Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol"

Transcriptie

1 Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol Geldig vanaf 1januari 201 voor een periode van jaar

2 Beschrijving Toerekeningssysteem voor kosten en opbrengsten van luchtvaartactiviteiten Versie na goedkeuring door de Autoriteit Consument & Markt Schiphol, juli 2015

3 Voorwoord In de Wet Luchtvaart, inzake de exploitatie van de luchthaven Schiphol (Wet luchtvaart 28074), en bijbehorende Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) is onder andere de economische regulering van de luchtvaartactiviteiten opgenomen. In artikel 8.25g van de Wet luchtvaart is beschreven dat de exploitant een Toerekeningssysteem voor kosten en opbrengsten voor de luchtvaartactiviteiten moet opstellen en dit ter goedkeuring moet voorleggen aan de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Op grond van artikel 12 van de AMvB verleent de ACM, na inwerkingtreding van de artikelen 8.25d tot en met 8.25j van de wet, goedkeuring aan het Toerekeningssysteem voor ten hoogste vier jaar en vervolgens telkens voor ten hoogste vijf jaar. Schiphol Group heeft voor de periode 2016 tot en met 2018 het Toerekeningssysteem in april 2015 ter goedkeuring voorgelegd aan de ACM. De ACM heeft op 14 juli 2015 het Toerekeningssysteem voor de periode 2016 tot en met 2018 goedgekeurd. In 2015 heeft Schiphol een organisatie aanpassing doorgevoerd in de Assetmanagement organisatie. Deze aanpassing valt niet binnen de kaders van HD 9 mogelijkheid tot tussentijdse wijzigingen in het Toerekeningssysteem. Schiphol heeft deze wijzigingen doorgevoerd in de versie van het Toerekeningssysteem. In het kader van de goedkeuring van het voorgaande Toerekeningssysteem heeft overleg plaatsgevonden over onderwerpen waarover Schiphol Group en de ACM verschillende zienswijzen hebben ten aanzien van de toepassing van de wet- en regelgeving met betrekking tot de toerekenbaarheid aan luchtvaartactiviteiten. Om duidelijkheid aan de markt en aan de eigen positie van Schiphol Group te verschaffen hebben wij besloten de toerekening van de punten waarover verschil van inzicht bestond aan te passen conform de visie van de ACM. In het Toerekeningssysteem vanaf het jaar 2016 is de toerekening van deze punten ongewijzigd gelaten maart juni In het kader van de benodigde herziene goedkeuring voor de periode 2016 tot en met 2018 heeft Schiphol het Toerekeningssysteem in april 2015 ter goedkeuring voorgelegd aan de ACM. De ACM heeft het Toerekeningssysteem goedgekeurd. Schiphol zal het Toerekeningssysteem opnieuw herzien en ter goedkeuring aanbieden aan ACM ten behoeve van vaststelling van tarieven voor een periode van zes jaar, welke zal plaatsvinden onder de voorziene nieuwe Wet luchtvaart. Teneinde maximale helderheid aan alle partijen te geven kiest Schiphol Group ervoor om de bedoelde punten hier te noemen. Bij elk punt wordt kort de argumentatie weergegeven met betrekking tot de wijze waarop de toerekening aan luchtvaartactiviteiten volgens Schiphol Group zou moeten plaatsvinden. Prijsvorming voor interne leveringen Naast luchtvaartactiviteiten, zoals gedefinieerd in het Besluit exploitatie luchthaven Schiphol artikel 2, onderneemt NVLS ook een aantal niet-luchtvaartactiviteiten. Deze activiteiten worden ondernomen omdat hiervoor een externe markt aanwezig is. Ten behoeve van de uitvoering van luchtvaartactiviteiten wordt een aantal diensten afgenomen van niet-luchtvaart onderdelen. In de situatie dat NVLS alleen luchtvaartactiviteiten zou uitvoeren, dan werden deze diensten niet intern voortgebracht en moesten deze diensten worden afgenomen van een externe leverancier. Schiphol Group is van mening dat voor deze leveringen als tarief de actuele externe prijs dient te worden gehanteerd. Schiphol Group is van mening dat de hantering van de actuele externe prijs wordt ondersteund door de wet- en regelgeving. In de specifieke toelichting op artikel 8 wordt allereerst uitleg gegeven aan het beginsel van dual till:.. luchtvaartactiviteiten en de overige activiteiten worden geheel eigenstandig verricht... Verder zegt de Nota van toelichting op de AMVB dat, om te voldoen aan de verplichtingen van de Wet, het noodzakelijk is dat de exploitant niet alleen in de financiële verantwoording, maar ook in de kostentoerekening een ondubbelzinnig onderscheid maakt tussen de gereguleerde activiteiten en de niet gereguleerde activiteiten. NVLS geeft aan dit vereiste invulling door haar systeem van toerekening waarin een duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen de gereguleerde luchtvaartactiviteiten en de niet gereguleerde overige activiteiten. In de Nota van toelichting is tevens aangegeven dat er van uit wordt gegaan dat voor de Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 1

4 luchtvaartactiviteiten geldt dat deze vanuit een economische machtspositie worden aangeboden. Dit is niet van toepassing op de niet-gereguleerde niet-luchtvaartactiviteiten. De betreffende diensten kunnen ook van een externe partij worden betrokken. De prijs waartegen deze diensten worden betrokken voldoet tenslotte aan de eis van marktconformiteit, zoals vastgelegd in artikel 8.25 van de Wet luchtvaart. In het Toerekeningssysteem zoals nu beschreven, wordt voor deze interne leveringen als tarief de historische kostprijs gehanteerd, waarbij de component vermogenskosten wordt bepaald op basis van de WACC voor luchtvaartactiviteiten. Toerekening van strategische gronden aan de Regulatory Asset Base (RAB). Schiphol Group heeft reeds diverse grondposities, gelegen rondom de luchthaven Schiphol, in eigendom. Tevens koopt Schiphol Group van tijd tot tijd nieuwe strategische grondposities, zodat de toekomstige uitbreiding van de luchthaven gerelateerde activiteiten veilig gesteld kan worden. Op termijn is deze extra areaalruimte benodigd om te kunnen voldoen aan de wettelijk vastgelegde verplichting om Schiphol verder als Mainport te kunnen ontwikkelen. Conform de bepalingen uit de Wet luchtvaart is Schiphol Group verplicht om invulling te geven aan de continuïteit van de Mainport (zie art 8.2a lid 3 en 8.25a). Om aan deze verplichtingen te kunnen voldoen moet Schiphol tijdig over de benodigde gronden kunnen beschikken om capaciteitsuitbreidingen te kunnen realiseren. Schiphol Group is van mening dat de strategische gronden mogen worden toegerekend aan de RAB, omdat het aanhouden van strategische gronden wordt gedaan uit oogpunt van verantwoordelijkheid van Schiphol Group met betrekking tot ontwikkeling van de Mainport en het (op langere termijn) leidt tot financieel voordeel voor de sector. Deze gronden verschillen van activa in aanbouw in die zin dat ze voor langere termijn worden aangehouden; Schiphol Group is daarom van mening dat voor het in strategische gronden geïnvesteerde vermogen een normale kapitaalsvergoeding in de tarieven moet worden opgenomen. In het Toerekeningssysteem zoals hier beschreven worden over de strategische grondreserves geen kosten voor kapitaalbeslag berekend, zolang deze gronden niet in gebruik zijn genomen voor luchtvaartactiviteiten. Ten behoeve van een gedeeltelijke dekking van het kapitaalbeslag door deze grondreserves, wordt er op het moment van ingebruikname bouwrente, exclusief de kredietopslag van 65bp, berekend voor de vijf daaraan voorafgaande jaren. Moment van opname van activa in de RAB De planning van investeringen van Schiphol Group vindt plaats na afstemming met haar gebruikers. Doordat het moment van daadwerkelijke ingebruikname van activa in voorkomende gevallen afhankelijk is van de wensen van gebruikers, kan een afwijking ontstaan met de oorspronkelijke planning. Schiphol Group acht het redelijk om de kosten van het vermogensbeslag in deze gevallen toe te rekenen aan de luchtvaartactiviteiten en is daarom van mening dat activa mogen worden geactiveerd én toegerekend aan de RAB vanaf het moment dat zij gereed zijn voor gebruik. In het Toerekeningssysteem zoals hier beschreven worden activa pas toegerekend aan de RAB vanaf het moment van ingebruikname van het actief voor luchtvaartactiviteiten. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 2

5 Dit document dient als beschrijving van het Toerekeningssysteem en is ten behoeve van de benodigde goedkeuring voorgelegd aan en goedgekeurd door de ACM. Het document bestaat uit de volgende twee onderdelen: 1. Beschrijving Toerekeningssysteem voor kosten en opbrengsten van luchtvaartactiviteiten. Dit deel bevat de principes op welke wijze toerekening wordt gedaan. 2. Bijlagen: overzichten Regulatory Asset Base, doorbelastingen en allocaties per kostenplaats plus diverse detail overzichten. Binnen de directie van Schiphol Group valt het Toerekeningssysteem onder de verantwoordelijkheid van de CFO, Drs E.A. de Groot. Zij wordt daarbij geassisteerd door de contactpersonen: Ir H.J. Hofstede RC (Manager Control & Pricing, Business Area Aviation) Drs YC van den Broek RA (Manager Pricing & Regulatory Affairs, Business Area Aviation) In dit document wordt naast N.V. Luchthaven Schiphol de handelsnaam Schiphol Group gebruikt. Daarbij wordt Schiphol Group geacht het gehele bedrijf inclusief haar dochtermaatschappijen en deelnemingen te omvatten, tenzij expliciet of uit de context het tegendeel blijkt. Drs Van der Geest Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 3

