Pillen, pleisters of een spuitje

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pillen, pleisters of een spuitje"

Transcriptie

1 Pillen, pleisters of een spuitje Hoe maken we 18

2 Nederland gezond? Hoge toppen, diepe dalen: de Nederlandse economie is manischdepressief. Door problemen op de huizenmarkt, bij banken en pensioenfondsen. Tijd voor een anti-zeepbelbeleid om toekomstige crises te voorkomen, vindt de Sociaal-Economische Raad. Is dit het juiste medicijn? Tekst: Walter Devenijns Foto s: PhotoDisc, Inc. Heeft Nederland in het verleden te vaak zaken op hun beloop gelaten? Hadden we niet door dat de gemiddelde huizenkoper te veel leende voor een hypotheek, de banken op hun beurt te afhankelijk waren van buitenlandse financiers en dat de pensioenfondsen te lage buffers hadden, waardoor ze gevoeliger waren geworden voor beursschokken? Het lijkt erop, zo blijkt uit de onlangs gepubliceerde verken ning Nederlandse economie in stabieler vaarwater van de Sociaal-Economische Raad (ser). Nu zit de Nederlandse economie met de gebakken peren. Op de woningmarkt, bij de banken en de pensioenfondsen staan de signalen op rood. De huizenprijzen dalen, de schulden zijn te hoog, de banken kunnen moeilijker aan geld komen. En om het sombere beeld compleet te maken; de pensioensector verhoogt de pensioenpremies en verlaagt, soms, ook nog uitkeringen. Dat zorgt ervoor dat inkomens dalen en de werkloosheid stijgt. Dan is ook nog het consumentenvertrouwen gedaald tot een historisch dieptepunt. De combinatie van al deze negatieve factoren zorgt ervoor dat Nederland momenteel de hand op de knip houdt. Wat de spiraal naar beneden opnieuw stimuleert. Nederland heeft meer dan de ons omringende landen last van de negatieve wisselwerkingen tussen de woningmarkt, het bankwezen en het pensioenstelsel, constateert de ser. Onze economie is procyclisch geworden. Hard omhoog als het goed gaat, maar sterk omlaag als het slecht gaat. Ons land heeft in de jaren negentig zitten slapen, stelt de raad vast. De problemen werden niet gezien of niet aangepakt. De economie draaide immers op volle toeren. De werkloosheid daalde toch? Werden er toen zeepbellen gecreëerd? Wie de ser-verkenning leest, begrijpt dat het antwoord Ja is. Ons land is kwetsbaarder geworden voor economische schokken. En de kans dat de ene sector de andere sector aantast is in de afgelopen twintig jaar alleen maar groter geworden. f**k de zeepbel Het overlegorgaan van werkgevers, vakbonden en kroonleden breekt een lans voor anticyclisch beleid om een volgende crisis te voorkomen. Nieuwe zeepbellen moeten voorkomen worden, waardoor de economie toekomstige schokken beter kan opvangen. De lijst aanbevelingen is lang. Een nieuw pensioencontract moet tegenvallers voorkomen, meer aandacht moet er zijn voor de verhouding tussen hypotheekschuld en onderpand, banken en overheid moeten gezamenlijk werken aan het opzetten van een markt voor hypotheekleningen, waardoor banken makkelijker geld kunnen lenen van beleggers. Jongeren zouden kunnen profiteren van een beter functionerende huurmarkt, waardoor voorkomen wordt dat ze te snel een te hoge hypotheekschuld hebben. Mocht de huizenmarkt weer onderuit gaan en de werkloosheid stijgen dan komen ze niet onmiddellijk klem te zitten. En de pensioenfondsen? Die zouden wat meer kunnen investeren in hun eigen land, schrijft de ser voorzichtig. Dat geeft de Nederlandse economie een impuls. De Nederlandse banken krijgen er een sterke financier bij als de pensioenfondsen een deel van de hypotheekschuld op zouden kopen. Hoe reageren de aangesproken partijen op het ser-stuk? Wat vinden makelaars, de pensioenfondsen en de banken van het rapport? 19

3 Medicijnkist voor de woningmarkt Werk geleidelijk toe naar een evenwichtiger verhouding tussen hoogte van de hypotheek en de waarde van de woning (Loan To Value-ratio, ltv), zoals gebruikelijk is in de ons omringende landen. Een daling van LTV s vergt meer mogelijkheden om te sparen voor een eigen woning. En een lagere verhouding zorgt er voor dat de buffer om klappen op te vangen hoger is. Creëer een huurmarkt voor de midden en hogere inkomens. Zo jaag je jonge mensen niet meteen de koopmarkt op, waardoor ze zich in schulden moeten steken. Hans van der Ploeg Directeur vbo Makelaars Eerst de crisis overleven, dan hervormen De hypotheekfaciliteiten waren veel te ruim. Er waren banken die makkelijk tot wel zes keer het jaarinkomen financierden zonder opgave van inkomsten. Dat was natuurlijk een heel ongezonde situatie, maar dat hebben we met zijn allen wel toegestaan. De ser stelt voor om anticyclisch te werken. Daar ben ik helemaal voor. Bijna een jaar geleden hebben de makelaars samen met de andere belanghebbenden, zoals Vereniging Eigen Huis en de Woonbond, een woonakkoord 4.0 gelanceerd om de woningmarkt weer in beweging te krijgen. We stelden voor de markt te hervormen, maar dat zouden we pas doen zodra de markt enigszins tot rust was gekomen. Eerst de crisis overleven, dan pas hervormen. Anticyclisch dus. Ik ben het er best mee eens dat de rol van de woningcorporaties tegen het licht moet worden gehouden, maar dan wel op het moment dat de economie in rustiger vaarwater is gekomen. De corporaties moeten terug naar de kern; woningen verhuren voor de kleinste portemonnee. De huurmarkt voor de lagere middeninkomens. zal dan meer projectontwikkelaars aantrekken omdat er op een gezonde manier kan worden geconcurreerd. En als de huurmarkt in het middensegment groter is, valt er meer te kiezen. De kloof tussen huur en koop wordt zo overbrugd. Nu is het zo dat je bijna gedwongen wordt om een huis te kopen. Op zich is dat mooi, maar in deze tijd kun je daar als starter niet zo heel veel mee. Toen ik van school afkwam, kreeg ik van mijn vader een Zilvervlootspaarrekening mee. Hij had ook nog een beetje gespaard voor me, waardoor ik een deel van mijn huis al kon betalen. Als mijn kinderen straks van school komen hebben ze al een studieschuld van hier tot Jeruzalem. En dan willen ze een huis kopen? Wat de overheid nu doet, is meer bezuinigen dan hervormen. Die verhuurdersheffing wordt niet geïnvesteerd in de woningmarkt, maar alleen gebruikt voor het oppoetsen van de overheidsbalans. Ik vind het heel onverstandig om dat midden in een crisis te doen. Het vertrouwen moet terug. We hebben een nieuw Sociaal Akkoord nodig, maar dan voor de huizenmarkt. 20

