HERSTEL Een overzicht
|
|
- Pepijn van Dam
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HERSTEL Een overzicht Prof. dr. Chantal Van Audenhove K.U.Leuven Op krachten komen. Herstellen doe je zelf maar niet alleen. Similes, KHL Leuven, vrijdag 16 september 2011
2 Inhoud 1. Herstel: wat is het? 2. Waarom nu? 1. Nieuwe maatschappelijke trends 2. Naar een balanced care in geestelijke gezondheidszorg 3. Wat is helpend en belemmerend voor herstel? 4. Evolutie naar herstelgerichte ggz en organisaties 5. Toekomstige uitdagingen
3 Het concept herstel of recovery A deeply personal, unique process of changing one s attitudes, values, feelings goals, skills, and/or roles. It is a way of living a satisfying, hopeful, and contributing life even with limitations caused by illness. Recovery involves the development of new meaning and purpose in one s life as one grows beyond the catastrophic effects of mental illness. Anthony, Recovery from mental illness: the guiding vision of the mental health service system in the 1990s
4 4 sleutelelementen van recovery (Andresen, Oades & Caputi, 2003) I. Persoonlijke betekenis vinden een identiteit waarbinnen ziekte een plaats krijgt maar met behoud van en positieve zelfwaardering II. III. IV. Hoop geloven dat men zijn eigen hoop en dromen kan waarmaken, zelfs met de ziekte. Zich niet voegen naar de beperkte ambities en verwachtingen van anderen. (Her)installeren van zelfcontrole een gevoel van controle over het eigen leven en over de ziekte Gelegenheden aangrijpen om een leven buiten de ziekte op te bouwen. Door gebruik te maken van algemene voorzieningen die open staan voor alle burgers, informele ondersteuning en natuurlijke sociale netwerken om echte integratie in de samenleving te realiseren.
5 Uitgangspunten van de herstelvisie Herstellen is mogelijk zonder professionele interventies Betrokken aanwezigheid van personen die erin geloven Vertrekt niet vanuit een visie op de oorzaken van de psychische ziekte of diagnoses Herstel is mogelijk ook met symptomen Herstel verandert de frequentie en de duur van symptomen Herstel voelt niet als een lineair proces Herstel van de gevolgen van de psychische ziekte is soms moeilijker dan herstel van de psychische ziekte op zich Herstel van een psychische ziekte betekent niet dat de persoon niet echt psychisch ziek was
6 Herstel als proces (Young & Ensing, 1999) Stabilisatie Heroriëntatie Reïntegratie Controle over de symptomen en vermindering van het lijden Farmaco-therapie Medicatie-management Behoefte aan steun en veiligheid Exploreren van implicaties van het ziek zijn Rouwproces Psycho-educatie Symptoommanagement Toekomstplannen maken Aangaan of herstellen van betekenisvolle relaties of rollen Terugkeer naar een normaal bestaan Vaardigheden oefenen Zelfvertrouwen versterken Activiteiten opnemen
7 Sleutelelementen van het proces Persoonlijke aspecten Gevoel van eigenwaarde Attitudeverandering Zelfbeschikking: eigen keuze Hoop Rol van de maatschappij Sociale relaties Sociale rollen en functies in arbeid en opleiding Existentiële aspecten Doelstellingen op een hoger niveau
8 Pat Deegan The aspiration of people with disabilities is to live, work and love in a community in which one makes a significant contribution (Deegan, 1988) No arms, no legs, no worries
9 Nieuwe trends in zorg Vraagzijde Groeiende vraag naar zorg Toename chronische problematieken Meer kritische consumenten en assertieve klanten die zich ook organiseren Persoonlijke verwachtingspatronen tav zorg Multi-culturalisering van zorg Aanbodzijde Nieuwe zorgvormen: Alternatieven en tussenvormen naast het residentiële circuit Verwetenschappelijking van zorg (evidence-based) Vervaging van grenzen tussen gezondheidszorg en welzijnszorg Positie zorgverstrekker: Toegenomen specialisatie Expertpositie Minder belangstelling basiszorgberoepen Democratisering onderwijs Territoriumstrijd Beleid deïnstitutionalisering en vermaatschappelijking Vervaging grenzen welzijns- en gezondheidszorg Commercialisering van gezondheidszorg Dominantie kostenbeheersing Verwetenschappelijking en Internationalisering
10 Internationale trends in GGZ sinds 2000 Ook: Deïnstitutionalisering voltrekt zich Daling in het aantal ziekenhuisbedden zwakt af De grootschalige instituten worden vervangen door kleinschaligere voorzieningen Toegenomen erkenning voor de rol van de familie en bekommernis over het evenwicht tussen de controle over patiënten en hun autonomie Re-allocatie van hulpverleners naar de thuiszorg Nieuwe nadruk op teamwerking Promotie van evidence-based psychiatrie in farmacologische, sociale en psychologische behandeling Toename persoonlijke bijdrage in behandeling en zorg Nadruk op efficiëntie en kostenbeperking
11 Balanced care Evenwichtige zorg met een waaier aan zorgvoorzieningen in de maatschappij die alle zorg bieden die nodig is, zonder de negatieve impact van opname: in de natuurlijke omgeving mobiel gericht op beperkingen en symptomen specifieke zorg voor omschreven diagnose en problemen in overeenstemming met de internationale verklaring van de mensenrechten gefocust op de prioriteiten van de gebruikers gecoördineerd
12 Voorbeeld van evenwichtige GGZ Eerste-lijns-gezondheidszorg met gespecialiseerde ondersteuning, waarin alle levensdomeinen en partners een plaats krijgen Community integration and personal empowerment Bron: Substance Abuse and Mental Health Services Association (
13 Trends in zorg en welzijn 2025 Younique: meer verschillen tussen gebruikers Macht aan de patiënt: meer do-it-yourself benadering The sky is the limit : hoge kwaliteitsverwachtingen Angst voor zorg: angst door onveiligheid en complexiteit Gezonde grijze samenlevingen: levenslange vitaliteit Iedereen patiënt: meer frequent chronisch ziek Gezondheid als keuze: meer aandacht voor levensstijl Preventie: hoge prioriteit Grenzeloze zorg: globalisering van gezondheid Googleritis : digitalisering van zorggebruiker-zorgverstrekkers interactie Eén-op-één: meer directe behandeling met medische technologie Caring is Sharing : meer transparantie in kennis en competentie Groenere zorg: meer duurzame zorg Saving lives, saving costs : meer business, markt and ondernemings attitudes Wie zorgt voor mij? Grotere vraag en minder aanbod op de arbeidsmarkt Overgang: reorganisatie van de zorgketen De rekening graag : meer vraag en grotere kosten Idenburg en Van Schaik 2010
