1. Installatie van mevrouw A.A.H. Hazekamp en mevrouw N. Homan als Statenleden...3

Transcriptie

1 Inhoudsopgave 1. Installatie van mevrouw A.A.H. Hazekamp en mevrouw N. Homan als Statenleden Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 25 april Ingekomen stukken van derden Regeling van werkzaamheden C-lijst...8 B.1 Ombouw van de aansluiting Kardinge Ulgersmaborg op Oostelijke Ringweg Groningen (N46) (nummer 10/2012)...8 B.2 Verbreding/herinrichting van de N366 gedeelte Ter Apel (N391) Duitse grens (nummer 11/2012)....8 B.3 Herinrichting kruisingen van N366 met N367 incl. kruising van N367 met de Zuidwendingerweg (gemeente Pekela) (nummer 12 /2012)...8 B.4 Landschappelijk/verkeerskundig ontwerp van N366 van Veendam tot de Duitse grens inclusief twee planuitwerkingsbesluiten (nummer 13/2012)....8 B.5 Inpassingsplan wegomlegging N355 (Noordhorn - Zuidhorn) (nummer /2012)...9 B.6 Krediet voor uitvoering van het project 'Kiek over Diek" (nummer 8/2012)...9 B.7 Bekrachtiging geheimhouding GREX 2012 Blauwestad...9 A.1 Aanwijzing leden en plaatsvervangende leden in het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Waddenfonds (nummer 19/2012)...9 A.2 Benoeming plaatsvervangend lid Algemeen Bestuur van het SNN en in de Algemene Vergadering van het IPO...9 A.3 Onderzoek Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs Groningen...10 A.4 Gebiedsontwikkeling Lauwersmeer te Lauwersoog...14 A.5 Provinciale jaarrekening 2011 (nummer 9/2012) en bijbehorende stukken

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 42 Statenleden, te weten: N. Bakker (VVD), J. Batting (PvdA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), mevrouw A. Beenen (PvdA), mevrouw P.H. Benjamins-van Oudheusden (D66), C.M. Bezuijen (SP), R.H. van der Born (ChristenUnie), mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), L.A. Dieters (PvdA), mevrouw P.W. Geerdink (VVD), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), mevrouw P. de Graaf-Drijvers (D66), mevrouw D. Gruben-Abbas (PvdA), mevrouw O.G. Hartman-Togtema (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), mevrouw K.A. Hazewinkel (PvdA), H.L. Hilarides (VVD), mevrouw N. Homan (GroenLinks), M.W.H. Jansen (PVV), A.J.M. van Kesteren (PVV), F.A.M. Keurentjes (CDA), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), J.H. Mastenbroek (SP), J. Meesters (VVD), H. Miedema (GroenLinks), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), M.H. Post (GroenLinks), D. Ram (PVV), R.D. Rijploeg (PvdA), IJ.J. Rijzebol (CDA), R.J. Schoenmaker (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw G. Uuldriks-Van der Wielen (PvdA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W.M. Veerenhuis-Lens (Vrij Mandaat), R. Visser (PvdA), J. Wolters (SP), mevrouw E.M. Wulfse (VVD), T. Zwertbroek (D66) Afwezig: B. Batterman (PvdA) Aanwezige leden Gedeputeerde Staten: mevrouw M. Besselink, M. Boumans, mevrouw W.J. Mansveld, W.J. Moorlag, P.G. de Vey Mestdagh, W. van der Ploeg Opening De VOORZITTER: Ik open de vergadering van Provinciale Staten en heet u allemaal van harte welkom, vooral de gasten die op de fraaie tribune in deze schitterende zaal zijn geplaatst. Uw gastvrouw vandaag is Laura Broekhuizen van de PvdA-fractie. Ik heb begrepen dat u allemaal een rondleiding achter de rug hebt in ons provinciehuis, dus u weet net als wij nu helemaal de weg plus de betekenis van die schitterende schilderijen. Ik wens u een leerzame middag toe in ons midden. Het is een bijzondere Statenvergadering, in de eerste plaats omdat deze s middags in plaats van s ochtends begint en verder gebruiken we haar om verantwoording af te leggen. Daar zijn ook heel veel documenten voor geproduceerd, die zijn ook in de Statencommissies besproken en die leiden allemaal tot de gedachte wat men allemaal terecht heeft gebracht van de begroting en alle bijbehorende stukken van het afgelopen jaar. En dat is dus een soort beoordeling van het College en tegelijkertijd ook van het eigen Statenwerk, natuurlijk kan men ook tegelijk voor zichzelf conclusies trekken waar nog een tandje bij moet en dergelijke. Het gaat nog niet zozeer over wat we volgend jaar willen: dat is aan de orde bij de Voorjaarsnota. Ik heb één absentmelding en wel van de heer Batterman van de Partij van de Arbeid. De heer Ram is op dit moment ook afwezig, maar die wordt rond uur verwacht. Dan is dus het benodigde aantal om een meerderheid te hebben bij de stemmingen, namelijk Installatie van mevrouw A.A.H. Hazekamp en mevrouw N. Homan als Statenleden De VOORZITTER: Dan gaan we eerst afscheid nemen van twee leden van de Staten, te beginnen bij Wynanda van der Land. Je kwam erin bij ons hier in deze Staten, wetend dat degene die jij verving, naar de Tweede Kamer ging en weer terug zou komen. Je was al actief zelfs zeer actief hier in de Staten binnen de fractie met voorbereidend werk als burgercommissielid et cetera. Nu hebben we je hier in de Staten ook als rechtstreekse collega meegemaakt. De vorige keer zeiden we al tegen elkaar dat het toch wel bijzonder is: je wordt écht Statenlid en dat ben je ook. Dan is het ook wel weer even lastig om die stap terug te maken, dat zijn de argumenten die jullie onder elkaar gewisseld hebben. Maar we hebben je meegemaakt als een heel leuke en prettige collega en tegelijkertijd ook iemand met een heel eigen smaak en een bijzondere vasthoudendheid waarmee je bepaalde punten die je erg belangrijk vond, ook kon doorzetten. We herinneren ons nog de dikte van de bomen voor de RegioTram: dit onderwerp maakte duidelijk dat je op het moment dat het essentieel is, ook volhoudt en dan kun je ook best even denken: De anderen kunnen het wel niet zo belangrijk vinden, maar ik 3

4 vind het wel belangrijk. En dat straal je dan ook uit, terwijl je toch een prettige indruk blijft maken. Het wordt dan geen grimmige sfeer, helemaal niet, je bent iemand die goed haar werk doet als collega- Statenlid. Het is zeer gewaardeerd van onze kant. Het is ook wel duidelijk dat je daarbij een enorme inzet hebt getoond en ik hoop voor je dat je datzelfde plezier weer volhoudt in het werk, waarin je nu weer terugstapt. Ik hoop ook dat je een prettige periode hebt gehad. Wij willen je in ieder geval zeer bedanken en daarvoor hebben wij het symbolische cadeau van de pen. [Applaus.] Mevrouw VAN DER LAND (PvdD): Ik heb geen toespraak voorbereid. Ik vond het gewoon heel leuk om hier vier maanden te zijn en ik hoop ergens in de toekomst hier weer terug te mogen komen. Daar gaan we voor. De VOORZITTER: Dan ben ik bij het afscheid van Gerda van Galen. In maart 2011 kwam je in de Staten als aanstormend talent van de GroenLinks-fractie. Je nam deel aan de werkzaamheden van de Commissies OM en BFE. Volgens mij was je zeer snel gewend en ook snel ingewerkt. Je maidenspeech een aantal zal zich dat nog herinneren, want dat is ook allemaal nog niet zo heel lang geleden betrof de subsidie ten behoeve van het Forum. Dat was hier gelijk een hot item. Je leerde ons uitstekend hier in de zaal hoe marketing werkt, hoe je een product aan de man brengt en dat deed je ook met buitengewoon verve. En dat bracht ook een andere kant naar voren, namelijk dat je zeer goed in staat was om een verfrissende, wat andere stijl hier mee te brengen. Ieder van ons zingt zoals hij of zij gebekt is, maar het is leuk om die diversiteit te hebben en daar heb je echt vernieuwend aan bijgedragen. Ik denk ook wel dat dat komt door de manier van communiceren van jouw generatie in relatie tot, naar het grote publiek toe: je hebt laten zien hoe de politiek ook kan functioneren. Het was buitengewoon verfrissend af en toe om te merken dat je een heel andere opvatting daarover had dan iemand anders, je in staat bleef om zo het debat te voeren dat anderen er plezier in hadden om dat debat aan te gaan. Daarmee heb je ook een element van het debat, de aandacht, iets van cultuur en gevoel voor een bredere setting toegevoegd. Wij hebben dat ook hier zo ervaren en wat dat betreft vinden we het jammer dat we je moeten missen, maar soms moet je je eigen persoonlijke afwegingen maken en dat heb je gedaan. En die respecteren we gewoon, maar we zullen je als collega missen. We zijn je zeer erkentelijk voor je inbreng en wat ons betreft ga het je zeer goed en ongetwijfeld zal je politieke talent voor de publieke zaak op een andere plek op een ander moment weer boven komen drijven. Bedankt. [Applaus.] Mevrouw VAN GALEN (GroenLinks): De laatste kans om iets te zeggen laat ik natuurlijk niet voorbijgaan. Allereerst wil ik toch graag ook eenieder van jullie bedanken voor de prettige samenwerking. Ik heb dat al wel eerder gezegd, maar wat mij altijd hier verbaasd heeft, is hoe open iedereen naar elkaar was. Het debat was vaak scherp, maar er was veel humor en de ouderen ik hoop dat ik niemand beledig die hier al wat langer in Staten zaten, hebben mij veel tips gegeven. Dank daarvoor. En ook velen van jullie bedankt voor alle lieve s, belletjes en wat al niet meer, toen mijn vertrek bekend werd. Ik wil jullie ook een beetje geruststellen. Want ik werd gebeld door Rinze, ons zeer gewaardeerde ChristenUnie-Statenlid, met toch wel enige bezorgdheid over hoe het nu zit met de hoge hakken hier in de Statenzaal en, nog veel belangrijker, hoe het hier verder moet met de snoepjesvoorziening. Nou, ik kan hem en hopelijk ook de rest van jullie hier geruststellen: mijn opvolgster Nienke Homan draagt ook regelmatig hakken niet altijd, maar als ze ze aan heeft, zeker de moeite waard en ze heeft toegezegd om ook te zullen voorzien in de snoepjesvoorziening. Dus ik denk dat dat helemaal goed komt. Daarnaast heb ik Nienke ook leren kennen als iemand die inhoudelijk erg goed is, snel van begrip is, strategisch is en heel veel humor heeft. Dus ik denk dat jullie nog veel plezier met haar gaan hebben in de Staten. Tot slot kwam ik laatst een kort verhaal tegen, dat op mij persoonlijk heel veel van toepassing is. Dat gaat over het combineren van werk en privé, maar ik denk dat dat ook voor alle Statenleden en misschien ook wel voor de gedeputeerden een waarde heeft. Het is een soort filosofisch verhaal, het is niet te lang dus geen zorgen en het heet Een grote lege pot en twee kopjes koffie. Een filosofieprofessor stond in de collegezaal met een aantal items voor hem. Toen het college begon, begon hij zonder een woord te zeggen een pot te vullen met golfballen. Toen de pot gevuld was, vroeg hij de studenten: Is de pot nu vol? De studenten reageerden instemmend. De professor pakte vervolgens een zak knikkers en liet de knikkers in de pot glijden. Hij schudde de pot, waardoor de knikkers de gaten tussen de golfballen vulden. Hij vroeg aan de studenten of de pot nu vol was. Ja, zeiden de studenten, nu is de pot écht vol. Vervolgens pakte de professor een bakje met zand en leegde dit in de pot. Het zand vulde de gaten die er nog waren. Weer vroeg de professor de studenten of de pot vol was. Een luid ja was het antwoord van de studenten. De professor pakte vervolgens twee kopjes koffie onder zijn tafel vandaan en goot de koffie in de pot. De studenten begonnen te 4