4 rubrieksnaam Gerard Riemen Directeur Pensioenfederatie Geen enkele aversie tegen investeren in Nederland Ik ben blij dat de ser onderkent dat de pensioenfondsen al flink in Nederland investeren, zo n 15 procent van hun totale beleggingsportefeuille. Laat ik het zo formuleren: er is bij de pensioenfondsen geen enkele aversie om in de Nederlandse markt te investeren. De vraag die bij ons wel altijd voorop staat: worden de pensioenfondsen er beter van als ze investeren in Nederland? Worden de gepensioneerden er beter van? Als dat zo is dan is er geen enkele reden om dat niet te doen. De fondsen krijgen de premies van werknemers en werkgevers. Er is maar een doel; zorg dat er een goede oudedagsvoorziening komt. Als we alleen maar zouden moeten investeren om de bv Nederland op de rit te krijgen, dan gaat er iets fout. Dan zouden onze premiebetalers tegen ons zeggen: Ja hallo? Waarvoor dragen wij het geld af? Daarvoor betalen we toch al belasting? Natuurlijk, een pensioenfonds voor de bouw, wil niets liever dan dat al die deelnemers werk hebben, dan ze kunnen bouwen. Het pensioenfonds van de detailhandel wil het liefst dat alle werknemers en winkeliers goede zaken doen. Ook pensioenfondsen hebben het makkelijker ehbo-pakket voor de pensioenen Het huidige pensioencontract en de spelregels er omheen versterken de pieken en dalen van de economie. Een goede overgang naar het nieuwe pensioencontract is nodig, waarbij de toezichthouder erop toeziet dat de middelen van de ene generatie niet gebruikt worden om de tegenvallers bij de andere generaties op te vangen. Stimuleer beleggingen in Nederland. als de economie goed draait, maar dat ene hoofddoel, de zorg voor een fatsoenlijke oudedagsvoorziening, blijft overeind staan. Tuurlijk zijn we op zoek naar goede beleggingen, waarbij als het even kan de inflatie meegenomen wordt in de vergoeding. Verschillende pensioenfondsen stoppen al geld in infrastructuur. Mocht er straks een instituut (Nationale Hypotheek Instelling; red.) zijn dat de hypotheekbeleggingen transparant maakt, terwijl er een goede staatsgarantie op zit, en het rendement is ook in orde, dan zijn wij als pensioenfondsen wel geneigd om dat soort leningen op te kopen. Ik hoop en verwacht dat zo n instituut dit jaar kan gaan draaien. Dat er wat moet gebeuren met de pensioenen en de verdeling van de beleggingsrisico s over alle leeftijden heen is logisch. We werken inmiddels aan een nieuw pensioencontract, waarbij iedereen duidelijk wordt dat er geen zekerheden bestaan. Dat betekent dat als er weer klappen vallen je dan ook iedereen laat meedelen in de lasten, maar als het goed gaat, ook in de lusten. Als het goed is wordt het nieuwe pensioencontract in 2015 ingevoerd. Nationale Hypotheek Instelling Voor de crisis verkochten Nederlandse banken hun hypotheekportefeuilles aan buitenlandse beleggers. De banken kregen geld; de beleggers kregen een goed renderende beleggingsportefeuille. Dat circuit hapert door de kredietcrisis en het algemene wantrouwen tegenover huizenleningen. De handel in Nederlandse hypotheken is volgens de ser niet optimaal. De contracten zijn niet transparant genoeg. Gedacht wordt over de oprichting van een Nationale Hypotheek Instelling. Die neemt tegen een vergoeding een deel van de bankhypotheken over, geeft daarna op haar beurt gestandaardiseerde hypotheekobligaties uit die door de Nederlandse staat zijn gegarandeerd. Dat moet voor een soepele markt zorgen, waardoor de banken weer geld krijgen om nieuwe hypotheekleningen uit te geven. De beleggers krijgen een transparant product zonder verborgen risico s. 21

5 Fundinggap Nederland is een rijk land. Veel consumenten sparen. Een relatief groot deel van hun inkomen wordt ook gebruikt om pensioen op te bouwen. Een deel van het inkomensoverschot wordt naar de bank gebracht die dat geld weer uitleent aan bedrijven of huizenkopers. Een ander deel van het inkomen stroomt richting de pensioenfondsen die het beleggen. De banken krijgen door de geldstroom richting de pensioenfondsen te weinig spaargeld binnen om alle kredietaanvragen te honoreren. Ze moeten daarvoor uitwijken naar buitenlandse financiers die na de kredietcrisis terughoudender zijn geworden en een hogere rentevergoeding (risico-opslag) eisen. Edward Feitsma Hoofd toezicht Nederlandse Vereniging van Banken (nvb) We hebben hier geen Amerikaanse of Spaanse toestanden We gaan naar een andere leencultuur die meer schokbestendig is in slechte tijden. Er zijn mede met de steun van de nvb al stappen gezet door aflossingsvrije hypotheken te maximeren tot 50 procent van de waarde van de woning. Wat ik wel mis in het ser-stuk: hoe meet je eigenlijk de risico-ontwikkeling van een woningmarkt? Uiteraard is er in de verkenning veel aandacht voor de verhouding schuld ten opzichte van de waarde van het onderpand. Door alleen hier op te focussen, kun je niet verklaren waarom de Nederlandse markt volgens diverse kredietbeoordelaars als een van de meest solide wordt gezien. Het beleid in Nederland is nog steeds gericht op de betaalbaarheid van de hypotheeklening ten opzichte van het inkomen. Dat is succesvol, want we hebben hier geen Amerikaanse of Spaanse toestanden. Nederland heeft niet of nauwelijks een markt van rommelhypotheken gehad. Daarnaast is ons sociale zekerheidsstelsel heel stabiel, waardoor geldleners niet onderuit gaan. De ser constateert dat de hypotheekrente hier relatief hoog is in vergelijking met het buitenland. Dat komt mede door onze afhankelijkheid van internationale financiers. Die markt is moeilijker geworden. Dus hebben we een fundinggap-probleem. We zijn heel blij met ons huidige pensioenstelsel, maar de (verplichte) premiestroom richting de pensioenwereld zorgt er wel voor dat de banken dat financieringsgat hebben. Als je dat wilt oplossen ontkom je er niet aan naar het hele financiële stelsel te kijken, inclusief de pensioenfondsen. Het is daarom een goede zaak dat ook ingrijpender varianten worden onderzocht zoals de oprichting van een Nationale Hypotheek Instelling. In de loop van dit jaar zal een commissie, als het goed is, met een concrete uitwerking komen. Mocht er een goed alternatief op tafel liggen dan zou het kunnen zijn dat de hypotheekrente omlaag gaat, zij het dat dit niet het doel is. Dit project is gestart om onze funding te verbeteren, niet om de rente te verlagen. Het hoofddoel is vooral om te proberen de financiering van de Nederlandse woningmarkt te verbeteren. Verbanddoos voor de financiële sector Een wat hoger aandeel Nederland in de beleggingen van pensioenfondsen kan een impuls geven aan de Nederlandse economie en een stabielere basis bieden voor de financiering van de hypotheekschuld. 22

