Hands on 2014 Duizeligheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hands on 2014 Duizeligheid"

Transcriptie

1 Hands on 2014 Duizeligheid

2 Hoe blijven we in evenwicht (zoals een vliegtuig)?

3 Doelen: 1. Awareness creëren 2. Hoe blijven we in evenwicht? 3. Anamnese is key 3. Onderzoek zelf doen 4. Duizeligheid er is wat aan te doen 5. Take home messages

4 Awareness mensen met duizeligheid zoekt medische hulp - Klacht wordt soms onvoldoende serieus genomen - Gemiddeld 5-7 hulpverleners wordt bezocht per patiënt - Onvoldoende kennis onder hulpverleners (1 e en 2 e lijn) - Medische kosten per patiënt 5000 euro per jaar (totaal 0,5 miljard per jr) - Hoge verzuimcijfers (7% meer dan 2 weken verzuim) - Maatschappelijke kosten verzuim minimaal 2 miljoen - Grote impact op kwaliteit van leven

5 Anamnese - Is veruit het belangrijkst - De diagnose zit in het verhaal van de patiënt - Maak hier tijd voor - Werk met algoritmes - Vaak meerdere vormen van duizeligheid binnen 1 patiënt

6 Duizeligheid 1-malig Draaiduizeligheid Aanvallen Balansklachten Acuut progressief Zweverigheid Licht in hoofd Dronken gevoel (aanvallen/continu) (Bijna) flauwvallen Aanvallen Houdingsafhankelijk Zonder restklachten -Vestibulair incident -TIA Balansstoornis -Neuritis vestibularis -Labyrinthitis (gehoor ) -Unilaterale stamcva -AICA/PICA CVA Houdingsafhankelijk BPPD - Posterieur 90% - Horizontaal 8% - Anterieur 2% Niet Houdingsafhankelijk Met oorsymptomen -M Meniere (bastonen gehoor ) - Vestibulaire paroxysmieën (vaat-zenuw conflict) - Sup. kanaal dehiscentie Met hoofdpijn - Labyrinthfistel -Vestibulaire migraine (migraine in VG of Fam) Vasalva Osscillopsia Uit het hoofd - Bilaterale - Witte stof afwijkingen vestibulopathie - Psychofarmaca -Bilateraal stam CVA -Parkinson -Cerebellaire aandoeningen Alleen bij gaan/staan - Orthostase Uit de benen - Myelopathie - Polyneuropathie (DM, Med) Ademhalingsstoornis - OSAS - Astma/ COPD Limbisch syndroom - Angst -Chronische stress -Surmenage - Secundair aan vertigo (trauma) Herkenbaar aan: Supermarkt syndroom Chronisch hyperventileren (zuchten) Fonofobie/fotofobie Visual vertigo Piekergedrag Slaapstoornis Concentratieproblemen Wazig zien SOLK s Cardiaal - Aritmieën - Hartfalen - Aortastenose -Orthostase Zonder HP of oorsymptomen -Recurrente vestibulopathie Met eenzijdig gehoorverlies - Brughoekpathologie LET OP: vaak zijn er meerdere vormen van duizeligheid binnen 1 patiënt aanwezig

7 Onderzoek - Looppatroon gestoord? (vaak centrale oorzaak) - Otoscopie vanzelfsprekend, maar toont meestal niets! - Oogvolgbewegingen (centrale pathologie bij afwijkende verticale oogbewegingen) - Head Impulse test (uitval labyrinth uni/bilateraal?, correctiesaccade zichtbaar?) - Kiepproeven (BPPD), altijd doen bij houdingsafhankelijke vertigo!? - Posterieure kanaal BPPD (90%) >> Dix Hallpike met upbeat rotaire nystagmus met snelle slag naar aangedane oor. - Horizontale kanaal BPPD (8%) >> Supine Roll test (hoofd 30 gr flexie), horizontale nystagmus, intensiteit nystagmus bepaalt welke zijde - Anterieure kanaal BPPD (2%) >> indien bij Dix Hallpike een downbeat rotatoire nystagmus optreedt en snelle slag van geteste oor afgaat - Optioneel: Nijmeegse vragenlijst, HADS, pupilflutter

8 Behandeling - Voor M Meniere is er een goede behandeling Stap 1 Betahistine tot max 3 dd 48 mg, STAP 2 denk aan prismabril. STAP 3 Indien invaliderende aanvallen en conservatief beleid faalt denk aan mogelijkheid intra-tympanale gentamycine inspuiting via de Poli KNO - Neuritis vestibularis z.s.m. laten revalideren, indien mogelijk < 1 week (geen sedativa, emetica ja graag) - Duizeligheid bij ouderdom, polyfactorieel bepaald Motiveer tot (bewegen, bewegen, bewegen) - BPPD altijd behandelen! (Valrisico, angststoornis) - BPPD service Amstelland - Heb oog voor het limbisch/angstsyndroom, het komt vaker voor dan je denkt en bepaalt in grote mate de uitcome van duizeligheid

