UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED 2016

Transcriptie

1 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED 2016 HET NOORDZEEKANAALGEBIED: EÉN GEZAMENLIJKE VISIE EN UITVOERINGPROGRAMMA OM EEN ZO GROOT MOGELIJKE BIJDRAGE TE LEVEREN AAN HET VERSTERKEN VAN DE INTERNATIONALE CONCURRENTIEPOSITIE VAN DE MRA. APRIL 2016

2 A B C D E F G H I J K L Lichteren/Averijhaven Sluis- en Haven Informatiepunt Zeetoegang IJmond Meer Bereiken Noordwestkant Amsterdam Groen en Landschap NZKG Functies Houtrakpolder Geluidsverdeelplannen Westpoort Verbinding A8/A9 Gebiedsvisie Amsterdamse Haven Programma Vaart in de Zaan! Corridorstudie Amsterdam-Hoorn Transformatie specifieke locaties

3 VOORWOORD Voor u ligt het Uitvoeringsprogramma Noordzeekanaalgebied (verder: NZKG) Hierin staat de actuele stand van zaken vermeld van alle projecten die worden uitgevoerd om de Visie NZKG 2040 te realiseren. Het Uitvoeringsprogramma wordt u aangeboden door het Bestuursplatform van het NZKG. Dit is het samenwerkingsverband van de gemeenten Velsen, Beverwijk, Haarlemmerliede & Spaarnwoude, Zaanstad en Amsterdam, het Rijk (vertegenwoordigt door het ministerie van Infrastructuur en Milieu), Rijkswaterstaat West-Nederland Noord, Tata Steel B.V., Zeehaven IJmuiden N.V., Havenbedrijf Amsterdam NV, onder leiding van de provincie Noord-Holland. Het Bestuursplatform zet zich in voor de integrale uitvoering van de Visie NZKG 2040 met als hoofddoel: Het versterken van de bijdrage van het NZKG aan (de internationale concurrentiepositie van) de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Elisabeth Post Zoals u in het Uitvoeringsprogramma kunt lezen, zijn er in 2015 belangrijke stappen gezet in de uitvoering van de Visie. Zo is de aanbesteding geslaagd van de grootste sluis ter wereld en is er een uniek systeem opgezet voor het monitoren van de ruimte-intensivering. Ook in 2016 zijn er de nodige belangrijke mijlpalen te verwachten. Bijvoorbeeld: hoe beleven de gebruikers van het gebied de leefbaarheid? Het Bestuursplatform volgt alle projecten van dit Uitvoeringsprogramma en is opdrachtgever voor projecten die de hele regio aangaan. In dit Uitvoeringsprogramma geeft zij weer hoe de uitvoering van de diverse projecten ervoor staat. Mocht u na het lezen van deze rapportage van het Uitvoeringsprogramma zelf plannen of ideeën hebben voor de uitvoering van de Visie, laat het dan weten tijdens een werkbezoek, ons jaarlijkse congres of via de website of Met vriendelijke groeten, Elisabeth Post Voorzitter Bestuursplatform NZKG Projectbureau NZKG Felison Terminal, Sluisplein 60, 1975 AG IJmuiden T (0255) F (0255) info@noordzeekanaalgebied.nl Website: April 2016: Het Uitvoeringsprogramma NZKG is een uitgave van het Projectbureau Noordzeekanaalgebied. Tekst: Projectbureau NZKG in samenwerking met Adviesteam, Communicatiewerkgroep en projectleiders. Vormgeving & druk: Bundelmedia, Beverwijk APRIL

4 INHOUDSOPGAVE 06 INLEIDING 07 Hoofdstuk 1: Het bestuursplatform en haar omgeving 09 Hoofdstuk 2: Context 12 Hoofdstuk 3: De projecten van het Bestuursplatform Monitor Ruimte-intensivering Leefbaarheid in het NZKG Duurzaamheid in het NZKG Gezamenlijk vestigingsbeleid 17 Hoofdstuk 4: Projecten onder verantwoordelijkheid van andere bestuurlijke overlegorganen Groen en Landschap NZKG Natuur, recreatie of agrarische functies Houtrakpolder & compenserende maatregelen bij ontwikkeling van een haven in de Houtrakpolder Woningbouwmonitor Milieudialoog IJmond Zeetoegang IJmond Sluis- en Haven InformatiePunt (SHIP) Lichteren/Averijhaven

5 Programma Vaart in de Zaan! Meer Bereiken Noordwestkant Amsterdam / A9 Alkmaar / Raasdorp Corridorstudie Amsterdam-Hoorn Verbinding A8/A Gebiedsvisie Amsterdamse haven Onderwijs & Arbeidsmarkt Transformatie van De Pijp Beverwijk Transformatie van de gebieden CoenVlothaven en Amsterdam-Noord Haven-Stad Amsterdam Zaanij: - Transformatie van de Achtersluispolder 37 - Hembrugterrein 39 - Zaans Proeflokaal en Zaanoevers 40 - Dam tot Dam fietsroute (Achtersluispolder) Hoogtij Stimuleren innovatie en technologische vernieuwing Geluidsverdeelplannen Westpoort en Hoogtij Regionaal beeldverhaal NZKG 44 Hoofdstuk 5: Overlegstructuren

6 INLEIDING Denk je aan het NZKG, dan denk je vaak als eerste aan het Noordzeekanaal zelf. Maar er is nog zoveel meer te zien in deze regio. De woon- en werkgebieden, polders, recreatieterreinen en culturele plaatsen zijn ook kenmerkend voor dit gebied. Het is vooral de diversiteit die dit gebied tot een unieke plek maakt. En die tegelijkertijd zorgt voor de noodzaak om goed met elkaar af te stemmen. Fysieke- en milieuruimte in het NZKG is schaars, dus uitbreiding of transformatie van activiteiten heeft consequenties. Lokaal, vaak regionaal en soms zelfs op landelijke schaal. Om een goede integrale afweging te kunnen maken tussen bijvoorbeeld uitbreiding of transformatie, ruimte voor wonen of voor werken, hebben de gezamenlijke partners in het gebied het Bestuursplatform opgericht. Het gezamenlijke doel is om met het NZKG een zo groot mogelijke bijdrage te leveren aan het verbeteren van de internationale concurrentiepositie van de MRA en daarmee aan de regionale en nationale economie. Het NZKG herbergt een aantal specifieke kwaliteiten die de andere kwaliteiten in de MRA aanvullen, zodat ze samen een sterke propositie vormen. Wie deel uitmaken van het Bestuursplatform, wat hun functie is en hoe u wordt betrokken bij hun activiteiten is te lezen in Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2 schetst in het kort de context van waaruit de activiteiten en projecten worden uitgevoerd. Meer informatie over de context van het Uitvoeringsprogramma is te vinden in de Visie NZKG Hoofdstuk 3 geeft inzicht in de projecten en activiteiten die onder verantwoordelijkheid van het Bestuursplatform worden uitgevoerd. Het gaat hierbij om activiteiten als de monitoring van ontwikkelingen in het gebied en de gezamenlijke regionale projecten. In Hoofdstuk 4 staan de projecten beschreven die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de Visie en waarvoor een andere bestuurlijke trekker dan het Bestuursplatform verantwoordelijk is. Het Bestuursplatform monitort deze projecten, om zo de integraliteit en de samenhang te bewaken. De projecten worden waar nodig door het Bestuursplatform besproken tijdens haar vergaderingen. Hoofdstuk 5 gaat over de aansluiting van het Bestuursplatform bij de grotere netwerken, zowel regionaal, nationaal als Europees. 6 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