14 Een ideologie?
15 The Diamond of Change (M. Kmita 2005) De Gekken gevaarlijke personen, uitgesloten uit de samenleving STIGMA Gebruikers van voorzieningen rol van de zorgverstrekkers aanvaard, zelfactualisatie, strijd tegen stigma en machteloosheid Patiënten Burgers Mensenrechten, verantwoordelijkheden, participatie en inclusie in de samenleving Slachtoffers, passieve ontvangers van zorg of behandeling, ontvangen zorg van experten die weten wat het beste is
16 Implicaties voor behandeling zelfhulp en informele hulp (lotgenoten) worden zeer belangrijk professionele hulp is niet noodzakelijk, kan wel een faciliterende rol spelen naast GGZ ook vele andere voorzieningen mogelijk
17 Paradigma s in de zorgrelatie Chroniciteit Diagnostische categorie Pessimisme Dysfuncties Gefragmenteerd model Paternalisme Professionele hulp Macht en dwang Kunstmatige omgeving Stabilisatie Hulpeloosheid Herstel Individualisering Hoop, realistisch optimisme Sterktes, veerkracht Bio-psycho-sociaal model Gebruikersgericht Zelfhulp, ervaringsdeskundigheid Empowerment, keuze Natuurlijke steun, lotgenoten Groei, berekend risico Zelfbeschikking (Onken e.a., 2002)
18 Sleutelelementen in helpende relaties Helping to keep hope alive Balanced, client-oriented He didn t have his own programs that I had to go through I was the one who decided what to talk about Human, respectful He was not afraid to tell me that he didn t understand how I feel Available every day helpers I could talk about anything, not only problems I didn t need much helpers, but a few good helpers over time, someone who can keep it up, who s there, who stuck with me all these years Therapeutic With him, I found confidence, the charisma that he had made me dare to look at my life and talk about it
19 Sleutelelementen in helpende relaties En ook: Breaking the rules He lent me some money over the weekend (because my welfare check would not come through the next Monday) He accepted my present (and allowed me the chance to offer something to someone else) Good chemistry We got on with each other very well, she was like a friend (Borg & Kristiansen, 2004)
20 Tien tips voor herstelgerichte praktijken Stel jezelf na elke interactie de vraag: Heb ik Actief geluisterd om de persoon te helpen betekenis te geven aan zijn psychische problemen? De persoon geholpen om persoonlijke hersteldoelen te identificeren en te prioritiseren? Vertrouwen getoond in de krachten en bronnen van de persoon? Voorbeelden gevonden in mijn eigen levenservaringen die de hoop kunnen inspireren en ondersteunen? Speciale aandacht besteed aan het belang van doelen die de persoon in staat stellen om actief bij te dragen aan het leven van anderen? Bronnen ontdekt, los van de ggz, die relevant zijn om zijn doelen te bereiken? Zelfmanagement aangemoedigd? Overleg gehad over wat de persoon wil aan therapeutische interventies en daarbij zoveel mogelijk zijn wensen gerespecteerd? Me ten alle tijde respectvol opgesteld vanuit de wens om een gelijkwaardige partnerschap aan te gaan en heb ik me bereid getoond om net iets meer te willen doen ( to go the extra mile )? Aanvaardend dat de toekomst onzeker is, toch kunnen aangeven dat ik de persoon continu steun in de mogelijkheid tot het bereiken van de zelfbepaalde doelen, en dus uitdrukking kunnen geven aan de blijvende hoop en positieve verwachtingen? (Shepherd, Boardman & Slade 2008)
21 Hinderpalen voor herstel verlies van rechten en van gelijke behandeling discriminatie op het vlak van tewerkstelling en woongelegenheid zorgsystemen die beperkte keuzemogelijkheden impliceren of die het gevoel van zelfcontrole ondermijnen Getuigenis Wilma Boeving
22 Systeemstandaarden Missie: definieer het aanbod in termen van herstel Evaluatie: rolfunctioneren vanuit diverse perspectieven Leiderschap: herstel niet enkel op papier maar ook in daden realiseren Management: programma s, protocollen, actiegerichte veranderingsprocessen, evalueren... Integratie: zelf gekozen doelen van gebruikers zijn het vertrekpunt voor alle betrokken organisaties
23 Systeemstandaarden Uitgebreidheid: functioneren in woon-, werk-, school-, en sociale omgeving Betrokkenheid van patiënten en familie: patiëntgestuurde organisaties en zelfhulp Culturele relevantie: geschiktheid voor andere etnische groepen Belangenbehartiging: kwartiermaken zodat patiënten volwaardig kunnen deelnemen aan het maatschappelijke leven Opleiding en training: gericht op introductie en implementatie van de herstelgerichte benadering in de praktijk Financiering: vertrekken bij de noden van patiënten en voorrang geven aan processen gericht op de prioriteiten van patiënten Toegankelijkheid: voorkeur van patiënt is cruciaal Anthony, 2000
