Consulent (Ambulante) Compressietherapie. Oedeem en Ulcus Cruris Venosum. Vught, 1 januari 2014 drs. J. Muylkens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Consulent (Ambulante) Compressietherapie. Oedeem en Ulcus Cruris Venosum. Vught, 1 januari 2014 drs. J. Muylkens"

Transcriptie

1 Consulent (Ambulante) Compressietherapie Oedeem en Ulcus Cruris Venosum Vught, 1 januari 2014 drs. J. Muylkens

2

3 VOORWOORD Al een aantal jaren leeft er de wens bij branchevereniging NVOS-Orthobanda en beroepsvereniging Vatek om het beroep van compressiespecialist binnen de zorgverlening uit te bouwen en te positioneren. Al in het najaar van 2006 is een eerste beroepsbeschrijving hiervoor opgesteld. In de daarop volgende jaren hebben de ontwikkelingen in de markt niet stil gestaan. De zorg moet efficiënter, goedkoper met behoud van kwaliteit en de wet- en regelgeving heeft sterke verschuivingen ondergaan. Het werd steeds duidelijker dat een compressiespecialist een plek binnen de nieuwe zorgketens kan gaan vinden. Het werd ook steeds duidelijker dat een compressiespecialist het gehele spectrum van compressietherapie bij met name de afvoerproblematiek van bloed en lymfe zou moeten beheersen. Een spectrum dat loopt van gedegen kennis van de onderliggende aandoeningen en diverse technieken om oedeem te verdrijven en na te behandelen met therapeutisch elastische kousen (TEK) tot en met het goed samenwerken met andere beroepsgroepen zoals gespecialiseerde artsen, oedeem- en huidtherapeuten en wondverpleegkundigen. Vanaf 2010 hebben NVOS-Orthobanda en Vatek een uitgebreide beroepsbeschrijving opgesteld om tegemoet te komen aan de veranderingen in de zorg voor patiënten met veneuze en/of lymfatische afvoerproblemen. Eind 2012 is aan Nova Mundo gevraagd dit beroepsprofiel inhoudelijk te vertalen naar een hoogwaardige opleiding compressiespecialist waar ook de bestaande groep van TEK-aanmeters aan kan deelnemen. Aan Dutch Health Tec Academy is gevraagd om praktische aspecten rond de workshops te faciliteren. Anno januari 2014 is de opleiding gereed en kunnen de eerste deelnemers zich inschrijven. Wij nodigen allen die op zoek zijn naar een verdieping van hun kennis en vaardigheden op het gebied van compressietherapie van harte uit deze opleiding te volgen. Dit zal zeker bijdragen tot het zelf meer en beter kunnen behandelen van patiënten en het vermogen hierbij nieuwe samenwerkingsverbanden aan te gaan. Sepholine Loman, voorzitter Vatek Klaas Groenwold, voorzitter NVOS-Orthobanda

4 Het mooiste van kennis is, dat niemand het je kan afpakken uitspraak toegeschreven aan B.B. King Met dank aan mw. dr. D. Kolbach en mw. G. Uilhoorn voor een inhoudelijke en tekstuele redactie Sponsors

5 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 1.1. Algemene inleiding Beschrijving opleiding en toetsingstraject Theorie en workshops oedeem en ulcus cruris venosum Praktijkopdracht Patiënt en Zorgplan Aanvullende opmerkingen 4 2. WONDEN EN ULCUS CRURIS VENOSUM 2.1. Wat is een wond? Wondclassificaties, WCS- en TIME-model Waarom werkt compressietherapie bij herstel van een wond? Wet van Pascal Wet van Laplace Compressietherapie bij een ulcus cruris venosum Wanneer wordt een wond een ulcus? Hoe onderscheid ik de verschillende soorten ulcera? Hoofdvormen ulcera (arterieel en veneus) Chronisch veneuze insufficientie als oorzaak van een veneus ulcus Enkel-arm index voor de bepaling van het soort ulcus Klinische tekenen bij veneuze en arteriele insufficiëntie Huid- en nagelafwijkingen bij veneuze en lymfatische problemen Ervaren van pijn OEDEEM 3.1. Wat is oedeem? Colloïdenosmose en de vorming van oedemen Hoe is het lymfestelsel opgebouwd? Wat is lymfe? Structuur van het lymfesysteem Waarom werkt compressietherapie bij bepaalde soorten oedemen? Welke oedemen mag ik behandelen? Veneus-, flebolymfoedeem en lymfoedeem Diagnostiek veneus- en lymfoedeem Pitting en non-pitting lymfoedeem Arm- en borstoedeem a.g.v. veneuze of lymfatische problemen Lipoedeem Overzicht herkenningstekens veneus-, lymf- en lipoedeem Oedeem bij diepveneuze trombose (DVT) en posttrombotisch syndroom (PTS) Overige oedemen Bepaling van de mate van oedeem 55

6 INHOUDSOPGAVE 4. TRIAGE: TERUG- EN DOORVERWIJZEN 4.1. Algemene problemen en contra-indicaties bij compressietherapie Huidproblemen Contra-indicaties bij veneuze en lymfatische problematiek Terug- en doorverwijzen bij bepaalde behandelingen Wondzorg Compressietherapie oedemen Lymfetaping en manuele lymfdrainage (MLD) Overzichten (flow-charts) terug- en doorverwijzen BEHANDELEN VAN EEN WOND 5.1. Sluiten van de wond Overzichten wondverbanden voor chronische wonden Compressiematerialen bij ulcus cruris venosum VERDRIJVING VAN OEDEEM 6.1. Lymfetaping Manuele lymfdrainage (Ambulante) Compressietherapie Ambulante compressietherapie Bandageren bij niet-ambulante patiënten Intermitterende therapie Oefentherapie en leefregels Oefentherapie Leefregels Medicamenteuze therapie en operatie Behandeling van kinderen Overzicht oedemen en behandelmethoden NABEHANDELING ULCUS CRURIS VENOSUM EN OEDEEM MET TEK 7.1. Wanneer verstrek ik welke TEK? Hoe werkt het maatsysteem bij TEK? Hoe meet ik TEK correct aan? Na een behandeling van een veneus ulcus Na een behandeling van een beenoedeem Na een behandeling van een armoedeem Aan- en uittrekken van TEK 107 LITERATUURLIJST 111

7

8

9 7. NABEHANDELING ULCUS CRURIS VENOSUM EN OEDEEM MET TEK 1.1. ALGEMENE INLEIDING Anno 2013 is duidelijk dat de manier waarop in Nederland de zorgketens ingericht worden van doorslaggevend belang is voor enerzijds het kwalitatief op peil houden van de voorzieningen en anderzijds de betaalbaarheid van de zorg. Dit leidt tot een verschuiving van werkprocessen en verantwoordelijkheden bij de betrokken beroepsgroepen. In deze opleiding worden aandoeningen bij elkaar gebracht die behandeld worden met compressietherapie. Als deze zoveel mogelijk door dezelfde zorgverlener geleverd kunnen worden leidt dit tot een betere expertise en efficiëntere zorg. Een bijkomend voordeel voor de patiënt is, dat deze met minder zorgverleners en afspraken te maken krijgt. Aandoeningen kunnen echter ook zo complex zijn of zodanig verslechteren, dat naar een hoger expertiseniveau geschakeld moet worden. Deze opleiding leert dus ook wat de grenzen ervan zijn. Waar nodig terug- en doorverwijzen van patiënten zijn een onlosmakelijk onderdeel van het leveren van goede zorg. Deze zorgketens dienen vanuit een zorgplan dat hierop is toegerust te worden aangestuurd. Vandaar dat in deze opleiding ook het opstellen van een multi- of interdisciplinair zorgplan is opgenomen. Beroepsgroepen die hun voordeel kunnen doen met deze opleiding, werken vaak al met compressietherapie. Voorbeelden zijn aanmeters van therapeutisch elastische kousen, fysiotherapeuten, podotherapeuten, (wond)verpleegkundigen, medewerkers van medische speciaalzaken of apotheken, medewerkers van huisartsen zoals praktijkondersteuners, thuiszorgmedewerkers, enzovoort. In dit hoofdstuk wordt eerst ingegaan op de theorie en workshops over oedeem en ulcus cruris venosum. Daarnaast gaan we in op de reader en praktijkopdracht om een goed zorgplan te kunnen opstellen. 1.2 BESCHRIJVING OPLEIDING EN TOETSINGSTRAJECT De opleiding is gericht op de meest voorkomende aandoeningen die met compressietherapie behandeld worden en op de eisen die de maatschappij (zorgverzekeraar, cliënten, samenwerkingsverbanden in de zorg, etc.) aan de zorgverlener stelt. Voor het krijgen van de nodige kennis en vaardigheid om oedeem en ulcus cruris te behandelen, is een theorie-manual ontwikkeld en een praktijkgedeelte dat uit workshops bestaat. De theorie wordt getoetst door middel van een multiple-choice examen. De cursist is verplicht om aan de workshops deel te nemen. Daarnaast is er een reader Patiënt en Zorgplan ontwikkeld, om de cursist in staat te stellen een zorgplan op te stellen (schriftelijke praktijkopdracht).

