RAADSINFORMATIEBRIEF

Transcriptie

1 RAADSINFORMATIEBRIEF Onderwerp: Uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsbeleid Registratienummer: Datum: 18 augustus 2015 Portefeuillehouder: H. Mak Stellers: G Annevelink Nummer: RIB-HM-1519 Geachte heer, mevrouw, Op 1 september 2015 heeft het college de eerste editie van het Uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsbeleid vastgesteld. Dit programma vloeit voort uit de Kadernota Integrale Veiligheid Peelland die u op 10 maart 2015 heeft vastgesteld. Dynamisch uitvoeringsprogramma De uitvoering van deze kadernota wordt vormgeven een continue proces van opstarten van projecten en halfjaarlijkse voortgangsrapportages. Het betreft dus een dynamisch uitvoeringsprogramma voor de periode dat iedere halfjaar geactualiseerd wordt. Deze editie betreft het uitvoeringsprogramma van 1 juli De volgende actualisatie is op 1 januari Prioriteiten projectmatig uitgevoerd In de kadernota Integrale Veiligheid Peelland zijn, op basis van een veiligheidsanalyse, thema s geprioriteerd. Zeven onderwerpen zijn door alle zes de Peelgemeenten geprioriteerd. Het gaat om de thema s: Geweld Woninginbraken Overlastgevende jeugd en jeugdgroepen Criminele jeugd Georganiseerde (ondermijnende) criminaliteit Verkeersveiligheid Drank- en drugsoverlast Naast de zeven prioritaire gebieden waarop de zes Peelgemeenten gezamenlijk optrekken voor meer veiligheid, is er ook een aantal thema s, dat niet door alle gemeenten maar door enkelen van hen is geprioriteerd voor de komende vier jaren. Dat betreft de onderwerpen: Woonoverlast Zorg voor arbeidsmigranten Fietsendiefstal Evenementen en veiligheid Veilig uitgaan 1 Veilig in en om de school 2 1 Prioriteit voor Deurne 2 Prioriteit voor Deurne; specifiek aandacht voor verkeersveiligheid scholenvierkant. Vormt onderdeel van gezamenlijke prioriteit Verkeersveiligheid 1

2 Waar dit binnen het lokale beleid past werken ook de gemeenten die deze punten niet geprioriteerd hebben mee aan een gezamenlijke aanpak. Zo starten álle Peelgemeenten in september 2015 met een gezamenlijk project Arbeidsmigranten. Voor alle geprioriteerde thema s worden projectplannen opgesteld. Niet alle prioriteiten worden tegelijkertijd opgepakt. Een rangschikking is daarom aangebracht. In het eerste halfjaar 2015 zijn voor de volgende prioriteiten projectplannen gemaakt: Woninginbraken Geweld Criminele jeugd Drank- en drugsoverlast Woonoverlast Zorg voor arbeidsmigranten Fietsendiefstal Het programma is als bijlage toegevoegd. H.J. Mak 2

3 Inleiding projectmatige aanpak Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid Peelland Waarom een projectmatige aanpak Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid Peelland ? Dit uitvoeringsprogramma vloeit voort uit de Kadernota Integrale Veiligheid Peelland Deze is begin 2015 door alle gemeenteraden van de zes Peelgemeenten vastgesteld 1. Doel van de kadernota is het in de zes Peelgemeenten aansturen op een solide en effectief veiligheidsbeleid, waarbij wordt samengewerkt tussen gemeenten, partners en inwoners daar waar dat meer veiligheid oplevert De uitvoering van dit kaderplan wordt niet vormgeven door met (twee)jaarlijkse uitvoeringsprogramma s te werken maar met een continue proces van opstarten van projecten en halfjaarlijkse voortgangsrapportages. Deze voortgangsrapportages zullen gekoppeld worden aan de beschikbaarheid van de halfjaarlijkse politiecijfers en de veiligheidsmonitor. Het doel is om te komen tot een flexibelere planning en bijsturing van de inkleuring van de kaders en realiseren van verbeteringen. De ontwikkelingen rond veiligheid kernmerken zich door een behoorlijke dynamiek. Met deze werkwijze wordt voorkomen dat het beleid stolt, maar zorgt ervoor dat we juist flexibel kunnen blijven reageren. In het laatste jaar van de looptijd van de kadernota Peelland wordt een beleidsmatige evaluatie en veiligheidsanalyse gehouden, op grond waarvan actualisatie van het beleidskader zal plaatsvinden. Wat willen we bereiken? In de kadernota Integrale Veiligheid Peelland zijn, op basis van een veiligheidsanalyse, thema s geprioriteerd. Zeven onderwerpen zijn die door alle zes de Peelgemeenten geprioriteerd. Op die thema s komen de belangen van de Peelgemeenten dus samen in de komende jaren. Het ligt voor de hand dat op die thema s dan ook de intensivering van samenwerking tussen de zes Peelgemeenten voorop dient te staan. Het gaat om de thema s: Geweld Woninginbraken Overlastgevende jeugd en jeugdgroepen 1 Raadsbesluiten: Gemeente Gemert Bakel:.. ; Laarbeek: ; Helmond:..; Deurne: 10 maart 2015; Asten: ; Someren:.. Pagina 1 van 50

4 Criminele jeugd Georganiseerde (ondermijnende) criminaliteit Verkeersveiligheid Drank en drugsoverlast Op deze prioriteiten is het van belang dat alle Peelgemeenten over vier jaar terug kunnen blikken op succesvolle trajecten, waarbij problemen werden gereduceerd en waarin het samenwerken tussen de Peelgemeenten meerwaarde heeft gehad. Naast de zeven prioritaire gebieden waarop we als zes Peelgemeenten gezamenlijk optrekken voor meer veiligheid, is er ook een aantal thema s, dat niet door alle gemeenten maar door enkelen van hen is geprioriteerd voor de komende vier jaren. Dat betreft de onderwerpen: Woonoverlast 2 Zorg voor arbeidsmigranten 3 Fietsendiefstal 4 Evenementen en veiligheid 5 Veilig uitgaan 6 Op deze prioriteiten is het van belang dat in ieder geval de Peelgemeenten die deze onderwerpen hebben geprioriteerd over vier jaar terug kunnen blikken op een succesvolle( gemeenschappelijke) aanpak, waarbij problemen werden gereduceerd en waarin het samenwerken tussen de Peelgemeenten meerwaarde heeft gehad. Waar dit binnen het lokale beleid past werken ook de gemeenten die deze punten niet geprioriteerd hebben mee aan een gezamenlijke aanpak. 2 Prioriteit voor Helmond, Deurne, Gemert Bakel, Asten en Someren. 3 Prioriteit voor Gemert Bakel, Asten en Someren. 4 Prioriteit voor Helmond en Gemert Bakel. 5 Prioriteit voor Helmond en Someren. 6 Prioriteit voor Deurne. Pagina 2 van 50

