Wat is duizeligheid? evenwichtsorgaan, dit heet Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD). Dit beeld kenmerkt zich door acute

Transcriptie

1 Wat is duizeligheid? Wat is duizeligheid? Iereen is wel eens duizelig geweest. Toch is moeilijk begrip duizeligheid te omschrijven. De meeste mensen klagen duizeligheid over draaierigheid, een licht gevoel in hoofd, gevoel alsof wereld om hen heen draait of dat zijzelf rondtollen. Als u dit gevoel heeft, kunt u gesoriënteerd zijn en moeite hebben met bewaren uw evenwicht. Dit onaangename gevoel kan gepaard gaan met allerlei anre klachten zoals angst, transpireren, geeuwen, zuchten, misselijkheid en braken. Oorzaken duizeligheid Elke stoornis op een plaatsen in lichaam die een rol spelen bewaren evenwicht kan aanleiding geven tot duizeligheid. 1. Aandoeningen evenwichtsorganen in binnenoor. Vooral een acute aandoening één evenwichtsorgaan leidt tot heftige duizeligheid met misselijkheid en braken. De klachten kunnen enkele seconn tot weken duren. De meest beken oorzaken een stoornis evenwichtsorgaan zijn: Een ongeval met hoofdletsel (scheur door rotsbeen; hierin liggen binnenoor en evenwichtsorgaan). Ontstekingen (griep, midnoorontsteking). Ophoping kristallen in evenwichtsorgaan, dit heet Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD). Dit beeld kenmerkt zich door acute draaiduizeligheid die ontstaat bewegingen, voorbeeld als men gaat liggen en/of uit liggen houding overeind komt. De draaiduizeligheid is zeer heftig maar duurt kort, gewoonlijk minr dan 1 minuut. Soms gaat duizeligheid gepaard met een misselijk gevoel. De precieze oorzaak BPPD is nog onbekend. Men vermoedt dat rondzweven kristallen in binnenoorvloeistof door snelle positieveranring neerslaan op zintuigcellen evenwichtsorgaan. Dit leidt tot kortduren overprikkeling zintuigcellen en daarmee tot draaiduizeligheid. De behanling bestaat uit verrichten evenwichtsoefeningen volgens Epley en Brand/Daroff die hieronr in meer tail worn beschreven. Ziekte Ménière. Deze aandoening kenmerkt zich door een drietal symptomen: a)aanvallen draaiduizeligheid: vooral in beginstadium tren Ziekte Ménière plotselinge aanvallen draaiduizeligheid met valneiging op. Deze aanvallen gaan vaak gepaard met misselijkheid, braken, bleek zien en koud zweet. De aanvallen kunnen enkele uren aanhoun en wisselen

2 qua intensiteit. Het is niet te voorspellen wanneer er weer een aanval zal optren. b)slechthorendheid: na eerste aanval, soms ook later, ontstaat er (wisselend) gehoorverlies, meestal aan een oor. In regel begint gehoorverlies in lage tonen. Na verloop tijd kan ook horen hogere tonen minr worn. c)oorsuizen: vaak treedt er wisselend eenzijdig 'oorsuizen' op dat meestal ergst is tijns en vlak na een aanval duizeligheid. Het geluid kan ook meer brommend, dreunend of fluitend zijn. Veel patiënten hebben last een drukkkend of vol en verstopt gevoel in oor. Doorbloedingsstoornissen evenwichtsorganen. Een (zeldzame) goedaardige tumor welke op evenwichtszenuw drukt. 2. Aandoeningen gezichtsvermogen en oogspieren. Dit treedt voorbeeld op in gebruik nemen een (nieuwe) bril of oogspierverlammingen. 3. Het diepe gevoel kan gestoord raken aandoeningen zenuwstelsel in benen, voorbeeld suikerziekte. Een anre beken oorzaak is beschadiging nek, optrend autobotsingen (whiplash-trauma). 4. Duizeligheid ontstaat ook stoornissen regelcentra in hersenstam en kleine hersenen, voorbeeld: Doorbloedingsstoornissen, zoals hartritmestoornissen en veranringen in bloeddruk. Stofwisselingsstoornissen, zoals een laag bloedsuikergehalte een ontregeling suikerziekte. Vergiftigingen, vooral door alcohol of medicijngebruik. 5. Duizeligheid ten gevolge hyperventilatie of angststoornissen. Onrzoek Verreweg belangrijkste el onrzoek is uw eigen verhaal! Op grond daar kan vaak al vermoed worn wat oorzaak duizeligheid (geweest) is en welk onrzoek verricht zal moeten worn. Hiernaast zal ook nog gevraagd worn naar bestaan anre ziektes, terwijl ook medicijngebruik nauwkeurig bekend moet zijn! Het gevoel duizeligheid kan zelf niet gemeten worn, maar orgaansystemen die een drage leveren aan handhaven oriëntatie, houding en evenwicht kunnen wél nar onr loep genomen worn. Het meer algemene onrzoek, dat mogelijk al door huisarts is verricht, kan bestaan uit meten hartslag en bloeddruk, een algemeen bloedonrzoek, inspectie oren, beoorlen oogbewegingen, houding en evenwicht en meten gevoel en reflexen. Zonodig kan algemene onrzoek gevolgd worn door een meer specialistisch gehoor- en evenwichtsonrzoek (electronystagmografie, kortweg ENG) en in een minrheid gevallen door een scan (CT of MRI). Behanling Uw dokter is vooral geïnteresseerd in oorzaak uw