6 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD...1 INHOUDSOPGAVE INLEIDING WETTELIJK KADER ALGEMEEN BEGINSELEN VAN MARKTCONFORMITEIT, PROPORTIONALITEIT EN INTEGRALITEIT TOEREKENINGREGELS IN ARTIKEL 8 EN 9 BESLUIT EXPLOITATIE LUCHTHAVEN SCHIPHOL STRATEGIE EN BELEID WET LUCHTVAART ORGANISATIE EN FINANCIËLE VERANTWOORDINGSTRUCTUUR TOEREKENINGSSYSTEEM TOEREKENINGMETHODIEK Primaire vastlegging Totstandkoming Business Area informatie Stappen in de toerekening: doorbelasten en alloceren Aansluiting organisatie financiële verantwoordingstructuur Beschrijving van faciliteiten en diensten t.b.v. luchtvaartactiviteiten TOTSTANDKOMING FINANCIËLE INFORMATIE Algemeen Prijsvorming bij toerekening Beginselen m.b.t. de vaststelling van vermogen en resultaat Bepaling van de Regulatory Asset Base Aansluiting verschillen tussen externe Jaarrekening en de Financiële Verantwoording ten behoeve van de Wet luchtvaart Bedrijfseconomische principes Financiële verantwoording Verkoop van Materiële Vaste Activa Registratie Materiële Vaste Activa Proces om te komen tot een financiële verantwoording conform de Wet luchtvaart Verrekening van exploitatieverschillen met gebruikers Verschil in materialiteit UITWERKING TOEREKENING BELANGRIJKSTE GEDEELDE KOSTEN Toerekening activa en afschrijvingskosten Terminal complex: m² verdeling Toerekening exploitatiekosten Terminalcomplex (exclusief afschrijvingen) Toerekening security kosten Toerekening landzijdige infrastructuur Toerekening kosten centrale stafafdelingen Toezichtskosten ACM UITWERKING TOEREKENING OPBRENGSTEN CONFORMITEIT WET LUCHTVAART Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 4

7 6. FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE ALGEMENE GRONDSLAGEN SPECIFIEKE GRONDSLAGEN Materiële vaste activa en afschrijvingen Voorzieningen ADMINISTRATIESYSTEMEN PLANNING & CONTROL CYCLUS Voorcalculatie: Strategisch Plan, Tactisch Plan en Jaarverwachting Opbrengsten Kosten Asset base / Investeringen Kwaliteitsindicatoren Nacalculatie: Realisatie BEHEERORGANISATIE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE LIJNORGANISATIE BORGING VAN DE WERKING VAN HET TOEREKENINGSSYSTEEM Systeem audit Procedures Wijzigingen in organisatie en of activiteiten TOEZICHT DOOR EXTERNE ACCOUNTANT Toezicht op de geconsolideerde Jaarrekening Toezicht op de Jaarrekening met betrekking tot luchtvaartactiviteiten VASTSTELLING VERMOGENSKOSTENVOET (WACC) METHODE VAN VASTSTELLING WACC PARAMETERS Gefixeerde variabelen Variabelen die jaarlijks worden vastgesteld PROCEDURE VAN VASTSTELLING VAN DE WACC MOGELIJKHEID TOT TUSSENTIJDSE WIJZIGINGEN IN HET TOEREKENINGSSYSTEEM INLEIDING ALGEMENE VOORWAARDEN SPECIFIEKE VOORWAARDEN BIJLAGEN 1. Activa / Regulatory Asset Base overzichten 2. Kostenplaatsoverzichten 3. Doorbelastingen per kostenplaats 4. Allocaties per kostenplaats 5. Overzicht van deelnemingen 6. Plattegrond met landzijdige infrastructuur arealen 7. Forfaitaire vaststelling van m2 correcties Terminal complex Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 5

8 1. Inleiding Dit document beschrijft op welke wijze kosten (waaronder materiële vaste activa) en opbrengsten van geheel Schiphol Group worden toegerekend aan de verschillende bedrijfsactiviteiten. Deze toerekening geldt vanaf 1 januari Bij de beschrijving ligt de nadruk op de luchtvaartactiviteiten, zoals deze zijn gedefinieerd in artikel 2 van het Besluit exploitatie luchthaven Schiphol. Artikel 8.25 g van de Wet luchtvaart vereist de vaststelling van een Toerekeningssysteem voor de kosten en opbrengsten van deze luchtvaartactiviteiten. Voor deze luchtvaartactiviteiten dient een gescheiden administratie te worden gevoerd binnen de boekhouding en dient een afzonderlijke financiële verantwoording te worden opgeleverd In de financiële verantwoording van Schiphol Group wordt onderscheid gemaakt naar een viertal Business Areas: Aviation, Consumers Products & Services, Real Estate en Alliances & Participations. In het kader van, de voor externe verslaggeving vereiste, verstrekking van segmentinformatie, rapporteert Schiphol Group ook in haar Jaarverslag en specifiek in de Jaarrekening over deze vier Business Areas. De luchtvaartactiviteiten, zoals gedefinieerd in artikel 2 van het Besluit exploitatie luchthaven Schiphol, zijn geheel opgenomen in één van de Business Areas: Aviation. Zodoende is in de financiële administratie en de rapportage al zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de voorschriften van de Wet luchtvaart. De gepubliceerde informatie over de Business Area Aviation in het Jaarverslag (conform IFRS en de BW 2 titel 9) is niet exact gelijk aan de informatie over luchtvaartactiviteiten conform de Wet luchtvaart. Hoofdstuk 5 van dit document verklaart op welke wijze Aviation informatie ten behoeve van het Jaarverslag wordt aangepast tot de informatie over luchtvaart- en beveiligingsactiviteiten ten behoeve van de Wet luchtvaart. Schiphol Group past sinds 1998 het systeem toe waarbij de kosten, opbrengsten en activa worden toegerekend aan de verschillende Business Areas. De Business Area informatie heeft een drieledig doel, hetgeen de betrouwbaarheid ten goede komt: Intern: Inzicht in de prestaties van de verschillende Business Areas Extern: Segmentinformatie ten behoeve van de Jaarrekening Informatie benodigd voor de vaststelling van de tarieven voor luchtvaartactiviteiten en de verantwoording hierover Een groot deel van de kosten en opbrengsten kan direct worden toegewezen aan een Business Area, zoals start- en landingsbanen (Aviation) of commercieel vastgoed (Real Estate). Echter, er zijn ook gedeelde kosten, bijvoorbeeld het terminalcomplex, waarvoor een Toerekeningssysteem nodig is om de financiële informatie per Business Area te verkrijgen. De ontwikkeling van de toerekeningsystematiek heeft sinds 1998 niet stil gestaan. Op hoofdlijnen heeft het Toerekeningssysteem zijn oorspronkelijke vorm behouden, echter door de jaren heen zijn de gehanteerde methodiek en principes aanzienlijk verfijnd, gericht op verbetering van de toerekening. Voor de eerste opstelling van het Toerekeningssysteem op grond van de Wet luchtvaart, is het systeem in 2006/2007 volledig geëvalueerd. Het door de ACM goedgekeurde Toerekeningssysteem vanaf het jaar 2007 is tot stand gekomen op grond van de regels zoals vastgelegd in het wettelijk kader en de inzichten in een zo zuiver mogelijke bedrijfseconomische toerekening op grond van de toenmalige organisatie. Ten opzichte van de voorgaande versies is in het Toerekeningssysteem vanaf 2017 een aantal wijzigingen aangebracht. Deze wijzigingen zijn grotendeels het gevolg van wijzigingen in de 2016 Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 6

9 organisatie van Schiphol Group. Op enkele punten is de toerekening van specifieke activiteiten aangepast. De directie van Schiphol Group is verantwoordelijk voor het bestuur en beheer van de onderneming. In het kader van de Wet luchtvaart heeft zij mede de opdracht om Mainport ontwikkelingen van Schiphol te waarborgen. Het bestuur en beheer van de onderneming is gebaseerd op algemeen aanvaarde bedrijfseconomische principes. Dit betekent dat uitgaven met betrekking tot exploitatie en investeringen zijn gebaseerd op economische principes. Hiertoe kent Schiphol Group planning en control procedures zoals; Tactische Planning, budgettering, jaarverwachting [inschatting elk kwartaal van resultaat lopend jaar], maandrapportages et cetera. Verder hanteert Schiphol Group procedures om het nut en de noodzaak van investeringen te toetsen om zodoende een bedrijfseconomisch afgewogen investeringskeuze te maken. Verder zijn er, na overleg met de ACM, veel tekstuele verduidelijkingen opgenomen. etcetera Het Toerekeningssysteem is zo opgebouwd dat er een zuivere scheiding is van de toerekening van kosten, opbrengsten en materiële vaste activa aan de luchtvaartactiviteiten en overige activiteiten. Hoe dit plaats vindt wordt in dit document beschreven. In hoofdstuk 2 wordt allereerst een uiteenzetting gegeven van het wettelijke kader voor de exploitatie van de luchthaven en van de toerekening van kosten en opbrengsten aan de luchtvaartactiviteiten. Vervolgens wordt in de hoofdstukken 3 en 4 op hoofdpunten een toelichting gegeven op de strategie, de organisatie en de financiële verantwoordingstructuur van Schiphol Group. Het Toerekeningssysteem wordt beschreven in hoofdstuk 5. Daarbij wordt ingegaan op de gehanteerde methodiek en principes én de toerekening van de belangrijkste gedeelde kosten. In hoofdstuk 6 en 7 wordt de verwerking in de administratieve systemen en de beheerorganisatie van het Toerekeningssysteem beschreven. In hoofdstuk 8 wordt uitleg gegeven over de vaststelling van de vermogenskosten. Gedurende de periode waarvoor de ACM goedkeuring heeft verleend aan het Toerekeningssysteem kunnen wijzigingen optreden in de organisatie van Schiphol Group. Hoofdstuk 9 bevat een beschrijving van de voorwaarden waaronder het mogelijk is om tussentijdse wijzigingen aan te brengen in het Toerekeningssysteem, zonder dat de procedure van artikel 8.25g van de Wet luchtvaart moet worden doorlopen. De details van het Toerekeningssysteem zijn opgenomen in de verschillende bijlagen. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 7

10 2. Wettelijk kader 2.1 Algemeen N.V. Luchthaven Schiphol (N.V.L.S.) is op grond van art. 8.1 van de Wet luchtvaart aangewezen als exploitant van de luchthaven. De exploitatie van de luchthaven is exclusief voorbehouden aan de vergunninghouder, zijnde N.V.L.S. (art 8.25 lid 1). N.V.L.S. is als exploitant van de luchthaven verplicht tot exploitatie van de luchthaven en dient daartoe de voorzieningen te treffen, die nodig zijn voor een goede afwikkeling van het luchthavenverkeer en het daarmee samenhangende personen- en goederenvervoer op de luchthaven (art 8.25a). In de Wet luchtvaart en in het Besluit Exploitatie Luchthaven Schiphol zijn specifieke regels gesteld met betrekking tot onder meer de tariefstelling, de administratie en de rapportage voor een deel van de activiteiten van de luchthaven ( luchtvaartactiviteiten ). Van deze luchtvaartactiviteiten is een limitatieve opsomming gegeven in artikel 2 van het Besluit exploitatie Luchthaven Schiphol: o o o o o Ten behoeve van de tariefstelling, de administratie en de rapportage van de luchtvaartactiviteiten dienen de kosten en opbrengsten van deze activiteiten apart inzichtelijk te worden gemaakt. Op grond van artikel 8.25 g Wet luchtvaart is het verplicht om hiervoor een Toerekeningssysteem vast te stellen. Voor dit Toerekeningssysteem zijn nadere regels en beginselen vastgelegd, welke in de volgende paragrafen worden beschreven. Het Toerekeningssysteem dient ter goedkeuring te worden voorgelegd aan de ACM. Vervolgens dient het Toerekeningssysteem te worden gehanteerd als basis voor het vaststellen van de jaarlijkse tarieven voor de luchtvaartactiviteiten, voor het voeren van een gescheiden administratie binnen de boekhouding en het opstellen van een afzonderlijke financiële verantwoording. 2.2 Beginselen van marktconformiteit, proportionaliteit en integraliteit In artikel 8.25g lid 1 Wet luchtvaart is vastgelegd dat het Toerekeningssysteem dient te voldoen aan de eisen van marktconformiteit, proportionaliteit en integraliteit. In onderlinge samenhang vragen de drie beginselen om een consistent systeem van toerekening en verantwoording van alle kosten en opbrengsten van de luchtvaartactiviteiten. In paragraaf 1.2 van de Nota van Toelichting op de Wet luchtvaart, wordt een beschrijving gegeven van de drie beginselen, in het licht van de Wet luchtvaart. Voor een belangrijk deel is de eis van marktconformiteit in het Besluit exploitatie luchthaven Schiphol nader uitgewerkt doordat Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 8