5 Check met uitgangspunten Kadernota Integrale Veiligheid Peelland Voor alle geprioriteerde thema s worden projectplannen opgesteld. Bij het opstellen en uitvoeren daarvan worden de volgende uitgangspunten uit de Kadernota Integrale Veiligheid Peelland gehanteerd: Aan veiligheid werk je samen; Voor ons is de uitspraak Voorkomen is beter dan genezen leidend We betrekken onze burgers en spreken ze aan op het nemen van hun eigen verantwoordelijkheid; We zetten ons in voor een integere overheid; We werken informatie gestuurd en met maatregelen waarvan bewezen is dat ze werken. Wanneer gaan we het doen? Het betreft een dynamisch uitvoeringsprogramma voor de periode dat iedere halfjaar geactualiseerd wordt. Deze editie betreft het uitvoeringsprogramma d.d Alle prioriteiten worden projectmatig opgepakt volgens eenzelfde structuur. Niet alle prioriteiten worden tegelijkertijd opgepakt. Een rangschikking is daarom aangebracht. In het eerste halfjaar 2015 zijn voor de volgende prioriteiten projectplannen gemaakt: Woninginbraken; Geweld; Criminele jeugd; Drank- en drugsoverlast; Woonoverlast; Zorg voor arbeidsmigranten; Fietsendiefstal. De volgende actualisatie is op Hoe gaan we het doen? Projectstructuur Stuurgroep Integrale Veiligheid Peelland De coördinatie op de uitvoering van het veiligheidsbeleid ligt bij de zes burgemeesters in Peelland, en een vertegenwoordiger van de 6 gemeentesecretarissen, verenigd in de Stuurgroep Integrale Veiligheid Peelland. Iedere actualisatie van het uitvoeringsprogramma zal eerst in deze stuurgroep besproken worden. Het is mogelijk dat tussentijds 7 Kadernota integrale Veiligheid Peelland , hoofdstuk 2, Uitgangspunten van beleid. Pagina 3 van 50

6 besluiten genomen worden over afzonderlijke projectvoorstellen 8 ; in de volgende editie van het uitvoeringsprogramma worden deze altijd weer opgenomen zodat een goed overzicht blijft bestaan. College van Burgemeester en Wethouders Na accordering door de stuurgroep worden de uitvoeringsprogramma s of de eventuele afzonderlijke projectvoorstellen ter vaststelling aangeboden aan de zes colleges. Binnen elke Peelgemeente heeft de burgemeester een coördinerende verantwoordelijkheid om het integrale veiligheidsbeleid af te stemmen met de wethouders over hun portefeuilles. Projectgroep Integrale Veiligheid Peelland Een projectgroep bestaande uit de coördinatoren Integrale Veiligheid zorgen voor de uitvoering en de halfjaarlijkse actualisatie van de uitvoeringsprogramma s. Regionaal Veiligheidsplan Oost Brabant (RVP) en Driehoek Peelland In het RVP zijn 4 prioriteiten genoemd: problematische jeugd en jeugdgroepen (inclusief drank en drugs); woninginbraken; georganiseerde (ondermijnende) criminaliteit; geweld. Deze prioriteiten zijn, naast andere prioriteiten, ook opgenomen in de Kadernota Integrale Veiligheid Peelland De volgende stappen waarborgen een juiste afstemming en doen recht aan verantwoordelijkheden en bevoegdheden: 1. OM en politie geven gezamenlijk hun input (prestatie-indicatoren) voor de uitwerking van de verschillende prioriteiten zoals genoemd in het RVP Deze worden vastgesteld door de driehoek Peelland. 2. De gemeenten verwerken per prioriteit de input van OM en politie in het desbetreffende projectplan. 3. Het projectplan komt ter info/bespreking terug in de driehoek; 4. het projectplan wordt, als onderdeel van het dynamische uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid, vastgesteld door de colleges van de diverse gemeenten. Wie gaat het doen? In alle projecten zullen de gemeenten participeren. Bij de gezamenlijke prioriteiten zijn dit alle gemeenten; bij de overigen in ieder geval die gemeenten die het thema gepriori- 8 Bijvoorbeeld het projectvoorstel voor het thema Zorg voor arbeidsmigranten Pagina 4 van 50

7 teerd hebben. Per thema kunt u in het projectplan lezen welke partners betrokken worden. Wat is het resultaat? Het integraal veiligheidsbeleid is gericht op het bereiken van: minder criminaliteit; minder overlast; minder onveiligheidsgevoelens bij de burgers; het op een acceptabele niveau houden van fysieke veiligheidsrisico s. Dit geven we als volgt vorm: 1. In de kadernota zijn voor de prioriteiten de oplossingsrichtingen uitgewerkt om op deze prioriteiten betekenisvolle verbeteringen te realiseren. 2. De concretisering van deze oplossingsrichtingen door het benoemen van concrete ambities en projecten wordt uitgewerkt in de projectplannen van het uitvoeringsprogramma. 3. De opgestarte projecten moeten leiden tot betekenisvolle verbeteringen van de veiligheid in de Peel. Waar mogelijk trekken we daar met de 6 gemeenten gezamenlijk op, waar nodig worden per gemeente eigen verbeterplannen uitgevoerd. 4. We blijven de ontwikkeling op het gebied van veiligheid monitoren via onder meer politiecijfers en de enquêtes. Zo zien we of het beter gaat of niet. Er bestaat geen kennis over het verband tussen de omvang van gemeentelijke inspanningen en het effect op veiligheid. Daarom worden ook geen concrete doelstellingen opgenomen voor bijvoorbeeld het aantal inbraken. Voor de maatregelen die genomen worden zullen wel concrete (SMART) doelstellingen geformuleerd worden. Wat gaat het kosten? Indien aanvullende middelen nodig voor de uitvoering van projecten wordt dit per project voorgelegd. Ook de eventueel benodigde formatie wordt aangegeven. Iedere gemeente afzonderlijk neemt een besluit over al dan niet deelnemen. Pagina 5 van 50

