Boxmeer, Mogelijkheden en effecten detailhandelsontwikkelingen Boxmeer-centrum

Transcriptie

1 Boxmeer, Mogelijkheden en effecten detailhandelsontwikkelingen Boxmeer-centrum

2

3 Boxmeer, Mogelijkheden en effecten detailhandelsontwikkelingen Boxmeer-centrum Rapportnummer: 204X _8 (versie 12 februari) Datum: 12 februari 2015 Contactpersoon opdrachtgever: De heer B. Krebbers Projectteam BRO: Felix Wigman, Aiko Mein, Nadja Bressers Trefwoorden: Boxmeer, verplaatsing, supermarkt, effecten, distributieve ruimte, detailhandelsstructuur Bron foto kaft: BRO, 2 Beknopte inhoud: In het kader van enkele op handen zijnde ontwikkelingen in Boxmeer, met name in de supermarktsector, heeft BRO de marktmogelijkheden voor uitbreiding van het winkelaanbod in Boxmeer en de eventuele effecten hiervan onderzocht. BRO Hoofdvestiging Postbus AA Boxtel Bosscheweg WV Boxtel T +31 (0) F +31 (0) E info@bro.nl

4

5 Inhoudsopgave pagina 1. INLEIDING Achtergrond en vraagstelling Planinitiatieven Albert Heijn en Lidl Proces 5 2. CONCLUSIES EN OVERWEGINGEN Conclusies Overwegingen 9 3. ONTWIKKELINGSKADER Algemene trends en ontwikkelingen in de detailhandel Aanbodstructuur Boxmeer Gemeente Boxmeer Kern Boxmeer Centrum Boxmeer Aanbod en plannen in omgeving Beleidskaders Draagvlak Huidig en toekomstig functioneren Kwaliteiten, knelpunten, kansen en bedreigingen Scenario-analyse Effecten op de ruimtelijk-functionele structuur van Boxmeer-centrum Juridisch-planologische aspecten 46 BIJLAGEN Bijlage 1: Leegstaande panden Boxmeer 1 Bijlage 2: Formule benchmark 3 Inhoudsopgave 1

6 2 Inhoudsopgave

7 1. INLEIDING 1.1 Achtergrond en vraagstelling Directe aanleiding voor voorliggend onderzoek vormt het initiatief van Ahold en ontwikkelaar Concept-nl Projectontwikkeling b.v. om de huidige Albert Heijn supermarkt te verplaatsen. De huidige Albert Heijn supermarkt is naar de maatstaven van het concern te klein en een uitbreiding ter plekke is lastig. Door de verplaatsing komt er winkelruimte vrij. Uitgangspunt is dat er een passende invulling voor de vrijkomende winkelruimte gezocht moet worden. Daarnaast is het supermarktaanbod recentelijk uitgebreid, wordt dit op korte termijn uitgebreid met een discount supermarkt en bezinnen ook andere supermarktorganisaties zich op hun locatie. Verder wil de gemeente Boxmeer met dit onderzoek, na het onderzoek van Seinpost uit 2011 ( Onderzoek commerciële voorzieningen Boxmeer ), opnieuw bezien of en hoe de detailhandelsvoorzieningen in algemene zin functioneren (nu en toekomst). De centrale vraag voor het onderzoek luidt aansluitend op voorgaande als volgt: Wat zijn de mogelijke gevolgen van autonome ontwikkelingen op detailhandelsgebied én de beoogde supermarktontwikkelingen voor de ruimtelijkfunctionele structuur van het centrum van Boxmeer, de kern Boxmeer en de gemeente Boxmeer? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, zijn enkele andere vragen van belang: In hoeverre is er distributieve ruimte voor een uitbreiding van het aanbod in de dagelijkse artikelensector, en meer specifiek het supermarktaanbod? In verband met het te verlaten AH-pand: In hoeverre is er distributieve ruimte voor een uitbreiding van het aanbod in de niet-dagelijkse artikelensector? Met welke soorten winkels/formules zou het aanbod in Boxmeer-centrum in de laatstgenoemde sector nog uitgebreid kunnen worden? Het gaat hierbij enerzijds om nog niet gevestigde branches/formules maar ook om eventuele verplaatsingskandidaten (nu buiten het centrum aanwezige winkels). Welke ruimtelijk-functionele supermarktstructuur zou voor Boxmeer-centrum nagestreefd kunnen worden, rekening houdend met de algemene, regionale en lokale trends en ontwikkelingen in de detailhandel en specifiek in de supermarktbranche? Wat is de huidige leegstandssituatie in Boxmeer-centrum en wat is het mogelijke effect van de beoogde supermarktontwikkelingen op die situatie? Wat is het effect van een versterking van het supermarktaanbod op de regionaal-verzorgende positie van Boxmeer-centrum? Hoofdstuk 1 3

8 En wat is, in het verlengde van de uitkomst van de vorige vraag, het perspectief voor het dagelijkse artikelen aanbod in de verschillende tot de gemeente Boxmeer behorende dorpen? 1.2 Planinitiatieven Albert Heijn en Lidl Ahold en ontwikkelaar Concept-nl Projectontwikkelaar b.v. beogen een verplaatsing van de huidige Albert Heijn-supermarkt aan de Steenstraat naar de nabijgelegen locatie waar nu de sporthal gevestigd is. De verplaatsing van de supermarkt zal gepaard gaan met een uitbreiding van ca. 835 m² wvo 1. Het vernieuwende aan het planinitiatief is dat bovenop de supermarkt een nieuwe sporthal en multifunctionele turnhal gebouwd zullen worden. Daarnaast opent discounter Lidl binnen afzienbare tijd een vestiging op de voormalige Super de Boer-locatie 2. De volgende afbeeldingen geven de locaties en een impressie weer. Figuur 1.1: Huidige (blauw) en beoogde locatie (paars) Albert Heijn en planlocatie Lidl (oranje) 1 2 In het plan beslaat de ruimte voor de Albert Heijn ca m² bvo. Rekenend met een bvo/wvofactor van 75% wordt deze supermarkt ca m² wvo. De huidige Albert Heijn is ca m² wvo groot. Er is een omgevingsvergunning voor de bouw verleend, deze is onherroepelijk. De Lidl supermarkt heeft in de plannen een omvang van ca m² wvo 4 Hoofdstuk 1

9 Figuur 1.2: Impressie toekomstige locatie (links) en situatie (midden) en huidige situatie (rechts) AH 1.3 Proces De resultaten van het onderzoek zijn neergelegd in een concept-rapport (d.d. 20 oktober). Dat rapport is in december besproken in een commissievergadering met de gemeenteraad. Naar aanleiding hiervan zijn door meerdere betrokken ondernemingen en andere partijen reacties gegeven op het concept-rapport, waarbij met name enkele door BRO gehanteerde cijfermatige uitgangspunten zijn bestreden. Zo zou onder meer voor een supermarkt een te gering metrage winkelruimte gebruikt zijn en zou er onvoldoende rekening gehouden zijn met bijvoorbeeld bevolkingsontwikkelingen als krimp en vergrijzing en de verdere groei van e-commerce. BRO heeft op de reacties gereageerd met en aparte notitie (Boxmeer, Reacties op concept-rapportage BRO, d.d. 2 februari 2015) en een deel van de opmerkingen uit die notitie is verwerkt in onderhavige definitieve rapportage. Zo is naar aanleiding van de gemaakte opmerkingen de winkelverkoopoppervlakte van de betreffende supermarkt (Emté) nagemeten en de winkel bleek inderdaad groter dan de eerdere opgave van retaildataleverancier Locatus. Het actuele metrage is verwerkt in het rapport. Hoofdstuk 1 5