11 wordt bepaald dat voor de materiële vaste activa die voor luchtvaartactiviteiten worden gebruikt de maatstaf van historische kostprijs geldt (artikel 8, lid 6). Uit de eis van marktconformiteit vloeit ook voort dat (netto) opbrengsten uit activiteiten die rechtstreeks verband houden met de luchtvaartactiviteiten, als opbrengsten gelden (artikel 8, lid 11). De proportionaliteitseis houdt in dat de kosten van gemeenschappelijke productiemiddelen worden toegerekend naar de mate waarin zij daadwerkelijk voor luchtvaartactiviteiten worden gemaakt. De eis van integraliteit houdt in dat alle kosten van productiemiddelen (waaronder materiële vaste activa), die voor luchtvaartactiviteiten worden gemaakt, daar ook daadwerkelijk aan worden toegerekend. 2.3 Toerekeningregels in artikel 8 en 9 Besluit Exploitatie Luchthaven Schiphol In artikel 8 van het Besluit Exploitatie Luchthaven Schiphol is vastgelegd wat de praktische uitwerking is met betrekking tot het Toerekeningssysteem van de luchthaven van de hiervoor beschreven beginselen. De belangrijkste bepalingen, van artikel 8.25 welke nader worden uitgewerkt in dit document, luiden als volgt: Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 9

12 . In Artikel 9 van het Besluit Exploitatie Luchthaven Schiphol is verder vastgelegd dat voor de uitvoering van beveiliging van passagiers en hun bagage, artikel 8 van overeenkomstige toepassing is. De in artikel 8 neergelegde toerekeningregels zijn aldus zo opgezet dat de kosten en opbrengsten van de bedrijfsvoering van Schiphol Group steeds zoveel mogelijk op basis van daadwerkelijk gebruik worden toegerekend: o Lid 1, sub b en c voorziet in een rechtstreekse toewijzing en lid 1 sub d voorziet in een specifieke toerekening op basis van analyse van het daadwerkelijk gebruik van de gemeenschappelijke productiemiddelen. o Alleen ten aanzien van die gemeenschappelijke kosten, waarvan rechtstreekse toewijzing, dan wel specifieke toerekening op basis van analyse van het daadwerkelijk gebruik van de gemeenschappelijke productiemiddelen, niet mogelijk is, voorziet het bepaalde onder lid 10 sub b in een toerekening via een verdeelsleutel op basis van de toepassing van de voorgaande toerekeningregels. De toerekening van deze kosten geschiedt dan op basis van de verdeling van de kosten die reeds zijn toegerekend op basis van daadwerkelijk gebruik. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 10

13 3. Strategie en beleid Wet luchtvaart Om de preferred airport in Europa te blijven, wil Schiphol Group de luchthaven verder ontwikkelen als hoogwaardige, innovatieve en duurzame hub. Een sterke concurrentiepositie van de Mainport Schiphol staat hierbij voorop. Schiphol is niet enkel een luchthaven met een wereldwijd netwerk maar ook een multimodaal knooppunt en belangrijke motor voor de Nederlandse economie. We zoeken samenwerking op nationaal en internationaal niveau. Mainport Schiphol: toonaangevend We streven ernaar dat Schiphol Europe's Preferred Airport blijft: de luchthaven die reizigers verkiezen boven andere luchthavens voor overstap of vertrek. Essentieel daarvoor is de handhaving en uitbreiding van het kwalitatief hoogwaardige netwerk van verbindingen. Dankzij dit netwerk behoort Schiphol tot de vier belangrijkste knooppunten van Europa. We ontwikkelen Schiphol verder als mainport, als internationaal en multimodaal knooppunt van stromen mensen, goederen, informatie, kennis en cultuur. Schiphol wil toonaangevend zijn in efficiëntie, innovatie en duurzaamheid. Dit kunnen wij alleen realiseren in een goede relatie met onze stakeholders en een nauwe samenwerking met bestuurders en omwonenden in de regio rond de luchthaven. Ons onderscheidend vermogen realiseren we onder meer met een scala aan commerciële activiteiten. Schiphol is een AirportCity, een stad op zichzelf. In de terminal bieden we de reizigers een breed, steeds vernieuwend aanbod aan winkels en horeca en andere diensten die het verblijf veraangenamen. Ook voor bedrijven creëren we op het luchthaventerrein een aanbod dat past bij een metropoolregio, met multifunctionele panden en flexibele huurcontracten. Schiphol manifesteert zich met deze faciliteiten als een toplocatie. Strategische thema's Schiphol Group heeft strategische lange termijn thema s als leidraad. Ons business model en de strategie zijn toekomstbestendig omdat onze sterktes en zwaktes en de risico's en kansen hierin verwerkt zijn. langetermijnthema s Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 11

14 Top Connectivity Schiphol Group werkt continu aan de verbetering en uitbreiding van haar infrastructuur. Amsterdam Airport Schiphol moet ook in de toekomst het grote netwerk van frequenties en bestemmingen kunnen faciliteren. Het hoogwaardige hubnetwerk, dat met name door homecarrier KLM en SkyTeam-partners wordt aangeboden, maakt van Schiphol een transferhub en is de basis voor de mainport. Met een uitgebreid netwerk kan ook een zekere mate van keuzevrijheid voor reizigers en vrachtvervoerders worden gerealiseerd. Schiphol streeft samen met overheden en openbaarvervoerbedrijven naar verbetering van de bereikbaarheid van de mainport over de weg en per spoor. Excellent Visit Value Schiphol Group wil reizigers, luchtvaartmaatschappijen en andere gebruikers van de luchthaven Schiphol een aantrekkelijke, kwalitatief hoogwaardige omgeving bieden tegen een concurrerende prijs. Daarmee kan Schiphol Europe s Preferred Airport blijven en haar concurrentiepositie veiligstellen en verder uitbouwen. We streven naar een voortdurende verbetering van de efficiëntie in onze operatie en de producten en diensten op onze luchthavens, waarbij de wensen van de reiziger centraal staan. Hierbij maken wij een bewuste afweging tussen kosten en kwaliteit. Competitive Marketplace De locatie Schiphol is een aantrekkelijke locatie voor werk en vestiging. De AirportCity formule biedt faciliteiten voor winkelen, ontmoeting en ontspanning. Om als vestigingsplaats te kunnen concurreren met andere nationale en internationale locaties, is een aantrekkelijke marktplaats belangrijk. Essentiële elementen daarbij zijn onze retailvisie en vastgoedstrategie. Daarbij willen we Schiphol ook versterken als een distributieknooppunt voor vracht. Sustainable Performance De luchthaven Schiphol creëert duurzame waarde voor haar klanten en stakeholders. Een financieel gezonde, robuuste en efficiënte bedrijfsvoering is noodzakelijk voor een toekomstbestendig bedrijf. Schiphol maakt een bewuste afweging tussen people, planet en profit. Hierbij voeren wij een continue dialoog met onze stakeholders waaronder onze directe omgeving. Schiphol neemt haar verantwoordelijkheid voor vijf maatschappelijke thema's in het bijzonder: duurzame werkgelegenheid, bereikbaarheid en luchtkwaliteit, klimaatvriendelijke luchtvaart, grondstofschaarste, en geluid en omgeving. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 12

15 4. Organisatie en financiële verantwoordingstructuur Zoals vermeld in de inleiding, rapporteert Schiphol Group in een Business Area (BA) structuur. Een Business Area is een clustering van een aantal Product Markt Combinaties (PMC s) met aan elkaar gerelateerde activiteiten. De Business Areas zijn: o o o o Aviation Consumers Products & Services Real Estate Alliances & Participations Naast de verschillende BA s zijn er diverse staf- en supportafdelingen die activiteiten uitvoeren ten behoeve van genoemde BA s, maar vanwege efficiency redenen in afzonderlijke centrale units zijn ondergebracht. Het Toerekeningssysteem, zoals beschreven in dit document, heeft betrekking op de toerekening van kosten en opbrengsten voor geheel Schiphol Group, dat wil zeggen de geconsolideerde cijfers. In de toerekening worden dus ook de verschillende dochters en deelnemingen van Schiphol Group meegenomen. De door Schiphol Group uitgevoerde activiteiten zijn geclusterd naar PMC s op basis van externe levering van een specifiek product, aan een specifieke klantengroep, omvang (omzet, rendement, activa), risicoprofiel en regelgeving. De financiële informatie per PMC geeft inzicht in de waardecreatie van de specifieke activiteiten. Dit inzicht wordt binnen Schiphol Group gebruikt voor interne sturing. De primaire vastlegging in de financiële administratie van Schiphol Group vindt plaats per kostenplaats. Deze kostenplaatsen zijn geclusterd in Operating Units (OU) in Oracle. Hieronder volgt een beschrijving van de verschillende Business Areas en de daarin geclusterde PMC s. BA Aviation De BA Aviation omvat het luchtvaartproces op de luchthaven Schiphol inclusief planning, regie, capaciteitsmanagement en informatievoorziening. De BA Aviation bestaat uit twee PMC s: Aviation en Security. Beide PMC s zijn gereguleerd vanuit de Wet luchtvaart. De belangrijkste stakeholders zijn de luchtvaartmaatschappijen en de overheid (het Ministerie van Infrastructuur en Milieu als toezichthouder op de naleving van de verplichtingen voortvloeiend uit de exploitatievergunning; het Ministerie van Justitie als toezichthouder op de beveiligingsactiviteiten; de ACM als toezichthouder inzake de toerekening en de tariefstelling). De BA Aviation administratie komt exact overeen met de definitie van luchtvaart- en beveiligingsactiviteiten in de Wet luchtvaart. De PMC Aviation omvat alle luchtvaartactiviteiten en activiteiten die rechtstreeks verband houden met luchtvaartactiviteiten. Deze activiteiten zijn gedefinieerd in Art.2, Besluit exploitatie luchthaven Schiphol. De luchtvaartactiviteiten zijn: o o o Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 13