8 Project woninginbraak Peelland Waarom woninginbraak? Woninginbraak behoort met geweld, straatroof en overvallen tot de High Impact Crimes. Voor deze delicten geldt dat er een grove inbreuk plaatsvindt in het privé domein van het slachtoffer. Iedere inbraak kost de maatschappij ongeveer 4600 euro maar belangrijker nog is de grote emotionele schade die slachtoffers vaak nog lang na een inbraak ondervinden. Het is daarom niet vreemd dat de aanpak van woninginbraken bij alle gemeenten als prioriteit benoemd is. De gemeenten in de Peel willen dat burgers veilig wonen en zich veilig voelen. Om dat te bereiken zijn inspanningen nodig van de burger zelf, de gemeente, politie en de woningcorporaties. De gemeente heeft een regietaak op het gebied van veiligheid binnen de gemeentegrenzen. Inbrekers houden zich echter niet aan gemeentegrenzen. Hoewel inbrekers vaak inbreken op bekend terrein kunnen ze, zeker als de grond hun wat te heet onder de voeten wordt, hun werkterrein naar een andere gemeente verleggen. Een gezamenlijke aanpak van gemeenten in Peelland is daarom van belang om een waterbedeffect te voorkomen. Verder kunnen we van elkaars ervaringen leren en gezamenlijk bewezen succesvolle aanpakken introduceren. Doel: In de Peellandgemeenten(gezamenlijk en per individuele gemeente is ten aanzien van het aantal woninginbraken een dalende trend waar te nemen. Wat willen we bereiken? Het doel van de aanpak woninginbraken is het verlagen van het aantal woninginbraken en inbraken in schuren en garages. We pakken dit Peel breed aan om te voorkomen dat inbrekers van de ene plaats naar de andere verhuizen en om met meer kracht voor de dag te komen. De trends en ontwikkelingen monitoren we met cijfers over het aantal (pogingen) woninginbraken, de slachtofferkans en het oplossingspercentage. We vergelijken hierbij de cijfers per gemeente, basisteam, Oost Brabant en Nederland. Inbraken per 1000 woningen peelland peelland peelland Oost Brabant Oost Brabant Oost Brabant Nederland Nederland Nederland woninginbraak 10,7 11,0 9,3 13,7 11,4 9,7 13,1 12,1 9,8 box/garage/schuur /tuinhuis 3,4 5,5 4,3 3,3 4,6 4,0 2,9 3,2 3,0 Pagina 6 van 50

9 inbraken per 1000 woningen* Asten woning 10,9 12,6 9,6 schuur 1,6 1,8 3,3 Deurne woning 10,4 12,9 6,8 schuur 3,6 3,9 3,4 Gemert Bakel woning 7,6 7,5 6,2 schuur 2,4 3,3 3,7 Helmond woning 12,4 12,1 11, schuur 4,4 6,8 5,0 Laarbeek woning 7,7 5,9 6,6 schuur 1,7 6,7 3,7 Someren woning 8,8 11,7 8,4 schuur 2,7 5,9 4,0 * De Peelgemeenten m.u.v. Helmond hebben in 2012 en 2014 geen onderzoek laten uitvoeren en hun enquêtes zijn niet oversampled. Ze hebben per gemeente te weinig cases in de landelijke enquêtering om uitspraken over de individuele gemeenten te kunnen doen. In 2013 hebben Asten en Someren wel een onderzoek gehouden. De politie en het openbaar ministerie hebben voor het Basisteam Peelland op grond van het Regionaal Veiligheidsplan Oost-Brabant de volgende prestaties op het terrein van woninginbraken vastgelegd: Vermindering aantal woninginbraken met 15% in 2018: Basisteam Peelland van 954 in 2013 naar 820 in Doelstelling 2015: 820 Per basisteam ophelderingspercentage van 11,5% in Doelstelling 2015 op basisteamniveau: ophelderingspercentage van 9% Bij het opstellen en uitvoeren van dit plan worden de volgende uitgangspunten gehanteerd (Kadernota IVB Peelland : Aan veiligheid werk je samen Preventie Betrekken van burgers Integere overheid Evidence Based Primaire partners werkgroep: Peelgemeenten, Politie (basiseenheid Peelland), Partners: burgers, buurtpreventie, dorps-wijk raden, burgerbelangengroeperingen (bv KBO), woningcorporaties, zorg- en welzijnsinstellingen, Veiligheidsregio (combi brandveilig leven/woninginbraak). Plan van aanpak Er wordt een werkgroep gevormd bestaande uit twee beleidsambtenaren veiligheid Peelgemeenten (Helmond en Deurne) en een vertegenwoordiging vanuit de politie (in ieder geval de coördinator van het WIT). De werkgroep wordt periodiek aangevuld met vertegenwoordigers van andere veiligheidspartners zoals de woningcorporaties, welzijnsinstellingen, maar ook gemeentelijke collega s van bijvoorbeeld de afdeling communicatie of beheer openbare ruimte. De werkgroep stelt een werkagenda op waarbij drie sporen worden bewandeld: Pagina 7 van 50

10 1. Domeingerichte aanpak 2. (Potentiele) slachtoffergerichte aanpak 3. Dadergerichte aanpak In dit plan wordt voor elk spoor een aanzet gegeven voor de te ondernemen acties. Definitieve keuzes over het wie, wat en wanneer van de te ondernemen acties worden in de werkagenda opgenomen en uitgewerkt. 1. Domeingerichte aanpak De domeingerichte aanpak richt zich op (kenmerken van) een buurt, wijk of woning. Er is daarbij aandacht voor algemene (preventieve) maatregelen en gerichte activiteiten op locaties waar veel inbraken voorkomen, zogenoemde hotspots. Hotspots en hottimes Inleiding Maatregelen en acties die gebaseerd zijn op goede informatie en analyse hebben een veel grotere kans op effect. Wat zijn de hotspots en hottimes, wat zijn de woningkenmerken van woningen waar is ingebroken, wat voor methodes gebruiken de inbrekers? Dit zogenaamde informatie gestuurd werken staat in Peelland nog in de kinderschoenen. Belangrijke vraag die we de komende beleidsperiode gaan uitwerken is hoe we gestructureerde informatie kunnen gebruiken om tot een grotere heterdaadkracht en een beter veilig gedrag bij de burgers kunnen komen. Wat doen we al? De politie heeft voor alle Peellandgemeenten een Woninginbraakteam (WIT) geoperationaliseerd. Dit WIT brengt hot spots en hot times in beeld, bespreekt operationele informatie en richt zo de alertheid en inzet van het blauw op straat op mogelijke hot spots en hot times. Door de politie wordt extra gesurveilleerd op hot spots en hot times. Witte voetenacties. In samenwerking met de politie worden flyers in de vorm van een schoenafdruk achtergelaten bij woningen en in bergingen waar zij openstaande of niet afgesloten ramen of deuren aantreffen. De flyer bevat naast de waarschuwing Deze schoenafdruk had van een inbreker (of insluiper) kunnen zijn ook contactgegevens voor meer informatie. Bij de voetstap wordt een brief gepost met een uitleg van de aangetroffen situatie en preventietips. Hoe gaan we dit versterken? De informatie gestuurde aanpak verder doorontwikkelen en implementeren in Peelland. Daarbij gebruik maken van eenheden/gemeenten die hier al verder mee zijn (bv Tilburg en Eindhoven). Op basis van het daaruit voortvloeiende beeld de acties en maatregelen die in dit plan zijn opgenomen aanscherpen of aanpassen. Veiligheid in en om de woning Inleiding Met goed hang- en sluitwerk wordt het inbrekers moeilijker gemaakt om binnen te komen. Primair is dit een verantwoordelijkheid voor de inwoners zelf. Als gezamenlijke overheid kunnen we wel stimuleren dat steeds meer woningen zo veilig mogelijk wor- Pagina 8 van 50