9

10 Take Home - Binnen 1 patiënt komen vaak meerdere vormen van duizeligheid voor - Acute uitval van het evenwichtsorgaan (uni- of bilateraal) verdient snelle revalidatie - Bij symptomen van een neuritis vestibularis en HVZ risico dient de neuroloog mee te kijken - Onbehandelde/onbegeleide acute duizeligheid wordt vaak chronisch en leidt tot hoge zorgkosten - Onderken het limbisch/angstsyndroom bij duizeligheid, het bepaalt de outcome in grote mate - Duizeligheid bij ouderdom gericht op bewegen, bewegen, bewegen - BPPD altijd behandelen! (Valrisico, angststoornis)

11 Tot slot - Patiënten kunnen binnen 2 weken op de poli KNO terecht voor diagnostiek en behandeling van duizeligheid - We hebben een service voor mensen met BPPD klachten. Vrijdagmiddag mogen patiënten op de poli KNO komen om een bevrijdingsmanoeuvre te krijgen - Via onze website kunnen mensen direct een vragenlijst invullen, zodat de arts voor poli bezoek inzicht heeft in aard en impact van duizeligheid - U wordt binnenkort geïnformeerd over 1-loketsstructuur voor verwijzing van patiënten met duizeligheid/balansstoornissen

Zórg voor mensen met duizeligheid!

Zórg voor mensen met duizeligheid! Zórg voor mensen met duizeligheid! Bas de Cock KNO-arts Ziekenhuis Amstelland Disclosures (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Dokter op dinsdag. Duizeligheid. Susanne Balter, KNO-arts

Dokter op dinsdag. Duizeligheid. Susanne Balter, KNO-arts Dokter op dinsdag Duizeligheid Susanne Balter, KNO-arts Dinsdag 23 juni 2015 Wat gaan we bespreken? Voorkomen duizeligheid Het evenwichtsorgaan Onderzoek bij de KNO arts Oorzaken van duizeligheid Behandeling

Nadere informatie

Acute vertigo: perifeer of centraal? Een duizelingwekkend verhaal

Acute vertigo: perifeer of centraal? Een duizelingwekkend verhaal Acute vertigo: perifeer of centraal? Een duizelingwekkend verhaal AZO 15 november 2017 Ilja Bot, neuroloog Maasziekenhuis Pantein Marjolein van Baal, huisarts en medisch adviseur HAP Gelders Rivierenland

Nadere informatie

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BPPD inleiding theoretische achtergrond diagnose behandeling take home messages Definitie BPPD kortdurende

Nadere informatie

De duizelige patiënt.

De duizelige patiënt. De duizelige patiënt. Maarten Kretzschmar MPA DvdF 24 november 2017 Duizeligheid Het gevoel dat relatie tot de ruimtelijke omgeving verstoord is, het ondergaan van bewegingspatronen die er in werkelijkheid

Nadere informatie

NKO gerelateerde Vertigo. Leen Vanlerberghe H. Hartziekenhuis Lier 15/06/2011

NKO gerelateerde Vertigo. Leen Vanlerberghe H. Hartziekenhuis Lier 15/06/2011 NKO gerelateerde Vertigo Leen Vanlerberghe NKO-arts H. Hartziekenhuis Lier 15/06/2011 DD Neurologische aandoeningen (MS, Parkinson, CVA) Cardiale problematiek / Vasculaire stoornissen Algemeen internistische

Nadere informatie

Anamnese bij de duizelige patiënt

Anamnese bij de duizelige patiënt Anamnese bij de duizelige patiënt 16 de Nascholingscursus Kliniek van Duizeligheid en Evenwichtsstoornissen RJ Stokroos Sickness is A matter of alarm. A matter of logic... Faxon NW: The hospital in contemporary

Nadere informatie

In de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid)

In de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid) In de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid) Jan van Dongen, huisarts Jacquelien Dros, huisarts Otto Maarsingh, huisarts-onderzoeker Karlijn Moormann, huisarts Disclosure belangen NHG sprekers

Nadere informatie

Wat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd.

Wat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd. BPPD Wat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd. Hoe wordt BPPD ook wel genoemd? BPPD is een afkorting

Nadere informatie

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn

BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn BPPD inleiding theoretische achtergrond diagnose behandeling take home messages Definitie BPPD kortdurende

Nadere informatie

Duizelingwekkend. Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden?

Duizelingwekkend. Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden? Duizelingwekkend Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden? Jik Nihom, neuroloog Diederick van Zuijlen, KNO arts Mirella Nijmeijer, huisarts Anja van Kempen, huisarts Leerdoelen Duizeligheid is niet

Nadere informatie

vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp

vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp disclaimer geen duizeligheidsexpert geen belangenverstrengeling oorzaken duizeligheid vestibulair centraal cardiovasculair intoxicatie metabool BPPD neuritis

Nadere informatie

Hans Driesman Fysiotherapeut Manueel therapeut, master

Hans Driesman Fysiotherapeut Manueel therapeut, master Hans Driesman Fysiotherapeut Manueel therapeut, master DUIZELIGHEID BPPD BPPD Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) wordt gedefinieerd als kortdurende draaiduizeligheid die wordt uitgelokt door

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Neuritis vestibularis.

