Toeristische Trendrapportage

Transcriptie

1 KENNISCENTRUM KUSTTOERISME Toeristische Trendrapportage Zeeland in cijfers

2 2

3 KENNISCENTRUM KUSTTOERISME Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012 Opdrachtgever: Uitgevoerd door: Provincie Zeeland Kenniscentrum Kusttoerisme p/a HZ University of Applied Sciences Telefoon: Uitgave: juni 2012 Bij het samenstellen van deze rapportage is de grootste zorgvuldigheid betracht, Kenniscentrum Kusttoerisme is echter niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van de aangeboden informatie. Vormgeving: Fotografie: Anda van Riet, Promotie Zeeland Delta Thijs Tuurenhout Pascal Spijkers Cor Oudesluijs Diverse foto's via de DNA-Beeldbank op 3

4 Inhoud Inleiding...5 Toeristische cijfers samengevat Trends en ontwikkelingen Toeristisch aanbod Zeeland Ontwikkeling van de vakantiemarkt Ontwikkeling internationaal toerisme Ontwikkeling inkomend toerisme Ontwikkeling Nederlandse vakantiemarkt Ontwikkeling vakanties van Nederlanders in het buitenland Vakanties in eigen land Zeeland op de vakantiemarkt Nederlandse gasten in Zeeland RECRON innovatiecampagne Buitenlandse gasten in Zeeland Binnenlands toerisme per verblijfsvorm Vakantiewoningen Toeristisch kamperen Hotels Vaste gasten Binnenlands toerisme per regio Attractiebezoek Werkgelegenheid...46 Literatuurlijst...49 Meer weten?...50 Bijlage 1. Landelijke R&T standaard Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

5 Inleiding Kenniscentrum Kusttoerisme houdt zich bezig met het verzamelen en analyseren van cijfers en gegevens over de toeristisch-recreatieve sector, om deze te vertalen in kennis die bruikbaar is voor de sector. De voorliggende trendrapportage is opgesteld in opdracht van en gefinancierd door Provincie Zeeland. De Provincie wil hiermee bijdragen aan de toegankelijkheid van kennis en gegevens voor partijen die zich in Zeeland bezighouden met toerisme en recreatie. Deze rapportage is de tiende in een reeks en hierdoor kan de ontwikkeling van toerisme naar Zeeland door de jaren heen in beeld worden gebracht. Vanaf het begin is ervoor gekozen zoveel mogelijk gebruik te maken van landelijke onderzoeksbronnen. Hierdoor is het mogelijk Zeeland systematisch te vergelijken met andere provincies en het landelijk gemiddelde. Deze aanpak is in 2009 vastgelegd in de landelijke R&T standaard, ontwikkeld in opdracht van de werkgroep recreatie & toerisme van het Interprovinciaal Overleg (IPO). Ook andere provincies zullen nu op basis van dezelfde gegevens rapporteren over toerisme en vrijetijdsbesteding. Voorliggend rapport biedt u informatie over het Zeeuwse aanbod van verblijfsaccommodaties, de vakanties van Nederlanders en buitenlandse gasten in Zeeland en de Zeeuwse toeristischrecreatieve werkgelegenheid. De gegevens en analyses worden daar waar mogelijk per sector en per regio gepresenteerd. Ook is er een selectie uit de relevante trends en ontwikkelingen die spelen in de sector opgenomen. Wij wensen u veel leesplezier en hopen dat deze Trendrapportage een instrument zal zijn om te komen tot een goede en onderbouwde invulling van uw toeristisch-recreatieve beleid of strategie. De afgelopen drie jaar hebben wij in opdracht van VEERO, Vereniging voor Eigenaren en Exploitanten van Recreatie Ondernemingen van Goeree-Overflakkee & Brouwersdam voor de regio Goeree-Overflakkee een trendrapport samengesteld. VEERO wil Goeree-Overflakkee graag vergelijken met de verschillende regio s van Zeeland om een beeld te krijgen van ontwikkelingen in de toeristische en recreatieve sector op Goeree-Overflakkee ten opzichte van de Zeeuwse ontwikkelingen. Dit jaar hebben wij er voor gekozen om de regio Goeree-Overflakkee mee te nemen in de Jaarlijkse Zeeuwse trendrapportage. Goeree-Overflakkee wordt als vanzelfsprekend niet meegenomen als percentage van Zeeland, maar daar waar mogelijk vergelijken we Goeree-Overflakkee met de Zeeuwse regio s. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012 5

6 Toeristische cijfers samengevat Binnenlandse vakantiemarkt Het aantal binnenlandse vakanties stabiliseerde het afgelopen jaar op 17,7 miljoen. Het toeristisch jaar 2011 kende een voorspoedige start. Laat vallende feestdagen en mooi voorjaarsweer zorgden voor veel extra binnenlandse vakanties, waarvan vooral de kampeer- en bungalowsector profiteerden. Het slechte zomerweer zorgde echter voor een terugval die vooral de kampeersector raakte. In 2011 nemen de vakanties en overnachtingen van Nederlanders in Zeeland af met respectievelijk 9% en 13%. Ook het Zeeuwse aandeel van vakanties en overnachtingen in Nederland nam af. Cijfers & feiten vakanties van Nederlanders per regio Regio Schouwen- Walcheren Bevelanden Zeeuws- Goeree Duiveland & Tholen Vlaanderen Overflakkee Vakanties (incl. vaste gasten) Overnachtingen (incl. vaste gasten) Gem. verblijfsduur 6,0 6,4 5,4 5,6 5,8 Bestedingen p.p.p.d Inkomend toerisme In 2011 bezochten bijna meer buitenlandse verblijfstoeristen ons land die zo n 160 miljoen euro besteedden. Daarmee is 2011 een recordjaar voor Nederland. Met 3% groei zit Nederland op het gemiddelde van West-Europa. Als er gekeken wordt naar de omringende landen, is er een gelijke trend met bijvoorbeeld België, het Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Alleen Duitsland doet het iets beter. Buitenlandse gasten in Zeeland Zeeland zag het inkomend toerisme in 2011 toenemen. Het aantal buitenlandse gasten in Zeeland steeg met 5% ten opzichte van het voorgaande jaar, het aantal overnachtingen steeg ook met 5%. Buitenlandse gasten kwamen dus vaker maar even lang naar Zeeland. Het marktaandeel van Zeeland binnen Nederland is gestegen, de Zeeuwse ontwikkelingen zijn dus iets beter dan de landelijke trend. Werkgelegenheid In 2011 waren er personen in Zeeland werkzaam in de toeristisch-recreatieve sector, 2% meer dan in De totale Zeeuwse werkgelegenheid nam in 2011 licht toe met 0,4% van personen in 2010 naar personen in In Zeeland heeft Toerisme & recreatie een aandeel van 8,5% in de totale werkgelegenheid. In Nederland is het aandeel van Toerisme & Recreatie 6,1%. 6 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