11 den. Het Politie Keurmerk Veilig Wonen(PKVW) is een totaalpakket van veiligheidseisen die worden gesteld aan de inrichting van een wijk, de veiligheid op kavelniveau en de veiligheid van de woning. Wat doen we al? Nieuwbouwprojecten moeten voldoen aan de eisen uit het bouwbesluit. Bij nieuwbouwprojecten wordt het PKVW voorgeschreven. Witte voetenacties. Gratis woningscans door CCV in de bebouwde kom (Gemert-Bakel). Hoe gaan we dit versterken? De gemeente schenkt prioritaire aandacht aan veiligheid bij aanpassingen in/inrichting van de openbare ruimte (verlichting, snoeien groen, straatinrichting, achterpaden). Met woningbouwcorporaties gaan we overleggen over het verder verbeteren van het hang- en sluitwerk van bestaande huurwoningen. Met woningcorporaties de afspraak maken dat bij grote renovaties het hang- en sluitwerk standaard wordt opgewaardeerd. Schouwen van wijken/straten/woningen waarbij de prioriteit ligt bij hot spots en/of bijzondere doelgroepen (minder zelfredzamen). Kortingsactie op hang- en sluitwerk in samenwerking met lokale ondernemers. Voetenacties Peellandbreed toepassen. Woningscans CCV Peelland breed uitzetten. Woningscans specifiek in het buitengebied in samenwerking met ZLTO (pilot in Gemert). Buurtpreventie Inleiding Buurtbewoners spelen misschien wel de belangrijkste rol in de strijd tegen woninginbraken. Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer 80% van de heterdaad het gevolg is van meldingen van burgers. De Peellandgemeenten ondersteunen daarom buurtpreventieactiviteiten en projecten die in de gemeenten plaatsvinden. De kern van buurtpreventie is het verhogen van de awareness bij burgers (veilig gedrag, bereidheid om te melden ) en verbeteren van de communicatie tussen bewoners, gemeente en politie rond risico s. Hier wordt verder aandacht aan besteed in het volgende hoofdstuk. Wat doen we al? Buurtpreventie Helmond Kijk Uit! Deurne Asten Veilig en Alert Hoe gaan we dit versterken? Buurt Informatie Netwerk (BIN); BIN biedt een systeem om structureel via informatie over veiligheid uit te wisselen, bv als instrument voor een buurtpreventieproject. Algemeen gebruik van social media in straten, wijken en buurten stimuleren zoals een whatsappgroep in de buurt tegen woninginbraak. Waaks. Waaks is een samenwerkingsproject tussen politie, gemeente en hondenbezitters om de veiligheid in de wijk te verhogen en woninginbraak, auto-inbraak en andere vormen van criminaliteit tegen te gaan. Pagina 9 van 50

12 2. Slachtoffergerichte aanpak Deze aanpak richt zich zowel op slachtoffers van een woninginbraak als de potentiële slachtoffers. Preventieve activiteiten, zoals voorlichting, dragen bij aan de bewustwording onder bewoners over het risico dat zij lopen op een woninginbraak en wat zij zelf kunnen bijdragen aan het voorkomen van woninginbraken en daders te pakken. Algemene communicatie Inleiding Bij algemene communicatie richten we ons in zijn algemeenheid op ieder potentieeel slachtoffer, dus ieder inwoner. De boodschap is vaak gericht op het vergroten van het bewustzijn van inwoners dat zij potentieel slachtoffer zijn, het geven van allerlei tips en adviezen om inbraak te voorkomen en het vragen om extra ogen en oren in de wijk, Wat doen we al? Periodiek zenden we preventieve en/of waarschuwende boodschappen. We gebruiken daarvoor de websites van gemeenten en bv woningcorporaties, publicaties in lokale bladen en posters langs de weg. Vaak maken we gebruik van informatiemateriaal dat ter beschikking wordt gesteld door het CCV in het kader van landelijke acties (zoals donkere dagen offensief). Participatie aan landelijke acties zoals Donkere Dagen Offensief, Eén dag niet, Week van de Veiligheid. Plaatsen van matrixborden/borden. De politie geeft periodiek voorlichting in de wijken, bijvoorbeeld op verzoek van een wijkvereniging of wijkraad/dorpsraad. Soms wordt daarbij gebruik gemaakt van een professionele inbreker die vooraf de wijk heeft verkend. Burgers actief wijzen op het bestaan van Facebook -en Twitter accounts van de politie Peelland. De politie Peelland heeft eigen facebook- en twitter accounts om zaken te delen met de burger maar vraagt ook om interactie tussen de burger en de politie. Ook het WIT participeert hierin en vraagt de burger om alert te zijn op "vreemde" vogels in hun wijk. Hoe gaan we dit versterken? Inzetten van de Buurttent in de Peellandgemeenten; na een inbraak worden buurtbewoners uitgenodigd om naar een tent te komen die in de buurt wordt opgezet. Daar kunnen zij een gesprek voeren over wat er gebeurt is en informatie krijgen van bv politie en een preventiemedeweker. De tent valt op en iedere geïnteresseerde kan binnen stappen. De tent kan voor meerdere veiligheidsdoeleinden worden ingezet. Communicatiemiddelen en -momenten Peellandbreed afstemmen zoals de komende beleidsperiode Peellandbreed participeren aan de Week van de Veiligheid (In 2015: 5-11 oktober). Algemene communicatie gerichter toepassen op basis van hotspots/wijk/straat dmv bijvoorbeeld matrix borden, straatinterviews, folders/flyeren etc en/of specifiek gericht op bijzondere doelgroepen. Ontwikkelen kapstok voor eenduidige communicatie over de Peellandaanpak van woninginbraken (zie kopje communicatie). Persoons- of doelgroepgerichte communicatie Pagina 10 van 50