16 De activiteiten die rechtstreeks verband houden met de luchtvaartactiviteiten zijn: o o o o In artikel 2, Besluit exploitatie luchthaven Schiphol, is in de opsomming van luchtvaartactiviteiten ook de uitvoering van de beveiliging van passagiers en hun bagage, waaronder mede begrepen de faciliteiten voor grenscontrole, genoemd. Voor deze activiteit dient, op grond van artikel 8.25 g lid 2 Wet luchtvaart Besluit juncto artikel 9 Besluit exploitatie luchthaven Schiphol, een specifieke toerekening plaats te vinden. Deze activiteit is daarom ondergebracht in een aparte PMC Security. De PMC Security omvat alle activiteiten met betrekking tot beveiliging. Dit betreft: o BA Consumers Products & Services De BA Consumers Products & Services omvat commerciële activiteiten, zoals winkels, horeca, parkeren en reclame. De BA Consumers Products & Services bestaat uit de PMC s: Concessies, Parking & Mobility Services, Advertisement & Information, Premium Services en Retail Operations. De belangrijkste stakeholders zijn consumenten, concessionarissen en adverteerders. De PMC Concessies omvat de verlening van concessies aan exploitanten voor het uitbaten van retail, horeca en overige commerciële gelegenheden, inclusief het ontwikkelen en daartoe ter beschikking stellen van verkoopruimte en overige faciliteiten. De PMC Parking & Mobility Services omvat het bieden van parkeerfaciliteiten aan passagiers, meeters/greeters, medewerkers, bezoekers van op de luchthaven gevestigde bedrijven en recreanten. Zakelijk gebouwgebonden parkeren behoort niet tot deze PMC maar tot de PMC Real Estate. Daarnaast maakt de verlening van concessies aan autoverhuur bedrijven onderdeel uit van de PMC. De PMC Advertisement & Information omvat het ontwikkelen en aanbieden van een hoogwaardig en innovatief aanbod van reclamemogelijkheden voor adverteerders. De PMC Premium Services omvat de exploitatie van een serviceprogramma van Schiphol Group voor frequente reizigers. Het programma bestaat onder meer uit snelle grenspassage, preferentiële parkeerfaciliteiten, business class inchecken en het faciliteren van een Clublounge. Daarnaast maakt de exploitatie van het VIP centre onderdeel uit van deze PMC. De PMC Retail Operations omvat het exploiteren van groot- en detailhandel van consumentenproducten op nationale en internationale luchthavens. In het externe jaarverslag en halfjaarbericht van Schiphol Group worden de PMC s Advertisement & Information, Premium Services en Retail Operations samengevoegd tot een reporting segment: overige. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 14

17 BA Real Estate De business area Real Estate ontwikkelt, beheert, exploiteert en belegt in operationeel en commercieel vastgoed op en rondom luchthavens in binnen- en buitenland. Het merendeel hiervan bevindt zich op en rond Amsterdam Airport Schiphol. De business area Real Estate bestaat uit de PMC s Real Estate en Rental Terminal. De belangrijkste stakeholders zijn de op de luchthaven gevestigde ondernemingen. De PMC Real Estate levert producten en diensten op het gebied van vastgoedontwikkeling, -beheer, (hotel)exploitatie en belegging op de luchthaven Schiphol en andere luchthavens. Tot deze PMC behoren ook Rotterdam Airport Vastgoed, Flight Forum Eindhoven en Malpensa, evenals het eerdergenoemde zakelijk gebouwgebonden parkeren. De PMC Rental Terminal verhuurt ruimte en faciliteiten ten behoeve van door derden uitgevoerde bedrijfsmatige activiteiten in het terminalgebouw of direct daaraan aanpalende gebouwen. De verhuur van ruimtes aan concessionarissen (van commerciële gelegenheden) valt onder de PMC Concessies. Reden hiervoor is de samenhang tussen de (vaste) huurinkomsten en de (variabele) concessie inkomsten. In het externe jaarverslag en halfjaarbericht van Schiphol Group worden de PMC s Real Estate en Rental Terminal samengevoegd tot een reporting segment: Real Estate. BA Alliances & Participations De BA Alliances & Participations heeft meerdere doelstellingen waaronder het versterken van de positie van de binnenlandse regionale luchthavens die deel uitmaken van Schiphol Group, het versterken van onze strategische positie door samenwerking met en participaties in andere belangrijke luchthavens, het beheer van bestaande participaties in buitenlandse luchthavens en het verder ontwikkelen van internationale expertise en management development. De BA Alliances & Participations bestaat uit de PMC s Buitenlandse deelnemingen, Regionale Luchthavens, Utilities en Overige deelnemingen. Tot de PMC Buitenlandse Deelnemingen behoren de internationale deelnemingen en activiteiten. Tot de PMC Regionale Luchthavens behoren de nationale deelnemingen, waaronder Rotterdam The Hague Airport, Eindhoven Airport en Lelystad Airport. De PMC Utilities omvat het transport van elektra, gas en water op de luchthaven; het beheer en de nieuwbouw van kabels, leidingen en de inkoop van elektra, gas en water voor Schiphol Group en derden. Tot de PMC Overige Deelnemingen behoren de overige deelnemingen welke niet onder de regionale luchthavens of buitenlandse deelnemingen vallen. De belangrijkste deelneming in deze PMC betreft Schiphol Telematics BV. Naast bovenstaand beschreven PMC s komen ook de PMC Service Units en de PMC Concern voor. Dit zijn geen PMC s waarin feitelijk de business is ondergebracht maar deze dienen alleen administratieve doeleinden. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 15

18 5. Toerekeningssysteem 5.1 Toerekeningmethodiek De organisatie en de financiële verantwoordingsstructuur zijn zodanig ingericht, dat het grootst mogelijke deel van de opbrengsten, kosten en activa rechtstreeks kan worden geboekt op de betreffende PMC s. Alleen daar waar er sprake is van gedeelde opbrengsten, kosten of activa worden deze door middel van een extra toerekeningslag bij de betreffende PMC in rekening gebracht. In deze paragraaf wordt de methodiek beschreven die voor deze toerekening wordt gehanteerd. In paragraaf 5.2 wordt de totstandkoming van de financiële informatie beschreven Primaire vastlegging Schiphol Group heeft een uniforme set van grondslagen voor waardering en resultaatbepaling, voorschriften voor presentatie, classificatie en te verschaffen toelichting. De richtlijnen zijn opgenomen in het Accounting Manual. Schiphol Group heeft een vastgesteld rekeningschema waarbij de kosten- en opbrengstsoorten zijn gedefinieerd zodanig dat in de hele groep eenduidig wordt geadministreerd. Deze richtlijnen zijn opgenomen in de concern AO en worden gecommuniceerd op intranet. Het gebruik van kostenplaatsen is gedefinieerd door de organisatiestructuur en de gedelegeerde verantwoordelijkheden vanuit het MT Aviation. In het jaarbudget zijn de belangrijkste concrete activiteiten opgenomen die worden verantwoord op de kostenplaatsen. Bij de start van de investeringen wordt een project aangemaakt in het financieel - administratief systeem. Het project krijgt een uniek nummer en in het systeem wordt een taakstructuur aangemaakt. De taakstructuur draagt zorg voor een verdeling van de projectuitgaven in het te activeren deel en het exploitatiedeel. Welke uitgaven wel of niet mogen worden geactiveerd vindt plaats op basis van vastgestelde en door de directie goedgekeurde concern AO richtlijnen en volgt de IFRS richtlijnen van externe verslaggeving. Deze zijn eveneens opgenomen in de Accounting Manual van Schiphol Group Totstandkoming Business Area informatie De primaire vastlegging in de financiële administratie van Schiphol Group vindt plaats per kostenplaats. Deze kostenplaatsen zijn geclusterd in Operating Units (OU) in Oracle. Om vervolgens informatie per PMC en per Business Area te krijgen, wordt in de financiële administratie een toerekeningmethodiek toegepast die hieronder in detail wordt beschreven. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 16

19 Onderstaand is ter verduidelijking een schematisch overzicht gegeven van de structuur van de financiële administratie van Schiphol Group: Van Kostenplaats naar Business Area Systeem model Schiphol Group Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 17

20 Schematische weergave van OU naar PMC Het Toerekeningssysteem is zo ingericht dat primaire vastlegging eenduidig is en dat de kosten en opbrengsten integraal worden vastgelegd. Primair vindt vastlegging plaats binnen Oracle op kostenplaats / kostensoort niveau. Kostenplaatsen worden hierin geclusterd naar Operating Units. Doorbelastingen vinden plaats in Oracle, het systeem is zo ingericht dat er niet meer of minder kan worden doorbelast dan het saldo van kosten en opbrengsten. Met andere woorden als gevolg van de doorbelasting vindt een verschuiving plaats van kosten en opbrengsten tussen de kostenplaatsen. Dit leidt echter niet tot een ander saldo van het geheel van kostenplaatsen. Doorbelasting relaties tussen kostenplaatsen zijn zodanig gedefinieerd dat er geen cirkelredenaties kunnen ontstaan en opbrengsten / kosten niet worden gecumuleerd. De saldi op kostenplaats / kostensoort niveau worden overgebracht (upload) naar het Ifact (Hyperion) systeem. Binnen dit systeem vinden de allocaties plaats van de verschillende kostenplaats / operating units naar de PMC s Stappen in de toerekening: doorbelasten en alloceren De informatie per BA komt tot stand door middel van de volgende sequentiële bewerkingen: 1. primaire registratie op de kostenplaats in de financiële administratie per OU, 2. doorbelastingen tussen bedrijfseenheden/afdelingen, 3. allocaties van bedrijfseenheden/afdelingen naar PMC s, 4. clusteren van de gerelateerde PMC s tot BA s De keuze voor bovengenoemd systeem is gemaakt omdat deze indeling informatie oplevert voor interne beheersing en sturing: informatie per kostenplaats / OU en per Product Markt Combinatie Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 18