10 6 Hoofdstuk 1

11 2. CONCLUSIES EN OVERWEGINGEN 2.1 Conclusies De belangrijkste conclusies uit het onderzoek staan hieronder beschreven. Eerst wordt ingegaan op algemene conclusies over het detailhandelsklimaat van het centrum van Boxmeer. Daarna worden de conclusies met betrekking tot de marktmogelijkheden voor uitbreiding van het winkelaanbod, met name in de supermarktsector, in Boxmeer en de eventuele effecten hiervan beschreven. Boxmeer vervult niet alleen een belangrijke verzorgende functie voor de inwoners van de eigen kern, maar ook voor de omringende dorpen en voor de regio. Boxmeer beschikt momenteel over een ruim winkelaanbod en een sterk aanbod aan supermarkten en andere dagelijkse artikelenwinkels, passend bij de regiofunctie die de kern vervult. In principe beschikt Boxmeer over een toekomstbestendige boodschappenstructuur. Winkels in Boxmeer beschikken over een relatief beperkte schaal. Met name in de niet-dagelijkse sector blijft de gemiddelde schaal van de winkels achter. In verhouding tot het detailhandelsaanbod in centra van vergelijkbare omvang blijkt dat in Boxmeer-centrum vooral de branches huishoudelijke en luxe artikelen, hobby, dier en plant en bruin- en witgoed achterblijven. Veelvoorkomende formules die in Boxmeer ontbreken zijn Lakeside, Wibra, Takko Fashion, Ter Stal en Xenos. Deze branches en formules kunnen een versterking van de nietdagelijkse sector in Boxmeer-centrum betekenen. Ook de nu buiten het centrum gevestigde Action, kan een sterke aanvulling zijn voor Boxmeer-centrum. De benadering van het toekomstig functioneren in de dagelijkse sector in Boxmeer geeft, rekening houdende met een versterking van de oriëntatie op Boxmeer ten gevolge van de voorziene supermarktontwikkelingen, theoretisch een uitbreidingsruimte van ca m² wvo. In de niet-dagelijkse sector is een uitbreidingsruimte van maximaal ca m² wvo te benaderen. Bij beide berekeningen vormt de momenteel gerealiseerde, tamelijk lage omzet per m² wvo het uitgangspunt voor een redelijk functioneren. Wordt het landelijke gemiddelde als uitgangspunt aangehouden, dan is er geen distributieve uitbreidingsruimte aan te geven. Met de voorziene supermarktontwikkelingen wordt de marktruimte in de dagelijkse sector overschreden. De theoretische marktruimte is echter het resultaat van berekeningen die gebaseerd zijn op meerdere aannames en daarom indicatief. De berekening heeft met name tot doel eventuele ruimtelijke effecten te kunnen inschatten. Duidelijk is dat de komst van de Lidl en de uitbreiding van de Albert Heijn zullen resulteren in een daling van de al tamelijk lage vloerproduc- Hoofdstuk 2 7

12 tiviteit in de dagelijkse artikelensector en dat de kans dat daardoor een van de bestaande supermarkten zal verdwijnen groot is. De huidige Albert Heijn in het centrum van Boxmeer is klein naar de huidige maatstaven en de zichtbaarheid is niet optimaal. Op basis van de algemene trends en ontwikkelingen kan geconcludeerd worden dat de uitbreiding van deze supermarkt naar m² wvo in de huidige trend van schaalvergroting bij supermarkten past. Bovendien voorziet de ontwikkeling in de consumentenbehoefte: men krijgt immers een moderne supermarkt met meer keuzemogelijkheden op een goed bereikbare plek met voldoende parkeren. De sporthal-locatie biedt de mogelijkheid om binnen de centrumring een goed bereikbare, moderne supermarkt van gewenste omvang met parkeermogelijkheden te realiseren. Bovendien past dit in de structuurvisie voor Boxmeercentrum; de sporthal-locatie bevindt zich namelijk in de boodschappen-zone van het kernwinkelgebied. Ook de aanwezige supermarkten bevinden zich op enige afstand van de hoofdwinkelas. De beoogde verplaatsing en uitbreiding van de Albert Heijn voorziet in een versterking van de ruimtelijke supermarktstructuur in het centrum van Boxmeer. Bovendien wordt het parkeren voor de westzijde van het centrum eerder opgevangen door de ontwikkeling en verbetert dit de omgevingskwaliteit. De geplande Lidl zal naar verwachting vanwege haar enigszins geïsoleerde ligging buiten de centrumring minder bijdragen aan een versterking van het centrum. Hoewel het in het geval van de Albert Heijn om de verplaatsing van een bestaande winkel gaat, kan de uitbreiding door de vergroting toch effecten hebben op het functioneren van andere centrumsupermarkten. Mocht er echter een van de bestaande supermarkt verdwijnen, dan blijven er nog vier supermarkten in het centrum (binnen de ring) over. Bovendien komt er binnen afzienbare tijd een Lidl supermarkt bij op korte afstand van het centrum. Ook neemt door de schaalvergroting de concurrentie voor de aanwezige speciaalzaken toe (meer verswaren). Mocht hierdoor een speciaalzaak verdwijnen, dan zijn er nog steeds relatief veel levensmiddelenspeciaalzaken over en kan de consument hiervoor bovendien beter dan nu bij de Albert Heijn terecht. De consument zal in dat geval nog steeds over voldoende keuzemogelijkheden voor de aankoop van verswaren beschikken. De voorzieningenstructuur wordt hierdoor niet duurzaam ontwricht. Er worden ten gevolge van de supermarktontwikkelingen nauwelijks effecten verwacht op de supermarkten in de omringende dorpen, vanwege de reeds sterke oriëntatie van de inwoners van die dorpen op het centrum van Boxmeer, de afstand tot Boxmeer en/of omdat er veelal sprake is van een duidelijk eigen marktgebied (met name Overloon en Vierlingsbeek). Door de beoogde supermarktontwikkelingen zal de westzijde van het centrum nog meer dan nu al het geval is gaan functioneren als bronpunt voor centrumbezoek, met name door bezoekers die per auto komen. Dit zou er in kunnen resulteren dat de grote parkeerlocatie aan de oostzijde van het centrum iets min- 8 Hoofdstuk 2