7 1. Trends en ontwikkelingen Het gedrag van de toerist wordt beïnvloed door verschillende omgevingsfactoren. De rol van toerisme en vrije tijd is in de loop der jaren sterk veranderd, onder invloed van sociale, culturele en economische trends en ontwikkelingen aan ten grondslag. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op enkele relevante consumententrends. Hiervoor is vooral gebruik gemaakt van de trendbriefings van Trendwatching.com. De genoemde trends zijn bedoelt als inspiratie voor nieuwe concepten en als denkrichting voor seizoen 2012! 1. Rode loper voor China Voor toerisme is China een belangrijke groeimarkt. Wereldwijd is te zien dat er steeds meer op deze doelgroep ingespeeld wordt. Chinezen worden steeds gastvrijer ontvangen en worden overspoeld met speciale diensten en producten. China wordt gezien als de redder voor in nood verkerende bedrijven en sectoren, deze bedrijven kijken nu hoopvol naar de Chinezen die hen (financieel) uit brand zouden moeten helpen. Niet verwonderlijk dus dat overal waar Chinese politici en zakenlui verschijnen, de rode loper wordt uitgerold. In 2012 zien we een vergelijkbaar beeld op het gebied van consumptie: over de hele wereld doen warenhuizen, vliegmaatschappijen, hotels, themaparken en musea, zelfs hele steden, hun uiterste best om Chinese gasten te overladen met speciale diensten en producten. Inwoners van China hebben in het eerste halfjaar van 2011 meer dan 30 miljoen buitenlandse reizen gemaakt, een toename van 20% ten opzichte van Ter vergelijk: Amerikaanse burgers maakten in totaal 37 miljoen buitenlandse reizen in heel 2010 (Bron: China Ministry of Public Security, juli 2011; Office of Travel and Tourism Industries, september 2011). En dat is nog maar het begin. De Wereld Toerisme Organisatie schat dat het totaal aantal internationale toeristen vanuit China oploopt tot 100 miljoen in Hilton Hotels Worldwide heeft een speciale dienst opgezet voor Chinese reizigers. Onder de naam "Hilton Huanying" (Welkom) biedt het programma, dat in 30 Hiltonhotels in de wereld beschikbaar is speciaal voor Chinese gasten. Het gaat hier om incheckfaciliteiten in de eigen taal, speciale Chinese voorzieningen op de kamers zoals Chinese thee, Chinese televisiekanalen en badslippers met Chinese karakters en een welkomstbrief in het Mandarijn. Ook het ontbijtbuffet biedt Chinese producten. In Londen heeft warenhuis Harrods Chinees-sprekende personeelsleden en speciale betalingsfaciliteiten. Ook het Parijse warenhuis Printemps gaat op de Chinese toer met zelfs een speciale ingang voor Chinese toeristengroepen, en winkelplattegronden met Chinese karakters. Australië heeft 30 miljoen dollar uitgetrokken om zichzelf binnen drie jaar in de schijnwerpers te zetten als luxe bestemming voor rijke Chinese toeristen. Het Australische bureau voor toerisme heeft al in verschillende Chinese steden campagne gevoerd en wil zijn marketinginspanningen uitbreiden tot meer dan 30 steden in Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012 7

8 2. App je gezond Vorig jaar speelde de Do It Yourself trend al een rol binnen toerisme. De toerist van tegenwoordig organiseert graag zelf en weet heel goed wat hij wil. In 2012 dringt de doe-het-zelfgedachte door tot het begrip gezondheid: Talloze apps en apparaten richten zich op consumenten die zeer actief met hun gezondheid bezig zijn: preventie, onderzoek, monitoring, verbetering en beheersing. In de App Store van Apple staan op dit moment zo'n 9000 mobiele 'health-apps' (inclusief zo'n 1500 voor cardiofitness, ruim 1300 voor diëten, meer dan 1000 voor stress en ontspanning en 650 specifiek voor vrouwen). Medio 2012 zal het aantal apps naar verwachting al zijn gestegen tot (Bron: MobiHealthNews, september 2011). In november 2011 kwam de Up van Jawbone op de markt, een polsbandje dat het beweeg-, eet- en slaappatroon van de drager registreert. Het apparaat is te synchroniseren via een iphone-app. Gebruikers kunnen via de app instellen dat het bandje gaat trillen als zij te lang inactief zijn geweest, maar zij kunnen ook met andere gebruikers wedstrijdjes doen en zelfs beloningen krijgen in het 'echte' leven door bepaalde opdrachten te volbrengen. Ook zijn er apps om gehoor te testen, bloeddruk te meten etc. Toeristische ondernemers kunnen op deze trend inspelen door deze apps actief in te zetten en speciale arrangementen aan te bieden waarbij gezonde voeding, beweging en bijvoorbeeld revalidatie of burn-out preventie een rol speelt. 3. Koopjes als statussymbool Voor consumenten is het profiteren van goede deals een manier van leven aan het worden, of zelfs een bron van status. Koopjesjagen is een vast onderdeel geworden van het dagelijkse leven van miljoenen consumenten en dus toeristen. Natuurlijk vinden bedrijven steeds weer nieuwe manieren om hun aanbiedingen onder de aandacht te brengen, maar de echte verandering schuilt in hoe de consument met deals en kortingen omgaat. Consumenten schamen zich niet meer voor het koopjesjagen, het is tegenwoordig volledig geaccepteerd. Sterker nog, het levert de nodige bewondering op van andere consumenten. Het gaat zelfs niet zozeer meer om het besparen van geld als wel om de uitdaging. Kortom: het is ook een statussymbool aan het worden. We noemen hier drie redenen waarom de koopjestrend in 2012 alleen nog maar verder zal groeien: MEER VOOR MINDER: Hoewel veel mensen in de ontwikkelde economieën op dit moment wat minder te besteden hebben, zoeken toeristen wél voortdurend naar meer ervaringen. HET MEDIUM IS DE MOTIVATIE: Consumenten die op zoek zijn naar een vakantie worden tegenwoordig voortdurend gewezen op goede deals en kortingen via nieuwe (en dus veel opwindendere en interessantere) technologieën. Denk ook aan sites als vakantieveilingen.nl. BESTE VAN HET BESTE: Omdat ze online of per mobiel niet alleen goede aanbiedingen kunnen vinden maar ook meteen reviews kunnen bekijken, weten consumenten zeker dat zij de beste prijs betalen voor het beste artikel of de beste dienst. Review sites gaan in toerisme een steeds prominentere rol vervullen. In september 2011 bood de National Louis University in Chicago, als eerste universiteit ter wereld, een opleiding aan via een dagelijkse-dealsite. Notikum is een real-time, locatie gebaseerde app waarmee inwoners van Singapore aanbiedingen en koopjes kunnen vinden in hun omgeving. De aanbiedingen zijn gerangschikt in de categorieën "winkelen", "eten" en "spelen". Het Braziliaanse Daitan (een tweedehandsautodealer) laat zijn klanten via de speciale webpagina "Faça sua Oferta" ("Doe uw bod") bieden op zijn auto's. Met zijn 'social commerce'-programma Link-Like-Love doet American Express zijn kaarthouders relevante aanbiedingen, die zijn afgeleid van hun profielen, 'likes' en interesses op Facebook. Al deze toepassingen zijn ook in toerisme goed uitvoerbaar. Het is aan de toeristische ondernemers om deze voorbeelden toe te passen binnen hun eigen aanbod. 8 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

