Boeken over Levend Leren

Transcriptie

1 Boeken over Levend Leren en anderen Over Levend Leren zijn de afgelopen jaren verschillende boeken verschenen. Deze brochure geeft een overzicht van de verschillende uitgaven van en zijn collega s.

2 Betekenisvolle integratie en anderen Dalton! Durf jij? en Dick de Haan Betekenisvolle integratie: de ontwikkeling van een competentielandschap voor opleiders in pedagogisch perspectief Utrecht, Faculteit Educatieve Opleiding/Hogeschool Utrecht Het boekje bevat de tekst van de openbare les van (inauguratie als lector). In deze openbare les worden enkele dominante paradigma s, die binnen de opleidingen gehanteerd worden, geschetst. De ideeën van het laatste paradigma worden aangevuld met het gedachtegoed van het sociaalconstructivisme en het postmodernisme. Vanuit dit kader worden de consequenties van deze ontwikkeling op het opleiden van leraren bekeken. De ontwikkeling van een competentielandschap voor opleiders van leraren wordt vanuit een ecologisch perspectief stap voor stap opgebouwd. Daarbij worden de invloeden van deellandschap op deze ontwikkeling, de integratie van deze deellandschappen en de kernaspecten van dat competentielandschap stuk voor stuk besproken. Tot slot worden de grote lijnen van zo n landschap in termen van het laatste paradigma geschilderd en niet de inhouden, want die worden door opleiders en studenten geselecteerd. Het eerste landelijke daltoncongres voor pabostudenten werd gehouden op 8 maart Een symbolische datum vanwege de 119 e verjaardag van Helen Parkhurst, de grondlegger van het daltononderwijs. Dankzij de enthousiaste medewerking van vele collega s uit het Nederlands daltonveld kon met deze studiedag de toon worden gezet voor wat een zinvolle traditie is geworden. De grote opkomst aan deelnemers maakte duidelijk dat er op het gebied van daltonstudie en -praktijk veel behoefte bestaat aan mogelijkheden voor uitwisseling van informatie en ervaringen. Impulsen voor studie en onderwijspraktijk. Vrijheid, zelfstandigheid en samenwerking. Van congres naar opleiding. Levend Leren Dalton! Doorgaan! en Dick de Haan Over opleidingsmethoden voor leraren en pedagogen die vertrouwen op intuïtief leren van kinderen. Met het boek Levend Leren wil het lectoraat Vernieuwende Opleidingsmethodiek en -didactiek een aanzet geven tot het opleiden van studenten als zelfverantwoordelijke, zelfinzichtelijke individuen, die geen trucjes uit het hoofd leren of verhaaltjes leren opzeggen, maar zich daadwerkelijk betrokken voelen en dat mogen uiten bij hun eigen leerproces en in het verlengde daarvan bij dat van hun toekomstige leerlingen. Studenten voorbereiden op en in staat stellen tot het geven van kindwaardig, zelfredzaam onderwijs, waarbij Levend Leren als één ononderbroken avontuur wordt gezien, een proces dat ook na de studie-periode doorgaat. In het boek komen een aantal aspecten van Levend Leren naar voren: Doorgaan met dalton is geschreven voor en vanuit de praktijk van de daltoncoördinator. Dat maakt het in de eerste plaats bestemd voor hen die in deze praktijk werkzaam zijn: de ervaren daltoncoördinatoren. Daarnaast is dit boek nadrukkelijk bedoeld voor nieuwe daltoncoördinatoren; leerkrachten van daltonscholen én daltonstudenten die zich nu of in de toekomst wellicht als daltoncoördinator zullen ontplooien. Ouders, onderwijsgevenden en bestuurders met interesse voor vernieuwingsonderwijs zullen in Doorgaan met dalton, naast veel achtergrondinformatie over facetten van het Nederlands daltononderwijs, ook mogelijke aanknopingspunten vinden voor kwaliteitsverbetering in eigen kring. De praktijk van de dalton coördinator. Een inspirerend werk boek voor nieuwe en ervaren daltoncoördinatoren. Vertellend Leren en Renée van der Linde Dalton in 3 en Dick de Haan Korte digitale verhalen. Na