13 der wordt gebruikt, en daardoor kunnen er eventueel ook iets minder passanten door de passage Kloostertuin komen. Een opwaardering van deze passage, waarbij aandacht is voor het behoud van de hier aanwezige supermarkt, kan dit effect wellicht te niet doen. 2.2 Overwegingen 3 Duurzame ontwrichting Er ontstaan door het realiseren van de verplaatsing en uitbreiding van de Albert Heijn in het centrum van Boxmeer en de komst van Lidl geen beperkingen in het doen van boodschappen. Ook al zou door de versterking een andere supermarkt uit het aanbod verdwijnen, dan nog blijft de consument beschikken over ruim voldoende mogelijkheden om dagelijkse boodschappen op aanvaardbare afstand van de eigen woning te kunnen blijven doen. Er is dus geen sprake van duurzame ontwrichting. Ladder voor duurzame verstedelijking Actuele regionale behoefte - De uitbreiding van het dagelijks aanbod voorziet in kwantitatieve zin niet volledig in een (toekomstige) lokale behoefte. Wel is er ten gevolge van de ontwikkelingen per saldo geen sprake van een negatief effect op het leef-, woon-, en ondernemersklimaat in Boxmeer. De ontwikkelingen voorzien wel in een kwalitatieve behoefte (uitbreiding keuzemogelijkheden, modernisering aanbod). Tweede trede: benutting bestaande panden en leegstand - De huidige in Boxmeer leegstaande panden zijn te klein voor het huisvesten van een moderne supermarkt en deels ook niet op goede locaties voor dergelijke winkels gelegen. De huidige Albert Heijn-locatie zal na verplaatsing van de Albert Heijn leeg komen te staan. Ook is het niet uit te sluiten dat er als gevolg van de ontwikkeling elders enige leegstand kan ontstaan. Vanwege de belangrijke regiofunctie van het centrum en de vraag naar grotere panden in centrumgebieden, bestaat echter de kans dat eventuele leegstand ten gevolge van de supermarktontwikkelingen weer snel heringevuld zal worden. De kans op structurele onaanvaardbare leegstand is daarmee klein. Van duurzame negatieve effecten op de woon-, leef en ondernemersklimaat zal daarom waarschijnlijk geen sprake zijn. Derde trede Voor trede 3 van de Ladder is het vooral van belang dat de locatie in stedelijk gebied ligt. Dit is bij de sporthal-locatie het geval. 3 In paragraaf 3.11 worden de juridisch-planologische aspecten duurzame ontwrichting en Ladder voor duurzame verstedelijking meer uitgebreid besproken en doorlopen. Hoofdstuk 2 9

14 Slotoverweging De beoogde uitbreiding van het supermarktaanbod draagt bij aan de dynamiek in detailhandel, het verbeteren van de consumentenverzorging en een versterking van de regionaal-verzorgende functie van het centrum van Boxmeer. De berekende distributieve ruimte is weliswaar niet geheel toereikend, maar de effecten op het bestaande aanbod zullen niet van dien aard zijn dat een aantasting van de detailhandelsstructuur te verwachten is. Wel kunnen er lichte verschuivingen in de loopstromen binnen het centrum plaatsvinden. Kwaliteitsverbetering en aanbodversterking zijn noodzakelijk om het centrum van Boxmeer aantrekkelijk te houden en daarmee de concurrentiepositie verder te versterken. Het verdient dan ook aanbeveling om detailhandelsinitiatieven die zich voordoen in het kernwinkelgebied en meerwaarde hebben voor Boxmeer-centrum, te waar mogelijk faciliteren. Vanuit diverse betrokken partijen, zoals ondernemers, centrummanagement en vastgoedeigenaren is bij de gemeente aangedrongen op het gemeenschappelijk inzetten op (een koers voor) het verdere versterken van het centrum van Boxmeer. BRO onderschrijft dit en hoopt dat met onderhavig rapport een bijdrage geleverd is aan de discussie over de consumentenverzorging in en de ruimtelijk-functionele ontwikkeling van Boxmeer-centrum. 10 Hoofdstuk 2

15 3. ONTWIKKELINGSKADER Dit hoofdstuk vormt de verantwoording voor de conclusies van de marktmogelijkheden zoals opgenomen in hoofdstuk 2. Allereerst wordt er stilgestaan bij de algemene trends en ontwikkelingen in de detailhandel, gevolgd door een beknopte aanbod-analyse van het gevestigde aanbod in Boxmeer. Vervolgens wordt er stilgestaan bij de beleidskaders en de ontwikkeling van het consumentendraagvlak. Deze aspecten worden vervolgens gebruikt voor het benaderen van de mogelijkheden en effecten voor ontwikkelingen in het centrum. 3.1 Algemene trends en ontwikkelingen in de detailhandel Er is een aantal landelijke trends te benoemen die sterk bepalend zullen zijn voor de ontwikkeling van de detailhandelsstructuur en de sturing daarop. Aanbodzijde algemeen De dagelijkse artikelensector in het algemeen en de supermarktenbranche in het bijzonder is de laatste jaren sterk in beweging: de belangrijkste trends en ontwikkelingen zijn: De trend tot schaalvergroting zet verder door. Voor een rendabel functioneren is een steeds groter verkoopvloeroppervlak nodig. Nieuwe, moderne service supermarkten hebben een omvang van circa m² terwijl ook moderne discountsupermarkten al ca m² wvo omvatten. In grote steden maken sommige supermarkten een schaalsprong tot grootschalige supermarkten ( m² wvo) maar ook in kleinere plaatsen is duidelijk een schaalsprong zichtbaar. Het benodigd draagvlak voor voorzieningen wordt - als gevolg van de schaalvergroting - steeds groter. De extra winkelmeters worden deels door een groter draagvlak terugverdiend. Aspecten als autobereikbaarheid en parkeermogelijkheden hangen samen met deze ontwikkeling en worden daarom steeds belangrijker. Om het draagvlak toch te kunnen realiseren, opteren supermarkten steeds vaker voor locaties buiten reguliere winkelgebieden (meer ruimte). Tegelijkertijd is er een opleving van dorps-, wijk-, en stadsdeelcentra zichtbaar. Er is in de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in het verbeteren van het verblijfsklimaat in dergelijke centra en het uitbreiden van de winkelruimte. Het aanbod concentreert zich steeds meer in de grotere winkelcentra. Vooral de supermarkten maken waar mogelijk een schaalsprong in deze sterk op boodschappen doen gerichte centra. Op wijk-, buurt- en dorpsniveau zijn supermarkten de belangrijkste publiekstrekkers. 11