9 4. Makkelijk meepraten Consumenten inschakelen voor verbetering van de bedrijfsvoering is niet nieuw, maar in 2012 zullen er steeds meer innovaties ontwikkeld worden die deze crowd sourcing mogelijk maakt op een zo klantvriendelijk mogelijke manier. Het kost de consument op deze manier weinig tot geen inspanning meer. De meeste mensen vinden het prettig de kans te krijgen om ergens aan bij te dragen, of een deel van een groter geheel te zijn. Maar de realiteit is dat de meeste consumenten - hoewel zij misschien wel willen bijdragen - dat vaak toch te ingewikkeld of te veel gedoe vinden. Reken daarom op meer IDLE sourcing initiatieven in 2012: producten en diensten die het veel makkelijker (of zelfs compleet moeiteloos) maken om ergens aan mee te doen. Zoals altijd is nieuwe (en zich snel verspreidende) technologie een van de fundamenten van deze trend. Een mooi voorbeeld is de aanwezigheid van smartphones, compleet met GPS en snelheidsmeters. Dit betekent dat consumenten zelf steeds makkelijker gegevens kunnen verspreiden over waar ze zijn en wat ze doen. In Boston is een app ontwikkeld die gebruik maakt van de sensoren in smartphones om gemeenteambtenaren informatie te geven over de toestand van de wegen in de stad. De app, die als proef is begonnen, gebruikt de versnellingsmeter en de GPS van de telefoons van automobilisten om te registreren wanneer en waar zij door een gat in de weg rijden. De app slaat die gegevens op en maakt automatisch een rapport op. Ook in het toerisme worden dergelijke apps al ingezet. Denk aan Foursquare, waar je tips over bijvoorbeeld horeca achter kan laten die mede-foursquare gebruikers vervolgens te zien krijgen als ze bij jou tip in de buurt zijn. TripAdvisor is hier ook een goed voorbeeld van. Via TripAdvisor is het mogelijk hotels, restaurants en activiteiten op te zoeken als je bijvoorbeeld in een onbekende omgeving op vakantie bent. Ondernemers zouden gebruik kunnen maken van deze apps om ook zichzelf meer bekendheid te geven. Ook Lays maakt gebruik van deze trend. Consumenten kunnen zelf een chipssmaak ontwikkelen. Vervolgens kiezen andere consumenten en een vakjury welke smaak er daadwerkelijk in productie genomen wordt. De winnaar krijgt een percentage van de omzet die Lays maakt naar aanleiding van de nieuwe chipssmaak. Op deze manier hoeft Lays zelf de smaken niet te ontwikkelen en zijn ze er zeker van dat er markt voor de nieuwe smaak is. 5. Touch screen wereld In 2012 zullen diverse mega-tech trends samenkomen: schermen zullen mobiel, goedkoop en altijd-aan zijn en ze vormen een naadloze verbinding met alles dat achter het scherm ligt (via het mobiele web en steeds meer via de 'cloud' die in 2012 eindelijk ingeburgerd zal raken). Consumenten zullen dus steeds minder interesse hebben in 'apparaten', en veel meer in 'schermen' en natuurlijk hetgeen waartoe de schermen toegang geven. Er zal geen schermmoeheid of -overbelasting optreden. Integendeel. De stroom van nieuwe SCREEN CULTURE blijft maar aanzwellen. Let in 2012 speciaal op de iphone5 en ipad3. Vooruitkijkend: wat te denken van de OmniTouch, een prototype van een draagbaar toestel dat via projectie ieder oppervlak in een touchscreen kan veranderen? Of de flexibele schermen van Samsung. Of Adidas en Intel, die een virtuele schoenenmuur hebben ontwikkeld, waarop klanten door zo'n 8000 verschillende schoenen kunnen browsen via een aanraakscherm. Inderdaad, SCREEN CULTURE is onontkoombaar! De Britse supermarktketen Sainsbury s biedt, samen met tv-zender Sky, zijn klanten de mogelijkheid om tijdens het winkelen naar sportwedstrijden te kijken op de ipad. Op het winkelwagentje, de Sky Go trolley, zit een beweegbare ipad-houder, compleet met speakers en geïntegreerde accu die via een zonnepaneeltje wordt opgeladen. Klanten kunnen gratis de Sky Go-app downloaden en op hun tablet installeren. >> Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012 9

10 De Zuid-Afrikaanse mobiele-telefonie aanbieder 8ta heeft zijn winkels voorzien van etalageruiten met aanraaktechnologie. De klanten kunnen zo dag en nacht door de catalogus bladeren. Door de technologie van One Digital Media (ook een Zuid- Afrikaans bedrijf) werken de ruiten bovendien ook als luidsprekers, zodat de voorbijgangers niet alleen de producten kunnen zien maar er ook nog informatie over kunnen horen. De winkel zelf zit stampvol aanraakschermen om de 8ta-producten te promoten. De Sichuan-restaurantketen Hao Di Lao werkt samen met de Chinese technologiefirma Huawei om in de vestigingen in Sjanghai and Beijing 'telepresence'-schermen te installeren. Klanten kunnen dan hun maaltijd 'delen' met familie en vrienden die op dat moment in een van de andere vestigingen zitten. Nu al kunnen klanten van Hao Di Lao hun eten bestellen via een ipad op hun tafel. 6. Menselijke merken Consumenten verwachten helemaal niet dat merken (of bedrijven) perfect zijn. sterker nog: consumenten houden juist van merken die een beetje menselijk zijn: kwetsbaar en briljant, of juist briljant vanwege hun kwetsbaarheid. Merken die eerlijk zijn over hun zwakke punten en die laten zien dat ze meelevend, ruimhartig, bescheiden, flexibel, volwassen en humoristisch zijn. Twee ontwikkelingen zijn belangrijk in deze merken-trend: Menselijke merken: Door een groeiende afkeer van het puur commerciële en de invloed van een steeds invloedrijkere online cultuur (met al haar openheid en directheid), laten consumenten karakterloze, saaie merken links liggen en kiezen zij voor merken die persoonlijkheid uitstralen. Transparantie triomf: Door de grote hoeveelheid recensies, beoordelingen, en andere ongecensureerde informatie die online vrijkomt, ontstaat een bijna volledige transparantie, wat betekent dat eventuele tekortkomingen van bedrijven hoe dan ook ontdekt en besproken zullen worden. De Amerikaanse fastfoodketen Domino's voerde in juli 2011 een reclamecampagne in New York. Op een enorm elektronisch billboard op Times Square streamde het bedrijf live de (positieve en negatieve) opmerkingen die klanten over Domino's op Twitter zetten. 10 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