24 Toekomstige uitdagingen Paradigma shift in zorg Nieuwe organisatorische contexten Onderzoek over herstel Veranderingen in de maatschappij
25 Niewe competenties Patient-gerichte zorg Shared decision making Psycho-educatie Ondersteunen van zelfhulp en ziekte management Om personen te begeleiden op hun traject naar herstel
26 Partnership met mantelzorgers: Beleidsaanbevelingen uit onderzoek in Vlaanderen De kwaliteit van de relatie als hefboom voor de kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven Mantelzorgers en hulpverleners ondersteunen in het omgaan met probleemgedrag van ernstig zieke patiënten Herstellen en ondersteunen van de sociale netwerken van mantelzorgers Werken aan de beeldvorming over psychisch lijden De belasting van de mantelzorgers beperken Mantelzorg: een aandachtspunt in de opleiding en in het onderzoek Mantelzorgers: één stem, meerdere gezichten
27 Nieuwe organisaties Geleid door het herstel paradigma In combinatie met Evidence based praktijken
28 Kansen en risico s voor de eerstelijns GGZ 1. Gebrek aan coördinatie en samenwerking 2. Beperkte toegankelijkheid voor kwetsbare en kansarme groepen 3. Beperkingen in de GGZ-competenties van eerstelijnswerkers 4. Tekorten op het vlak van de preventieve aanpak 5. Beperkte aandacht voor ondersteuning van zelfzorg en mantelzorg 6. Tekort aan ervaring met participatie van gebruikers ervaringsdeskundigheid en werken in partnership
29 Onderzoek over herstel Wat helpt personen op weg naar herstel? Op welke wijze zijn interventies bevorderend of belemmerend: Shared decision making Motivationeel interviewen Zelfmanagement Matching van de persoon met de begeleider...
30 Maatschappelijke veranderingen Accepting communities (Dunn, 1999) Strijd tegen stigma en zelfstigma (Thornicroft, 2006) Inclusie in werkomgevingen (Burns & Cathy, 2008) Participatie in zorgvoorzieningen (Thornicroft & Tansella, 2005)
31 Leonard Cohen zingt... Ring the bells that still can ring Forget your perfect offering There is a crack in everything, That's how the light gets in Dank voor jullie aandacht
32 Bronnen Anthony, W. (1993). Recovery from Mental Illness: The Guiding Vision of the Mental Health Service System in the 1990s. Reprinted from Psychosocial Rehabilitation Journal, 16, 4, Anthony, W. (2000). A recovery oriented service system: Setting some system level standards. Psychiatric Rehabilitation Journal, 24, 2, Borg, M. & Kristiansen, K. (2004). Recovery-oriented professionals: helping relationships in mental health services. Journal of Mental Health, 13, 5, Burns, T. & Catty, J. (2008). IPS in Europe: the EQOLISE trial. Psychiatric Rehabilitation Journal, 31, 4, Deegan, P.E. (1988) Recovery: the lived experience of rehabilitation. Psychosocial Rehabilitation Journal, 11, Dunn, S. (1999). Creating Accepting Communities. Report of the Mind Inquiry into Social Exclusion. Mind Publications. Farkas, M. (2007). The vision of recovery today: what it is and what it means for services. World Psychiatry, 6, 2, Farkas, M., Gagne, C., Anthony, W. & Chamberlin, J. (2005). Implementing Recovery Oriented Evidence-Based Programs: Identifying the Critical Dimensions. Community Mental Health Journal, 41 (2), pp Idenburg, P. & van Schaik, M. (2010). Diagnose Trends in de gezondheidszorg Scriptum. Kmita, M. (2005). Mental health: facing the challenges, building solutions. Report from the WHO European Ministerial Conference. Copenhagen, WHO Regional Office for Europe. Onken, S. J., Dumont, J. M., Ridgway, P., Dornan, D. H., & Ralph, R. O. (2002). Mental Health Recovery: What Helps and What Hinders? A National Research Project for the Development of Recovery Facilitating System Performance Indicators. Alexandria, VA: National Association of State Mental Health Program Directors (NASMHPD) National Technical Assistance Center (NTAC). Shepherd, G., Boardman, J. & Slade, M. (2008). Making Recovery a Reality. Sainsbury Centre for Mental Health. Thornicroft, G. & Tansella M. (2009). Better Mental Health Care, Cambridge University Press Thornicroft & Tansella (2002). Balancing community-based and hospital based mental health care. World Psychiatry, 1:2. Thornicroft, G. & Tansella, M. (2005). Growing recognition of the importance of service user involvement in mental health service planning and evaluation. Epidemiologia e Psichiatria Sociale, 14, 1. Thornicroft, G. (2006). Shunned: Discrimination against People with Mental Illness. Oxford: Oxford University Press. Torrey, W., Rapp, C., Van Tosh, L., McNabb, C. & Ralph, R. (2005). Recovery Principles and Evidence-Based Practice: Essential Ingredients of Service Improvement. Community Mental Health Journal, 41 (1), pp Young S.L. & Ensing D.S. (1999). Exploring recovery from the perspective of people with psychiatric disabilities. Psychiatric Rehabilitation Journal, 22, 3,