16 Supermarkten hebben steeds minder ieder hun eigen afgebakende verzorgingsgebied en de grootste supermarkten hebben vaak een aanvullende functie (een soort paraplufunctie) ten opzichte van kleinere supers in de omgeving. Het gaat bij deze grootste supermarkten vaak om centrumsupermarkten, maar dit kan ook opgaan voor min of meer solitaire grootschalige supermarkten (veelal gelegen tussen grotere woongebieden). Factoren als een ruime overzichtelijke indeling, een breed assortiment, hygiëne en behulpzaam, vriendelijk personeel spelen een belangrijke rol in de supermarktkeuze van de consument. De marktsegmentatie bij supermarkten vervaagt; behalve in discountsupermarkten is er vrijwel overal sprake van een grote variatie in prijsstelling van de aangeboden producten. Bovendien ligt tegenwoordig het prijsniveau ook in diverse servicesupermarkten op een laag niveau door onder meer de toename van huismerken. Binnen het discountsegment krijgt Lidl langzamerhand meer een service-karakter. Branche- en sectorvervaging doen zich voor in diverse branches, waaronder de supermarktenbranche. In supermarkten wordt in toenemende mate non-food artikelen aangeboden, vaak op actiematige wijze. Vooral discountsupermarkten bieden deze non-food artikelen aan. Maar ook het vaste non-food assortiment in grotere winkels wordt breder. In navolging van de prijzenoorlog in de supermarktbranche hebben verschillende overnames en fusies plaatsgevonden. Albert Heijn, Jumbo en Lidl zijn sterk uit de strijd gekomen, de formules Edah, Super de Boer en C1000 zijn het slachtoffer geworden. Kleinschalige supermarkten, versspeciaalzaken op minder goede locaties en winkelstrips zonder eigentijdse supermarkt hebben het moeilijker gekregen. De filialisering in de detailhandel zet gestaag voort. Er zijn verschillende nieuwe ketens die zich willen vestigen in Nederland (waarbij in het verleden het succes nogal wisselend is geweest) en daarnaast breiden gevestigde ketens het aantal filialen uit. De consument rekent deze formules tot het basisaanbod. Het aandeel filiaalbedrijven nam de afgelopen 10 jaar toe van 28% naar 35%, ten koste van het aantal zelfstandige bedrijven. Het toekomstperspectief van kleine zelfstandigen wordt bemoeilijkt door filialisering en vergrijzing van het ondernemersbestand. De verwachting is dat het aandeel filiaalbedrijven ook in de toekomst verder gaat stijgen en dat het aandeel zelfstandige ondernemers verder gaat afnemen. Daarnaast staat de positie van de kleine zelfstandige winkelier onder druk door vergrijzing van het ondernemersbestand. De leeftijdsopbouw van het ondernemersbestand is nog sneller aan het vergrijzen vergeleken met onze bevolking. Ruim 35% van de ondernemers is ouder dan 50 jaar. Uit eerder onderzoek van Inretail (CBW-MITEX) blijkt dat circa 30% van de MKB-leden tussen 2010 en 2015 wil stoppen. In veel gevallen is er geen opvolging, waardoor veel winkels (gedwongen) zullen gaan sluiten. 12

17 Tegenover de schaalvergroting is tegelijk een trend van schaalverkleining en (super)specialisatie waar te nemen. Er duiken winkels op met een zeer specialistisch of bijzonder assortiment. Het aantal auto s neemt nog steeds toe. Datzelfde geldt voor het autogebruik. Het belang van een goede autobereikbaarheid en parkeergelegenheid neemt daardoor voor winkelvoorzieningen toe. No parking, no business. Trafficlocaties worden steeds belangrijker. Niet alleen op vliegvelden, maar ook op trein- en busstations is steeds meer detailhandel te vinden, zowel op het gebied van dagelijkse als niet-dagelijkse artikelen. Internet is een belangrijk communicatiemiddel voor de consument. Voor de retailer vormt de opkomst van internetwinkelen enerzijds een bedreiging, anderzijds een kans. Steeds meer winkelketens openen een webshop. Daarnaast creeren webwinkels in toenemende mate fysieke afhaalpunten in bestaande winkelgebieden. In de toekomst functioneren fysiek winkelen en virtueel winkelen naast elkaar (cross channel). De fysieke winkel blijft weliswaar veruit de populairste aankoopplaats maar verliest wel terrein ten opzichte van het internet. Levensmiddelen worden echter overwegend aangeschaft via de fysieke winkel in plaats van via het internet. De impact van internetaankopen op de winkelbestedingen in supermarkten is tot op heden lang niet zo groot als bij niet-dagelijkse artikelen. De komst van afhaalpunten verandert dit mogelijk. Binnen de internethandel gaan gespecialiseerde afhaalpunten een belangrijke rol spelen bij de verspreiding van de bestellingen. De verwachting voor de dagelijkse artikelensector is dat het aandeel van de internetbestedingen ondanks de komst van de afhaalpunten, tamelijk gering zal blijven, enerzijds omdat dit slechts een beperkte consumentengroep zal aanspreken, anderzijds omdat er in Nederland sprake is van een dicht netwerk aan buurt- en wijkcentra met goede, relatief goedkope supermarkten en andere aanbieders. Vraagzijde algemeen Ontwikkelingen aan de aanbodzijde hebben invloed op het koopgedrag van de consumenten, andersom heeft het veranderende koopgedrag gevolgen voor de aanbodstructuur. Door ervaring en de overvloed aan informatie is de hedendaagse consument kritisch. Men is vooral op zoek naar waarde. In het koopgedrag wordt, naast de prijs, rekening gehouden met factoren als tijd, inspanning, gemak en plezier. Gemiddeld wordt minder tijd besteed aan winkelen en boodschappen doen, ook bij de supermarkt, wel is het bestede bedrag per bezoek toegenomen. De consument bezoekt steeds vaker grotere winkels en winkelcentra in verband met het gemak van ruime keus. Door een grotere mobiliteit en de beschikbare informatie voor de consument (o.a. Internet) is het referentiekader van de consumenten in de afgelopen jaren ruimer geworden. Aanbodkwaliteit, keuzemogelijkheid, prijsstelling en interne 13

18 (winkelinrichting, uitstraling) en externe (omgevingskwaliteit) verschijningsvorm worden als gevolg hiervan belangrijker. De consument stelt steeds hogere eisen aan de keuzemogelijkheid in supermarkten (volledige assortimenten), maar de prijs heeft wel aan belang gewonnen. Deze prijsbewuste consument is sterk op discountsupermarkten georiënteerd. In de dagelijkse sector worden de aankopen door de consument nog steeds dicht bij huis gedaan. Dit aanbod blijft dan ook (mits het voldoet aan het verwachtingspatroon) in buurt, wijk en kern veel perspectief behouden. Door de veranderende bevolkingssamenstelling verandert ook de behoefte van de consument. Zo worden de winkelvoorzieningen in de wijk belangrijker door de toenemende vergrijzing. Cultureel en etnisch: een toenemend aantal bewoners van buitenlandse afkomst met andere consumptiegewoonten die soms ook worden overgenomen door autochtone Nederlanders. De samenstelling van huishoudens verandert door minder traditionele gezinnen, meer alleenwonenden en tweepersoonshuishoudens. Inkomensverschillen nemen toe door de grotere groep ouderen (vaak met goede pensioenen), instroom van allochtonen en een toenemend aantal mensen met een beneden modaal inkomen. Door de toegenomen arbeidsparticipatie (tweeverdieners, werkende eenpersoonshuishoudens) is het arbeidspatroon veranderd en neemt de druk op vrije tijd bij grote groepen huishoudens toe waardoor andere voorkeuren ontstaan in koopgedrag. Recente koopstromenonderzoeken laten verschuivingen zien in het koop- en bestedingsgedrag van de consument 4. De mate waarin de consument haar dagelijkse boodschappen doet in de eigen woonplaats is aanzienlijk gedaald (koopkrachtbinding gemiddeld 5% lager). De consument is minder trouw aan het eigen boodschappenaanbod. De binding ligt logischerwijs een stuk hoger wanneer centra met een sterker winkelaanbod op grotere afstand liggen. Het zijn juist de plaatsen nabij grotere of sterkere winkelgebieden die in de verdrukking komen. De concurrentie tussen winkelgebieden is toegenomen. Kwaliteitsverbetering en aanbodversterking zijn noodzakelijk om de concurrentiepositie te blijven behouden. Ruimtelijke hiërarchie Onder invloed van de vraag- en aanbodontwikkelingen is de traditionele winkelhiërarchie langzaam komen te veranderen. Het kaartbeeld verschuift steeds verder naar een functionele hiërarchie. Daarin zijn niet meer de ligging, omvang en verzorgingsgebied de centrale begrippen voor de typering van een winkelgebied, maar gaat het meer om de kwalitatieve en functionele invulling van een centrum en om ruimere openingstijden van de winkels ( s avonds, zondag). Globaal zijn in deze functionele hiërarchie de volgende centra te benoemen: 4 Platform Binnenstadsmanagement en SSM, De weerbare binnenstad (2012) 14