11 2. Toeristisch aanbod Zeeland Toerisme bestaat uit vraag en aanbod; zonder inzicht in het aanwezige aanbod is het moeilijk om goed beleid te formuleren ten aanzien van de gewenste toeristische ontwikkeling. Afgelopen periode heeft Kenniscentrum Kusttoerisme, in samenwerking met Promotie Zeeland Delta, een aanbodanalyse opgesteld. Dit is een overzicht van alle toeristische bedrijven die zich bevinden in de provincie Zeeland. Zowel de contactgegevens als informatie over de capaciteit zijn verzameld. In dit hoofdstuk worden de resultaten gepresenteerd afkomstig uit de aanbodinventarisatie. Voorgaande jaren maakten we voor dit hoofdstuk enkel gebruik van cijfers van het CBS. Het CBS registreert het aantal toeristische accommodaties in Nederland. Inbegrepen zijn hotels, pensions en jeugdaccommodaties ( 5 slaapplaatsen), kampeerterreinen met toeristische verhuur, huisjescomplexen met toeristische verhuur en groepsaccommodaties (allen 20 slaapplaatsen). Bedrijven die meerdere accommodatievormen aanbieden, worden meerdere malen geteld. Vaste standplaatsen op campings, tweede woningen, jachthavens en overige accommodatievormen worden niet in de CBS-registratie meegenomen. Het is de enige gegevensbron, waarbij het accommodatieaanbod binnen Nederland kan worden vergeleken. De CBS-registratie is echter niet volledig. Daarom zijn wij in 2011 begonnen met het zelf inventariseren van accommodaties in Zeeland. In deze rapportage gebruiken wij zowel cijfers van het CBS als de eerste resultaten die wij kunnen delen uit onze eigen aanbodinventarisatie. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal slaapplaatsen in toeristische accommodaties per provincie vanuit het CBS. Slaapplaatsen in toeristische accommodaties in Nederland 2011 Bron: CBS Aantal slaapplaatsen in Zeeland Aandeel Zeeland in Nederland Hotels % Campings % Bungalowparken % Groepsaccommodaties % Totaal aanbod % Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

12 Voor onderstaande grafieken hebben we gebruik gemaakt van onze eigen aanbodinventarisatie. In onderstaande grafiek wordt het aantal accommodaties per regio weergegeven. De accommodaties, zoals deze vermeld staan in de aanbodinventarisatie, zijn verzameld in samenwerking met Promotie Zeeland Delta. Ook de gemeenten hebben gegevens aangeleverd om de aanbodanalyse zo volledig mogelijk te maken. Wij gebruiken in dit geval onze eigen aanbodinventarisatie omdat hier, in tegenstelling tot de cijfers van het CBS, vaste standplaatsen op campings, jachthavens en overige accommodatievormen wel zijn opgenomen. Als er gekeken wordt naar de resultaten heeft Walcheren het grootste aantal accommodaties van de provincie Zeeland. Gemeente Veere heeft hier een groot aandeel in. In totaal hebben wij in Zeeland bijna 1000 accommodatie bedrijven geteld. Aantal accommodaties per regio Walcheren heeft naast het grote aandeel accommodaties ook het meest aantal bedden van alle regio s in Zeeland. Bevelanden & Tholen beschikken over het minst aantal bedden. Dit is te verklaren door dat deze regio meer campingondernemers kent. Het aantal bedden komt voort uit de accommodaties hotel, bed & breakfast en pension. Vakantiewoningen en groepsaccommodaties zijn niet meegerekend. In totaal hebben wij in Zeeland ruim bedden geteld. Aantal bedden per regio 12 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

13 In onderstaande grafiek worden het aantal vaste ligplaatsen van de jachthavens weergegeven. Wat opvalt is dat de regio s Schouwen-Duiveland en Bevelanden & Tholen beschikken over het grootst aantal ligplaatsen. Wij hebben in totaal in Zeeland ruim ligplaatsen geteld. Aantal vaste ligplaatsen jachthavens per regio Ligplaatsen per gemeente Gemeente Aantal vaste ligplaatsen Borsele 61 Goes Hulst 150 Kapelle 487 Middelburg 700 Noord-Beveland Reimerswaal 360 Schouwen-Duiveland Sluis 580 Terneuzen 599 Tholen Veere 489 Vlissingen 100 We presenteren jaarlijks in juni de toeristische cijfers van het voorgaande jaar. Dit is laat om in te kunnen spelen op de trends en ontwikkelingen, voor u als ondernemer en voor ons als kennisinstituut. Met elkaar hebben we actuele cijfers nodig. Daarom heeft Kenniscentrum Kusttoerisme een Toeristische barometer ontwikkeld. Met deze instrumenten kunnen wij gedurende het jaar de vraagontwikkeling per branche per regio volgen. Met de Toeristische barometer kijken we eens per kwartaal terug naar de bezettingsgraad van verblijfsaccommodaties: feitelijke gegevens aangeleverd door ondernemers. In de toekomst willen we een Vakantie Thermometer gaan ontwikkelen. Deze Thermometer zal de drukte voorspellen tijdens feestdagen en vakantieperioden, op basis van de verwachtingen van ondernemers. Nu de aanbodinventarisatie gereed is wordt een start gemaakt met het opstellen van een panel ondernemers die ons regelmatig voorzien van gegevens over hun bedrijf (hier wordt gesproken over bezettingspercentages en het type gast): vier keer per jaar voor de Toeristische Barometer, zo n zes keer per jaar voor de Vakantie Thermometer. De vragenlijst omvat ongeveer vijf vragen en neemt slecht vijf minuten in beslag. Heeft u interesse en wilt u graag mee doen? Laat het ons dan weten via k.provoost@hz.nl of Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