Kinderneurologie.eu. Neuritis vestibularis. Neuritis vestibularis Wat is neuritis vestibularis? Neuritis vestibularis is een aandoening waarbij de evenwichtszenuw ontstoken raakt en kinderen of volwassen last krijgen van duizeligheidsklachten, misselijkheid

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Mark Vongehr Fysiotherapeut Manueeltherapeut Wat is BPPD? Benigne paroxysmale positieduizeligheid Goedaardig. Aanvalsgewijs optredend. Geprovoceerd door bepaalde

Nadere informatie

Workshop vertigo. Christian Desloovere

Workshop vertigo. Christian Desloovere Workshop vertigo Christian Desloovere Oorzaken duizeligheid Perifeer vestibulair Neurologisch Cardiovasculair Metabool Psychogeen Cervicogeen Oculair Anamnese duizeligheid Beschrijving duizeligheid Echte

Nadere informatie

Duizeligheid. angstbeladen voor patiënt vaak banaal voor arts

Duizeligheid. angstbeladen voor patiënt vaak banaal voor arts Duizeligheid 27/1000 patienten/jaar angstbeladen voor patiënt vaak banaal voor arts Wat patiënt bedoelt met duizeligheid is zeer variabel Draaiduizeligheid (vertigo) Ijlhoofdigheid Hypotensieve klachten

Nadere informatie

Duizeligheid is dus de ervaring van een gevoel, dat op zichzelf - net zoals pijn - niet gemeten kan worden.

Duizeligheid is dus de ervaring van een gevoel, dat op zichzelf - net zoals pijn - niet gemeten kan worden. Duizeligheid In deze brochure vindt u informatie over duizeligheid en de klachten die daarbij horen. Het is niet mogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Heeft u, ondanks

Nadere informatie

Duizeligheid. Wat is duizeligheid? Hoe werkt het evenwichtssysteem?

Duizeligheid. Wat is duizeligheid? Hoe werkt het evenwichtssysteem? In deze brochure kunt u informatie lezen over duizeligheid en de klachten die daarbij horen. Het is niet mogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Heeft u, ondanks de

Nadere informatie

info voor patiënten Ziekte van Ménière

info voor patiënten Ziekte van Ménière info voor patiënten Ziekte van Ménière Inhoud 01 Inleiding 03 02 Het evenwichtsorgaan 03 03 Wat is de ziekte van Ménière? 04 04 Ontstaansmechanisme 04 05 Symptomen 05 06 Behandeling algemeen 06 07 Behandeling

Nadere informatie

BPPV komt eerder zelden voor

BPPV komt eerder zelden voor BPPV komt eerder zelden voor Dr.Hélène Valcke NKO Vertigo: tips en valkuilen Een overwegend % vertigo patiënten met positie gebonden vertigo krijgen de diagnose BPPV zonder investigatie. Echter elke vestibulaire

Nadere informatie

Ziekte van Menière. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Ziekte van Menière. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Ziekte van Menière U heeft van uw behandelend arts gehoord dat u de ziekte van Menière heeft. In deze folder vindt u informatie over de oorzaak, de diagnose en de behandeling van deze aandoening. Neem

Nadere informatie

BPPV benigne paroxysmale positioneringsvertigo

BPPV benigne paroxysmale positioneringsvertigo BPPV benigne paroxysmale positioneringsvertigo INFORMATIE VOOR PATIËNTEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Het evenwichtsorgaan 4 2. Wat is BPPV? 5 3. Oorzaken BPPV 5 4. Hoe wordt de diagnose gesteld? 6 5. Soorten en

Nadere informatie

De ziekte van Ménière

De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière Inleiding In deze folder kunt u meer lezen over de ziekte van Ménière. Wat is de ziekte van Ménière De ziekte van Ménière wordt gekenmerkt door een combinatie van drie klachten: Aanvallen

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid Wat is duizeligheid? Normaal gesproken krijgt ieder mens voortdurend informatie over de ruimte om zich heen en over de positie

Nadere informatie

DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND

DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles

Nadere informatie

ZIEKTE VAN MÉNIÈRE Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND

ZIEKTE VAN MÉNIÈRE Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND ZIEKTE VAN MÉNIÈRE Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding In deze folder vindt u informatie over de ziekte van Ménière. Bij de ziekte van Ménière heeft u last van een combinatie van

Nadere informatie

Ziekte van Menière. Informatie voor patiënten

Ziekte van Menière. Informatie voor patiënten Ziekte van Menière Informatie voor patiënten Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw duizeligheids- en/of oorklachten een onderzoek door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u

Nadere informatie

MEDICATIE EN VESTIBULAIRE REVALIDATIE. Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn

MEDICATIE EN VESTIBULAIRE REVALIDATIE. Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn MEDICATIE EN VESTIBULAIRE REVALIDATIE Tj.D. Bruintjes KNO-arts Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn Uitgangspunten therapie Er is géén pil tegen duizeligheid!! Keuze therapie hangt af van diagnose Therapiemogelijkheden

Nadere informatie

Gentamicine therapie

Gentamicine therapie Gentamicine therapie De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière kenmerkt zich door aanvallen van draaiduizeligheid in combinatie met oorsuizen, slechthorendheid en een vol gevoel in één oor. De ziekte

Nadere informatie

Keel-, neus- en oorheelkunde. Duizeligheid

Keel-, neus- en oorheelkunde. Duizeligheid Keel-, neus- en oorheelkunde Duizeligheid 1 Inleiding Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten. Wat is duizeligheid? In het algemeen wordt onder duizeligheid verstaan

Nadere informatie

De ziekte van Ménière

De ziekte van Ménière Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over de ziekte van Ménière. Als u recent voor deze aandoening bij de KNO-arts bent geweest, dan kunt u in deze brochure daar meer over lezen. Wat is de

Nadere informatie

De ziekte van Ménière

De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder geeft u informatie over de ziekte van Ménière. Wat is de ziekte van Ménière? Bij de ziekte van Ménière hoort een combinatie van drie klachten:

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde De ziekte van Ménière

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde De ziekte van Ménière kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde De ziekte van Ménière Wat is de ziekte van Ménière? De ziekte van Ménière wordt gekenmerkt door een combinatie van drie klachten: aanvallen

Nadere informatie

Injectie in het middenoor bij ziekte van Menière

Injectie in het middenoor bij ziekte van Menière Injectie in het middenoor bij ziekte van Menière Voor de behandeling van aanvallen van draaiduizeligheid is bij u een injectie met dexamethason of gentamycine in het middenoor voorgesteld of uitgevoerd.

Nadere informatie

De ziekte van Meniérè. Afdeling KNO

De ziekte van Meniérè. Afdeling KNO De ziekte van Meniérè Afdeling KNO Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over de ziekte van Ménière. Als u recent voor deze aandoening bij de keel-, neus- en oorarts (kno-arts) bent geweest,

Nadere informatie

Houdingsoefeningen. bij Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid. Polikliniek KNO Route 74

Houdingsoefeningen. bij Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid. Polikliniek KNO Route 74 00 Houdingsoefeningen bij Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid Polikliniek KNO Route 74 Tekening van het oor 1. hamer 9 trommelholtetrap 2. aambeeld 10. buis van Eustachius 3. stijgbeugel 11. ronde

Nadere informatie

Acuut Lumbosacraal Radiculair Syndroom

Acuut Lumbosacraal Radiculair Syndroom Neurologie Kies rechts op de pagina het onderwerp. Acuut Lumbosacraal Radiculair Syndroom Uitgangspunt Huisarts Patiënt NHG standaard M55 De diagnose acuut lumbosacraal radiculair syndroom wordt gesteld

Nadere informatie

Valincidenten bij ouderen: Valt het mee?

Valincidenten bij ouderen: Valt het mee? Valincidenten bij ouderen: Valt het mee? Michiel Hijwegen, geriatrie fysiotherapeut TSz Huub Maas, geriater TSz Waarom zijn valincidenten relevant? Uiting van kwetsbaarheid/negatieve gezondheidsuitkomsten

Nadere informatie

VRAGEN over SYMPTOMEN

VRAGEN over SYMPTOMEN Vragen gesteld op de Menière-lotgenoten-contactdag op 15 maart 2008 in Zeist. Beantwoording, zo mogelijk na raadplegen van medische literatuur door de NVVS Commissie Menière. VRAGEN over SYMPTOMEN Is een

Nadere informatie

De ziekte van Ménière

De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière De ziekte van Ménière wordt gekenmerkt door een combinatie van drie klachten: aanvallen van draaiduizelingen slechthorendheid oorsuizen Pas als al deze symptomen allemaal aanwezig

Nadere informatie

Draaiduizeligheid Behandeling volgens de Epley manoeuvre. Poli KNO

Draaiduizeligheid Behandeling volgens de Epley manoeuvre. Poli KNO 00 Draaiduizeligheid Behandeling volgens de Epley manoeuvre Poli KNO Tekening van het oor U heeft met uw arts afgesproken dat u een behandeling krijgt voor uw duizeligheidklachten. De klachten waar u last

Nadere informatie

BPPD OEFENINGEN BENIGNE PAROXISMALE POSITIE DUIZELIGHEID

BPPD OEFENINGEN BENIGNE PAROXISMALE POSITIE DUIZELIGHEID BPPD OEFENINGEN BENIGNE PAROXISMALE POSITIE DUIZELIGHEID Inhoudsopgave Wat is Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD)... 1 Oorzaken van de BPPD... 1 Hoe ga ik om met BPPD... 2 De behandeling van

Nadere informatie

Ziekte van Menière KNO

Ziekte van Menière KNO Ziekte van Menière KNO Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Wat is de ziekte van Ménière?... 4 3. Wat voor klachten heeft een patiënt met de ziekte van Ménière?... 5 Aanvallen van draaiduizelingen...5 Slechthorendheid...6

Nadere informatie

Duizeligheid. Inleiding. Draaiduizeligheid

Duizeligheid. Inleiding. Draaiduizeligheid Duizeligheid Inleiding Duizeligheid is een vaak gehoorde klacht die vele verschillende betekenissen kan hebben. Het behoort tot de meest voorkomende klachten, niet alleen bij neurologische aandoeningen.