5 lachen. Nu is de pot vol, zei de professor. En ik wil dat jullie deze pot zien als dat wat jullie leven representeert. Die golfballen zijn de belangrijke dingen: je familie, je kinderen, je gezondheid, je vrienden en de dingen waar je gepassioneerd over bent. Als al het andere zou verdwijnen en alleen dit bleef over, zou je leven nog steeds rijk zijn. De knikkers zijn de andere dingen die ertoe doen zoals je werk, je huis, je auto. Het zand is al het andere, de kleine dingen. Als je het zand als eerste in de pot doet, is er geen ruimte voor knikkers of golfballen. Dit werkt ook zo in het leven. Als je al je tijd en energie besteedt aan kleine dingen, hou je geen ruimte over voor dat wat voor jou van belang is. Geef aandacht voor dat wat essentieel is voor jouw geluk: speel met je kinderen, neem de tijd om gezondheidschecks te doen, ga met je partner uit eten, ga buiten sporten als de zon schijnt. Er is altijd tijd om het huis schoon te maken, er is altijd tijd om de administratie te doen. Geef daarom altijd eerst aandacht aan de golfballen, aan de dingen die voor jou echt belangrijk zijn. Zet je prioriteiten scherp, de rest is slechts zand. Een van de studenten vroeg aan de professor waar de koffie voor stond. De professor zei tegen haar: De koffie laat zien dat hoe vol je leven ook is, er altijd wel tijd is om met je vrienden koffie te drinken. Dus, Statenleden en gedeputeerden, ik heb jullie leren kennen als mensen met wie je goed kunt samenwerken. En ik houd van koffie. Dus mochten jullie mij gaan missen, dan is er altijd ruimte voor een kopje koffie. Dank jullie wel. [Applaus.] De VOORZITTER: Dan zijn we toe aan het onderzoek van de geloofsbrieven van Nienke Homan naar aanleiding van het ontslag van Gerda van Galen en het geldt aan de andere kant voor degene die we al kenden, Anja Hazekamp, die de plaats van Wynanda van der Land weer inneemt in onze Staten. Het onderzoek zal plaatsvinden door de volgende commissieleden: de heer Zwertbroek, de heer Bakker en mevrouw Gruben-Abbas. Ik schors de vergadering, zodat de Onderzoekscommissie haar werkzaamheden kan aanvangen. [Schorsing van 6 minuten.] De heer ZWERTBROEK (voorzitter onderzoekscommissie geloofsbrieven): Wij hebben de geloofsbrieven van beide kandidaten bekeken en die zijn alle in orde, dus er zijn geen beletselen om mevrouw Hazekamp en mevrouw Homan toe te laten tot de Staten. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Kunt u instemmen met de toelating van mevrouw Hazekamp en mevrouw Homan? Dat is het geval. [Hierna worden de dames Hazekamp en Homan via het afleggen van de verklaring en gelofte beëdigd tot Statenlid en is er gelegenheid voor felicitaties.] 2. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 25 april 2012 Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. 3. Ingekomen stukken van derden De heer DIETERS (PvdA): Ik wou graag de stukken 8, 9 en 10 betrekken bij de herziening van het POV. De VOORZITTER: Het POV staat voor na de zomer op de rol voor de Commissie, dat is iets verlengd. Zijn er geen problemen bij het College met dit voorstel? Dat is niet het geval. Het staat sowieso gepland voor de Commissie en de anderen hebben daar geen bezwaar tegen. U merkt dat ik een iets uitvoeriger reflectie zoek, zodat die stap ook even bewust gezet wordt. Iedereen zet hem, dus dan is het aldus besloten. Voor de rest stemt u in met de gedane voorstellen? Dat is het geval. Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voorstellen ingestemd. Rubriek A Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: 1. van Objectief Management BV van 19 april met als bijlage een brief gericht aan Burgemeester en wethouders van de gemeente Groningen betreffende wenselijkheid RegioTram; 5

6 2. Afschrift brief van de heer A.J.W. Kamminga, Groningen van 18 april 2012 aan GS betreffende second opinion RegioTram; 3. van de Stichting Das & Boom, Beek-Ubbergen van 20 april 2012 met inspraakreactie aan de minister van Infrastructuur en Milieu over de kabinetsnotitie stelselwijziging omgevingsrecht; 4. Afschrift brief van Burgemeester en wethouders van Menterwolde van 25 april 2012 gericht aan gedeputeerde Moorlag over vestiging FOC Zuidbroek; 5. Brief van het Ministerie van BZK van 25 april 2012 met aandachtspunten financieel toezicht 2013; 6. van de Stichting Grunneger Toal met het jaarverslag 2011; 7. Brief van het College Sanering zorginstellingen van april 2012 met het jaaroverzicht 2011; 8. Brief van Burgemeester en wethouders van de gemeente Bellingwedde van 8 mei 2012 met opmerkingen over partiële herziening provinciale omgevingsverordening; 9. van de Kompanjie van 9 mei 2012 met zienswijze gemeente Pekela m.b.t. partiële herziening provinciale omgevingsverordening; 10. van de Kompanjie van 9 mei 2012 met zienswijze gemeente Veendam m.b.t. partiële herziening provinciale omgevingsverordening; 11. Brief van de Stadspartij gemeenteraadsfractie Groningen van 1 mei 2012 over RegioTram in en rond Groningen; 12. van Stichting Das & Boom van 11 mei 2012 met brief gericht aan gedeputeerde Van Dijk van Gelderland met verzoek tot staken uitwerking onderhandelingsakkoord decentralisatie Natuur; 13. Brief van de heer L.W. Verhoef van 8 mei 2012 over de Jaarrekening 2011; 14. Brief van T. Bakker, Veendam van 2 mei 2012 over een geschil met de gemeente Veendam; 15. Brief van Burgemeester en wethouders van de gemeente Bedum van 10 mei 2012 over het verkeersonderzoek Bedum (deze brief is spoedshalve behandeld in de Commissie ME); 16. Afschrift brief van Kerk in Actie gericht aan de Minister van Immigratie en Asiel van 16 mei 2012 over de situatie van op straat gezette asielzoekers (o.a. tentenkamp Ter Apel); 17. van Ballast Nedam Bouw & Ontwikkeling Holding e.a. van 10 mei 2012 met een brief gericht aan GS betreffende geschil rond de Blauwestad; 18. Brief van SBE van 14 mei 2012 met een reactie op 'Voortgang planstudie N360' (deze brief is spoedshalve behandeld in de Commissie ME); 19. Brief van de Fietsersbond afdeling Groningen van 20 mei 2012 betreffende onttrekking dijkpad in Delfzijl aan openbaarheid versus Kiek over Diek (is spoedshalve behandeld in de Commissie BFE); 20. Brief van de Voorzitter van het Presidium van 24 mei 2012 met een profielschets en procedurevoorstel voor een nieuwe griffier; Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voorstellen ingestemd. Rubriek B Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van het College ter afhandeling: 1. Brief van Burgemeester en wethouders van de gemeente Menterwolde van 19 april 2012 betreffende 'molenmotie' van de gewestelijke PvdA. Zonder beraadslaging of stemming wordt met het voorstel ingestemd. 4. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen De heer BROUNS (CDA): Bij de Statencommissie BFE staat voor 13 juni de brief van het College met daarbij het rapport Vlekkenkaart provincie Groningen geagendeerd. Vanuit de CDA-fractie zouden we willen voorstellen om die agendering na de zomer te doen, omdat de gemeenten op dit moment bezig zijn met de evaluatie van de samenwerkingsverbanden, de Visitatiecommissie een ronde zal houden en we zouden dat graag integraal behandelen. De notitie die nu voor ligt, is feitelijk ook een verwoording van het debat dat wij hier in de vorige Statenvergadering gevoerd hebben en voegt in die zin ook niets nieuws toe. Dus volgens ons zou dat prima integraal na de zomer behandeld kunnen worden. De heer DE VEY MESTDAGH (gedeputeerde): Als de Staten daartoe besluiten, is het natuurlijk wel zo dat als dat ook input is voor de Visitatiecommissie en er vanaf de zomer al input voor zal zijn, dat u dat dan in elk geval al weet. 6