Uw pensioenbulletin juli 2011. Beleggingsbeleid doorgelicht. Beambtenfonds voor het Mijnbedrijf

Uw pensioenbulletin juli 2011. Beleggingsbeleid doorgelicht. Beambtenfonds voor het Mijnbedrijf Uw pensioenbulletin juli 2011 Beleggingsbeleid doorgelicht Beambtenfonds voor het Mijnbedrijf Externe deskundigen hebben in opdracht van het bestuur een zogenaamde ALM-studie (Asset Liability Management)

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom

Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Welkom Waar willen wij het met elkaar over hebben? Pensioen anno 2010 Stand van Zaken AOW en Pensioenakkoord 4

Nadere informatie

Veel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen

Veel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen Veel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen 1. De kwartaalcijfers van de pensioenfondsen zijn negatief. Hoe komt dat? Het algemene beeld is dat het derde kwartaal, en dan in het bijzonder de maand

Nadere informatie

Uw pensioenbulletin juli 2011. Beleggingsbeleid doorgelicht. Algemeen Mijnwerkersfonds

Uw pensioenbulletin juli 2011. Beleggingsbeleid doorgelicht. Algemeen Mijnwerkersfonds Uw pensioenbulletin juli 2011 Beleggingsbeleid doorgelicht Algemeen Mijnwerkersfonds Externe deskundigen hebben in opdracht van het bestuur een zogenaamde ALM-studie (Asset Liability Management) uitgevoerd.

Nadere informatie

Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord

Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Waarom langer doorwerken? De levensverwachting stijgt Elke generatie leeft langer dan de vorige. Dat is al langer bekend, maar de stijging van de levensverwachting

Nadere informatie

Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord

Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Waarom langer doorwerken? De levensverwachting stijgt Elke generatie leeft langer dan de vorige. Dat is al langer bekend, maar de stijging van de levensverwachting

Nadere informatie

Uitslag enquête Consumentenvertrouwen en kredietcrisis EénVandaag Opiniepanel 17-6-2008 22 000 deelnemers

Uitslag enquête Consumentenvertrouwen en kredietcrisis EénVandaag Opiniepanel 17-6-2008 22 000 deelnemers Uitslag enquête Consumentenvertrouwen en kredietcrisis EénVandaag Opiniepanel 17-6-2008 22 000 deelnemers Staat de Nederlandse economie er volgens u beter, slechter of ongeveer hetzelfde voor als 12 maanden

Nadere informatie

Gemiddelde hypotheekrentes in 2012 met NHG

Gemiddelde hypotheekrentes in 2012 met NHG rente rente Datum: 2 januari 2013 Terugblik renteontwikkeling 2012: de hypotheekmarkt is dood 2012 was een heel saai jaar. Er waren maar heel weinig wijzigingen in de hypotheekrentes. Je kunt wel zeggen

Nadere informatie

Wat u moet weten over beleggen

Wat u moet weten over beleggen Rabo BedrijvenPensioen Wat u moet weten over beleggen Beleggen voor het Rabo BedrijvenPensioen Uw werkgever betaalt pensioenpremies voor het Rabo BedrijvenPensioen. In deze brochure leest u hoe we deze

Nadere informatie

Klantprofiel Hypotheken

Klantprofiel Hypotheken Klantprofiel Hypotheken Klant 1 Klant 2 Naam.. Ondernemer ja nee ja nee Sinds.. Sinds. Dienstverband Fulltime Fulltime Part-time uur Part-time uur Vast Vast Flex/uitzend Flex/uitzend Bepaalde tijd Bepaalde

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores

Vraag Antwoord Scores Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 600 bezoekers (2.800 2.200) 2 maximumscore

Nadere informatie

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen?

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? 1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste oorzaken: 1. Nederlanders worden steeds ouder. Met name de laatste

Nadere informatie

2) Wanneer gaan de verschillende maatregelen in? Per 1 januari 2013

2) Wanneer gaan de verschillende maatregelen in? Per 1 januari 2013 Oktober 2012 Nieuws hypotheekrenteaftrek Zoals het er nu voorstaat zal er vanaf 2013 alleen aftrek worden genoten voor hypotheekrente bij minimaal een annuïtaire aflossing. Op dit moment mag je nog de

Nadere informatie

Beweging op de woningmarkt:

Beweging op de woningmarkt: Beweging op de woningmarkt: de rol van overheidbeleid Taco van Hoek Directeur EIB Grip op vermogen Utrecht, 19 april 2013 1 Inhoud Drie vragen Wat zijn de ontwikkelingen op de woningmarkt? Wat is het beeld

Nadere informatie

Onderzoek verkiezingsthema Woningmarkt

Onderzoek verkiezingsthema Woningmarkt Onderzoek verkiezingsthema Woningmarkt Over het onderzoek Aan het onderzoek deden 27.953 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 22 tot en met 28 augustus 2012. Over het

Nadere informatie

Speech van Klaas Knot bij het congres Ambitie loont Amsterdam, Wibauthuis, 10 november 2016