13 Inleiding Communicatie heeft het meeste effect als mensen door eigen ervaring, of de gebeurtenissen in de directe omgeving, zich bewust zijn geworden van de risico s. Daarnaast dient extra aandacht besteed te worden aan mensen die een hogere kans lopen om slachtoffer te worden van woninginbraken, denk hierbij aan senioren en mensen met een verstandelijke beperking. Wat doen we al? Adressen in de omgeving van een adres waar is ingebroken ontvangen een zogenaamde besmettingsbrief met tips. Die staan ook op de websites van de Peelgemeenten. De bezorging van de brieven verschilt per gemeente. Zo brengt in Helmond de stadswacht de besmettingsbrieven rond en doet tegelijkertijd een soort witte voeten actie. De politie geeft periodiek voorlichting in de wijken, bijvoorbeeld op verzoek van een wijkvereniging of wijkraad/dorpsraad. Soms wordt daarbij gebruik gemaakt van een professionele inbreker die vooraf de wijk heeft verkend. Hoe gaan we dit versterken? Inzetten van de Buurttent in de Peellandgemeenten. Voorlichting voor specifieke doelgroepen (senioren, minder zelfredzamen, mensen met een beperking, jongeren etc.) en/of in specifieke woonvormen (groepswoningen, seniorenwoningen etc). 3. Dadergerichte aanpak Een gezamenlijke aanpak van verschillende partijen moet er toe leiden dat daders op hun huid worden gezeten, de pakkans wordt vergroot en recidive wordt voorkomen. In dit plan scharen we de afzetmarktmarkt van inbrekers, de helers, ook onder de dadergerichte aanpak. Individuele daderaanpak Inleiding Met een individuele daderaanpak zorgen we ervoor dat op individueel niveau een integraal (zorg, bestuur, veiligheid) plan van aanpak wordt opgesteld met aandacht voor alle leefgebieden voor personen die frequent woninginbraken plegen (en andere vormen van criminaliteit plegen). Wat doen we al? Complexe casusaanpak Veiligheidshuis. Veelplegers aanpak. Top-x aanpak. STOP gesprekken. PAK aanpak implementeren. Hoe gaan we dit versterken? Top X aanpak toepassen in de Peel. Aanpak heling Inleiding Veel gestolen goederen vinden hun weg naar opkopers. Aandacht voor opkopers en onderzoek naar gestolen goederen kunnen leiden naar de opsporing van inbrekers. Wat doen we al? Controleren registers. Pagina 11 van 50

14 Helingcontroles. Inrichten "marktkraam"(in het kort: kraam op rommelmarkt met daarop te dure goederen voor veel te weinig geld icm een "typische" crimineel erachter. Burgers die willen kopen gaan we het gesprek mee aan.). Hoe gaan we dit versterken? Invoeren digitaal opsporingsregister. APV maatregelen, bijvoorbeeld bij ambulante markten een lijst met deelnemers eisen(gemeente). Internet recherche (gemeente/politie). Extra surveillance en controle op ambulante markten. Communicatiekapstok In alle sporen speelt communicatie een grote rol. Om de Peellandaanpak woninginbraken naar buiten toe te benadrukken en meer kracht te geven is het aan te bevelen om de aanpak breed en op eenduidige wijze uit te dragen. Te denken valt aan het ontwikkelen van een regionale website ( Daarop staat bijvoorbeeld het plan van aanpak en informatie over activiteiten die daaruit voortvloeien, is allerlei preventieve info te vinden etc etc.. Werkagenda (nog uit te werken): ACTIE WIE WANNEER KOSTEN Informatiegestuurde aanpak doorontiwikkelen Politie, gemeenten Invoeren buurttent Gemeenten/politie/woningcorporatie 4 e kwart Invoeren Waaks Gemeenten/politie/woningcorporatie 2 e helft 2016 Pagina 12 van 50

15 Aanpak geweld Peelland Waarom geweld? We willen dat iedereen zich veilig kan voelen in zijn of haar woning, in de buurt, en in het dorp of de stad. Ook moeten mensen zich veilig kunnen voelen tijdens de uitvoer van hun dagelijkse werkzaamheden. Geweld doet hier afbreuk aan. De impact van geweld is groot, op zowel slachtoffer als op de samenleving. Geweld tast op grove wijze de lichamelijke integriteit van het slachtoffer aan. Ook in het regionaal Veiligheidsplan Oost Brabant wordt geweld als prioriteit benoemd. In het bijzonder wordt geweld tegen kwetsbare groepen, zoals ouderen, geprioriteerd. Er bestaan vele vormen van geweld. Preventie staat voorop bij de aanpak van geweld. Daarnaast is goede zorg voor het slachtoffer van geweld essentieel. Omdat de verschillende vormen van geweld een verschillende aanpak vereisen, worden er deelprojecten opgesteld per geweldsthema. Wat willen we bereiken? Het doel is om het aantal geweldsdelicten de komende jaren te laten dalen. Hierbij zetten we in op zowel preventie als repressie. Doel is om preventief meer in te steken, waardoor repressief minder opgetreden hoeft te worden. Uiteindelijk doel is een afname van de verschillende vormen van geweld. Gelet op het uiteenlopende karakter van deze categorie is het niet opportuun om een overall doelstelling te formuleren. Uitgangspunten zijn: een integrale aanpak en het leveren van maatwerk. Dit kunnen we niet alleen, de kracht ligt juist in de integrale samenwerking van de verschillende partners. In het Regionaal Veiligheidsplan (RVP) zijn de volgende doelstellingen met betrekking tot geweld opgenomen: Overvallen Openbaar Ministerie en politie streven bij overvallen naar een stabilisering van het ophelderingspercentage (misdrijven opgehelderd in % van misdrijven) op 45%. Deze doelstelling geldt zowel voor de eenheid als voor de basisteams. Straatroof Streefcijfer basisteam Peelland in 2015, 11 overvallen per jaar. Openbaar Ministerie en politie streven bij straatroof naar een stabilisering van het ophelderingspercentage (misdrijven opgehelderd in % van misdrijven) op 20%. Deze doelstelling geldt zowel voor de eenheid als voor de basisteams. Streefcijfer basisteam Peelland in 2015, 38 straatroven per jaar Hieronder wordt voor de verschillende deelonderwerpen een plan van aanpak weergegeven. Pagina 13 van 50

16 Hoe meten we de resultaten? We benutten de volgende indicatoren om geweld te monitoren. Hiervoor gebruiken onder andere cijfers uit de periodieke dashboards van de politie en cijfers uit de veiligheidsmonitor: bedreiging (psychisch geweld) per 1000 inwoners (deze indicator heeft een relatie met de ontwikkelingen op het gebied van woonoverlast door verwarde personen. Daarvoor verwijzen wij naar de aanpak verwarde personen). Mishandeling (fysiek geweld) per 1000 inwoners o Waaronder openlijke geweldpleging tegen personen, per 1000 inwoners o Waaronder straatroof per 1000 inwoners Voor cijfers op het gebied van huiselijk geweld/kindermishandeling maken we gebruik van de cijfers van veilig thuis en de cijfers van politie. Hierbij zijn nadrukkelijk ook de cijfers m.b.t. recidive interessant. Ook maken we gebruik van de cijfers van het aantal opgelegde huisverboden door de burgemeesters. Aantallen meldingen geweld tijdens of vlak na uitgaan van de afgelopen jaren Cijfers over aantallen geweld tegen gemeenteambtenaren Voor het verhaal achter de cijfers voeren we gesprekken met politie en welzijnsinstellingen over hun beeld van geweld, en de ontwikkelingen op dit gebied. De aanpak van geweld is flexibel. Als blijkt dat er tussentijds een bepaalde vorm van geweld in een gemeente, wijk of buurt sterk naar voren komt, dan zal daar extra op worden ingezet. peelland peelland peelland Oost Brabant Oost Brabant Oost Brabant Nederland Nederland Nederland % voelt zich s avonds onveilig op straat: vaak Politie Openlijk geweld (politiecode F12) Mishandeling: fysiek geweld (politiecode ) Bedreiging: psychisch geweld (politiecode ) Asten Deurne Gemert Bakel Helmond Laarbeek Someren Pagina 14 van 50