7 1 HET BESTUURSPLATFORM EN HAAR OMGEVING HET BESTUURSPLATFORM Het Bestuursplatform NZKG is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Visie NZKG Het is een overlegplatform waarin lokale en provinciale bestuurders, de Rijksvertegenwoordiger en de directeuren van de havenbedrijven elkaar informeren over actuele ontwikkelingen in het gebied. Welke projecten en ontwikkelingen spelen er en in hoeverre raakt dit de partners? Wat is het standpunt van de afzonderlijke partners ten aanzien van de projecten of ontwikkelingen? Maar vooral: hoe kunnen we gezamenlijk optrekken om zaken te realiseren? De leden van het Bestuursplatform zijn de gemeenten langs het Noordzeekanaal, te weten: Amsterdam, Beverwijk, Haarlemmerliede & Spaarnwoude, Velsen en Zaanstad. Vanuit nationaal perspectief is het ministerie van IenM namens het Rijk lid. Rijkswaterstaat neemt, als uitvoeringsorganisatie van IenM en beheerder, zitting in het Bestuursplatform, net als de havenbeheerders in het gebied: Havenbedrijf Amsterdam NV, Zeehaven IJmuiden N.V. en Tata Steel B.V. De provincie Noord-Holland voert de regie op deze samenwerking en is voorzitter van dit gremium. Op de achterzijde van het Uitvoeringsprogramma 2016 worden de leden van het Bestuursplatform aan u voorgesteld. PROJECTBUREAU Het Bestuursplatform wordt ondersteund door het Projectbureau NZKG, het aanspreekpunt voor de gezamenlijke programma-uitvoering. Het Projectbureau is verantwoordelijk voor het programmamanagement van het Uitvoeringsprogramma en zorgt ervoor dat de partners worden betrokken bij de voorbereiding van de projecten en acties. Daarnaast vervult zij het projectleiderschap van de projecten en acties die vallen onder de verantwoordelijkheid van het Bestuursplatform. Het Projectbureau zorgt verder voor de gezamenlijke communicatie naar de omgeving. COMMUNICATIE Het Bestuursplatform wil de omgeving helder, tijdig en volledig informeren om de betrokkenheid bij en kennis van het Uitvoeringsprogramma te vergroten en draagvlak te creëren. De wijze waarop dat gebeurt, wordt per situatie bepaald. Via diverse communicatiekanalen houdt het Bestuursplatform de omgeving op de hoogte van actuele ontwikkelingen. >> Projectbureau NZKG APRIL

8 In december 2015 is onder de relaties van het Bestuursplatform een digitale enquête gehouden over de kwaliteit van de communicatie van het Bestuursplatform. Bij deze digitale enquête, waar ruim 9% van 1188 respondenten op heeft gereageerd, heeft bijna 80% aangegeven dat het Bestuursplatform haar doelstellingen duidelijk heeft gecommuniceerd. Op basis van de uitkomsten van de digitale enquête wordt per communicatiemiddel vastgesteld hoe het middel wordt gewaardeerd en welke verbeteringen worden nagestreefd. Uit de eerder genoemde digitale enquête is gebleken dat de doelgroepen het beste geïnformeerd blijven via het NZKG-Journaal. Bijna de helft van de respondenten leest het Journaal helemaal en bijna een kwart leest enkele artikelen. Het NZKG Journaal komt nu nog op papier uit. Bijna 35% wil dit graag zo houden, terwijl iets meer dan 60% het Journaal in de toekomst graag digitaal ontvangt. Komend jaar wordt bekeken in welke vorm het journaal in de toekomst zal worden verzonden. Bijvoorbeeld digitaal én op papier of alleen digitaal. Uitvoeringsprogramma Het Bestuursplatform informeert belangstellenden via het Uitvoeringsprogramma over haar werkzaamheden. Via dit programma wordt jaarlijks de voortgang van lopende projecten en nieuwe activiteiten gerapporteerd. NZKG Journaal In 2015 is de nieuwsbrief NZKG Journaal drie keer verschenen. De artikelen in de journaals zijn een verdieping van actuele onderwerpen die spelen in het gebied. Thema s in het afgelopen jaar waren: het Uitvoeringsprogramma (nr ), Ruimte-intensivering (nr ) en het NZKG-Congres De kracht van het landschap (nr ). De journaals zijn terug te vinden via In 2016 staan de journaals in het teken van duurzaamheid, leefbaarheid en de ontwikkeling van het Sluis Haven InformatiePunt (SHIP). Werkbezoeken Elk jaar worden werkbezoeken georganiseerd voor maatschappelijke organisaties en politieke vertegenwoordigers van Rijk, provincie en gemeente. Uit de digitale enquête blijkt dat ruim 85 % het op prijs stelt als er werkbezoeken worden georganiseerd waarop zij kunnen inschrijven. Komend jaar wordt bekeken of en hoe dit te realiseren is. Website De website komt uit de digitale enquête naar voren als informatief en actueel. Toch wordt de website weinig geraadpleegd. Komend jaar wordt gekeken hoe de website aantrekkelijker kan worden gemaakt, bijvoorbeeld door een actualiteiten-/nieuwskolom toe te voegen. Twitter houdt het Bestuursplatform haar volgers op de hoogte van actuele ontwikkelingen in het gebied en van nieuwsberichten met een relatie tot de projecten uit het Uitvoeringsprogramma. PARTICIPATIE Het Bestuursplatform NZKG vraagt belanghebbenden, betrokkenen en geïnteresseerden zo veel mogelijk mee te denken bij de uitvoering van de projecten. Het geeft hen de mogelijkheid invloed uit te oefenen en vergroot op die manier de gezamenlijke kennisontwikkeling. Met betrekking tot de Kadernotitie Monitor Ruimte-intensivering is een informatieavond gehouden en er zijn werkateliers georganiseerd over de thema s duurzaamheid en leefbaarheid. 8 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