7 De VOORZITTER: Dan is dat dus zonder dat daar een oordeel van de Staten aan ten grondslag ligt. Maar dat hindert niet, dat kan ook later. Maar als we het voorstel van de heer Brouns volgen, wanneer zou dat dan in de Staten bediscussieerd kunnen worden? De heer BROUNS (CDA): Ik heb begrepen van de gedeputeerde dat dat dan vermoedelijk september of oktober in de Commissie integraal behandeld zou kunnen worden, even afhankelijk van de Visitatiecommissie. Ik kan me voor die integraliteit voorstellen dat wij eerst het advies van die Commissie afwachten. Dan kunnen we dat naast de evaluatie van de gemeenten en de positiebepaling van de provincie leggen zoals die tijdens de afgelopen Statenvergadering ook besproken en besloten is. Dan kunnen we ook zorgvuldig wegen hoe we daar verder mee om willen gaan. De heer VISSER (PvdA): In hoeverre is dat voor het stuk van u als gedeputeerde als zodanig een belemmering in het proces dat uzelf aangaat? De heer DE VEY MESTDAGH (gedeputeerde): Ik ga er dan vanuit dat de Staten vooralsnog geen behoefte aan de bespreking van dit stuk hebben en dat dit daadwerkelijk de input van de provincie kan zijn binnen de discussie met de gemeenten. Want dat is nu wat er voorligt. De VOORZITTER: Het is een belangrijk punt voor u als Staten in dit duale stelsel. GS geeft zijn visie zoals men dit in het debat wil brengen. En dat is dan het stuk dat beschikbaar is voor de Visitatiecommissie en de mening als zodanig van de Staten is er dan nog niet, die komt dan later. En als de Staten de gemeenten en de Visitatiecommissie gehoord hebben, komt men dan tot een definitieve stellingname. Dat is dan het proces: dat moet u dan zelf wegen op zijn waarde. Is er iemand die niet instemt met het voorstel van de heer Brouns? Iedereen steunt dat voorstel, dus gaan we aldus handelen. De overige behandelvoorstellen worden zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) De VOORZITTER: U hebt gisteren per mail de nieuwe besluittekst ontvangen van een aanvullende voordracht in aanvulling op het oude besluit inzake het inpassingsplan en de wegomlegging van de N355. Die voordracht is geagendeerd onder punt B.5 en daar wordt uiteraard deze aanvulling bij betrokken. Normaal krijgt u zo n voordracht niet rond deze tijd, maar bij de stukken wordt ook aangegeven dat GS procedureel in een heel late fase een bericht heeft ontvangen en daarop dient te reageren. En dat heeft men ook gedaan en die reactie is u onverwijld ter beschikking gesteld. PS moet vandaag een formeel besluit nemen in dit soort procedures en inhoudelijk hebt u dit laatste stukje niet kunnen behandelen in de Commissie. Wat ik u nu wil voorstellen bij punt B.5 is om de zaak even niet af te handelen, maar om het punt even aan te houden tot het eind van de vergadering vandaag. Want ik heb vandaag wel een formeel besluit nodig. En dan kunt u tussendoor met elkaar overleggen over eventuele vragen of discussiepunten richting de gedeputeerde, dan behandelen we dit agendapunt als A-stuk aan het eind van deze vergadering om tot die goede formele besluitvorming te komen. En probeer de techniek niet hier in de Statenzaal te doen, maar even onder elkaar af te wikkelen en u tot de politieke punten te beperken. Ook toegevoegd is agendapunt B.7 inzake de geheimhouding van de GREX 2012 Blauwestad en u hebt ook de brief van GS van 29 mei gekregen inzake de doelmatigheid en doeltreffendheid rond de vaarweg Lemmer-Delfzijl. Deze wordt betrokken bij de behandeling van de jaarstukken zoals die vanochtend ook bij de Commissie BFE is gebeurd. Stemt u met de aldus aangevulde agenda van vandaag in? Dat is het geval. De agenda wordt zonder beraadslaging of stemming aldus gewijzigd vastgesteld. De VOORZITTER: De spreektijd is door het presidium vastgesteld op 12 minuten maximaal per fractie en voor GS op 45 minuten. Het laatste aantal is iets meer dan normaal, omdat we soms in dit soort vergaderingen nogal in de technische details moeten voor een bepaald financieel punt. Aan de andere kant is vanochtend vrij veel gewisseld, dus wellicht dat het College ook daarbij enige tijdswinst kan boeken. 7

8 5. C-lijst Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van 17 april 2012, nr /16/A.18, CW, betreffende Transitie jeugdzorg - routekaart transitieplan; b. Brief van 24 april 2012, nr /16/A.20, CW, betreffende afbouw Landelijk Werkende instellingen op het gebied van de jeugdzorg; c. Brief 25 april 2012, nr /17/A.16, LGW, betreffende RWE Essent brief biomassa. d. Brief 3 april 2012, nr /14/A.10, VV, betreffende kaders bezuinigingen dienstregeling bus 2013 en de brief van E. van Hooren - Pastoor namens het Klantenpanel servicebus Delfzijl; e. Brief van 27 april 2012, nr /16/A.9, VV, betreffende verkeersonderzoek Bedum en de brief van 10 april 2012, nr /15/A.9, VV, over de N361 (Groningen-Winsum) en de brief van de gemeente Bedum van 10 mei jl. betreffende het verkeersonderzoek Bedum; f. Brief van het presidium van 25 april 2012, betreffende ontwerpbegroting 2013 en jaarstukken 2011 NRK; g. Brief van 17 april 2012, nr /16/A.11, EZP, betreffende Jaarverslag en jaarrekening SNN 2011; h. Brief van 24 april 2012, nr /17/A.14, EZP, betreffende SNN ontwerpbegroting 2013; i. Brief van 14 februari 2012, nr /7/A.20, VB, betreffende bouw werkschip Thomas van Seeratt en melding meerkosten; brief van 3 april 2012 nr /14/A.12, WEB, verzoek om advies inzake persberichten over de gang van zaken rondom de bouw van de PG09; brief van 8 mei 2012, nr /19/A.12, GMO, betreffende toezeggingen m.b.t. werkschip; brief van Ceelen Shipyard BV betreffende Thomas van Seeratt; j. Brief van 7 februari 2012, nr /6/A.6, EZP, betreffende werkgelegenheidsonderzoek 2011; k. Brief van 14 februari 2012, nr /7/A.15, FC, betreffende tussentijdse rapportages naast reguliere P&C-documenten; l. Brief van het IPO van 2 april 2012, betreffende uitnodiging; brief van het IPO van 20 april, betreffende tweede zending AV vergadering 21 juni 2012; brief van GS van 8 mei 2012, nr /19/A.21, ABJ, betreffende IPO Jaarstukken en voorstel tot wijziging van de statuten van de vereniging IPO. Zonder beraadslaging of stemming wordt de C-lijst voor kennisgeving aangenomen. B-stukken B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 10 april 2012 nr , WE, betreffende ombouw van de aansluiting Kardinge Ulgersmaborg op de Oostelijke Ringweg Groningen (N46) (nummer 10/2012) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 10 april 2012, nr , VV, betreffende de verbreding/herinrichting van de N366 gedeelte Ter Apel (N391) Duitse grens (nummer 11/2012). Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.3 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 10 april 2012, nr , VV, betreffende de herinrichting van de kruisingen van de N366 met de N367 inclusief de kruising van de N367 met de Zuidwendingerweg (gemeente Pekela) (nummer 12 /2012). Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.4 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 10 april 2012, nr , VV, betreffende het landschappelijk en verkeerskundig ontwerp van de N366 van Veendam tot de Duitse grens inclusief een tweetal planuitwerkingsbesluiten (nummer 13/2012). De heer MIEDEMA (GroenLinks): De fractie van GroenLinks wil bij dit punt graag een stemverklaring afleggen. Zij heeft moeite met de grootschalige kap van bomen en bossages zoals die in de 8

9 voordracht wordt voorgesteld. We hebben in de Commissie gehoord dat dat op een later moment nog terugkomt, dus de fractie van GroenLinks zal later nog terugkomen op dat specifieke punt. Zonder verdere beraadslaging of stemming vastgesteld. B.5 Voordracht van Gedeputeerde Staten betreffende besluit tot gewijzigde vaststelling van het inpassingsplan wegomlegging N355 (Noordhorn - Zuidhorn) (nummer /2012) De VOORZITTER: Dit punt verplaatsen we naar het eind van deze vergadering, zoals eerder aangegeven. Naderhand zonder verdere beraadslaging of stemming vastgesteld. B.6 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 27 maart 2012, nr , VB, met betrekking tot het beschikbaar stellen van krediet voor de uitvoering van het project 'Kiek over Diek" (nummer 8/2012) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.7 Bekrachtiging geheimhouding GREX 2012 Blauwestad zoals verwoord in de brief van Gedeputeerde Staten van 25 mei 2012 Zonder beraadslaging of stemming bekrachtigd. A-stukken A.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 15 mei 2012 nr , EZP, over de aanwijzing van leden en plaatsvervangende leden in het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Waddenfonds (nummer 19/2012) A.2 Benoeming van een plaatsvervangend lid in het Algemeen Bestuur van het SNN en in de Algemene Vergadering van het IPO (respectievelijke kandidaten: de heren T. Zwertbroek en J. Veerenhuis-Lens) De VOORZITTER: De voordracht over het Waddenfonds is rechtstreeks op de Statenagenda geplaatst, we hebben de laatste keer in de Statenvergadering de regeling al behandeld. Is er iemand die nog over deze voordracht wil spreken? Ik zie geen behoefte aan een bespreking, dus kunnen we naar de stemmingen toe. Er worden twee stembrieven uitgedeeld: een voor de leden in het AB-Waddenfonds en dat zijn de gedeputeerden en een met betrekking tot de stemming zoals genoemd onder punt A.2. Deze doen we eerst en dan gaan we over tot de aanwijzing van de leden en de plaatsvervangende leden uit Provinciale Staten in het Algemeen Bestuur van het Waddenfonds. Ik schors even de vergadering en laten we de stembrieven straks weer ophalen. Het zijn er 40 in getal. De commissie van stemopneming voor de beide stembrieven bestaat uit de heer Keurentjes, mevrouw Veenstra en de heer Miedema. [Schorsing van 10 minuten.] De heer KEURENTJES (voorzitter stembureau): Het stembureau heeft vastgesteld dat er 40 Statenleden aanwezig zijn volgens de presentielijst, dat er 40 stembrieven zijn uitgedeeld en opgehaald. Er zijn 40 stemmen uitgebracht op de heer Zwertbroek voor het AB-SNN, 40 stemmen op de heer Veerenhuis-Lens voor het IPO, 40 stemmen op de heer Van der Ploeg voor het Waddenfonds en ook 40 stemmen op mevrouw Mansveld voor het Waddenfonds. Daarmee is er sprake van een unanieme stemming. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Daarmee concludeer ik dat de genoemde personen voor de genoemde functies allen door u zijn gesteund en aangewezen. We gaan nu over tot de aanwijzing van de Statenleden voor het AB-Waddenfonds. Daartoe wordt zometeen de stembrief uitgedeeld. Er zijn drie namen die u daarop aantreft: de heer Batterman, mevrouw Benjamins en mevrouw Wulfse. Er heeft al enige coördinatie hierover plaatsgevonden in het 9