10 7. NABEHANDELING ULCUS CRURIS VENOSUM EN OEDEEM MET TEK Voor het halen van zowel de theorietoets alsook de schriftelijke praktijkopdracht wordt een certificaat uitgereikt. Voor elke workshop ontvangt de cursist een bewijs van deelname. Deze certificaten en bewijzen van deelname geven recht op toegang tot de Proeve van Bekwaamheid om het diploma Consulent (Ambulante) Compressietherapie Oedeem en Ulcus Cruris te kunnen halen. Dit diploma is onderdeel van het traject om de registertitel Compressiespecialist te mogen voeren. Een Compressiespecialist heeft naast de onderhavige opleiding ook de opleiding tot TEK-aanmeter gehaald. In schema: 1.3 THEORIE EN WORKSHOPS OEDEEM EN ULCUS CRURIS VENOSUM In het theoriegedeelte komt het volgende aan bod: Beschrijving van aandoeningen waarbij compressietherapie een rol speelt en hun oorzaken en klinische herkenningstekens, complicaties en co-morbiditeiten. De behandelingsmethoden die horen bij het ulcus cruris, de relevante classificaties om de ernst ervan te kunnen onderscheiden, behandelingsproducten en verklaring van de werking van compressietherapie bij complexe wonden ten gevolge van circulatiestoornissen van bloed en lymfe. Tevens het geven van enig inzicht in

11 7. NABEHANDELING ULCUS CRURIS VENOSUM EN OEDEEM MET TEK wondproblematiek ten behoeve van verbandwisselingen. Tot slot contra-indicaties, problemen en gevaren bij ulcera, en regels voor terug- en doorverwijzing van patiënten. Definitie van lymfe en de anatomie van het lymfesysteem, behandelmethoden van diverse soorten oedemen en zelfmanagementtechnieken bij oedemateuze aandoeningen. Ook enig inzicht in huid- en nagelproblematiek die vaak bij oedemen optreden, evenals contra-indicaties, problemen en gevaren bij oedeemproblematiek en regels voor terug- en doorverwijzing van patiënten. Compressietherapie in de vorm van het verstrekken van therapeutisch elastische kousen en het gebruik van aan- en uittrekhulpmiddelen bij de nabehandeling van een ulcus cruris en de verdrijving van oedemen. In de workshops worden inzicht in en vaardigheden aangeleerd m.b.t. de volgende behandelmethoden en producten voor compressietherapie: Indicatiestelling door voorschrijver, controle arteriële component. Oedeemverdrijving m.b.v. zwachtels, klittenbandsystemen, thoraxbandages, manuele lymfedrainage, lymfetaping, intermitterende / pressoapparatuur. Zelfmanagement oedeempatienten met oefentherapie, leefregels en zelf aan te brengen compressieproducten. Pijnbestrijding bij gebruik compressieproducten. Verbandwisseling bij wonden met goede genezingstendens en sluiten ulcera. 1.4 PRAKTIJKOPDRACHT PATIENT EN ZORGPLAN Om de praktijkopdracht Patiënt en Zorgplan goed te kunnen uitvoeren, is een uitgebreide reader samengesteld. Hierin komen de volgende onderwerpen aan bod: Beknopte uitleg van de maatschappelijke context; Uitgebreide behandeling van de Procesbeschrijving Hulpmiddelen ; Het opstellen van meetbare zorgdoelen; Het vergelijkbaar maken van patiënten met behulp van ICF (International Classification of Functioning, Disability and Health), conform de eisen van de Zorgverzekeringswet 2006; Opstellen van een zorgplan met gebruik van ICF en conform de Procesbeschrijving Hulpmiddelen; Meten tevredenheid bij cliënten.

12 7. NABEHANDELING ULCUS CRURIS VENOSUM EN OEDEEM MET TEK 1.5 AANVULLENDE OPMERKINGEN Hoewel er geen formele toelatingseis voor deelname aan deze opleiding bestaat, wordt er wel vanuit gegaan dat de cursist beschikt over enige medische voorkennis. Elke behandelaar dient goed op de hoogte te zijn van welke handelingen wel en welke handelingen er niet uitgevoerd mogen worden. Daarom wordt de cursist geadviseerd goed kennis te nemen van de overzichten Voorbehouden Handelingen en Risicovolle Handelingen. 1. Aanbeveling: gebruik een medisch zakwoordenboek. 2. Aanbeveling: neem kennis van de risicovolle en voorbehouden handelingen

13 BIJLAGEN LITERATUURLIJST Basford, J.: The Law of Laplace and Its Relevance to Contemporary Medicine and Rehabilitation, in: Arch Phys Med Rehabil Vol 83, 2002 Beckers, I.: Arbeidsgehandicapten in Nederland 2002 in: CBS: Sociaal-economische trends, Statistisch kwartaalblad over arbeidsmarkt, sociale zekerheid en inkomen 2004 Beckers, I.: Arbeidsgehandicapten in Nederland 2003 in: CBS Sociaal-economische trends, Statistisch kwartaalblad over arbeidsmarkt, sociale zekerheid en inkomen 2005 Dubrulle, F., Blondeel, P., Landuyt, van K., Hamdi, M., Roche, N., Monstrey, S.: Plastische heelkunde voor het veneuze ulcus, in: WCS Nieuws, jaargang 26, maart 2010 CBO: Ambulante Compressietherapie, Zwachtelen met druk bij patiënten met oedeem en/of een open been, Verpleegkundig Wetenschappelijke Raad, november 1990 CBO: Richtlijn Lymfoedeem, Van Zuiden Communications b.v., 2002, ISBN Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing Verpleegkundig Wetenschappelijke Raad: Ambulante Compressietherapie. Zwachtelen met druk bij patiënten met oedeem en/of een open been. Utrecht, 1990, ISBN CIP College voor Zorgverzekeraars: Hulpmiddelenkompas Therapeutische Elastische Kousen, Amstelveen, 2002 Cruchten, van, L. H.H., Nieuborg, L.: Diagnostiek en behandeling van lymfoedeem, in: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 1995, pp CVZ: Hulpmiddelenkompas Therapeutische Elastische Kousen (Piloteditie). College voor Zorgverzekeringen, Amstelveen, 2002, ISBN Daalen, van, P.D.F., Falk, P.T.B.: De Weg naar Certificatie, Stap voor stap.beaumont Quality Publications BV, Alphen aan den Rijn, 1997 Flour, M.: Varicosis en CVI: symptomatologie en CEAP-classificatie, in: Nederlands Tijdschrift voor Dermatologie & Venerologie, Vol. 14, April 2004 Fokke, H.E.: De huid, huidziekten en huidcorrecties, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten / Zaventem, 1993, ISBN Gutwirth, Ph., Willocx, P.: Flebologie in de dagelijkse praktijk, Antwerpen, 2001 Herpertz. U.: Das Lipödem in: Lymphol 1995: 19: 1-7, F.K. Schattauer Verlagsgesellschaft mbh Hohlbaum G.G., Milde L., Schmitz R. Weber G.: Der medizinische Kompressionsstrumpf, Gütezeichengemeinschaft Medizinische Gummistrümpfe e.v., Schattauer, Stuttgart New York, 1987, ISBN Integraal Kankercentrum Noord-Nederland: Richtlijn Voorlichting lymfoedeem voor hulpverleners, preventie van lymfoedeem na okselklierdissectie, Groningen, 2000

