NKO gerelateerde Vertigo. Leen Vanlerberghe H. Hartziekenhuis Lier 15/06/2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NKO gerelateerde Vertigo. Leen Vanlerberghe H. Hartziekenhuis Lier 15/06/2011"

Transcriptie

1 NKO gerelateerde Vertigo Leen Vanlerberghe NKO-arts H. Hartziekenhuis Lier 15/06/2011

2 DD Neurologische aandoeningen (MS, Parkinson, CVA) Cardiale problematiek / Vasculaire stoornissen Algemeen internistische problemen: DM, SK Hypotensie (chronische) hyperventilatie Cervicogene pathologie Visusstoornissen Medicatie Geriatrie NKO

3 Lokalisatie evenwichtsorgaan

4 Evenwichtsorgaan in detail

5 Detectie van hoofdbewegingen: - Translatie: Macula (Utriculus/Sacculus) - Rotatie: Crista ampullaris (3 SCC)

6

7

8 Perifeer vestibulaire pathologie BPPV Ziekte van Ménière Benigne Recurrente Vestibulopathie Neuronitis vestibularis Labyrinthitis

9 BPPV O/ posttraumatisch/bedlegerigheid/na neuronitis idiopathisch Pathogenese: stukjes stukjes otoliet van utriculus komen los en verplaatsen zich nr de SCC Post SCC: : 80% Hor/Lat SCC: : 19% Ant/Sup SCC: : 1% S/ - hevige draaiduizeligheid bij bep bew - <1 - soms vegetatieve S/ - soms katergevoel tss aanvallen - reproduceerbaar / uitputbaar - GEEN otologische S/

10 D/ BPPV (2) - Typische anamnese - Manoeuvres: nystagmus? Dix-Hallpike - Post SCC: geotroop, rotatoir - Ant SCC: downbeat (rot) Horizontaal kanaaltest twee varianten hor BPPV - ENG: normaal!

11 Behandeling: BPPV (3) - medicatie - spontaan herstel - bevrijdingsmanoeuvres: vb Epley - Brandt-Daroffoefeningen

12 Perifeer vestibulaire pathologie BPPV Ziekte van Ménière Benigne Recurrente Vestibulopathie Neuronitis vestibularis Labyrinthitis

13 Ziekte van Ménière Pathogenese: endolymfatische hydrops: overdruk vliezige labyrint scheurtjes wand endolymfe vermengt met perilymfe verstoring milieu neuronen (hyperk( hyperk+) S/ snel herstel scheurtjes normale werking na enkele uren O/ PSYCHISCHE STRESS!! vaak mensen met nauwgezet en zorgzaam karakter, en met een verantwoordelijke functie in de maatschappij

14 S/ Ziekte van Ménière (2) S/ Klassieke triade: 1. VERTIGO: : hevige vertigo + nausea/braken/zweten 2-33 uur (korter met de jaren) prodromen (gehoor,, druk, tinnitus) horizontale nystagmus naar gezonde zijde MO: Tumarkin crisis = vest. Drop attack: geen prodromen,, geen BWZ,, later 2. GEHOORSVERLIES: perceptief,, lage tonen fluctuerend, in begin volledig g herstel, later blijvende schade (60dB) geluidsvervorming 3. TINNITUS: : laagfrequent

15 Ziekte van Ménière (3) D/ P/ - Anamnese - Audiometrie - ENG: spontane nystagmus bij aanval tussen aanvallen: normaal (na jaren: progressieve hypofunctie) P/ onvoorspelbaar! 70%: spontane remissie vd vertigo gehoor progressief tot pancochleair vlak verlies

16 R/ Ziekte van Ménière (4) ACUUT: symptomatisch CHRONISCH: bedrust anti-emetica diuretica - vermijden CATSS - Betahistine (3x16mg) - diureticum: ureumsiroop, Dytac (1-2x50mg), Diamox (1x250mg) - Dogmatil (200mg: 2x1/4co) - TVB - Intratympanische lidocaïne ne-injectie (labyrinthanesthesie) THERAPIERESISTENT: - chemische labyrinthectomie: Gentamycine - heelkundig: saccus decompressie - labyrinthectomie

17 Perifeer vestibulaire pathologie BPPV Ziekte van Ménière Benigne Recurrente Vestibulopathie Neuronitis vestibularis Labyrinthitis

18 Benigne Recurrente Vestibulopathie = vestibulaire Ménière = vestibulaire migraine S/ - aanvallen van draaiduizeligheid - enkele minuten tot uren - +/- gelokaliseerde hoofdpijn - zonder gehoorstoornissen - niet uitgelokt door positieveranderingen - soms uitval labyrinth O/??? R/ geruststellen, als frequent aanvallen: migraine profylaxis, ev Betahistine

19 Perifeer vestibulaire pathologie BPPV Ziekte van Ménière Benigne Recurrente Vestibulopathie Neuronitis vestibularis Labyrinthitis