Speech van Klaas Knot bij het congres Ambitie loont Amsterdam, Wibauthuis, 10 november 2016 Speech van Klaas Knot bij het congres Ambitie loont Amsterdam, Wibauthuis, 10 november 2016 Amsterdam, Wibauthuis Klaas Knot heeft tijdens Ambitie Loont een congres georganiseerd door de Delta Lloyd Foundation,

Nadere informatie

Wij zijn VDZ. Onze boodschap is helder: niemand regelt je geldzaken. beter dan wij. Dat is niet arrogant bedoeld, maar het uitgangspunt

Wij zijn VDZ. Onze boodschap is helder: niemand regelt je geldzaken. beter dan wij. Dat is niet arrogant bedoeld, maar het uitgangspunt Wij zijn VDZ. Onze boodschap is helder: niemand regelt je geldzaken beter dan wij. Dat is niet arrogant bedoeld, maar het uitgangspunt van onze dienstverlening. Deze tijd vraagt om transparantie. Wij regelen

Nadere informatie

De economische wereldcrisis

De economische wereldcrisis Opdrachtenblad Inleiding In 1929 brak een crisis uit die in korte tijd de economie in een groot deel van de wereld aantastte. De economische crisis zou jaren duren, tot aan het begin van de Tweede Wereldoorlog.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 32 847 Integrale visie op de woningmarkt Nr. 118 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR WONEN EN RIJKSDIENST Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Een huis met een restschuld, kunt u dit voorkomen? www.zichtadviseurs.nl/hypotheken

Een huis met een restschuld, kunt u dit voorkomen? www.zichtadviseurs.nl/hypotheken Een huis met een restschuld, kunt u dit voorkomen? www.zichtadviseurs.nl/hypotheken De huizenprijzen zijn in Nederland sinds 2008 flink gedaald. Dat is goed nieuws voor starters die een huis willen kopen.

Nadere informatie

Kwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014

Kwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%

Nadere informatie

PENSIOEN 2.0 REGIOBIJEENKOMSTEN FEBRUARI EN MAART 2011

PENSIOEN 2.0 REGIOBIJEENKOMSTEN FEBRUARI EN MAART 2011 PENSIOEN 2.0 REGIOBIJEENKOMSTEN FEBRUARI EN MAART 2011 KORTE TERUGBLIK Kabinet Balkenende gevallen: sociale partners pakken kansen Het pensioen is van sociale partners samen, dus moeten wij ook samen naar

Nadere informatie

Notitie. 11 juni 2010. Datum. Onderwerp De meest gestelde vragen over het principe-akkoord AOW-pensioen. 1 Gemiddelde op basis van het verleden

Notitie. 11 juni 2010. Datum. Onderwerp De meest gestelde vragen over het principe-akkoord AOW-pensioen. 1 Gemiddelde op basis van het verleden Notitie Datum 11 juni 2010 Onderwerp De meest gestelde vragen over het principe-akkoord AOW-pensioen 1. Waarover gaat dit raadgevend referendum? De FNV heeft samen met de andere vakcentrales afspraken

Nadere informatie

Bijdrage Klaas Knot, president DNB, tgv het eerste Pensioenfederatiecongres in het Circustheater in Scheveningen op 10 november 2011

Bijdrage Klaas Knot, president DNB, tgv het eerste Pensioenfederatiecongres in het Circustheater in Scheveningen op 10 november 2011 Bijdrage Klaas Knot, president DNB, tgv het eerste Pensioenfederatiecongres in het Circustheater in Scheveningen op 10 november 2011 Ik ben vereerd dat ik hier vandaag tot u mag spreken. Ik besef namelijk

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Turfmarkt

Nadere informatie

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering. Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie

Nadere informatie

Gemeente Amersfoort BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Reglement van Orde van de Raad 2011 Docs.nr 4402318

Gemeente Amersfoort BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Reglement van Orde van de Raad 2011 Docs.nr 4402318 Gemeente Amersfoort BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Reglement van Orde van de Raad 2011 Docs.nr 4402318 Nr. 2013-99 Vragen van raadslid Frits Schoenmaker (SP), over Huurverhogingen n.a.v. WSW-rapport,

Nadere informatie

financiële dienstverlening

financiële dienstverlening Algemene gegevens cliënt Algemene gegevens partner Naam : Naam : Geboortedatum : Geboortedatum : Algemene Kennis en Ervaring 1. Wat weet u van hypotheken? 2. Wat weet u van beleggingsproducten? 3. Wat

Nadere informatie

Verantwoord lenen bij Delta Lloyd

Verantwoord lenen bij Delta Lloyd Verantwoord lenen bij Delta Lloyd Beste klant, De huizenprijzen zijn de laatste jaren flink gedaald. Daardoor houden steeds meer mensen na verkoop van de woning een restschuld over. Als de verkoopopbrengst

Nadere informatie

Goede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen

Goede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Goede tijden, slechte tijden Soms zit het mee, soms zit het tegen 1 De toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is de verkoopprijs van een product min de ingekochte

Nadere informatie

Renteprofiel en Risico-analyse

Renteprofiel en Risico-analyse Welke hypotheekvorm heeft u gekozen? Aflossingsvrije hypotheek (10 punten). Leven hypotheek (traditioneel), Annuïteiten hypotheek, Lineaire hypotheek (8 punten). Vermogensplanning hypotheek, Leven hypotheek

Nadere informatie

Klantprofiel. Waaruit blijkt dat?

Klantprofiel. Waaruit blijkt dat? Klantprofiel Wat is uw burgerlijke staat? o Alleenstaand o Gehuwd(gemeenschap van goederen) o Gehuwd(huwelijkse voorwaarden) o Samenwonend met samenlevingscontract o Samenwonend zonder samenlevingscontract

Nadere informatie

Belastingplan 2013: Wet herziening fiscale behandeling eigen woning

Belastingplan 2013: Wet herziening fiscale behandeling eigen woning Regelingen en voorzieningen CODE 3.2.3.30 verwachte wijzigingen Belastingplan 2013: Wet herziening fiscale behandeling eigen woning bronnen Informatieblad Woningmarkt 18.9.2012 Vragen en antwoorden over

Nadere informatie

6.1 De AOW. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Gehuwden of samenwonenden krijgen 100% van het minimumloon.