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7.

Inhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7. Duizeligheid KNO Inhoudsopgave Duizeligheid 4 Wat is duizeligheid? 4 Verschijnselen van duizeligheid 5 Oorzaken van duizeligheid 6 Onderzoek 7 Behandeling 9 Slotwoord 10 3 Duizeligheid Deze brochure heeft

Nadere informatie

Uitval van één of twee evenwichtsorganen. Poli KNO

Uitval van één of twee evenwichtsorganen. Poli KNO 00 Uitval van één of twee evenwichtsorganen Poli KNO Bij u is geconstateerd dat één of beide evenwichtsorganen niet meer goed werken of dat u in aanmerking komt voor het uitschakelen van een evenwichtsorgaan.

Nadere informatie

Doel Preventie van duizeligheid en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen.

Doel Preventie van duizeligheid en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen. STAPPENPLAN DUIZELIGHEID IN DE EERSTE LIJN Doel Preventie van duizeligheid en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen. STAP 1: Screenen op duizeligheid in de eerste lijn. Hebt u de afgelopen maand

Nadere informatie

Duizeligheid. Afdeling KNO

Duizeligheid. Afdeling KNO Duizeligheid Afdeling KNO . Duizeligheid Deze folder informeert u over evenwicht, oorzaken van duizeligheid en klachten die daarbij voor kunnen komen. Wat is duizeligheid? Iedereen krijgt voortdurend informatie

Nadere informatie

Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts.

Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts. Duizeligheid Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts. Wat is duizeligheid Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is

Nadere informatie

Wat is duizeligheid? KNO. alle aandacht

Wat is duizeligheid? KNO. alle aandacht Wat is duizeligheid? KNO alle aandacht Wat is duizeligheid? Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk het begrip duizeligheid te omschrijven. De meeste mensen klagen bij duizeligheid

Nadere informatie

Vak. Ma.1.B.1 Samenvatting. Vaardigheidsonderwijs Week 6. Geneeskunde, JAAR 4

Vak. Ma.1.B.1 Samenvatting. Vaardigheidsonderwijs Week 6. Geneeskunde, JAAR 4 Vak Ma.1.B.1 Samenvatting Vaardigheidsonderwijs Week 6 Geneeskunde, JAAR 4 Vaardigheidsonderwijs VO 1 Hoofdpijn Hoofdpijn (HP) is een veel voorkomende klacht. 1/3 e van de populatie heeft wel eens ernstige

Nadere informatie

Casus. 1. Verwerk de theoretische achtergrond 2. Zoek de testen op 3. Selecteer de relevante testen 4. (Oefen de relevante testen in)

Casus. 1. Verwerk de theoretische achtergrond 2. Zoek de testen op 3. Selecteer de relevante testen 4. (Oefen de relevante testen in) Casus 2 Casus Mevr. A 74 jaar bij opname VG: hyporeflexie rechter labyrinth (1999); 08/2007: meningeoom frontotemporaal rechts waarvoor tumorectomie: sindsdien balansproblemen + moeilijkere woordvinding

Nadere informatie

Duizeligheid Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten

Duizeligheid Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten Duizeligheid Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten U bent bij de kno-arts geweest in verband met duizeligheid. Deze folder geeft u meer informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten.

Nadere informatie

Veel werkverzuim door duizeligheid

Veel werkverzuim door duizeligheid Landelijk kenniscentrum nodig Veel werkverzuim door duizeligheid Roeland B. van Leeuwen, neuroloog, Gelre ziekenhuizen Apeldoorn Tjasse D. Bruintjes, kno-arts, Gelre ziekenhuizen Apeldoorn Correspondentieadres:

Nadere informatie

Evenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur

Evenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur Olaf Michel dienst KNO, UZB omichel@uzbrussel.be. Evenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur 2 titel Fracturen van de laterale schedelbasis longitudinale fractuur dwarse of transversale

Nadere informatie

Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Ziekte van Ménière.

Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Ziekte van Ménière. Keel-, Neus- en Oorheelkunde Ziekte van Ménière www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KNO039 / Ziekte van Ménière / 03-01-2016 2 Ziekte van Ménière

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Vertigo INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Vertigo wordt ook wel draaiduizeligheid genoemd. Benigne Paroxysmale PositieDuizeligheid is de meest voorkomende vorm van draaiduizeligheid. WAT IS HET? Benigne

Nadere informatie

Duizeligheid. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Duizeligheid. Ziekenhuis Gelderse Vallei Duizeligheid Ziekenhuis Gelderse Vallei Het duizeligheidcentrum in Ede is een multidisciplinaire polikliniek waarin de KNO-arts, de neuroloog, de longartsen en de afdeling neurofysiologie samenwerken.