14 BIJLAGEN Jacobs X.E., Vanscheidt W., Niessen F.B.: Wondbedpreparatie in: Nederlands Tijdschrift voor Dermatologie en Venereologie, Volume 18, nummer 6, juni 2008 Klok, P.A.A., Klok-Donker, H.E.: Klein geneeskundig woordenboek, Bohn Scheltema & Holkema, 1980, ISBN Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO: 'Richtlijn Lymfoedeem', 2002, ISBN Lindsay, E.T., Muldoon, J., Hampton, S.: Short-stretch compression bandages and the foot pump: their relationship to restricted mobility, in: Journal of Wound Care, Vol. 12, no. 5, mei 2003 Leduc, O., Crasset, V., Leleu, C., Baptiste, N., Koziel, A., Delahaie, C., Pasouret, F., Wilputte, F., Leduc, A.: Impact of Manual Lymphatic Drainage on Hemodynamic Parameters in Patients with Hart Failure and Lower Limb Edema, Lymphology 44 (2011). P Manning, H.A., Bril, A.M.: De rol van een zuurstofproducerend verband in het proces van wondgenezing (Deel 1), in: WCS Nieuws, Jaargang 28, no. 1 Molen, van der, H.R.: Phlebologica, Varitex-Haarlem, 1983 Morren, M.: Chronische Veneuze Insufficiëntie, 1986 Mosti, G., Partsch, H.: Inelastic bandages maintain their hemodynamic effectiveness over time despite significant pressure loss, in: Journal of Vascular Surgery, Volume 52, no. 4 Mosti, G., Partsch, H.: Is low compression pressure able to improve venous pumping function in patients with venous insufficiency?, in: Phebology 2010, 25: Nederlands Lymfoedeem Netwerk: Aandachtspuntenlijst lymfoedeem Nederlands Normalisatie-instituut: Overzicht normen medische hulpmiddelen, Lijst 1, augustus 1996 Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Veneorologie: Patiëntenfolder Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV): 'Richtlijn Diagnostiek en behandeling van het ulcus cruris venosum', Utrecht, 2005, ISBN Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV): 'Samenvatting Richtlijn Diagnostiek en behandeling van het ulcus cruris venosum', Utrecht, 2005 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, Richtlijn Thoraxdrainage, 2011 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde en Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie: 'Conceptrichtlijn diagnostiek en behandeling van varices, oktober 2006 Neumann, H.A.M.: lezing tijdens Nova Mundo congres Van Patiënt naar Mens, november 2009 Neumann H.A.M.: Flebologie in kort bestek, Zyma-Nederland bv, Mijdrecht, ISBN Neumann H.A.M.: When Therapy can only be a stocking: prescription requirements for medical compression stockings, in: Scripta Phlebologica Vol. 4, Juni / Juin 1996

15 BIJLAGEN Neumann, H.A.M., Tazelaar, D.J. (reds.) Leerboek Flebologie, Lemma, 2003, ISBN Nova Mundo cursusboek: Ambulante Compressietherapie Basiscursus TEK, Vught, Nova Mundo cursusboek: Ambulante Compressietherapie TEK voor Gevorderden, Vught, O Meara S., Cullum N.A., Nelson E.A.: Compression for venous leg ulcurs (Review), The Cochrane Collaboration, John Wiley & Sons Ltd, 2009 Oosterwal, S.H.: Flebologie, Gevecht tegen de zwaartekracht en andere machten, Alkmaar Partsch, H., Rabe, E., Stemmer, R.: Kompressionstherapie der Extremitäten, Editions Phlebologiques Francaises, Paris, ISBN Partsch, H., Steinlechner, E., Benigni, J-P., Cornu-Thénard, A. Gamble, J., Moffatt, Chr., Rabe, E.,: Classification of Compression Bandages: Practical Aspects, in: The American Society for Dermatoloby Surgery, pp , Blackwell Publishing, 2008, ISSN Patiëntenfolder Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Veneorologie Schuren, J.F.H.M.: 'Compressie Ontrafeld', 2011, Margreff Druck GmbH, ISBN Schuren, J., Mohr, K.: De dynamiek van compressietherapie: de wetten van Laplace en Pascal, in: WCS, jaargang 25, nr. 3, pp Schuren, J. Mohr, K.: 'Pascal s law and the dynamics of compression therapy: a study on healthy volunteers', in: Internation Angiology, Vol. 29, no. 5 Schweitzer, B.P.M., Doorenbosch, J. Glotzbach, R. Barnhoorn, K., Breure, D.P., Laan, van der, J.R., Boukes, F.S.: NHG-Standaard Ulcus cruris venosum, 2005, S.E.M.H.: Erkenningsreglement versie 4, juli 2005 S.E.M.H.: Kwaliteitshandboek Therapeutische Elastische Kousen, 2003 SLCNN: Lymfoedeem in de praktijk, Diagnostiek, behandeling en een nieuwe multidisciplinaire benadering, Drachten, 2000, ISBN SVGB: Cursus Flebologie en Therapeutische Elastische Kousen, SOFOB Nieuwegein, 2002 Varitex: Phlebologica II, Varitex, Haarlem, 1988 Tabak, J.M.: Bewust van borstkanker, Bohn Stafleu Van Loghum, ISBN10: , ISBN13: Timm, K.: CBO richtlijn diagnostiek en behandeling van het ulcus cruris venosum, in: WCS Nieuws, jaargang 24, maart 2008 Timm, K.: Pijn bij patiënten met een veneus ulcus cruris, in: WCS Nieuws, jaargang 21, december 2005 Varitex: Over Varices en Varitex elastieken kousen, Haarlem Veer, van der, G., Eekhof, J.A.H., Pelt-Termeer, van, A.M.M., Asselbergs, R.T.M., Barnhoorn, K. Wiersma, Tj.: NHG-Standaard Varices, 2005,

16 BIJLAGEN Verbrugge, L., Goslinga-Van der Gaag, S.: Chronische pijnbehandeling: multidimensioneel en multidisciplinair, in: WCS Nieuws, jaargang 26, juni 2010 Veraart, J.C.J.M.: Clinical aspects of compression therapy, Unigraphic, Maastricht, 1997, ISBN Verdonk, H.P.M. (red.): Oedeem en oedeemtherapie, Bohn Stafleu Van Loghum, 2000, ISBN Verdonk, H.P.M. (red): Oedeem en Oedeemtherapie, Bohn, Stafleu, Van Loghum, 2 e druk 2011, ISBN Vinjé-Harrewijn, A., Beek, van, A., Haspels, P.: Omgaan met lymfoedeem, Bohn, Stafleu, Van Loghum, 2012, ISBN Vlieger, de K. (eindred.): Handboek Wondzorg, Elsevier gezondheidszorg, Maarssen, 2004, ISBN X WCS Woundcare Consultant Society: Wondenboek 8, Leiden, ISBN WCS Wondenboek: Algemene wondbehandeling, Leiden, 8e gewijzigde druk WCS Wondenboek: Ulcus cruris ( open been ), Leiden, 8e gewijzigde druk Wit-Gele Kruis Vlaanderen (red.): Handboek Wondzorg, Elsevier Gezondheidszorg, Maarssen 2004, ISBN X Wijck, van, F.: Stoom blaast spataderbehandeling nieuw leven in, WCS Nieuws (Woundcare Consultant Society), jaargang 26 nummer 1, Leiden, maart 2010 Woude, van der T., Rutten-van Mölken, M.P.M.H.: De kosten van veneuze aandoeningen in Nederland en de kosten-effectiviteit van therapeutisch elastische kousen, Institute for Medical Technology Assessment, Erasmus Universiteit Rotterdam, 1997, Rapportnr Video Wouters, E., Steen-Leenders, van der, H.: Brandwonden, reader Hogeschool Eindhoven, Faculteit Zorg Opleiding Huidtherapie, augustus 1995 Zuther, J.E.: Lymphedema Management The Comprehensive Guide for Practitioners, 2nd ed., Thieme, 2009, p Beiersdorf AG Hamburg: Kompressionstherapie der Venenleiden, Grundlagen Internet NHG-Standaard Varices en Ulcus Cruris Venosum Patiëntenbrief Open been, juni

17 BIJLAGEN (Hulpmiddelen Kompas van College voor Zorgverzekeringen); (digitaal informatiesysteem over hulpmiddelen en revalidatietechnologie). (testsite beslisboom Hulpmiddelen Kompas van College voor Zorgverzekeringen) Ulcer Kit Zorgprotocol Ulcus Cruris Nova Mundo Zwachtelprotocol (Stichting Erkenningsregeling voor leveranciers van Medische Hulpmiddelen) CircAid