6.1 De AOW. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Gehuwden of samenwonenden krijgen 100% van het minimumloon. 6.1 De AOW In 1957 is in Nederland de AOW ingevoerd door premiers Willem Drees (PVDA). Iedereen die 65 jaar of ouder is, krijgt een uitkering van de staat. Deze uitkering hangt af van het aantal jaren

Nadere informatie

Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar

Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar Maart 215 stijgt naar 91 punten Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar De is in het eerste kwartaal van 215 gestegen van 88 naar 91 punten. Veel huishoudens kijken positiever vooruit en verwachten

Nadere informatie

Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli

Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE 18 juli 2013 1/10/2014 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen Resultaten - per vraag

Nadere informatie

Bijlage A. UW KLANTPROFIEL

Bijlage A. UW KLANTPROFIEL Bijlage A. UW KLANTPROFIEL Een financieel advies wordt niet alleen uitgebracht op basis van uw huidige financiële situatie en wensen en doelstellingen, maar ook op basis van uw kennis van, ervaring met

Nadere informatie

HYPOTHEEK INDEX 2E KWARTAAL 2016

HYPOTHEEK INDEX 2E KWARTAAL 2016 HYPOTHEEK INDEX 2E KWARTAAL 2016 De Hypotheek Index geeft ieder kwartaal inzicht in het consumentengedrag op het gebied van hypotheken. De kerncijfers zijn afkomstig van De Hypotheker die met ruim 10 procent

Nadere informatie

Consultatie nieuwe hypotheekrichtlijnen

Consultatie nieuwe hypotheekrichtlijnen Opgesteld door: Aangeboden door: Consultatie nieuwe hypotheekrichtlijnen De AFM doet voorstellen voor nieuwe richtlijnen voor de verstrekking van hypotheken. Deze nieuwe richtlijnen moeten consumenten

Nadere informatie

Hypotheek inventarisatieformulier

Hypotheek inventarisatieformulier Hypotheek inventarisatieformulier Datum gesprek : Ingangsdatum Hypotheek : Doel: Bestaande bouw NHG Nieuwbouw NHG Oversluiten NHG Herberekening 2 e hypotheek NHG Onderhandse verhoging Orientatie Personalia

Nadere informatie

special MILJOENENNOTA 2014 uitgaven 267,0 miljard inkomsten 249,1 miljard De miljoenennota en uw portemonnee.

special MILJOENENNOTA 2014 uitgaven 267,0 miljard inkomsten 249,1 miljard De miljoenennota en uw portemonnee. MILJOENENNOTA 2014 special De miljoenennota en uw portemonnee. inkomsten 249,1 miljard uitgaven 267,0 miljard Het kabinet heeft op Prinsjesdag bekend gemaakt hoe de begroting, met daarin het bezuinigingspakket

Nadere informatie

Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli

Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE Martijn Leppink Versie 2. 10 september 2013 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen

Nadere informatie

Achternaam: Voorletters: Roepnaam: Geslacht: man vrouw Titel: Adres: Postcode / Woonplaats: Telefoonnummer Privé: Telefoonnummer Zaak:

Achternaam: Voorletters: Roepnaam: Geslacht: man vrouw Titel: Adres: Postcode / Woonplaats: Telefoonnummer Privé: Telefoonnummer Zaak: 1. Achternaam: Voorletters: Roepnaam: Geslacht: man vrouw Titel: Adres: Postcode / Woonplaats: Telefoonnummer Privé: Telefoonnummer Zaak: Mobiel-nummer: E-mail: Fax: Fax: Geboortedatum: - - Roker: ja nee

Nadere informatie

De heer. Klantprofiel Pagina 1. Algemeen - Doelen

De heer. Klantprofiel Pagina 1. Algemeen - Doelen Klantprofiel Pagina 1 Algemeen - Doelen Welk(e) doel(en) heeft u in uw leven? (Meerdere opties zijn mogelijk) Nu lekker kunnen leven, geld opzij leggen voor inkomen later is minder belangrijk Zekerheid

Nadere informatie

Hypothekenexpress. Hypothekenexpress. Overstappen van groei naar excellent beheer. Overstappen van groei naar excellent beheer. Hypothekencongres 2012

Hypothekenexpress. Hypothekenexpress. Overstappen van groei naar excellent beheer. Overstappen van groei naar excellent beheer. Hypothekencongres 2012 Den Haag, 3 oktober 2012 Hypothekenexpress Overstappen van groei naar excellent beheer Hypothekencongres 2012 IG&H Consulting IG&H Consulting & Interim, & Interim, Utrecht Utrecht 2012 2012 Den Haag, 3

Nadere informatie

Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2

Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Als je moet kiezen welk plaatje je op je cijferlijst zou willen hebben,

Nadere informatie

Vragen en antwoorden pensioenakkoord

Vragen en antwoorden pensioenakkoord Vragen en antwoorden pensioenakkoord 1. Waarover gaat dit pensioenakkoord? Het pensioenakkoord gaat over drie onderwerpen: de AOW, de aanvullende pensioenen, en de kansen van ouderen op de arbeidsmarkt.

Nadere informatie

HYPOTHEEK INDEX 4E KWARTAAL 2016

HYPOTHEEK INDEX 4E KWARTAAL 2016 HYPOTHEEK INDEX 4E KWARTAAL 2016 De Hypotheek Index geeft ieder kwartaal inzicht in het consumentengedrag op het gebied van hypotheken. De kerncijfers zijn afkomstig van De Hypotheker, de grootste onafhankelijke

Nadere informatie

Economische vooruitzichten

Economische vooruitzichten Valt er nog wat te klagen? Economische vooruitzichten Jaap Koelewijn, 22 juni 2017 1 Agenda Nog even kort voorstellen Waarom duurde de crisis 10 jaar? Waarom gaat het beter? Wat zijn de bedreigingen? Adviezen

Nadere informatie

GEVOLGEN VERHUURDERSHEFFING investeringsmonitor corporaties 2013. Stec Groep B.V. 25 Februari 2013

GEVOLGEN VERHUURDERSHEFFING investeringsmonitor corporaties 2013. Stec Groep B.V. 25 Februari 2013 GEVOLGEN VERHUURDERSHEFFING investeringsmonitor corporaties 2013 Stec Groep B.V. 25 Februari 2013 INHOUDSOPGAVE INVESTERINGSMONITOR WONINGCORPORATIES 2013: VERHUURDERSHEFFING 1 3 Uitgaven verlagen 6 Inkomsten

Nadere informatie

Wat is er aan de hand moet onze pensioenen?