9 2 CONTEXT VISIE NZKG 2040 Om een gezamenlijke koers voor de toekomst te bepalen waarin alle belangen in het gebied zijn afgewogen, is in 2013 de Visie NZKG 2040 vastgesteld door de gemeenteraden van de gemeenten langs het Noordzeekanaal, het Rijk en Provinciale Staten van Noord-Holland. In het Uitvoeringsprogramma zijn de lopende activiteiten en projecten beschreven die noodzakelijk zijn om de Visie te realiseren. Niet alle acties en projecten kennen al een uitvoeringstermijn. Vaak is besluitvorming afhankelijk van de feitelijke situatie. In het Uitvoeringsprogramma staat per activiteit of project aangegeven wat de huidige stand van zaken is. Voordat wordt ingegaan op de projecten en activiteiten wordt kort de context geschetst van waaruit de activiteiten en projecten worden aangepakt. ECONOMIE De MRA is een economische topregio. Niet alleen in nationale zin, maar zeker ook internationaal. De kracht van de regionale economie is gelegen in de brede structuur. Meerdere clusters zijn van internationaal belang. Met de luchthaven Schiphol, de zeehavens en het internet-knooppunt AMSIX is de regio optimaal internationaal verbonden. Andere troefkaarten zijn een sterke kennisinfrastructuur en een goed opgeleide en internationaal georiënteerde bevolking. De sterke positie wordt bevestigd in het onderzoek van de Financial Times, het Foreign Direct Investment Index (fdi-index). Dit geldt als gezaghebbende ranglijst van steden die de beste vooruitzichten hebben voor buitenlandse investeringen, economische ontwikkeling en bedrijfsuitbreiding. Amsterdam staat op de zevende plaats. Bij grote Europese steden van de Toekomst 2016/17 staat Amsterdam op de vierde plaats, met alleen Londen, Parijs en Dublin boven zich. HAVENS Het NZKG is het enige gebied in de MRA met een zeehavenfunctie. Langs het Noordzeekanaal vinden verschillende economische activiteiten plaats. In totaal zijn er op de bedrijventerreinen in het NZKG arbeidsplaatsen, waarvan arbeidsplaatsen direct aan de zeehaven zijn gerelateerd, ofwel 32,4% (bron: Monitor Werkgelegenheid NZKG 2014). Naast de directe zeehaven gerelateerde werkgelegenheid is ook de indirecte werkgelegenheid een belangrijke indicator voor het bepalen van de economische waarde. Het totaal van de directe en indirecte zeehaven gerelateerde werkgelegenheid in het NZKG bedraagt arbeidsplaatsen (bron: Havenmonitor 2014). De overslag van de zeehavens in het NZKG, met de havens van Amsterdam, IJmuiden, Beverwijk en Zaanstad betreft 97 miljoen ton in 2015 (bron: Havenbedrijf Amsterdam NV). De totale toegevoegde waarde bedraagt 6,6 miljard euro in 2014, waarvan 4 miljard euro direct aan de zeehavens is gerelateerd en 2,6 miljard euro indirect aan de zeehavens is gerelateerd (bron: Havenmonitor 2014). Ondanks de crisis van de afgelopen jaren is de toegevoegde waarde van de havens gestegen, terwijl de directe werkgelegenheid stabiel blijft. Dit betekent dat de arbeidsproductiviteit is verhoogd, wat een versterking inhoudt voor de internationale concurrentiepositie van de bedrijven. Het NZKG heeft de grootste airport-seaport-greenport combinatie van Europa. DEMOGRAFIE EN WONEN De MRA heeft de prognose gesteld dat tussen 2010 en 2040 behoefte is aan extra woningen voor huishoudens (bron: Stuurgroep verstedelijking, Doorbouwen op het >> APRIL

10 fundament-februari 2014). Deze groei komt vooral voort vanuit de demografische ontwikkeling; via natuurlijke aanwas en individualisering. Een kleiner deel, ongeveer een derde, komt uit andere delen van Nederland en het buitenland. BEVOLKINGSGROEI Prognoses van het CBS laten zien dat de bevolkingsgroei van de metropool doorzet. Tot 2040 leidt dit tot een toename van een half miljoen inwoners, zowel door autonome groei als door migratie. (bron: Doorbouwen op het fundament, Metropoolregio Amsterdam). De Monitor Woningbouw 2015 laat een sterke bevolkingsgroei zien in Amsterdam en een stabiele bevolkingsgroei in Zaanstad. In de IJmond is sprake van een afnemende bevolkingsgroei. De snel toenemende vergrijzing vraagt eveneens aandacht: in 2040 is één op de vier inwoners ouder dan 65 jaar. Dit heeft invloed op onder meer de arbeidsmarkt, gezondheidszorg, vrijetijdsbesteding, mobiliteit en woonwensen. De Monitor Woningbouw 2015 laat een toenemende vergrijzing zien in Amsterdam. In Zaanstad is sprake van een gemiddelde vergrijzing en in de IJmond van een lager dan gemiddelde vergrijzing. Woningbouw In de MRA is volgens prognoses tot 2040 behoefte aan een uitbreiding van de woningvoorraad met woningen voor circa huishoudens. Het grootste deel van de benodigde woningen wordt gebouwd via binnenstedelijk bouwen, onder meer door middel van transformatie en zoveel mogelijk geconcentreerd op de as Haarlemmermeer-Amsterdam-Almere. Doelstelling in het kader van het MIRT ZaanIJ is om minimaal woningen te realiseren in het NZKG. Dit past in het streven van de MRA om betaalbaar en met oog voor de woonwensen te bouwen. Hierbij moeten woningbouwplannen in toenemende mate worden afgestemd op andere ruimtelijke ontwikkelingen, zoals de groei van de mainports, behoud van een aantrekkelijk landschap en duurzaamheid. In de Monitor Woningbouwproductie Noordvleugel 2015 is te lezen dat tot 2030 in alle regio s voldoende plancapaciteit aanwezig is. Na 2030 kennen de meeste regio s in de MRA een klein tekort, vooral in Amsterdam. Ondanks dat er op dit moment voldoende plancapaciteit aanwezig is blijft de productie achter. Onder andere omdat de bedachte locaties niet altijd (kunnen) voldoen aan de kwalitatieve wensen van woningzoekenden. Hierdoor neemt de druk op de woningvraag in aantrekkelijke gebieden toe. De druk op de woningmarkt is in de afgelopen tijd verder opgelopen doordat de werkelijke bevolkingsgroei in de afgelopen jaren hoger heeft gelegen dan de eerder genoemde prognose en het aantal woningen achterblijft bij de groei van het aantal huishoudens. De trend van een groeiende bevolking gecombineerd met het achterblijven van de woningbouwproductie zorgt voor de noodzaak tot het verder intensiveren van de transformatie- en nieuwbouwopgaven. NATUUR, LANDSCHAP EN RUIMTE VOOR RECREATIE Nederland staat in s werelds top 10 van beste landen om te wonen volgens het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP) Human Development Index lijst (HDI). Eén van de redenen is de goede leef-/werkbalans. In het NZKG zijn de voorwaarden voor die balans ruimschoots aanwezig. Het beschikt over zeldzame cultuurhistorische- en ecologische waarden (o.a. Stelling van Amsterdam) en over een unieke afwisseling van landschap, water en steden (o.a. veenweidegebieden rond Zaanstad). Het Metropolitane Landschap biedt naast de agrarische functies mogelijkheden voor ontspanning (o.a. Recreatiegebied Spaarnwoude) en natuurbeleving. Het groene gebied is dan ook van groot belang voor het welzijn van de metropoolbewoners. Daarnaast zijn de landschappelijke kwaliteiten een vestigingsfactor van betekenis. Foto: Mauro Smit 10 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