Datum: 11 maart Onderstaand de volledige uitspraak. Compressiekousen bij ulcus cruris venosum (dubbellaags koussysteem) Samenvatting

Datum: 11 maart Onderstaand de volledige uitspraak. Compressiekousen bij ulcus cruris venosum (dubbellaags koussysteem) Samenvatting Onderwerp: Samenvatting: Soort uitspraak: Datum: 11 maart 2010 Uitgebracht aan: Zorgvorm: Compressiekousen bij ulcus cruris venosum (dubbellaags koussysteem) vallen onder het basispakket Zvw De behandeling

Nadere informatie

Compressietherapie been

Compressietherapie been Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Heelkunde en overige handelingen 30 Compressietherapie been Compressietherapie wordt algemeen beschouwd als de standaard behandeling voor een

Nadere informatie

De behandeling van lymfoedeem, ervaringen uit het lymfoedeemcentrum Drachten

De behandeling van lymfoedeem, ervaringen uit het lymfoedeemcentrum Drachten De behandeling van lymfoedeem, ervaringen uit het lymfoedeemcentrum Drachten Robert Damstra, dermatoloog Expertise Centrum Lymfologie Ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten Programma Inleiding lymfologie

Nadere informatie

Module 1 Varices van oppervlakkig en perforerend systeem. Theorie 09.30-17.15 Locatie Vergadercentrum Hoog Brabant (Hoog Catherijne) Utrecht

Module 1 Varices van oppervlakkig en perforerend systeem. Theorie 09.30-17.15 Locatie Vergadercentrum Hoog Brabant (Hoog Catherijne) Utrecht Module 1 Varices van oppervlakkig en perforerend systeem ma 5 september 2011 week 36 / 2011 Historica Phlebologica Anatomie bovenste ledematen (incl. topografie) Anatomie buik- en bekken gebied (incl.

Nadere informatie

Eindtermen Ambulante Compressietherapie

Eindtermen Ambulante Compressietherapie Eindtermen Ambulante Compressietherapie voor armen en benen bij problemen met de afvoer van Versie november 2016 drs. Jos Muylkens november 2016 Nova Mundo / Jos Muylkens 1 / 14 OPLEIDING CONSULENT (AMBULANTE)

Nadere informatie

Huidtherapie en oedeemfysiotherapie samen sterk in het oedeemwerk

Huidtherapie en oedeemfysiotherapie samen sterk in het oedeemwerk Huidtherapie en oedeemfysiotherapie samen sterk in het oedeemwerk Inge Goosen Huid- en oedeemtherapeut N.V.H. Ingrid Arts Oedeemfysiotherapeut N.V.F.L. Inhoud 1. Huidtherapie en Oedeemfysiotherapie samen

Nadere informatie

33. Open been (ulcus cruris)

33. Open been (ulcus cruris) 33. Open been (ulcus cruris) dermatologie 10 DBC code Omschrijving diagnose Omschrijving behandeling Geprognost. aantal 2008 ZN zorgprofiel 10 11 22 11 ulcus cruris poliklinisch 2279 poliklinisch 10 11

Nadere informatie

Een ulcus is geen diagnose

Een ulcus is geen diagnose Een ulcus is geen diagnose Hanneke Bouten Dermatoloog CO & NWZ Alkmaar 30-11-2018 maar een symptoom! (Rare) causes of leg ulceration Br J Dermatology 2003, J Mekkes, M Loots et al. Inhoud Nieuwe kwaliteitsstandaard

Nadere informatie

Consulent therapeutische elastische kousen

Consulent therapeutische elastische kousen Consulent therapeutische elastische kousen Omschrijving Deze cursus wordt gegeven in samenwerking met NVOS-Orthobanda en VATEK Tijdens deze cursus -die ook een praktijkperiode omvat- leert u alles over

Nadere informatie

Ulcus Cruris de ins & outs. Corien Dekkers MANP Verpleegkundig Specialist

Ulcus Cruris de ins & outs. Corien Dekkers MANP Verpleegkundig Specialist Ulcus Cruris de ins & outs Corien Dekkers MANP Verpleegkundig Specialist Ulcus cruris Letterlijk: zweer aan het onderbeen Oorzaken onder andere: Veneus Arterieel Trauma of maligniteit Chronisch veneuze

Nadere informatie

MEDIZIN & PRAXIS. Special. Vaataandoeningen / Ulcus cruris

MEDIZIN & PRAXIS. Special. Vaataandoeningen / Ulcus cruris online publicatie (www.jobstcompri2.com) de complete tijdschrift is gepland voor augustus 2015 MEDIZIN & PRAXIS Special Vaataandoeningen / Ulcus cruris voor patienten of flebo-lymfoedeem Toepassing van

Nadere informatie

Oedeem en oedeemtherapie

Oedeem en oedeemtherapie Oedeem en oedeemtherapie Oedeem en oedeemtherapie Onder redactie van: Met medewerking van: Dr. J.D. Banga Dr. R.J. Damstra Dr. P. Klinkert Drs. S.I. Langendoen Prof. dr. H.A.M. Neumann P. de Paepe Dr.

Nadere informatie

Centrum voor Certificatie Verder dan kwaliteit

Centrum voor Certificatie Verder dan kwaliteit CV C Centrum voor Certificatie Verder dan kwaliteit Register van geaccrediteerde scholingsactiviteiten Bauerfeind Benelux B.V. Bauerfeind Bandagistendag 2015 InDruk maken met jouw oedeembehandeling 023-5

Nadere informatie

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE SUMMERSCHOOL ACADEMISCH PROGRAMMA VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE POSTACADEMISCHE VORMINGSREEKS VOOR KINESITHERAPEUTEN multidisciplinaire aanpak interactief OPZet evidence based Practice INHOUD

Nadere informatie

Wondzorg verbindt: ketenzorg. Ketenzorg in Twente

Wondzorg verbindt: ketenzorg. Ketenzorg in Twente Wondzorg verbindt: ketenzorg Ketenzorg in Twente Voorstellen: Miriam Wikkerink Verpleegkundig specialist wond/huidzorg Carintreggeland - Innovatie en ontwikkeling: protocollen, decubituscommissie, contacten

Nadere informatie

Eindrapport: Onderzoek naar de effectiviteit van manuele lymfe drainage 2012-2013

Eindrapport: Onderzoek naar de effectiviteit van manuele lymfe drainage 2012-2013 Eindrapport: Onderzoek naar de effectiviteit van manuele lymfe drainage 2012-2013 Opleiding huidtherapie Module 11 leerjaar 2012/2013. Project Qualitative research, HDT-H710-11 Naam studenten: Esmee Kramer

Nadere informatie

Ulcus cruris venosum. Inleiding. Epidemiologie, etiologie en symptomatologie. Dr. M.B. Maessen-Visch

Ulcus cruris venosum. Inleiding. Epidemiologie, etiologie en symptomatologie. Dr. M.B. Maessen-Visch 254 24 Samenvatting Richtlijnen Dermatologie 2015 Ulcus cruris venosum Dr. M.B. Maessen-Visch De richtlijn dateert uit 2014 en is onderdeel van de overkoepelende richtlijn Veneuze pathologie Inleiding

Nadere informatie

10.15 uur Anatomie en fysiologie van het lymfesysteem n.a.v. de thuisstudie Tom Zee

10.15 uur Anatomie en fysiologie van het lymfesysteem n.a.v. de thuisstudie Tom Zee Programma Basiscursus Oedeemtherapie nr. 1700852 Hotel Papendal te Arnhem Vrijdag 10 maart 2017 (eerste weekend) 09.30 uur Ontvangst met koffie en thee 10.00 uur Opening, fysiotherapeut / cursusleider

Nadere informatie

Richtlijn Lymfoedeem synthese

Richtlijn Lymfoedeem synthese Richtlijn Lymfoedeem synthese Aanleiding Lymfoedeem, een aandoening die wordt veroorzaakt door het niet goed functioneren van het lymfsysteem, is een relatief onbekend fenomeen in de geneeskunde. Lymfoedeem

Nadere informatie

EFFICIËNT bouwen 59,- WebTV BSL. met BSL Fysiotherapeut Totaal. een congres 12,50 TOTAAL FYSIOTHERAPEUT

EFFICIËNT bouwen 59,- WebTV BSL. met BSL Fysiotherapeut Totaal. een congres 12,50 TOTAAL FYSIOTHERAPEUT een congres WebTV Abonnement BSL 3.000,- 59,- aan waarde voor maar: Slechts 12,50 U betaalt per jaar FYSIOTHERAPEUT TOTAAL EFFICIËNT bouwen aan UW VAKkennis met BSL Fysiotherapeut Totaal Meer informatie

Nadere informatie

Actico UlcerSys NIEUW Eenvoud in compressie.