De visie op herstel: een nieuw perspectief in de zorg
De visie op herstel: een nieuw perspectief in de zorg Prof. dr. Chantal Van Audenhove K.U.Leuven Forum ups & downs 6 oktober 2012 Inhoud Inleiding : tijden veranderen en de zorg verandert De visie op herstel
Nadere informatieVeerkracht en de visie op herstel in de GGZ
Veerkracht en de visie op herstel in de GGZ 9 e Vlaams Congres Palliatieve Zorg Prof. dr. Chantal Van Audenhove K.U.Leuven Inhoud Inleiding : tijden veranderen en de zorg verandert De visie op herstel
Nadere informatieHERSTELLEN KAN JE ZELF Hoopvol leven met een psychische kwetsbaarheid
HERSTELLEN KAN JE ZELF Hoopvol leven met een psychische kwetsbaarheid Prof. dr. Chantal Van Audenhove Dr. Joke Vanderhaegen KU Leuven, LUCAS, Centrum voor zorgonderzoek en consultancy Gent, 18 november
Nadere informatieUtopia-avond. Onderzoekers uit diverse disciplines stellen hun utopische toekomstdroom voor de samenleving voor
Utopia-avond Onderzoekers uit diverse disciplines stellen hun utopische toekomstdroom voor de samenleving voor 19.30-21.30 uur, refter Hollands College Utopia Revisited 2016 = 500 jaar publicatie Thomas
Nadere informatieHerstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN
Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Geen belangen Disclosure Persbericht 15 oktober 2014 Veranderend zorglandschap vraagt om vernieuwde
Nadere informatieWetenschappelijke kijk op psychische kwetsbaarheid en werk
Wetenschappelijke kijk op psychische kwetsbaarheid en werk Prof. Chantal Van Audenhove 26 mei 2016 OPSTAP 10 jaar begeleiding van personen met psychische kwetsbaarheid 1 Opdrachtsverklaring van OP-STAP
Nadere informatieherstelgerichte visie als leidend principe Hoe doe je dat
hgerichte visie als leidend principe Hoe doe je dat > fasen h h empowermentgericht coachen rehabilitatiegericht benaderen visie op de cliënt inleiding1.5 1 > fasen h h empowermentgericht coachen rehabilitatiegericht
Nadere informatie8-1-2015. De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee?
De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee? Best beschikbare evidentie voor nut therapeutische relatie? Prof. Dr. C.A.J. de Jong: NISPA (Addiction
Nadere informatieHistoriek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg
Historiek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg Info avond SEL Waasland 24 mei 2012 Sint-Niklaas Stefaan Baeten Directeur psychiatrisch centrum Sint-Hiëronymus Historische context
Nadere informatieHerstel: een nieuw paradigma in de zorg in Vlaanderen?
PRoF Jewel team: Herstel: een nieuw paradigma in de zorg in Vlaanderen? Themadagen PRoF, 12 en 13 september 2017 Loneliness, knock-out!? Prof. Chantal Van Audenhove Jan Goddaer, OCMW Kortrijk Jan Nagels,
Nadere informatieDe Nieuwe GGZ Ook in Twente? Philippe Delespaul Michael Milo Jim van Os Wilma Boevink Frank Schalken 28 januari 2016
De Nieuwe GGZ Ook in Twente? Philippe Delespaul Michael Milo Jim van Os Wilma Boevink Frank Schalken 28 januari 2016 Nieuwe GGZ kleinschalige professionaliteit in de wijk (en de rol van de huisarts/poh)
Nadere informatieLUCAS Centrum voor zorgonderzoek en consultancy
LUCAS Centrum voor zorgonderzoek en consultancy KBS Uitdagingen voor de eerstelijns GGZ Brussel - 10 juni 2011 Prof. Dr. Chantal Van Audenhove Overzicht 1. Inleiding: naar een evenwichtige GGZ 2. Kansen
Nadere informatieNaar een betere GGZ Introductie op een paradigmashift
Naar een betere GGZ Introductie op een paradigmashift Eurostation, 7 december 2010 Prof. Chantal Van Audenhove Iris De Coster Overzicht 1. Trends 2. Evenwichtige zorg 3. Evidence-based practices - Illness
Nadere informatieGa je mee verdwalen? Weet jij de weg?
13-11- 12 Kenniscentrum Gezondheid, Welzijn & Technologie Ga je mee verdwalen? Weet jij de weg? Herstelverlenen Drs. I. Schaap Lectoraat herstelondersteunende zorg en cliëntempowerment Saxion Kom verder.