de eerste kennismaking met digital storytelling (Korte digitale verhalen samengesteld met behulp van digitale foto s, digitale filmbeelden, muziek, tekst, kleur en beeldeffect) en de introductie van dit fenomeen in de Faculteit Educatie van de Hogeschool Utrecht en binnen het VMBO, heeft digital story-telling een enorme vlucht genomen binnen de wereld van educatieve opleidingen. Deze vlucht heeft onder meer geleid tot het oprichten van het Centrum voor Digital Storytelling aan het Instituut Theo Thijssen. Het lectoraat Vernieuwende Opleidingsmethodiek en -didactiek is daarna gestart met het project digital storytelling en de uitkomsten van dit project zijn de vormgeving van een driedaagse training digital storytelling en van een tiendaagse training voor trainer digital storytelling en de samenstelling van dit boek. Met Dalton in 3 wordt de aandacht gevestigd op een breed ervaren probleem in het basisonderwijs, namelijk dat op veel scholen de in groep 3 gehanteerde onderwijsaanpak nauwelijks aansluit op de werkwijze in groep 2. Dit probleem wordt wel aangeduid als het gat tussen groep 2 en groep 3, waarbij men vooral doelt op de abrupte verandering van leerlinggericht naar leerstofgericht onderwijs. Veel leerkrachten en teams onderkennen deze dip in drie en zoeken naar mogelijkheden en ondersteuning om deze situatie te verbeteren. Dit boek vormt het vervolg op een seminar waarin deze problematiek - die zich ondanks de invoering van het concept basisonderwijs in 1985 hardnekkig blijft manifesteren - bespreekbaar is gemaakt met en voor leerkrachten van daltonscholen. Van groep 2 naar groep 3. Op vertrouwde voet verder Utrecht, Uitgeverij Agiel

3 Jaarboek en Mariek Hilhorst Leerlandschap binnen levend leren en Dick de Haan Lectoraat Vernieuwende Opleidingsmethodiek en didactiek Utrecht: Faculteit Educatie Hogeschool Utrecht In het Jaarboek van het Lectoraat Vernieuwende Opleidingsmethodiek en -didactiek zijn de werkzaamheden van het lectoraat op het terrein van onderzoek, ontwikkeling, ondersteuning en opleiding beschreven. Het jaarboek begint met een samenvatting van de leeropdracht van het lectoraat en de uitwerking hiervan. Daarna volgt een samenvatting van het onderzoek naar en de ontwikkeling van het fenomeen leerlandschap. In een volgend hoofdstuk 3 zijn enkele kenmerkende ontwikkelingen van het lectoraat opgenomen, met name de omslag van teacher-directed learning naar self- en co-directed learning, gekoppeld aan de opleiding voor opleiders, het onderzoek naar pedagogische sensitiviteit, de training digital storytelling, Levend Leren en de masteropleiding ecologische pedagogiek. De quick-reference-card en de quick-reference-info zijn bedoeld voor opleiders/coaches en studenten die in het kader van Levend Leren met een leerlandschap werken. De quick-reference-info bevat informatie over het leerlandschap, leer- en communicatiekwaliteiten en leef- en werkkwaliteiten. De kerninformatie over werken met een leerlandschap is in de quickreference-info bij elkaar gezet en als tool is een quick-reference-card met daarop het prototype van het leerlandschap, de veertien leer- en communicatiekwaliteiten (LCK s), de veertien, bijkomende kwaliteiten (BK s), twee modellen van leef- en werkkwaliteiten (LWK s), de interactie tussen de driehoeken en de tools van Levend Leren afgebeeld. Quick-reference-card en quick-reference-info Utrecht, Uitgeverij Agiel Van TDL naar SDL en CDL binnen opleidingen Opleiden voor de toekomst Bert Hoogveld en Meer zelfverantwoordelijkheid binnen Levend Leren voor het eigen leren van studenten Utrecht: Uitgeverij Agiel en anderen Van teacher-directed learning naar self-directed learning en co-directed learning. Self-directed learning (SDL) en co-directed learning (CDL) zijn leervormen die aansluiten bij de uitgangspunten