21 / Business Area, maar ook informatie voor externe rapportages per Business Area ten behoeve van het Jaarverslag en de sector specifieke regulering uit de Wet luchtvaart. Zoals boven beschreven worden twee stappen genomen, om de gegevens zoals vastgelegd in de primaire registratie, om te zetten naar de informatie per PMC. Deze twee stappen, doorbelasten en alloceren, zijn beide een vorm van toerekening, waarvoor de toerekeningprincipes, zoals beschreven in de volgende paragraaf, worden gehanteerd. Een doorbelasting wordt gedefinieerd als een intracomptabele verrekening tussen verschillende kostenplaatsen van interne leveranties van goederen of diensten, op basis van een afspraak/overeenkomst tussen verschillende afdelingen. Alloceren betreft het toewijzen van activa, kosten en opbrengsten van kostenplaatsen naar PMC s. Alle kosten en opbrengsten, dus ook de interne doorbelastingen worden middels allocatie toegerekend aan een PMC. Doorbelastingen worden in vier situaties toegepast. In de eerste drie situaties is sprake van een noodzaak tot doorbelasting. In de vierde situatie is sprake van een keuze. 1. Indien er externe wettelijke of verslaggevingtechnische eisen zijn. Dit doet zich bijvoorbeeld voor als voor een BV een eigen jaarrekening moet worden gedeponeerd. 2. Indien sprake is van de noodzaak tot interne doorbelasting om de opbrengsten van een PMC primair te registreren. Niet doorbelasten van de opbrengsten zou in dit geval leiden tot een onvolledige vastlegging van de opbrengsten van de PMC. De belangrijkste voorbeelden zijn de verhuringen van SRE en de leveringen van Utility Services aan interne klanten. 3. Indien kosten geactiveerd moeten worden bij de ontvanger. Dit geldt voor uren van projectmedewerkers van PLUS (Project organisatie Luchthaven Schiphol), die doorbelast worden aan opdrachtgevers Aviation en Consumers Products & Services. 4. Indien, uit oogpunt van bedrijfseconomisch voordeel of proces kennis, binnen een bepaalde afdeling een activiteit wordt uitgevoerd voor andere afdelingen, die valt onder een andere PMC. Indien dit leidt tot vereenvoudiging van de allocatie, worden de kosten voor deze activiteiten doorbelast aan de afnemende afdeling. Een doorbelasting vergt een extra administratieve handeling. Doorbelastingen worden daarom uit efficiencyoverwegingen zoveel mogelijk beperkt. Tegenover deze efficiencyoverweging staat echter het streven om de allocaties zo eenduidig mogelijk te krijgen door zoveel mogelijk kosten en opbrengsten rechtstreeks naar een PMC te kunnen alloceren. De kosten voor activiteiten die door de ene afdeling worden uitgevoerd voor een andere worden doorbelast, zodat de overblijvende kosten met één allocatiesleutel kunnen worden toegerekend (meestal 100 % aan één PMC). Deze doorbelasting zorgt aldus voor eenduidigheid en herkenbaarheid van de allocatiesleutels per afdeling. Het belangrijkste voorbeeld wordt gevormd door de exploitatiekosten van het terminalcomplex. Het beheer van de terminal wordt gevoerd door een afdeling binnen de OU Aviation. De bij deze afdeling primair geregistreerde exploitatiekosten (exclusief afschrijvingen) worden doorbelast aan de gebruikers van het terminal complex buiten de OU Aviation (OU Consumers Products & Services, OU Real Estate en kostenplaats van Security) voor het aan hen toerekenbare deel. Door de indeling van de bedrijfseenheden en de hiervoor beschreven methodiek van doorbelasten, is bij de volgende stap in de toerekening, de allocatie, voor een groot deel sprake van toerekening naar één PMC. Indien sprake is van een gedeelde activiteit cq. productiemiddel, waarbij een doorbelasting niet tot vereenvoudiging kan leiden, wordt een verdeelsleutel gehanteerd, die is gebaseerd op de verdeling van het daadwerkelijk gebruik van de betreffende PMC s. De opbrengsten / kosten / activa van centrale stafafdelingen en de service unit ICT worden in principe aan de PMC s gealloceerd. Gezien het gedeelde karakter van de activiteiten van deze Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 19

22 stafafdelingen en aangezien deze bedrijfseenheden niet met één specifieke PMC zijn verbonden, zou een doorbelasting geen vereenvoudiging opleveren van de toerekening. Een doorbelasting vanuit deze bedrijfseenheden vindt alleen plaats indien sprake is van specifieke dienstverlening op verzoek van de afdelingen of bijvoorbeeld voor specifieke kosten voor verzekeringen. In dit document (inclusief bijlagen) is beschreven welke doorbelastingen en allocaties betrekking hebben op luchtvaartactiviteiten (direct of indirect). In bijlage 2.1 is aangegeven welke toerekeningrelaties bestaan tussen luchtvaart en niet-luchtvaartactiviteiten en tussen luchtvaartactiviteiten onderling Aansluiting organisatie financiële verantwoordingstructuur Zoals eerder beschreven sluit de primaire registratie in kostenplaatsen / OU s niet voor 100 % aan met de financiële verantwoordingstructuur in PMC s en Business Areas. De reden hiervoor is tweeledig: o o het bestaan van activa die ten behoeve van meerdere PMC s worden aangewend; activiteiten die voor meerdere PMC s worden uitgevoerd door één afdeling vanuit efficiency redenen. Voor externe opbrengsten geldt dat zij voor 100% rechtstreeks aan een enkele PMC kunnen worden toegewezen. Bij interne opbrengsten is dit niet per definitie het geval. Binnen de OU Aviation geldt dit voor een groot deel van de kosten van de verschillende processen ook. De belangrijkste gedeelde kostenpost binnen de OU Aviation wordt gevormd door de exploitatiekosten van het terminalcomplex. Deze kosten worden primair verantwoord binnen de OU Aviation, en vervolgens wordt een deel van deze kosten toegerekend aan PMC s buiten Aviation. exploitatie-kosten Onderstaande tabel geeft ter illustratie een indicatie van de opbouw van de kosten van de BA Aviation, op basis van consultatiebudget Exploitatiekosten budget 2015) Ongedeelde activiteiten: (Consultatie Gedeelde activiteiten binnen OU Aviation: Kosten binnen de OU Aviation die voor 100 % worden toegerekend aan BA Aviation Kosten beheer terminalcomplex toegerekend aan BA Aviation Subtotaal 64% 18% totaal Kosten overige gedeelde activiteiten toegerekend aan BA Aviation 1% Kosten BA Aviation, primair geregistreerd binnen OU Aviation 83% Gedeelde activiteiten binnen andere OU s die worden toegerekend aan BA Aviation Doorbelasting 3% Allocatie 14% Totaal kosten BA Aviation 100% Onderstaand is, ter illustratie, een schematisch overzicht gegeven van het verloop van de primaire vastlegging naar de uiteindelijke toerekening van de BA Aviation (basis berekening: consultatiebudget 2015). In de eerste staaf van de grafiek is zichtbaar, dat een groot deel (83%) van de exploitatiekosten, zoals toegerekend aan de BA Aviation al primair binnen de OU wordt geregistreerd. In deze staaf is tevens zichtbaar dat een deel van de kosten in de primaire registratie van de OU Aviation gedeelde activiteiten betreft, waarvoor een toerekening plaatsvindt aan andere OU s middels een doorbelasting. In de tweede staaf is vervolgens weergegeven dat er kosten worden doorbelast door andere OU s aan de OU Aviation (3%). Vervolgens vindt op de Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 20

23 integrale exploitatiekosten (primair plus doorbelastingen) de tweede stap in de toerekening plaats, namelijk de allocatie. De derde staaf geeft aan dat een deel van de integrale kosten van de OU Aviation wordt gealloceerd naar non-aviation PMC s. De vierde staaf tenslotte is inclusief Allocatie van andere OU s naar de BA Aviation (14%). Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 21

24 5.1.5 Beschrijving van faciliteiten en diensten t.b.v. luchtvaartactiviteiten In artikel 2 van de AMvB zijn de luchtvaartactiviteiten benoemd. Vanuit de bedrijfsvoering van Schiphol Group worden daar de volgende faciliteiten voor ingezet: o Het luchtvaartterrein met start- en landingsbanen o Taxibanen en platformen o Licht- en andere elektrische- en besturingsinstallaties in het luchtvaartterrein voor het afhandelen van vliegtuigen o Ruimten voor passagiers en bagage in het terminal complex o Infrastructuur en installaties op de luchthaven (voorrijwegen e.d.) ten behoeve van afhandeling van passagiers, bagage en vracht o Faciliteiten ten behoeve van de beveiliging van passagiers, bagage en vracht, alsmede voor grenscontrole. Ten behoeve van de operatie en ontwikkeling van de luchtvaartactiviteiten worden de volgende diensten door de BA Aviation geleverd: Airport Operations: Airport Operations / Passenger Services: Passenger Services draagt zorg voor een optimale passagiersbeleving door flow begeleiding, informatievoorziening en permanente innovatie van het integrale passagiersproces. De belangrijkste activiteit binnen deze afdeling is Flowcontrol; welke verantwoordelijk is voor het passagiersproces binnen de terminal van deur tot deur. Verder valt binnen deze afdeling ook de verantwoordelijkheid voor Customer Services & Information, te denken valt hierbij aan: inlichtingen t.b.v. passagiers via balies en omroep, en het Customer Contact Center die zorgdraagt voor informatieverstrekking over vluchtinformatie, afhandeling van verloren voorwerpen etc., Airport Operations / Airside Operations: Draagt zorgt voor het goede verloop van de 24-uurs operatie aan airside, zodat vliegtuigen optimaal gebruik kunnen maken van de geboden infrastructuur. Een aantal specifieke taken die deze afdeling uitvoert zijn: havenmeesterfunctie, calamiteiten organisatie, marshalling en buscoördinatie, gate-allocatie, regie slepen, regie bus en overig platformvervoer, flora en fauna beheer, bouwcoördinatie aan airside en sneeuw en gladheidbestrijding. Airport Operations / Bagage: De afdeling Bagage draagt zorg voor het aanwezig zijn en optimaal functioneren van het huidige en toekomstige bagage afhandelingsysteem ten behoeve van het bagage afhandelingproces (de feitelijke bagage afhandeling wordt gedaan door de afhandelingmaatschappijen). Om de overslag van transfer bagage tussen de afhandelingmaatschappijen ongestoord te laten verlopen wordt een specifieke Baggage Operational Support ingehuurd en aangestuurd. Naast de zorg voor het (24-uurs) bagageproces vindt binnen de afdeling bagage ook de ontwikkeling plaats van uitbreidingen van de capaciteit en innovaties van de processen. Tevens vindt de planning en opdrachtverstrekking (aan derden) van het onderhoud en kleinere projecten ook plaats vanuit de afdeling. Toerekeningssysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol pagina 22

Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol

Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol Geldig vanaf 1januari 2016 voor een periode van jaar Beschrijving Toerekeningssysteem voor kosten en opbrengsten van luchtvaartactiviteiten

Nadere informatie

Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol. Geldig vanaf 1 januari 2019 voor een periode van drie jaar

Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol. Geldig vanaf 1 januari 2019 voor een periode van drie jaar Geldig vanaf 1 januari 2019 voor een periode van drie jaar Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol Welcome to Amsterdam Airport Beschrijving Toerekeningssysteem

Nadere informatie

Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol. Geldig vanaf 1 januari 2019 voor een periode van drie jaar

Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol. Geldig vanaf 1 januari 2019 voor een periode van drie jaar Geldig vanaf 1 januari 2019 voor een periode van drie jaar Toerekeningssyteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol Welcome to Amsterdam Airport Beschrijving Toerekeningssysteem

Nadere informatie

Toerekeningsysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol

Toerekeningsysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol Toerekeningsysteem Luchtvaartactiviteiten Schiphol Group op de luchthaven Schiphol Geldig vanaf 1 januari 2007 voor een periode van 4 jaar Versie inclusief wijzigingen op Toerekeningsysteem na formele

Nadere informatie

Onze activiteiten. Ons businessmodel

Onze activiteiten. Ons businessmodel Onze activiteiten Om onze missie 'Connecting the Netherlands' efficiënt en effectief uit te voeren, hebben we onze kernactiviteiten ondergebracht in vier business areas: Aviation, Consumer Products & Services,

Nadere informatie

Schiphol Group. Jaarverslag

Schiphol Group. Jaarverslag Schiphol Group Jaarverslag 2013 Businessmodel Businessmodel Schiphol Group kent vier kernactiviteiten: Aviation, Consumer Products & Services, Real Estate en Alliances & Participations. Gezamenlijk bepalen

Nadere informatie

Leeswijzer ACM hoofddocument toerekeningssysteem Schiphol

Leeswijzer ACM hoofddocument toerekeningssysteem Schiphol Leeswijzer ACM hoofddocument toerekeningssysteem Schiphol 2016-2018 Opmerkingen 1. Inleiding Tekstuele aanpassingen 2. Wettelijk Kader 2.1 Algemeen Tekstuele aanpassingen 2.2 Beginselen van markconformiteit,

Nadere informatie

Onze onderneming. Amsterdam Airport Schiphol. Schiphol Group

Onze onderneming. Amsterdam Airport Schiphol. Schiphol Group Onze onderneming is een luchthavenonderneming met een belangrijke maatschappelijke functie. De luchthavens van de groep creëren waarde voor de samenleving en de economie. Ze dragen bij tot onze missie,

Nadere informatie

Strategie Schiphol Group

Strategie Schiphol Group Strategie Schiphol Group Om de preferred airport in Europa te blijven, wil Schiphol Group de luchthaven verder ontwikkelen als hoogwaardige hub. Daartoe werken we nauw samen met onze homecarrier KLM, die

Nadere informatie

Nederlandse Mededingingsautoriteit

Nederlandse Mededingingsautoriteit Nederlandse Mededingingsautoriteit ONTWERPBESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 8.25g, eerste lid, van de Wet Luchtvaart. Prismanummer

Nadere informatie

Pagina 1/43. Ontwerpbesluit ACM Toerekeningssysteem Schiphol 2016-2018. Samenvatting

Pagina 1/43. Ontwerpbesluit ACM Toerekeningssysteem Schiphol 2016-2018. Samenvatting Ons kenmerk: ACM/DTVP/2015/202258 Zaaknummer: 14.1344.40 Datum: 6 mei 2015 Ontwerpbesluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 8.25g, eerste lid, van de Wet luchtvaart met betrekking

Nadere informatie

Pagina 1/38. Ontwerpbesluit. Samenvatting. Ons kenmerk: ACM/DTVP/2016/201537 Zaaknummer: 15.1172.40 Datum: 24 maart 2016

Pagina 1/38. Ontwerpbesluit. Samenvatting. Ons kenmerk: ACM/DTVP/2016/201537 Zaaknummer: 15.1172.40 Datum: 24 maart 2016 Ons kenmerk: ACM/DTVP/2016/201537 Zaaknummer: 15.1172.40 Datum: 24 maart 2016 Ontwerpbesluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 8.25g, eerste lid, van de Wet luchtvaart tot goedkeuring

Nadere informatie

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 1. Netto-omzet 2013 Aviation Consumer Products & Services (in EUR 1.000) Aviation Security Concessies Parkeren Overige Havengelden 492.801 270.961

Nadere informatie

GOEDKEURINGSBESLUIT TOEREKENINGSSYSTEEM SCHIPHOL 2016-2018

GOEDKEURINGSBESLUIT TOEREKENINGSSYSTEEM SCHIPHOL 2016-2018 Ons kenmerk: Zaaknummer: Datum: ACM/DTVP/2015/203452_OV 14.1344.40 10 juli 2015 van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 8.25g, eerste lid, van de Wet luchtvaart tot goedkeuring van

Nadere informatie

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 1. Netto-omzet 2012 Aviation Consumer Products & Services (in EUR 1.000) Aviation Security Concessies Parkeren Overige Havengelden 478.633 265.723

Nadere informatie

BIM op Schiphol -23-02-2015 -Y.R. Vos

BIM op Schiphol -23-02-2015 -Y.R. Vos BIM op Schiphol -23-02-2015 -Y.R. Vos Inhoud Schiphol Groep Context & strategie Aanpak Toekomst Aanbevelingen& ervaringen Schiphol Group: vier business areas Aviation Levert diensten en faciliteiten aan

Nadere informatie

Openbaar Besluit ACM/UIT/497570

Openbaar Besluit ACM/UIT/497570 Besluit Besluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 8.25g, eerste lid, van de Wet luchtvaart tot goedkeuring van het Toerekeningssysteem van de Royal Schiphol Group N.V. voor de

Nadere informatie

Nederlandse Mededingingsautoriteit

Nederlandse Mededingingsautoriteit Nederlandse Mededingingsautoriteit Betreft zaak: 200057/76.BT37 ONTWERP-BESLUIT van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit naar aanleiding van het verzoek van de N.V. luchthaven

Nadere informatie

BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. 1. Inleiding en achtergrond

BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. 1. Inleiding en achtergrond Nederlandse Mededingingsautoriteit Nummer: 200057/149.BT37 Betreft zaak: N.V. Luchthaven Schiphol BESLUIT van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit naar aanleiding van het verzoek

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. 2011. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening

Schiphol Nederland B.V. 2011. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland B.V. 2011 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Jaarverslag 2011 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening

Schiphol Nederland B.V Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland B.V. 2014 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Jaarverslag 2014 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Een duurzaam Schiphol: Waarom?

Een duurzaam Schiphol: Waarom? Een duurzaam Schiphol: Waarom? Duurzaam bedrijf voeren, hoe doe je dat? Duurzaam bedrijf voeren, Hoe doe je dat? KIVI NIRIA 11-01-2012 Waarom Duurzaam? Schiphol staat letterlijk en figuurlijk midden in

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013 Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013 HALFJAARVERSLAG 2013 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Persbericht. Netto omzet van EUR 545 miljoen en nettoresultaat van EUR 69,2 miljoen. Business area Aviation lijdt een operationeel verlies o o

Persbericht. Netto omzet van EUR 545 miljoen en nettoresultaat van EUR 69,2 miljoen. Business area Aviation lijdt een operationeel verlies o o Halfjaarresultaten 2010 Schiphol, 30 augustus 2010 Persbericht Hoofdpunten Netto omzet van EUR 545 miljoen en nettoresultaat van EUR 69,2 miljoen. Business area Aviation lijdt een operationeel verlies

Nadere informatie

Protocol financiële verantwoording N.V. Luchthaven Schiphol

Protocol financiële verantwoording N.V. Luchthaven Schiphol Pagina 1/12 Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info@acm.nl www.acm.nl www.consuwijzer.nl Protocol financiële verantwoording N.V. Luchthaven Schiphol

Nadere informatie

Bespreking banken 21 juli 2016 Drinkwatertarief WMD: hoe komt het tot stand? Wettelijk kader

Bespreking banken 21 juli 2016 Drinkwatertarief WMD: hoe komt het tot stand? Wettelijk kader Bespreking banken 21 juli 2016 Drinkwatertarief WMD: hoe komt het tot stand? Wettelijk kader Inleiding Het wettelijk kader voor het toezicht op de tarieven die drinkwaterbedrijven in rekening brengen voor

Nadere informatie

Looking outside in. NBA-VRC congres. Schiphol Finance Team. Coen Reinders, Directeur Corporate Control

Looking outside in. NBA-VRC congres. Schiphol Finance Team. Coen Reinders, Directeur Corporate Control Looking outside in NBA-VRC congres Schiphol Finance Team Coen Reinders, Directeur Corporate Control Gedrag 30 10-2013 1 2 Verkeer & Vervoer 2012 op Luchthaven Schiphol 317 rechtstreekse bestemmingen (waarvan

Nadere informatie

Artikel 1. Definities

Artikel 1. Definities Verordening 212 Het algemeen bestuur van de ISD Bollenstreek besluit, gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, vast te stellen: Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor

Nadere informatie

b e s l u i t : 1 Inleidende bepaling 2 Begroting en verantwoording Nr: 07-104a De raad van de gemeente Barneveld;

b e s l u i t : 1 Inleidende bepaling 2 Begroting en verantwoording Nr: 07-104a De raad van de gemeente Barneveld; Nr: 07-104a De raad van de gemeente Barneveld; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders, nr. 07-104; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; overwegende dat de verordening op de uitgangspunten

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2006 331 Wet van 29 juni 2006 tot wijziging van de Wet luchtvaart inzake de exploitatie van de luchthaven Schiphol Wij Beatrix, bij de gratie Gods,

Nadere informatie

Financiële verordening RUD Zuid-Limburg

Financiële verordening RUD Zuid-Limburg Financiële verordening RUD Zuid-Limburg 1 Inhoud Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen... 3 Artikel 1 Begrippenkader... 3 Hoofdstuk 2 Begroting en verantwoording... 4 Artikel 2 Opstellen begroting en verantwoording...

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 802 Wijziging van de Wet luchtvaart in verband met de implementatie van richtlijn nr. 2009/12/EG van het Europese Parlement en de Raad van de

Nadere informatie

Onze strategie: vijf thema's

Onze strategie: vijf thema's Onze missie Connecting the Netherlands houdt in dat we de positie van de mainport veilig moeten stellen. We dienen daarbij rekening te houden met toekomstige ontwikkelingen die we al dan niet kunnen voorzien.