Nadere informatie

huisartsennascholing 10 sept 2013

huisartsennascholing 10 sept 2013 huisartsennascholing 10 sept 2013 -polyneuropathie -restless legs syndrome Joost van Oostrom Afdeling Neurologie Rijnstate Programma (2x) WAAROM moeten we hier iets over weten WAT moeten we hierover weten

Nadere informatie

Ménière, Ziekte van Ménière

Ménière, Ziekte van Ménière Ménière, Ziekte van Ménière Wat is de ziekte van Ménière? De ziekte van Ménière wordt gekenmerkt door een combinatie van drie klachten: aanvallen van draaiduizelingen; slechthorendheid; oorsuizen. Pas

Nadere informatie

Duizeligheid. Havenziekenhuis

Duizeligheid. Havenziekenhuis Duizeligheid In deze folder leest u wat duizeligheid precies inhoudt. De oorzaken van duizeligheid worden beschreven. En u kunt lezen hoe duizeligheid in het ziekenhuis wordt onderzocht. Tenslotte wordt

Nadere informatie

Wat is duizeligheid? evenwichtsorgaan, dit heet Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD). Dit beeld kenmerkt zich door acute

Wat is duizeligheid? evenwichtsorgaan, dit heet Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD). Dit beeld kenmerkt zich door acute Wat is duizeligheid? Wat is duizeligheid? Iereen is wel eens duizelig geweest. Toch is moeilijk begrip duizeligheid te omschrijven. De meeste mensen klagen duizeligheid over draaierigheid, een licht gevoel

Nadere informatie

Ziekte van Ménière. Wat zijn de klachten? Iemand met de ziekte van Ménière heeft de volgende klachten:

Ziekte van Ménière. Wat zijn de klachten? Iemand met de ziekte van Ménière heeft de volgende klachten: Ziekte van Ménière Deze folder gaat over de ziekte van Ménière. De ziekte van Ménière is een combinatie van drie klachten. In deze folder worden de klachten beschreven. De onderzoeken worden uitgelegd.

Nadere informatie

Positionele Vertigo na een duikongeval

Positionele Vertigo na een duikongeval Positionele Vertigo na een duikongeval Vrouw, 24 jaar, gekende atopie DPT Egypte: krachtig klaren met vertigo Komt op raadpleging 3 weken na voorval met aanslepende positionele vertigo in linker zijlig.

Nadere informatie

4 e Symposium Duizeligheid Behandeling van duizeligheid. Garderen, 29 maart 2012. De organisatie van dit symposium is mede mogelijk gemaakt door:

4 e Symposium Duizeligheid Behandeling van duizeligheid. Garderen, 29 maart 2012. De organisatie van dit symposium is mede mogelijk gemaakt door: 4 e Symposium Duizeligheid Behandeling van duizeligheid Garderen, 29 maart 2012 De organisatie van dit symposium is mede mogelijk gemaakt door: GlaxoSmithKline ALK-Abelló MediTop Medical Products B.V.

Nadere informatie

Positieafhankelijke draaiduizeligheid

Positieafhankelijke draaiduizeligheid Positieafhankelijke draaiduizeligheid Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD) Bij u is de diagnose Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD) gesteld door de Neuroloog of KNO-arts. In deze

Nadere informatie

Duizeligheid en Fysiotherapie

Duizeligheid en Fysiotherapie Duizeligheid en Fysiotherapie Karin van der Ven Annelies Keuning Hogeschool van Amsterdam, fysiotherapie Amsterdam, 2004 1 Voorwoord In het kader van onze beroepsopdracht hebben wij deze scriptie met veel

Nadere informatie

Verschijnselen van duizeligheid Oorzaken van duizeligheid

Verschijnselen van duizeligheid Oorzaken van duizeligheid Duizeligheid Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw duizeligheidklachten een onderzoek door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over wat de KNO-arts in het CWZ

Nadere informatie

Positieduizeligheid. Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD)

Positieduizeligheid. Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) Positieduizeligheid Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) U heeft met uw arts gesproken over een behandeling voor uw duizeligheidsklachten. De duizeligheidsklachten waar u last van heeft, worden

Nadere informatie

Duizeligheid. KNO-heelkunde. Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten

Duizeligheid. KNO-heelkunde. Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten KNO-heelkunde Duizeligheid Oorzaken en behandeling van duizeligheidsklachten U bent bij de kno-arts geweest in verband met duizeligheid. Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over duizeligheid

Nadere informatie

Oorzaken van duizeligheid Elke stoornis op één van de plaatsen in het hele systeem kan duizeligheid en/of evenwichtsklachten veroorzaken.