van Levend Leren. Het boek Van TDL naar SDL en CDL binnen opleidingen geeft opleiders/coaches de middelen om de ontwikkeling - eventueel in stappen - in de richting van meer verantwoordelijkheid voor het eigen leren van studenten in te zetten. De Open Universiteit Nederland en de pabo s van de Hogescholen Edith Stein, InHolland en Utrecht hebben gesleuteld aan de manier waarop pabostudenten lessen leren voor te bereiden. Leerlingen zullen in de toekomst op steeds jongere leeftijd complexere vaardigheden moeten beheersen. Voorbeelden daarvan zijn: snel informatie leren vinden, selecteren en gebruiken en tussen alle verleiding en prikkels je tijd leren plannen en prioriteren: huiswerk, sport, spel, televisiekijken, internetten en chatten. Dit type vaardigheden en de kennisbasis die ze ondersteunt leer je niet uit een boekje. In het project Opleiden voor de toekomst zijn de deelnemers vertrokken vanuit de gedachte dat dit type vaardigheden expertises zijn, die de leerlingen gaan verwerven. Voor het overdragen van expertise heb je een manier van instructieontwerp nodig, die rekening houdt met de complexiteit van de hele taak. De gebruikelijke lesontwerpmodellen doen dit onvoldoende. Het 4C-ID model biedt een ontwerpsystematiek die op taakanalyse en cognitieve taakcomplexiteit gebaseerd is. Opleiden voor de toekomst. Werken met het 4C-ID model in de praktijk Heerlen Open Universiteit Nederland Montessorileerlandschap en Wim Voskuilen Werkmateriaal, Werk-,Bijlagen- en Formulierenboek voor leraren van montessorischolen en voor de opleiding leid(st)er montessoribasisonderwijs. Het werkmateriaal voor leraren van montessorischolen en voor de opleiding leid(st)er montessoribasisonderwijs bestaat uit: - een werk-, bijlagen- en een formulierenboek - een overzicht van de leef- en werkkwaliteiten per continent - een leef- en werkkwaliteitenspel (spelbord en LWK-kaartjes) - een cd-rom met formulieren Koffer met werkmateriaal Montessorileerlandschap. Deze werkmaterialen worden gebruikt bij opleiding en nascholing van montessorileraren.

4 Het leerlandsschap internationalisering en Marion Reulen De leraar als koelie Werkboek internationalisering, diversiteit en Levend Leren. De school in de wereld, de wereld in de school Amersfoort: Uitgeverij Agiel Het is van betekenis dat alle studenten tijdens hun studie buitenlandervaringen opdoen. Dat kan op verschillende manieren gebeuren. > scholen in het buitenland bezoeken, > een studie aan of stage binnen een onderwijsinstelling in het buitenland, > studentenuitwisseling met een opleiding in het buitenland. > deelname aan een conferentie in het buitenland. > deelname aan de studentenconferentie Docent in Europa. > deelname aan een Europees project. > internationale werkbezoeken afleggen (Edukans). > een internationale minor te kiezen. > onderzoek in het buitenland. > ook door internationalisering at home. Levend leren, Gerard van Stralen en Jos Evers In het boekje Levend Leren zijn naast tekeningen van Annemiek van Rooijen teksten over Levend Leren opgenomen. De voorpublicatie proefschrift 2008 Het niet vertelde verhaal over De leraar als koelie is een samenvatting van het verhaal over de leraar als koelie en over overleven en doodgaan binnen het onderwijs. Proefschrift 2008 In het verhaal over de leraar als koelie wordt eerst de context van het verhaal geschetst. Deze context biedt de mogelijkheid om concepten als het dominant Nederlands onderwijsverhaal, het educatief management en de institutionele pedagogiek te verkennen. Concepten die voor de leraar en de leraar in opleiding als belangrijke zaken ervaren worden. Het verhaal is opgezet vanuit een theoretische, methodologische en paradigmatische kaderstelling, waarin de rode lijn Spivak/Derrida, Kincheloe, Boje en Abma herkenbaar is. Het verhaal levert