekomstig beroep als klinisch fysicus, leraar natuurkunde of leraar scheikunde. De opleiding begint met een inleidend college over Medische Natuurwetenschappen. Daarnaast en daarna zijn er basisvakken in de natuurkunde, scheikunde, wiskunde en informatica en uiteraard de medische wetenschappen, en practica waarin met name onderzoekvaardigheden in de natuurkunde en de scheikunde centraal staan. De smaakmaker van het eerste jaar is een project (Project Zenuwen) waar je goed beeld verkrijgt van de samenhang van de medische en exacte disciplines en van de maatschappelijke relevantie. Een tweede project (Project Kanker) wordt in het tweede jaar aangeboden. Een aantal van de projecten en oriëntaties worden gedeeltelijk of geheel op het VU medisch centrum uitgevoerd. Meer opleidingsinformatie is te vinden op de de FEW-website. Een complete beschrijving van deze opleiding is te vinden in de Onderwijs- en Examenregeling op de FEW-website. Klik op de onderstaande links om informatie over de vakken te bekijken. Voor meer informatie over de opleiding zelf kun je terecht bij je studieadviseur. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen II

3 Inhoudsopgave Eerste jaar bachelor Medische natuurwetenschappen 1 MNW vervallen vakken per Verplichte vakken 1 Verplichte algemene onderdelen 2 Tweede jaar bachelor Medische natuurwetenschappen 2 Verplichte keuze 1 uit 2 2 Verplichte vakken 3 Derde jaar bachelor Medische natuurwetenschappen 3 Educatieve Minor Natuurkunde 4 Educatieve Minor Scheikunde 4 Individuele vakken 4 Bachelorproject 4 Verplichte keuze vakken 5 Vrije keuzevakken 6 Minor Biomedische Beeldvorming 7 Vak: Algemene didactiek en pedagogiek I 8 Vak: Bachelorproject Bioinformatica / Genomics 8 Vak: Bachelorproject Bioinformatics / Genomics 9 Vak: Bachelorproject Biomoleculaire wetenschappen 10 Vak: Bachelorproject Biomoleculaire wetenschappen 10 Vak: Bachelorproject Fysica van leven 11 Vak: Bachelorproject Fysica van leven 12 Vak: Bachelorproject Medische fysica 12 Vak: Bachelorproject Medische fysica 13 Vak: Bachelorproject Medische fysiologie 14 Vak: Bachelorproject Medische fysiologie 15 Vak: Bachelorproject Molecular Clinical Diagnostics 16 Vak: Bachelorproject Molecular Clinical Diagnostics 16 Vak: Basiswiskunde 17 Vak: Basiswiskunde 18 Vak: Bio-analytische chemie 18 Vak: Biochemie 19 Vak: Biomarkers & Diagnostiek 20 Vak: Biostatistiek 21 Vak: Blusinstructie: Praktijk S&F/N&S/SBI incl MNW. 22 Vak: Blusinstructie: Theorie: S&F/N&S/W/I/SBI gelijktijdig in Q1 22 Vak: Calculus 1 22 Vak: Calculus 2 23 Vak: Chemische diagnostiek en imaging 24 Vak: Differentiëren en integreren 3 24 Vak: EM Praktijk I 25 Vak: EM Praktijk II 26 Vak: EM Vakdidactiek Natuurkunde I 26 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen III

4 Vak: EM Vakdidactiek Natuurkunde II 27 Vak: EM Vakdidactiek Scheikunde I 28 Vak: EM Vakdidactiek Scheikunde II 28 Vak: Fysica en medische fysica 1 29 Vak: Fysica en medische fysica 2 30 Vak: Geschiedenis van de natuurwetenschappen 30 Vak: Gezondheidszorgsystemen 31 Vak: Image Processing 32 Vak: Inleiding bioinformatica 1 33 Vak: Inleiding bioinformatica 2 34 Vak: Inleiding computergebruik 35 Vak: Inleiding medische natuurwetenschappen 35 Vak: Innovatieproject diagnostiek & gezondheid 36 Vak: Klinische en Analytische Chemie 38 Vak: Levende chemie 39 Vak: Lineaire algebra 39 Vak: Maatschappelijke aspecten van de natuurwetenschappen 40 Vak: Mathematische methoden 1 41 Vak: Medical (Patho)Physiology I 42 Vak: Medische (patho)fysiologie 2 43 Vak: Medische beeldvorming 44 Vak: Medische natuurwetenschappen en samenleving 45 Vak: Mentoraat / Tutoraat 45 Vak: Microscopische beeldvorming 46 Vak: Natuurkunde en gezondheid 47 Vak: Natuurkunde practicum 1 48 Vak: Natuurkunde practicum 2 48 Vak: Optica en optisch waarnemen 49 Vak: Oriëntatie op de M-variant 50 Vak: Oriëntatie science educatie 51 Vak: Practicum biomarkers en biotransformatie 53 Vak: Project biomedische beeldvorming 54 Vak: Project kanker 54 Vak: Project systeemmodelleren 55 Vak: Project zenuw-werk 56 Vak: Radiofarmacochemie 57 Vak: Statistiek en data-analyse 58 Vak: Thermodynamica 59 Vak: Toegepaste informatica 60 Vak: Translationele Biomarkers 61 Vak: Van gen tot geneesmiddel 62 Vak: Van quantum tot molecuul 63 Vak: Veiligheidsinstructie S, F, MNW en SBI 30min 63 Vak: Voorlichting door studentendecanen en CSL 64 Vak: Wetenschapscommunicatie voor Bèta-onderzoekers 64 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen IV

5 Vak: Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek 65 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen V

6 Eerste jaar bachelor Medische natuurwetenschappen Eerste jaar voor studenten gestart in 2011/2012 In het eerste jaar kun je nagaan of je Medische natuurwetenschappen een leuke studie vindt en kan bekeken worden of je geschikt bent om met een redelijke kans van slagen de studie te vervolgen. Kort gezegd: het eerste jaar heeft een oriënterende, selecterende en verwijzende functie. In het eind van het eerste studiejaar maak je voor het eerst kennis met projectonderwijs ('zenuw-werk'), waarin de integratie van de verschillende disciplines binnen de medische natuurwetenschappen duidelijk wordt. Opleidingsdelen: MNW vervallen vakken per Verplichte vakken Verplichte algemene onderdelen MNW vervallen vakken per Vakken: Naam Periode Credits Code Basiswiskunde Periode X_ Verplichte vakken Vakken: Naam Periode Credits Code Basiswiskunde Periode X_ Bio-analytische chemie Periode X_ Biochemie Periode 4, Zomerperiode 3.0 X_ Calculus 1 Periode X_ Fysica en medische fysica 1 Periode X_ Fysica en medische fysica 2 Periode X_ Inleiding medische natuurwetenschappen Klinische en Analytische Chemie Periode X_ Periode X_ Levende chemie Periode X_ Lineaire algebra Periode X_ Medical (Patho)Physiology I Periode X_ Medische natuurwetenschappen en samenleving Periode X_ Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 1 van 66

7 Natuurkunde en gezondheid Periode X_ Natuurkunde practicum 1 Periode X_ Project zenuw-werk Periode X_ Toegepaste informatica Periode X_ Van gen tot geneesmiddel Periode X_ Verplichte algemene onderdelen Vakken: Naam Periode Credits Code Blusinstructie: Praktijk S&F/N&S/SBI incl MNW. Blusinstructie: Theorie: S&F/N&S/W/I/SBI gelijktijdig in Q1 Periode X_ Periode X_ Inleiding computergebruik Periode X_ Mentoraat / Tutoraat Semester X_ Veiligheidsinstructie S, F, MNW en SBI 30min Voorlichting door studentendecanen en CSL Periode X_ Periode X_ Tweede jaar bachelor Medische natuurwetenschappen Tweede jaar voor studenten gestart in 2010/2011 Het tweede jaar van de studie dient ter verbreding en verdieping van de leerstof. Ook in dit studiejaar volg je behalve de disciplinaire vakken (in een medische context) ook een integratief project: 'kanker'. Tevens volg je verplicht een van de twee vakken uit Algemene Vorming. Opleidingsdelen: - - Verplichte keuze 1 uit 2 Verplichte vakken Verplichte keuze 1 uit 2 Verplichte keuze van 1 uit 2 Deze keuze vervalt per voor 2S. Vakken: Naam Periode Credits Code Geschiedenis van de natuurwetenschappen Periode X_ Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 2 van 66