20 Neuronitis Vestibularis = plotse (ged( ged/voll) ) uitval van één n evenwichtsorgaan dr virale ontsteking van n vestibularis S/ - Hevige aanhoudende draaiduizeligheid + nausea/braken - Geleidelijke verbetering over enkele dagen - Uiteindelijk: onstandvastigheid/onzeker gevoel bij snelle hoofdbewegingen - geen otologische problemen

21 Neuronitis Vestibularis (2) D/ - Spontane nystagmus naar de gezonde kant tijdens acute fase - Proef van Unterberger: : rotatie naar zieke kant - ENG: unilaterale hypo- of areflexie - Audiometrie: : normaal gehoor R/ symptomatisch R/ P/ - Anti-emetische medicatie - (Sederende medicatie): onderdrukt het gevoel van duizeligheid maar vertraagt ook de compensatie: af te raden - Zo snel mogelijk mobilisatie P/ meestal volledig functioneel herstel - vaak blijvende hypo-/areflexie - zelden aanhoudende klachten (behalve eventuele duizeligheid bij snelle hoofd-bewegingen bewegingen)

22 Perifeer vestibulaire pathologie BPPV Ziekte van Ménière Benigne Recurrente Vestibulopathie Neuronitis vestibularis Labyrinthitis

23 Labyrinthitis = acute ontsteking van labyrinth (viraal/bacterieel) O/ - directe besmetting O/ - OMA/cholesteatoom cholesteatoom: : via het ronde venster - meningitis: via de meningen - indirecte besmetting (via de bloedbaan bv S/ Acute uitval van perifeer vestibulair systeem +/- gehoor bv.. bof) - acute vertigo met valneiging en loopstoornissen - vegetatieve symptomen - vaak ernstig sensori-neuraal neuraal gehoorsverlies - tinnitus - vaak geassocieerde infectieuze pathologie (OMA, meningitis, )

24 D/ R/ P/ Labyrinthitis (2) - Anamnese + kliniek (prikkelingsnystagmus( prikkelingsnystagmus) - ENG + audio - MR rotsbeenderen afh van onderliggende O/: AB,, HK steroiden - bacterieel: vaak snelle, irreversibele schade - viraal: meer gematigd verloop

25 Anamnese!!! onderscheid Echte vertigo? Uitlokkende factoren? beweging: BPPV; ; stress: Ménière Duur vertigo? sec-min min: BPPV; ; uren: Ménière; ; dagen: neuronitis Geassocieerde oorklachten? gehoor,, druk, tinnitus: : bijna zeker vest probleem Geassocieerde vegetatieve symptomen? nausea/braken, zweten: eerder typisch voor perifeer vest probleem Audio + ENG!! bevestiging

26

27 Belangstellingsgebieden Evenwichtsstoornissen Algemene en Pediatrische NKO-problemen problemen: Tvb adeno-/tonsillectomie Otologie: - gehoorproblemen - afstaande oren Rhinologie: - septoplastie - FESS Stemproblemen Snurkpathologie Benigne hoofd-halspathologie halspathologie: - schildklierpathologie - thyreoglossuscyste -

Dokter op dinsdag. Duizeligheid. Susanne Balter, KNO-arts

Dokter op dinsdag. Duizeligheid. Susanne Balter, KNO-arts Dokter op dinsdag Duizeligheid Susanne Balter, KNO-arts Dinsdag 23 juni 2015 Wat gaan we bespreken? Voorkomen duizeligheid Het evenwichtsorgaan Onderzoek bij de KNO arts Oorzaken van duizeligheid Behandeling

Nadere informatie

Hands on 2014 Duizeligheid

Hands on 2014 Duizeligheid Hands on 2014 Duizeligheid Hoe blijven we in evenwicht (zoals een vliegtuig)? Doelen: 1. Awareness creëren 2. Hoe blijven we in evenwicht? 3. Anamnese is key 3. Onderzoek zelf doen 4. Duizeligheid er is

Nadere informatie

Workshop vertigo. Christian Desloovere

Workshop vertigo. Christian Desloovere Workshop vertigo Christian Desloovere Oorzaken duizeligheid Perifeer vestibulair Neurologisch Cardiovasculair Metabool Psychogeen Cervicogeen Oculair Anamnese duizeligheid Beschrijving duizeligheid Echte

Nadere informatie

Anamnese bij de duizelige patiënt

Anamnese bij de duizelige patiënt Anamnese bij de duizelige patiënt 16 de Nascholingscursus Kliniek van Duizeligheid en Evenwichtsstoornissen RJ Stokroos Sickness is A matter of alarm. A matter of logic... Faxon NW: The hospital in contemporary

Nadere informatie

BPPV komt eerder zelden voor

BPPV komt eerder zelden voor BPPV komt eerder zelden voor Dr.Hélène Valcke NKO Vertigo: tips en valkuilen Een overwegend % vertigo patiënten met positie gebonden vertigo krijgen de diagnose BPPV zonder investigatie. Echter elke vestibulaire

Nadere informatie

Duizelingwekkend. Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden?