11 Corridor Amsterdam Hoorn Foto: Tineke Dijkstra LEEFBAARHEID EN MILIEURUIMTE Aangezien het NZKG naast Almere hét gebied is voor zware milieuhinderlijke bedrijven en wordt ontsloten door veel verschillende modaliteiten, is de milieubelasting (lucht, water, geluid, geur en externe veiligheid) aanzienlijk. De spanning tussen het faciliteren van zowel woningen als bedrijven binnen de beschikbare milieuruimte neemt toe en leidt op sommige locaties (o.a. omgeving Tata Steel B.V.) tot spanningen. Ondanks het feit dat nergens in het NZKG milieunormen worden overschreden, wordt vanuit de ambitie het gebied leefbaar te houden door het Bestuursplatform het initiatief genomen om in 2016 een grootschalig leefbaarheidsonderzoek uit te voeren. De uitkomsten van dit onderzoek worden gebruikt bij de verdere uitwerking van de projecten in het NZKG. BEREIKBAARHEID Het NZKG ligt in één van de drukste gebieden van Nederland. Aangezien een goede ontsluiting van het gebied een essentiële voorwaarde is om de internationale concurrentiepositie te versterken, zijn door de gezamenlijk partners van het Bestuursplatform die projecten benoemd waar nu of op termijn stagnaties ontstaan die de bereikbaarheid in gevaar brengen. Dit betreft ook het rijkswegennet, denk hierbij aan de A7, A8, A9 en A10. Ook heeft de regio gezamenlijk de wens bij het Rijk neergelegd om een verbinding tussen de A8 en A9 te realiseren vanwege de verbinding van economische regio s, bereikbaarheid, robuustheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid. Naast het wegennet krijgt ook het provinciale fietspadennet de nodige aandacht. Snelle fietsverbindingen dragen bij aan het voorkomen van congestie en aan recreatieve ontsluitingen. Overigens scoort de regio in internationale onderzoeken over vestigingsfactoren sterk op het gebied van bereikbaarheid. OPENBAAR VERVOER De regio zet in op een goed openbaar vervoer, onder meer door het realiseren van hoogfrequente spoorverbindingen in de brede Randstad (waaronder het spoor tussen Amsterdam-Zaandam-Alkmaar en tussen Amsterdam-Haarlem-Beverwijk-Uitgeest). De regio werkt verder aan een hoogwaardig openbaar vervoer (HOV)-netwerk in het kader van R-net. GOEDEREN VERVOER Het havenindustrieel complex voert grondstoffen in en goederen af. Van de huidige achterlandverbindingen vanuit de haven loopt momenteel circa 3% over het spoor. De capaciteit is beperkt, met name rond Amsterdam CS waar personen- en goederenvervoer elkaar kruisen. Voor de groei van goederenstromen moeten in het kader van het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) oplossingen worden gezocht. Naast een goede bereikbaarheid vanaf zee biedt de binnenvaart mogelijkheden om de goederen naar het achterland te krijgen. Daarmee kan het hoofdwegennet worden ontlast. De regio zet zich dan ook in om vervoer over water te stimuleren. Gebruik van de oevers voor stedelijke ontwikkeling mag de vaarwegfunctie niet beperken. Een nieuwe, grotere zeesluis moet ruimte bieden aan steeds groter wordende zeeschepen en hiermee de bereikbaarheid van de haven van Amsterdam verbeteren en de economie in de regio stimuleren. TOT SLOT De functies van het gebied gecombineerd met uitstekende vestigingsvoorwaarden zorgen ervoor dat het NZKG een sterke economische motor is en blijft. APRIL

12 3 DE PROJECTEN VAN HET BESTUURSPLATFORM In het Uitvoeringsprogramma zijn de acties en projecten benoemd die nodig zijn om de ontwikkeling van het gebied conform de Visie uit te voeren. Enkele acties die de hele regio betreffen worden onder verantwoordelijkheid van het Bestuursplatform uitgevoerd. Voor 2016 staan de volgende acties op het programma. Zeehaven IJmuiden 3.1 MONITOR RUIMTE-INTENSIVERING Eén van de belangrijkste onderdelen van de Visie NZKG 2040 is het aspect Ruimte-intensivering. Bij de totstandkoming van de Visie hebben de partners in het NZKG afgesproken de bestaande terreinen zo intensief mogelijk te gebruiken. Duurzaam omgaan met de schaarse ruimte is essentieel in de MRA vanuit het oogpunt van leefbaarheid en van de grote en toenemende ruimtevraag voor wonen, werken en recreëren. Pas als de bestaande ruimte in de werkgebieden optimaal wordt benut, kan worden gesproken over nieuw havenareaal. In dat kader laat het Bestuursplatform de intensiteit van het ruimtegebruik op de bedrijventerreinen langs het Noordzeekanaal monitoren. Op 9 december 2015 is door het Bestuursplatform de eerste meting van de Monitor Ruimte-intensivering vastgesteld aan de hand van de Kadernotitie Ruimte-intensivering. Met de monitor kunnen de ontwikkelingen in de havens nauwgezet worden gevolgd. Hiermee is een uniek instrument ontwikkeld waarmee de komende jaren de veranderingen in het NZKG in kaart kunnen worden gebracht. Dit gebeurt per deelgebied. De verschillende deelgebieden zijn namelijk moeilijk met elkaar te vergelijken omdat ze allemaal een andere functie hebben. Zo is in de IJmond veel maakindustrie, 12 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

13 DOELSTELLING: Inzicht geven in de ontwikkeling van de mate van intensivering van het NZKG door gronduitgifte, verdichting, innovatie en herstructurering. De monitor moet objectieve, betrouwbare informatie bevatten en bruikbare input leveren voor de politieke afweging over het al dan niet uitbreiden van het havenareaal. Amerikahaven terwijl in de Westpoort veel grootschalige overslag plaatsvindt. Daarom wordt per deelgebied een gebiedsbeschrijving gegeven. Het ruimtegebruik wordt inzichtelijk gemaakt aan de hand van verschillende indicatoren op het gebied van ruimte, economie en milieu. De criteria waarlangs de ruimte wordt gemeten staan in de Kadernotitie Monitor Ruimte-intensivering. Hierbij valt te denken aan de hoeveelheid overslag of het aantal arbeidsplaatsen, maar er wordt ook gekeken naar de milieuruimte. De Kadernotitie is op 24 juni 2015 vastgesteld door het Bestuursplatform en op 31 augustus 2015 voorgelegd aan de deelnemers van de Raadpleegavond, gemeenteraden en Provinciale Staten. Bij het vaststellen van de Kadernotitie heeft het Bestuursplatform aangegeven dat naast ruimte-intensivering de leefbaarheid en duurzame ontwikkeling belangrijke uitgangspunten zijn om in het gebied de balans te vinden tussen wonen, werken, recreatie en natuur conform de Visie NZKG Lees meer over deze projecten in de volgende paragrafen. Bestuursplatform NZKG Partners Bestuursplatform NZKG, Omgevingsdienst IJmond en Omgevingsdienst NZKG. Relatie met andere projecten: Gezamenlijk vestigingsbeleid, Leefbaarheid en Duurzaamheid in het NZKG, Monitor woningbouw, Haven-Stad Amsterdam, Hembrugterrein. Transformaties van de Pijp, de Achtersluispolder en de gebieden Coen-Vlothaven en Amsterdam-Noord, Natuur, recreatie of agrarische functies Houtrakpolder & compenserende maatregelen bij ontwikkeling Houtrakhaven. Mijlpalen: Eind 2016 wordt de tweede meting van de Monitor Ruimte-intensivering voorgelegd aan het Bestuursplatform. Communicatie: Atlaspark/Afrikahaven APRIL