14 3. Ontwikkeling van de vakantiemarkt 3.1 Ontwikkeling internationaal toerisme Wereldwijd is het toerisme in 2011 met 4,4% gestegen naar 980 miljoen internationale aankomsten. Het aantal internationale aankomsten in Europa steeg met 6%, waarbij er met name groei was voor Zuid- en Oost-Europa (beide +8%). In West- Europa, waartoe ook Nederland wordt gerekend door UNWTO, groeide het internationaal toerisme met 3%. Belangrijke verklaringen voor de groei van Europa: sterke groei vanuit BRIC-landen (geldt voor alle Europese landen) verschuiving van Arabische bestemmingsmarkten naar Zuid- Europese Voor 2012 verwacht UNWTO een groei van het internationaal toerisme met 3 à 4%. Europeanen gaan op vakantie bezuinigen Vorig jaar is 72% van alle Europeanen op reis geweest waarbij minstens één nacht elders is overnacht. Dat is vergelijkbaar met eerder onderzoek uit Ook dit jaar wil 73% van de Europeanen op vakantie. Dat betekent niet dat de crisis de Europeanen onberoerd laat. Een derde heeft als gevolg van de crisis zijn vakantieplannen aangepast. Meer Europeanen gaan dit jaar vanwege financiële redenen niet op vakantie. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de Europese Unie onder ruim respondenten in de 27 landen van de Unie en zeven andere Europese landen. Het onderzoek is begin januari 2012 uitgevoerd. Volgens de Europese commissaris voor industrie en ondernemerschap Antonio Tajani betekenen deze cijfers dat de toeristische sector ook in 2012 weer gaat groeien: "Dit bevestigt dat toerisme een belangrijke economische aanjager is voor het Europees economisch herstel. Bestemmingen In totaal blijft 89% van de Europese vakantiegangers binnen de Unie. De meeste respondenten (52%) willen in eigen land blijven, 37% gaat binnen de Europese Unie op vakantie en een kwart wil naar een land buiten de EU afreizen. De populairste vakantielanden van Europeanen zijn Spanje (10%), Italië (7%), Frankrijk (6%), Griekenland (4%), Duitsland (3%), Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk (3%). Vakantieduur De meeste Europese vakantiegangers (41%) willen tussen vier en dertien nachten van huis blijven. Iets meer dan een kwart (27%) wil een korte vakantie met één tot drie overnachtingen realiseren. Eenvijfde (19%) wil langer dan dertien dagen aaneengesloten op vakantie. Twaalf procent weet het nog niet. Meer informatie op: europa.eu - Attitudes of Europeans Towards Tourism 3.2 Inkomend toerisme naar Nederland Volgens het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) bezochten in 2011 zo n 11,3 miljoen internationale toeristen ons land. Dat is een stijging van ruim 3% vergeleken met het jaar daarvoor. Voor 2012 verwacht het NBTC een lichte stijging (+1%) van het inkomend toerisme. In 2011 bezochten bijna meer buitenlandse verblijfstoeristen ons land die zo n 160 miljoen euro besteedden. Daarmee is 2011 een recordjaar voor Nederland. Met 3% groei zit Nederland op het gemiddelde van West-Europa. Als er gekeken wordt naar de omringende landen, is er een gelijke trend met bijvoorbeeld België, het Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Alleen Duitsland doet het iets beter. De meeste groei vond plaats tijdens het eerste half jaar, toen het economisch relatief goed ging. Daarnaast heeft Nederland geprofiteerd van de groei van het aantal vliegverbindingen, zowel op Schiphol als op regionale luchthavens. Bovendien heeft het mooie voor- en najaarsweer een positieve invloed gehad op het inkomend toerisme vanuit de buurlanden. In 2011 was er, evenals voorgaande jaren, een toename van het aantal Belgen en Duitsers naar Nederland. Ook wisten meer Amerikanen de weg naar ons land te vinden. Verder kwam de grootste procentuele stijging uit de BRIC-landen. Uit landen waar de economische crisis het hardst heeft toegeslagen zoals Italië en Spanje, was er een daling van het aantal bezoekers. Ook bezochten minder Britten en Japanners ons land. 14 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

15 Jaar Aantal gasten Nederland Aantal overnachtingen Nederland Bron: CBS Onderstaande tabel toont het aantal buitenlandse gasten en hun overnachtingen per provincie. Provincie Aantal buitenlandse gasten Aantal overnachtingen 1 Noord-Holland Zuid-Holland Noord-Brabant Zeeland Limburg Utrecht Gelderland Friesland Overijssel Drenthe Groningen Flevoland Bron: CBS Herkomstlanden De belangrijkste herkomstlanden voor Nederland zijn zoals gewoonlijk Duitsland en Groot- Brittannië. Kijkend naar de periode blijkt België de belangrijkste groeimarkt te zijn, ondanks dat de groei stagneert. Intercontinentaal gezien komen de meeste gasten uit Noord- & Latijns-Amerika Duitsland Groot-Brittannië België Frankrijk Spanje Italië Overig Europa Noord- & Latijns-Amerika Azië Bron: CBS Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

16 Verwachting inkomend toerisme 2012 Het NBTC verwacht voor 2012 dat er zo n meer buitenlandse verblijfstoeristen ons land bezoeken, die zo n 60 miljoen besteden. Deze groei komt met name uit de buurlanden en de intercontinentale bestemmingen. Nederland profiteert ervan dat Duitsers en Belgen in economisch onzekere tijden dichter bij huis blijven. In de BRIClanden groeit de economie nog steeds fors en is er een groeiende middenklasse die internationaal gaat reizen. Daarnaast maakt de zwakke euro Europa en Nederland extra aantrekkelijk als reisbestemming. De voorspellingen voor Europa zijn wisselend en variëren van -1% tot +4%. De voorspelling voor Nederland is, mede door de economisch onzekere tijden en de sterke afhankelijkheid van de Europese herkomstlanden (80% van alle buitenlandse bezoekers komt uit Europa), gematigd positief met een groei van ruim 1%. Toch zijn er enkele kanttekeningen. De aantallen stijgen maar de bestedingen staan op onderdelen onder druk. Daarnaast ondervindt de bestemming Nederland grote en groeiende internationale concurrentie. Het is dus niet vanzelfsprekend dat Nederland profiteert van de groeiperspectieven van het mondiale reisverkeer. 3.3 Ontwikkeling Nederlandse vakantiemarkt In 2011 ging 81,9% van de Nederlandse bevolking minstens één keer op vakantie, in 2010 was dat nog 81,5%. De Nederlanders die in 2011 een vakantie ondernamen evenveel vakanties als in 2010: gemiddeld 2,8 keer per vakantieganger. In totaal werden er in ,3 miljoen vakanties ondernomen; dit is 0,5% meer dan in De populariteit van vakanties in het buitenland nam weer toe; 63,1% van de Nederlanders vierde ten minste één keer een vakantie over de grens. 52,7% van de Nederlanders ging minimaal één keer op vakantie in eigen land, iets minder dan in Ontwikkeling vakanties van Nederlanders in buitenland Vakanties van Nederlanders Vakanties van Nederlanders in het buitenland in 2010 in het buitenland in 2011 Participatie 62% 62% Aantal vakanties Aantal vakantieovernachtingen Totale bestedingen 12,2 miljard 12,4 miljard Meer Nederlanders gingen in 2011 op vakantie in het buitenland. In 2011 zijn in totaal zo n 18,6 miljoen buitenlandse vakanties door Nederlanders ondernomen; een stijging van vakanties ten opzichte van Het aantal buitenlandse vakanties van Nederlanders is in 2011 ten opzichte van 2010 met 0,7% gestegen. Ook het aantal overnachtingen nam toe, dit betekent dat de vakanties in het buitenland niet alleen vaker werden ondernomen, maar ook langer. Tevens namen de bestedingen tijdens vakanties in het buitenland toe. 16 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