Actico UlcerSys NIEUW Eenvoud in compressie. Actico UlcerSys NIEUW Eenvoud in compressie. www.lohmann-rauscher.com Actico UlcerSys NIEUW Compressiekoussysteem. Zo eenvoudig: Actico UlcerSys bij ulcus cruris venosum. Ontdek hoe eenvoudig het behandelen

Nadere informatie

Preventie en behandeling van lymfoedeem na kanker behandeling

Preventie en behandeling van lymfoedeem na kanker behandeling Preventie en behandeling van lymfoedeem na kanker behandeling Prof. dr. Nele Devoogdt Kinesitherapeut en coördinator Lymfoveneus Centrum UZ Leuven, België Dpt Revalidatiewetenschappen KU Leuven, Belgium

Nadere informatie

Oedeemtherapie. Manuele lymfedrainage methode Vodder. Afdeling Fysiotherapie

Oedeemtherapie. Manuele lymfedrainage methode Vodder. Afdeling Fysiotherapie 00 Oedeemtherapie Manuele lymfedrainage methode Vodder Afdeling Fysiotherapie 1 Het lymfestelsel Het lymfestelsel bestaat uit lymfevaten, lymfeklieren en lymfeklierweefsel dat zich in verschillende organen

Nadere informatie

Wond Expertise Centrum IJssellandziekenhuis

Wond Expertise Centrum IJssellandziekenhuis Wond Expertise Centrum IJssellandziekenhuis Duodagen 12 en 13 april 2018 Annemarie Okkerse, dermatoloog Pascale Kim, verpleegkundig specialist Disclosure sheet Vereniging Medische Staf (Disclosure slide

Nadere informatie

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE WINTERSCHOOL ACADEMISCH PROGRAMMA VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE POSTACADEMISCHE VORMINGSREEKS VOOR KINESITHERAPEUTEN multidisciplinaire aanpak interactief OPZet evidence based Practice INHOUD

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE, OP Z N KOP?

FYSIOTHERAPIE, OP Z N KOP? FYSIOTHERAPIE, OP Z N KOP? Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Kwaliteitsavond RGF West Brabant 1 2 3 4 5 6 OPBOUW van de LEZING waarom ja tegen West-Brabant evidence based practice (EBP) ketenzorg: wat betekent

Nadere informatie

3M Advanced Wound Care. Huidbescherming Wondgenezing. Comfortabele & Effectieve. Compressie. voor uw Patiënten. 3M Coban 2 Lagen Compressiesysteem

3M Advanced Wound Care. Huidbescherming Wondgenezing. Comfortabele & Effectieve. Compressie. voor uw Patiënten. 3M Coban 2 Lagen Compressiesysteem 3M Advanced Wound Care Huidbescherming Wondgenezing Comfortabele & Effectieve Compressie voor uw Patiënten 3M Coban 2 Lagen Compressiesysteem 3M Coban 2 Lagen Compressiesysteem Eenvoudig aan te b 3M Coban

Nadere informatie

Ulcus cruris venosum. Otto Dankerlui Dermatoloog

Ulcus cruris venosum. Otto Dankerlui Dermatoloog Ulcus cruris venosum Otto Dankerlui Dermatoloog TweeSteden ziekenhuis Vestiging Tilburg Indeling Inleiding Epidemiologie Etiologie Symptomatologie Diagnostiek Inleiding Inleiding Oorzaken Ulcus Cruris

Nadere informatie

Symposium mammacarcinoom

Symposium mammacarcinoom Symposium mammacarcinoom Lymfechirurgie 24 september 2015 Dr. X. Keuter Plastisch Chirurg Disclosure: geen geen geen geen geen Afdeling Plastische, Reconstructieve en Hand Chirurgie 2 Lymfoedeem Pathofysiologie

Nadere informatie

Onderwerp Behandelmogelijkheden voor lymfoedeem na borstkanker

Onderwerp Behandelmogelijkheden voor lymfoedeem na borstkanker Onderwerp Behandelmogelijkheden voor lymfoedeem na borstkanker voorstellen Inge Jansen Oedeemfysiotherapeute Opleiding Master oncologiefysiotherapie Praktijk voor Fysiotherapie in Terborg 18-11- 14 Inhoud

Nadere informatie

Maattabel Niet-elastische compressieverbanden

Maattabel Niet-elastische compressieverbanden Maattabel Niet-elastische compressieverbanden circaid juxtafit circaid juxtacures circaid juxtalite medi. I feel better. Compressietherapie door de specialist medi biedt compressieproducten voor alle individuele

Nadere informatie

COMPRESSIETHERAPIE: KORT OF LANG JEANNINE SPINNAEL VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST WONDZORG UZ BRUSSEL

COMPRESSIETHERAPIE: KORT OF LANG JEANNINE SPINNAEL VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST WONDZORG UZ BRUSSEL COMPRESSIETHERAPIE: KORT OF LANG JEANNINE SPINNAEL VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST WONDZORG UZ BRUSSEL 1 Gezondheidssysteem Effectiviteit Financiële tegemoetkoming Gezondheidsmedewerkers Werkingsmechanisme Ervaring

Nadere informatie

Lymfoedeem: Lymfoedeem: behandeling nu en in de toekomst 29-01-16. Mireille Lauret-Roemers. Oedeem- en Oncologiefysiotherapeute

Lymfoedeem: Lymfoedeem: behandeling nu en in de toekomst 29-01-16. Mireille Lauret-Roemers. Oedeem- en Oncologiefysiotherapeute Lymfoedeem: behandeling nu en in de toekomst Mireille Lauret-Roemers Oedeem- en Oncologiefysiotherapeute www.oofu.nl info@oofu.nl Lymfoedeem: behandeling nu en in de toekomst 1 Inhoud 1. Wat is oedeem?

Nadere informatie

programma: Van zwaluwstaart naar apenstaart negende wcs congres

programma: Van zwaluwstaart naar apenstaart negende wcs congres programma: Van zwaluwstaart naar apenstaart negende wcs congres Auteur: Vertaald/bijgewerkt: Nieuwsbrief: maart 2003 Pagina: 49 t/m 51 Jaargang: 19 Nummer: 1 Toestemming: Illustraties: Bijzonderheden:

Nadere informatie

Regionaal wondzorg formulier

Regionaal wondzorg formulier Regionaal wondzorg formulier Gegevens zorgverlener Naam: Functie:... Werkzaam bij:. Telefoonnummer: E-mail:... Overdracht is voor:.. Instelling:.. Hoofdbehandelaar wondzorg:.. Persoonsgegevens patiënt

Nadere informatie

Rol van de fysiotherapeut, kwaliteitscriteria en hoe meet je resultaten

Rol van de fysiotherapeut, kwaliteitscriteria en hoe meet je resultaten Rol van de fysiotherapeut, kwaliteitscriteria en hoe meet je resultaten Wouter Hoelen, PT, MT, OT, CTCS President CS-I De Berekuyl, te Hierden Introductie Kwaliteitscriteria Hoe meten we kwaliteitsaspecten

Nadere informatie

25 jaar wondzorg in de huisartspraktijk. 25 jaar WCS

25 jaar wondzorg in de huisartspraktijk. 25 jaar WCS 25 jaar wondzorg in de huisartspraktijk 25 jaar WCS 25 jaar wondzorg in de huisartspraktijk Over ROS, wondketenzorg en integrale bekostiging in de eerstelijn A.J. Evertse, directeur KOEL èn huisarts ROS

Nadere informatie

Samen voor de beste wondzorg in de regio!