8 Maatschappelijke aspecten van de natuurwetenschappen Periode X_ Verplichte vakken Vakken: Naam Periode Credits Code Biomarkers & Diagnostiek Periode X_ Biostatistiek Periode X_ Calculus 2 Periode X_ Inleiding bioinformatica 1 Periode X_ Mathematische methoden 1 Periode X_ Medische (patho)fysiologie 2 Periode X_ Natuurkunde practicum 2 Periode X_ Optica en optisch waarnemen Practicum biomarkers en biotransformatie Periode X_ Periode X_ Project kanker Periode X_ Statistiek en data-analyse Periode X_ Thermodynamica Periode X_ Van quantum tot molecuul Periode X_ Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Periode X_ Derde jaar bachelor Medische natuurwetenschappen Derde jaar voor studenten gestart in 2009/2010 Het derde jaar vormt de afronding van de basistraining. De helft (30 studiepunten) is gereserveerd voor een minor of vrije keuze in het najaarssemester. De opleiding biedt de minor Biomedische Beeldvorming aan. Studenten zijn echter vrij om een andere minor te kiezen of deze keuzeruimte op een andere manier in te vullen. Hiervoor is echter wel toestemming van de examencommissie nodig. In het voorjaarssemester moet in periode 4 gekozen worden uit een aantal vakken, die deels als voorbereiding dienen voor specialisaties in de masterfase. De periodes 5 en 6 zijn gereserveerd voor het afsluitend bachelorproject van 12 of 18 studiepunten. Als voor 12 studiepunten wordt gekozen is er ruimte voor een extra vrije keuze van 6 sp. Voor studenten die in aanmerking willen komen voor een certificaat van de e Vereniging voor Klinische Fysica (waarin staat dat hun vooropleiding voldoet aan de eisen voor toegang tot de postinitiële opleiding in de Klinische Fysica) gelden aanvullende eisen die te vinden zijn in de OER. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 3 van 66

9 Opleidingsdelen: Educatieve Minor Natuurkunde Educatieve Minor Scheikunde Individuele vakken Bachelorproject Verplichte keuze vakken Vrije keuzevakken Minor Biomedische Beeldvorming Educatieve Minor Natuurkunde Vakken: Naam Periode Credits Code Algemene didactiek en pedagogiek I Educatieve Minor Scheikunde Periode OM_EMADEPI EM Praktijk I Periode OM_EMPRI EM Praktijk II Periode OM_EMPRII EM Vakdidactiek Natuurkunde I EM Vakdidactiek Natuurkunde II Periode OM_EMVDNAI Periode OM_EMVDNAII Vakken: Naam Periode Credits Code Algemene didactiek en pedagogiek I Individuele vakken Periode OM_EMADEPI EM Praktijk I Periode OM_EMPRI EM Praktijk II Periode OM_EMPRII EM Vakdidactiek Scheikunde I EM Vakdidactiek Scheikunde II Periode OM_EMVDSKI Periode OM_EMVDSKII Bachelorproject De bacheloropleiding wordt in periode 4 en 5 van het derde jaar afgesloten met een gespecialiseerd project dat een 'proeve van bekwaamheid' bevat. In het najaar ontvang je meer informatie over de inhoud van de mogelijke specialisaties en de onderwerpen van onderzoek Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 4 van 66

10 in de masteropleiding. De inhoud van het bachelorproject kan dus variëren, maar het programma bevat zeker theoretische verdieping en kennismaking met onderzoek. We hebben een aparte handleiding voor het bachelorproject samengesteld (zie onder 'Project en stage' in het linker menu), zodat student en begeleider precies weten wat er van hen verwacht wordt. NOTE: Het eindcijfer van het Bachelorproject moet samen worden ingeleverd met het 'Beoordelingsformulier Bachelorproject' te vinden in de Handleiding Bachelorproject. Alle bachelorprojecten van MNW zijn uit te breiden naar projecten van 18 of zelfs 24 sp in overleg met de docent. Wat te doen bij achterstand In principe zijn de bachelprojecten bedoeld om de bacheloropleiding mee af te sluiten. Het is dan ook niet raadzaam om deze al te volgen als je nog een aanzienlijke studieachterstand hebt. Als je bepaalde vereiste voorkennis mist, is deelname al helemaal uitgesloten. Bijvoorbeeld: je moet de vakken Fysica en Medische Fysica I en Natuurkunde en Gezondheid gehaald hebben alvorens je mag deelnemen aan een bachelorproject bij Medische Fysica. Dat ligt natuurlijk ook erg voor de hand. Aan de andere kant mag uitstellen ook niet tot verdere vertraging leiden. Neem daarom in voorkomende gevallen tijdig contact op met de studieadviseur (Wim Sterrenburg) om een studieplanning te maken. Het bachelorproject van 12 sp kan uitgebreid worden met 6 sp tot een bachelorproject van 18 sp. Wanneer je dit wilt, dan moet je kiezen voor een bachelorproject van 18 sp uit de modulegroep XB3_MNW_K1. In de handleiding vind je informatie over de gang van zaken rond het bachelorproject. Hierin staat onder meer dat je schriftelijke toestemming van de studieadviseur nodig hebt om aan het project te kunnen beginnen. Vakken: Naam Periode Credits Code Bachelorproject Bioinformatics / Genomics Bachelorproject Biomoleculaire wetenschappen Bachelorproject Fysica van leven Bachelorproject Medische fysica Bachelorproject Medische fysiologie Bachelorproject Molecular Clinical Diagnostics Verplichte keuze vakken Ac. Jaar (september) 12.0 X_ Ac. Jaar (september) 12.0 X_ Ac. Jaar (september) 12.0 X_ Ac. Jaar (september) 12.0 X_ Ac. Jaar (september) 12.0 X_ Ac. Jaar (september) 12.0 X_ * Max 6 ec zullen verplicht worden gesteld voor de verschillende MNS tracks Mastertrack: Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 5 van 66

11 Fysica van Leven Differentiëren en integreren 3 Medische Fysica Differentiëren en integreren 3 en Voortgezette Biostatistiek Medische Fysiologie Inleiding bioinformatica 2 en Voortgezette Biostatistiek Moleculaire Klinische Diagn. Inleiding bioinformatica 2 en Voortgezette Biostatistiek Vakken: Naam Periode Credits Code Differentiëren en integreren 3 Vrije keuzevakken Periode X_ Gezondheidszorgsystemen Periode X_ Inleiding bioinformatica 2 Periode X_ Oriëntatie op de M-variant Periode X_ Oriëntatie science educatie Semester O_ORIBETA Wetenschapscommunicatie voor Bèta-onderzoekers Periode AB_ Minimaal 6 sp te kiezen in de vrije keuzeruimte. Er kan gekozen worden om het bachelorproject van 12 sp uit te breiden met 6 sp, tot een bachelorproject van 18 sp. Wanneer je dit wilt, moet je niet kiezen voor een bachelorproject van 12 sp uit de modulegroep XB3_MNW_B1. Naast ondergenoemde keuzevakken van 6 sp kan ook worden gekozen uit vakken bij andere opleidingen. Het is wel verstandig om daarvoor eerst toestemming van de examencommissie te vragen. Vakken: Naam Periode Credits Code Bachelorproject Bioinformatica / Genomics Bachelorproject Biomoleculaire wetenschappen Bachelorproject Fysica van leven Bachelorproject Medische fysica Bachelorproject Medische fysiologie Bachelorproject Molecular Clinical Diagnostics Innovatieproject diagnostiek & gezondheid Ac. Jaar (september) 18.0 X_ Ac. Jaar (september) 18.0 X_ Ac. Jaar (september) 18.0 X_ Ac. Jaar (september) 18.0 X_ Ac. Jaar (september) 18.0 X_ Ac. Jaar (september) 18.0 X_ Periode X_ Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 6 van 66