17 Top-10 Buitenlandse bestemmingen Duitsland % 2. Frankrijk % 3. België % 4. Spanje % 5. Oostenrijk % 6. Italië % 7. Turkije % 8. Groot-Brittannië % 9. Griekenland % 10. Verenigde Staten % Tot en met 2006 was Frankrijk de meest bezochte vakantiebestemming door Nederlanders. Vanaf 2007 heeft Duitsland de eerste plaats van Frankrijk overgenomen. Spanje noteerde de grootste procentuele stijging ten opzichte van De Verenigde staten laat de grootste percentuele daling zien van -15% ten opzichte van Het aantal vakanties buiten Europa daalde van 2,9 miljoen in 2010 naar 2,7 miljoen in Vakanties per werelddeel 2011 Nederland /-0% Europa (excl. Nederland) % Noord-Amerika % Caribisch gebied % Latijns-Amerika % Afrika % Azië /-0% Oceanië % Antarctica Vakanties in eigen land Het aantal binnenlandse vakanties stabiliseerde het afgelopen jaar op 17,7 miljoen. Het toeristisch jaar 2011 kende een voorspoedige start. Laat vallende feestdagen en mooi voorjaarsweer zorgden voor veel extra binnenlandse vakanties, waarvan vooral de kampeer- en bungalowsector profiteerden. Het slechte zomerweer zorgde echter voor een terugval die vooral de kampeersector raakte. Jaar Aantal vakanties Aantal overnachtingen Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

18 De volgende tabel toont het aantal vakanties en overnachtingen per provincie. Gelderland is als vanouds de populairste binnenlandse bestemming. Zeeland staat met het aantal vakanties op de 8e plek en met het aantal overnachtingen op de 7e plek. Het aantal vakanties in Zeeland is 9% gedaald ten opzichte van 2010, het aantal overnachtingen daalde met 13%. De + of in de meest rechtse kolommen geeft aan of het aantal vakanties/overnachtingen per provincie gestegen of gedaald zijn ten opzichte van vorig jaar. Provincie Aantal vakanties Provincie Aantal overnachtingen 1 Gelderland Gelderland Limburg Limburg Noord-Brabant Noord-Brabant Drenthe Drenthe Noord-Holland Noord-Holland Overijssel Overijssel Zuid-Holland Zeeland Zeeland Friesland Friesland Zuid-Holland Flevoland Utrecht Groningen Utrecht Flevoland Groningen Plannen 2012 Uit onderzoek van NBTC-NIPO Research naar de vakantie-intenties van Nederlanders voor 2012 blijkt dat het percentage Nederlanders dat in 2012 op vakantie wil gelijk is aan Het aantal keer dat Nederlanders op vakantie willen staat wel onder druk. Voor 2012 verwacht NBTC-NIPO Research een stabilisatie van het aantal binnenlandse vakanties en een lichte daling van het aantal buitenlandse. Eigen land kan wellicht wat profiteren van het feit dat Nederlanders wat dichterbij blijven. Tegelijkertijd is Nederland sterk afhankelijk van korte (veelal extra) vakanties en juist daarop zal met name beknibbeld worden. 18 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

19 4. Zeeland op de vakantiemarkt 4.1 Nederlandse gasten in Zeeland 2010 was het beste vakantiejaar van Zeeland van de afgelopen jaren. Nederlanders vierden bijna 1,3 vakanties in Zeeland en dit is het hoogste aantal vakanties sinds In 2011 nemen de vakanties en overnachtingen van Nederlanders in Zeeland af met respectievelijk 9% en 13%. Ook het Zeeuwse aandeel van vakanties en overnachtingen in Nederland nam af. Ontwikkeling binnenlands toerisme in Zeeland Aantal vakanties Aantal vakantieovernachtingen Zeeland Aandeel Zeeland in NL Zeeland Aandeel Zeeland in NL ,6% ,3% ,0% ,5% ,7% ,0% ,7% ,5% ,5% ,4% ,6% ,0% ,5% ,4% ,8% ,5% ,5% ,9% ,8% ,4% ,2% ,3% Van de vakanties die Nederlanders in Zeeland doorbrachten, waren vakanties van vaste gasten. De overige ruim 1 miljoen vakanties werden door Nederlandse toeristen ondernomen. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