Oorzaken van duizeligheid Elke stoornis op één van de plaatsen in het hele systeem kan duizeligheid en/of evenwichtsklachten veroorzaken. Duizeligheid U bent bij de KNO-arts geweest in verband met duizeligheid. Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Wat is duizeligheid? Iedereen

Nadere informatie

De Epley manoeuvre. en benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD)

De Epley manoeuvre. en benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) De Epley manoeuvre en benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) 2 U heeft met uw arts gesproken over een behandeling voor uw duizeligheidklachten. De duizeligheidklachten waar u last van heeft, worden

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid U bent mogelijk verwezen door uw huisarts in verband met duizeligheidklachten die aanvalsgewijs optreden en bewegingsafhankelijk zijn. Dit wordt Benigne Paroxysmale

Nadere informatie

Screening Tool Cervicogene Duizeligheid

Screening Tool Cervicogene Duizeligheid Screening Tool Cervicogene Duizeligheid Cervicogene duizeligheid is één van de mogelijke soorten duizeligheid. Deze screening tool is bedoeld om de waarschijnlijkheid dat u terecht tot het besluit cervicogene

Nadere informatie

Wisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm

Wisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm Neurologische valkuilen 9 oktober 2014 Elly Pouwels Neuroloog Informatie bekend bij neuroloog via Man uit 1948, blanco huisarts Aanmelding als trombolyse Sinds 30 min ogen naar rechts, in de war/ afasie

Nadere informatie

Basisinfo. Oorzaken van vertigo

Basisinfo. Oorzaken van vertigo VERTIGO EBM-Guideline Basisinfo Goedaardige orthostatische vertigo, cervicale vertigo, orthostatische hypotensie en vestibulaire neuronitis moet worden herkend zonder uitgebreid verder onderzoek. Als de

Nadere informatie

Klinische les. Ouderen uit balans. Marjolein M. Eysink Smeets Roeland B. van Leeuwen Raymond van de Berg

Klinische les. Ouderen uit balans. Marjolein M. Eysink Smeets Roeland B. van Leeuwen Raymond van de Berg Klinische les Ouderen uit balans Het perifeer vestibulaire apparaat onder de loep Marjolein M. Eysink Smeets Roeland B. van Leeuwen Raymond van de Berg Samenvatting Balansproblemen bij ouderen zijn vaak

Nadere informatie

Incidentie ADC diagnoses Duizeligheid bij ouderen Duizeligheid / balansstoornis en Neurologie Paroxysmale vertigo en Neurologie Acute vestibulair synd

Incidentie ADC diagnoses Duizeligheid bij ouderen Duizeligheid / balansstoornis en Neurologie Paroxysmale vertigo en Neurologie Acute vestibulair synd Vertigo en neurologie Dr. R.B. van Leeuwen Neuroloog Gelre Ziekenhuizen Apeldoorn Incidentie ADC diagnoses Duizeligheid bij ouderen Duizeligheid / balansstoornis en Neurologie Paroxysmale vertigo en Neurologie

Nadere informatie

Duizeligheid. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Duizeligheid. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Duizeligheid U heeft last van duizeligheid. De meeste mensen klagen bij duizeligheid over draaierigheid, een licht gevoel in het hoofd, het gevoel alsof de wereld om hen heen draait of dat zijzelf rondtollen.

Nadere informatie

Declaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336

Declaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336 Declaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336 069499010 401,82 Lokale injectie van corticosteroiden (ontstekingsremmers)(met

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD)

PATIËNTEN INFORMATIE BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Afdeling Neurologie PATIËNTEN INFORMATIE BENIGNE PAROXYSMALE POSITIEDUIZELIGHEID (BPPD) Bewegingsafhankelijke duizeligheid Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) kenmerkt zich door acute draaiduizeligheid

Nadere informatie

Omgaan met evenwichtsstoornissen

Omgaan met evenwichtsstoornissen Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Leven met Multipele Sclerose uitgave 7 dr. Leo Visser. Visser is neuroloog in het St Elisabeth ziekenhuis te Tilburg en heeft als aandachtsgebied onder

Nadere informatie

Duizeligheid. Wat is duizeligheid? In deze folder vindt u informatie over duizeligheid, de bijbehorende klachten en oorzaken.

Duizeligheid. Wat is duizeligheid? In deze folder vindt u informatie over duizeligheid, de bijbehorende klachten en oorzaken. KNO Duizeligheid Duizeligheid In deze folder vindt u informatie over duizeligheid, de bijbehorende klachten en oorzaken. Wat is duizeligheid? Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk

Nadere informatie

Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) Draaiduizeligheid

Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) Draaiduizeligheid Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) Draaiduizeligheid Afdeling neurologie Uw neuroloog heeft vastgesteld dat uw duizeligheid waarschijnlijk berust op Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid

Nadere informatie

De Epley manoeuvre bij duizeligheidklachten

De Epley manoeuvre bij duizeligheidklachten De Epley manoeuvre bij duizeligheidklachten Afdeling Keel-, neus- en oorheelkunde U heeft met uw arts afgesproken dat u binnenkort een behandeling krijgt voor uw duizeligheidklachten. De duizeligheidklachten,