12 Project systeemmodelleren Periode X_ Translationele Biomarkers Periode X_ Minor Biomedische Beeldvorming In de laatste decennia hebben beeldvormende technieken een enorme vlucht genomen, zowel in de gezondheidszorg als in de fundamentele levenswetenschappen. Het is nu mogelijk om bijvoorbeeld denkprocessen in onze hersenen te lokaliseren en visualiseren met functionele MRI (figuur linksboven). Ook kunnen we nu een enkel DNA molecuul vastpakken, zichtbaar maken en uitrekken (figuur onder). Onderzoek naar en met beeldvormende technieken heeft de laatste jaren meerdere malen tot Nobelprijzen geleid. Ook op de VU: in de faculteit exacte wetenschappen, het medische centrum, in het lasercentrum, maar ook bij de faculteiten aard- en levenswetenschappen, bewegingswetenschappen en psychologie worden dit type methoden steeds belangrijker. Kortom, beeldvormende technieken kom je tegenwoordig overal tegen in het onderzoek en in de patiëntenzorg en daarom staan ze centraal in deze minor. In deze minor word je geïntroduceerd in een breed scala aan beeldvormende methoden. Er wordt ingegaan op de fysische en chemische principes van de beeldvorming: het gebruik van licht (microscopie, optical coherence tomography, Raman spectroscopie, optisch pincet), röntgenstraling, geluid, radioactief verval (PET) en magnetische velden (MRI en magnetisch pincet). Ook ga je aan de slag met beeldbewerking en beeldanalyse om de gewenste informatie uit de gemaakte beelden te halen. Toepassingen in de medische praktijk en fundamenteel (levens) wetenschappelijk onderzoek komen uitgebreid aan bod in voordrachten van gastsprekers. Ook excursies en demonstraties, hoorcolleges en practica zitten in het minorprogramma. Deze minor geeft een goede indruk van beeldvormende technieken en de toepassingen daarvan op de VU en het VUmc en biedt het bovendien de mogelijkheid een kijkje te nemen over de grenzen van de eigen faculteit. Daarmee vormt deze minor een prima fundament voor masteropleidingen als medical natural sciences, chemistry en physics. Toelatingseisen De minor biomedische beeldvorming is in het bijzonder toegespitst op derdejaars bachelorstudenten medische natuurwetenschappen en natuurkunde, maar is natuurlijk ook toegankelijk voor studenten uit andere opleidingen met een vergelijkbaar natuurkunde en wiskunde niveau met een grote interesse in de principes van beeldvormende technieken. Te denken valt aan bewegingswetenschappen, scheikunde, farmaceutische wetenschappen, bèta-gamma, science business and innovation en andere. Het is aan te bevelen om, als je tot deze laatste categorie behoort, contact op te nemen met minorcoördinator. Vakken: Naam Periode Credits Code Chemische diagnostiek en imaging Periode X_ Image Processing Periode X_ Medische beeldvorming Periode X_ Microscopische beeldvorming Periode X_ Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 7 van 66

13 Project biomedische beeldvorming Algemene didactiek en pedagogiek I Periode X_ Radiofarmacochemie Periode X_ Vakcode OM_EMADEPI () Periode Periode 1 Credits 3.0 Onderwijscentrum VU drs. D.T.T. Kamsma D.T.A. Wols, drs. S. Attema-Noordewier, ir. J.G. Schoonhoven, drs. W.S. Hoekstra Werkgroep De student neemt kennis van algemene onderwijskundige inzichten op het terrein van (activerende) didactiek en communicatie in de klas, past dit toe in de eigen lespraktijk en kan reflecteren op de eigen lespraktijk Gestart wordt met een startcollege en een inleidend college over de docentrollen ontwerper, uitvoerder, teamlid/collega, pedagoog en professional. Verder 4 peergroepsbijeenkomsten van elk anderhalf uur, 5 interactieve colleges over de rol van ontwerper en 5 interactieve colleges over de rol van uitvoerder. In een apart college van anderhalf uur komt microteaching aan bod: reflectie op een video-opnamen van een gesimuleerde les. Ook is er aan het begin van de periode een workshop over het digitaal portfolio, waarin alle uitwerkingen van de opdrachten opgenomen moeten worden. Interactieve hoor- en werkcolleges Gewogen beoordeling door alle betrokken opleiders op basis van de ingeleverde portfolio-opdrachten Een syllabus wordt op het eerste college uitgereikt Bachelorproject Bioinformatica / Genomics Vakcode X_ (430096) Periode Ac. Jaar (september) Credits 18.0 der Exacte Wetenschappen prof. dr. J. Heringa Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 8 van 66

14 Oriëntatie en voorbereiding op de master Bioinformatics en (specialisatie) Systems Biology. Nadere kennismaking met en verdieping in het vakgebied bioinformatica of systeem biolgie. In het kader van deze cursus wordt een bacheloropdracht uitgevoerd, waarmee de student laat zien dat hij/zij kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc. die in de bachelorfase aan de orde zijn geweest, kan toepassen in een project van enige omvang. De bacheloropdracht dient daarmee als 'proeve van bekwaamheid'. Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van praktische oefeningen en een onderzoeksproject onder leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen. Aanbevolen voorkennis Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen, Biologie of Informatica. Het vak Inleiding Bioinformatica wordt aanbevolen als voorkennis, voor een Bachelor Project in Bioinformatica, ook is enige programmeer ervaring en/of affiniteit met biologische problemen handig. Voor een Bachelor project in Systeem Biologie is affiniteit met wiskunde en biologie of enige ervaring met biologisch labwerk gewenst. 3MNW Overige informatie Voor 3 MNW studenten bestaat dit Bachelorproject in twee varianten: de basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coördinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (zie vakcode ). Bachelorproject Bioinformatics / Genomics Vakcode X_ (430041) Periode Ac. Jaar (september) Credits 12.0 der Exacte Wetenschappen prof. dr. J. Heringa Oriëntatie en voorbereiding op de master Bioinformatics en (specialisatie) Systems Biology. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 9 van 66

15 Nadere kennismaking met en verdieping in het vakgebied bioinformatica of systeem biolgie. In het kader van deze cursus wordt een bacheloropdracht uitgevoerd, waarmee de student laat zien dat hij/zij kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc. die in de bachelorfase aan de orde zijn geweest, kan toepassen in een project van enige omvang. De bacheloropdracht dient daarmee als 'proeve van bekwaamheid'. Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van praktische oefeningen en een onderzoeksproject onder leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen. Aanbevolen voorkennis Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen, Biologie of Informatica. Het vak Inleiding Bioinformatica wordt aanbevolen als voorkennis, voor een Bachelor Project in Bioinformatica, ook is enige programmeer ervaring en affiniteit met biologische problemen handig. Voor een Bachelor project in Systeem Biologie is affiniteit met wiskunde en biologie of enige ervaring met biologisch labwerk gewenst. 3MNW Overige informatie Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Biomoleculaire wetenschappen Vakcode X_ (430503) Periode Ac. Jaar (september) Credits 12.0 der Exacte Wetenschappen dr. M.H. Siderius Overige informatie Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Biomoleculaire wetenschappen Vakcode X_ (430504) Periode Ac. Jaar (september) Credits 18.0 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 10 van 66

16 der Exacte Wetenschappen dr. M.H. Siderius Overige informatie Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Fysica van leven Vakcode X_ (430039) Periode Ac. Jaar (september) Credits 12.0 der Exacte Wetenschappen prof. dr. ir. G.J.L. Wuite Oriëntatie en voorbereiding op de afstudeerrichting Fysica van Leven in de MNW-masteropleiding. Nadere kennismaking met en verdieping in dit vakgebied. In het kader van deze cursus wordt een bacheloropdracht uitgevoerd, waarmee de student laat zien dat hij/zij kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc. die in de bachelorfase aan de orde zijn geweest, kan toepassen in een project van beperkte omvang. De bacheloropdracht dient daarmee als 'proeve van bekwaamheid'. Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van een opdracht aan de hand van een beperkte probleemstelling onder de leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen. Aanbevolen voorkennis Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen. 3MNW Overige informatie Bovenstaande beschrijving is voorlopig. De integratie van theoretische en praktische elementen staat nog ter discussie. Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 11 van 66