20 Ontwikkeling aantal overnachtingen per accommodatievorm in Zeeland Evenals in voorgaande jaren is het toeristisch kamperen het populairste vakantieverblijf voor Nederlandse vakantiegangers in Zeeland. Maar liefst 32% van alle overnachtingen van Nederlanders in Zeeland wordt doorgebracht op een toeristische kampeerplaats, 2,5 miljoen nachten. Steeg het aantal overnachtingen op een toeristische kampeerplaats in Zeeland de afgelopen jaren tegen de nationale trend in (de algemene trend is dat het toeristisch kamperen afneemt), in 2011 het aantal overnachtingen ten opzichte van 2010 toch afgenomen. Na het toeristisch kamperen kiezen Nederlandse vakantiegangers het meest voor een verblijf in een vakantiewoning. Deze accommodatievorm is goed voor 31% van alle overnachtingen in Zeeland. Vaste gasten, gasten met een eigen accommodatie spelen een belangrijke rol in Zeeland. In 2011 is het aantal vakantieovernachtingen van vaste gasten gedaald. Het aantal overnachtingen is in de onderzoeksperiode nog nooit zo laag geweest. De vaste gast in Zeeland heeft de eigen accommodatie in 2011 ook minder vaak bezocht. Dit kan een gevolg zijn van het slechte weer in het hoogseizoen dat 2011 kende. Van alle toeristische overnachtingen in Zeeland wordt 5% doorgebracht in hotels, pensions en bed & breakfastaccommodaties. Na een stijging van het aantal overnachtingen in 2006, zien we in 2007 en 2008 weer een daling van het aantal overnachtingen in deze logiesvorm en in 2009 trekt het bezoek aan hotels, pensions en bed & breakfastaccommodaties weer een beetje aan en deze stijgende lijn is in 2010 weer doorgezet. In 2011 daalt het aantal vakanties en overnachtingen in hotels. De groep overige toeristische vakanties is goed voor 12% van alle toeristische overnachtingen. Binnen deze groep vallen de volgende accommodatievormen: groepsaccommodatie, riviercruise, zeil- of motorboot, trekkershut etc. Het aantal toeristische overnachtingen in deze groep kende een grote toename in 2008, een dip in 2009 en in 2010 weer een toename, die ook in 2011 doorgezet heeft. Vaste gasten zijn mensen met een eigen accommodatie op een vaste locatie, zoals een stacaravan, een seizoensplaats op een camping, een tweede woning of een boot op een vaste ligplaats. 20 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

21 Bestedingen van Nederlandse toeristen In Zeeland werd in miljoen besteed door Nederlandse toeristen (exclusief vaste gasten). Dit is 1,4% meer dan in De toename wordt niet veroorzaakt door de stijging van het aantal toeristische overnachtingen, dus wordt de toename veroorzaakt door hogere bestedingen per dag. Onderstaand diagram toont de gemiddelde bestedingen per persoon per vakantiedag. De bestedingen per vakantiedag hebben in de afgelopen tien jaar een licht fluctuerende beweging laten zien. In 2011 is de gemiddelde besteding per persoon per vakantiedag in Zeeland licht gestegen naar 29 ten opzichte van 28 in Gemiddelde bestedingen per persoon per dag Nederlandse vakantiegangers In 2011 besteedde de gemiddelde Nederlandse toerist, net als in Zeeland 29 per dag. Dit bedrag omvat alle uitgaven tijdens de vakantie, dus inclusief de kosten van hun accommodatie, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens een vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. Let wel: het bedrag is per persoon, dus de kosten van bijvoorbeeld de accommodatie worden verdeeld over het reisgezelschap. Met een gemiddelde besteding van 29 per toerist per dag hoort Zeeland in de middenmoot. In Friesland zijn de bestedingen per persoon per dag het hoogst, in Utrecht het laagst. De gemiddelde besteding in Zeeland wordt sterk beïnvloed door de accommodatiekeuze. Zeeland kent een hoog aandeel toeristisch kamperen, deze accommodatievorm genereert lagere bestedingen. Daarnaast overnacht men in Zeeland - in vergelijking tot de rest van Nederland - minder vaak in hotels. Terwijl hotelgasten de hoogste vakantiebesteding per dag hebben. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

22 4.2 RECRON Innovatie Campagne De RECRON InnovatieCampagne (RIC) begon in 2008 als het project Gastvrij Nederland. In dit project voerde RECRON samen met SmartAgent Company een grootschalig onderzoek uit naar de wensen en behoeften van de Nederlandse vakantieganger. Het onderzoek is gebaseerd op het psychografisch Brand Strategy Research model (BSR ) model. Het BSR -model kijkt voornamelijk naar de wensen en voorkeuren van vakantiegangers in plaats van naar leeftijd, inkomen, opleiding en andere demografische kenmerken. Vakantie draait immers steeds meer om emoties, gevoelens, interesses, ervaringen en uiteindelijk de unieke beleving die de gast mee naar huis neemt. Iedereen viert vakantie op haar of zijn eigen manier, maar uit het onderzoek bleek dat er overeenkomsten zijn die een vakantiebeleving kunnen typeren. Op deze wijze zijn er vijf belevingswerelden te onderscheiden. In 2010 kreeg het onderzoek een vervolg voor de dagrecreatie. Omdat er bij een dagje uit nog meer verschillende motieven kunnen worden onderscheiden, zijn hiervoor vijf belevingswerelden benoemd, zoals wordt weergegeven in onderstaande afbeelding. Om aan te kunnen duiden wat voor type mensen er in Nederland wonen, wat voor type mensen er in eigen land op vakantie gaan en wat voor type mensen er in Zeeland op vakantie gaan is onderstaande tabel opgenomen. Bevolking NL Vakanties in eigen land Vakanties in Zeeland Uitbundig Geel 22,8% 23,4% 23,5% Gezellig Lime 28,7% 29,6% 26,5% Rustig Groen 17,2% 15,5% 15,2% Ingetogen Aqua 14,6% 14,8% 15,9% Avontuurlijk paars 16,6% 16,6% 18,9% Opvallend is dat avontuurlijk paars bij de vakantiegangers in Zeeland beter vertegenwoordigd is dan bij de vakantiegangers in Nederland. De groep gezellig lime is in Zeeland kleiner dan gemiddeld in Nederland, maar is wel de grootste groep in Zeeland. Gevolgd door uitbundig geel. 22 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

23 Uitbundig geel Uitbundig geel is de spontane, gezellige en sociale groep. Het is de groep echte vakantiegangers. Een vakantie hoeft niet zo extreem te zijn, als het maar actief, sportief, gezellig en verrassend is. Contact met anderen - familie, vrienden, kennissen - is gewenst en leuk. Uitbundig geel zoekt campings en bungalowparken waar de voorzieningen goed zijn en waar genoeg te doen is voor iedereen. Uitbundig geel is een grote groep in Nederland! Gezellig lime Gezellig lime houdt net als geel ook van gezelligheid en sportiviteit, maar het mag allemaal een tikkeltje rustiger en het hoeft ook allemaal niet zo lang. Het gezin is belangrijk. Vakantie is voor de lime gasten lekker vrij zijn, genieten van rust en ontspanning, even weg van de dagelijkse verplichtingen en dan gezellig met het gezin iets leuks doen: fietsen, bbq-en, een spelletje spelen. Een bungalowpark of camping in Nederland geeft een echt vakantiegevoel, maar vaak moet de gezellig lime groep wel een beetje op de kosten letten. Rustig groen Vakantie is voor de rustig groene belevingswereld vooral een kwestie van lekker doen waar men zin in heeft, rust nemen in eigen omgeving, even niets aan het hoofd hebben. De consument uit de groene wereld heeft niet zulke bijzondere wensen. Het gewone en herkenbare is juist fijn, vertrouwd. Dan komt men lekker tot rust. In eigen land is genoeg moois te zien en te ontdekken, men hoeft er niet ver voor te reizen. Men kent de winkels die men tegenkomt en men kan gewoon de eigen taal spreken. Ingetogen aqua Vakantiegangers in het segment aqua kunnen als rustig en ruimdenkend worden getypeerd. In deze belevingswereld vinden we veel empty nesters, die weer tijd hebben voor hun eigen hobby's en interesses. Inspirerende maar rustige vakanties horen daar ook bij. In Nederland gaat men graag meerdere keren op pad, op een rustig moment naar de (kleinere) camping of bungalowpark met veel privacy. Cultuur en (rustige) sportieve mogelijkheden - wandelen, fietsen, nordic walking - worden gewaardeerd. Avontuurlijk paars Avontuurlijk paars is de wereld van mensen die graag iets nieuws willen beleven of ontdekken in hun vakantie. Gewoon is niet goed genoeg voor deze groep. Ze gaan op zoek naar een bijzondere ervaring. Dat mag een tikje wild zijn - een boomhut of een survivaltent - maar het bijzondere kan 'm ook zitten in het beleven van luxe en exclusiviteit. Avontuurlijk paars is meer met zichzelf bezig dan met de anderen. U trekt ze dus eerder met iets individueels dan met het 'groepsgebeuren'. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