17 Politie Straatroof (politiecode B70) Asten Deurne Gemert Bakel Helmond Laarbeek Someren Uitgangspunten en samenwerkingspartners? Bij het opstellen en uitvoeren van dit plan worden de volgende uitgangspunten gehanteerd (Kadernota IVB Peelland : Aan veiligheid werk je samen Preventie Betrekken van burgers Integere overheid Evidence Based Primaire partners: Peelgemeenten, Politie (bassiseenheid Peelland), de welzijnsinstellingen (LEV, ONIS, IMPULS), veiligheidshuis, OM, horeca-eigenaren, beveiliging, SSH. Plan van aanpak 1. Overvallen, straatroof en mishandeling Inleiding - Overvallen, straatroof en mishandeling vallen onder de noemer High Impact Crimes. De naam geeft al aan dat dit misdrijven zijn die een ernstige impact hebben op het slachtoffer Ten aanzien van straatroof streven Openbaar Ministerie en politie naar een stabilisering van het ophelderingspercentage van 20%. Ten aanzien van overvallen streven Openbaar Ministerie en politie bij overvallen naar een stabilisering van het ophelderingspercentage op 45%. Wat doen we al? Top X: Dit is een persoonsgerichte aanpak van potentiële HIC plegers (overvallen, straatroven, overvallen en geweldsdelicten). Doel is het terugdringen van recidive en het voorkomen van criminaliteit door middel van de integrale probleemgerichte aanpak van potentiële HIC plegers en hun sociale en criminele omgeving, zoals mededaders en broertjes en zusjes. Momenteel draait van deze aanpak een pilot in Helmond. Dit wordt in de loop van het jaar een Peellandbrede aanpak. Nazorgtraject voor ex delinquenten: Dit traject is breder dan het thema overvallen, straatroof en mishandeling, maar er bestaat wel een duidelijke link met deze onderwerpen. Er bestaat een nazorg traject voor ex delinquenten om de terugkeer van burgers uit penitentiaire inrichtingen naar de samenleving in goede banen te leiden. Zo kan de kans op recidive worden verkleind en overlast worden voorkomen. De re integratie richt zich op de volgende basisvoorwaarden: 1) Het faciliteren van (ex) gedetineerden om een geldig identiteitsbewijs aan te vragen en te verkrijgen. 2) Het faciliteren van het verkrijgen van een eerste vorm van Pagina 15 van 50

18 onderdak en/of een stabiele woonsituatie. 3) Na afloop van detentie een vorm van (betaalde) arbeid, scholing en/of dagbesteding te vinden faciliteren. 4) Het faciliteren van (ex) gedetineerden om tijdens en na detentie aan hun schuldenproblematiek te werken. 5) Streven naar continuïteit van zorg, voor, tijdens en na detentie. Hieronder valt ook het project alle jongeren in detentie: dit project draagt bij aan het voorkomen dat jongeren na hun straf weer afglijden naar de criminaliteit. Daarnaast wordt met dit project de overgang van detentie naar vrijlating vergemakkelijkt. De jongeren worden begeleidt bij het hervatten van een opleiding en het vinden van werk/onderdak. Geprioriteerde opsporing roofovervallen: bij de politie is de opsporing roofovervallen geprioriteerd. Keurmerk veilig ondernemen: een aantal winkelcentra en bedrijventerreinen binnen Peelland hebben het KVO behaald. Hoe gaan we dit versterken? Peellandbreed uitrollen Top X (PGA): de Top X (Persoons Gerichte Aanpak)- aanpak wordt in de loop van 2015 Peellandbreed uitgerold. De persoonsgerichte aanpak zoals deze zich landelijk heeft ontwikkeld en gericht is op zowel de persoon als zijn directe omgeving, wordt Peellandbreed verder vormgegeven. De gemeenten zorgen voor een betere preventie door het stimuleren en ondersteunen van het informeren van ondernemers en burgers over risicogedrag. De nadruk ligt daarbij op hetgeen men zelf kan doen om te voorkomen dat men slachtoffer wordt. Daarnaast ligt de aandacht op een juiste follow up. Dit kan plaatsvinden nadat de evaluatie rondom de top X aanpak is afgerond. De Peelgemeenten kunnen hierbij gebruik maken van de aanpak die in Helmond wordt toegepast. Voorlichtingsbijeenkomst ondernemers: In samenwerking met het CCV stimuleren en faciliteren we ondernemers tot het organiseren van een voorlichtingsbijeenkomst voor ondernemers in de week van de veiligheid. Deze zal zich richten op wat ondernemers preventief kunnen doen om overvallen te voorkomen. Deze voorlichtingsbijeenkomst wordt gezamenlijk met de afdelingen economisch zaken, parkmanagement, en winkelstraatmanagement, politie, en het CCV opgezet. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van de laat je niet overvallen -samenwerkingsdocument van het CCV voor de specifieke invulling, planning en presentatie van de voorlichtingsbijeenkomst. We gaan hierbij uit van de zelfredzaamheid van ondernemers. Veiligheid heeft hierbij dus geen trekkersrol. Wij faciliteren en stimuleren de ondernemers bij het opzetten van deze bijeenkomst. 2. Huiselijk geweld Inleiding Voor wat betreft huiselijk geweld bestaat er een duidelijke link tussen veiligheid en het sociaal domein. De casussen rond huiselijk geweld worden bij het meldpunt Veilig Thuis opgepakt. Wat doen we al? Veilig Thuis: Het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) zijn per 1 januari 2015 samengegaan. De naam van het gecombineerde meldpunt is 'Veilig Thuis'. Door de fusie worden de aanpak van geweld in huiselijke kring en de aanpak van kindermishandeling geïntegreerd. Aanpak huiselijk geweld: Inwoners die te maken hebben met huiselijk geweld krijgen integraal afgestemde hulp. Alle plegers en slachtoffers hebben een integraal plan waarvan de uitvoering Pagina 16 van 50