Duizelingwekkend. Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden? Duizelingwekkend Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden? Jik Nihom, neuroloog Diederick van Zuijlen, KNO arts Mirella Nijmeijer, huisarts Anja van Kempen, huisarts Leerdoelen Duizeligheid is niet

Nadere informatie

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BPPD inleiding theoretische achtergrond diagnose behandeling take home messages Definitie BPPD kortdurende

Nadere informatie

Duizeligheid. angstbeladen voor patiënt vaak banaal voor arts

Duizeligheid. angstbeladen voor patiënt vaak banaal voor arts Duizeligheid 27/1000 patienten/jaar angstbeladen voor patiënt vaak banaal voor arts Wat patiënt bedoelt met duizeligheid is zeer variabel Draaiduizeligheid (vertigo) Ijlhoofdigheid Hypotensieve klachten

Nadere informatie

BPPV benigne paroxysmale positioneringsvertigo

BPPV benigne paroxysmale positioneringsvertigo BPPV benigne paroxysmale positioneringsvertigo INFORMATIE VOOR PATIËNTEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Het evenwichtsorgaan 4 2. Wat is BPPV? 5 3. Oorzaken BPPV 5 4. Hoe wordt de diagnose gesteld? 6 5. Soorten en

Nadere informatie

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BPPD inleiding theoretische achtergrond diagnose behandeling take home messages Definitie BPPD kortdurende

Nadere informatie

info voor patiënten Ziekte van Ménière

info voor patiënten Ziekte van Ménière info voor patiënten Ziekte van Ménière Inhoud 01 Inleiding 03 02 Het evenwichtsorgaan 03 03 Wat is de ziekte van Ménière? 04 04 Ontstaansmechanisme 04 05 Symptomen 05 06 Behandeling algemeen 06 07 Behandeling

Nadere informatie

Duizeligheid. Wat is duizeligheid? Hoe werkt het evenwichtssysteem?

Duizeligheid. Wat is duizeligheid? Hoe werkt het evenwichtssysteem? In deze brochure kunt u informatie lezen over duizeligheid en de klachten die daarbij horen. Het is niet mogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Heeft u, ondanks de

Nadere informatie

Acute vertigo: perifeer of centraal? Een duizelingwekkend verhaal

Acute vertigo: perifeer of centraal? Een duizelingwekkend verhaal Acute vertigo: perifeer of centraal? Een duizelingwekkend verhaal AZO 15 november 2017 Ilja Bot, neuroloog Maasziekenhuis Pantein Marjolein van Baal, huisarts en medisch adviseur HAP Gelders Rivierenland

Nadere informatie

Duizeligheid is dus de ervaring van een gevoel, dat op zichzelf - net zoals pijn - niet gemeten kan worden.

Duizeligheid is dus de ervaring van een gevoel, dat op zichzelf - net zoals pijn - niet gemeten kan worden. Duizeligheid In deze brochure vindt u informatie over duizeligheid en de klachten die daarbij horen. Het is niet mogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Heeft u, ondanks

Nadere informatie

Basisinfo. Oorzaken van vertigo

Basisinfo. Oorzaken van vertigo VERTIGO EBM-Guideline Basisinfo Goedaardige orthostatische vertigo, cervicale vertigo, orthostatische hypotensie en vestibulaire neuronitis moet worden herkend zonder uitgebreid verder onderzoek. Als de

Nadere informatie

Wat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd.

Wat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd. BPPD Wat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd. Hoe wordt BPPD ook wel genoemd? BPPD is een afkorting

Nadere informatie

Hans Driesman Fysiotherapeut Manueel therapeut, master

Hans Driesman Fysiotherapeut Manueel therapeut, master Hans Driesman Fysiotherapeut Manueel therapeut, master DUIZELIGHEID BPPD BPPD Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) wordt gedefinieerd als kortdurende draaiduizeligheid die wordt uitgelokt door

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid Wat is duizeligheid? Normaal gesproken krijgt ieder mens voortdurend informatie over de ruimte om zich heen en over de positie

Nadere informatie

Duizeligheid. Afdeling KNO

Duizeligheid. Afdeling KNO Duizeligheid Afdeling KNO . Duizeligheid Deze folder informeert u over evenwicht, oorzaken van duizeligheid en klachten die daarbij voor kunnen komen. Wat is duizeligheid? Iedereen krijgt voortdurend informatie

Nadere informatie

DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND

DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles

Nadere informatie

In de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid)

In de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid) In de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid) Jan van Dongen, huisarts Jacquelien Dros, huisarts Otto Maarsingh, huisarts-onderzoeker Karlijn Moormann, huisarts Disclosure belangen NHG sprekers

Nadere informatie

De duizelige patiënt.

De duizelige patiënt. De duizelige patiënt. Maarten Kretzschmar MPA DvdF 24 november 2017 Duizeligheid Het gevoel dat relatie tot de ruimtelijke omgeving verstoord is, het ondergaan van bewegingspatronen die er in werkelijkheid

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7.

Inhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7. Duizeligheid KNO Inhoudsopgave Duizeligheid 4 Wat is duizeligheid? 4 Verschijnselen van duizeligheid 5 Oorzaken van duizeligheid 6 Onderzoek 7 Behandeling 9 Slotwoord 10 3 Duizeligheid Deze brochure heeft

Nadere informatie

vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp

vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp disclaimer geen duizeligheidsexpert geen belangenverstrengeling oorzaken duizeligheid vestibulair centraal cardiovasculair intoxicatie metabool BPPD neuritis

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Mark Vongehr Fysiotherapeut Manueeltherapeut Wat is BPPD? Benigne paroxysmale positieduizeligheid Goedaardig. Aanvalsgewijs optredend. Geprovoceerd door bepaalde

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Neuritis vestibularis.

Kinderneurologie.eu. Neuritis vestibularis. Neuritis vestibularis Wat is neuritis vestibularis? Neuritis vestibularis is een aandoening waarbij de evenwichtszenuw ontstoken raakt en kinderen of volwassen last krijgen van duizeligheidsklachten, misselijkheid

Nadere informatie

ZIEKTE VAN MÉNIÈRE Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND

ZIEKTE VAN MÉNIÈRE Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND ZIEKTE VAN MÉNIÈRE Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding In deze folder vindt u informatie over de ziekte van Ménière. Bij de ziekte van Ménière heeft u last van een combinatie van

Nadere informatie

BPPV. Benigne Paroxismale PositioneringsVertigo

BPPV. Benigne Paroxismale PositioneringsVertigo BPPV Benigne Paroxismale PositioneringsVertigo BPPV Benigne Paroxismale PositioneringsVertigo Wat is BPPV? Het evenwichtsorgaan BPPV staat voor Benigne Paroxismale PositioneringsVertigo of anders geformuleerd

Nadere informatie

Duizeligheid. Havenziekenhuis

Duizeligheid. Havenziekenhuis Duizeligheid In deze folder leest u wat duizeligheid precies inhoudt. De oorzaken van duizeligheid worden beschreven. En u kunt lezen hoe duizeligheid in het ziekenhuis wordt onderzocht. Tenslotte wordt

Nadere informatie

Doel Preventie van duizeligheid en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen.

Doel Preventie van duizeligheid en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen. STAPPENPLAN DUIZELIGHEID IN DE EERSTE LIJN Doel Preventie van duizeligheid en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen. STAP 1: Screenen op duizeligheid in de eerste lijn. Hebt u de afgelopen maand

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid U bent mogelijk verwezen door uw huisarts in verband met duizeligheidklachten die aanvalsgewijs optreden en bewegingsafhankelijk zijn. Dit wordt Benigne Paroxysmale

Nadere informatie

Ménière, Ziekte van Ménière

Ménière, Ziekte van Ménière Ménière, Ziekte van Ménière Wat is de ziekte van Ménière? De ziekte van Ménière wordt gekenmerkt door een combinatie van drie klachten: aanvallen van draaiduizelingen; slechthorendheid; oorsuizen. Pas

Nadere informatie

Ziekte van Menière. Informatie voor patiënten

Ziekte van Menière. Informatie voor patiënten Ziekte van Menière Informatie voor patiënten Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw duizeligheids- en/of oorklachten een onderzoek door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u

Nadere informatie

Duizeligheid. Inleiding. Draaiduizeligheid

Duizeligheid. Inleiding. Draaiduizeligheid Duizeligheid Inleiding Duizeligheid is een vaak gehoorde klacht die vele verschillende betekenissen kan hebben. Het behoort tot de meest voorkomende klachten, niet alleen bij neurologische aandoeningen.

Nadere informatie

Positionele vertigo (draaiduizeligheid): canalo- of cupulolithiasis: BPPV

Positionele vertigo (draaiduizeligheid): canalo- of cupulolithiasis: BPPV Pagina 1 van 5 Neus-keel-oorziekten - Hoofd- Halschirurgie Dr.Carl Van Laer - Dr. Jorn Potvin www.nkokleinbrabant.be Positionele vertigo (draaiduizeligheid): canalo- of cupulolithiasis: BPPV Inleiding

Nadere informatie

Ziekte van Menière. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Ziekte van Menière. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Ziekte van Menière U heeft van uw behandelend arts gehoord dat u de ziekte van Menière heeft. In deze folder vindt u informatie over de oorzaak, de diagnose en de behandeling van deze aandoening. Neem

Nadere informatie

Kinderen met hoofdpijn

Kinderen met hoofdpijn Kinderen met hoofdpijn 01-12-2016 M. Flohil, kinderneuroloog Inleiding Hoofdpijn bij kinderen is gek Prevalentie 53% Classificatie conform ICHD-3 (2013) Primair versus secundair Angst voor hersentumor

Nadere informatie

Evenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur

Evenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur Olaf Michel dienst KNO, UZB omichel@uzbrussel.be. Evenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur 2 titel Fracturen van de laterale schedelbasis longitudinale fractuur dwarse of transversale

Nadere informatie

Ziekte van Ménière. Wat zijn de klachten? Iemand met de ziekte van Ménière heeft de volgende klachten:

Ziekte van Ménière. Wat zijn de klachten? Iemand met de ziekte van Ménière heeft de volgende klachten: Ziekte van Ménière Deze folder gaat over de ziekte van Ménière. De ziekte van Ménière is een combinatie van drie klachten. In deze folder worden de klachten beschreven. De onderzoeken worden uitgelegd.