10 presidium, want er waren meer kandidaten dan beschikbare plekken. Dus dat leidt ertoe dat u een van die drie namen moet doorhalen dat is de meest praktische manier. We schorsen weer even de vergadering. [Schorsing van 10 minuten.] De heer KEURENTJES (voorzitter commissie van stemopneming): De commissie heeft de stemmen geteld voor het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Waddenfonds. Er zijn 41 stembrieven uitgedeeld en ook opgehaald. Op de heer Batterman zijn 21 stemmen, op mevrouw Benjamins 32 stemmen en op mevrouw Wulfse zijn 27 stemmen uitgebracht en er is drie keer één blanco stem uitgebracht. Dat betekent dat dus met meerderheid van stemmen mevrouw Benjamins en mevrouw Wulfse zijn aangewezen als leden van het AB-Waddenfonds. De VOORZITTER: Hartelijk dank, dan zijn mevrouw Benjamins en mevrouw Wulfse aldus aangewezen. Dan kom ik tot stemming van de plaatsvervangende leden in het AB-Waddenfonds. Tot nu toe was daarvoor één kandidaat aangedragen: de heer Ram. En ik heb ondertussen ook doorgekregen dat de heer Batterman bereid is als tweede kandidaat-plaatsvervangend lid te functioneren. Er wordt nu hiertoe een wit stembriefje rondgedeeld, omdat we niet eerder de beide namen konden weten. Daarop moet u of de heer Ram of de heer Batterman invullen als u die persoon wilt steunen als plaatsvervangend lid AB-Waddenfonds. [Schorsing van 10 minuten.] De heer KEURENTJES (voorzitter commissie van stemopneming): Voor de functie van plaatsvervangende leden van het AB van het Waddenfonds zijn 41 stemmen uitgebracht. Daarvan was 1 stem ongeldig, er waren 4 stemmen blanco en van de resterende stemmen zijn er 33 uitgebracht op de heer Batterman en 15 stemmen op de heer Ram. Op basis van het reglement is voor het plaatsnemen als plaatsvervangend AB-lid van het Waddenfonds een meerderheid van stemmen noodzakelijk. Dat zo zijnde is de heer Batterman aangewezen, maar dat geldt niet voor de heer Ram. De VOORZITTER: Dan is de heer Batterman verkozen en houden we de vacature voor één plaatsvervangend lid AB-Waddenfonds, omdat daar op dit moment niet in is voorzien. Deze stand van zaken zullen we ook melden aan de betrokken organen. We kunnen lijkt mij in de komende zitting van het presidium even kijken hoe we dat oplossen, want er moet dan alsnog een stemming plaatsvinden in de volgende Statenvergadering met een kandidaat voor die plek. A.3 Brief van Gedeputeerde Staten van 3 april 2012, nr /14/A.9, CW, betreffende onderzoek Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs Groningen De heer HILARIDES (VVD): Aandacht voor de onderwijszaak is precies waar het de VVD hierbij om gaat. We hebben in de Commissie dit onderwerp breed besproken en de gedeputeerde heeft daar ook intenties over uitgesproken en heeft in onze beleving gezegd dat het College sterke en zwakke scholen met elkaar gaat verbinden. Alleen, voor ons was dat toch niet 100 procent duidelijk. Als het over onderwijs gaat, is de VVD van mening dat sterke scholen de zwakke en zeer zwakke scholen zouden moeten helpen. En ik vind dat een plicht van ons als Staten dat als wij geld beschikbaar stellen, wij ook de mogelijkheid geven aan die sterke scholen om die zwakke te helpen en daar horen ook middelen en mogelijkheden bij. Dat willen wij in een motie graag nog eens expliciet aan de orde hebben, want per slot van rekening is een goede opleiding en zeker een goede basisopleiding, dat herkennen we hier denk ik allemaal voor het latere leven erg van belang. Wij roepen in Groningen steeds dat wij graag de kwaliteit van de arbeidsmarkt willen opkrikken en graag mensen aan het werk willen hebben, maar dan moeten we ook echt hieraan werken. Een van de gebleken mogelijkheden is dat juist sterke scholen zwakke scholen helpen door middel van twinning, zodat ze aan elkaar gekoppeld zijn. Dat hier echt aandacht aan wordt besteed, vinden wij als VVD van belang en of dat nou precies een op een gekoppeld is of drie op een, dat laten we graag aan de gedeputeerde over. Daarom willen wij haar oproepen om dat te doen en ik kan me voorstellen dat de gedeputeerde de behoefte heeft om nader toe te lichten wat zij precies bedoelt, want er is ten aanzien van wat wij met elkaar in de Commissie hebben besproken, toch enige onduidelijkheid. Dus ik wacht even met onze motie. De intentie daarvan is eenvoudig: zorg dat die sterke scholen de 10

11 (financiële) mogelijkheid krijgt zodat zij de zwakke scholen kunnen helpen, dan kunnen we gezamenlijk daar iets aan doen. Misschien kan de gedeputeerde in haar beantwoording ook nog even ingaan op de tussenzin die zij in de commissievergadering heeft geplaatst. Ze zei dat er wel 4 ton beschikbaar was, maar er gloort ook nog 2 ton aan de horizon. Als we daadwerkelijk erop willen inzetten dat de sterke en zwakke scholen elkaar helpen, dan zou de VVD zich zelfs daarin kunnen vinden. Maar ik laat eerst even het woord aan de gedeputeerde. De VOORZITTER: Dat hangt af van wat de Staten vinden. Ik heb hier alle sprekers genoteerd, maar is het akkoord voor iedereen dat u eerst met uw betogen de reactie van de gedeputeerde afwacht? Goed, dan is eerst het woord aan gedeputeerde Besselink. Mevrouw BESSELINK (gedeputeerde): Ik vond dat de heer Hilarides een heel goede openingszin had. Aandacht voor het onderwijs is precies waarom wij het Kwaliteitsakkoord wederom met steun van uw Staten proberen te formuleren. Maar ik hecht eraan te zeggen dat dat wel samen met de schoolbesturen moet plaatsvinden, want de kwaliteit van het onderwijs is in eerste instantie hun verantwoordelijkheid. Zoals het rapport ook al aangaf, is het van belang een goede relatie met die schoolbesturen te onderhouden. Gelukkig hebben we die op dit moment en zijn we druk bezig om het Kwaliteitsakkoord vorm te geven en uw vraag is heel expliciet om de sterke scholen de zwakke te laten ondersteunen. Ik zou bijna zeggen: hoe kan ik daartegen zijn? In de betrokken brief staat ook de zin: Ook voor de zeer goede leerlingen en scholen is het belangrijk dat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen en zij hierin gestimuleerd worden. In de Commissie heb ik aangegeven dat ik de aanbevelingen van het BNA-rapport overneem en daar staat ook heel expliciet: Stimuleer en ondersteun niet alleen de zwakke en zeer zwakke scholen, maar schep ook ruimte voor excellente scholen in de weg die leidt tot meer draagvlak, zodat alle schoolbesturen daarvan kunnen profiteren. En ik noem nog expliciet het belang van die kennisdeling, het is van belang dat scholen waar het heel goed gaat, hun kennis ook ter beschikking kunnen stellen aan scholen die daar heel veel behoefte aan hebben, zodat ze zeker een belangrijk onderdeel gaan vormen van het nieuwe Kwaliteitsakkoord. Op de zoektocht naar de 2 ton komen wij nog terug bij de integrale bijstelling. De heer HILARIDES (VVD): Volgens mij zitten we akelig dicht bij elkaar, gedeputeerde. En als de VVD oproept dat de sterken de zwakken moeten steunen, dan moet dat toch duidelijk zijn. De vraag aan u is heel concreet: bedoelt u met uw antwoord dat zowel voor sterke als voor zwakke scholen middelen beschikbaar zijn? Want daar gaat het om, niet alleen om de intentie. Ziet u dat ook als probleem, dat juist die sterke scholen wel gevraagd wordt te helpen, maar vervolgens de middelen niet krijgen en dat is voor sommige sterke scholen een reden om niet mee te doen en dat zouden wij jammer vinden. Mevrouw BESSELINK (gedeputeerde): Er is voor iedere school die helpt om kwaliteitsverbetering te realiseren binnen het onderwijs in onze provincie, geld beschikbaar, dus ook voor de excellente scholen als zij daaraan meedoen. De heer HILARIDES (VVD): Ik begrijp dat daarmee die koppeling gelegd is, dat zowel sterke als zwakke scholen middelen kunnen krijgen. Dan is dat voor ons een reden om onze motie niet in te dienen, want die toezegging is precies zoals wij die graag hadden willen zien. Mevrouw GRUBEN (PvdA): Ieder kind verdient goed onderwijs. Dat is voor de PvdA een leidraad bij haar handelen. Wij zijn dan ook blij dat de rapportage Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs nu voor ons ligt. In februari 2010 spraken deze Staten over de start ervan, omdat een kwaliteitsimpuls hoognodig was. In die twee jaren is er veel gebeurd en hebben veel scholen een slag gemaakt. Samenwerking is opgebouwd en verdiept. Dat is de basis voor verdere inzet van dit College. Een afname van 75 procent van de zwakke scholen en 60 procent van de zeer zwakke scholen is een forse verbetering. Maar dat moet nóg beter. Wij willen dat er in deze provincie geen enkele school meer zwak of zeer zwak is. De resultaten hebben in onze provincie op zich laten wachten, omdat de relaties met de schoolbesturen nog opgebouwd moesten worden. Dat heeft het College stevig opgepakt en dat maakt dat we nu een mooie slag kunnen maken. Het College gaat hiermee samen met de schoolbesturen aan de gang en heeft zich in de vorige brief en de beantwoording in de Commissie daarover luid en duidelijk uitgesproken. Belangrijke adviezen van de onderzoekers van BNA waren om de doelgroepen uit te breiden naar risicoscholen, in te zetten op de relatie met de besturen, kennisdeling te bevorderen en meer uit te 11