14 3.2 LEEFBAARHEID IN HET NZKG DOELSTELLING: Inzicht krijgen in hoe gebruikers van het NZKG het gebied beleven. Op basis daarvan kan het Bestuursplatform de dialoog met de omgeving aangaan om daar waar mogelijk adequate oplossingen te zoeken. Bestuursplatform NZKG Partners Bestuursplatform NZKG, Omgevingsdienst IJmond, Omgevingsdienst NZKG en de GGD. Het Bestuursplatform heeft besloten in 2016 een leefbaarheidsonderzoek te houden onder gebruikers ( bewoners, werkgevers, werknemers en recreanten) in het NZKG. Met het leefbaarheidsonderzoek krijgt het Bestuursplatform inzicht in hoe de gebruikers van het NZKG de leefomgeving beleven. Het gaat hierbij om wat mensen positief en negatief (hinder) aan de leefomgeving ervaren. In de Visie NZKG 2040 is de ambitie uitgesproken met het NZKG een zo groot mogelijke bijdrage te leveren aan het verbeteren van de internationale concurrentiepositie van de MRA. Het vormgeven van deze ambitie leidt tot opgaven op het vlak van economie, verstedelijking/woningbouw, bereikbaarheid, ecologie, natuur en landschap, duurzaamheid en klimaatbestendigheid. De uitdaging is om deze functies ruimte te geven om zich te ontwikkelen en tegelijkertijd te zorgen voor een leefbare omgeving. Dit betekent onder andere dat functies worden verdicht en/of transformeren. De feitelijke milieutechnische situatie van deze veranderingen is bekend, echter hoe deze veranderingen worden beleefd door de gebruikers van het gebied is onbekend. Relatie met andere projecten: Milieudialoog IJmond, Monitor Ruimte-intensivering, Duurzaamheid in het NZKG. Mijlpalen: Bespreking resultaten leefbaarheidsonderzoek in het Bestuursplatform van 14 december Communicatie: NZKG Journaal. Het enose netwerk in de Amsterdamse haven heeft als doel de leefbaarheid rond de haven te vergroten door veranderingen in de luchtsamenstelling te signaleren en te herleiden. Foto: Max Dijksterhuis 14 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

15 3.3 DUURZAAMHEID IN HET NZKG De Visie NZKG 2040 is erop gericht om de verdergaande economische ontwikkeling van het NZKG op een duurzame manier tot stand te brengen. Een duurzame ontwikkeling van een economische motor. Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen, aldus de definitie van de VN-commissie Brundtland uit DOELSTELLING: Een gezamenlijke duurzaamheidsambitie opstellen voor de ontwikkeling van het NZKG. Bestuursplatform NZKG. Partners Bestuursplatform NZKG, Omgevingsdienst IJmond, Omgevingsdienst NZKG. Drijvende zonnepanelen in het Atlaspark wekken stroom op voor de verlichting van het nabijgelegen fietspad. Foto: Daisy Komen Relatie met andere projecten: Milieudialoog IJmond, Monitor Ruimteintensivering, Leefbaarheid in het NZKG. In de Visie is aangegeven dat de ontwikkelingen in het gebied zo intensief en duurzaam mogelijk moeten plaatsvinden, met daarbij oog voor de leefbaarheid. Om de ambitie voor het gebied scherp te krijgen, heeft het Bestuursplatform opdracht gegeven om eerst een inventarisatie te maken van de duurzaamheidsambities en -activiteiten bij de partners en de MRA. Hierdoor wordt een gezamenlijk inzicht verkregen, kan de uitvoering worden versterkt en kennis worden uitgewisseld. Op basis van de inventarisatie kunnen gezamenlijke ambities worden geformuleerd. Daar waar thema s extra inspanning of onderzoek vragen kan het Bestuursplatform besluiten om extra inzet te leveren. Mijlpalen: Bespreking inventarisatie duurzaamheidsambities- en projecten in het Bestuursplatform van 13 april Communicatie: NZKG Journaal. Eén van de duurzame activiteiten in het NZKG: in het Amsterdamse havengebied ligt een fietspad dat wordt verlicht met zonne- en windenergie die ter plekke wordt opgewekt. Foto: Daisy Komen APRIL

16 3.4 GEZAMENLIJK VESTIGINGSBELEID Bestuursplatform NZKG DOELSTELLING: Een gezamenlijke koers voor het aantrekken en vestigen van bedrijven die de internationale concurrentiepositie van de MRA versterken. Partners Bestuursplatform NZKG Nu met de Monitor Ruimte-intensivering inzicht is verkregen in de gebiedstyperingen van de bedrijventerreinen, kan een gezamenlijke koers over het aantrekken en vestigen van bedrijven worden bepaald die de internationale concurrentiepositie van de MRA versterkt. Het gezamenlijk vestigingsbeleid draagt bij aan het principe het juiste bedrijf op de juiste plaats en heeft een grote relatie met ruimte-intensivering. Het Bestuursplatform NZKG zal daarom komend jaar besluiten over de aanpak van een te voeren regionaal vestigingsbeleid. Relatie met andere projecten: Monitor Ruimte-intensivering, Gebiedsvisie Amsterdamse Haven, Sluis- en Haven InformatiePunt (SHIP), Onderwijs & Arbeidsmarkt. Mijlpalen: Voor het ontwikkelen van een gezamenlijk vestigingsbeleid wordt komend jaar een aanpak vastgesteld door het Bestuursplatform. Communicatie: NZKG Journaal. 16 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

17 4 Projecten onder verantwoordelijkheid van andere bestuurlijke overlegorganen Foto: Anne Könst, Jurjen Tjarks 4.1 GROEN EN LANDSCHAP NZKG De ruimtelijke druk op het Noordzeekanaalgebied is groot. Tegelijkertijd is groen voor bewoners, bedrijven en bezoekers essentieel. Door het versterken van het groen wordt de (be)leefbaarheid en daarmee de internationale concurrentiepositie van het gebied vergroot. De provincie maakt hiervoor in overleg met belanghebbenden een kijkwijzer. Dit is een kaart met locaties waar kansen liggen om de (be)leefbaarheid te vergroten. Deze locaties worden met een foto en een korte omschrijving opgenomen. De kijkwijzer is een hulpmiddel voor alle partijen bij het nemen van ruimtelijke beslissingen. Bijvoorbeeld of er bij een plan voor woningbouw of bedrijvigheid ook aandacht is voor het groen. In 2015 heeft de provincie met verschillende partijen over de kijkwijzer gesproken. Ook het congres De Kracht van het Landschap op 5 november 2015 heeft veel nuttige informatie opgeleverd. Relatie met andere projecten: Regionaal beeldverhaal NZKG, Natuur, recreatie of agrarische functies Houtrakpolder & compenserende maatregelen bij ontwikkeling Houtrakhaven. Mijlpalen: In het voorjaar van 2016 organiseert de provincie een werkatelier om de kijkwijzer af te ronden samen met alle partijen. Naar verwachting is de kijkwijzer rond de zomer van 2016 klaar, zodat het Bestuursplatform en Gedeputeerde Staten hierover een besluit kunnen nemen. DOELSTELLING: Met dit project wordt gewerkt aan het versterken van het groen, landschap en recreatieve mogelijkheden aan weerszijden van het Noordzeekanaal. Provincie Noord-Holland. Partners Bestuursplatform NZKG Communicatie: De nieuwsbrief, website en overige middelen van het projectbureau NZKG. APRIL