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 626 6 november 2017 Financiële Verordening 2018 1. Algemene bepalingen Artikel 1. Begripsbepaling

Nadere informatie

Schiphol Nederland BV Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening

Schiphol Nederland BV Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2009 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Jaarverslag 2009 Toelichting bij vennootschappelijke balans per 31 december 2009 en vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2009

Nadere informatie

EDC RAPPORTAGE ANNEX 1: MODELBESCHRIJVING EDC. Annex 1 Modelbeschrijving EDC. 29 februari Versie ACM-Openbaar

EDC RAPPORTAGE ANNEX 1: MODELBESCHRIJVING EDC. Annex 1 Modelbeschrijving EDC. 29 februari Versie ACM-Openbaar Annex 1 Modelbeschrijving EDC 29 februari 2016 1-1 Versie ACM-Openbaar 1 INLEIDING Op 17 december 2015 heeft ACM het marktanalysebesluit ontbundelde toegang (hierna: het ULL Besluit ) gepubliceerd. In

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2009 t/m 30 juni 2009

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2009 t/m 30 juni 2009 Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2009 t/m 30 juni 2009 HALFJAARVERSLAG 2009 is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol Group als handelsnaam)

Nadere informatie

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke regeling Gouwe-Rijnland (BSGR), gelet op: Artikel 212 van de Gemeentewet; Het Waterschapsbesluit;

Nadere informatie

Beleidsregels. voor de vaststelling en consultatie van voorwaarden voor het gebruik van de luchthaven Schiphol,

Beleidsregels. voor de vaststelling en consultatie van voorwaarden voor het gebruik van de luchthaven Schiphol, Beleidsregels voor de vaststelling en consultatie van voorwaarden voor het gebruik van de luchthaven Schiphol, zoals bedoeld in artikel 8.25d, eerste lid, van de Wet luchtvaart De Autoriteit Consument

Nadere informatie

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Doel Zorgdragen voor de vorming van beleid voor de eigen functionele discipline, alsmede zorgdragen voor de organisatorische en personele aansturing van een of

Nadere informatie

gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; b e s l u i t :

gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; b e s l u i t : De Drechtraad gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, alsmede artikel 30, eerste

Nadere informatie

PRINCIPLES OF FUND GOVERNANCE Add Value Fund N.V.

PRINCIPLES OF FUND GOVERNANCE Add Value Fund N.V. PRINCIPLES OF FUND GOVERNANCE Add Value Fund N.V. I Inleiding Keijser Capital Asset Management B.V. (de Directie ) voert de directie over Add Value Fund N.V. (hierna ook Add Value Fund of Fonds ). De Directie

Nadere informatie

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Zoeterwoude Publicatiedatum: 10-06-2015 Nummer gemeenteblad: 0554 Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude Burgemeester en wethouders

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2012 t/m 30 juni 2012

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2012 t/m 30 juni 2012 Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2012 t/m 30 juni 2012 HALFJAARVERSLAG 2012 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen Financiële verordening gemeente Achtkarspelen De raad van de gemeente Achtkarspelen; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van @; gelet op artikel 212 van de gemeentewet en

Nadere informatie

Schiphol Group. Jaarverslag

Schiphol Group. Jaarverslag Schiphol Group Jaarverslag 2012 Over ons 2 Profiel Schiphol Group is een luchthavenonderneming met Amsterdam Airport Schiphol als belangrijkste luchthaven. Wij willen duurzame waarde creëren voor onze

Nadere informatie

Schiphol Group. Jaarverslag

Schiphol Group. Jaarverslag Schiphol Group Jaarverslag 2013 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Aviation pagina 14 Over ons 2 Profiel 3 Feiten en cijfers 6 Missie en ambitie 8 Schiphol verbouwt, vernieuwt, verbindt 10 Businessmodel 13 Consumer

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording Financiële verordening gemeente Beesel 2017 De raad van de gemeente Beesel gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening gemeente Beesel 2017 Hoofdstuk 1. Algemene

Nadere informatie

Financiële verordening ex. artikel 212 Gemeentewet Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden

Financiële verordening ex. artikel 212 Gemeentewet Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden Financiële verordening ex. artikel 212 Gemeentewet Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden 1 Het Bestuur van de Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden gelet op artikel

Nadere informatie

Accountantsverslag 2012

Accountantsverslag 2012 pwc I Accountantsverslag 2012 Permar Energiek B.V. 24 mei 2013 pwc Permar Energiek B.V. T.a.v. de Raad van Commissarissen en de Directie Horaplantsoen 2 6717LT Ede 24 mei 2013 Referentie: 31024B74/DvB/e0291532/zm

Nadere informatie

afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de omgevingsdienst met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid

afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de omgevingsdienst met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid o Financiële verordening Omgevingsdienst Veluwe IJssel Het algemeen bestuur van de Omgevingsdienst Veluwe IJssel, gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; gelet op artikel 216 van de Provinciewet; gelet

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 19.12.2015 L 333/97 VERORDENING (EU) 2015/2406 VAN DE COMMISSIE van 18 december 2015 houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen

Nadere informatie

Financiële verordening Het Gegevenshuis

Financiële verordening Het Gegevenshuis Financiële verordening Het Gegevenshuis Vastgesteld in de openbare vergadering van het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Het Gegevenshuis d.d. 25 februari 2016. Inhoud Artikel 1 Begrippenkader...

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2015 t/m 30 juni 2015

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2015 t/m 30 juni 2015 Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2015 t/m 30 juni 2015 HALFJAARVERSLAG 2015 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. 2012. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening

Schiphol Nederland B.V. 2012. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland B.V. 2012 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland BV Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Stichting Publieksfaciliteiten De Nieuwe Kerk en Hermitage Amsterdam 2012 publicatie gegevens inzake vernieuwde ANBI regelgeving

Stichting Publieksfaciliteiten De Nieuwe Kerk en Hermitage Amsterdam 2012 publicatie gegevens inzake vernieuwde ANBI regelgeving Stichting Publieksfaciliteiten De Nieuwe Kerk en Hermitage Amsterdam 2012 publicatie gegevens inzake vernieuwde ANBI regelgeving Inhoudsopgave Naam Stichting Publieksfaciliteiten De Nieuwe Kerk en Hermitage

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 28 074 Wijziging van de Wet luchtvaart inzake de exploitatie van de luchthaven Schiphol Nr. 1 KONINKLIJKE BOODSCHAP Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Financiële Verantwoording universele postdienst 2016

Financiële Verantwoording universele postdienst 2016 Financiële Verantwoording 2016 Behaalde financiële resultaten en behaald rendement uit verlening van de 13 september 2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Algemeen 3 1.2 Verplichtingen 3 1.3 Grondslagen

Nadere informatie

REGLEMENT FINANCIEEL BELEID EN BEHEER

REGLEMENT FINANCIEEL BELEID EN BEHEER REGLEMENT FINANCIEEL BELEID EN BEHEER Status: definitief Vastgesteld door het Bestuur d.d.: 30 augustus 2016 Goedgekeurd door de RvT d.d.: 26 september 2016 Goedgekeurd door de Autoriteit woningcorporaties

Nadere informatie

Laat je reis niet bepalen door de bagage Projectbeheersing vs PMO - Ontwikkeling LA Lelystad Airport. Opening vakantieluchthaven 755 Dagen 11:01:15

Laat je reis niet bepalen door de bagage Projectbeheersing vs PMO - Ontwikkeling LA Lelystad Airport. Opening vakantieluchthaven 755 Dagen 11:01:15 Laat je reis niet bepalen door de bagage Projectbeheersing vs PMO - Ontwikkeling LA Lelystad Airport Opening vakantieluchthaven 755 Dagen 11:01:15 Ontwikkeling Missie Reizigers een aantrekkelijke verbindingen

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17024 21 augustus 2012 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 14 augustus 2012, nr. IENM/BSK-2012/145416,

Nadere informatie

Samenvatting ... 7 Samenvatting

Samenvatting ... 7 Samenvatting Samenvatting... In rapporten en beleidsnotities wordt veelvuldig genoemd dat de aanwezigheid van een grote luchthaven én een grote zeehaven in één land of regio, voor de economie een bijzondere meerwaarde

Nadere informatie

Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2012. artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet

Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2012. artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2012 artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Financieel verslag op basis van gereguleerde cijfers N.V.

Nadere informatie

Controle- en rapportageprotocol Tijdelijke stimuleringsregeling SUWI- Bedrijfsverzamelgebouw 2002

Controle- en rapportageprotocol Tijdelijke stimuleringsregeling SUWI- Bedrijfsverzamelgebouw 2002 Controle- en rapportageprotocol Tijdelijke stimuleringsregeling SUWI- Bedrijfsverzamelgebouw 2002 1 ALGEMEEN 1.1 Doel en reikwijdte van het controle- en rapportageprotocol Dit controle- en rapportageprotocol

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2014 t/m 30 juni 2014

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2014 t/m 30 juni 2014 Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2014 t/m 30 juni 2014 HALFJAARVERSLAG 2014 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version

BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version Introductie Quickscan De financiële organisatie moet, net zo als alle andere ondersteunende diensten, volledig gericht zijn

Nadere informatie

Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2013. artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet

Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2013. artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2013 artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Financieel verslag N.V. RENDO... 4 2.1 Balans... 4 2.2

Nadere informatie

houdende regels betreffende de exploitatie van de luchthaven Schiphol (Besluit exploitatie luchthaven Schiphol 2017)

houdende regels betreffende de exploitatie van de luchthaven Schiphol (Besluit exploitatie luchthaven Schiphol 2017) Besluit van houdende regels betreffende de exploitatie van de luchthaven Schiphol (Besluit exploitatie luchthaven Schiphol 2017) Op de voordracht van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van,

Nadere informatie

Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2014. artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet

Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2014. artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet Verslag afzonderlijke boekhouding verslagjaar 2014 artikel 43 lid 9 Elektriciteitswet artikel 32 lid 11 Gaswet Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Financieel verslag N.V. RENDO... 4 2.1 Balans... 4 2.2

Nadere informatie

HOEBERT HULSHOF & ROEST

HOEBERT HULSHOF & ROEST Inleiding Artikel 1 Deze standaard voor aan assurance verwante opdrachten heeft ten doel grondslagen en werkzaamheden vast te stellen en aanwijzingen te geven omtrent de vaktechnische verantwoordelijkheid

Nadere informatie

geautoriseerde investeringskredieten en de actuele raming van de totale uitgaven weergegeven.

geautoriseerde investeringskredieten en de actuele raming van de totale uitgaven weergegeven. GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Blaricum. Nr. 40785 5 april 2016 Financiële verordening BEL Combinatie Het Algemeen Bestuur van de Werkorganisatie BEL-Gemeenten, overwegende dat een gemeenschappelijke