24 4.3 Buitenlandse gasten in Zeeland Zeeland zag het inkomend toerisme in 2011 toenemen. Het aantal buitenlandse gasten in Zeeland steeg met 5% ten opzichte van het voorgaande jaar, het aantal overnachtingen steeg ook met 5%. Buitenlandse gasten kwamen dus vaker maar even lang naar Zeeland. Het marktaandeel van Zeeland binnen Nederland is gestegen, de Zeeuwse ontwikkelingen zijn dus iets beter dan de landelijke trend. Aantal gasten Aantal overnachtingen Zeeland Aandeel Zeeland in NL Zeeland Aandeel Zeeland in NL ,8% ,9% ,4% ,6% ,1% ,6% ,3% ,9% ,7% ,0% ,8% ,3% Bron: CBS Herkomstlanden Onderstaand overzicht toont dat Duitsland verreweg het belangrijkste herkomstland is voor Zeeland. Het aantal gasten uit dit buurland is in 2010 gestegen met 3% ten opzichte van België is in de afgelopen vijf jaar een belangrijke groeimarkt voor Zeeland. Na een kleine dip in 2008 steeg het aantal Belgische gasten in 2009 en 2010 verder door tot recordhoogten. Deze trend wordt in 2011 doorgezet met 16%. Opvallend is dat er tegenwoordig meer gasten uit Zwitserland naar Zeeland komen. Gasten uit: Duitsland België Groot-Brittannië Frankrijk Zwitserland Italië Noord- & Latijns-Amerika Bron: CBS Accommodatiekeuze 21% van de buitenlandse overnachtingen vindt plaats in een hotel. Vorig jaar was dit ongeveer het dubbele. Vakantiewoningen nemen dit jaar 42% van de overnachtingen voor hun rekening, dit is ten opzichte van vorig jaar gestegen. Overnachtingen op een camping hebben een aandeel van 36% en ook de overnachtingen in deze accommodatievorm zijn ten opzichte van vorig jaar gestegen. De groepsaccommodatie telt het kleinste aandeel vakantieovernachtingen. Buitenlandse overnachtingen naar accommodatiekeuze Bron: CBS 24 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012

25 Meer weten over buitenlandse gasten? In de themapublicatie Inkomend toerisme in Zeeland nemen we de buitenlandse toerist in Nederland en in Zeeland onder de loep: Wat zijn de achtergronden en het bezoekmotief van deze groep? Welk proces wordt doorlopen voordat men een reis naar Nederland boekt? Welk vervoermiddel wordt gebruikt? Welke activiteiten worden ondernomen? Hoeveel geld wordt besteed? En hoe wordt een bezoek aan Nederland en Zeeland gewaardeerd? Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/

26 5. Binnenlands toerisme per verblijfsvorm Vakantiecentra Vakantiecentra hebben als hoofdactiviteit het verstrekken van verblijfsaccommodaties voor een of meerdere overnachtingen. Het gaat hierbij om een recreatief verblijf. Tot de branche behoren campings, kampeerterreinen, bungalowparken, chaletparken, vakantiehuizen, groepsaccommodaties en combinaties van deze vormen. Enkele trends die van belang zijn binnen deze sector: Toenemende thematisering van parken en campings Belang internet en sociale media neemt toe (online zoeken, boeken, delen en beoordelen) Meer aandacht voor duurzaamheid Meerdere korte vakanties per jaar en vaker last minute Consument zoekt comfort, luxe voorzieningen, beleving en authenticiteit Integratie dag- en verblijfsrecreatie Afgelopen jaar is weer eens bewezen dat de verblijfsrecreatie sterk afhankelijk is van het weer. De natte zomer zal ook nog effect hebben op de boekingen voor komende zomer. Consumenten kiezen na zo n jaar vaker voor een zonnigere locatie buiten Nederland. Wellicht dat, door de achteruitgang van de koopkracht, de consument toch nog kiest voor een binnenlandse vakantie en de boekingen nog mee kunnen vallen. De koopkrachtdaling heeft echter ook effect op de kortere vakanties door het jaar heen, die minder frequent geboekt zullen worden. Naar verwachting zal de omzet van de verblijfsrecreatie in Nederland in 2012 een lichte daling laten zien. In de komende paragraven gaan we in op de cijfers. Daarbij maken we onderscheid tussen vakantiewoningen, toeristisch kamperen, hotels en vaste gasten. 5.1 Vakantiewoningen De groep vakantiewoningen omvat vakantiewoningen in een bungalowpark en de vakantiewoningen die niet in een park gelegen zijn. Volgens onze eigen aanbodinventarisatie heeft Zeeland ongeveer toeristisch verhuurde vakantiewoningen, hier verstaan wij ook appartementen en bungalows onder. Particulier verhuurde vakantiewoningen worden niet meegerekend. Ook vakantiewoningen in parken zijn niet meegerekend. Aantal toeristische vakanties in vakantiewoningen In 2011 werden toeristische vakanties in Zeeuwse vakantiewoningen doorgebracht, meer dan in het voorgaande jaar. De toename is te danken aan de stijging van het aantal lange bungalowvakanties (8 dagen of langer). Het aantal korte (2-7 dagen) bungalowvakanties liep in Zeeland wel terug. Ontwikkeling toeristische bungalowovernachtingen van Nederlanders Ontwikkeling in indexcijfers, basisjaar 2002 = Toeristische Trendrapportage Zeeland 2011/2012