17 Bachelorproject Fysica van leven Vakcode X_ (430107) Periode Ac. Jaar (september) Credits 18.0 der Exacte Wetenschappen prof. dr. D. Iannuzzi Oriëntatie en voorbereiding op de afstudeerrichting Fysica van Leven in de MNW-masteropleiding. Nadere kennismaking met en verdieping in dit vakgebied. In het kader van deze cursus wordt een bacheloropdracht uitgevoerd, waarmee de student laat zien dat hij/zij kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc. die in de bachelorfase aan de orde zijn geweest, kan toepassen in een project van beperkte omvang. De bacheloropdracht dient daarmee als 'proeve van bekwaamheid'. Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van een opdracht aan de hand van een beperkte probleemstelling onder de leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen. Aanbevolen voorkennis Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen. 3MNW Overige informatie Bovenstaande beschrijving is voorlopig. De integratie van theoretische en praktische elementen staat nog ter discussie. Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Medische fysica Vakcode X_ (430085) Periode Ac. Jaar (september) Credits 12.0 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 12 van 66

18 der Exacte Wetenschappen dr. ir. T.J.C. Faes Oriëntatie en voorbereiding op de MNW-masterspecialisatie Medische fysica (Medical Physics) in de MNW-masteropleiding. Nadere kennismaking met en verdieping in medisch fysica. In dit project voert de student een opdracht uit, waarmee hij/zij laat zien kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc., kan toepassen in een project van beperkte omvang op het gebied van de medische fysica. De bacheloropdracht is daarmee een 'proeve van bekwaamheid'. Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van een opdracht aan de hand van een beperkte probleemstelling onder leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen voor betreffende opdracht. Aanbevolen voorkennis Basiskennis uit de gevolgde MNW-bachelorstudie. 3MNW Overige informatie - Voor meer informatie over beschikbare bachelor- opdrachten: Zie Blackboard onder Bachelorproject Medische Fysica. - Minimaal 6 weken voor aanvang van opdracht contact opnemen met de coordinator Th.J.C. Faes (tjc.faes@vumc.nl) o.v.v. Aanmelden MNW-Bachelor stage Medische fysica. - Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Medische fysica Vakcode X_ (430099) Periode Ac. Jaar (september) Credits 18.0 der Exacte Wetenschappen dr. ir. T.J.C. Faes Oriëntatie en voorbereiding op de MNW-masterspecialisatie Medische fysica (Medical Physics) in de MNW-masteropleiding. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 13 van 66

19 Nadere kennismaking met en verdieping in medisch fysica. In dit project voert de student een opdracht uit, waarmee hij/zij laat zien kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc., kan toepassen in een project van beperkte omvang op het gebied van de medische fysica. De bacheloropdracht is daarmee een 'proeve van bekwaamheid'. Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van een opdracht aan de hand van een beperkte probleemstelling onder leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen voor betreffende opdracht. Aanbevolen voorkennis Basiskennis uit de gevolgde MNW-bachelorstudie. 3MNW Overige informatie - Voor meer informatie over beschikbare bachelor- opdrachten: Zie Blackboard onder Bachelorproject Medische Fysica. - Minimaal 6 weken voor aanvang van opdracht contact opnemen met de coordinator Th.J.C. Faes (tjc.faes@vumc.nl) o.v.v. Aanmelden MNW-Bachelor stage Medische fysica. - - Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Medische fysiologie Vakcode X_ (430100) Periode Ac. Jaar (september) Credits 12.0 der Exacte Wetenschappen prof. dr. G.J.M. Stienen Oriëntatie en voorbereiding op de MNW-masterspecialisatie Medische Fysiologie (Medical Physiology) in de MNW-masteropleiding. Nadere kennismaking met en verdieping in de medisch fysiologie. In dit project participeert de student in medisch georiënteerd onderzoek, op cardiovasculair gebied. In dit kader zal met een grote mate van zelfstandigheid een aantal experimenten worden uitgevoerd of een literatuurstudie worden verricht binnen lopend onderzoek naar het vóórkomen, de oorzaken en/of de behandeling van hart- en vaatziekten. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 14 van 66

20 Bestudering van de relevante vakliteratuur. Vervolgens stelt de student, in overleg met de begeleider (promovendus, postdoc of stafmedewerker) een werkplan op voor de uitvoering van het project. Dit wordt afgesloten met een schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Nader te bepalen, afhankelijk van het onderwerp. Aanbevolen voorkennis Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen. 3MNW Overige informatie Minimaal 6 weken voor aanvang contact opnemen met de coördinator. - Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Medische fysiologie Vakcode X_ (430101) Periode Ac. Jaar (september) Credits 18.0 der Exacte Wetenschappen prof. dr. G.J.M. Stienen Oriëntatie en voorbereiding op de MNW-masterspecialisatie Medische Fysiologie (Medical Physiology) in de MNW-masteropleiding. Nadere kennismaking met en verdieping in de medisch fysiologie. In dit project participeert de student in medisch georiënteerd onderzoek, op cardiovasculair gebied. In dit kader zal met een grote mate van zelfstandigheid een aantal experimenten worden uitgevoerd of een literatuurstudie worden verricht binnen lopend onderzoek naar het vóórkomen, de oorzaken en/of de behandeling van hart- en vaatziekten. Bestudering van de relevante vakliteratuur. Vervolgens stelt de student, in overleg met de begeleider (promovendus, postdoc of stafmedewerker) een werkplan op voor de uitvoering van het project. Dit wordt afgesloten met een schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Nader te bepalen, afhankelijk van het onderwerp. Aanbevolen voorkennis Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 15 van 66

21 3MNW Overige informatie Minimaal 6 weken voor aanvang contact opnemen met de coördinator. - Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Molecular Clinical Diagnostics Vakcode X_ (430506) Periode Ac. Jaar (september) Credits 12.0 der Exacte Wetenschappen dr. H. Lingeman Het gebruik van technieken en meetmethoden die gebruikt worden om klinische diagnosis te kunnen stellen. In een nauwe samenwerking met het VUmc zal aan technieken en meetmethoden worden gewerkt die in de klinische chemie worden gebruikt om ziektebeelden te voorspellen (preventie), om een diagnosis te stellen en om een therapie te bewaken. Dit betekent dat het vinden en bepalen van biomarkers, endogene (bijv. eiwitten, hormonen, lipiden) verbindingen en hiervan afgeleide metabolieten en het bepalen van concentratie-tijd curven in biologische monsters om een optimal therapie te kunnen instellen aan de orde kunnen komen. Zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. Praktische handleidingen en basisliteratuur. 3MNW, 3F Overige informatie Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Bachelorproject Molecular Clinical Diagnostics Vakcode X_ (430507) Periode Ac. Jaar (september) Credits 18.0 der Exacte Wetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 16 van 66

22 dr. H. Lingeman Het gebruik van technieken en meetmethoden die gebruikt worden om klinische diagnosis te kunnen stellen. In een nauwe samenwerking met het VUmc zal aan technieken en meetmethoden worden gewerkt die in de klinische chemie worden gebruikt om ziektebeelden te voorspellen (preventie), om een diagnosis te stellen en om een therapie te bewaken. Dit betekent dat het vinden en bepalen van biomarkers, endogene (bijv. eiwitten, hormonen, lipiden) verbindingen en hiervan afgeleide metabolieten en het bepalen van concentratie-tijd curven in biologische monsters om een optimal therapie te kunnen instellen aan de orde kunnen komen. Zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. Praktische handleidingen en basisliteratuur. 3MNW, 3F Overige informatie Dit bachelorproject bestaat in twee varianten. De basisvariant van 12 studiepunten (vakcode ) kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode ). Basiswiskunde Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 2.0 der Exacte Wetenschappen drs. J.A. Los drs. J.A. Los Hoorcollege, Werkcollege Het doel van deze cursus is het ophalen en bijbrengen van wiskundige basisvaardigheden die nodig zijn in de vervolgcolleges Calculus en Statistiek De cursus begint met een herhaling van vwo stof. Daarna komen een aantal nieuwe onderwerpen aan bod: complexe getallen en volledige inductie. Gemengd hoor- en werkcollege. Met de huiswerkopgaven zal de student ongeveer vier uur per week bezig moeten zijn. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 17 van 66