19 Centra met basisvoorzieningen: de boodschappencentra. Hoge dichtheid, gericht op gemak, voornamelijk boodschappen, supermarkten als trekker. Gemak, efficiëntie, regelmatig bezoek en nabijheid zijn in verband met de vergrijzing van de bevolking steeds belangrijkere kernbegrippen. Stadsdeelcentra en grotere dorpscentra: boodschappen doen en recreatief winkelen op beperktere schaal (efficiënt recreatief winkelen) worden hier gecombineerd. Compactheid, compleetheid, overzichtelijkheid en bekendheid zijn kernbegrippen. Lokale ondernemingen kunnen hierbij voor de benodigde uniciteit zorgen. Klanten komen specifiek bij deze winkels voor kwaliteit, service persoonlijke benadering en specialisme. Maar de consument vraagt daarnaast tevens om de aanwezigheid van de bekende landelijke formules. Grootschalige clusters: gericht op laagfrequente aankopen, vervangingsaankopen, woninginrichting, doe-het-zelf, tuincentra, enz. Woonboulevards, GDV locaties zoals Retail Parken en themacentra (Factory Outlet Centra) behoren hiertoe. Gemak, helderheid, parkeren en bereikbaarheid zijn kernbegrippen. Binnensteden: hier staat het recreatieve winkelen centraal. De consument komt hier om zich te ontspannen en te vermaken. Voor het winkelen is de branchegroep mode & luxe daarbij de basis. Naast modewinkels zorgen andere luxe producten, zoals juwelier, boeken, media, cosmetica voor een totaal pakket. Vermaak, sfeer, verrassing zijn kernbegrippen. Trafficlocaties worden een steeds belangrijkere aankoopplaats. Dit is begonnen met de komst van winkels op grote vliegvelden. Deze trend zet zich door op andere locaties, zoals trein-, tram- en busstations, ziekenhuizen, kantoorlocaties en universiteiten. De grotere NS-stations hebben al een ruim aanbod aan winkels. 3.2 Aanbodstructuur Boxmeer Gemeente Boxmeer Omvang en spreiding aanbod De gemeente Boxmeer heeft 200 winkels, met een totale omvang van ca m² wvo. De dagelijkse sector heeft een omvang van ca m² wvo en de nietdagelijkse sector van ca m² wvo. De verdeling van het aanbod over de diverse kernen is weergegeven in tabel 3.1 op de volgende pagina. Aanbod in perspectief De gemeente Boxmeer beschikt in de dagelijkse sector over 409 m² wvo per inwoners. In de niet-dagelijkse sector is dit m² wvo. Afgezet tegen het landelijk gemiddelde, is dit zeer ruim. Landelijk is in de dagelijkse sector ca. 344 m² wvo per inwoners aanwezig en in de niet-dagelijkse sector m² wvo. Het relatief ruime aanbod in de gemeente Boxmeer kan verklaard worden door de regionaal verzorgende positie die (het centrum van) Boxmeer heeft. 15

20 Tabel 3.1: Detailhandelsaanbod gemeente Boxmeer naar kern Dagelijks (m² wvo) Niet-dagelijks (m² wvo) Totaal (m² wvo) Beugen Boxmeer Holthees Maashees Oeffelt Overloon Rijkevoort Sambeek Vierlingsbeek Vortum-Mullem Totaal Supermarktaanbod In totaal beschikt de gemeente Boxmeer over 9 supermarkten, met samen m² wvo. Een aantal van de supermarkten is aan de kleine kant naar de huidige maatstaven voor moderne supermarkten, bijvoorbeeld de service supermarkten Albert Heijn en EMTE. Een supermarkt van moderne schaal is bijvoorbeeld de Jan Linders. Enkele supermarkten in de kleinere dorpen zijn zeer kleinschalig van aard en hebben vooral een (vergeten) boodschappenfunctie voor de inwoners van de directe omgeving (Attent, Spar). Tabel 3.2: Supermarktaanbod gemeente Boxmeer 5 Naam Omvang (m² wvo) Locatie Albert Heijn Centrum Boxmeer Steenstraat ALDI 900 Centrum Boxmeer de Kloostertuin EMTE 960 Centrum Boxmeer Burg. Verkuijlstraat Jan Linders Centrum Boxmeer Koorstraat Jumbo Centrum Boxmeer Burg. Verkuijlstraat Attent 180 Rijkevoort Kapelstraat Plus Overloon Centrum, 14 Oktoberplein Plus 821 Vierlingsebeek Vrijthof Spar 325 Oeffelt Lietingsestraat Totaal gemeente Boxmeer Bron: Locatus Spreiding Vijf van de negen supermarkten zijn gevestigd in het centrum van Boxmeer. Van de vier supermarkten in de omliggende dorpen 6 is de supermarkt in Overloon in het 5 6 Op korte termijn wordt op de voormalige Super de Boer-locatie een Lidl supermarkt gevestigd (omgevingsvergunning is reeds verleend). Beugen: inwoners, Groeningen: 456 inwoners, Maashees: 877 inwoners, Overloon: inwoners, Sambeek: inwoners, Vortum-Mollum: 677 inwoners, Holthees: 496 inwoners, Oeffelt: inwoners, Rijkevoort: inwoners, Vierlingsbeek: inwoners. 16

