BESLUIT. 2. Bij besluit van 7 november 2002 (hierna: het bestreden besluit) heeft de d-g NMa de klacht van Veeras afgewezen.

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer b440 Betreft zaak: Bezwaar Vereniging F.H.-Veeras Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit op het bezwaar tegen zijn besluit van 7 november 2002, kenmerk 3104/ 33.b105. I. Verloop van de procedure 1. Bij brief van 17 november 1999 heeft Vereniging F.H. Veeras 1 (hierna: Veeras) een klacht ingediend bij de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: d-g NMa). Deze brief is aangemerkt als klacht over vermeend misbruik van een economische machtspositie in de zin van artikel 24 Mw door CR Delta. 2. Bij besluit van 7 november 2002 (hierna: het bestreden besluit) heeft de d-g NMa de klacht van Veeras afgewezen. 3. Tegen het bestreden besluit heeft Veeras, bij brief van 2 december 2002, bezwaar gemaakt. Op 17 maart 2003 heeft ten kantore van de NMa een hoorzitting plaatsgevonden. Bij die gelegenheid heeft Veeras een mondelinge toelichting gegeven op haar bezwaarschrift. Ook heeft CR Delta als beklaagde partij haar zienswijze op de zaak gegeven. Van de hoorzitting is een verslag gemaakt dat aan betrokkenen is toegezonden. 1 Voorheen Vereniging F.H. - Veeslag genoemd. 1

2 II. Klacht, bestreden besluit en bezwaar 4. Veeras stelt in de klacht dat CR Delta misbruik maakt van een economische machtspositie door bij het berekenen van de zogenoemde netto-melkgeldindex (hierna: INET) 2 geen rekening te houden met de grootte, c.q. het gewicht van de koe. Hierdoor zouden de relatief kleine koeien van de bij Veeras aangesloten veehouders een lagere INET-waarde krijgen. Nu in het handelsverkeer koeien met hoge INET-waarden veel geld waard zouden zijn, begrijpt de d-g NMa de klacht als volgt dat de bij Veeras aangesloten veehouders in een nadeliger concurrentiepositie worden geplaatst ten opzichte van veehouders met relatief grote koeien. 5. In het bestreden besluit stelde de d-g NMa vast dat binnen de Nederlandse Veeverbeteringsorganisatie (hierna: NVO) wordt bepaald welke factoren worden meegenomen bij de berekening van de INET. Voorts stelde de d-g NMa vast dat CR Delta de berekeningsmethodiek van de INET alleen maar toepast. Nu CR Delta naar het oordeel van de d-g NMa niet vrij is te bepalen op welke wijze de INET wordt berekend maar deze uitsluitend toepast is er geen sprake van misbruik van economische machtspositie en heeft de d-g NMa de klacht van Veeras afgewezen. 6. Daarenboven wees de d-g NMa erop dat het niet zijn taak is om te beoordelen welke gegevens en op welke wijze deze gegevens betrokken moeten worden dan wel van belang zijn bij de bepaling van de berekeningsmethodiek van de INET. 7. Veeras voert in haar bezwaarschrift en ter hoorzitting kort en zakelijk weergegeven en voor zover relevant voor het te nemen besluit aan dat CR Delta feitelijk de keuze van de factoren voor de berekening van de INET bepaalt, omdat CR Delta binnen de NVO de dienst uitmaakt. Veeras blijft bij haar standpunt dat de INET louter voordelig uitwerkt voor fokkers van relatief grote koeien, zoals die van het stamboek van CR Delta (NRS Stamboek) en nadelig uitwerkt voor fokkers van relatief kleine koeien, zoals die van de leden van Veeras. Veeras stelt dat de concurrentiepositie van de fokkers van kleine koeien daardoor wordt gedwarsboomd. Het machtsmisbruik door CR Delta schuilt volgens Veeras in de vermeende mogelijkheid om de factoren voor de berekening voor de INET te bepalen. 2 De INET kan worden beschouwd als een niet-officiële fokwaarde die samenvat hoe de genetische aanleg is van een rund voor melk, vet en eiwit, uitgedrukt in euro's. 2