19 is gevolgd en gecoördineerdde aanpak van relationeel geweld richt zich op stoppen van geweld en voorkomen van recidive door maatwerk. Gemeenten, politie en andere partners hanteren rond de veiligheidshuizen een uniforme werkwijze. Uitvoering wet tijdelijk huisverbod: de burgemeester kan een huisverbod opleggen aan een persoon indien uit feiten of omstandigheden blijkt dat diens aanwezigheid in de woning ernstig en onmiddellijk gevaar oplevert voor de veiligheid van één of meer personen die met hem in de woning wonen of daarin anders dan incidenteel verblijven of indien op grond van feiten of omstandigheden een ernstig vermoeden van dit gevaar bestaat..100% van de zaken waarin door de burgemeester een tijdelijk huisverbod wordt opgelegd heeft binnen 10 dagen een dergelijk plan. Toepassing wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling: Toepassing van de wet Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling zorgt voor eerder en vaker signaleren en optreden. De inzet is een steeds doelmatiger mix van zorg en repressie. De wet tijdelijk huisverbod krijgt een nieuwe impuls door stroomlijning van het proces en de ketensamenwerking. Hoe gaan we dit versterken? Aandacht voor ouderenmishandeling: Binnen de relationele geweldsdelicten zal er binnen de gemeente Helmond bijzondere aandacht komen voor oudermishandeling. Meer aandacht voor de relatie sociaal domein/veiligheid; een tijdige opschaling en inzet van de meest effectieve instrumenten. 3. Uitgaansgeweld Inleiding Drank en drugsmisbruik vormt vaak de katalysator voor geweld (regionaal veiligheidsplan Oost Brabant ). In de uitwerking van dit deelthema zit zodoende een grote overlap met de prioriteit alcohol en drugsgebruik. Immers, als dit afneemt, is het aannemelijk dat het geweld veroorzaakt door drank en drugsmisbruik ook afneemt. Wat doen we al? Kwaliteitsmeter veilig uitgaan (Helmond): Er wordt jaarlijks een monitor veilig uitgaan Helmond opgesteld. Daarnaast is er het plan van aanpak veilig uitgaan met een looptijd van Enkele doelen die hierin genoemd zijn en indirect betrekking hebben op uitgaansgeweld: 1. toezicht door en opvallen van camera s in uitgaansgebied verbeteren. 2. Verminderen/beheersen agressie en geweld 3. Vernielingen in horeca verminderen 4. Intensievere aanpak (jonge) dronken stappers (op straat en in horecagelegenheden horecatoezicht: op vrijdag en zaterdagavonden en bij evenementen is er structureel of indien nodig een horecadetachement van de politie actief in het horecaconcentratiegebied. Dit verschilt per gemeente. Horeca overleg: Hoe gaan we dit versterken? Overnemen maatregelen uit kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan: Voor de maatregelen uit de kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan Helmond zal gekeken worden in hoeverre deze bij de Peelgemeenten kunnen worden toegepast (en noodzakelijk/wenselijk zijn). Voor Helmond en Deurne geldt dat het doel is om het huidig niveau van de aanpak van uitgaansgeweld te behouden. Pagina 17 van 50

20 Toepassen collectieve ontzeggingen: Het toepassen van collectieve ontzeggingen zal verder breed worden ingevoerd. Ook wordt gekeken of het mogelijk is om een ontzegging Peellandbreed te laten gelden. 4. Veilige Publieke Taak Inleiding Geweld tegen medewerkers met een publieke functie is onacceptabel en wordt hard aangepakt. Wat doen we al? Werkgroep VPT: Er is er een werkgroep geformeerd op regionale schaal. Deze werkgroep zorgt voor verschillende acties om het bewustzijn van de werknemers over VPT te verhogen, en de aanpak binnen de gemeenten uit te rollen Conferentie VPT: om VPT binnen de gemeente goed op te pakken is het niet alleen noodzakelijk dat de interne gemeentelijke organisatie op orde is, maar is het ook belangrijk dat het een gezamenlijke opdracht is van alle werkgevers met een publieke taak. Hierbij valt te denken aan werkgevers als woningcorporaties, ziekenhuisbesturen, OV bedrijven, politie zorgverleners, schooldirecties e.d. Hiervoor is afgelopen jaar een Peellandbrede conferentie georganiseerd. Hoe gaan we dit versterken? Actualiseren agressieprotocollen: De komende jaren worden de agressieprotocollen van de gemeenten verder uitgewerkt en ontwikkeld. Er komt een integrale begeleidingsgroep die betrokken is bij de voortgang van de noodzakelijke activiteiten. Jaarlijks worden de afspraken aangepast aan de nieuwste inzichten en ontwikkelingen. Bij deze ontwikkeling is personeelszaken nauw betrokken. Ketenaanpak: Oost Brabant zal zich bij de aanpak van geweld tegen werknemers met een publieke taak extra richten op de ketenaanpak van agressie en geweldsincidenten (bron: regionaal veiligheidsplan Oost Brabant. 5. Kwetsbare groepen Inleiding Er is Peellandbrede bijzondere aandacht voor de risico s voor de kwetsbare groepen zoals ouderen. Er is op dit gebied een duidelijke link tussen het sociaal domein en veiligheid. Wat doen we al? Folder weten wat te doen : Gemeente Gemert Bakel heeft de folder weten wat te doen ontwikkeld met daarin aangegeven wat een oudere in welke situatie kan doen, en wie daarvoor aanspreekpunt is Voorlichtingsmiddelen voor ouderen en veiligheid (Gemert Bakel) Hoe gaan we dit versterken? Organiseren voorlichtingsavond voor ouderen: De voorlichtingsavond wordt aan de hand van de voorlichtingsmiddag zoals deze in Gemert Bakel al georganiseerd wordt, opgezet. De voorlichtingsavond heeft de volgende doelen: 1. Zelfredzaamheid en weerbaar vergroten door informeren over voorzorgsmaatregelen. 2. Angst verminderen: de angst voor slachtofferschap is in Nederland afgelopen jaren afgenomen. Onder ouderen is deze afname het sterkst. Onder ouderen bestaat echter vaak nog de angst om slachtoffer te worden van een geweldsdelict. Door perspectief te bieden, de zelfredzaamheid te vergroten hopen we de bestaande angst te kunnen afnemen. 3. Luisterend oor bieden: luisteren welke angsten er spelen onder de senioren in Helmond, en Pagina 18 van 50

21 met concrete plannen komen om hier iets aan te doen. 4. Perspectief bieden: ouderen worden minder vaak slachtoffer van de verschillende vormen van geweld dan de overige bevolking. 5. Melden stimuleren: uit onderzoek blijkt dat ouderen minder snel melding maken van geweld, vanwege schaamte, bescherming van naasten of het idee dat het niet belangrijk genoeg is. Huiselijk geweld tegen ouderen wordt vaak gepleegd door naasten. Het melden wordt bemoeilijkt door afhankelijkheidsrelaties en schaamte. Daarom zijn meldingen vanuit de omgeving erg belangrijk. Folder voor kwetsbare groepen ontwikkelen per gemeente: A.d.h.v. het voorbeeld uit Gemert Bakel per gemeente een folder waarin kwetsbare groepen terug kunnen vinden waar ze in welke situatie terecht kunnen, en welke maatregelen ze zelf kunnen nemen. Meer aandacht voor de relatie sociaal domein/veiligheid; een tijdige opschaling en inzet van de meest effectieve instrumenten. Wat gaat het kosten en wanneer gaan we het doen Versterking Middelen Capaciteit Wanneer gaan we het uitvoeren Peellandbreed uitrollen Top X (persoonsgerichte aanpak) Voorlichtingsbijeenkomst voor ondernemers Meer aandacht voor relatie sociaal domein/veiligheid; een tijdige opschaling en inzet van de meest effectieve instrumenten Overnemen maatregelen kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan. Valt binnen reguliere capaciteit (alleen ondersteunde werkzaamheden) Valt binnen regulier (voortgangs )overleg met het sociaal domein waarbij dit thema een continue aandachtspunt is. Er worden regelmatig cases geëvalueerd. Nader te bepalen: dit is afhankelijk van de maatregelen die overgenomen worden. Eerst wordt hiervoor per gemeente een inschatting gemaakt van het nut en de noodzaak In de loop van 2015 Wij volgen hierbij de ondernemers. Aangedragen wordt om dit tijdens de week van de veiligheid te organiseren. Dit is een continue proces en loopt gedurende de gehele looptijd van de integrale kadernota Veiligheid Helmond/Peelland. De inventarisatie is eind 2015 gereed. De maatregelen die worden overgenomen, worden in 2016 uitgerold. Pagina 19 van 50