12 sluiten bij bestaande kwaliteitsverbeterende projecten. Het College heeft deze adviezen allemaal overgenomen en dat vinden wij erg belangrijk. Met name kennisdeling kan een belangrijke impuls voor kwaliteitsverbetering zijn. Het is dan ook goed dat dit de warme aandacht van het College heeft. Sommige schoolbesturen met meerdere scholen organiseren kennisverdiepings- en verbredingsbijeenkomsten. Heel goed. Samen staan we sterk voor een beter onderwijs. Dit kan tussen leraren en begeleiders om methodieken te bespreken en te verfijnen in de praktijk, maar het zou ook moeten tussen schoolbesturen onderling. We hebben immers allemaal hetzelfde doel: ieder kind zo goed mogelijk voorbereiden op zijn toekomst. Ieder kind verdient goed onderwijs. We hebben een stap gemaakt en veel scholen staan er beter voor. Maar er is nog een klus te klaren, een extra inspanning is nodig. Ga door op de ingeslagen weg naar beter onderwijs in Groningen. De heer SWAGERMAN (SP): Prima verhaal van de Partij van de Arbeid: dat kan onze steun hebben. De toezegging van de gedeputeerde is er natuurlijk een die eigenlijk al vervat was in de commissievergadering, dus de motie van de VVD voegt wat dat betreft ook niets toe, mocht die alsnog worden ingediend. Dus wij steunen het College van GS in de opstelling die het nu heeft. De heer KRAJENBRINK (CDA): Het basisonderwijs in Groningen is zich aan het verbeteren en dat doet ons als CDA goed. De inzet werd wat vertraagd, maar de resultaten laten verbetering zien. We zijn er echter nog niet en de evaluatie geeft op een aantal punten weer waar verbetering aandacht behoeft. Denk dan aan het ambitieniveau, meer resultaatgerichtheid, meer resultaatgericht sturen en een betere inbedding van het verbeterprogramma. Opmerkelijk was de voorzichtige conclusie uit het rapport dat er een cultuur heerst van weinig resultaatgerichtheid bij scholen, ouders en ook enigszins bij de provinciale overheid, gelet op het ambitieniveau dat men had. Het College heeft aangegeven dat men de aanbevelingen overneemt, zoals die in het rapport staan vermeld. Daar zijn wij blij mee, we wachten het nieuwe verbeterprogramma af en we hopen ook deze punten daarin terug te vinden. Mevrouw BENJAMINS (D66): Nul procent zwakke scholen. Een motie uit juni 2010 en we zijn zeer verheugd dat de gedeputeerde heeft toegezegd dat dit in het Kwaliteitsakkoord komt te staan. Dus we zijn al een hele stap verder in deze twee jaar, maar zoals ook al eerder gezegd door collega s: we zijn er nog niet. Begrijp ik het goed uit de beantwoording van de gedeputeerde dat er een koppeling komt tussen de sterke en zwakke scholen? Verder zijn we ook zeer verheugd dat er nu een goede relatie is met de schoolbesturen. We hopen dat die ook haar vruchten gaat afwerpen het komend jaar. Nul procent zwakke scholen : we gaan ervoor en we verwachten het hier in de Commissie nog regelmatig over te hebben. De heer VAN KESTEREN (PVV): Het Kwaliteitsakkoord gaat over het versterken van zwakke scholen danwel over het verminderen van het aantal zwakke scholen. Volgens de onderzoekers is een aantal conclusies te trekken, te weten dat er meer middelen beschikbaar waren per school in Fryslân dan in Groningen en Drenthe en dat de prioriteit in Groningen lag op de zwakke en zeer zwakke categorie, terwijl er in Fryslân en Drenthe ook ruimte is voor excellente en risicoscholen naast zwakke en zeer zwakke scholen. Een afstemming met Drenthe en Fryslân ontbreekt dan ook min of meer. De PVV heeft een aantal vragen. Hoe wordt de effectiviteit van de subsidie gemeten? Zijn daarvoor criteria opgesteld? En is het College het eens met de PVV dat er geen provinciaal geld naar het onderwijs zou moeten, omdat dat naar onze mening geen taak is van de provincie maar meer bij de gemeenten en het Rijk ligt? Hier willen we ook graag een motie over indienen. De VOORZITTER: Dat is dan motie 1 namens de fractie van de PVV: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 30 mei 2012, Constaterende dat maximaal twee overheidslagen zich met een beleidsterrein bezighouden; de rijksoverheid en gemeenten de twee overheidslagen zijn die zich met het beleidsterrein onderwijs bezighouden; de provincie geen taak heeft op het gebied van onderwijs; 12

13 Verzoeken het College van Gedeputeerde Staten om te stoppen met het subsidiëren en het maken van beleid op het terrein van onderwijs; En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw VAN DER GRAAF (ChristenUnie): De rapportage van het onderzoek van het Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs Groningen biedt voor ons belangrijke inzichten in de Groningse situatie ten aanzien van het basisonderwijs en de effectiviteit van de inzet van onze provinciale middelen. De onderlinge vergelijking met Fryslân en Drenthe maakt voor ons inzichtelijk waarin we met elkaar verschillen en biedt inzicht over waar we op onderdelen nog niet zo ver zijn als zij. Gelukkig zijn er ook verbeteringen waar te nemen en om bij de beeldspraak van de gedeputeerde te blijven: we staan niet meer op het perron te wachten, maar zijn inmiddels goed op weg in de trein evenals onze buurprovincies. We zijn blij dat het College de aanbevelingen uit het rapport overneemt en ook voor het nieuwe schooljaar weer middelen ter beschikking wil stellen voor de kwaliteitsverbetering van ons basisonderwijs. Het handhaven van cofinanciering is een van de aanbevelingen uit de onderzoeksrapportage: dit is op zichzelf een goed punt. De provincie vraagt de schoolbesturen die subsidie ontvangen, wederom om mee te financieren, maar wij vragen de gedeputeerde bij het opstellen van het akkoord ook oog te hebben voor scholen waarvoor cofinanciering een probleem kan worden. Hoe wil het College ook deze scholen betrekken bij het programma? Wij onderschrijven de ambitie van het College in het nieuwe akkoord, de scholen over de hele nieuwe linie mee te willen nemen en hen te stimuleren om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Dus naast de zwakke en zeer zwakke scholen ook de risico- en excellente scholen te betrekken. Wij wensen de gedeputeerde veel succes bij het tot stand komen van het akkoord met de schoolbesturen en hopen met haar dat het akkoord nog voor de zomer getekend kan worden, zodat er vanaf het begin van het nieuwe schooljaar gebruik van gemaakt zal kunnen worden. De heer POST (GroenLinks): Ik had geen uitgebreide woordvoering voorbereid, omdat we in de Commissie eigenlijk de standpunten al nadrukkelijk hadden gewisseld en er ook eigenlijk geen discussie was over het Kwaliteitsakkoord op zich, maar over het onderzoek dat verricht is om te achterhalen waarom Groningen in feite niet in de pas liep met Fryslân en Drenthe. Maar gezien de aankondiging van een eventuele motie van de PVV is het toch tot een A-stuk verheven en ik kon het niet nalaten om naar aanleiding van wat ik zojuist gehoord heb, toch het woord met u hierover te voeren. Wat me heel erg bijgebleven is van de commissievergadering is het woord ambitie en de vraag of dat voldoende tot uitdrukking komt. Wat betreft de fractie van GroenLinks is die ambitie bij het College heel nadrukkelijk aanwezig, daar hebben we alle vertrouwen in. Ik heb ook even nagevraagd gisteren in een belrondje onder schoolbestuurders hoe het zit met de verhouding tussen die schoolbesturen en het College. Die zit, in ieder geval wat mijn informanten betreft, wel snor. Ik sprak één schoolbestuurder, die ook onderdeel uitmaakte van de voorbereidingscommissie voor de Tweede Fase en die zei: Wat er aan discussie wordt gevoerd in de Staten, is eigenlijk al gangbare praktijk. Denk niet dat wij als schoolbesturen stilzitten, wij zijn heel nadrukkelijk bezig. Wij kijken binnen onze eigen scholen hoe we zwakke en excellente scholen aan elkaar kunnen koppelen, maar wij kijken ook buiten de schoolbesturen om hoe we dat kunnen doen. Sterker nog: wij kijken zelfs over de provinciegrenzen naar onze Drentse collega s en ook daar halen wij informatie vandaan. Het is ook feitelijk een kruisbestuiving, waarbij het een halen en brengen is van goede en zwakke scholen en waarbij en dat vond ik wel het meest opmerkelijke in zijn antwoord ook excellente scholen ook kunnen leren van de ervaringen van zwakke scholen. Het is een feit dat je elkaar sterker maakt. En onder dit akkoord had dat ook absoluut zijn zegen en dat is ook de insteek van de GroenLinks-fractie. Laten we als provinciaal bestuur niet op de stoel van de schoolbesturen zitten, dat hebben we ook in de Commissie benadrukt. Ik begrijp niets van de zojuist ingediende motie van de PVV, die in feite zegt om te stoppen met het subsidiëren. We erkennen met elkaar dat we regionaal een fors probleem hebben, dat we daar qua ambitie nog wat strakker in willen zitten dan in de vorige periode. En dan begrijp ik niet dat je met een voorstel komt om er maar mee te stoppen. Wat de fractie van GroenLinks betreft, gedeputeerde: ga vooral zo door en dank voor uw inzet tot nu toe. 13