23 Afsluitende toets Basisboek wiskunde (tweede editie), Jan van de Craats en Rob Bosch, Pearson, ISBN Aangevuld met een dictaat. Aanbevolen voorkennis vwo- wiskunde b1 1S, 1MNW, 1SBI Basiswiskunde Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 3.0 drs. J.A. Los dr. ir. R.F. Swarttouw, drs. J.A. Los Hoorcollege, Werkcollege Het doel van deze cursus is het ophalen en bijbrengen van wiskundige basisvaardigheden die nodig zijn in vervolgcolleges zoals Calculus en Statistiek. De cursus begint met een herhaling van vwo stof. Sommige onderwerpen zullen op wiskunde b niveau afgesloten worden. Ook komen een aantal nieuwe onderwerpen aan bod (deels afhankelijk van je vwo-voorkennis): integreren, goniometrie, limieten, complexe getallen en bewijzen met volledige inductie. Gemengd hoor- en werkcollege en huiswerkopgaven. Een afsluitend schriftelijk tentamen en een tussentoets. Basisboek wiskunde (tweede editie), Jan van de Craats en Rob Bosch, Pearson, ISBN Aangevuld met een dictaat. 1F, 1MNW, 1S, 1SBI Bio-analytische chemie Vakcode X_ (430094) Periode Periode 4 Credits 3.0 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 18 van 66

24 der Exacte Wetenschappen dr. H. Lingeman dr. H. Lingeman, prof. dr. H. Irth Hoorcollege Het verwerven van kennis en het aanleren van analytische technieken die gebruikt kunnen worden bij de (kwantitatieve) bepaling van geneesmiddelen en endogene componenten in biologische systemen. In een geïntegreerd hoor-/werkcollege komen de technieken aan de orde die gebruikt kunnen worden voor zowel de kwalitatieve als kwantitatieve bepaling van geneesmiddelen, met de hierbij horende metabolieten en/of ontledingsproducten in een biologische matrix. Technieken die bestudeerd worden zijn chromatografie, electroforese, massa spectrometrie evenals biologische, enzymatische en immunologische reactie-detectiesystemen. Geïntegreerd hoor- en werkcollege. Schriftelijk tentamen. Materiaal beschikbaar gesteld door de docenten. Uitgebreide informatie over de behandelde stof kan worden gevonden in D.C. Harris, Quantitative Chemical Analysis, Eighth Edition, W.H. Freeman and Company, New York, MNW Biochemie Vakcode X_ () Periode Periode 4, Zomerperiode Credits 3.0 der Exacte Wetenschappen J.C. Vos dr. M.H. Siderius, J.C. Vos Hoorcollege Het hoorcollege dient om inzicht te geven in de basisprincipes van de bouw van levende cellen, de chemische structuur van de bestanddelen van deze cellen en de manier waarop cellen energie winnen uit de afbraak van voedingsstoffen en deze energie gebruiken voor groei en deling, als ook basisprincipes van de moleculaire biologie van de levende cel, de manier waarop genetische informatie in cellen wordt opgeslagen en de verwerking van deze informatie tot de eiwitten van de cel. Ook de belangrijkste aspecten van recombinant DNA technologie worden behandeld. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 19 van 66

25 Aandacht voor de genetische informatiestroom DNA -> RNA -> eiwit en de manier waarop deze informatiestroom wordt gereguleerd. Tenslotte komen de belangrijkste onderdelen van de recombinant DNA technologie aan de orde (genetische modificatie, DNA volgorde analyse, PCR, etc.). Vervolgens wordt bekeken op welke manier een cel zijn energie verkrijgt uit voedsel. De afbraakroutes van de belangrijkste voedingsstoffen (koolhydraten en vetten) worden besproken, gevolgd door de structuur en functie van biologische membranen die een centrale rol spelen in de omzetting van de zo gewonnen energie in een voor de cel bruikbare vorm (ATP). Ook de fotosynthese komt aan bod. Hoorcollege. Op de de Blackboard site behorend bij dit vak worden vragen aangeboden aan de hand waarvan de studenten zichzelf kunnen toetsen. Biochemie zal worden getoetst aan de hand van twee deeltentamens, Het eerste deel zal gaan over de hoofdstukken waarin cellen, celbouw, bouwstenen van biochemisch belangrijke macromoleculen, DNA, eiwit alsmede enzymfunctie wordt behandeld. Het tweede deeltentamen zal de hoofdstukken toetsen waarin DNA repair, transcriptie en translatie, genomes, moleculair biologische technieken en cellulair metabolisme en energiehuishouding aan de orde komen. Alberts, B. e.a., Essential Cell Biology 3rd ed, Voornamelijk de hoofdstukken 7-9, 10-14, zoals aangegeven in de studiehandleiding bij dit college. Aanbevolen voorkennis Levende Chemie 1F, 1MNW, mbio Biomarkers & Diagnostiek Vakcode X_ (430553) Periode Periode 1 Credits 3.0 der Exacte Wetenschappen prof. dr. N.P.E. Vermeulen prof. dr. N.P.E. Vermeulen, dr. H. Lingeman Hoorcollege Het doel van dit college is om de studenten bekend te maken met de basale achtergrond van biomarkers en diagnostische testen en hun toepassingen in de klinische chemie. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 20 van 66

26 Bij dit college wordt gebruik gemaakt van een boek waarin allereerst de basale achtergrond van biomarkers en diagnostische testen wordt behandeld, zoals de principes van de moleculaire biologie, DNA en RNA, het menselijk genoom en verandering daarin als gevolg van ziekten. Vervolgens wordt er aandacht besteed aan de verzameling en de behandeling van monsters uit verschillende lichaamsvloeistoffen, organen en weefsels en de klinisch chemische technieken die gebruikt worden om daarin biomarkers te meten en diagnostische testen uit te voeren. Tot slot worden verschillende toepassingen van deze klinisch chemische technieken behandeld bij het opsporen van aangeboren afwijkingen, verschillen in gevoeligheid voor en behandelbaarheid van kanker en andere ziekten. Hoorcolleges met discussies en enkele demonstraties. Schriftelijk tentamen Materiaal beschikbaar gesteld door de docenten. Aanvullende informatie over de behandelde stof kan worden gevonden in: W.B. Coleman, G.J. Tsongalis, Molecular Diagnostics for the Clinical Laboratorian, Humana Press, New York MNW Biostatistiek Vakcode X_ () Periode Periode 5 Credits 3.0 dr. B.I. Witte dr. B.I. Witte Hoorcollege, Werkcollege Studenten bekend maken met de basisbegrippen in de statistiek om data te analyseren. Nadruk zal gelegd worden op veel voorkomende methoden in de biostatistiek. De verworven kennis toepassen om praktijkproblemen op te lossen met het statistisch computerpakket R. Deze cursus is een voortzetting van de cursus Statistiek en Data Analyse. Tijdens de cursus zullen veel voorkomende statistische methoden uit de biostatistiek besproken worden. Veel aandacht wordt besteed aan toetsingstheorie. Dit zullen we toepassen bij het fitten van lineaire regressie modellen en variantie analyse modellen. Tevens komen kruistabellen aan de orde. Een bijbehorend werkcollege biedt gelegenheid om beter om te leren gaan met de begrippen. Met behulp van het statistische pakket R zullen datasets worden geanalyseerd. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 21 van 66