Samen voor de beste wondzorg in de regio! Samen voor de beste wondzorg in de regio! Wond Expertise Centrum (WEC) Deventer Ziekenhuis Eddy Koopman, wondconsulent Inhoud presentatie Wat is een WEC Waarom een WEC Wie doet wat binnen een WEC Voor

Nadere informatie

Module 4. Ulcus Cruris. Venosum

Module 4. Ulcus Cruris. Venosum Module 4 Ulcus Cruris Venosum 2 Definitie van een ulcus cruris Venosum (CBO): Onder een ulcus cruris Venosum verstaan we een substantiedefect in pathologisch veranderd weefsel aan het onderbeen op basis

Nadere informatie

Conservatieve behandeling van lymfoedeem. Informatiebrochure patiënten

Conservatieve behandeling van lymfoedeem. Informatiebrochure patiënten Conservatieve behandeling van lymfoedeem Informatiebrochure patiënten 3 1. Welkom in de Oedeemkliniek...4 1.1 Multidisciplinair team...4 1.2 Symptomen...5 1.3 Diagnose...5 2. Conservatieve behandeling

Nadere informatie

Kwaliteitsstandaard complexe wondzorg. Robbert Meerwaldt namens de werkgroep complexe wondzorg WCS wondcongres 2017

Kwaliteitsstandaard complexe wondzorg. Robbert Meerwaldt namens de werkgroep complexe wondzorg WCS wondcongres 2017 Kwaliteitsstandaard complexe wondzorg Robbert Meerwaldt namens de werkgroep complexe wondzorg WCS wondcongres 2017 Disclosure geen Wondzorg Nederland Wondzorg Nederland De patiënt Wondzorg Nederland De

Nadere informatie

Themabijeenkomst lymfoedeem en huidklachten na oncologische behandeling

Themabijeenkomst lymfoedeem en huidklachten na oncologische behandeling Themabijeenkomst lymfoedeem en huidklachten na oncologische behandeling Even voorstellen Karlijn Sterkenburg info@onze-huid.nl Patricia Stienstra info@patriciastienstra.nl Agenda De huid en het lymfesysteem,

Nadere informatie

SYMPOSIUM : TOPICS IN DE WONDZORG. Compressietherapie. Dr. Julie Van Walleghem Vaatheelkunde - Flebologie AZ Damiaan Oostende

SYMPOSIUM : TOPICS IN DE WONDZORG. Compressietherapie. Dr. Julie Van Walleghem Vaatheelkunde - Flebologie AZ Damiaan Oostende SYMPOSIUM 17-04-2018: TOPICS IN DE WONDZORG Compressietherapie Dr. Julie Van Walleghem Vaatheelkunde - Flebologie AZ Damiaan Oostende Indicaties Postoperatief (profylactisch of na varicesingreep) Chronische

Nadere informatie

OnOmwOnden Over wonden donderdag 13 september 2012

OnOmwOnden Over wonden donderdag 13 september 2012 Onomwonden over wonden Donderdag 13 september 2012 Toelichting PAO Heyendael organiseert in samenwerking met de afdeling Plastische Chirurgie van het UMC St Radboud op donderdag 13 september 2012 het eerste

Nadere informatie

OVERTUIGEND MAKKELIJK IN GEBRUIK

OVERTUIGEND MAKKELIJK IN GEBRUIK VenoTrain ulcertec OVERTUIGEND MAKKELIJK IN GEBRUIK Ambulante compressietherapie voor het ulcus cruris venosum NIEUW X5 MAAT SYSTEEM BAUERFEIND.COM 2 3 ULCUS CRURIS VENOSUM EEN THERAPEUTISCHE UITDAGING

Nadere informatie

Meten is weten: Meetinstrumenten ulcus cruris. Margot Kemmeren Wondconsulent

Meten is weten: Meetinstrumenten ulcus cruris. Margot Kemmeren Wondconsulent Meten is weten: Meetinstrumenten ulcus cruris Margot Kemmeren Wondconsulent Disclosure belangen spreker (Potentiele) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante Relaties met bedrijven Sponsering

Nadere informatie

Beste behandelmethoden voor chronische wonden.

Beste behandelmethoden voor chronische wonden. Beste behandelmethoden voor chronische wonden. Effectieve behandelmethoden bij de wondverzorging van chronische wonden op basis van resultaten van de wondgenezing. Met de focus gericht op de beste behandeling

Nadere informatie

Pathogenese en behandeling van het ulcus cruris venosum

Pathogenese en behandeling van het ulcus cruris venosum Pathogenese en behandeling van het ulcus cruris venosum Jeanette van Houtum, dermatoloog THEMA, 11 september 2013 Inhoud ulcus cruris pathogenese klinische presentatie behandeling nazorg samenvatting Ulcus

Nadere informatie

WCS-congres 2017 Grenzeloze wondzorg Parallelsessie vaatchirugische patiënt 28 november 2017, Utrecht

WCS-congres 2017 Grenzeloze wondzorg Parallelsessie vaatchirugische patiënt 28 november 2017, Utrecht WCS-congres 2017 Grenzeloze wondzorg Parallelsessie vaatchirugische patiënt 28 november 2017, Utrecht Emmy Muller, Verpleegkundig Specialist WEC Groene Hartziekenhuis Gouda, ZorgBrug Commissielid chirurgische

Nadere informatie

Conservatieve behandeling van lymfoedeem. Informatiebrochure patiënten

Conservatieve behandeling van lymfoedeem. Informatiebrochure patiënten Conservatieve behandeling van lymfoedeem Informatiebrochure patiënten 3 1. Welkom in de Oedeemkliniek...4 1.1 Multidisciplinair team...4 1.2 Symptomen...5 1.3 Diagnose...5 2. Conservatieve behandeling

Nadere informatie

COPDnet transmuraal ketenzorgmodel

COPDnet transmuraal ketenzorgmodel COPDnet transmuraal ketenzorgmodel integrale zorg in een geïntegreerde zorgketen LAN, Conferentie, 19 januari 2018 dr. A.J. (Alex) van t Hul Uitgangspunten/ aannames: 1. Uitkomsten van zorg voor mensen

Nadere informatie

Therapeutisch elastische kousen bij oedeem, trombose en spataderen. De FysioTek fysiotherapeut weet raad

Therapeutisch elastische kousen bij oedeem, trombose en spataderen. De FysioTek fysiotherapeut weet raad Therapeutisch elastische kousen bij oedeem, trombose en spataderen. De FysioTek fysiotherapeut weet raad Therapeutisch elastische kousen Behandelen en voorkomen van veneus of lymfatisch oedeem Veel mensen

Nadere informatie

Waarom worden deze kousen gedragen

Waarom worden deze kousen gedragen Waarom worden deze kousen gedragen Therapeutische Elastische Kousen worden voorgeschreven door de huisarts of de behandelend specialist. De elastische kousen worden bijvoorbeeld voorgeschreven bij de volgende

Nadere informatie

Ulcus Cruris & Ambulante Compressie Therapie Janine Huesken Wondverpleegkundige Florence

Ulcus Cruris & Ambulante Compressie Therapie Janine Huesken Wondverpleegkundige Florence Ulcus Cruris & Ambulante Compressie Therapie Janine Huesken Wondverpleegkundige Florence In samenwerking met: - Selma van Lobenstein, Wondverpleegkundige Florence / Sophia - Barbara den Boogert, Wondconsulent

Nadere informatie

Fysiotherapie. Lymfe- en oedeembehandeling

Fysiotherapie. Lymfe- en oedeembehandeling Fysiotherapie Lymfe- en oedeembehandeling 1 Wat is oedeem? Oedeem is een vochtophoping in een deel van het lichaam. Dit uit zich door toename van de omvang, een vermoeid en zwaar gevoel, tintelingen, pijn,

Nadere informatie

Wat is lymfoedeem? Oedeemtherapie Het lymfestelsel

Wat is lymfoedeem? Oedeemtherapie Het lymfestelsel Oedeemtherapie Oedeemtherapie De therapeuten Ingrid Algera - de Vroom Dagmar Berkelaar Koster Dagmar en Ingrid hebben hun opleiding gevolgd bij het Nederlands Paramedisch Instituut (NPI) en zijn beiden

Nadere informatie

Leerboek Atherotrombose

Leerboek Atherotrombose Leerboek Atherotrombose Leerboek Atherotrombose Prof. dr. J.W. Jukema Prof. dr. F.W.A. Verheugt Tweede, geheel herziene druk Eerste druk, 2004 Tweede, geheel herziene druk, 2008 Bohn Stafleu van Loghum,

Nadere informatie

Druk op maat: Organisatie en transmurale samenwerking in het Expertise centrum voor wond-en compressiezorg (EWC)