14 De heer VEERENHUIS-LENS (Vrij Mandaat): Soms kan onderzoek heel nuttig zijn. Het onderzoek Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs Groningen bevat een aantal zinnige aanbevelingen, waarover de gedeputeerde in de Commissie zei dat ze zich in de meeste ervan kon vinden. Ik hoorde haar nu zeggen dat ze die conclusies overneemt. Misschien dat ze daar nog even een toelichting op kan geven. Wanneer we over het noorden hebben en over de toekomst ervan, dan wordt er vaak gesproken over de transitie naar een kenniseconomie. En ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik heb de neiging om bij het woord kenniseconomie te denken aan professoren, wetenschappers, knappe koppen enzovoort. Maar in feite begint de kenniseconomie gewoon helemaal onderop. En eenieder van ons heeft op de basisschool, of in mijn geval lagere school, herinneringen aan een juf of een meester die iets heel bijzonders had, iemand die je je leven lang herinnert als iemand die écht kon onderwijzen. Ik wil aandacht vragen voor het feit dat wij zwakke scholen niet moeten stigmatiseren, want ook op zwakke scholen zitten heel goede onderwijzers. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): Wij sluiten ons aan bij de woorden van de Partij van de Arbeid en de SP. Wij hebben geen behoefte aan een eerste termijn. Mevrouw BESSELINK (gedeputeerde): Ik ben blij dat er toch veel woorden aan het Kwaliteitsakkoord besteed zijn. Want het is gewoon dé basis van onze kenniseconomie. Dus ik maakte net een grapje tegen collega Mansveld: Hee, ik kom op een idee waar je nog om meer geld kunt shoppen. Maar het ís de basis. De basis voor het kind, maar ook voor de provincie en dan is het in deze situatie, waar we toch op achterstand staan, zaak dat we met elkaar de schouders eronder zetten en inderdaad voor de toekomst van het kind en deze provincie samen met de schoolbesturen die daar in eerste instantie verantwoordelijk voor zijn, elkaar helpen om die verbeterslag te maken. In de Commissie had ik al gezegd dat een van de redenen waarom de resultaten uitbleven, was dat onze trein nog op het station stond en iedereen nog instappen moest, terwijl in andere provincies de trein al aan het rijden was. Wij zijn op koers en gaan nu in volle vaart verder. Een aantal fracties heeft dat ook aangegeven: we hebben nu die ambitie en we gaan met elkaar voor nul procent zwakke en zeer zwakke scholen in onze provincie. Dat is de ambitie en daar gaan we nu samen met de schoolbesturen aan werken. Mevrouw Benjamins vraag naar de koppeling tussen sterke en zwakke scholen. Die zit er inderdaad in: zwakke en sterke scholen kunnen van elkaar leren, ik vond het ook heel aardig dat de heer Post aangaf dat dat ook vice versa kan zijn, dus dat niet alleen de zwakken van de sterken kunnen leren. En dat tekent ook wel wat er in onze provincie gebeurt: het is niet dezelfde categorie die zwak of zeer zwak is, maar het gaat continu heen en weer en daarom is ook die bredere focus in het nieuwe Kwaliteitsakkoord van belang, want daar waar risicoscholen zijn, moet worden voorkomen dat ze zwak of zeer zwak worden en daar waar scholen excellent zijn, moet je zorgen dat die kennis over en weer goed wordt gedeeld. Ik hoop ook zeker dat die relatie haar vruchten afwerpt en ik ben dan ook heel blij te horen uit het belrondje van de heer Post dat dat ook bevestigd wordt en dat stelt gerust. De PVV haalt dezelfde discussie op als in de Commissie. Zij vraagt aan de ene kant hoe we die effectiviteit gaan meten en dat de provincie er zich mee bemoeit en aan de andere kant krijg ik van u het signaal heel helder uit de motie om ons er niet mee te bemoeien. Het is hom of kuit. Of we gaan erover, of we gaan er niet over. U vindt dat we er niet over gaan, nou dan is het zo. Daar ben ik het uiteraard niet mee eens en ik ontraad deze motie dan ook stellig, omdat ik juist vind dat we met elkaar deze slag moeten maken en afmaken. Wij gaan met ambitie op naar goed onderwijs in deze provincie samen met de schoolbesturen en ik heb er vertrouwen in dat we er een behoorlijke slag in kunnen maken. De VOORZITTER: Dan gaan we naar de stemming over de motie van de PVV. Wie is voor? De PVVfractie is voor. Dan is de motie verworpen. A.4 Brief van Gedeputeerde Staten van 3 april 2012, nr /14/A.8, OMB/PB, betreffende gebiedsontwikkeling Lauwersmeer te Lauwersoog (op verzoek van de GroenLinksfractie) De heer MIEDEMA (GroenLinks): We hebben inderdaad in de Commissie uitvoerig over dit onderwerp besproken en die discussie wil ik hier niet overdoen. Wel ontbreekt er volgens de GroenLinks-fractie op twee punten nog wat en wel met name aan de Gebiedsvisie Lauwersmeer. 14

15 Dat betrof in de eerste plaats het ontbreken van de bereikbaarheid van het gebied met het openbaar vervoer, terwijl er wel ruimschoots aandacht wordt besteed aan de bereikbaarheid per auto. Zeker als er in de toekomst veel meer bezoekers in het gebied worden verwacht, zal er waarschijnlijk ook iets moeten gebeuren aan de buslijnen van en naar het gebied. Tijdens de commissievergadering gaf gedeputeerde Van der Ploeg aan dat hij dit punt nog zou overleggen met zijn collega Boumans. Ik weet niet of dat overleg al heeft plaatsgevonden en tot resultaat heeft geleid. Zo ja, dan hoor ik dat graag van het College. Voor alle zekerheid heb ik alvast wel een motie voorbereid, waarin de Staten het College oproepen om bij de uitwerking van de Gebiedsvisie Lauwersmeer aandacht te besteden aan de bereikbaarheid met het openbaar vervoer. De VOORZITTER: Dat is motie 1 namens de fractie van GroenLinks. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 30 mei 2012, Overwegende dat in de Gebiedsvisie Lauwersmeer een toekomstbeeld wordt geschetst voor het gebied; er in de visie wel aandacht wordt besteed aan de bereikbaarheid van het gebied met de auto, maar dat de bereikbaarheid met het OV niet wordt genoemd; hiermee de indruk wordt gewekt dat bereikbaarheid van het gebied met het OV niet belangrijk is en geen verbetering behoeft; Spreken uit dat het Lauwersmeergebied niet alleen met de auto, maar ook met het OV goed bereikbaar moet zijn; Roepen GS op om bij de uitwerking van de visie in een gebiedsprogramma aandacht te besteden aan de bereikbaarheid van het Lauwersmeer met het OV; te onderzoeken of de bereikbaarheid van het gebied met het OV verbeterd kan worden; En gaan over tot de orde van de dag. De heer MIEDEMA (GroenLinks): Het tweede punt van kritiek van de GroenLinks-fractie betrof het vrijwel negeren van de aanwezigheid van militair oefenterrein Marnewaard in het Lauwersmeer, terwijl dit toch veel ruimte inneemt en wellicht negatieve effecten zou kunnen hebben op recreatie en natuur, met name in verband met verstoring tijdens schietoefeningen. Omdat GS in de Commissie aangaf, hier geen aandacht aan te willen schenken, dienen wij hierover een tweede motie in. De VOORZITTER: Dat wordt dan motie met nummer 2, ook van GroenLinks. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 30 mei 2012, Overwegende dat het militair oefengebied Lauwersmeer veel ruimte inneemt in de noordoosthoek van het Lauwersmeer; de waarde van dit gebied voor recreatie, natuur en landschap beperkt is; tijdens schietoefeningen recreanten en vogels verstoord worden; door bezuinigingen op defensie de behoefte aan oefenterreinen terugloopt; de schietbaan voor tanks in de Marnewaard binnenkort niet meer gebruikt gaat worden; in de Gebiedsvisie Lauwersmeer geen aandacht besteed wordt aan mogelijke sluiting of verplaatsing van het oefenterrein op termijn; Spreken uit dat sluiting of verplaatsing van het oefenterrein op termijn mogelijkheden biedt voor versterking van toerisme, recreatie en natuurontwikkeling in het Lauwersmeergebied; Roepen GS op om de mogelijkheden te onderzoeken of het militair oefenterrein Marnewaard op termijn geheel of gedeeltelijk verplaatst of gesloten kan worden; te onderzoeken welke mogelijkheden gedeeltelijke sluiting of verplaatsing van het oefenterrein biedt voor versterking van toerisme en recreatie en voor natuurontwikkeling; 15

16 de resultaten van een dergelijk onderzoek voor het eind van 2012 te rapporteren aan PS; En gaan over tot de orde van de dag. De heer MIEDEMA (GroenLinks): Er is in de commissievergadering wat beroering ontstaan over de toekenning van 15 miljoen euro door GS aan de gebiedsontwikkeling van met name Lauwersoog. Volgens de gedeputeerde dienen de gebiedsvisie en het gebiedsprogramma als onderbouwing voor de besteding van de 15 miljoen in het gebied. Provinciale Staten zouden daar dan niets meer over te zeggen hebben. In de brief van GS over de gebiedsontwikkeling staat een aantal onderwerpen genoemd waaraan de 15 miljoen besteed zou kunnen worden. Probleem is echter dat het op dit moment nog niet duidelijk is welke projecten wel en welke niet doorgaan. Daarnaast is ook niet duidelijk hoeveel geld aan welk project zal worden besteed. Het lijkt de GroenLinks-fractie een goede oplossing als Gedeputeerde Staten zouden toezeggen dat men dit vooraf, wanneer duidelijk is hoeveel geld aan welk project wordt besteed, ter goedkeuring gaat voorleggen. Kan het College dit toezeggen? Tot slot: er liggen veel kansen in het Lauwersmeergebied en wat ons betreft moeten die maar eens benut worden. Mevrouw MORTIERS (PvdA): In de commissievergadering van vorige week heeft geen enkele fractie zich uitgesproken tegen het oormerken van het bedrag van 15 miljoen euro voor de ontwikkeling van het Lauwersmeergebied. In de rapporten die we vorige week bespraken, wordt vastgesteld dat de economische basis niet sterk is ondanks natuur, haven, visserij en toerisme. De Partij van de Arbeidfractie had niet verwacht dat we deze materie vandaag al in de Staten zouden bespreken. Er ligt immers nog geen planologisch document en evenmin een concreet investerings- of uitvoeringsvoorstel. Gedeputeerde Van der Ploeg meldde ons dat de eerste inventarisatie van de projecten in het najaar beschikbaar komt. We twijfelen er niet aan dat de gedeputeerde onze kritische vragen, kanttekeningen en suggesties mee zal nemen in de verdere planontwikkeling en in de nog veelvuldiger overlegsituaties met de partners zowel van binnen als van buiten het gebied. In de nabije toekomst zullen ze stevig aan de bak moeten om de niet-geringe ambitie, die we in de stukken konden lezen, waar te maken. Onze bijdrage van vorige week gaan we hier niet nog eens dunnetjes overdoen. Ik houd graag de reputatie hoog van iemand die geen twee liedjes voor 1 cent zingt. Lauwersoog, zo bleek, mikt op bijzondere vormen van verblijfsrecreatie, gekoppeld aan water en natuur. Op de toerismeranglijst van de provincies, tot stand gekomen na recent onderzoek van ING, scoort Groningen ondermaats, lazen we gisteren in het Dagblad van het Noorden en hoorden we ook s avonds op RTV Noord. Dat laten we hier natuurlijk niet op ons zitten. Diverse fracties vroegen in de commissievergadering expliciet aan het College om bij concrete uitvoeringsplannen de budgettaire en kaderstellende rol van Provinciale Staten te honoreren. De Partij van de Arbeid-fractie ging er altijd al vanuit dat wij er hier niet voor spek en bonen bij zitten en dat het in dit dossier ook niet anders is. Deelt het College deze opvatting? U begrijpt het al: in dit stadium zie ik geen kans om hier te staan als het boze wijf. Dat laten we rustig op Lauwersoog. Mevrouw WULFSE (VVD): Zoals in de commissievergadering al bleek, wordt er hier bestedingsruimte gevraagd. Wij hebben het POP, Proloog, de koers voor Lauwersoog en het programma Lauwersoog. En dat is eigenlijk de basis vanwaaruit deze stukken naar voren zijn gekomen. Als Staten willen we uiteraard kaders vaststellen. Liggen die er nu al en moeten we de koers en het programma als die kaders zien? Zo ja, wat is de bedoeling? Uitvoering van het hele programma? En waar komen de Staten aan bod? Kunnen wij participeren in keuzes? Gisteren konden wij in het Dagblad van het Noorden lezen dat Groningen ondermaats presteert. Nou, dat is een kwalificatie waar de VVD verre van wil blijven, dus er moet wat gebeuren. We willen enkele speerpunten noemen die we essentieel vinden om iets aan dat ondermaatse toerisme te doen. De twee potenties zijn een prachtig natuurgebied, grenzend aan het werelderfgoed en de economische krachten die voor de werkgelegenheid en het toerisme zorgen. En we willen deze potenties graag koppelen. Als de visafslag wordt aangepakt, dan wil de VVD graag alle mogelijke ruimte voor de ondernemers. Werkgelegenheid voor tot mensen is daarbij gebaat en de koppeling met het toerisme door bijvoorbeeld het hele gebeuren zichtbaar te maken, zien wij als een kans. Maar die ruimte moet er dan wel eerst komen. Graag een reactie van de gedeputeerde daarop. De visserijsector vindt dat er een bredere samenhang en visie gezocht moeten worden. Gaat de gedeputeerde ook nog in overleg met deze sector? 16