Nadere informatieDisclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal
Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal aan de patiënt geen schade doen Ik luister en zal hem goed inlichten Disclosure: belofte Ik stel het belang
Nadere informatieCharacteristics of recovery supporting care
Herstelondersteunende zorg Recovery supporting care 29 juni 2011 Jos Dröes Herstel Een herstelproces omvat altijd * Eigen verhaal maken * Empowerment vergroten * Ervaringskennis vergroten en gebruiken
Nadere informatiede Nieuwe GGZ beweging (ook in België?)
de Nieuwe GGZ beweging (ook in België?) Philippe Delespaul (Wilma Boevink, Michael Milo, Frank Schalken, Jim van Os) Open Minds Congres Brussel 26 mei 2016 GGZ prevalentie in cijfers (bron: Nemesis/NL)
Nadere informatieDe sociowoningen : een module van onze resocialisatieafdeling
De sociowoningen : een module van onze resocialisatieafdeling Sociowoningen: 4 huizen (21 bedden) Huidige populatie sociowoningen: 21 patiënten: 12 vrouwen + 19 mannen. Gemiddelde leeftijd: 30 jaar Spreiding
Nadere informatieo Theo Glaudemans Business Refresher theo.glaudemans@limebizz.nl o Rens Eijgermans Business Refresher rens.eijgermans@limebizz.nl
o Theo Glaudemans Business Refresher theo.glaudemans@limebizz.nl o Rens Eijgermans Business Refresher rens.eijgermans@limebizz.nl o Heb je vragen of geef je mening en reactie op deze presentatie via
Nadere informatiePOLPAROL HOE ONT-MOETEN KAN BIJDRAGEN TOT HERSTEL
POLPAROL HOE ONT-MOETEN KAN BIJDRAGEN TOT HERSTEL VZW De Hulster Leuven UZ Leuven campus Sint- Jozef Kortenberg 1 Inleiding Ontstaan Polparol Succesfactoren Polparol Polparol en herstel Rol van hulpverlener
Nadere informatieUNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility
UNIT 2 Begeleiding Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility 1 2 Wat is coaching? Coaching is een methode voor het ontwikkelen van potentieel
Nadere informatieTeksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.
Don t you worry There s an eternity behind us And many days are yet to come, This world will turn around without us Yes all the work will still be done. Look at ever thing God has made See the birds above
Nadere informatieS e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g
S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven
Nadere informatieWat maakt een goede arts? Prof. dr. Wim Pinxten
Wat maakt een goede arts? Prof. dr. Wim Pinxten Ik zal boven alles voor mijn patiënten zorgen, hun gezondheid bevorderen en hun lijden verlichten. Monty Python s The Meaning of Life, 1983 MEDISCHE PROFESSIONALITEIT?
Nadere informatieGrammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1
Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Vraagzinnen: Je kunt in het Engels vraagzinnen maken door vaak het werkwoord vooraan de zin te zetten. Bijv. She is nice. Bijv. I am late. Bijv. They are
Nadere informatieDr. G.K.M.L. Wilrycx Promotor: Prof. dr. Ch. van Nieuwenhuizen Copromotoren: Dr. A.H.S. van den Broek Dr. M.A. Croon
Dr. G.K.M.L. Wilrycx Promotor: Prof. dr. Ch. van Nieuwenhuizen Copromotoren: Dr. A.H.S. van den Broek Dr. M.A. Croon Je takken worden weggerukt, Hard en meedogenloos, Even lijkt het leven niet meer te
Nadere informatieNaastenbeleid. Who cares about the carers? Fontys Hogeschool Sociale Studies
Naastenbeleid Who cares about the carers? Drs. Hanneke Claassens Fontys Hogeschool Sociale Studies WMO werkplaats/promotie onderzoek Bert Ernest Familieraadslid berternest1@gmail.com Promotor: Prof. Dr.
Nadere informatieRethinking leadership and middle management
Rethinking leadership and middle management 17 October 2013 Prof. dr. Jesse Segers The Future Leadership Initiative @Segersjesse challenging thoughts about leadership. Ego-dominant ( macht ) Rationeel
Nadere informatieErvaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Petri Embregts
Ervaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Petri Embregts Inhoud Waarom een kans in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking? Inzetbaarheid en effectiviteit
Nadere informatieDe waarde van Werk. Patricia van Casteren Tosca Jansen Irene ten Haaf September ervaren. psychologen en coaches voor werkactivering
psychologen en coaches voor werkactivering De waarde van Werk Patricia van Casteren Tosca Jansen Irene ten Haaf September 2017 We support the quality of working life Patricia van Casteren Psycholoog van
Nadere informatieDrijfveren van ervaringsdeskundigen in de geestelijke gezondheidszorg "
Drijfveren van ervaringsdeskundigen in de geestelijke gezondheidszorg Implicaties voor opleiding, onderzoek & praktijk Joeri Vandewalle Gent, 17 & 18 november 2015 Inhoud: 1. Situering 2. Onderzoeksresultaten
Nadere informatie(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren
(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties
Nadere informatieInclusie van mensen met een verstandelijke beperking: Reële mogelijkheden zelfbepaling en participatie. Petri Embregts
Inclusie van mensen met een verstandelijke beperking: Reële mogelijkheden zelfbepaling en participatie Petri Embregts Participatie Geplande ratificatie VN verdrag voor rechten van mensen met beperking