een uitgebreid beeld van de leraar als koelie op. En daarbinnen een beeld van vier ideaaltypen, die vier te onderscheiden verhalen over, van en voor het dagelijks leven en werken van leraren en leraren in opleiding vertellen. De verhalen laten zien op welke wijze leraren en leraren in opleiding hun carrière als koelie vorm kunnen geven, te weten het ideaaltype van de volger, de zoeker, de drenkeling en de rebel. Deze uitgaven zijn niet meer verkrijgbaar. Over leven en dood gaan binnen het onderwijs of over overleven en doodgaan binnen het onderwijs. Een kritisch postmodern verhaal dat niet verteld is Amersfoort, Uitgeverij Agiel Het kaartenboekje vormt een nieuwjaarsboodschap van de Faculteit Educatieve Opleidingen van de Hogeschool van Utrecht. De leraar als koelie proefschrift Uitgeverij Agiel De voorpublicatie proefschrift 2009 De leraar als koelie is een samenvatting van het verhaal over de leraar als koelie en over postmoderne kritische pedagogiek. NB. Hier wordt foto toegevoegd van het lijstje met kaart. Kinderen van de Wereld Janny Boot, en Gerard van Stralen In de kaartenset Kinderen van de wereld is - naast tekeningen van Renzo en teksten van kinderen van de basisschool Odyssee - een verhaal over kinderen van de wereld opgenomen, geschreven vanuit de filosofie van Levend Leren. De kaartenset vormt een nieuwjaarsboodschap van de Faculteit Educatie van de Hogeschool Utrecht. Proefschrift 2009, Postmoderne kritische pedagogiek Het verhaal in het boek over de leraar als koelie en tegelijkertijd over postmoderne kritische pedagogiek, is een verhaal over de mogelijkheden om postmodern kritisch pedagogisch onderzoek te doen. Het verhaal gaat niet over een gewoon of gebruikelijk onderzoek, maar over onderzoek vanuit een postmodern kritisch pedagogisch perspectief: een paradigma IIIonderzoek. En dan ook nog gecombineerd met een verhaal met een weinig voorkomend en behoorlijk controversieel thema: het zien van de leraar als koelie. Waar hebben we het over als we spreken over postmoderne kritische pedagogiek en over postmodern kritisch pedagogisch onderzoek? Waar moeten we aan denken als we spreken over postmoderne pedagogische pedagogiek en is postmodern kritisch pedagogisch onderzoek wel mogelijk? Levert een dergelijk onderzoek wetenschappelijk relevante, houdbare en verdedigbare nieuwe kennis op? En hoe moeten we ons een leraar als koelie voorstellen? Het verhaal in het boek geeft antwoord op deze vragen Postmoderne kritische pedagogiek Amersfoort, Uitgeverij Agiel

5 De volgende boeken over Levend Leren (werktitels) verschijnen in de loop van LWK-spel vernieuwingsopleidingen, Charles van der Horst, Eric Koertshuis, Frans van der Made en Jeanine Leuven Leerlandschap masteropleiding ecologische pedagogiek en Renée van der Linde Leerlandschap bacheloropleiding ecologische pedagogiek en Cees Grol Leerlandschap vernieuwingsopleidingen, Charles van der Horst, Gerda Swank, Rietje Voorn en Wim Voskuilen Talent zonder belemmering, Aldo Klein en Tineke van Bentum Onderzoekskwaliteiten Leer- en communicatiekwaliteiten in de praktijk, Johan van Daal en Wim Voskuilen Bewustwording van persoonlijke kwaliteiten, Prachodayat Biesheuvel en Frankie van Sluis Persoonlijke kwaliteitenpiramide en Anneke Dooyeweerd Levend Leren II Transformatiester Eco mediated education en Sam Ross De leraar als koelie - publieksuitgave The teacher as coolie Narrating learning en Renée van der Linde De boeken van Uitgeverij Agiel zijn te bestellen per brief. Uitgeverij Agiel Postbus 159, 3800 AD Amersfoort of Het boek van de Digitale Universiteit is gratis te bestellen per brief. Open Universiteit Nederland Postbus 2960, 6401 DL Heerlen of Boeken opgenomen in een Agielreeks zijn voorzien van de volgende iconen: Innovatiereeks Lectorenreeks Montessorireeks Daltonreeks