17 En het concept blueport: we hebben dat in de Commissie ook al genoemd. Misschien twee liedjes voor 1 cent, maar we vinden dat zo belangrijk, waarom wordt die term niet vaker en breder uitgevent? Als de uitbreiding van de visafslag gerealiseerd kan worden, kan er ook nagedacht worden over de Dompeldijk, de buitenste dijk? Kan daar eigenlijk een primaire waterkering van gemaakt worden? Is de gedeputeerde eventueel bereid daar een verkenning naar te doen? Daar hebben we in de Commissie geen duidelijkheid over gekregen. De VVD wil het laatste stuk ingepolderde landbouwgrond bewaren. Wij beschouwen dit als cultuurhistorie. Geen gedwongen verplaatsing of onteigening. Hoe ziet de gedeputeerde dit? Hoe zit het met de intentieverklaring van Fryslân? Het is weliswaar een tijdje geleden, 1988, maar toen beide provincies afscheid namen van de haven en de visafslag, is die intentieverklaring wel degelijk ondertekend. En die ging erom dat wij de haven en de visafslag niet in de steek zouden laten als daar wat mee gebeuren zou, ook niet als provincie Fryslân. Mevrouw BEENEN (PvdA): U hebt het nu over een intentieverklaring uit 1988? Mevrouw WULFSE (VVD): Dat is correct. Misschien kan de gedeputeerde daarop ingaan of er eens naar informeren of kijken. Betere bereikbaarheid, rondje Lauwersmeer, betere vaarroutes, meer informatiepunten en dat alles in een te ontwikkelen app Lauwersmeer en oog: groots aanpakken en zowel nationaal als internationaal op de kaart zetten. Dat is echt nodig. De overlegstructuren zijn indrukwekkend en de plannen ook, maar hoe gaat de gedeputeerde de branding doen en neemt de provincie daarbij de regie? Tot slot wou ik nog iets zeggen over het OV in reactie op de heer Miedema. De VVD denkt daar eigenlijk net iets anders over. Wij denken dat het voor mensen die met het openbaar vervoer naar dit gebied gaan, leuk zou zijn als er punten zouden zijn op de uitstapplekken voor de bus, waar zij bijvoorbeeld elektrische fietsen, golfkarretjes of iets dergelijks kunnen huren. Dat lijkt ons beter voor het milieu en het is ook technisch iets wat altijd realiseerbaar is. Dan zit je niet met allerlei ingewikkelde plannen of buslijnen die misschien niet rendabel zijn. Daarom zullen we die motie van GroenLinks ook niet steunen. De heer BEZUIJEN (SP): Het stimuleren van werkgelegenheid en leefbaarheid in onze krimpregio s is een van de belangrijkste opgaven waar wij voor staan in onze provincie. Dat is in crisistijd nog belangrijker. De aanzet die het College doet om te investeren in het Lauwersmeergebied, juicht de SP daarom toe. Een gezonde en duurzame garnalenvisserij, een robuuste, zoete en zoute natuur en meer toeristen in De Marne zijn hard nodig voor meer werk en fijn wonen. Met dit plan kan invulling worden gegeven aan het woon- en leefbaarheidsplan zoals de gemeente dat net heeft afgerond met haar partners. Het voorstel zien wij als een startnotitie waarin de provincie haar ambitie vastlegt. Er worden diverse kansrijke en minder kansrijke maatregelen voorgesteld en de komende tijd moet worden onderzocht welke maatregelen het meest effectief zijn. Aan de Staten wordt gevraagd een bedrag van 15 miljoen te reserveren. De SP wil nogmaals benadrukken, problemen te hebben met de manier van financiering, waarbij nu al geld uit de N361-pot wordt gehaald, terwijl nog niet duidelijk is hoe de problemen daar worden opgelost. Wij blijven voor het verbeteren en veilig maken van de N361 en willen dat daar voldoende geld voor gereserveerd blijft. Desalniettemin gaat de SP akkoord met de voordracht en wel onder drie voorwaarden. Wij horen graag of de gedeputeerde hiermee instemt. Voorwaarde 1: kies voor effectieve maatregelen die ook daadwerkelijk toerisme en economie in de Lauwersregio stimuleren. De Staten dienen daarom vooraf te worden geïnformeerd en te besluiten over de te kiezen maatregelen. Het bouwen van een kenniscentrum is leuk, maar het verbeteren van de haven en de bereikbaarheid is veel beter. Dit komt direct ten goede aan de mensen die daar werken en wonen. En kies vooral voor win-winmaatregelen, bijvoorbeeld door de aanleg van kwelders, waarbij zowel de waterveiligheid als de natuur wel varen. Voorwaarde 2: maak gebruik van de kennis en kunde in het gebied. Werk nauw samen met de gebiedspartners en ondernemers in het gebied. Stimuleer investeringen van ondernemers, bijvoorbeeld in een hotel. Voorwaarde 3: geen extra verstoring van Natura2000 en Nationaal Park Lauwersmeer. De heer KEURENTJES (CDA): Op basis van de toekomstplannen Lauwersmeer en Lauwersoog stelt GS voor om een deel van RSP-gelden dat niet gebruikt is voor de N361, via een omweg alsnog te bestemmen voor het Lauwersmeer. Daartoe zijn voorstellen bij de Voorjaarsnota ingediend. In de Commissie van 23 mei is uitvoerig over die gebiedsontwikkeling gesproken: de ontwikkeling van haven, natuur, visserij en toerisme vragen om een gezamenlijke aanpak tussen de verschillende 17

18 overheden. Het CDA en ook andere partijen hebben aangegeven, in te stemmen met de koers en de richting van die gebiedsopgaven die er worden aangegeven. Het betreft recreatie, toerisme, natuurontwikkeling, visserij en cultuur. En al die onderwerpen steunen wij vanuit die gebiedsopgaven van harte. De opmerkingen van GroenLinks met betrekking tot de heroverweging van de defensieactiviteiten in het Lauwersmeergebied zijn wat ons betreft dan ook niet aan de orde. In de bespreking in de Commissie van 23 mei is in de beantwoording en toelichting door het College volstrekt niet duidelijk geworden wat het betekent als Staten gelden beschikbaar stellen ten goede van en ik herhaal woordelijk de formulering door de gedeputeerde: een meerjarig programma integrale gebiedsaanpak, dat inhoudelijk en beeldvormend is en creatieve processen in gang moet zetten. Kunt u het nog volgen? Dit waren zijn woorden en daar kun je alle kanten mee op. Als wij als Staten 15 miljoen beschikbaar stellen naast de inbreng vanuit andere partijen zoals het Waddenfonds, het Europese Visserijfonds en het Regionaal-Economisch Programma, moeten wij wel kaders en voorwaarden stellen. In het uitvoeringsprogramma verwachten wij wél duidelijkheid op de kortst mogelijke termijn danwel op de termijn die daarbij mogelijk is. En daartoe willen wij samen met de ChristenUnie een motie indienen. De VOORZITTER: Dat is motie 3 namens de fracties van het CDA en de ChristenUnie. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 30 mei 2012, Overwegende dat er wordt voorgesteld om 15 miljoen beschikbaar te stellen voor gebiedsontwikkeling Lauwersmeergebied; hier nog maar in beperkte mate kaders voor zijn opgesteld; de Staten na het beschikbaar stellen van de gelden bij de Voorjaarsnota enkel nog geïnformeerd worden over de besteding van de gelden; Spreken uit dat de Staten een kaderstellende rol hebben; er een duidelijk beeld dient te komen over waar de gelden, die straks bij de Voorjaarsnota beschikbaar worden gesteld, aan derden worden besteed; er randvoorwaarden dienen te worden opgesteld, waarbij meer duidelijkheid komt over de effectiviteit van de bestedingen, de lange- en kortetermijneffecten en synergie-effecten (gevolginvesteringen); Roepen het College op om te komen tot heldere en transparante kaders via het uitvoeringsprogramma voor de besteding van de gelden die beschikbaar worden gesteld voor de gebiedsontwikkeling van het Lauwersmeergebied; dit kader voor te leggen aan de Staten; En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw DE GRAAF (D66): Allereerst wil ik stellen dat D66 ingenomen is met de koers van het Lauwersmeer en het programma-lauwersoog. Het zijn stukken met veel kansen en even zoveel ambities en bieden mogelijkheden voor dit bijzondere stukje van de provincie. Maar met zoveel kansen en ambities lopen we het risico dat we door de bomen het bos niet meer zien. We beginnen met het planten van een kansrijke boom, maar solitair wordt het nooit een bosje waar het mooi toeven is en stimulerend is voor andere ambitieuze, kansrijke bomen. Hiermee wil ik aangeven dat D66 een structuur in de plannen mist. Graag willen wij weten hoe er samenhang danwel structuur in alle ambities komt en hoe die verankerd gaat worden. Komt er een kader waarin de ambities tot plannen komen en zo getoetst kunnen worden aan criteria zoals natuurwaarden? Past het binnen het POP? Is het een economische impuls? Is er verbinding met al bestaande toeristische activiteiten? Daarnaast willen we graag weten hoe beide programma s met elkaar verbonden zijn danwel nog worden. Volgens ons kunnen ze elkaar namelijk versterken en zo uitdrukking geven aan Economie en ecologie in balans. We gaan bij de Voorjaarsnota 15 miljoen reserveren waar D66 geen bezwaar tegen heeft, zoals ook al aangegeven in de commissievergadering. Maar gezien de onduidelijke status van de onderliggende stukken waar de 15 miljoen voor nodig is, wil de D66-fractie graag dat de besteding van dit bedrag gekoppeld wordt aan het nog op te stellen uitvoeringsprogramma en het 18