21 centrumgebied van dit dorp gevestigd, de overige drie in Oeffelt, Rijkevoort en Vierlingsbeek bevinden zich in de bebouwde kom (in deze dorpen zijn geen winkelgebieden aanwezig). Van de 11 dorpen beschikken 6 dorpen niet over supermarktaanbod. Een belangrijk aspect bij de ruimtelijke situering van dagelijkse voorzieningen is dat deze voor inwoners binnen aanvaardbare afstand bereikbaar zijn. Over het gehele land bezien zijn supermarkten binnen een afstand van gemiddeld 900 meter voor alle inwoners van Nederland bereikbaar. Onderstaand worden de supermarkten met een straal van circa 900 meter in Boxmeer weergegeven (theoretisch verzorgingsbereik supermarkten). Uit de afbeelding blijkt dat de supermarkten in de gemeente Boxmeer over het algemeen een goede spreiding kennen. De inwoners van de dorpen Boxmeer, Oeffelt, Overloon, Rijkevoort en Vierlingsbeek hebben op relatief korte afstand van de woning de beschikking over een supermarkt. Met name in de kern Boxmeer is een grote overlap van de cirkels te zien, waardoor consumenten hier de beschikking hebben over meerdere supermarkten op relatief korte afstand van de woning. De verzorgingsgebieden van de hier aanwezige supermarkten overlappen elkaar echter wel sterk, waardoor de onderlinge concurrentie in dit deel waarschijnlijk groot is. Figuur 3.1: Aanbodstructuur supermarkten gemeente Boxmeer Voor de inwoners van de omringende dorpen met supermarkt geldt dat zij vanuit afstand bezien, aangewezen zijn op één supermarkt. Dit is ingegeven door het beperkte draagvlak in deze dorpen. De betreffende supermarkten hebben hierdoor wel een helder afgebakend eigen primair verzorgingsgebied. De inwoners van de dorpen zonder supermarkt (Beugen, Groeningen, Holthees, Maashees, Sambeek en Vortum-Mullem) zullen een grotere afstand af moeten leggen voor zij de beschikking hebben over supermarktaanbod. 17

22 Segmentatie De consument heeft in de gemeente Boxmeer de beschikking over acht supermarktformules, te weten Albert Heijn, ALDI, Attent, EMTE, Jan Linders, Jumbo, Plus en Spar 7. Het supermarktaanbod bestaat volgens de positionering zoals weergegeven in figuur 3.2 uit één discount supermarktformule (Aldi), één supermarktformule in het middensegment (Jan Linders), vier supermarktformules in het midden-/servicesegment (Albert Heijn, EMTE, Jumbo en Spar) en één formule in het service segment (Plus). De Attent is niet in het overzicht opgenomen. Deze kleinschalige supermarkt vormt evenals de Spar supermarkt vooral een voorziening voor de kernen. De consument in Boxmeer wordt met de diverse supermarktformules verschillende keuzemogelijkheden geboden. Op de volgende pagina is de supermarktpositionering naar service en prijs weergegeven. Figuur 3.2: Supermarktpositionering naar service en prijs (Bron: Gfk Zomerrapport 2013) Kern Boxmeer In de kern Boxmeer zijn 139 winkels en ca m² wvo gevestigd. Hiervan zijn 39 winkels en ca m² wvo in de dagelijkse sector gevestigd en 109 winkels met ruim m² wvo in de niet-dagelijkse sector. De tabel op de volgende pagina geeft aan hoe het winkelaanbod in de kern Boxmeer is opgebouwd. 7 Bovendien wordt de formulevariatie op korte termijn vergroot met de vestiging van Lidl. 18

23 Boxmeer is de hoofdkern van de gelijknamige gemeente en vervult niet alleen een belangrijke verzorgende functie voor de inwoners van de eigen kern, maar ook voor de overige dorpen en tevens voor de regio. Vanwege de regionaal verzorgende positie van de kern Boxmeer wordt het aanbod in deze plaats vergeleken met plaatsen van een vergelijkbare omvang en verzorgingsfunctie 8. Uit de vergelijking valt op dat de kern Boxmeer in totaliteit over eenzelfde aantal winkelmeters beschikt als de referentie, maar over meer verkooppunten beschikt. Dit duidt op een relatief beperkte schaal van de in Boxmeer gevestigde winkels. Met name in de niet-dagelijkse sector blijft de gemiddelde schaal van de winkels achter. Verder valt de relatief sterke vertegenwoordiging van de op recreatief winkelen gerichte branches (warenhuis, kleding en mode, schoenen en lederwaren) op. Het aanbod aan wonen en electro (bruin en witgoed) is daarentegen relatief beperkt. Tabel 3.3: Aanbod dagelijkse- en niet-dagelijkse artikelen kern Boxmeer naar branche (Bron: Locatus 9 ) Boxmeer-kern ( inwoners) Vergelijkbare plaatsen Aantal m² wvo Schaal Aantal m² wvo Schaal Levensmiddelen Persoonlijke verzorging Subtotaal Dagelijkse artikelen Warenhuis Kleding en mode Schoenen en lederwaren Juwelier en optiek Huishoudelijke en luxe artikelen Antiek en kunst Sport en spel Hobby Media Dier en plant Bruin- en witgoed Fietsen en autoaccessoires Doe-het-zelf Wonen Detailhandel overig Subtotaal Niet-dag. artikelen Totaal detailhandel Plaatsen met inwoners met een vergelijkbare regionale verzorgingsfunctie als Boxmeer: Asten, Echt, Harlingen, Hulst, Leek, Lochem, Ommen, Schagen, Twello, Zaltbommel, Zierikzee. Checkdatum mei

24 Dagelijks winkelaanbod Het dagelijkse winkelaanbod in de kern Boxmeer omvat ca m² wvo, verdeeld over 30 zaken. Vergelijken we dit met de referentie, dan beschikt Boxmeer over een wat ruimer aanbod. Van het dagelijks aanbod wordt ca m² ingenomen door de branche levensmiddelen. Zoomen we nader in op het levensmiddelenaanbod, blijkt dat Boxmeer beschikt over 19 levensmiddelenspeciaalzaken, met in totaal 964 m² wvo. Plaatsen met een vergelijkbaar inwonertal beschikken gemiddeld over 18 levensmiddelenspeciaalzaken met in totaal m² wvo. Dit komt dus nagenoeg overeen. Het verschil zit vooral in de branche persoonlijke verzorging, deze is in Boxmeer vooral wat winkelmeters betreft relatief fors in verhouding tot de referentie. Dit laatste past wel op zichzelf weer bij de sterke aanwezigheid van de op recreatief winkelen gerichte branches. Supermarktaanbod Er zijn in de kern Boxmeer in totaal vijf supermarkten gevestigd, met een totaal winkelvloeroppervlak van ca m² wvo. Hier gevestigde formules zijn de Albert Heijn (1.114 m² wvo), Aldi (900 m² wvo), EMTE (960 m² wvo), Jan Linders (1.735 m² wvo) en Jumbo (1.250 m² wvo). In de referentieplaatsen zijn gemiddeld 5 supermarkten gevestigd met een totaal oppervlak van ca m² wvo. De omvang van het supermarktaanbod is dus iets ruimer dan dat van de referentie. Onderstaand is de ligging van de supermarkten in de kern Boxmeer weergegeven. Alle supermarkten in de kern Boxmeer zijn gevestigd in het centrum. Figuur 3.3 Supermarktstructuur kern Boxmeer ALBERT HEIJN ALDI JAN LINDERS EMTE JUMBO Locatie Lidl supermarkt (omgevingsvergunning reeds verleend) 20