Nadere informatie

De ziekte van Meniérè. Afdeling KNO

De ziekte van Meniérè. Afdeling KNO De ziekte van Meniérè Afdeling KNO Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over de ziekte van Ménière. Als u recent voor deze aandoening bij de keel-, neus- en oorarts (kno-arts) bent geweest,

Nadere informatie

Valincidenten bij ouderen: Valt het mee?

Valincidenten bij ouderen: Valt het mee? Valincidenten bij ouderen: Valt het mee? Michiel Hijwegen, geriatrie fysiotherapeut TSz Huub Maas, geriater TSz Waarom zijn valincidenten relevant? Uiting van kwetsbaarheid/negatieve gezondheidsuitkomsten

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Vertigo INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Vertigo wordt ook wel draaiduizeligheid genoemd. Benigne Paroxysmale PositieDuizeligheid is de meest voorkomende vorm van draaiduizeligheid. WAT IS HET? Benigne

Nadere informatie

Gentamicine therapie

Gentamicine therapie Gentamicine therapie De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière kenmerkt zich door aanvallen van draaiduizeligheid in combinatie met oorsuizen, slechthorendheid en een vol gevoel in één oor. De ziekte

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Neurologie en Neurochirurgie Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is BPPD?... 3 Oorzaak... 3 Klachten... 4 Onderzoek... 5 Behandeling... 5 Manoeuvre van Epley...

Nadere informatie

VRAGEN over SYMPTOMEN

VRAGEN over SYMPTOMEN Vragen gesteld op de Menière-lotgenoten-contactdag op 15 maart 2008 in Zeist. Beantwoording, zo mogelijk na raadplegen van medische literatuur door de NVVS Commissie Menière. VRAGEN over SYMPTOMEN Is een

Nadere informatie

MEDICATIE EN VESTIBULAIRE REVALIDATIE. Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn

MEDICATIE EN VESTIBULAIRE REVALIDATIE. Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn MEDICATIE EN VESTIBULAIRE REVALIDATIE Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn Uitgangspunten therapie Er is géén pil tegen duizeligheid!! Keuze therapie hangt af van diagnose Therapiemogelijkheden

Nadere informatie

Screening Tool Cervicogene Duizeligheid

Screening Tool Cervicogene Duizeligheid Screening Tool Cervicogene Duizeligheid Cervicogene duizeligheid is één van de mogelijke soorten duizeligheid. Deze screening tool is bedoeld om de waarschijnlijkheid dat u terecht tot het besluit cervicogene

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD)

PATIËNTEN INFORMATIE BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Afdeling Neurologie PATIËNTEN INFORMATIE BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Bewegingsafhankelijke duizeligheid Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) kenmerkt zich door acute draaiduizeligheid

Nadere informatie

Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts.

Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts. Duizeligheid Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts. Wat is duizeligheid Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is

Nadere informatie

Wat is duizeligheid? KNO. alle aandacht

Wat is duizeligheid? KNO. alle aandacht Wat is duizeligheid? KNO alle aandacht Wat is duizeligheid? Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk het begrip duizeligheid te omschrijven. De meeste mensen klagen bij duizeligheid

Nadere informatie

De Epley manoeuvre. en benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD)

De Epley manoeuvre. en benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) De Epley manoeuvre en benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) 2 U heeft met uw arts gesproken over een behandeling voor uw duizeligheidklachten. De duizeligheidklachten waar u last van heeft, worden

Nadere informatie

Injectie in het middenoor bij ziekte van Menière

Injectie in het middenoor bij ziekte van Menière Injectie in het middenoor bij ziekte van Menière Voor de behandeling van aanvallen van draaiduizeligheid is bij u een injectie met dexamethason of gentamycine in het middenoor voorgesteld of uitgevoerd.

Nadere informatie

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Duizeligheid

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Duizeligheid Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Duizeligheid z Deze brochure geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten. 1 Wat is duizeligheid? Iedereen

Nadere informatie

Duizeligheid en Fysiotherapie

Duizeligheid en Fysiotherapie Duizeligheid en Fysiotherapie Karin van der Ven Annelies Keuning Hogeschool van Amsterdam, fysiotherapie Amsterdam, 2004 1 Voorwoord In het kader van onze beroepsopdracht hebben wij deze scriptie met veel

Nadere informatie

Positieduizeligheid. Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD)

Positieduizeligheid. Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) Positieduizeligheid Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) U heeft met uw arts gesproken over een behandeling voor uw duizeligheidsklachten. De duizeligheidsklachten waar u last van heeft, worden

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positieduizeligheid (BPPD)

Benigne Paroxysmale Positieduizeligheid (BPPD) Benigne Paroxysmale Positieduizeligheid Benigne paroxysmale positieduizeligheid kenmerkt zich door acute draaiduizeligheid die ontstaat bij bewegingen, bijvoorbeeld als men gaat liggen en/of vanuit liggende

Nadere informatie

De ziekte van Ménière

De ziekte van Ménière Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over de ziekte van Ménière. Als u recent voor deze aandoening bij de KNO-arts bent geweest, dan kunt u in deze brochure daar meer over lezen. Wat is de

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD)

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD) Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD) Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid. Benigne paroxysmale positie duizeligheid (BPPD) staat voor goedaardige aanvalsgewijze positie afhankelijke duizeligheid.