19 programma-lauwersoog en dat die nog door PS beoordeeld kunnen worden. Zou de gedeputeerde dit kunnen toezeggen? Het Lauwersmeer heeft veel kansen voor verdere ontwikkeling: het Nationale Park met zijn natuurwaarden en natuurbelangen, Lauwersoog met zijn visserijsector en de verbinding naar Schiermonnikoog. Voor de gedeputeerde een uitdaging om een goede balans tussen de ontwikkelingen op economisch gebied en de natuur te vinden. Ofwel: Economie en ecologie in balans. De heer VAN KESTEREN (PVV): De PVV staat achter de investeringen van 15 miljoen, ondanks het feit dat er onzes inziens te veel nadruk ligt op de duurzaamheid en de natuur. Onze partij legt de prioriteit veel meer bij het kansen bieden voor ondernemers, toerisme en visserij. Hoe gaat het College de effectiviteit controleren of de ambities voor het gebied concreet zijn behaald of deze al dan niet succesvol zijn gebleken? Heeft het College enig idee hoeveel bezoekers het gebied over ongeveer 5 of 10 jaar mogelijk zal trekken? Ook vraagt de PVV zich af hoe ruim de kaders zijn, vooral ook wanneer je bedenkt dat Koers voor Lauwersmeer geen juridische rechten en plichten heeft. Het komt op ons over als een blanco cheque van 15 miljoen. En met een gedeputeerde van GroenLinks heel begrijpelijk natuurlijk heeft een visie die gewoon meer richting natuur en duurzaamheid. Kan het College aangeven hoe groot de bewegingsruimte is voor deze gedeputeerde? En we willen nu ook meteen een motie indienen. De VOORZITTER: Dat is motie 4 namens de fractie van de PVV. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 30 mei 2012, Constaterende dat de status van de documenten Koers voor Lauwersmeer en het Programma Lauwersoog juridisch onduidelijk is; in het kader van openheid en transparantie in met name de subsidieverstrekking Provinciale Staten van Groningen en burgers recht hebben op informatie; Provinciale Staten van Groningen budgetrecht heeft; Verzoeken het College van GS om Provinciale Staten van Groningen bij elke stap van de Koers voor Lauwersmeer en van het Programma Lauwersoog, die een financiële consequentie hebben, en elke subsidieaanvraag tijdig en op voorhand te informeren; En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw VAN DER GRAAF (ChristenUnie): Met belangstelling heeft de fractie van de ChristenUnie kennis genomen van het programma-lauwersoog en het koersdocument-lauwersmeer. Op hoofdlijnen kunnen wij deze documenten onderschrijven en als leidraad zien voor de gebiedsontwikkeling van Lauwersoog. Voor de fractie van de ChristenUnie is het belangrijk dat de visserijsector wordt meegenomen in de plannen. Er moet voldoende ruimte zijn en blijven voor de visserij. De economie, de haven, maar ook de recreatie is gediend bij een gezonde visserijsector. Zoals in het koersdocument terecht wordt geconcludeerd, dienen de genoemde ambities concreter worden gemaakt. De keuzes zijn immers nog volstrekt onduidelijk en ook moet duidelijk worden gemaakt hoeveel de uitvoeringskosten precies bedragen en voor wiens rekening deze komen. Hiervoor moet nog een uitvoeringsprogramma worden opgesteld. Vervolgens sorteert het College alvast voor op de Voorjaarsnota, door op dat moment aan PS het voorstel te doen om het bedrag van 15 miljoen euro ter beschikking te stellen als investeringsbudget. De fractie van de ChristenUnie wil dat Provinciale Staten inspraak heeft in de besteding van deze 15 miljoen euro. Het uitvoeringsprogramma moet ter instemming aan de Staten worden voorgelegd en aan de hand hiervan zal de 15 miljoen moeten worden besteed. De heer VEERENHUIS-LENS (Vrij Mandaat): Er zijn woorden gewijd aan het onderzoek van het economisch bureau van de ING, toerismerangschikking, waarin geconcludeerd wordt dat Groningen ondermaats presteert op toeristisch gebied. Zoals ik in mijn vorige bijdrage al zei: onderzoek kan soms nuttig zijn, soms ook niet en soms je ook op het verkeerde been zetten. Want zo triest is het allemaal niet. Er gaat niets boven Groningen. Hoewel, ik had zo-even de boze gedachte om die 15 miljoen eraan te besteden om op Schiermonnikoog te komen inwoners moet toch te doen zijn. 19

20 Een ding is wel duidelijk: als wij ervoor willen zorgen dat het gebied Lauwersoog internationaal op de toeristische kaart komt te staan zoals ook de bedoeling van het College is dan is het misschien verstandig om onze oren eens te luister te leggen bij de buren van de provincie Fryslân. Want die doen het wel gewoon heel erg goed op toeristisch gebied. Zij hebben inmiddels de subtop bereikt en weten de Wadden en het water buitengewoon goed uit te buiten. Laten wij naar hen luisteren. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): Het voelt heel goed om hier weer te staan in deze prachtige Statenzaal van Groningen. Ik wil mijn bijdrage beginnen met een woord van dank aan Wynanda van der Land, die tijdens mijn afwezigheid de belangen van dieren, natuur en milieu hier met veel enthousiasme en voortvarendheid heeft behartigd. Maar gelukkig zullen we Wynanda hier ook nog vaak horen als burgercommissielid van de Commissie OM. Tijdens de commissievergadering is er uitvoerig stilgestaan bij dit onderwerp. Zojuist noemde de fractie van GroenLinks een aantal kritiekpunten over bijvoorbeeld de Gebiedsvisie Lauwersmeer. Deze kritiek over bereikbaarheid en het militaire oefenterrein delen wij. Hoewel ik wel wil opmerken dat in de meeste militaire oefenterreinen de natuurwaarden bijzonder hoog zijn. De 15 miljoen voor de gebiedsontwikkeling van Lauwersoog willen wij niet zomaar uitgeven. Ook wij willen eerst zien waar dit geld naartoe gaat, aan welke projecten dit wordt besteed. Het zal u niet verbazen dat de Partij voor de Dieren niets ziet in subsidiëring van de visserij en ook niet in het opzetten van een vismarkt. Maar als het College dit geld wil gebruiken om bijvoorbeeld de garnalenvloot te saneren, dan vindt men ons aan zijn zijde. De gevolgen van de overbevissing zijn heel ernstig. Volgens de wereldoceaanexperts zijn die zelfs nog ernstiger dan de kredietcrisis, waar we ons tegenwoordig zoveel zorgen over maken. En overbevissing kan niet worden opgelost door duurzaam vis te gaan vangen. Duurzame visserij bestaat niet. Want als je de populatie met 90 procent terugbrengt en de overgebleven 10 procent groeit een paar procentjes per jaar, dan is er geen sprake van een voldoende herstel om maar weer gewoon te gaan vissen. Sterker nog: de visserij is er de oorzaak van dat als we zo doorgaan, in 2047 de oceanen volledig leeg zijn. Dat vinden niet alleen wij, dat vinden ook de Verenigde Naties. Dit om aan te geven dat wij grote bezwaren zien bij de investeringen uit dit budget. En in het stuk dat voorligt, staat ook dat de Waddeneilanden op dit moment al heel veel te lijden hebben onder druk van toerisme en recreatie. Het gebied kan zeker een impuls gebruiken. Dat zien wij ook wel. Maar veel van deze impulsen hebben een weerslag op de natuur. En dat terwijl de natuur, zoals ook in het stuk staat, al behoorlijk onder druk staat en met de bezuinigingen nog verder benadeeld zal worden. Daarom willen voor die 15 miljoen in ieder geval een koers uitstippelen en de volgende motie indienen. De VOORZITTER: Motie 5 van de fractie van de Partij voor de Dieren. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 30 mei 2012, Constaterende dat er voorgesteld wordt een investeringsbudget van 15 miljoen euro vrij te maken voor gebiedsontwikkeling Lauwersmeer en Lauwersoog; GS bij besteding van het budget het accent wil leggen op Lauwersoog; Overwegende dat de natuur van Nationaal Park Lauwersmeer een spilfunctie in het gebied vervult; de natuurwaarden verder versterkt dienen te worden; investeren in natuurwaarden ook de plaatselijke en regionale economie ten goede zal komen; Verzoeken het College van Gedeputeerde Staten ten minste de helft van het budget te besteden aan versterking van de natuurwaarden van Nationaal Park Lauwersmeer; En gaan over tot de orde van de dag. De VOORZITTER: Ik merkte toch bij sommigen in de Staten welke gedeputeerde voor welk onderdeel was. Dat komt waarschijnlijk omdat de heer Van der Ploeg mevrouw Mansveld vervangen heeft in de Commissie. Dan is dat ook weer even helder. Het woord is nu aan gedeputeerde Mansveld namens het College. 20