27 Hoorcollege en werkcollege. Schriftelijk tentamen en computeropdrachten. Zowel het tentamen als alle computeropdrachten moeten voldoende worden gemaakt. De computeropdrachten tellen voor 1/3 mee bij de bepaling van het eindcijfer. Boek: Mathematical Statistics with applications, 7th edition Wackerly, Mendenhall, Scheaffer ISBN: R-handleiding Aanbevolen voorkennis Basiswiskunde (400288) en Statistiek en Data analyse 2MNW Blusinstructie: Praktijk S&F/N&S/SBI incl MNW. Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 0.0 der Exacte Wetenschappen Practicum Blusinstructie: Theorie: S&F/N&S/W/I/SBI gelijktijdig in Q1 Vakcode X_ () Periode Periode 1 Credits 0.0 der Exacte Wetenschappen Hoorcollege Calculus 1 Vakcode X_ () Periode Periode 2 Credits 3.0 drs. J.A. Los dr. C.M. Quant, drs. J.A. Los Hoorcollege, Werkcollege Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 22 van 66

28 Kunnen toepassen van basale calculustechnieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculusopgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Functies van één reële veranderlijke: limiet, continuteit, afgeleide met toepassingen, l'hospital, primitieve, substitutie en partiële integratie, eenvoudige differentiaalvergelijkingen. Hoorcollege met werkcollege en wekelijkse digitale opgaven. Schriftelijk tentamen en wekelijkse digitale opgaven. De precieze regeling wordt via blackboard bekend gemaakt. Adams, Robert A, Calculus: a complete course, 7th Edition, Pearson, Let er bij de eventuele aanschaf van een tweedehands exemplaar op dat de kaart die toegang geeft tot de MathXL omgeving bij het boek aanwezig is! Aanbevolen voorkennis Basiswiskunde 1F, 1MNW, 1-SBI Calculus 2 Vakcode X_ (435002) Periode Periode 1+2 Credits 6.0 dr. W. Kager dr. W. Kager Hoorcollege, Werkcollege Kunnen berekenen van integralen, afgeleiden en extreme waarden van functies van meerdere variabelen, en de theorie hiervan beheersen. Kennen van de stelling van Taylor en deze kunnen toepassen. Beheersen van reeksen en machtreeksen, en machtreeksen kunnen toepassen om differentiaalvergelijkingen op te lossen. Differentiaal- en integraalrekening in meerdere variabelen, extreme waarden van functies van meerdere variabelen, reeksen en machtreeksen, stelling van Taylor, oplossen van differentiaalvergelijkingen met behulp van machtreeksen. Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 23 van 66

29 Hoorcollege en werkcollege. Schriftelijk in twee deeltentamens. R. Adams and C. Essex. Calculus: a complete course (7th. ed.) Aanvullende literatuur wordt tijdens het college verstrekt. 2MNW, 2S, 3-SBI, mi-sc, mi-bi Chemische diagnostiek en imaging Vakcode X_ (430554) Periode Periode 2 Credits 3.0 der Exacte Wetenschappen dr. F. Ariese dr. F. Ariese Hoorcollege, Werkcollege Het verwerven van begrip van de fysische-chemische achtergronden van moleculaire vibraties en technieken waarmee die kunnen worden bestudeerd. Het verkrijgen van inzicht in moderne toepassingsmogelijkheden van deze technieken in biomedisch onderzoek en klinische diagnose. Het leren lezen en verwerken van (Engelstalige) wetenschappelijke literatuur. Het leren presenteren in de Engelse taal. Moleculaire vibraties en daarop gebaseerde molecuul-specifieke technieken (infrarood en Raman) die gebruikt kunnen worden voor biomedisch analyse en imaging. Er wordt zowel aandacht besteed aan moderne technische ontwikkelingen als aan de informatie die met deze spectroscopische methodes kan worden verkregen. Zowel bij de hoor/werkcolleges als bij de literatuuropdracht staan (bio)medische toepassingen centraal. Geintegreerde hoor/werkcolleges over de achtergronden én toepassingen van de technieken. onderzoek met mondelinge presentatie. Handouts Differentiëren en integreren 3 Vakcode X_ (400577) Periode Periode 4 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 24 van 66

30 Credits 3.0 dr. F. Pasquotto dr. F. Pasquotto Hoorcollege, Werkcollege Kunnen toepassen van basale calculus technieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculus opgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Dubbele en herhaalde integralen, vectorvelden, lijn- en oppervlak-integralen van functies en vectorvelden, de stellingen van Green, Gauss en Stokes. Schriftelijk tentamen en wekelijkse opdrachten. Adams, R.A. en Essex, C., Calculus: a Complete Course, Seventh Edition. Pearson Aanbevolen voorkennis Differentiëren en integreren 1 en 2. 1W, 1N, 1WN EM Praktijk I Vakcode OM_EMPRI () Periode Periode 1 Credits 6.0 Onderwijscentrum VU drs. D.T.T. Kamsma Grondige kennismaking met het beroep van docent. De student observeert en verzorgt lessen en is betrokken bij andere leerling-gerichte activiteiten. Gedurende deze periode 28 dagdelen stage op school, in totaal worden minimaal 48 klassecontacturen gemaakt waarvan een aantal lessen zelfstandig wordt gegeven. Stage op een school voor voortgezet onderwijs, met name in onderbouw havo/vwo en vmbo-t Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Medische Natuurwetenschappen Pagina 25 van 66

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Medische Natuurwetenschappen. B. Opleidingsspecifiek deel

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Medische Natuurwetenschappen. B. Opleidingsspecifiek deel Onderwijs- en Examenregeling BACHELORopleiding Medische Natuurwetenschappen B. Opleidingsspecifiek deel Studiejaar 2017-2018 1 Inhoudsopgave Deel B: Opleidingsspecifiek deel... 4 1. Algemene bepalingen...

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleidingen Bio-exact Natuurkunde en Sterrenkunde, Scheikunde, Wiskunde

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding vrije Universiteit amsterdam Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Natuur- en Sterrenkunde inclusief de bacheloropleidingsvariant Science, Business &

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Duits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Duits - 2012-2013

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Duits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Duits - 2012-2013 Leraar voorbereidend hoger onderwijs Duits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Duits - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Duits -

Nadere informatie

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2010-2011

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2010-2011 Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2010-2011 I De opleiding Scheikunde richt zich op de bestudering van moleculen,

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleiding Bio-exact Studiejaar 2009-2010 Preambule In de onderwijs- en

Nadere informatie

HANDLEIDING BACHELOR EINDPROJECT

HANDLEIDING BACHELOR EINDPROJECT 2015-11-26 vrije Universiteit Amsterdam Faculteit Exacte Wetenschappen Medische Natuurwetenschappen HANDLEIDING BACHELOR EINDPROJECT Inleiding Deze handleiding bevat informatie over de gang van zaken rond

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling

Onderwijs- en Examenregeling Onderwijs- en Examenregeling Faculteit der Bètawetenschappen Bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen Studiejaar 2018-2019 B1. Format opleidingsspecifiek deel B2. Format opleidingsinhoudelijk deel

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleiding Scheikunde Studiejaar 2009-2010 Preambule In de onderwijs- en

Nadere informatie

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2011-2012

Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Scheikunde - 2011-2012 Scheikunde BSc Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - B Scheikunde - 2011-2012 I De opleiding Scheikunde richt zich op de bestudering van moleculen,

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Bedrijfswiskunde en Informatica Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden. In

Nadere informatie

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Informatiewetenschap - 2016-2017 I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen,

Nadere informatie

Premaster Taalwetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Taalwetenschappen

Premaster Taalwetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Taalwetenschappen Premaster Taalwetenschappen I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen, dan kun je tot de masteropleiding Taalwetenschappen worden toegelaten nadat je de premaster Taalwetenschappen (waarin je je

Nadere informatie

Bijlagen Bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie. Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding

Bijlagen Bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie. Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding voor Bijlagen Bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van Kunstmatige

Nadere informatie

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL

Nadere informatie

Exacte wetenschappen. Studiegids 2009/2010. Bachelorgids

Exacte wetenschappen. Studiegids 2009/2010. Bachelorgids Exacte wetenschappen Studiegids 2009/2010 Bachelorgids Inhoudsopgave 1 Bedrijfswiskunde en informatica (BSc) 9 1.1 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 9 1.1.1 Verplichte vakken 9 1.2 2e jaar

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2010-2011 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2012-2013