Nadere informatie

Keel-, neus- en oorheelkunde. Duizeligheid

Keel-, neus- en oorheelkunde. Duizeligheid Keel-, neus- en oorheelkunde Duizeligheid 1 Inleiding Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten. Wat is duizeligheid? In het algemeen wordt onder duizeligheid verstaan

Nadere informatie

Over misselijke patiënten, duizelige astronauten en gedesoriënteerde piloten. Prof dr Floris Wuyts

Over misselijke patiënten, duizelige astronauten en gedesoriënteerde piloten. Prof dr Floris Wuyts Over misselijke patiënten, duizelige astronauten en gedesoriënteerde piloten Prof dr Floris Wuyts Gewoon Hoogleraar Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, King s College London, Hoofd van het Antwerps

Nadere informatie

De ziekte van Ménière

De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière wordt gekenmerkt door een combinatie van drie klachten: aanvallen van draaiduizelingen slechthorendheid oorsuizen Pas als al deze symptomen allemaal aanwezig

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde De ziekte van Ménière

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde De ziekte van Ménière kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde De ziekte van Ménière Wat is de ziekte van Ménière? De ziekte van Ménière wordt gekenmerkt door een combinatie van drie klachten: aanvallen

Nadere informatie

Ziekte van Menière KNO

Ziekte van Menière KNO Ziekte van Menière KNO Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Wat is de ziekte van Ménière?... 4 3. Wat voor klachten heeft een patiënt met de ziekte van Ménière?... 5 Aanvallen van draaiduizelingen...5 Slechthorendheid...6

Nadere informatie

Trigeminusneuralgie Multidisciplinaire aanpak en behandeling

Trigeminusneuralgie Multidisciplinaire aanpak en behandeling Trigeminusneuralgie Multidisciplinaire aanpak en behandeling Dr Olivier Deryck Ter inleiding Incidentie 4-5/100000/jaar Middelbare tot oudere leeftijd (60-70 jaar, 90% ouder dan 40 jaar) zz adolescenten

Nadere informatie

Vallen als symptoom: een alarmteken?

Vallen als symptoom: een alarmteken? h.-hartziekenhuis vzw Vallen als symptoom: een alarmteken? Dr. C. Mertens geriater www.hhzhlier.be 1 Vallen als symptoom Val bij ouderen meer dan een traumatologisch probleem! www.hhzhlier.be Valevaluatie

Nadere informatie

huisartsennascholing 10 sept 2013

huisartsennascholing 10 sept 2013 huisartsennascholing 10 sept 2013 -polyneuropathie -restless legs syndrome Joost van Oostrom Afdeling Neurologie Rijnstate Programma (2x) WAAROM moeten we hier iets over weten WAT moeten we hierover weten

Nadere informatie

Positieafhankelijke draaiduizeligheid

Positieafhankelijke draaiduizeligheid Positieafhankelijke draaiduizeligheid Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD) Bij u is de diagnose Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD) gesteld door de Neuroloog of KNO-arts. In deze

Nadere informatie

Definitie Menière Groningen een rationele benadering van de ziekte van Menière

Definitie Menière Groningen een rationele benadering van de ziekte van Menière Samenvatting en conclusies Definitie Menière Groningen een rationele benadering van de ziekte van Menière 168 Inleiding Deze samenvatting is geschreven voor het brede publiek met de bedoeling u op een

Nadere informatie

Wat is duizeligheid? evenwichtsorgaan, dit heet Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD). Dit beeld kenmerkt zich door acute

Wat is duizeligheid? evenwichtsorgaan, dit heet Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD). Dit beeld kenmerkt zich door acute Wat is duizeligheid? Wat is duizeligheid? Iereen is wel eens duizelig geweest. Toch is moeilijk begrip duizeligheid te omschrijven. De meeste mensen klagen duizeligheid over draaierigheid, een licht gevoel

Nadere informatie

Duizeligheid door BPPD

Duizeligheid door BPPD Duizeligheid door BPPD Inleiding Recent heeft uw KNO-arts vastgesteld dat uw duizeligheid waarschijnlijk berust op Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD). Deze folder heeft tot doel u informatie

Nadere informatie

Werkstuk ANW Multiple Sclerose (MS)

Werkstuk ANW Multiple Sclerose (MS) Werkstuk ANW Multiple Sclerose (MS) Werkstuk door een scholier 2007 woorden 27 oktober 2006 6,6 33 keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave 1. Geschiedenis van MS 2. De diagnose 3. MS aanvallen 4. De verschillende