25 In Boxmeer centrum zijn drie van de supermarkten min of meer solitair op korte afstand van het de hoofdwinkelgebied gesitueerd en beschikken over relatief ruime parkeermogelijkheden op korte afstand van de ingang. De Albert Heijn en ALDI bevinden zich wel in het hoofdwinkelgebied. De ALDI beschikt over ruime parkeermogelijkheden op enige afstand van de ingang. De parkeermogelijkheden van de Albert Heijn zijn enigszins beperkt en worden ook voor andere functies gebruikt. Niet-dagelijks winkelaanbod Het niet-dagelijkse winkelaanbod in de kern Boxmeer omvat ruim m² wvo, verdeeld over 109 zaken. De omvang van het aanbod in de niet-dagelijkse sector is naar aantal winkels omvangrijker dan dat van vergelijkbare plaatsen. Het aantal winkelmeters blijft echter wat achter. Zoals gezegd blijft de gemiddelde omvang van de winkels in deze sector in Boxmeer wat achter. Branches die zowel naar aantal verkooppunten als winkelmeters bovengemiddeld vertegenwoordigd zijn in Boxmeer zijn kleding en mode, schoenen en lederwaren, huishoudelijke en luxe artikelen, fietsen en autoaccessoires en overige detailhandel. Leegstand In de kern Boxmeer staan op het moment van meten 25 verkooppunten leeg met in totaal ca m² wvo. Dit komt overeen met een leegstandspercentage van 15,2% op pandniveau en 8,7% naar winkelmeters. Dit is vergelijkbaar met de gemiddelde leegstand in de referentieplaatsen (16,1% op pandniveau en 8,2% naar winkelmeters). Zoomen we nader in op de leegstaande panden in Boxmeer, zijn er enkele nuances te plaatsen. Zo blijkt dat een relatief grootschalig leegstaand pand aan de Spoorstraat (1.035 m² wvo) op korte termijn ingevuld zal worden met de Lidl supermarkt. Ook bevindt een relatief groot deel van de leegstand zich buiten de winkelgebieden (ruim m² wvo). Navolgende tabel geeft de leegstaande panden volgens Locatus in tabelvorm weer, bijlage 1 een visualisatie. Vanuit de Vereniging voor Commercieel Vastgoed Boxmeer (VCVB) is inmiddels aangegeven dat de leegstand in het centrum van Boxmeer inmiddels ca m² wvo groter is en dat er ook nog bankenpanden vrij gaan komen. 21

26 Tabel 3.4: Leegstaande panden kern Boxmeer 10 Locatie Aantal verkooppunten m² wvo Centrum Burg. Verkuijlstraat (1B) 1 80 Centrum De Kloostertuin (3, 15A, 24, 46) Centrum Hoogkoorpassage (17) 1 90 Centrum Koorstraat (16-18, 59, 63) Centrum Steenstraat (26, 31, 37, 54, 76, , 150, 162A) Centrum Veerstraat (8A) Totaal centrum Boxmeer Spoorstraat (2, 10, 42, 44) * Verspreide bewinkeling Stationsweg (3) 1 98 Verspreide bewinkeling Elzenstraat (60) Verspreide bewinkeling Lionstraat (1) Totaal kern Boxmeer * Spoorstraat 2 (1.035 m² wvo) wordt op korte termijn ingevuld met de Lidl supermarkt Van de leegstaande panden in het centrum van Boxmeer, bevindt zich een behoorlijk deel aan de randen. Van de leegstaande panden buiten de winkelgebieden en aan de randen van het centrum van Boxmeer is een toekomstige invulling met een winkelfunctie onwaarschijnlijk (autonome trends en ontwikkelingen). De gemeente heeft bovendien het streven om de detailhandel buiten het centrum af te bouwen (sterfhuisconstructie, door o.a. niet mee te werken aan uitbreiding), zodat voorzieningen naar het centrum trekken. In het kernwinkelgebied van Boxmeer beperkt de leegstand zich tot slechts 11 panden en ca m² wvo (voetgangersgedeelte Steenstraat, de Kloostertuin, Hoogkoorpassage, Koorstraat, en Burg. Verkuijlstraat). Op deze panden dient de focus voor herinvulling met een winkelfunctie gericht te zijn. Ontwikkelingen sinds 2009 Om de evaluatie van het aanbod de afgelopen jaren inzichtelijk te maken, wordt een vergelijking gemaakt met de aanbodgegevens uit Bron: Locatus, opnamedatum: winkelgebieden mei 2014, verspreide bewinkeling mei

27 Tabel 3.5 Ontwikkeling aanbod kern Boxmeer aantal m² wvo m² wvo per winkel aantal m² wvo m² wvo per winkel Levensmiddelen Persoonlijke verzorging Dagelijkse artikelen Warenhuis Kleding en mode Schoenen en lederwaren Juwelier en optiek Huishoudelijke en luxe artikelen Antiek en kunst Sport en spel Hobby Media Dier en plant Bruin- en witgoed Fietsen en autoaccessoires Doe-het-zelf Wonen Detailhandel overig Niet-dagelijkse artikelen Totaal Uit de tabel valt direct op te maken dat de totale omvang van het detailhandelsaanbod in Boxmeer is afgenomen met 10 verkooppunten en ca. 665 m² wvo. Er heeft zich in de afgelopen jaren een schaalvergroting voorgedaan. Zoomen we nader in op de branchering, blijkt dat het dagelijkse artikelenaanbod per saldo is afgenomen met twee verkooppunten en toegenomen met ca. 90 m² wvo. In het supermarktaanbod is de Super de Boer uit het aanbod verdwenen, op deze locatie komt op korte termijn een Lidl supermarkt. Daarnaast is een voormalige houthandel omgebouwd tot een Jumbo supermarkt. Ook in de branche persoonlijke verzorging is een afname zichtbaar. In de niet-dagelijkse sector is het aanbod per saldo met 8 verkooppunten afgenomen, het aantal winkelmeters is afgenomen met ca. 760 m² wvo. Er hebben in deze jaren veel mutaties plaatsgevonden. Afname is vooral zichtbaar in hobby, media, bruin- en witgoed en wonen. Toename heeft zich slechts voorgedaan in de branches schoenen en lederwaren, huishoudelijke en luxe artikelen, dier en plant en overige detailhandel. 23