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2012-2013 Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - - P Sociologie - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Sociologie - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Sociologie 1 Vak: Beschrijvende en inferentiële

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Aanvullende regels en richtlijnen voor de opleidingen geldig vanaf 01 september 2010 Hoofdstuk 1 Bachelor Wiskunde... 2 Hoofdstuk 2 Master Mathematics... 2

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING. Technische Universiteit Delft

UITVOERINGSREGELING. Technische Universiteit Delft UITVOERINGSREGELING voor de bacheloropleiding Scheikundige Technologie en Bioprocestechnologie behorend bij de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleidingen Technische Natuurkunde, Scheikundige

Nadere informatie

Lineaire algebra en vectorcalculus

Lineaire algebra en vectorcalculus Lineaire algebra en vectorcalculus dr. G.R. Pellikaan Studiewijzer voor het studiejaar 2013/2014 College 2DN60 Contents 1 Algemeen 2 2 Inhoud van het vak 2 3 Leerdoelen 3 4 Berekening tijdsplanning 3 5

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Biologie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Biologie - 2010-2011

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Biologie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Biologie - 2010-2011 Leraar voorbereidend hoger onderwijs Biologie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Biologie - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Biologie

Nadere informatie

Science. De nieuwe bètabrede bacheloropleiding van de Radboud Universiteit Nijmegen

Science. De nieuwe bètabrede bacheloropleiding van de Radboud Universiteit Nijmegen Science De nieuwe bètabrede bacheloropleiding van de Radboud Universiteit Nijmegen Waarom een brede natuurwetenschappelijke opleiding? Je krijgt een brede natuurwetenschappelijke basis met vakken uit de

Nadere informatie

Minor Taal en Gehoor - track voor logopediestudenten

Minor Taal en Gehoor - track voor logopediestudenten Minor Taal en Gehoor - track voor logopediestudenten 2017-2018 I Hier vind je de beschrijvingen van de vakken in de minor. Meer inhoudelijke informatie over de minor vind je op minor.vu.nl. II Inhoudsopgave

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Engels Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Engels - 2011-2012

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Engels Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Engels - 2011-2012 Leraar voorbereidend hoger onderwijs Engels Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Engels - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Engels - 2011-2012 I Opbouw opleiding De opleiding

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013 Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van

Nadere informatie

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave Vak: Filosofische

Nadere informatie

Studieprogramma s Prof. Peter Lievens Decaan Faculteit Wetenschappen

Studieprogramma s Prof. Peter Lievens Decaan Faculteit Wetenschappen Lerarendag wetenschappen Lerarendag wetenschappen Studieprogramma s Prof. Peter Lievens Decaan Faculteit Wetenschappen fundamentele wetenschappen nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek en onderwijs wetenschappers

Nadere informatie

Minor Taal en Gehoor - track voor universitaire studenten

Minor Taal en Gehoor - track voor universitaire studenten Minor Taal en Gehoor - track voor universitaire studenten 2017-2018 I Hier vind je de beschrijvingen van de vakken in de minor. Meer inhoudelijke informatie over de minor vind je op minor.vu.nl. II Inhoudsopgave

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie (120 EC) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN. Voorlichtingsfolder Pré-master BW Instromen in Master Biomedical Sciences na de HBO bachelor Fysiotherapie

HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN. Voorlichtingsfolder Pré-master BW Instromen in Master Biomedical Sciences na de HBO bachelor Fysiotherapie HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN Voorlichtingsfolder Pré-master BW Instromen in Master Biomedical Sciences na de HBO bachelor Fysiotherapie Inhoud Inleiding... 3 Leerroute... 4 Toelatingseisen... 5 Inschrijving...

Nadere informatie

Legenda KG Kennisgestuurde leerlijn PG Praktijkgestuurde leerlijn SG Studentgestuurde leerlijn

Legenda KG Kennisgestuurde leerlijn PG Praktijkgestuurde leerlijn SG Studentgestuurde leerlijn Legenda Kennisgestuurde leerlijn Praktijkgestuurde leerlijn Studentgestuurde leerlijn Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 1e jaar regulier BML1/BML2 Propedeutisch jaar 2011/2012, cohort 2011 Studieloopbaancoaching

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en Organisatie - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Algemene economie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Algemene Economie -

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Algemene economie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Algemene Economie - Leraar voorbereidend hoger onderwijs Algemene economie Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Algemene Economie - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Algemene Economie - 2011-2012

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Management en Organisatie - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Management

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Maatschappijleer Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Maatschappijleer en Mij.

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Maatschappijleer Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Maatschappijleer en Mij. Leraar voorbereidend hoger onderwijs Maatschappijleer Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Maatschappijleer en Mij.wet - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - M Leraar VHO Maatschappijleer

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Science Business and Innovation. B. Opleidingsspecifiek deel

Onderwijs- en Examenregeling. BACHELORopleiding. Science Business and Innovation. B. Opleidingsspecifiek deel Onderwijs- en Examenregeling BACHELORopleiding Science Business and Innovation B. Opleidingsspecifiek deel Studiejaar 2017-2018 1 Inhoudsopgave Deel B: Opleidingsspecifiek deel... 4 1. Algemene bepalingen...

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Maatschappijleer Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Maatschappijleer en Mij.

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Maatschappijleer Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Maatschappijleer en Mij. Leraar voorbereidend hoger onderwijs Maatschappijleer Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Maatschappijleer en Mij.wet - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA OER B Bacheloropleiding Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleiding Studiejaar 2009-2010 Preambule In de

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 2 Examenonderdelen 7. 3 Inhoudsopgave

Inhoudsopgave. 2 Examenonderdelen 7. 3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Medische natuurwetenschappen (BSc) 5 1.1 1e jaar voor studenten die beginnen in 2008/2009 5 1.1.1 Verplichte vakken 5 1.2 2e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 5 1.2.1 Verplichte

Nadere informatie

Studiehandleiding. Differentiëren en Integreren 3. voor. Wiskunde, Natuurkunde en Medische Natuurwetenschappen

Studiehandleiding. Differentiëren en Integreren 3. voor. Wiskunde, Natuurkunde en Medische Natuurwetenschappen Studiehandleiding Differentiëren en Integreren 3 voor Wiskunde, Natuurkunde en Medische Natuurwetenschappen februari en maart 2013 Docent: F. Pasquotto kamer: R 5.46 f.pasquotto@vu.nl tel: 020 598 7689

Nadere informatie

Bijlagen gentie. Bijlage. Bijlage. Bijlage - - vakgebied. Educatie en. Major van. Minor van

Bijlagen gentie. Bijlage. Bijlage. Bijlage - - vakgebied. Educatie en. Major van. Minor van n bacheloropleiding Kunstmatige Intellig gentie 2011-2012 I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van Kunstmatige

Nadere informatie

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2 Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 1, periode 2 Coördinator(en) : dr. Maarten van Someren

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Engels Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Engels - 2010-2011

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Engels Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Engels - 2010-2011 Leraar voorbereidend hoger onderwijs Engels Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Engels - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Engels

Nadere informatie

Beschrijving onderwijseenheden

Beschrijving onderwijseenheden Bachelorgids Wiskunde 2006 23-06-2006 15:28 Pagina 166 Bijlage C Beschrijving onderwijseenheden Deze bijlage behoort bij artikel 1.2, eerste lid, van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Nadere informatie

UvA Avondvoorlichting

UvA Avondvoorlichting UvA Avondvoorlichting (BMW) aan de UvA Prof. Dr. Stanley Brul BSc directeur & Master track coördinator Hgl. Moleculaire Biologie & Microbiële Voedselveiligheid Wat laten we vandaag zien Informatie over

Nadere informatie

Lerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017

Lerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017 Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom

Nadere informatie

Bijlage 1 behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling. Bacheloropleiding Life Science and Technology en Minor Advanced Life Science and Technology

Bijlage 1 behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling. Bacheloropleiding Life Science and Technology en Minor Advanced Life Science and Technology Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden en Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Bijlage 1 behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling

Nadere informatie

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2011-2012

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2011-2012 Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2011-2012 I De premasteropleiding duurt maximaal één jaar en is bestemd voor