Nadere informatie

De Epley manoeuvre bij duizeligheidklachten

De Epley manoeuvre bij duizeligheidklachten De Epley manoeuvre bij duizeligheidklachten Afdeling Keel-, neus- en oorheelkunde U heeft met uw arts afgesproken dat u binnenkort een behandeling krijgt voor uw duizeligheidklachten. De duizeligheidklachten,

Nadere informatie

De patiënt met duizeligheid: een praktische aanpak

De patiënt met duizeligheid: een praktische aanpak N E U R O L O G I E De patiënt met duizeligheid: een praktische aanpak R.B. van Leeuwen, Tj.D. Bruintjes, W.I.M. Verhagen Bij de praktische benadering van de patiënt met de klacht duizeligheid dient de

Nadere informatie

APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001

APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001 APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 3 A 20,0709 5 44 64 001 LEVERTRANSPLANTATIE

Nadere informatie

Transient neurological attacks. Schoppen tegen een heilig huisje?

Transient neurological attacks. Schoppen tegen een heilig huisje? Transient neurological attacks Schoppen tegen een heilig huisje? Frank van Rooij 18 april 2019 Transient ischemic attack (TIA) Transient ischemic attack (TIA) Transient ischemic attack (TIA) TIA? TIA?

Nadere informatie

Draaiduizeligheid Door BPPV

Draaiduizeligheid Door BPPV Draaiduizeligheid Door BPPV Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De KNO-arts heeft met u besproken dat u last heeft van draaiduizeligheid door BPPV. In deze folder

Nadere informatie

Duizeligheid. Havenziekenhuis

Duizeligheid. Havenziekenhuis Duizeligheid In deze folder leest u wat duizeligheid precies inhoudt. De oorzaken van duizeligheid worden beschreven. En u kunt lezen hoe duizeligheid in het ziekenhuis wordt onderzocht. Tenslotte wordt

Nadere informatie

Meniere en TCM. Vaak gaat de ziekte vanzelf over na een aantal weken tot jaren., maar doofheid blijft

Meniere en TCM. Vaak gaat de ziekte vanzelf over na een aantal weken tot jaren., maar doofheid blijft Meniere is een ziekte waarbij er een ongecontroleerde druk ontstaat op de vloeistofcompartimenten van het slakkenhuis in interne oor, waarbij er door de druk een vlies scheurt waardoor er een vloeistof

Nadere informatie

De behandeling van duizeligheid (BPPD)

De behandeling van duizeligheid (BPPD) Keel-, Neus- en Oorheelkunde Patiënteninformatie De behandeling van duizeligheid (BPPD) U ontvangt deze informatie, omdat uw kno-arts heeft vastgesteld dat uw duizeligheid waarschijnlijk berust op benigne

Nadere informatie

De ziekte van Ménière

De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder geeft u informatie over de ziekte van Ménière. Wat is de ziekte van Ménière? Bij de ziekte van Ménière hoort een combinatie van drie klachten:

Nadere informatie

Duizeligheid door Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD)

Duizeligheid door Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD) Duizeligheid door Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD) Kortdurende bewegingsafhankelijke duizeligheid Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Waardoor ontstaat duizeligheid?

Nadere informatie

Toolkit Duizeligheid Doel Achtergrond Vertigo of draaiduizeligheid Presyncopaal gevoel Multisensorisch disequilibrium

Toolkit Duizeligheid Doel Achtergrond Vertigo of draaiduizeligheid Presyncopaal gevoel Multisensorisch disequilibrium Toolkit Duizeligheid Doel 1. Het geven van informatie over de mogelijke oorzaken, de gevolgen op het dagelijks leven, de diagnostiek en de behandeling van duizeligheid bij oudere patiënten. 2. Het verminderen

Nadere informatie

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde Algemeen Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten en behandeling. Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk

Nadere informatie

Adaptatie van een Duodecimrichtlijn De Ziekte van Menière: diagnostiek

Adaptatie van een Duodecimrichtlijn De Ziekte van Menière: diagnostiek Adaptatie van een Duodecimrichtlijn De Ziekte van Menière: diagnostiek Inne Donné, Universiteit Antwerpen Promotor: Prof. Dr. Nele Michels, Universiteit Antwerpen Master of Family Medicine Masterproef

Nadere informatie

Casus. 1. Verwerk de theoretische achtergrond 2. Zoek de testen op 3. Selecteer de relevante testen 4. (Oefen de relevante testen in)

Casus. 1. Verwerk de theoretische achtergrond 2. Zoek de testen op 3. Selecteer de relevante testen 4. (Oefen de relevante testen in) Casus 2 Casus Mevr. A 74 jaar bij opname VG: hyporeflexie rechter labyrinth (1999); 08/2007: meningeoom frontotemporaal rechts waarvoor tumorectomie: sindsdien balansproblemen + moeilijkere woordvinding

Nadere informatie

PDPH: overzicht en analyse van 9 maand registratie. Vrijdag 19 april 2013 Co-assistent: Astrid Barbé Promotor: Dr. Johan De Coster