18 Het Groene Schip Foto: Henk Honing 4.2 NATUUR, RECREATIE OF AGRARISCHE FUNCTIES HOUTRAKPOLDER & COMPENSERENDE MAATREGELEN BIJ ONTWIKKELING VAN EEN HAVEN IN DE HOUTRAKPOLDER DOELSTELLING: Het gebied Houtrakpolder wordt heringericht. Natuurontwikkeling staat centraal, zodat het gebied voldoet aan de wensen van de recreant. Gemeente Haarlemmerliede & Spaarnwoude en Staatsbosbeheer. Partners Bestuursplatform NZKG, Recreatieschap Spaarnwoude, Staatsbosbeheer, Hoogheemraadschap, Natuurmonumenten, Afvalzorg en particulieren. Door aan het gebied natuur toe te voegen en het groene schip te ontwikkelen worden de recreatieve mogelijkheden vergroot Het gebied moet een natuurlijke grens worden tussen het drukke aangrenzende Westelijke Havengebied van Amsterdam en de groene bufferzone Spaarnwoude. Hiervoor is een speciaal ontwerp gemaakt: Het Groene Schip. De 30 meter hoge terpen van dit kunstwerk aan het Noordzeekanaal worden een trekpleister voor recreanten. Afvalzorg werkt sinds 2012 aan dit project waar in totaal circa 3 miljoen m3 secundaire bouwstoffen worden toegepast. Een groot deel van Het Groene Schip wordt gemaakt met bodemas van afvalenergiecentrales. Conform de doelstelling voor de bufferzone wordt de Houtrakpolder ingericht voor extensieve recreatie. Dit betekent veel natuur zoals fiets- en wandelpaden (struinpaden). Gezien de voortgang van het Groene Schip en de planning van de provincie Noord-Holland ten aanzien van de realisering van Natuurnetwerk Nederland (NN- N)-gebied in de Houtrakpolder, wordt verwacht dat het totale project grotendeels in 2017 wordt gerealiseerd met een uitloop tot in Er is een openbare inschrijving opengesteld voor ondernemers om een voorstel te doen voor recreatief gebruik van het Groene Schip. Relatie met andere projecten: Groen en landschap NZKG. Mijlpalen: Nog niet bekend. Communicatie: De communicatie verloopt via gemeentelijke communicatiemiddelen als de website en het Digitale Nieuwsblad. Eventueel wordt actief informatie verstuurd aan de doelgroepen en directe omgeving. 18 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

19 4.3 WONINGBOUWMONITOR In plaats van het opzetten van een aparte monitor is gekozen om in twee bestaande monitors aandacht te besteden aan woningbouw in het NZKG. Het betreft de Monitor Woningbouwproductie Noordvleugel en de Monitor Gebiedsagenda. In de Monitor Woningbouwproductie Noordvleugel 2015 en in de Monitor Gebiedsagenda 2015 is specifiek aandacht voor het NZKG, zie Deze zijn uitgevoerd volgens planning. Provincie Noord-Holland. DOELSTELLING: Het doel is het inzichtelijk maken van woningbouwproductie, plancapaciteit en vraag (kwantitatief/kwalitatief) in het NZKG. Monitor Woningbouwproductie Noordvleugel: NV Utrecht, MRA, het Rijk. Relatie met andere projecten: Monitor Ruimte-Intensivering. Mijlpalen: De nieuwe monitors verschijnen rond de zomer Communicatie: Rond de zomer 2016 worden de nieuwe monitors gepubliceerd op en Monitor Gebiedsagenda: Het Rijk, de provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland, inliggende gemeenten en regionale samenwerkingsverbanden. Woningbouw langs de Zaan APRIL

20 DOELSTELLING: Het verbeteren van de milieusituatie, ten behoeve van een verbetering van het leefklimaat en daarnaast het mogelijk blijven maken van economische ontwikkeling. Het IJmondgebied boven het kanaal Provincie Noord-Holland. Partners Bestuursplatform NZKG, gemeente Heemskerk, gemeente Velsen, gemeente Beverwijk, Ondernemersvereniging IJmond, GGD Kennemerland, Omgevingsdienst IJmond en Omgevingsdienst NZKG. Relatie met andere projecten: Zeetoegang IJmond, Lichteren/Averijhaven, Haven-Stad Amsterdam (in verband met de start van de Milieudialoog Westpoort), Leefbaarheid en Duurzaamheid in het NZKG. 4.4 MILIEUDIALOOG IJMOND In het najaar van 2012 hebben de IJmondgemeenten en de provincie Noord-Holland het initiatief genomen om met Tata Steel B.V., gemeente Amsterdam, het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat West-Nederland, Zeehaven IJmuiden N.V., de Haven- en Ondernemersvereniging IJmond en Havenbedrijf Amsterdam NV een dialoog te starten over de balans tussen ruimte voor economische ontwikkeling en leefklimaat/milieu in de IJmond. Directe aanleiding was de berekende overschrijding van de norm voor fijn stof (PM10) in woongebied (Wijk aan Zee). In oktober 2013 hebben de aan de milieudialoog deelnemende partijen in bestuurlijk overleg een besluit genomen over een pakket van maatregelen om luchtkwaliteit te verbeteren. Het betreft een pakket van maatregelen ter waarde van 4,2 miljoen. Het grootste gedeelte van deze maatregelen wordt gefinancierd vanuit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) van het ministerie van I&M. Het andere gedeelte bestaat uit cofinanciering van de provincie Noord-Holland en de IJmondgemeenten. Mijlpalen: Eind 2016 moeten alle projecten zijn verantwoord en vastgesteld. Communicatie: Informatie over het project is te lezen op de website van de provincie: web/themas/milieu/luchtkwaliteit/ Regionale-Samenwerkingsprogramma- Luchtkwaliteit-Noordvleugel.htm. De uitvoering van de maatregelen in de IJmond zijn in 2014 gestart en worden in 2016 allemaal afgerond. Een maatregel die inmiddels gerealiseerd is en bijdraagt aan de verbetering van de luchtkwaliteit is de aanleg van Walstroomvoorzieningen voor hektrawlers aan de Kotterkade in de Zeehaven IJmuiden N.V. Een andere maatregel is het verbeteren van de doorstroming op de Velsertraverse. Door het verbeteren van de doorstroming onstaat er minder filevorming en wordt de uitstoot verminderd. Er wordt 1 miljoen bijgedragen aan dit project. Deze ervaringen rondom de milieudialoog IJmond hebben er onder meer ook toe geleid dat er een start wordt gemaakt met de milieudialoog Westpoort. 20 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