Nadere informatie

Minor Biomedische beeldvorming

Minor Biomedische beeldvorming Minor Biomedische beeldvorming 2017-2018 I Hier vind je de beschrijvingen van de vakken in de minor. Meer inhoudelijke informatie over de minor vind je op minor.vu.nl. II Inhoudsopgave Vak: Introduction

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Algemene economie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Algemene Economie -

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Algemene economie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Algemene Economie - Leraar voorbereidend hoger onderwijs Algemene economie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Algemene Economie - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA opleiding Wiskunde en Statistiek UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Onderwijsinstituut Exacte Wetenschappen studiejaar 2003-2004

Nadere informatie

Hartelijk Welkom. Wiskunde

Hartelijk Welkom. Wiskunde Hartelijk Welkom Wiskunde Bob Rink Opleidingsdirecteur René Swarttouw Opleidingscoordinator Corrie Quant Studieadviseur Docenten eerste jaar Praktische zaken Jaarindeling Rooster: rooster.vu.nl (zalen,

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Minor Goede doelen, filantropie en non-profits I Inhoudsopgave Vak: Geschiedenis van de filantropie 1 Vak: Inleiding Filantropie 1 Vak: Non-Profit and Charity Marketing 2 Vak: Verklaringen voor prosociaal

Nadere informatie

Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017

Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017 Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience Leiden, 17 januari 2017 Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen

Nadere informatie

Planning onderwijs testfase 3 1 september 2012 1 januari 2013

Planning onderwijs testfase 3 1 september 2012 1 januari 2013 Deliverable 4.11 Planning onderwijs testfase 3 Aan het einde van de tweede testfase is een planning gemaakt voor de activiteiten van de onderwijs implementatieprojecten in testfase 3. Voor het maken van

Nadere informatie

Studiewijzer Calculus A voor T (2DS05), cursus 2011/2012

Studiewijzer Calculus A voor T (2DS05), cursus 2011/2012 Studiewijzer Calculus A voor T (2DS05), cursus 2011/2012 Inleiding In de cursus Calculus A voor T (2DS05) wordt gebruikt het boek Calculus, a complete course, Robert A. Adams, seventh edition, Pearson,

Nadere informatie

Modulen voor Calculus- en Analysevakken

Modulen voor Calculus- en Analysevakken Modulen voor Calculus- en Analysevakken Versie juni 2005 Deze indeling in modulen is zoveel mogelijk onafhankelijk van enig leerboek. Echter, om de invulling ervan concreet te maken is er aangegeven waar

Nadere informatie

MAAK KENNIS MET CRIMINOLOGIE FACULTEIT DER RECHTSGELEERDHEID PROF.DR.MR. WIM HUISMAN

MAAK KENNIS MET CRIMINOLOGIE FACULTEIT DER RECHTSGELEERDHEID PROF.DR.MR. WIM HUISMAN MAAK KENNIS MET CRIMINOLOGIE FACULTEIT DER RECHTSGELEERDHEID PROF.DR.MR. WIM HUISMAN LIQUIDATIE NIJMAN Waarom liquidaties? Vechtsport & georganiseerde misdaad Criminele inlichtingen Forenisische opsporing

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

60 * het project dat op het symposium is gepresenteerd.

60 * het project dat op het symposium is gepresenteerd. Eerste jaar Scheikunde 2009 Niet alle verslagen hoeven te worden gescand en ingevoerd. Zet 1 of ( als je dat zinvol vindt) meer verslagen in je portfolio. In ieder geval maak je het reflectierapportje

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van:

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van: Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden en Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014 Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 I In het premasterprogramma Bestuurskunde staat het aanleren van

Nadere informatie

Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde?

Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? FACULTEIT WETENSCHAPPEN SLO natuurwetenschappen, SLO wiskunde wet.kuleuven.be/studenten/slo Kies ik voor aardrijkskunde,

Nadere informatie

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleidingen Farmacie en Farmaceutische Wetenschappen

Bijlagen bacheloropleidingen Farmacie en Farmaceutische Wetenschappen Bijlagen bacheloropleidingen Farmacie en Farmaceutische Wetenschappen 2010-2011 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) Voor de bacheloropleiding Farmacie gelden de volgende eindtermen:

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2013-2014

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2013-2014 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO

Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO Keuze profielen Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Techniek Wiskunde C Wiskunde A wiskunde A wiskunde

Nadere informatie

Science Education and Communication (SEC) Welkom!! Fer Coenders Anne Dijkstra

Science Education and Communication (SEC) Welkom!! Fer Coenders Anne Dijkstra Science Education and Communication (SEC) Welkom!! Fer Coenders Anne Dijkstra Programma Welkom De masteropleiding SEC Specialisatie Science Education (SE) SE, scheikunde Specialisatie Science Communication

Nadere informatie

Overgangsregelingen Bachelor Econometrie en Operationele Research - vanaf 2007

Overgangsregelingen Bachelor Econometrie en Operationele Research - vanaf 2007 Overgangsregelingen Bachelor Econometrie en Operationele - vanaf 2007 Overgangsregeling 2015 N.v.t. Overgangsregeling 2014 Algemeen Per september 2014 zijn de volgende wijzigingen in het curriculum Econometrie

Nadere informatie

Studiehandleiding. Calculus 2 voor Wiskunde en Natuurkunde november en december 2007

Studiehandleiding. Calculus 2 voor Wiskunde en Natuurkunde november en december 2007 Studiehandleiding Calculus 2 voor Wiskunde en Natuurkunde november en december 2007 Versie 2 (19 november 2007) Docent: F. van Schagen kamer: R 3.25 email: freek@few.vu.nl tel: 598 7693 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

STUDENT aan de Universiteit Hasselt 2013-2014

STUDENT aan de Universiteit Hasselt 2013-2014 STUDENT aan de Universiteit Hasselt 2013-2014 introductiedagen start academiejaar septembercursussen nuttige links INTRODUCTIEDAGEN www.uhasselt.be/introductiedagen In september, vóór de start van het

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2011-2012

Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2011-2012 Science, Business & Innovation BSc Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Science, Business & Innovation - 2011-2012 Vrije Universiteit Amsterdam - der Exacte Wetenschappen - B Science,

Nadere informatie

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2010-2011

Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Marketing - 2010-2011 Premaster Marketing Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Marketing - 2010-2011 I De premasteropleiding duurt maximaal één jaar en is bestemd voor

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING

PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING e FASE VWO 05-08 Editie September 07 () Errata voor 07-8 Betreft: Gr, Ne, Du, En, WA, WB, bezem WA, bezem WB, SK en Bi VAK Grieks 4 VWO 05-06 IV Handelingsdeel: B,

Nadere informatie

ONBETWIST ONderwijs verbeteren met WISkunde Toetsen. Overzicht bestaande content. Deliverable 3.6. Hans Cuypers. ONBETWIST Deliverable 3.

ONBETWIST ONderwijs verbeteren met WISkunde Toetsen. Overzicht bestaande content. Deliverable 3.6. Hans Cuypers. ONBETWIST Deliverable 3. Overzicht bestaande content Deliverable 3.6 Hans Cuypers Inleiding Binnen het ONBETWIST project worden toetsen en items voor verschillende deelgebieden van de wiskunde gemaakt. In voorgaande projecten,

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van detechnische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling behorend bij de Onderwijs- en

Nadere informatie

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015

Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015 Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2014-2015 I

Nadere informatie

STUDIEPROGRAMMA S HOGER ONDERWIJS

STUDIEPROGRAMMA S HOGER ONDERWIJS STUDIEPROGRAMMA S VAN HET HOGER ONDERWIJS Je krijgt het studieprogramma van een opleiding (=studie) aan een universiteit en aan een hogeschool. In de tabellen zie je alle opleidingsonderdelen (= vakken,

Nadere informatie

Voorbereidingscursussen

Voorbereidingscursussen Voorbereidingscursussen Biologie Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Studeren aan de Open Universiteit voorbereidings cursussen Het systeem van eindexamenprofielen in het voortgezet onderwijs brengt met zich

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014

Nadere informatie

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013 Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Bestuurskunde 1 Vak: Beleid en

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel

Nadere informatie