Nadere informatieSTUDIEREIS NEW YORK. Trees Demolie, Jan Delvaux, Joost willems, wim zeghers. 16 maart 28 maart 2015
STUDIEREIS NEW YORK Trees Demolie, Jan Delvaux, Joost willems, wim zeghers 16 maart 28 maart 2015 De spelers in het veld Trees Demolie : Werkgroep Ervaringsgericht Delen (WED) Jan Delvaux : Uilenspiegel,
Nadere informatieValue based healthcare door een quality improvement bril
Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really
Nadere informatieICHOM en het belang voor de patiënt
DE PATIENT CENTRAAL Maarten de Wit Lent 12 oktober 2017 ICHOM en het belang voor de patiënt T2T Overarching principle B. The primary goal of treating patients with rheumatoid arthritis is to maximize long-term
Nadere informatieChapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn
Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles
Nadere informatieWat is psychisch lijden? Eindhoven, 7 Oktober 2016
Wat is psychisch lijden? Eindhoven, 7 Oktober 2016 Kijken vanuit verwondering Verwondering van epidemioloog: Kwetsbaarheid normaal Angst Depressie Verslaving Psychose 40% lifetime experience Wederkerigheid
Nadere informatieDe capability approach in de praktijk
psychologen en coaches voor werkactivering De capability approach in de praktijk Patricia van Casteren Ascender Januari 2018 We support the quality of working life Psycholoog Arbeid & Gezondheid Ascender
Nadere informatieDutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other
Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English
Nadere informatie3/12/2014 DE THERAPEUTISCHE RELATIE UITGANGSPUNTEN IN 2005 EN VANDAAG. Fundamentele component van kwaliteitsvolle therapie en zorg
1 DE THERAPEUTISCHE RELATIE Procesbevorderend Herstelgericht Zingevend Walter Krikilion Studiedag Geel 04/12/14 DE THERAPEUTISCHE RELATIE UITGANGSPUNTEN IN 2005 EN VANDAAG Fundamentele component van kwaliteitsvolle
Nadere informatieFidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth
Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Manon krabbenborg, Sandra Boersma, Marielle Beijersbergen & Judith Wolf s.boersma@elg.umcn.nl Homeless youth in the Netherlands Latest estimate:
Nadere informatieZelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid
Zelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid Dr. AnneLoes van Staa Kenniscentrum Zorginnovatie ZonMw Invitational Conference Positieve Gezondheid, Positieve psychologie en zelfmanagement
Nadere informatiePuzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.
Puzzle a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. een beloning voor de winnaar iemand die piano speelt een uitvoering 4 wat je wil gaan doen; voornemens 5 niet dezelfde 6 deze heb je
Nadere informatieDe Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering
De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent
Nadere informatieHealthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher
Healthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher Consultant Education Sick Pupils Educational Service Centre University Medical Centre The Netherlands
Nadere informatieFactsheet Herstel en Verslaving Een uitgave van Verslavingskunde Nederland
Factsheet Herstel en Verslaving Een uitgave van Verslavingskunde Nederland inleiding Verslaving is vaak een langdurig en complex probleem, dat meestal gepaard gaat met problemen op andere levensgebieden,
Nadere informatieIRB in de Sociale Verslavingszorg. Eerste ervaringen. Cees Witsenburg
IRB in de Sociale Verslavingszorg. Eerste ervaringen. Cees Witsenburg 1 Uit de missie van Brijder: De wensen en mogelijkheden van onze patiënten, hun omgeving en onze expertise vormen de bouwstenen van
Nadere informatieBusiness Architectuur vanuit de Business
Business Architectuur vanuit de Business CGI GROUP INC. All rights reserved Jaap Schekkerman _experience the commitment TM Organization Facilities Processes Business & Informatie Architectuur, kun je vanuit
Nadere informatieUnderstanding and being understood begins with speaking Dutch
Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.
Nadere informatieTerugvalpreventie bij anorexia nervosa
Terugvalpreventie bij anorexia nervosa Tamara Berends, Verpleegkundig Specialist GGZ Altrecht Eetstoornissen Rintveld Lectoraat Zorg & Innovatie in de Psychiatrie Utrecht Research Group Eating disorders
Nadere informatieJaarthema Samen bloeien. Flourish together
Jaarthema 2017-2018 Jesaja 35:1 Samen bloeien Flourish together In Christus Jezus zijn! Psalm 119: 105 Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad. Your word is a lamp to my feet and a
Nadere informatieMeet your mentor and coach
Young Professional Program The importance of having a mentor in business Meet your mentor and coach What do Larry Page, and Steve Jobs have in common? They ve all received guidance from mentors. Yes even
Nadere informatieHoe combineer je Mindfullness, Passie en Power (onderscheidend) om een