PDPH: overzicht en analyse van 9 maand registratie. Vrijdag 19 april 2013 Co-assistent: Astrid Barbé Promotor: Dr. Johan De Coster PDPH: overzicht en analyse van 9 maand registratie Vrijdag 19 april 2013 Co-assistent: Astrid Barbé Promotor: Dr. Johan De Coster Definitie Pathogenese Kliniek PDPH: een overzicht Incidentie en risicofactoren

Nadere informatie

DUIZELIGHEID. Blok 1. Erasmus MC Afdeling Huisartsgeneeskunde Rotterdam

DUIZELIGHEID. Blok 1. Erasmus MC Afdeling Huisartsgeneeskunde Rotterdam DUIZELIGHEID Blok 1 2005 Erasmus MC Afdeling Huisartsgeneeskunde Rotterdam DUIZELIGHEID Blok 1 2005 Samensteller/ contactpersoon: Erik Frölke Erasmus MC Afdeling Huisartsgeneeskunde Dr. Molewaterplein

Nadere informatie

Uitval van één of twee evenwichtsorganen. Poli KNO

Uitval van één of twee evenwichtsorganen. Poli KNO 00 Uitval van één of twee evenwichtsorganen Poli KNO Bij u is geconstateerd dat één of beide evenwichtsorganen niet meer goed werken of dat u in aanmerking komt voor het uitschakelen van een evenwichtsorgaan.

Nadere informatie

Wijzigingen triage-criteria TriageWijzer, update 2014.

Wijzigingen triage-criteria TriageWijzer, update 2014. Wijzigingen triage-criteria TriageWijzer, update 2014. Alle ingangsklachten: Apathisch wordt: AVPU niet A; Vaatletsel wordt: Ischemie; Hoog letselrisico wordt: Hoog energetisch trauma Kleinere tekstcorrecties

Nadere informatie

Draaiduizeligheid Behandeling volgens de Epley manoeuvre. Poli KNO

Draaiduizeligheid Behandeling volgens de Epley manoeuvre. Poli KNO 00 Draaiduizeligheid Behandeling volgens de Epley manoeuvre Poli KNO Tekening van het oor U heeft met uw arts afgesproken dat u een behandeling krijgt voor uw duizeligheidklachten. De klachten waar u last

Nadere informatie

Zórg voor mensen met duizeligheid!

Zórg voor mensen met duizeligheid! Zórg voor mensen met duizeligheid! Bas de Cock KNO-arts Ziekenhuis Amstelland Disclosures (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Duizeligheid. Afdeling KNO

Duizeligheid. Afdeling KNO Duizeligheid Afdeling KNO Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Als u recent voor deze klacht bij een keel-, neus- en oorarts (kno-arts) bent

Nadere informatie

Epilepsie in cijfers.

Epilepsie in cijfers. Acute aanpak van een epileptische aanval. Dr. A. Meurs Neurologie Referentiecentrum voor Refractaire Epilepsie (RCRE) UZ Gent Epilepsie in cijfers. prevalentie in Vlaanderen: 5 / 1000 aantal patiënten

Nadere informatie

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Doelstellingen basisstage neurologie

Doelstellingen basisstage neurologie Doelstellingen basisstage neurologie Zoals voor elke basisstage wordt het accent gelegd op vaak voorkomende problemen en op urgente problemen waarbij het van belang is ze tijdig te herkennen. Het is de

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord. Over de auteurs. 1 Inleiding 1

Inhoud. Voorwoord. Over de auteurs. 1 Inleiding 1 Voorwoord Over de auteurs V XIII 1 Inleiding 1 2 Anamnese 3 2.1 Inleiding 3 2.2 Specifieke anamnese 3 2.3 Algemene anamnese 3 2.4 Ontwikkelingsanamnese 4 2.5 Voorgeschiedenis 4 2.6 Familieanamnese 5 3

Nadere informatie

Duizeligheid Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten

Duizeligheid Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten Duizeligheid Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten U bent bij de kno-arts geweest in verband met duizeligheid. Deze folder geeft u meer informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten.

Nadere informatie

Omgaan met evenwichtsstoornissen

Omgaan met evenwichtsstoornissen Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Leven met Multipele Sclerose uitgave 7 dr. Leo Visser. Visser is neuroloog in het St Elisabeth ziekenhuis te Tilburg en heeft als aandachtsgebied onder

Nadere informatie

boven grens boven APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede

boven grens boven APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede ngrens boven grens boven II grens I Beschrijving 001 1 L.... 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,9355 4 43 63 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 3 A 19,4 6 39 55 001 LEVERTRANSPLANTATIE

Nadere informatie

NHG-Standaard Duizeligheid (eerste herziening)

NHG-Standaard Duizeligheid (eerste herziening) Duizeligheid (eerste herziening) NHG-werkgroep Duizeligheid NHG-Standaard M75 Belangrijkste wijzigingen Het beleid bij spoedeisende klachten maakt deel uit van de herziene standaard. De diagnose vestibulaire

Nadere informatie