Druk op maat: Organisatie en transmurale samenwerking in het Expertise centrum voor wond-en compressiezorg (EWC) 30 oktober 2018: Topzorg Druk op maat: Organisatie en transmurale samenwerking in het Expertise centrum voor wond-en compressiezorg (EWC) Christianne Bearda Bakker-Wensveen, dermatoloog Expertisecentrum

Nadere informatie

Zorgconcept Huidfonds. Dr. John de Korte, psycholoog

Zorgconcept Huidfonds. Dr. John de Korte, psycholoog Zorgconcept Huidfonds Dr. John de Korte, psycholoog Het Nationaal Huidfonds Onafhankelijke, goede-doelen organisatie, met als doelen: 1. Bevorderen van preventie van huidziekten; 2. Vergroten van het maatschappelijk

Nadere informatie

Cursus programma Juzo Academy Nederland

Cursus programma Juzo Academy Nederland Cursus programma Juzo Academy Nederland Juzo. Leven in beweging 2 Cursus programma Geachte klant, Het ligt in de lijn der verwachting, door de demografische ontwikkelingen, dat de komende jaren er een

Nadere informatie

Inleiding VIVES 27/03/2016. Swaels Jolien Thuis verpleegkundige 26/02/2016

Inleiding VIVES 27/03/2016. Swaels Jolien Thuis verpleegkundige 26/02/2016 Swaels Jolien Thuis verpleegkundige 26/02/2016 Inleiding Evolutie in de wondzorg Continue evolutie in wondzorg materiaal Evidence based onderzoeken Multidisciplinair & interdisciplinair VIVES Biedt verschillende

Nadere informatie

Zelfmanagement. Zelfmanagement bij Oedeem

Zelfmanagement. Zelfmanagement bij Oedeem Vergoeding mogelijk vanuit uw zorgverzekeraar Zelfmanagement bij Oedeem Zelfmanagement Als u chronisch ziek wordt, moet u opnieuw de balans vinden. Uw leven verandert. Door middel van zelfmanagement leert

Nadere informatie

DE DYNAMIEK VAN COMPRESSIETHERAPIE: DE WETTEN VAN LAPLACE EN PASCAL

DE DYNAMIEK VAN COMPRESSIETHERAPIE: DE WETTEN VAN LAPLACE EN PASCAL 20 JAARGANG 25 NR 3 DE DYNAMIEK VAN COMPRESSIETHERAPIE: DE WETTEN VAN LAPLACE EN PASCAL J Schuren, K Mohr* Compressie wordt algemeen beschouwd als de standaardbehandeling voor het veneuze ulcus cruris

Nadere informatie

Kennis en expertise Centrum klinische wondzorg. Prevalentie van wonden in Europa en België

Kennis en expertise Centrum klinische wondzorg. Prevalentie van wonden in Europa en België Kennis en expertise Centrum klinische wondzorg. Prevalentie van wonden in Europa en België Luc Gryson Coördinator WOUND-Ex expertisecentrum van HUBrussel Moeilijk te helen wonden De prevalentie van moeilijk

Nadere informatie

DiHAG-statement voetzorg. Inleiding

DiHAG-statement voetzorg. Inleiding DiHAG-statement voetzorg Secretariaat: p/a Nederlands Huisartsen Genootschap Mercatorlaan 1200 Postbus 3231 3502 GE Utrecht Tel. 030 2823500 Fax 030 2823501 E-mail: dihag@nhg.org www.dihag.nl KvK: 41261381

Nadere informatie

De Berekuyl kan bogen op kennis en kunde vanuit een internationale wetenschappelijke raad.

De Berekuyl kan bogen op kennis en kunde vanuit een internationale wetenschappelijke raad. De Berekuyl, European College for Lymphoedema Therapy; Prospectus Post HBO Fysiotherapie cursus tot geregistreerd Oedeem Fysiotherapeut ad modum Casley Smith De Basis cursus bestaat uit 18 contactdagen

Nadere informatie

Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes. Evidence-based handelen bij lage rugpijn

Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes. Evidence-based handelen bij lage rugpijn Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes Evidence-based handelen bij lage rugpijn Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes Evidence-based handelen bij lage rugpijn Epidemiologie, preventie, diagnostiek,

Nadere informatie

Wondsymposium Mary-Ann el Sharouni AIOS Dermatologie UMCU

Wondsymposium Mary-Ann el Sharouni AIOS Dermatologie UMCU Wondsymposium 31-10-2018 Mary-Ann el Sharouni AIOS Dermatologie UMCU Hoe zou je deze wond beschrijven? Leren kijken Even meekijken Dermatologie = Leren kijken = Actief! Waar gaan we het over hebben? Anatomie

Nadere informatie

19/03/2012. Integratie van ICF in het kinesitherapeutisch. dossier en klinisch redeneren INHOUD

19/03/2012. Integratie van ICF in het kinesitherapeutisch. dossier en klinisch redeneren INHOUD Integratie van ICF in het kinesitherapeutisch dossier en klinisch redeneren Schroyen Valentin Lic. Kinesitherapie Wetenschappelijke Vereniging van Vlaamse Kinesitherapeuten (WVVK) Opleiding Kinesitherapie

Nadere informatie

SPATADEREN VARICES. Dicht op de huid

SPATADEREN VARICES. Dicht op de huid SPATADEREN VARICES Dicht op de huid SPATADEREN Spataderen staan in de top tien van klachten waarmee men de huisarts bezoekt. Spataderen (varices) zijn afwijkingen aan de aderen, wat zich veelal kenmerkt

Nadere informatie

16/02/2013. Op weg naar een betere transmurale zorg

16/02/2013. Op weg naar een betere transmurale zorg Op weg naar een betere transmurale zorg Balliu Kristof Wondzorgconsulent Brandwondencentrum Neder Over Heembeek Wondzorgcoördinator wondz.org Situering van een wondzorgspecialist in de thuiszorg. Als wondverpleegkundige

Nadere informatie

Ambulante compressietherapie (zwachtelen) Bij een open been of vochtophoping in het been

Ambulante compressietherapie (zwachtelen) Bij een open been of vochtophoping in het been Ambulante compressietherapie (zwachtelen) Bij een open been of vochtophoping in het been 2 U heeft een open been (ulcus cruris) of vochtophoping in uw been (oedeem). Om dit te laten genezen of om vocht

Nadere informatie

Oedeem en wonden. Oedeem en wond(heling) 2de Tweedaags Vlaams Wondzorg Congres Kortrijk, 17-18/02/2011 M. Flour, UZ Leuven

Oedeem en wonden. Oedeem en wond(heling) 2de Tweedaags Vlaams Wondzorg Congres Kortrijk, 17-18/02/2011 M. Flour, UZ Leuven Oedeem en wond(heling) Krijgen mensen met lymfoedeem sneller wonden? Oedeem en wonden Heeft lymfoedeem een invloed op de wondgenezing? Oedeem en wonden, 2de Tweedaags Vlaams Wondzorg Congres Kortrijk,

Nadere informatie

Bio Impedantie Spectroscopie. Medisch Centrum Zuid (Oedeem) fysiotherapie 2013

Bio Impedantie Spectroscopie. Medisch Centrum Zuid (Oedeem) fysiotherapie 2013 Bio Impedantie Spectroscopie Medisch Centrum Zuid (Oedeem) fysiotherapie 2013 Lymf oedeem Verminder het risico dankzij vroege ontdekking en behandeling. Lymfoedeem Lymfoedeem ontstaat wanneer de lymflast

Nadere informatie

Stroomlijnen van lymfoedeem

Stroomlijnen van lymfoedeem Stroomlijnen van lymfoedeem Lymfologische zorg voor Verpleegkundigen Vrijdag 14 juni 2013 Deventer Ziekenhuis Doelgroep: Oncologieverpleegkundigen, Mammacareverpleegkundigen, Nurse Prac oners Mammacare/Oncologie

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 30 november 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 30 november 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

LYMFOEDEEM NA BORSTKANKER Preventie en behandeling

LYMFOEDEEM NA BORSTKANKER Preventie en behandeling LYMFOEDEEM NA BORSTKANKER Preventie en behandeling Dr. Nele Devoogdt Kinesitherapeut en coördinator lymfoedeemcentrum UZ Leuven Doctor-assistant KU Leuven Nele.devoogdt@uzleuven.be Overzicht Lymfoedeem

Nadere informatie

Zorgpad 1. Doelgroep zorgpad. Bij patienten met chronische wonden is het normale wond genezingsproces verstoord en blijft de wond langdurig open.