Wat is er aan de hand moet onze pensioenen? Wat is er aan de hand moet onze pensioenen? Casper van Ewijk, Netspar & University of Amsterdam KNAW Symposium, 9 januari 2014, Amsterdam Agenda Wat is een pensioen? Goed pensioen is een risicovol pensioen

Nadere informatie

De woningmarkt blijft in beweging, net als onze dienstverlening

De woningmarkt blijft in beweging, net als onze dienstverlening De woningmarkt blijft in beweging, net als onze dienstverlening Onderwerpen 28 april 2016 Nieuwe Steen 3 1625 HV HOORN 0229-234 334 info@bvw.nl www.bvw.nl Ouders kunnen kinderen helpen met de koopwoning

Nadere informatie

van het pensioenstelsel moet verbeteren en de procyclische werking ervan moet verkleinen.

van het pensioenstelsel moet verbeteren en de procyclische werking ervan moet verkleinen. 12 september 2013 Verklaring van de Stichting van de Arbeid, de Pensioenfederatie, FNV-Jong, CNV Jongeren, CSO (Unie KBO, PCOB, NVOG en Noom), ANBO, KNVG en FNV Senioren over de verdere uitwerking van

Nadere informatie

paraaf 1 paraaf 2 Cliëntprofiel

paraaf 1 paraaf 2 Cliëntprofiel Cliëntprofiel Personalia Voornaam Achternaam Dhr./Mevr. Dhr./Mevr. Adres Postcode woonplaats Land Burgerlijke staat * doorhalen wat niet van toepassing is alleenstaand gescheiden, weduw(e)naar gehuwd wel/niet*

Nadere informatie

Voorwoord. Nout Wellink President van de Nederlandsche Bank

Voorwoord. Nout Wellink President van de Nederlandsche Bank Voorwoord Sinds begin jaren negentig domineren koopwoningen de Nederlandse woningmarkt. Er worden stelselmatig meer koop- dan huurwoningen opgeleverd en het aantal koopwoningen is inmiddels groter dan

Nadere informatie

UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE

UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE 3 E KWARTAAL 211 Gemaakt voor NVM Wonen Gemaakt door NVM Data & Research Inhoudsopgave 1 Introductie enquête... 3 1.1 Periode... 3 1.2 Respons... 3 2 Staat van de woningmarkt...

Nadere informatie

Beleggingen institutionele beleggers in 2004 met 8,1 procent omhoog

Beleggingen institutionele beleggers in 2004 met 8,1 procent omhoog Publicatiedatum CBS-website Centraal Bureau voor de Statistiek 9 december 25 Beleggingen institutionele beleggers in 24 met 8,1 procent omhoog drs. J.L. Gebraad Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen,

Nadere informatie

Belasting betalen en Hypotheekrente aftrek. Ontwerp power point; Henk Douna

Belasting betalen en Hypotheekrente aftrek. Ontwerp power point; Henk Douna Belasting betalen en Hypotheekrente aftrek Ontwerp power point; Henk Douna De grootste financiële beslissing in een mensenleven 2 520.000.000.000,- ( 520 mrd) Totale hypotheekschuld van Nederlandse huishoudens

Nadere informatie

5.1 Het speelkwartier

5.1 Het speelkwartier 5.1 Het speelkwartier Economie gaat over het maken van keuzes. Iedereen maakt in het leven constant keuzes. Deze keuzes hebben economische gevolgen: Welke studie ga je volgen? Wanneer ga je op jezelf wonen?

Nadere informatie

Visie 2020 Onze belofte aan de deelnemers. Samen bouwen aan goed pensioen

Visie 2020 Onze belofte aan de deelnemers. Samen bouwen aan goed pensioen Visie 2020 Onze belofte aan de deelnemers Samen bouwen aan goed pensioen Inleiding ABP heeft een visie ontwikkeld voor de middellange termijn, de ABP-visie op 2020. Met deze visie willen wij richting geven

Nadere informatie

flits+ Het is veel in het nieuws, maar ik weet niet exact hoe mijn eigen pensioen eruit ziet Ik vind dat ik het moet lezen bpfhibin.

flits+ Het is veel in het nieuws, maar ik weet niet exact hoe mijn eigen pensioen eruit ziet Ik vind dat ik het moet lezen bpfhibin. pensioen Hoe warm loop jij voor het onderwerp pensioen? Informatie over uw pensioen Minder kans op verlaging, ook minder kans op indexatie Bpf HiBiN kiest voor online en digitaal Waar houdt het bestuur

Nadere informatie

Kinderen Roepnaam Voorletters Achternaam Geboortedatum Geslacht Woonsituatie Man Vrouw Thuis Uit

Kinderen Roepnaam Voorletters Achternaam Geboortedatum Geslacht Woonsituatie Man Vrouw Thuis Uit Inventarisatieformulier Persoonsgegevens Achternaam (cliënt) Geslacht Man Vrouw Voorletters Roepnaam Geboortedatum Roker Ja Nee E-mail adres Telefoonnummer mobiel Uw opleidingsniveau LBO MBO HBO Universitair

Nadere informatie

Hypotheek Index Q2 2017

Hypotheek Index Q2 2017 Hypotheek Index Q2 2017 De Hypotheker vergeleek de cijfers in 2017 met die van 2016. Sterke groei jonge huizenkopers Het aandeel jonge starters op de woningmarkt is in het tweede kwartaal van 2017 sterk

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores

Vraag Antwoord Scores Opgave 1 Hoe verdelen we de zorgkosten? 1 maximumscore 2 Stel het bbp op 100 en het totaal van de zorgkosten op 9 9 1,035 24 = 9 2,283328 = 20,55 1 100 1,0132 24 = 136,99 20,55 136,99 100% = 15% (en dat

Nadere informatie

Verantwoord lenen bij OHRA

Verantwoord lenen bij OHRA OHRA Hypotheken 2 Verantwoord lenen bij OHRA Inhoud 1. Belastingregels 5 2. Wilt u meer zekerheid over het terugbetalen? 7 2.1 Een deel van uw lening eerder terugbetalen 8 2.2 Een andere aflosvorm kiezen

Nadere informatie

Te weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.

Te weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken. Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar

Nadere informatie

KLANTPROFIEL VOOR EEN ORIËNTATIE GESPREK

KLANTPROFIEL VOOR EEN ORIËNTATIE GESPREK UW KLANTPROFIEL KLANTPROFIEL VOOR EEN ORIËNTATIE GESPREK Een financieel advies wordt niet alleen uitgebracht op basis uw huidige financiële situatie en wensen en doelstellingen, maar ook op basis uw kennis,

Nadere informatie

Eén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis.