Nadere informatie

Breguetlaan 2 Oude Meer BUILDING INFORMATION

Breguetlaan 2 Oude Meer BUILDING INFORMATION Breguetlaan 2 Oude Meer Een bedrijvencomplex bestaande uit een kantoor met drie bouwlagen en een bedrijfshal met twee bouwlagen. Het bedrijvencomplex is nagenoeg verhuurdechter kan er 480 m² kantoorruimte

Nadere informatie

Uit de beleidsvisie maakt de AFM op dat vier modellen voor de inrichting van de corporatie te onderscheiden zijn. Dit zijn:

Uit de beleidsvisie maakt de AFM op dat vier modellen voor de inrichting van de corporatie te onderscheiden zijn. Dit zijn: Ministerie van VROM t.a.v. dr. P. Winsemius Postbus 20951 2500 EZ DEN HAAG Datum 22 januari 2007 Uw kenmerk DB02006310723 Betreft Advies inzake (financieel) toezicht op activiteiten met en zonder staatssteun

Nadere informatie

Bijlage 4. WORDT WAS Verschillen. Financiële verordening Gemeente Ridderkerk 2014 Ridderkerk 2012. Financiële verordening

Bijlage 4. WORDT WAS Verschillen. Financiële verordening Gemeente Ridderkerk 2014 Ridderkerk 2012. Financiële verordening Hoofdstuk 1 inleidende bepalingen Artikel 1. Definities art. 1 Niet meer opgenomen: - afdeling - Administratieve organisatie - Financieel beheer Deze definities hebben betrekking op de GR-BAR en zijn daarom

Nadere informatie

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Lavide Holding N.V. te Alkmaar gecontroleerd.

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Lavide Holding N.V. te Alkmaar gecontroleerd. Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V. Grant Thornton Accountants en Adviseurs B.V. De Passage 150 Postbus 71003 1008 BA Amsterdam T 088-676 90 00 F 088-676 90 10

Nadere informatie

Financiële verordening Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant

Financiële verordening Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant gelet op: de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant artikel 212 van de Gemeentewet;

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. 2014. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening

Schiphol Nederland B.V. 2014. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland B.V. 2014 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland BV Jaarverslag 2014 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol

Nadere informatie

Besluit tot wijziging van de Nadere voorschriften controleen overige standaarden Vastgesteld 18 december 2008

Besluit tot wijziging van de Nadere voorschriften controleen overige standaarden Vastgesteld 18 december 2008 Besluit tot wijziging van de Nadere voorschriften controleen overige standaarden Vastgesteld 18 december 2008 1 Besluit tot wijziging van de Nadere voorschriften controle- en overige standaarden Vastgesteld

Nadere informatie

Schiphol Group. Jaarverslag

Schiphol Group. Jaarverslag Schiphol Group Jaarverslag Gemiddelde leeftijd medewerkers (In jaren per locatie) Schiphol Group Schiphol Rotterdam Eindhoven Lelystad 44,7 45,1 40,6 40,7 45,4 0 10 20 30 40 50 Financiële soliditeit Schiphol

Nadere informatie

Gedragscode. Looops B.V. Januari Gedragscode algemeen/60/004 Pagina! 1 van! 5

Gedragscode. Looops B.V. Januari Gedragscode algemeen/60/004 Pagina! 1 van! 5 Gedragscode Looops B.V Januari 2019 Gedragscode algemeen/60/004 Pagina! 1 van! 5 Gedragscode algemeen/60/004 Pagina! 2 van! 5 Het beleid dat Looops voert, is vanuit een breed maatschappelijk bewustzijn,

Nadere informatie

NATM Algemene Ledenvergadering. 20 april 2010 Corné de Jong & Gerda Franssen Schiphol Parking & Mobility Services

NATM Algemene Ledenvergadering. 20 april 2010 Corné de Jong & Gerda Franssen Schiphol Parking & Mobility Services NATM Algemene Ledenvergadering 20 april 2010 Corné de Jong & Gerda Franssen Schiphol Parking & Mobility Services Programma 1.Kwiscussie; Mobiliteit & travelmanagement? 2.Parking; relevante ontwikkelingen

Nadere informatie

Besluit van.. 201X, houdende regels betreffende de exploitatie van de luchthaven Schiphol (Besluit exploitatie luchthaven Schiphol 201X)

Besluit van.. 201X, houdende regels betreffende de exploitatie van de luchthaven Schiphol (Besluit exploitatie luchthaven Schiphol 201X) Besluit van.. 201X, houdende regels betreffende de exploitatie van de luchthaven Schiphol (Besluit exploitatie luchthaven Schiphol 201X) Wij Willem Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden,

Nadere informatie

ZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED. Professioneel beheer voor beter rendement

ZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED. Professioneel beheer voor beter rendement ZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED Professioneel beheer voor beter rendement Een veranderende financiële omgeving vraagt om ander vastgoedbeheer Het onderwijsvastgoed, het zorgvastgoed, het gemeentelijk

Nadere informatie

Annex E. Gescheiden boekhouding

Annex E. Gescheiden boekhouding Annex E. Gescheiden boekhouding Inhoudsopgave E.1 Inleiding... 1 E.2 Kostentoerekening... 2 E.3 Gescheiden financiële rapportage... 2 E.3.1 Algemeen... 2 E.3.2 Financiële overzichten... 3 E.3.2.1 Rapportagestramien...

Nadere informatie

Bij de verschillende gemeentelijke diensten is informatie opgevraagd over of en hoe een integrale kostprijs berekend wordt.

Bij de verschillende gemeentelijke diensten is informatie opgevraagd over of en hoe een integrale kostprijs berekend wordt. Samenvatting onderzoek uniformering bedrijfseconomische uitgangspunten Doel onderzoek Het doel van het doelmatigheidsonderzoek was te komen tot voorstellen om de wijzen van berekening van de integrale

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. 2013. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening

Schiphol Nederland B.V. 2013. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland B.V. 2013 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Schiphol Nederland BV Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Financiële beleggingen Vorderingen Overlopende activa Liquide middelen

Financiële beleggingen Vorderingen Overlopende activa Liquide middelen Balans per 31 december 2017 na resultaatbestemming 31-12-2017 31-12-2016 Activa Vaste activa Financiële beleggingen 47.393.176 46.794.340 Vlottende activa Vorderingen 205.551 0 Overlopende activa 26.270

Nadere informatie

Functie Profiel. Manager Operatie

Functie Profiel. Manager Operatie Functie Profiel Manager Operatie Bedrijf De Amsterdamse haven is een van s werelds belangrijkste logistieke knooppunten. Het maakt deel uit van de grootste airport-seaport-city combinatie in Europa. Een

Nadere informatie

Hoofd Financiën. A. Te verrichten financieel-administratieve planningstaken

Hoofd Financiën. A. Te verrichten financieel-administratieve planningstaken Hoofd Financiën Als hoofd Financiën verantwoordelijk voor: de uitvoering van de financiële planning, het verwerken van de financiële gegevens en het rapporteren in de vereiste vorm en frequentie; de voortgang

Nadere informatie

PRINCIPLES OF FUND GOVERNANCE COMMODITY DISCOVERY FUND Bijgewerkt tot 8 juli 2014

PRINCIPLES OF FUND GOVERNANCE COMMODITY DISCOVERY FUND Bijgewerkt tot 8 juli 2014 PRINCIPLES OF FUND GOVERNANCE COMMODITY DISCOVERY FUND Bijgewerkt tot 8 juli 2014 Principles of Fund Governance Pag. 1/5 1. INLEIDING Commodity Discovery Management B.V. (de Beheerder ) is de beheerder

Nadere informatie

Inmaxxa BV te Naarden Halfjaarbericht 2010 28 juli 2010

Inmaxxa BV te Naarden Halfjaarbericht 2010 28 juli 2010 Inmaxxa BV te Naarden Halfjaarbericht 2010 28 juli 2010 Inmaxxa BV Halfjaarbericht 2010 1 Inhoudsopgave Algemeen 3 Jaarverslag van de directie 4 Halfjaarbericht over de periode 1 januari 2010 tot en met

Nadere informatie

De Grote Voskuil Capital B.V. Haarlem. Tussentijds overzicht over de periode 1 januari 2016 t/m 30 juni 2016

De Grote Voskuil Capital B.V. Haarlem. Tussentijds overzicht over de periode 1 januari 2016 t/m 30 juni 2016 Haarlem Tussentijds overzicht over de periode 1 januari 2016 t/m 30 juni 2016 INHOUD Pagina ACCOUNTANTSVERSLAG 1 Opdracht 3 2 Samenstellingsverklaring van de accountant 3 TUSSENTIJDS OVERZICHT 1 Balans

Nadere informatie

Gevraagd besluit. Besluit. Partijen:

Gevraagd besluit. Besluit. Partijen: Beslisdocument Voortzetting samenwerking komende periode en beëindiging huidig Convenant ontwikkeling luchthaven Lelystad tussen Provincie Flevoland, Gemeente Lelystad, Schiphol Group en Lelystad Airport.

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen

Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen De raad van de gemeente Simpelveld; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening gemeente Simpelveld 2015 Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsbepalingen

Nadere informatie

OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN

OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN VERNIEUWING BBV -AANLEDING Na 10 jaar BBV: begroting en jaarstukken nog teveel voor financieel specialisten Wens versterking rol gemeenteraad kaderstelling

Nadere informatie

Het algemeen bestuur van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag,

Het algemeen bestuur van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag, CVDR Officiële uitgave van Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Nr. CVDR373528_2 8 september 2017 Financiële verordening MRDH 2015 Het algemeen bestuur van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag, Gelet op

Nadere informatie

Succesvol sturen op klantperceptie bij Schiphol. 8 juni 2010

Succesvol sturen op klantperceptie bij Schiphol. 8 juni 2010 Succesvol sturen op klantperceptie bij Schiphol 8 juni 2010 Schiphol Group Belangrijke gegevens Juridische structuur: NV (sinds 1958) Aandelen: 69,8% Staat der Nederlanden 20,0% Amsterdam 8,0% Aéroports

Nadere informatie

Autoriteit Financiële Markten. Captin B.V., statutair gevestigd te Amsterdam. handelsfaciliteit

Autoriteit Financiële Markten. Captin B.V., statutair gevestigd te Amsterdam. handelsfaciliteit REGLEMENT STICHTING BEWAARINSTELLING CAPTIN 1. DEFINITIES 1.1 In dit Reglement wordt verstaan onder: "Account" "AFM" "Bestedingsruimte" (i) een Ledenaccount als bedoeld in het Handelsreglement, (ii) een

Nadere informatie