Zorgpad 1. Doelgroep zorgpad. Bij patienten met chronische wonden is het normale wond genezingsproces verstoord en blijft de wond langdurig open. Zorgpad 1 Doelgroep zorgpad Definitie van de patiëntencategorie Risicogroepen Symptomen Patiëntenperspectief Doel van het zorgpad Doelen Bij patienten met chronische wonden is het normale wond genezingsproces

Nadere informatie

Programma Stichting Educatie Atrium Innovations GEZONDHEID

Programma Stichting Educatie Atrium Innovations GEZONDHEID Programma Stichting Educatie Atrium Innovations GEZONDHEID Groeien in gezondheid door kennis Onze gezondheid is ons belangrijkste bezit. Daarom is het goed dat we ons er steeds meer van bewust worden dat

Nadere informatie

H.40021.0516. Wondzorgboek

H.40021.0516. Wondzorgboek H.40021.0516 Wondzorgboek Inleiding Voor u ligt het wondzorgboek van de Saxenburgh Groep. Het is een leidraad voor verpleegkundigen, artsen en andere hulpverleners bij de behandeling van uw wond. Met

Nadere informatie

Praktijkopdracht Klinisch Redeneren

Praktijkopdracht Klinisch Redeneren Praktijkopdracht Klinisch Redeneren Inleiding Via deze praktijkopdracht werk je aan je verpleegkundige vakdeskundigheid. De opdracht helpt je om achtergrondkennis te verwerven van de patiënten binnen het

Nadere informatie

COMPLEXE WONDZORG. Zie de werkafspraken Complexe wondzorg, arterieel ulcus en ulcus cruris venosum.

COMPLEXE WONDZORG. Zie de werkafspraken Complexe wondzorg, arterieel ulcus en ulcus cruris venosum. INTERLINE COMPLEXE WONDZORG september 2017 Inleiding Zie de werkafspraken Complexe wondzorg, arterieel ulcus en ulcus cruris venosum. De huidige werkgroep bestaat uit: Huisartsen: Bart van Herk Frank Hutten

Nadere informatie

Nieuw! St. Antonius Flebologie Centrum. Uw eigen expertisecentrum

Nieuw! St. Antonius Flebologie Centrum. Uw eigen expertisecentrum Nieuw! St. Antonius Flebologie Centrum Uw eigen expertisecentrum voor spataderen St. Antonius Flebologie Centrum Het St. Antonius Flebologie Centrum is een nieuwe polikliniek voor de behandeling van spataderen

Nadere informatie

Een informatiemap voor patiënten met lipoedeem, onmisbaar!

Een informatiemap voor patiënten met lipoedeem, onmisbaar! Een informatiemap voor patiënten met lipoedeem, onmisbaar! Gwen van Heeswijk (gwen.vanheeswijk@student.hu.nl) en Keshia Houben (keshia.houben@student.hu.nl) Hogeschool Utrecht, Huidtherapie Onderzoeksrapport

Nadere informatie

Training. Wondverzorging en zwachtelen

Training. Wondverzorging en zwachtelen Training Wondverzorging en zwachtelen Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marianne Oosterwegel, Marian Bakker, Gerda Verhey Inhoudelijke redactie:

Nadere informatie

Leefstijlbegeleiding. Chronische veneuze insufficiëntie Informatie & preventie Patiëntenboekje

Leefstijlbegeleiding. Chronische veneuze insufficiëntie Informatie & preventie Patiëntenboekje mogelijkheden. Veel zorgverzekeraars vergoeden een deel van de kosten. Voor meer informatie over stoppen met roken, kunt u terecht bij STIVORO (het expertisecentrum voor tabakspreventie). Zie ook www.stivoro.nl.

Nadere informatie

Uitnodiging en programma

Uitnodiging en programma Uitnodiging en programma XIV e Almelose Symposium Diabetische Voet 28 en 29 januari 2014 Thema: effectieve behandeling van de diabetische voet ZGT, uw vertrouwde ziekenhuis in Almelo en Hengelo Pagina

Nadere informatie

Wond Expertise Centrum

Wond Expertise Centrum Wond Expertise Centrum Beter voor elkaar 2 Inleiding De meeste wonden genezen vanzelf. Soms kan het gebeuren dat een wond juist groter wordt of gaat infecteren. Als u te maken heeft met acute, complexe

Nadere informatie

MULTIDISCIPLINAIRE VISIE op DIAGNOSTIEK en BEHANDELING van het LUMBOSACRAAL RADICULAIR SYNDROOM

MULTIDISCIPLINAIRE VISIE op DIAGNOSTIEK en BEHANDELING van het LUMBOSACRAAL RADICULAIR SYNDROOM MULTIDISCIPLINAIRE VISIE op DIAGNOSTIEK en BEHANDELING van het LUMBOSACRAAL RADICULAIR SYNDROOM 1 HNP-onderzoek UMC St Radboud Evidence-based handelen bij postoperatief LRS: een uitdaging! Prof.dr. Rob

Nadere informatie

1.1 Doel van ambulante compressietherapie

1.1 Doel van ambulante compressietherapie Compressie therapie Compressietherapie is het uitoefenen van druk van buitenaf op het (onder)been of arm. De ambulante compressietherapie wordt uitgevoerd bij patiënten die kunnen lopen (de spierpomp gebruiken)

Nadere informatie

Bloed is leven. De ischemische wond in de spotlight. Rosemarie Met huisarts in opleiding

Bloed is leven. De ischemische wond in de spotlight. Rosemarie Met huisarts in opleiding Bloed is leven De ischemische wond in de spotlight Rosemarie Met huisarts in opleiding Wondgenezing INFECTIE! ISCHEMIE! INFECTIE! ISCHEMIE! Ischemie = Onvoldoende doorbloeding Aanvoer: arterieel Afvoer:

Nadere informatie

EduWond Postgraduaat Stomatherapie en Wondzorg

EduWond Postgraduaat Stomatherapie en Wondzorg EduWond Postgraduaat Stomatherapie en Wondzorg Opleidingsbrochure 2016-2017 Inleiding Wondzorg is een belangrijke taak van verpleegkundigen en artsen in ziekenhuizen, woon- en zorgcentra en in de thuiszorg.

Nadere informatie

Intermitterende Pneumatische Compressie

Intermitterende Pneumatische Compressie Intermitterende Pneumatische Compressie Intermitterende Pneumatische Compressie De toepassing van Intermitterende Pneumatische Compressie (IPC) is een essentieel onderdeel van de moderne behandeling van

Nadere informatie

Er wordt gebruik gemaakt van de principes uit probleem gericht onderwijs met reallife casuïstiek en diverse gastcolleges.

Er wordt gebruik gemaakt van de principes uit probleem gericht onderwijs met reallife casuïstiek en diverse gastcolleges. De Berekuyl, European College for Lymphoedema Therapy; Prospectus Post HBO Fysiotherapie cursus tot geregistreerd Oedeem Fysiotherapeut ad modum Casley Smith De Basis cursus bestaat uit 18 contactdagen

Nadere informatie

Aanwinsten van HA G Periode 2007/06

Aanwinsten van HA G Periode 2007/06 Aanwinsten van HA G Periode /06 Zonder udc Mertens. Bussum : Coutinho,. 124 p. HA G: HA G 312 G MERT Psychologie Bohn Stafleu van Loghum,. 76 p. HA G: HA G 614.253.5 G BAAR [edit.] Mia Willemsen. Antwerpen

Nadere informatie

Fysius werkt samen met u aan een leven zonder rugpijn.

Fysius werkt samen met u aan een leven zonder rugpijn. Rugpijn? Rugpijn is niet vanzelfsprekend Volgens het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft 1 op de 5 volwassenen last van terugkerende rugklachten. Dit zijn 2,6 miljoen mensen die

Nadere informatie

2 april 2008 Willem Blom, dermatoloog ZorgSaam Ziekenhuis Zeeuws- Vlaanderen

2 april 2008 Willem Blom, dermatoloog ZorgSaam Ziekenhuis Zeeuws- Vlaanderen 1 2 Annelies Avermaete 3 Dikke benen geven problemen Parallelsessie 1 Van HUIDzicht tot INzicht, nascholing Vlaamse huisartsen 4 INDELING VOORDRACHT Anamnese Oorzaken Onderzoek Therapie Preventie 5 Aan

Nadere informatie