Eén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis. Respons Van 25 juni tot en met 5 juli is aan de leden van het Brabantpanel een vragenlijst voorgelegd met als thema Kredietcrisis. Ruim de helft van de 1601 panelleden (54%) vulde de vragenlijst in. Hieronder

Nadere informatie

Sectorwerkstuk Economie Economische crisis

Sectorwerkstuk Economie Economische crisis Sectorwerkstuk Economie Economische crisis Sectorwerkstuk door A. 2214 woorden 2 februari 2013 6,6 119 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Deelvraag 1: Wat zijn de oorzaken van de Economische

Nadere informatie

Vragenlijst. Naam cliënt : Datum afspraak: Inkomen

Vragenlijst. Naam cliënt : Datum afspraak: Inkomen Naam cliënt : Datum afspraak: Vragenlijst Inkomen Verwacht u de komende 2 5 jaar wijzigingen in uw inkomenssituatie door bijv. gezinsuitbreiding, functieverbetering, indiensttreding bij een andere werkgever

Nadere informatie

Ten eerste: afschaffing van de al genoemde doorsneesystematiek en ten

Ten eerste: afschaffing van de al genoemde doorsneesystematiek en ten Dames en heren, Hartelijk dank voor de uitnodiging om hier vandaag op uw symposium te komen spreken. Als koepel van verenigingen van gepensioneerden wil de KNVG de belangen van gepensioneerden behartigen

Nadere informatie

Hoe zit het met mijn prepensioen?

Hoe zit het met mijn prepensioen? We zorgen ervoor dat u goed zit Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer Printvriendelijke versie Waarom deze brochure? Het is prettig als u eerder kunt stoppen met werken.

Nadere informatie

RBS pensioen update. Van premie tot pensioen

RBS pensioen update. Van premie tot pensioen RBS pensioen update Van premie tot pensioen Hoe is uw pensioen opgebouwd? Waarom zitten veel pensioenfondsen nu in de problemen? Hoe ziet de toekomst van pensioen in Nederland eruit? In deze RBS Pensioen

Nadere informatie

Binnenkort heb je een afspraak met één van onze adviseurs. Om je goed van dienst te kunnen zijn, hebben wij informatie van je nodig.

Binnenkort heb je een afspraak met één van onze adviseurs. Om je goed van dienst te kunnen zijn, hebben wij informatie van je nodig. het klantprofiel Binnenkort heb je een afspraak met één van onze adviseurs. Om je goed van dienst te kunnen zijn, hebben wij informatie van je nodig. Waarom een klantprofiel? Het klantprofiel heeft als

Nadere informatie

Pensioen Nieuws. Wat komt er op ons af? #10 januari 14. Pensioenfonds

Pensioen Nieuws. Wat komt er op ons af? #10 januari 14. Pensioenfonds Pensioen Nieuws Een uitgave van Stichting Pensioenfonds AVEBE #10 januari 14 1 Wat komt er op ons af? Dekkingsgraad stabiel Alle pensioenen omhoog 2 Tijdelijke pensioenregeling 1 jaar verlengd 3 Anw-hiaatpensioenregeling

Nadere informatie

Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer

Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer We zorgen ervoor dat u goed zit 2 Waarom deze brochure? Het is prettig als u eerder kunt stoppen met werken. U moet dan uw rekeningen

Nadere informatie

a Wie lenen er allemaal voor de aanschaf van een duurzaam consumptiegoed? b Wie lenen er allemaal wegens een onverwachte tegenslag?

a Wie lenen er allemaal voor de aanschaf van een duurzaam consumptiegoed? b Wie lenen er allemaal wegens een onverwachte tegenslag? Eindtoets hoofdstuk 1 Kopen doe je zo (CONSUMEREN) 1.3 Ik spaar, leen en beleg mijn geld 1 REDENEN OM TE SPAREN Hier staan zes mensen die sparen: Linda zet geld opzij voor haar vakantie Roy belegt in aandelen

Nadere informatie

ARTIKELEN SPAARRENTE FORS LAGER, INFLATIE STIJGT VERDER

ARTIKELEN SPAARRENTE FORS LAGER, INFLATIE STIJGT VERDER ARTIKELEN SPAARRENTE FORS LAGER, INFLATIE STIJGT VERDER ARTIKEL 1 Ook in juli 2013 worden de spaarrente's verder verlaagd Bron: financieel Dagblad d.d. 7 augustus 2013 De rentestijging op de kapitaalmarkt

Nadere informatie

Beleggen voor het Rabo BedrijvenPensioen

Beleggen voor het Rabo BedrijvenPensioen Beleggen voor het Rabo BedrijvenPensioen Wat u moet weten over beleggen Uw werkgever betaalt pensioenpremies voor het Rabo BedrijvenPensioen. In deze brochure leest u hoe we die premies voor u beleggen.

Nadere informatie

Het managen van balansen, risico s, risicoprofielen waar u allen druk mee bezig bent, herken ik dus goed.

Het managen van balansen, risico s, risicoprofielen waar u allen druk mee bezig bent, herken ik dus goed. Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij DNB, tijdens het beleggersberaad van Pensioen Pro op 8 oktober 2015, getiteld Beleggen tussen twee vuren. In zijn speech ging Boertje

Nadere informatie

Leidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014

Leidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014 Leidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014 1 EUROPA De politiek gebruikt Europa vaak om niets vermoedende burgers wijs te maken dat regelgeving noodzakelijk is, omdat Brussel het

Nadere informatie

U betaalt rente voor uw hypotheek. Hoe komt deze rente tot stand?

U betaalt rente voor uw hypotheek. Hoe komt deze rente tot stand? U betaalt rente voor uw hypotheek. Hoe komt deze rente tot stand? 1 Inhoud Wat is een hypotheek precies? 3 Goed om even te weten. 6 2 Wat is een hypotheek precies? U heeft een hypotheek. Dat is een geldlening.

