Partnermishandeling Recente inzichten voor behandeling

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Partnermishandeling Recente inzichten voor behandeling"

Melissa Bakker
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Partnermishandeling Recente inzichten voor behandeling Agnes Scholing & Hester Mobach De Waag, Centrum voor ambulante Forensische GGZ VGCt najaarscongres Veldhoven 1

2 Stelling 1 Partnermishandeling heeft zelden iets te maken met macht en controle in de relatie VGCt najaarscongres Veldhoven 2

3 Stelling 2 Oog hebben voor onderliggende kwetsbaarheid (evt. trauma s) van de dader leidt af van het nemen van verantwoordelijkheid voor het eigen gedrag VGCt najaarscongres Veldhoven 3

4 Stelling 3 Relatietherapie bij partnermishandeling impliceert een door beide partners gedeelde verantwoordelijkheid voor de mishandeling VGCt najaarscongres Veldhoven 4

5 Stelling 4 De meeste daders vertonen een tekort aan communicatievaardigheden VGCt najaarscongres Veldhoven 5

6 Stelling 5 Partnermishandeling wijst op een verstoorde hechtingsrelatie (onveilige hechting) VGCt najaarscongres Veldhoven 6

7 Stelling 6 Een timeout is alleen effectief als de geladen partner een tijd fysiek afstand neemt VGCt najaarscongres Veldhoven 7

8 Prevalentie in NL Meest recente onderzoek naar prevalentie: Van der Veen & Bogaerts (2010): jaarlijks: evident huiselijk geweld incidenten in huiselijke sfeer 60% partnermishandeling VGCt najaarscongres Veldhoven 8

9 Richtlijnen behandeling Nauwelijks aanwezig Behandeling plegers en slachtoffers tot nu toe meestal los van elkaar Verschillende focus op behandeling: verantwoordelijkheid (plegers) versus traumaverwerking (slachtoffers) VGCt najaarscongres Veldhoven 9

10 Modellenstrijd Dutton & Corvo (2006): Rethinking Domestic Violence Gondolf (2007) VGCt najaarscongres Veldhoven 10

11 Typologieën daders Aanvankelijk driedeling: Antisociaal Alleen gezin / partner Borderline / dysfoor Recent vierde type toegevoegd: Licht Antisociaal (zie oa Thijssen & De Ruiter (2010)) VGCt najaarscongres Veldhoven 11

12 Typologieën slachtoffers Slachtoffers worden met rust gelaten uit angst voor blaming the victim -> weinig onderzoek In Nederland indeling in zes types (Sijbrandi, Jonker & Wolf, 2008) VGCt najaarscongres Veldhoven 12

13 Typologieën relaties Johnson (1996, 2008): Intiem terrorisme Gewelddadig verzet Wederzijdse gewelddadige controle Situationeel geweld VGCt najaarscongres Veldhoven 13

14 Behandelmodellen Duluth model (Pence & Paymar,1981): macht en controle, plegers Van Outsem / Van Oosten (2001): De Aanpak. Slachtoffers, zo mogelijk plegers Lee, Seebold & Uken (2003): oplossingsgericht, plegers VGCt najaarscongres Veldhoven 14

15 Behandelmodellen Scheinkman & Fishbane (2004), beide partners Murphy & Eckhardt (2005): geïndividualiseerde CGT, plegers Stith, Rosen & McCullen (2011): systeem- en oplossingsgericht, beide partners VGCt najaarscongres Veldhoven 15

16 Belangrijkste conclusie Alle modellen hebben hun merites Geen enkel model voldoet voor alle stellen Eerder behoefte aan een procesmodel ; waarin inhoudelijk uitgewerkte protocollen op maat worden ingepast VGCt najaarscongres Veldhoven 16

17 Dus Aansluiten bij kenmerken van individu (o.a. psychopathologie) en relatie Systeemgericht Time out emotieregulatie verdragen Individuele casusconceptualisatie Opvattingen - schema s - kwetsbaarheid Vaardigheden Soms: behandeling trauma s VGCt najaarscongres Veldhoven 17

18 Dus Beslisboom voor indicatiestelling Twee fasen: veiligheid en verdieping In verdieping verschillende opties, bv. relatievaardigheden en / of relatiepatronen - kwetsbaarheid Voortdurend oog voor veiligheid, ook in fase VGCt najaarscongres Veldhoven 18

19 De praktijk: film en casus VGCt najaarscongres Veldhoven 19

20 EXPLOSIE Primitieve reacties Alcohol, drugs woede Toename: - hartslag - bloeddruk - hoge, snelle ademhaling - stress hormonen boos irritatie reflectie stressfactoren Escalatie Proces, Justine van Lawick, april VGCt najaarscongres Veldhoven 20

21 Destructieve spiraal Overlevingsstrategie: Achterdochtig, controlerend gedrag; boos op de huid zitten. Kwetsbaarheden: - Zich hulpeloos, overweldigd voelen Overlevingsschild Fragile Inner Self Kwetsbaarheid Kwetsbaarheid Overlevingsschild Kwetsbaarheden: - Intense jaloezie - Afwijzing - Verlating Overlevingsstrategie: - Gereserveerde opstelling - Terugtrekken

22 Onderhandelde time-out Bij opstellen van de time-out aandacht hebben voor ieders kwetsbaarheid Zo kan voorkomen worden dat tijdens de time-out opnieuw kwetsbaarheden worden geraakt (bv. angst voor verlating) Rode knoppen hangen vrijwel altijd sterk samen met iemands kwetsbaarheid VGCt najaarscongres Veldhoven 22

Opbouw behandeling Bespreken van de time-out / leren kalmeren Uitvragen van gedragssequentie en achterliggende cognities en gevoelens Genogram

23 Opbouw behandeling Bespreken van de time-out / leren kalmeren Uitvragen van gedragssequentie en achterliggende cognities en gevoelens Genogram Koppeling cognities en gevoelens bij conflicten met kwetsbaarheid Kwetsbaarheidscyclus herkennen en doorbreken VGCt najaarscongres Veldhoven 23

24 Destructieve patronen Bij veel stellen die hulp zoeken is sprake van een destructief patroon: herhaling van de kwetsbaarheidscyclus Eerste doel is veiligheid, vervolgens het herkennen van het destructieve patroon en er uit leren stappen VGCt najaarscongres Veldhoven 24

25 Technieken Genogram Uittekenen van het patroon Relatietekening van Rober Wondervraag Evenwichtsvoorbeeld Communicatievaardigheden Circulaire vragen (leren mentaliseren) VGCt najaarscongres Veldhoven 25

26 Theoretisch kader Besproken benadering is een mix van cognitieve gedragstherapie, schemagerichte cognitieve therapie, en emotion focused therapy Veiligheid keert terug in de relatie als degene die geweld gebruikt daarmee stopt. Veilige gehechtheid keert terug in de relatie als de destructieve patronen stoppen VGCt najaarscongres Veldhoven 26

Vergelijkbare documenten

Voorkómen van huiselijk geweld

Voorkómen van huiselijk geweld hoe profiteren we van wetenschappelijke kennis? Nico van Oosten senior adviseur Huiselijk en Seksueel Geweld Movisie There is nothing more practical than a good theory (Kurt