21 4.5 ZEETOEGANG IJMOND INHOUD EN VOORTGANG Na bijna honderd jaar is de Noordersluis in IJmuiden aan vervanging toe. De komende jaren werkt aannemersconsortium OpenIJ aan de nieuwe sluis, die 70 meter breed, 500 meter lang en 18 meter diep wordt. De zeesluis in IJmuiden wordt hiermee de grootste zeesluis van de wereld! Niet alleen vanwege de omvang is dit een uitdagend werk, maar tijdens de bouw moeten zowel de wegverbinding over het sluizencomplex als het sluizencomplex zelf zo veel mogelijk ongehinderd bereikbaar blijven. Er wordt dus gebouwd met weinig ruimte. Het aannemersconsortium OpenIJ heeft heeft de aanbesteding gewonnen en is begin 2016 gestart. De nieuwe sluis is naar verwachting in 2019 beschikbaar voor de scheepvaart. Relatie met andere projecten: Sluis en Haven InformatiePunt (SHIP), Lichteren/Averijhaven, Provinciaal Inpassingsplan Geluidszones Westpoort en Hoogtij (afgerond), Milieudialoog IJmond. Communicatie: De doelgroepen worden geïnformeerd via diverse kanalen, zoals de projectwebsite de digitale nieuwsbrief die elk kwartaal verschijnt, informatiebijeenkomsten, mailings en het burenoverleg met vertegenwoordigers van direct omwonenden en bedrijven. Het project is voornemens om ook social media in te zetten om de doelgroepen te informeren. Daarnaast vinden met de convenantpartners op gezette tijden bijeenkomsten plaats om ze goed geïnformeerd te houden over voortgang. Het project is voor vragen altijd te bereiken via DOELSTELLING: Een nieuwe, grotere zeesluis moet ruimte bieden aan steeds groter wordende zeeschepen en hiermee de bereikbaarheid van de haven van Amsterdam verbeteren en de economie in de regio stimuleren. Mijlpalen: Q1-Q Q Q2-Q Q2-Q Q Functievrij maken Zuidersluiseiland Functievrij maken Middensluiseiland Start aanleg tijdelijke weg Middensluiseiland Verwijderen Zuidersluiseiland Sloop bestaande sluisleidingcentrum Omleggen vaarweg ter plaatse van Midden Binnentoeleidingskanaal Rijkswaterstaat West-Nederland Noord. Partners Bestuursplatform NZKG. Dit project wordt medegefinancierd vanuit het CEF (voorheen TEN-T) programma van de Europese Unie. APRIL

22 De beoogde locatie van het Sluis- en Haven InformatiePunt (SHIP) 4.6 SLUIS- EN HAVEN INFORMATIEPUNT (SHIP) DOELSTELLING: Het SHIP zorgt voor een sterkere profilering van de regio door aandacht voor de toekomst van de regio in combinatie met bedrijvigheid, duurzaam en innovatief ondernemen en technische beroepen en opleidingen Provincie Noord-Holland. Partners Bestuursplatform, bedrijfsleven, onderwijs. Het SHIP is een uitstekend communicatiemiddel om de werking en bouw van de sluizen te laten zien, om het verhaal van de regio te vertellen en om aan haven en industrie gerelateerde scholing en opleidingen onder de aandacht te brengen. Ook biedt het een goede gelegenheid om nieuwe doelgroepen te bereiken. Het SHIP biedt jongeren en werklozen werkervaringsplaatsen voor verschillende opleidingen, zoals receptionist. Het informatiecentrum wordt een laagdrempelig centrum, dat zeven dagen per week geopend is en waar bezoekers straks de bouw van de nieuwe sluis, het sluizencomplex, de haven, de bedrijvigheid van nu en in de toekomst in en rond het NZKG en de beroepen in al haar facetten kunnen beleven. Daarbij staan de volgende communicatiedoelstellingen centraal: Draagvlak: het behouden van in- en extern draagvlak voor de (bouw van) de nieuwe zeesluis en de havenactiviteiten in de regio. Vestigingsklimaat: het versterken van de kracht van de zeehavens Amsterdam en het bekend maken van de nieuwe capaciteit bij (potentiële) klanten. Bekendheid: het vergroten van de bekendheid van de havenregio als het gaat om werkgelegenheid, economische waarde en duurzaamheid en het versterken van de positionering van de Amsterdamse havens. Enthousiasmeren: jongeren en hun ouders/verzorgers informeren over de beroepsmogelijkheden in de havenregio. 22 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

23 De leden van het Bestuursplatform hebben in oktober 2015 positief gereageerd op de verhaallijn (synopsis). In 2016 wordt deze verhaallijn met alle partners van het Bestuursplatform uitgewerkt en er wordt een programma van eisen geschreven voor de uitwerking van de tentoonstelling, het gebouw en de exploitatie. Vervolgens wordt het gebouw aanbesteed via een design, build en maintain-constructie. Gezien de financiële risico s die de realisatie van het SHIP met zich meebrengen voor het Projectbureau NZKG als uitvoerende organisatie van het Bestuursplatform heeft zij de provincie gevraagd in deze ook de opdrachtgevende partij te worden. De locatie van het SHIP is beoogd ten noorden van de Noordersluis (ter hoogte van het afgebrande restaurant). Tevens wordt de exploitatie voor vijf jaar aanbesteed. Het SHIP is een gezamenlijk project van het Bestuursplatform, echter de omvang en financiële risico s zijn te groot voor de uitvoeringsorganisatie van het Bestuursplatform (het projectbureau). Daarom heeft de provincie zich bereid verklaard het SHIP onder haar verantwoordelijkheid te realiseren. Techport, de samenwerkingsorganisatie van onderwijsinstellingen, bedrijfsleven en overheden, wil de doelstelling enthousiasmeren invulling geven door hightech exposere met veel aandacht voor technologische innovaties en door de inzet van haar netwerk de doelgroep bereikbaar te maken. E.e.a. zal worden meegenomen bij de exploitatie uitvraag van het SHIP. Schetsimpressies van het SHIP Communicatie: Zodra de besluitvorming definitief rond is wordt ook een communicatiestrategie opgezet. Relatie met andere projecten: Zeetoegang IJmond, Gezamenlijk vestigingsbeleid, Onderwijs & Arbeidsmarkt. APRIL