Nadere informatie

Uw pensioenbulletin juli 2014. Een verzekeraar garandeert uw pensioen. Algemeen Mijnwerkersfonds

Uw pensioenbulletin juli 2014. Een verzekeraar garandeert uw pensioen. Algemeen Mijnwerkersfonds Uw pensioenbulletin juli 2014 Een verzekeraar garandeert uw pensioen Algemeen Mijnwerkersfonds Het gaat relatief goed met het AMF. Maar voor de lange termijn zijn er veel onzekerheden. Daarom loopt nu

Nadere informatie

Agenda. De Rit van Rutte II. De kool en de geit

Agenda. De Rit van Rutte II. De kool en de geit Prinsjesdaglezing Agenda De Rit van Rutte II De kool en de geit 2 Nederlandse economie is tijdens Rutte II weer gaan groeien 5 4 3 2 1 0-1 -2-3 -4-5 % % 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 5 4 3 2 1 0-1

Nadere informatie

Klantprofiel (deel B)

Klantprofiel (deel B) Klantprofiel (deel B) Persoonlijk, Doordacht & Transparant Klantprofiel (deel B) 1 Inkomenssituatie Verwacht u de komende 2 5 jaar wijzigingen in uw inkomenssituatie door bijv. gezinsuitbreiding, functieverbetering,

Nadere informatie

Hypotheek. Wilt u Nationale Hypotheekgarantie? Ja Nee

Hypotheek. Wilt u Nationale Hypotheekgarantie? Ja Nee Het klantprofiel moet inzicht geven in uw (financiële) situatie en uw wensen/doelstellingen als u een inkomensterugvalmee maakt. De volgende gegevens worden van u gevraagd: uw financiële positie, kennis,

Nadere informatie

Speech Klaas Knot, PBM Pensioensymposium, 19 mei 2016

Speech Klaas Knot, PBM Pensioensymposium, 19 mei 2016 Speech Klaas Knot, PBM Pensioensymposium, 19 mei 2016 Allereerst wil ik de organisatie graag hartelijk bedanken voor de uitnodiging om hier te spreken. Het thema van vandaag - de toekomst van ons pensioenstelsel

Nadere informatie

De bal ligt bij de sector

De bal ligt bij de sector ECONOOM LANS BOVENBERG De bal ligt bij de sector nummer 6, december 2012 VERZEKERD! 11 Hij is een van de 22 economen die dit voorjaar een stappenplan voor het kabinet hebben geschreven voor de hervorming

Nadere informatie

Pensioencommunicatie start bij de werkgever

Pensioencommunicatie start bij de werkgever Pensioencommunicatie start bij de werkgever Artikel Senior adviseur collectieve pensioenen J. Arts (Pon) Pensioencommunicatie start bij de werkgever Welke maatregelen kan de werkgever nemen om het pensioenbewustzijn

Nadere informatie

OMGAAN MET VERGRIJZING

OMGAAN MET VERGRIJZING OMGAAN MET VERGRIJZING 1. Waar gaat het om? We worden gemiddeld steeds ouder: de samenleving vergrijst. Hierdoor ontstaan er vragen over het aantal werkenden en financiële zaken Werk is volgens het CNV

Nadere informatie

E F F E C T U E E L. augustus 2011-18. Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh

E F F E C T U E E L. augustus 2011-18. Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh E F F E C T U E E L augustus 2011-18 Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh Hilaire van den Bergh werkt bij BCS Vermogensbeheer B.V. te Rotterdam. De inhoud van deze publicatie schrijft hij

Nadere informatie

Vragen formulier Klanten Profiel

Vragen formulier Klanten Profiel Vragen formulier Klanten Profiel U heeft ons verzocht, om gezamenlijk, een gedegen voorstel ten aanzien van uw hypotheek uit te brengen. Om tot een advies te komen voor een complex product zijn klantgegevens

Nadere informatie

Woningmarktcijfers: huidige stand van zaken & blik op de toekomst. Pieter van Santvoort, 15 april 2014 @pmjvansantvoort

Woningmarktcijfers: huidige stand van zaken & blik op de toekomst. Pieter van Santvoort, 15 april 2014 @pmjvansantvoort Woningmarktcijfers: huidige stand van zaken & blik op de toekomst Pieter van Santvoort, 15 april 2014 @pmjvansantvoort Onze diensten Van Santvoort Makelaars helpt al sinds 1976 bij transacties van: Bestaande

Nadere informatie

KLANTPROFIEL. Adres. Telefoon privé: Telefoon mobiel: E-mail : Geboortedatum : Naam partner : Voorletters:

KLANTPROFIEL. Adres. Telefoon privé: Telefoon mobiel: E-mail : Geboortedatum : Naam partner : Voorletters: KLANTPRFIEL RELATIENUMMER PERSNLIJKE GEGEVENS KLANT EN PARTNER Naam klant Voornaam Adres Postcode : Voorletters: : Titel : : : Woonplaats: Telefoon privé: Telefoon mobiel: E-mail : Geboortedatum : Naam

Nadere informatie

Klantprofiel van. Inkomensdaling. Uw huidige netto gezinsinkomen per maand is:

Klantprofiel van. Inkomensdaling. Uw huidige netto gezinsinkomen per maand is: Klantprofiel van Uw toekomstverwachtingen Een hypotheek betekent meestal een langlopende financiële verplichting. De betaalbaarheid van uw hypotheek kan onder druk komen te staan wanneer uw inkomen daalt

Nadere informatie

Sparen of lenen Waarom?

Sparen of lenen Waarom? Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Sparen of lenen Waarom? 1 Als tijd duur is betaal je veel rente Als de rente hoog is zullen mensen minder lenen en meer sparen! 2 Investeren in je toekomst Door

Nadere informatie

Kleurpagina vraagkaartjes beginner Ruilen over de tijd Quiz. Deze pagina 2 keer printen daarna op de achterkant de vraagkaartjes Ruilen over de tijd

Kleurpagina vraagkaartjes beginner Ruilen over de tijd Quiz. Deze pagina 2 keer printen daarna op de achterkant de vraagkaartjes Ruilen over de tijd Kleurpagina vraagkaartjes beginner Ruilen over de tijd Quiz. Deze pagina 2 keer printen daarna op de achterkant de vraagkaartjes Ruilen over de tijd quiz beginner printen en uitsnijden of knippen. Bijlage

Nadere informatie

CBS: Koopkracht van werknemers in de zorg gestegen

CBS: Koopkracht van werknemers in de zorg gestegen Persbericht PB14 037 02 06 2014 16.00 uur CBS: Koopkracht van werknemers in de zorg gestegen Koopkracht van werknemers in gezondheids- en welzijnszorg steeg in 2008-2012 elk jaar Zelfstandigen en pensioenontvangers

Nadere informatie