3 III. Beoordeling van het bezwaar 8. Veeras meent dat CR Delta misbruik maakt van een economische machtspositie. Op grond van artikel 24, eerste lid, Mw is het ondernemingen verboden misbruik te maken van een economische machtspositie. Onder een economische machtspositie wordt volgens artikel 1, sub i, Mw verstaan een positie van één of meer ondernemingen die hen in staat stelt de instandhouding van een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan te verhinderen door hen de mogelijkheid te geven zich in belangrijke mate onafhankelijk van hun concurrenten, hun leveranciers, hun afnemers of de eindgebruikers te gedragen. 9. Artikel 24, eerste lid, Mw omvat drie cumulatieve voorwaarden; er moet sprake zijn van een onderneming, een economische machtspositie en misbruik. Het verbod is uitsluitend van toepassing indien aan alle drie voorwaarden is voldaan. 10. Uit de besluitpraktijk van de d-g NMa 3 zoals bevestigd door de Rechtbank Rotterdam blijkt dat de d-g NMa niet verplicht is om op elk van de drie bovengenoemde elementen in elke zaak in te gaan. De Rechtbank Rotterdam oordeelde in Stichting Academie voor Kunstzinnige Vorming dat: Indien verweerder, zoals in het onderhavige geval, op voorhand vaststelt dat hoe dan ook niet wordt voldaan aan het element misbruik, hij niet gehouden is niettemin eerst het element onderneming en/of het element economische machtspositie te beoordelen. Beoordelen van andere elementen is slechts noodzakelijk, als is vastgesteld dat een reeds beoordeeld element van toepassing is. 4 Uit het navolgende zal blijken dat van de voorwaarde misbruik geen sprake is. Derhalve wordt in het midden gelaten of sprake is van een economische machtspositie. 11. Met betrekking tot de stellingname van Veeras dat CR Delta misbruik maakt van haar machtspositie door de INET-berekeningsmethode feitelijk te bepalen, omdat CR Delta de dienst zou uitmaken in de NVO, merkt de d-g NMa het volgende op. 12. Het NVO-bestuur bestaat uit zeven bestuursleden; drie bestuursleden zijn afkomstig van CR Delta, drie bestuursleden zijn vertegenwoordigers van andere rundveeverbeteringsorganisaties en er is een onafhankelijk voorzitter. Gelet op de feitelijke bestuurssamenstelling is de d-g NMa van oordeel dat CR Delta in het NVO-bestuur niet haar wil kan opleggen, nu het bestuur besluit bij volstrekte meerderheid van uitgebrachte 3 Besluit d-g NMa van 30 maart 2001, zaak 1437 (Monuta), rnr. 57; Besluit d-g NMa van 15 februari 1999, zaak 34 (Datacon), rnr Rechtbank Rotterdam van 25 februari 2002, MEDED 99/1488-SIMO (Stichting Academie voor Kunstzinnige Vorming). 3

4 stemmen. 5 Ook tijdens de hoorzitting heeft Veeras geen nadere feiten aangedragen waaruit anders zou moeten blijken, behalve dan dat CR Delta drie van de zeven bestuursledenfuncties kan vervullen. 13. Over de INET merkt de d-g NMa het volgende op, waarbij uitdrukkelijk zij vooropgesteld dat de d-g NMa zichzelf niet bevoegd dan wel gekwalificeerd acht om te oordelen over de relevantie van bijvoorbeeld het corrigeren van de factor gewicht bij het berekenen van de INET-waarde. 14. Tijdens de hoorzitting is gebleken dat de INET kan worden beschouwd als een niet-officiële en evenmin verplichte fokwaarde, die samenvat hoe de genetische aanleg is van een rund voor melk, vet en eiwit, uitgedrukt in euro's. De INET-formule is eind jaren zeventig in Nederland ontwikkeld en is sindsdien in verscheidene Europese landen overgenomen. De INET geeft in beginsel een indicatie van de verwachte prestaties van een nakomeling van een rund. 15. Anders dan Veeras is de d-g NMa van mening dat de INET de fokkers van kleine koeien niet beperkt in de mededinging ten opzichte van fokkers van grote koeien. Immers de INET is geen officiële of verplichte fokwaarde, wat betekent dat Veeras een eigen fokwaarde voor haar kleine koeien kan ontwikkelen, eventueel in samenwerking met andere fokkers van kleine koeien. Weliswaar kan dit een aanzienlijke investering met zich meebrengen, maar het lijkt op voorhand niet onmogelijk of onredelijk moeilijk. 6 Ook kan Veeras ruchtbaarheid geven aan het feit dat de grootte van een koe niet als paramater in de INET is opgenomen en wat naar haar oordeel de economische relevantie daarvan is. 16. Gezien het voorgaande is het bezwaar van Veeras ongegrond. 5 Statuten NVO van 21 april 1999, artikel Vgl. HvJEG van 26 november 1998, zaak C-7/97 (Bronner), Jur. 1998, I-7791, r.o

5 IV. Besluit De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit verklaart het bezwaar van F.H. Veeras tegen zijn besluit van 7 november 2002, kenmerk 3104/ 33.b105, ongegrond. Datum: 10 juli 2003 WG Drs. R.J.P. Jansen Wnd. directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de rechtbank Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam. 5