3 klachten om een zo goed mogelijke behanling te kunnen instellen: als men weet waar " fout" zit, dan is er misschien ook iets aan te doen. Voor klacht duizeligheid zelf bestaat er echter geen echt medicijn, wel kunnen verschijnselen soms onrdrukt worn met medicatie. Naast medicatie kunnen ook houdingsoefeningen worn voorgeschreven (zie ook hierna volgen beschrijving oefeningen volgens Epley of Brandt/Daroff), die tot doel hebben verstoor samenwerking tussen bei evenwichtsorganen te compenseren. Oefeningen Daroff duizeligheid volgens Brandt- Positie 1. U begint zittend op rand bed. Blijf voordat u begint even rustig zitten geduren 30 sec. Positie 2. Ga zit- naar zijligging op rechterzij. Belangrijk is dat u ze beweging snel (binnen twee seconn) uitvoert. Houdt hoofd een halve slag gedraaid. Doe voorbeeld net alsof u iemand aankijkt die ongeveer een meter boven uw bed staat. Houdt ze houding, met gedraai hoofd, 30 seconn aan. Positie 3. Ga na 30 seconn weer rechtop zitten geduren 30 seconn. Positie 4. Herhaal oefening als positie 2, ditmaal liggen op linkerzij. Hoe vaak moet u oefeningen doen U doet oefeningen twee weken lang, drie maal per dag. De cyclus positie 1 naar 4 en weer terug naar positie 1 neemt ongeveer twee minuten in beslag. Deze cyclus vijf maal herhalen. In meeste gevallen hebben oefeningen na 10 dagen effect. Tijd Oefening Duur Ochtend 10minuten Middag 10minuten Avond 10 minuten Beloop duizeligheid. Bij één op drie patiënten keert duizeligheid weer terug binnen eerste jaar na behanling. Binnen vijf jaar is dit zelfs geval 50%. Mocht duizeligheid weer terugkeren, herhaal oefeningen dan volgens bovenstaand schema. Belangrijk om te weten is dat verschijnselen in meeste gevallen op n duur zelf verdwijnen. De verschijnselen hebben neiging om plotseling op te komen en weer even plotseling te verdwijnen. Wanneer klachten niet verminren is raadzaam opnieuw contact op te nemen met uw huis- of KNO-arts.

4 Oefeningen duizeligheid volgens Epley BPPD De behanling door uw KNO-arts bestaat uit verplaatsen oorkristallen uit gevoelige el oor ( posterieure kanaal) naar een minr gevoelige locatie. Een manier om dit te doen is met behulp Epley manoeuvre. Bij ze metho worn vier opeenvolgen bewegingen met hoofd gemaakt waar iere beweging ongeveer 30 secon wordt aangehoun. rug laten liggen met hoofd iets gedraaid naar kant waar klachten hevigst optren (hoek 45º). U blijft ongeveer 30 tot 60 secon zo liggen, afhankelijk duizeligheid, gemeten aan hand observatie ogen. Vooral eerste tien seconn zult u zich waarschijnlijk duizelig voelen. Vervolgens zal uw KNO-arts uw hoofd anre kant opdraaien, en ze positie werom ongeveer 30 tot 60 secon aanhoun. U kunt zich nu weer duizelig voelen! De manoeuvre begint in zitten houding. De oefeningen zullen eerste keer alleen worn uitgevoerd onr begeleiding een KNO-arts. Dit voor zowel veiligheid (optren duizeligheid) alsook om bewegingen ogen te kunnen observeren. Desgewenst kunt u in overleg met KNO-arts ze oefeningen vervolgens ook thuis uitvoeren. Allereerst zal uw KNO-arts u op uw Hierna zal uw KNO-arts u op zelf zij draaien ( zij waar geen klachten aanwezig zijn). Uw hoofd wordt meebewogen totdat uw neus naar benen wijst (hoek 45º). Ook ze positie wordt weer 30 secon vastgehoun. Ook nu kan duizeligheid weer optren.

5 Tot slot wordt u weer teruggebracht tot zithouding. Het is heel normaal dat u nu korte tijd duizelig bent. Uw KNO-arts zal u hier onrsteunen. Laat hoofd een beetje hangen geduren ongeveer een minuut. Hierna kan hele procedure zo nodig nog een of meerre keren worn herhaald. Slotwoord Het is niet mogelijk om op ze voorlichtingspagina alle tails voor elke situatie te beschrijven. Het kan zijn dat u ondanks uitleg uw arts nog vragen heeft of dat u meer informatie wilt. Aarzel dan niet contact op te nemen met uw KNO-arts en om nare uitleg te vragen. Aan dat verzoek zal graag worn voldaan. Verr verwijzen wij u graag naar webpagina KNOvereniging: KNO\19\april 2010