28 3.2.3 Centrum Boxmeer Een groot deel van het detailhandelsaanbod in de kern Boxmeer is gevestigd in het centrum. In de dagelijkse sector zijn in het centrum van Boxmeer 25 verkooppunten met circa m² wvo gevestigd en in de niet-dagelijkse sector zijn hier 85 verkooppunten met in totaal circa m² wvo gevestigd. Het aanbod in het centrum van Boxmeer wordt in de volgende tabel naar branche weergegeven, evenals dat van centrumgebieden met een vergelijkbare omvang (circa m² wvo). Uit de vergelijking valt direct op dat het centrum van Boxmeer naar winkelmeters over een relatief fors dagelijks aanbod beschikt, terwijl het aantal verkooppunten achter blijft op de referentie. In de niet-dagelijkse sector blijft zowel het aantal verkooppunten als winkelmeters achter. Nagenoeg alle branches in de niet-dagelijkse sector, uitgezonderd warenhuis, schoenen en lederwaren, media en overige detailhandel, blijven achter bij de referentie. Relatief gezien blijven naar winkelmeters de branches huishoudelijke en luxe artikelen, hobby, dier en plant en bruin- en witgoed het sterkst achter. Naar aantal verkooppunten zijn dit vooral de branches persoonlijke verzorging, sport en spel, hobby, dier en plant en fietsen en autoaccessoires. Tabel 3.6: Aanbod centrum Boxmeer naar branche Centrum Boxmeer Centra van vergelijkbare omvang 11 gem. wvo gem. wvo Aantal m² wvo per winkel Aantal m² wvo per winkel Levensmiddelen Persoonlijke verzorging Dagelijkse artikelen Warenhuis Kleding en mode Schoenen en lederwaren Juwelier en optiek Huishoudelijke en luxe artikelen Antiek en kunst Sport en spel Hobby Media Dier en plant Bruin- en witgoed Fietsen en autoaccessoires Doe-het-zelf Wonen Detailhandel overig Niet-dagelijkse artikelen Totaal detailhandel Amsterdam Zuidoost, Emmeloord, Ermelo, Geleen, Hardenberg, Harderwijk, Hellevoetsluis, Kampen, Lisse, Naaldwijk, Oldenzaal, Oud Beijerland, Raalte, Terneuzen, Valkenswaard, Veendam, Wageningen, Woerden, Zevenaar. N.B: dit zijn andere plaatsen dan op eerder (pag. 17) zijn gehanteerd, specifiek voor Boxmeer-centrum zijn centrumgebieden geselecteerd met een vergelijkbare omvang. 24

29 3.3 Aanbod en plannen in omgeving In deze paragraaf wordt het aanbod in de omliggende gemeenten in kaart gebracht. Allereerst wordt het in Boxmeer aanwezige detailhandelsaanbod afgezet tegen dat in de omliggende gemeenten aanwezige aanbod. Tabel 3.7: Detailhandelsaanbod gemeente Boxmeer en omliggende gemeenten (in m² wvo) Dagelijks Mode & Vrije tijd In/om huis Detailh. Totaal Luxe overig Boxmeer Cuijk Gennep Sint Anthonis Venray Uit de tabel is op te maken dat enkel Venray over een omvangrijker aanbod beschikt dan Boxmeer. De overige gemeenten beschikken over een kleiner aanbod, vooral het aanbod in Sint Anthonis en Gennep is relatief beperkt. Ook uit deze vergelijking wordt de regiofunctie van Boxmeer zichtbaar. Voor de ontwikkelmogelijkheden van de dagelijkse sector in Boxmeer is vooral het aanwezige dagelijkse aanbod in de omgeving van belang, evenals de initiatieven die hier spelen. Navolgend wordt dit voor de gemeenten Cuijk, Gennep, Sint Anthonis en Venray beschreven. Cuijk De gemeente Cuijk beschikt over circa m² wvo aan dagelijks aanbod, verspreid over 32 verkooppunten. Onderdeel hiervan zijn 8 supermarkten met een totale omvang van ca m² wvo. Aanwezige formules met moderne schaal zijn de Jumbo (buiten bebouwde kom, m² wvo) en Albert Heijn (centrum, m² wvo). Overige in Cuijk gevestigde supermarktformules zijn Aldi (450 m² wvo) en EM- TE (900 m² wvo) in het centrum, Jan Linders op de perifere concentratie Grotestraat (1.100 m² wvo), twee verspreid gevestigde Lidl vestigingen waarvan een aan de Berenkuil (790 m² wvo) en een aan de Dukatendreef (960 m² wvo) en een Spar in Haps (466 m² wvo). Gennep De gemeente Gennep beschikt over 33 verkooppunten in de dagelijkse sector, met in totaal ca m² wvo. Ook hier zijn 8 supermarkten gevestigd, deze beslaan in totaal m² wvo. Van het supermarktaanbod zijn vijf supermarkten in het centrum gevestigd, te weten: Supercoop (971 m² wvo), Jumbo (1.266 m² wvo), Jan Linders (1.442 m² wvo), Albert Heijn (1.138 m² wvo) en Aldi (642 m² wvo). 25

30 De overige supermarkten in Gennep bevinden zich in de dorpen en zijn kleinschalig van aard: Weijers in Ottersum (175 m² wvo), Spar in Milsbeek (300 m² wvo) en Troefmarkt in Heijen (216 m² wvo). Op korte termijn (zomer 2014) staat de oplevering van Centrum Centraal gepland, de Aldi supermarkt verhuist naar dit nieuwe complex. Sint Anthonis De gemeente Sint Anthonis beschikt met 15 verkooppunten en ca m² wvo over een beperkter aanbod in de dagelijkse sector dan voornoemde twee gemeenten. Er zijn vier supermarkten in de gemeente gevestigd, deze kennen allen een vrij beperkte schaal. In het centrum van Sint Anthonis zijn Jan Linders (695 m² wvo) en EMTE (697 m² wvo) gevestigd, ook in het centrum van Wanroij is een Jan Linders gevestigd (735 m² wvo) en in het dorp Oploo is een Spar (325 m² wvo) gevestigd. Venray De gemeente Venray telt 59 winkels in de dagelijkse sector en ca m² wvo. Venray heeft daarmee van de Boxmeer omringende gemeenten het meest omvangrijke aanbod. In de gemeente zijn 15 supermarkten gevestigd, met een totale omvang van ca m² wvo. Van de supermarkten zijn er twee in het centrum van Venray te vinden: Albert Heijn (1.439 m² wvo), EMTE (1.500 m² wvo). In winkelcentrum Veltumse Kleffen zijn drie supermarkten gevestigd: Aldi (707 m² wvo), Veltum (277 m² wvo, allochtoon) en C1000 (826 m² wvo). Daarnaast zijn twee supermarkten gevestigd in winkelcentrum t Brukske (Jumbo met 810 m² wvo en Aldi met 319 m² wvo), een supermarkt in winkelcentrum Kruidenlaan (Plus m² wvo) en de Jan Linders aan de Raadhuisstraat (1.037 m² wvo). Van de kerkdorpen beschikken alleen Wanssum en IJsselsteijn over een supermarkt. In Venray staan enkele ontwikkelingen op het programma, waardoor het supermarktaanbod verder geoptimaliseerd wordt. Zo verhuist de Albert Heijn van het Henseniusplein in het centrum naar het Gouden Leeuwterrein aan de rand van het centrum. Deze verplaatsing zal gepaard gaan met een bescheiden uitbreiding. Een andere op handen zijnde verplaatsing is die van het complete winkelcentrum t Brukske. Ook deze verplaatsing zal naar verwachting gepaard gaan met een uitbreiding van de supermarkten Aldi en Jumbo. Navolgende afbeelding geeft de supermarkten in de vier gemeenten weer. 26