24 4.7 LICHTEREN/AVERIJHAVEN DOELSTELLING: Het project verbetert de nautische veiligheid door het lichteren te verplaatsen naar de nieuw aan te leggen locatie in de Averijhaven en de huidige lichtervoorziening te verwijderen. Averijhaven Ministerie van IenM. Gemeente Velsen, Havenbedrijf Amsterdam NV, Tata Steel B.V., Rijkswaterstaat West-Nederland Noord. Relatie met andere projecten: Zeetoegang IJmond Mijlpalen: Het vaststellen van het bestemmingsplan Averijhaven door de gemeente Velsen. Communicatie: De Klankbordgroep lichteren en de website van Rijkswaterstaat. Communicatie over het bestemmingsplan vindt in overleg met Rijkswaterstaat West-Nederland Noord plaats door de gemeente Velsen. Een aantal bulkschepen, bestemd voor de Haven van Amsterdam, wordt zo diep afgeladen dat zij moet worden gelichterd (gedeeltelijk gelost) om met de juiste diepgang door te varen naar Amsterdam. De oorzaak is dat de Velsertunnel en de Coentunnel een beperkende aanlegdiepte hebben. De lichtervoorziening bevindt zich momenteel langs de noordoever van het Noorderbuitenkanaal en gedeeltelijk in de vaargeul van/naar de Noordersluis en vormt daardoor een nautisch veiligheidsknelpunt. Dit wordt versterkt na de ingebruikname van de nieuwe zeesluis, omdat er meer en grotere schepen komen en de vaarroute iets meer in noordelijke richting wordt verschoven. Door een initiatiefgroep van Haven Amsterdam NV, Tata Steel B.V., Zeehaven IJmuiden N.V. en AYOP is een alternatief plan voor de Averijhaven gepresenteerd. De haalbaarheid van dit plan was echter nog onvoldoende concreet om af te wijken van de ingezette procedure. Daarom is, in overleg met RWS, de procedure voortgezet met het ter visie leggen van het ontwerp bestemmingsplan. Hiermee is een ieder in de gelegenheid gesteld om een zienswijze op dit plan bij uw raad in te dienen. Als in de (nabije) toekomst een concreet en haalbaar alternatief voor het gebruik van de Averijhaven wordt ingediend kan daar, op ieder moment, met een afwijkingsprocedure of nieuw bestemmingsplan medewerking aan worden verleend. Het ontwerp-bestemmingsplan Averijhaven heeft tot en met 30 december 2015 ter inzage gelegen. Het bestemmingsplan Averijhaven/MER en de aanvulling MER (i.v.m. de toename van het aantal te lichteren bulkvolume van 2.0 naar 4.5 Mton) zijn gereed en in procedure bij de gemeente Velsen. Het project is gereed rond de opening van de nieuwe zeesluis eind UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED

25 4.8 PROGRAMMA VAART IN DE ZAAN! DOELSTELLING: Het verbeteren van de bevaarbaarheid van de Zaan: het vernieuwen van de Wilhelminasluis in Zaandam en de Zaanbrug tussen Wormer en Wormerveer. Provincie Noord-Holland. Schetsontwerp Nieuwe Zaanbrug Ontwerp: Joris Smits, Royal Haskoning DHV Door de uitvoering van het programma wordt de Zaan beter bereikbaar voor de binnenvaartschepen van de toekomst (CEMT-klasse Va: tot maximaal 110 meter lang, 11,4 meter breed en een diepgang van 4 meter). De provincie Noord-Holland zet hiermee in op een verschuiving van het vervoer over de weg naar meer vervoer over het water en een verbetering van de leefbaarheid in de regio. Wilhelminasluis De Wilhelminasluis in Zaandam wordt vernieuwd. Daarbij wordt de sluis verbreed, verlengd en verdiept tot 14x156x4,7m. De uitvoeringswerkzaamheden zijn in april 2014 gestart. Door tekortkomingen in het ontwerp is stagnatie van het werk opgetreden. Het ontwerp voor de sluiskolk wordt opnieuw gemaakt. Er wordt een uitvoeringsplanning opgesteld. De sluishoofden zijn constructief afgebouwd en de oorspronkelijke doorvaartbreedte is vrijwel volledig hersteld. Gemeenten Zaanstad en Wormerland. Deelnemers stuurgroep: Zaanstad, Wormerland, KSV Schuttevaer, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, het ministerie van IenM, EVO, Kamer van Koophandel. Mijlpalen: Wilhelminasluis: in het najaar is het uitvoeringsontwerp van de sluiskolk gereed. Zaanbrug: in het voorjaar vindt bestuurlijke besluitvorming plaats over het voorontwerp en het Uitvoeringsplan Verkeersmaatregelen, waarna in het najaar de aanbestedingsprocedure voor het werk kan starten. Zaanbrug De Zaanbrug wordt op de huidige locatie vernieuwd. De doorvaartbreedte gaat van 12 naar 16,5 m, de hoogte van 2,35 naar circa 3 m (nog nader te bepalen). De uitvoeringsperiode is van eind 2017 tot en met Het voorontwerp van de nieuwe Zaanbrug en het uitvoeringsplan verkeersmaatregelen zijn aangeboden aan de gemeenten. Relatie met andere projecten: Verbinding A8-A9, Corridorstudie Amsterdam-Hoorn, Meer Bereiken Noordwestkant Amsterdam / A9 Alkmaar / Raasdorp, ZaanIJ: Zaans Proeflokaal en Zaanoevers. Communicatie: Wilhelminasluis: digitale nieuwsbrieven, sluislezingen. Zaanbrug: digitale nieuwsbrieven, informatiebijeenkomsten. APRIL

26 4.9 MEER BEREIKEN NOORDWESTKANT AMSTERDAM / A9 ALKMAAR / RAASDORP Ministerie van IenM Ministerie van IenM (initiatiefnemer), Rijkswaterstaat, provincie Noord-Holland, aanliggende gemeenten, Omgevingsdienst IJmond en Transport en Logistiek Nederland en diverse bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties. DOELSTELLING: Het samen met de omgeving (overheden, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen) in beeld brengen van: - innovatieve oplossingsrichtingen om de bereikbaarheidsknelpunten op de A9 op te lossen en de (bovenlokale) bereikbaarheid in corridor Alkmaar-Haarlemmermeer te verbeteren. - koppelkansen voor ruimtelijke (zoals ontwikkeling van woon- en werklocaties) en andere opgaven in het gebied die samenhangen met de bereikbaarheidsoplossingen om daarmee bijdrage te leveren aan het behoud en de versterking van de economische concurrentiepositie van Noordvleugel en een aantrekkelijke leefomgeving. Aanleiding voor het project zijn de knelpunten op de A9 die uit een eerder MIRT onderzoek uit 2013 (MONA) en een nationale analyse van het rijkswegennet naar boven kwamen. Omdat de in MONA bekeken infrastructuuruitbreidingen niet kosteneffectief bleken, hebben het ministerie van IenM, de provincie Noord-Holland en de Stadsregio Amsterdam besloten dat er een nieuw MIRT onderzoek moest worden gestart op basis van de nieuwe aanpak bereikbaarheidsopgaven. Uitgangspunten van de nieuwe brede bereikbaarheidsaanpak die worden toegepast in dit MIRT-onderzoek: een brede probleemanalyse, waarbij de gebruiker van de mobiliteitsmarkt in de corridor centraal staat. Dit houdt ook in dat bereikbaarheid niet alleen vanuit een verkeerskundige invalshoek (reistijdverhoudingen, voertuigverliesuren etc.), maar ook vanuit een ruimtelijke invalshoek (bereikbaarheid van voorzieningen, banen) en vanuit beleving en gedrag wordt benaderd. aandacht voor de wisselwerking tussen de bereikbaarheidsopgave met andere opgaven in het gebied, zoals wonen, bedrijvigheid, natuur, recreatie en leefbaarheid. De A9 ter hoogte van Zwanenburg Foto: Harry van Reeken Na het MIRT onderzoek wordt besloten hoe met deze oplossingsrichtingen/ maatregelen wordt verder gegaan. 26 UITVOERINGSPROGRAMMA NOORDZEEKANAALGEBIED