Nadere informatie

De patiënt met duizeligheid: een praktische aanpak

De patiënt met duizeligheid: een praktische aanpak N E U R O L O G I E De patiënt met duizeligheid: een praktische aanpak R.B. van Leeuwen, Tj.D. Bruintjes, W.I.M. Verhagen Bij de praktische benadering van de patiënt met de klacht duizeligheid dient de

Nadere informatie

Ketenzorg Arnhem. Vallen bij ouderen

Ketenzorg Arnhem. Vallen bij ouderen Vallen bij ouderen Casus Vrouw, 82 jaar Voorgeschiedenis: hypertensie Medicatie: 1 dd 12,5 mg hydrochloorthiazide Bericht CHRA: gevallen, wond behaarde hoofd is geplakt. Verder geen letsel. RR 140/70.

Nadere informatie

VALLEN (BIJ DEMENTIE)

VALLEN (BIJ DEMENTIE) VALLEN (BIJ DEMENTIE) 19-09-2012 Marije Nederlof, Physician Assistant Klinische Geriatrie Elkerliek Ziekenhuis Cirkel van leven 17 miljoen inwoners in NL 2,6 miljoen 65 plussers (1 op 6) jaar geslacht

Nadere informatie

Fixatienystagmus alleen bij het innemen nieuwe blikrichting, dooft weer uit na enkele seconden

Fixatienystagmus alleen bij het innemen nieuwe blikrichting, dooft weer uit na enkele seconden Enkele praktische richtlijnen bij het beoordelen van evenwichtsonderzoek. Herman Kingma, Afdeling KNO, MUMC Spontane nystagmus en nystagmusvoorkeur Een spontane horizontale nystagmus tot 7 /sec, al of

Nadere informatie

Goedaardige Positie Draaiduizeligheid, Benigne Paroxysmale Positie Nystagmus. of BPPD. Wat is BPPD

Goedaardige Positie Draaiduizeligheid, Benigne Paroxysmale Positie Nystagmus. of BPPD. Wat is BPPD Goedaardige Positie Draaiduizeligheid, Benigne Paroxysmale Positie Nystagmus of BPPD. Wat is BPPD Benigne betekent goedaardig/ongevaarlijk en paroxismale staat voor in aanvallen optredend. Indien bij u

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid

Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid Neurologie en Neurochirurgie Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is BPPD?... 3 Oorzaak... 3 Klachten... 4 Onderzoek... 5 Behandeling... 5 Manoeuvre van Epley...

Nadere informatie

NHG-Standaard Duizeligheid (eerste herziening)

NHG-Standaard Duizeligheid (eerste herziening) Duizeligheid (eerste herziening) NHG-werkgroep Duizeligheid NHG-Standaard M75 Belangrijkste wijzigingen Het beleid bij spoedeisende klachten maakt deel uit van de herziene standaard. De diagnose vestibulaire

Nadere informatie

Benigne Paroxysmale Positieduizeligheid (BPPD)

Benigne Paroxysmale Positieduizeligheid (BPPD) Benigne Paroxysmale Positieduizeligheid Benigne paroxysmale positieduizeligheid kenmerkt zich door acute draaiduizeligheid die ontstaat bij bewegingen, bijvoorbeeld als men gaat liggen en/of vanuit liggende

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) rkz.nl Patiënteninformatie Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) rkz.nl Waar heeft u last van? Vaak heeft u draaiduizeligheid (of ervaart u een draaisensatie) die ontstaat na het maken van een specifieke

Nadere informatie

Voorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma

Voorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma Voorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma Veel praktijken weten het expertteam te vinden wanneer zij specialistische vragen hebben met betrekking tot de behandeling van een patiënt met Diabetes

Nadere informatie

INTERLINE NEUROLOGIE 2012

INTERLINE NEUROLOGIE 2012 INTERLINE NEUROLOGIE 2012 mei 2012 Inleiding Dit is het 41 e Zwolse Interlineprogramma, en het tweede Interline programma Neurologie. Het eerste uit 1998 ging alleen over Hoofdpijn en was het allereerste

Nadere informatie

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde Algemeen Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten en behandeling. Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk

Nadere informatie

Kinderen met hoofdpijn

Kinderen met hoofdpijn Kinderen met hoofdpijn 01-12-2016 M. Flohil, kinderneuroloog Inleiding Hoofdpijn bij kinderen is gek Prevalentie 53% Classificatie conform ICHD-3 (2013) Primair versus secundair Angst voor hersentumor

Nadere informatie

Samenvatting. Duizeligheid bij ouderen in de huisartsenpraktijk: een diagnostische uitdaging

Samenvatting. Duizeligheid bij ouderen in de huisartsenpraktijk: een diagnostische uitdaging Duizeligheid bij ouderen in de huisartsenpraktijk: een diagnostische uitdaging 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 208 Duizeligheid bij ouderen in de huisartsenpraktijk:

Nadere informatie