Hi Paul, Robin, Bram, Jan, Wat ik wil voorstellen om bij de launch, waarom we samenwerken en wat we gaan doen, ook een (link naar) Ebook mee te geven met - ons onderscheidend vermogen en een tip van de
Nadere informatieAcademisch schrijven Inleiding
- In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze To answer this question,
Nadere informatieSAMEN LEVEN MET PSYCHOSE
SAMEN LEVEN MET PSYCHOSE PROF DR DIRK DE WACHTER UPC KULEUVEN CC HET PERRON, IEPER, 03/12/14 PSYCHOSE? (DSM 5)? Wanen Hallucinaties Incoherentie Negatieve symptomen termen Schizofrenie? Paranoia Schizo-affectieve
Nadere informatieEffecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en
Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers
Nadere informatieRESPONSIVE TO A CHANGING WORLD. Yolk Henny van Egmond Congres over het nieuwe werken 2014
RESPONSIVE TO A CHANGING WORLD Yolk Henny van Egmond Congres over het nieuwe werken 2014 Ontwikkeling en groei van binnenuit We leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar in een verandering van
Nadere informatieList of publications. List of publications 213
List of publications List of publications 213 Publications in English Bekkema N., Veer A. de, Hertogh C. & Francke A. Perspectives of people with mild intellectual disabilities on care-relationships at
Nadere informatieRead this story in English. My personal story
My personal story Netherlands 32 Female Primary Topic: SOCIETAL CONTEXT Topics: CHILDHOOD / FAMILY LIFE / RELATIONSHIPS IDENTITY Year: 1990 2010 marriage/co-habitation name/naming court/justice/legal rights
Nadere informatieDe goede dingen goed doen
De goede dingen goed doen O V E R K W A L I T E I T V A N B E S T A A N, B E L O N G I N G E N H A N D E L E N P R E S E N T A T I E V O O R H E T O N D E R Z O E K E R S P L A T F O R M D I S A B I L
Nadere informatieAcademische werkplaats : bijzondere samenwerking tussen onderzoek en praktijk
Academische werkplaats : bijzondere samenwerking tussen onderzoek en praktijk Prof. dr. Koen Hermans Projectleider Armoede en Welzijn LUCAS / Onderzoeksgroep Sociaal Werk Ondersteuning van PmB: revolutionaire
Nadere informatieWORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs )
WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs ) Jos van Hal, MSc 24th May 2019 Recent publication: SDGs INSPIRATIONAL OR ASPIRATIONAL? HOW TO OPERATIONALISE AND IMPLEMENT THE SUSTAINABLE
Nadere informatievoltooid tegenwoordige tijd
SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend
Nadere informatiePILOT OMGEVINGSVISIE MASTERCLASS PARTICIPATIE Clara Overes & Gerard Jan Hellinga 8 april 2015.
PILOT OMGEVINGSVISIE MASTERCLASS PARTICIPATIE Clara Overes & Gerard Jan Hellinga 8 april 2015. Community Planning ISMaatwerk & HzA stedebouw&landschap ISMaatwerk; Clara Overes, participatie en communicatie
Nadere informatieVeerkracht en betrokkenheid aan het werk
Veerkracht en betrokkenheid aan het werk 1st Nederlandse conferentie positieve psychologie Jan Auke Walburg Linda Bolier www.trimbos.nl VERMOGEN VAN NEDERLAND 2013 Mentale stoornissen Geen gezondheidsprobleem
Nadere informatiePOSITIEVE PSYCHOLOGIE IN DE GGZ: STATE OF THE ART EN NIEUWE UITDAGINGEN
Centre for Well-being and ehealth Research POSITIEVE PSYCHOLOGIE IN DE GGZ: STATE OF THE ART EN NIEUWE UITDAGINGEN Gerben Westerhof 09/11/2017 1 NAAR EEN DUURZAME GEESTELIJKE GEZONDHEID Bouwstenen Het
Nadere informatieVAN LEREN NAAR PRESTEREN
VAN LEREN NAAR PRESTEREN DE WEG NAAR WERKPLEKGEORIENTEERDE E-LEARNING JANINE VAN ZOEST NEW MORE APPLY SOLVE CHANGE Apply Synergies 10% FORMEEL LEREN 70% WERKPLEK LEREN 20% SOCIAAL LEREN (mentoring & coaching)
Nadere informatieStigmatisering door de professional. 16 november 2016
Stigmatisering door de professional 16 november 2016 Labeling https://www.youtube.com/watch?v=jbr8kvlwd3m Presenteren, spanning, sociale uitsluiting en evolutie.. : Wat heeft dat nu met elkaar en met stigma
Nadere informatieKosten en baten van lokale gezondheidspromotie
Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Prof. Dr. Lieven Annemans Ghent University, Brussels University Lieven.annemans@ugent.be Lieven.annemans@vub.ac.be VIGeZ April 2013 1 Growth 7% Eén van de
Nadere informatieDRAAIBOEK GESPREKSDRIEHOEK
DRAAIBOEK GESPREKSDRIEHOEK Cliënt Familie/naasten Hulpverlener Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 De Gespreksdriehoek... 2 2.1 Opstelling... 2 2.2 Participatie= krachtgericht concept... 2 2.3 In welke situatie
Nadere informatieEigen Regie Maakt Zorg Beter
Eigen Regie Maakt Zorg Beter 31 maart 2011 Siska de Rijke Beleidsmedewerker Zorg CG-Raad Termen Zelfmanagement Eigen regie Eigen verantwoordelijkheid Deelnemer in plaats van afnemer Verbindende schakel
Nadere informatiePalliatieve zorg en dementie zorg Stellingen
Palliatieve zorg en dementie zorg Stellingen prof.dr. Cees Hertogh en dr.ir. Jenny van der Steen EMGO Instituut voor onderzoek naar gezondheid en zorg afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde
Nadere informatie1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?
First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk
Nadere informatieEnterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?
Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master
Nadere informatieOns vak in beweging. Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care
Ons vak in beweging Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care Toenemende levensverwachting Christensen et al 2009 Vergrijzing/verzilveren 5 Ontwikkeling grijze druk 2010-2025
Nadere informatieSamen Sterk! Gecombineerde ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers
Samen Sterk! Gecombineerde ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers Prof.dr. Rose-Marie Dröes Research Programme > Mental Health and Quality of Care Department of Psychiatry / Department
Nadere informatieHerstelondersteunend behandelen. Door Jos Dröes, psychiater np Stichting Rehabilitatie 92 Utrecht
Herstelondersteunend behandelen Door Jos Dröes, psychiater np Stichting Rehabilitatie 92 Utrecht Wat is herstel? Herstel is opkrabbelen na of bij ziekte Herstel is een proces van de cliënt Herstel is niet
Nadere informatie2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED
2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:
Nadere informatieHerstellen doe je zelf; Evaluatie van een cliëntgestuurde cursus
Herstellen doe je zelf; Evaluatie van een cliëntgestuurde cursus Dr. Hanneke van Gestel-Timmermans Dr. Evelien Brouwers Dr. Marcel van Assen Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen Herstellen doe je zelf Ontwikkeld
Nadere informatieWELZIJN OP RECEPT inhoud en kwaliteit.
WELZIJN OP RECEPT inhoud en kwaliteit. Werkconferentie Movactor, Nieuwegein,16 februari, 2017. Jan Auke Walburg 3-3-2017 1 1. WOR als onderdeel van positieve gezondheid 2. Kwaliteit en effectiviteit WOR
Nadere informatieInFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Behandeling van psychose De rol van andere interventies
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieInformatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieDie Taal van my Hart Stef Bos
Die Taal van my Hart Stef Bos Werken aan herstel Beernem 27 maart 2013 Martijn Kole Begin veertig Cliënt langdurige ggz Inzet ervaringsdeskundigheid bij de SBWU en HEE Charcot s live case study of hysteria.
Nadere informatieSTRATEGIE VOOR KMO S PROF. DR. KURT VERWEIRE
STRATEGIE VOOR KMO S PROF. DR. KURT VERWEIRE TOOLS VOOR MANAGERS 2 Vlerick Business School 1WAT IS STRATEGIE? WHAT IS STRATEGY? 4 Vlerick Business School Formulating Winning Business Strategies MISSIE,
Nadere informatieDrs. Natasha Dodonova Psycholoog, specialist in kennismanagement en lerende organisaties.
Symposium Resilience en Risicobeheer Persoonlijke eigenschapen en resilience. Drs. Natasha Dodonova Psycholoog, specialist in kennismanagement en lerende organisaties. Symposium Resilience 29 mrt 2018
Nadere informatieMyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate
MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde
Nadere informatieInzetten van ervaring
Inzetten van ervaring 26 februari 2016 Bart Debyser Marijke Deman Bart Robbrecht Annelies Verkest 1 Perso presentatie Overzicht 1. Wat is ervaringsdeskundigheid? 2. Ons verhaal 3. Ervaringswerkers en inzetbaarheid
Nadere informatieOntmoetingsdag eerstejaarsstudenten & ervaringsdeskundigen
Ontmoetingsdag eerstejaarsstudenten & ervaringsdeskundigen Elena Cabiati, Onderzoeksgroep Relationeel Sociaal Werk, Departement Sociologie, Katholieke Universiteit van Milaan (Italië) 1. Wat? 2. Doel?
Nadere informatieEvaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen
Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen 16-06-2018 Enorm leuk om op deze manier ervaring met een bijzonder mens op te doen en de begeleiding is ook enorm goed. Ik heb een heel nieuw inzicht
Nadere informatieCentrum Chronisch Ziek en Werk.
Centrum Chronisch Ziek en Werk. Het kenniscentrum werd in 2012 opgericht door, voor en met mensen die zelf een chronische aandoening hebben en specialist zijn op het thema mens en arbeid. Uniek! Twee oprichters,
Nadere informatieTENCompetence: infrastructuur
TENCompetence: infrastructuur voor de competentieontwikkeling van individu, team en organisatie in Europa. Presentatie Dr. Marlies Bitter-Rijpkema, Open Universiteit Nederland. Horeca Branche Instituut,
Nadere informatieProfile visitors NRC Q
NRC Media presents About NRC Q A unique concept Business news platform for ambitious people on the go Short, sharp articles with professional infographics Daily newsletter at 5.30am News updates via WhatsApp
Nadere informatiePlatform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION
Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven
Nadere informatieVoorbij het personenalarmsysteem De ontwikkeling van nieuwe ICT-toepassingen voor chronische zorg. Pieter Duysburgh iminds SMIT, VUB
Voorbij het personenalarmsysteem De ontwikkeling van nieuwe ICT-toepassingen voor chronische zorg Pieter Duysburgh iminds SMIT, VUB Voorbij het PAS? Voorbij het PAS? Geen referentiepersoon Prijs Verlies
Nadere informatieSummary 124
Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities
Nadere informatieIndividuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS)
IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) Jooske van Busschbach A. Dennis Stant 2 H. Michon 3 M van Vugt 3 W. Swildens 4. RGOc/UMCG, Hogeschool Windesheim
Nadere informatieOPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt.
OPEN TRAINING Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. Philip Meyers Making sure to come well prepared at the negotiation
Nadere informatiePatiëntenparticipatie in
Patiëntenparticipatie in Europees perspectief Marleen Kaatee Oprichter & voorzitter Patiëntenparticipatie in Europa: 1. PSC Patients Europe 2. EMA 3. ERNs, European Reference Networks Noodzaak: internationaal
Nadere informatie