22 per maatregel Toepassen collectieve ontzeggingen Actualiseren agressieprotocollen n.t.b. n.t.b. Dit wordt in de tweede helft van 2015 opgepakt. Geen extra middelen n.t.b. In 2016 gereed. Organiseren voorlichtingsavond voor ouderen Binnen regulier budget Per gemeente verschillend. Doel: in de looptijd van de kadernota is in elke gemeente ten minste 1 voorlichtingsavond voor ouderen georganiseerd. Folder voor kwetsbare groepen ontwikkelen per gemeente Binnen regulier budget Binnen reguliere capaciteit Folder is gereed voor de wijk van de veiligheid. Pagina 20 van 50

23 Aanpak woonoverlast Peelland Waarom woonoverlast? We willen graag dat iedereen veilig kan wonen in zijn of haar wijk, in een prettige leefomgeving. Woonoverlast doet hier afbreuk aan. Overlast in de buurt beïnvloedt de veiligheidsgevoelens van inwoners negatief. Er is sprake van woonoverlast als een individuele bewoner zich regelmatig of structureel zodanig gedraagt, dat deze persoon daarmee in elk geval het woongenot van omwonenden verstoort en/of hun vrijheid belemmert. Woonoverlast komt in allerlei vormen voor, zoals geluidsoverlast, druggerelateerde overlast, intimidatie, bedreigingen, stank en geschreeuw. De focus in de aanpak van woonoverlast komt volledig te liggen bij overlast die (mede) wordt veroorzaakt door verwarde personen/personen met psychiatrische stoornissen. Woonoverlast door verwarde personen In de Kadernota IVB Peelland heeft de aanpak woonoverlast van 5 gemeenten prioriteit gekregen. Aanleiding daarvoor is dat uit diverse cijfers en gesprekken met welzijnsinstellingen en politie blijkt, dat er een toename is van woonoverlast-incidenten waarbij inwoners zijn betrokken met verwardheid en/of psychiatrische stoornissen. Ook in gesprekken met burgers wordt aangegeven dat zij een toename ervaren. Het gaat hierbij onder andere over verwarde of overspannen personen, personen met een geestelijke storing of beperking, vaak gecombineerd met andere problematieken zoals verslaving (verder in dit stuk: verwarde personen). De meest voor de hand liggende oorzaak van de toename kan worden gevonden in de veranderingen op het terrein van de zorg in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en bezuinigingen in de (geestelijke) gezondheidszorg. Mensen met psychische klachten worden daardoor vaker thuis worden behandeld en/of ontvangen niet meer de zorg die voorheen gewoon was. Omdat de organisatie van de zorg in de wijken nog volop in ontwikkeling is en de zorg niet altijd goed geregeld is wanneer zorgklanten in een buurt komen te/blijven wonen, kan dat leiden tot problemen en overlast. Landelijk aandachtspunt De problematiek krijgt de laatste maanden in de media en in de politiek volop de aandacht. Op 18 mei 2015 was er een hoorzitting in de Tweede Kamer over het onderwerp en op 21 mei 2015 debatteerde de Kamer met de minister hierover. In de tussentijd was er ook nog een breed ketenoverleg over verwarde personen, waarbij tal van maatschappelijke organisaties betrokken waren. In de media sloegen diverse hoofdrolspelers uit de veiligheids- en zorg sector de nood-trom. Resultaat van het kamer-debat is dat er een plan van aanpak voor betere ketenzorg voor mensen in acute psychische nood komt. Onderwerpen die daarin aandacht zullen krijgen: oplossen onverzekerdheid (vooral voor mensen zonder adres); beschikbaarheid crisisplaatsen; snelle verwijzing naar crisiszorg ggz, bijvoorbeeld door een sociaalpsychiatrisch verpleegkundige dicht bij de politie te plaatsen. Het Plan van Aanpak moet ook leiden tot meer improvisatieruimte in de regio. Het idee is dat partijen direct hulp moeten kunnen verlenen en dat mensen in psychische nood Pagina 21 van 50

24 niet meer van het kastje naar de muur gestuurd worden omdat er geen zekerheid is over de financiering. De Nederlandse Zorg autoriteit gaat nader onderzoek doen naar wachtlijsten in de ggz en specifiek naar beschikbaarheid van crisisplaatsen, time-out voorzieningen e.d.. Het Plan van Aanpak moet in september gereed zijn. Wat willen we bereiken? We willen in Peelland dat de toename van het aantal overlastincidenten waar verwarde personen bij betrokken zijn stopt en het aantal incidenten wordt teruggedrongen (preventie). Daarnaast gaan we de aanpak van dergelijke overlastincidenten verbeteren. Doel: Het terugdringen van het aantal overlastincidenten door verwarde personen Het toepassen van een effectieve integrale aanpak van overlastincidenten Hoe meten we de resultaten? Er zijn een aantal indicatoren die we kunnen benutten om de woonoverlast te monitoren. Wanneer we kijken vanuit het perspectief van veiligheid, gebruiken we cijfers uit de veiligheidsmonitor(vm): Overlast gestoorde/overspannen personen per 1000 inwoners % ervaart veel sociale overlast % men ervaart veel overlast van buurtbewoners % voelt zich wel eens onveilig in de buurt Rapportcijfer leefbaarheid Rapportcijfer veiligheid Schaalscore sociale cohesie Woonoverlast/burengerucht/relatieproblemen per 1000 inwoners Voor het verhaal achter de cijfers voeren we gesprekken met politie en welzijnsinstellingen over hun beeld van de woonoverlast en de ontwikkelingen op dit gebied. <TABELLEN> Basisteampeelland basisteam peelland Basisteam peelland Oost Brabant Oost Brabant Oost Brabant Nederland Nederland Nederland % buurtbewoners ervaart veel sociale overlast (nieuwe stijl*) (VM) % ervaart veel overlast van buurtbewoners (VM) % voelt zich wel Pagina 22 van 50