Vergadering van Provinciale Staten van Groningen d.d. 14 december Notulen van de Statenvergadering van 9 november

Transcriptie

1 Inhoudsopgave 1. Notulen van de Statenvergadering van 9 november Ingekomen stukken Regeling van werkzaamheden C-lijst...5 B.1 Bekrachtiging geheimhouding documenten verwoord in brief afname kavels...5 B.2 Bekrachtiging geheimhouding met antwoorden op schriftelijke vragen over Blauwestad...5 B.3 Bekrachtiging geheimhouding brief stand van zaken project Meerstad...5 B.4 Ombouw aansluiting Beijum Zuid - De Hunze op de Oostelijke ringweg Groningen (N46)) (nummer 29/2011)...5 B.5 Herinrichting van de aansluiting van de N366 met de Nulweg (Ter Apel, gemeente Vlagtwedde) (nummer 31/2011)...6 B.6 Vervanging van de brug bij Dorkwerd (nummer 30/2011)...6 B.7 Reconstructie van de aansluiting van de N366 met de A.G. Wildervanckweg (aansluiting AVEBE, Ter Apelkanaal, gemeente Vlagtwedde) (nummer 32/2011)...6 B.8 Reconstructie van de N983 gedeelte Aduard-Wehe-den Hoorn, 2 e fase (nummer 35/2011)..6 B.9 Realisatiebesluit van de nieuwe weg Mensingeweer-Ranum (N361) en het fietspad Eenrum/Mensingeweer-Baflo (nummer 34/2011)...6 B.10 Bekrachtiging geheimhouding brief Blauwestad...6 B.11 Nieuwe beheerssituatie hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl en afkoopsommen beheer, onderhoud en vervangingsinvesteringen op het Winschoterdiep/Rensel (nummer 37/2011)...6 B.12 Tijdelijk verhogen van de limiet van de totale belegde gelden bij een financiële onderneming (nummer 27/2011)...6 B.13 Wijziging van de Verordening op de instelling en invordering van de nazorgheffing stortplaatsen provincie Groningen (nummer 28/2011)...6 A.1 Stand van zaken overleg herijking EHS en decentralisatie ILG; onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur...7 A.2 Integrale bijstelling van de Begroting 2011 (nummer 33/2011)...41 A.3 Subsidie Stichting Natuur- en Milieufederatie Groningen

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 42 Statenleden, te weten: N. Bakker (VVD), B. Batterman (PvdA), J. Batting (PvdA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), mevrouw A. Beenen (PvdA), mevrouw P.H. Benjamins-van Oudheusden (D66), C.M. Bezuijen (SP), R.H. van der Born (ChristenUnie), mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), L.A. Dieters (PvdA), mevrouw G. van Galen (GroenLinks), mevrouw P.W. Geerdink (VVD), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), mevrouw P. de Graaf-Drijvers (D66), mevrouw D. Gruben-Abbas (PvdA), mevrouw O.G. Hartman- Togtema (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), mevrouw K.A. Hazewinkel (PvdA), H.L. Hilarides (VVD), M.W.H. Jansen (PVV), A.J.M. van Kesteren (PVV), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), J.H. Mastenbroek (SP), H. Miedema (GroenLinks), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), M.H. Post (GroenLinks), D. Ram (PVV), R.D. Rijploeg (PvdA), IJ.J. Rijzebol (CDA), R.J. Schoenmaker (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw G. Uuldriks-Van der Wielen (PvdA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W.M. Veerenhuis-Lens (Vrij Mandaat), R. Visser (PvdA), B.J. Vlonk (VVD), J. Wolters (SP), mevrouw E.M. Wulfse (VVD), T. Zwertbroek (D66) Afwezig: F.A.M. Keurentjes (CDA) Aanwezige leden Gedeputeerde Staten: mevrouw M. Besselink, M. Boumans, mevrouw W.J. Mansveld, W.J. Moorlag, W. van der Ploeg, P.G. de Vey Mestdagh Opening De VOORZITTER: Goedemorgen, leden en ook gasten van de Staten. Uw gastheer is de heer Van Kesteren van de PVV-fractie. Ik wens alle gasten een heel leerzame en gezellige ochtend toe en in onze pauze krijgt u de kans om hier even rond te kijken. Ik zie een bomvolle tribune, we hebben zelfs de media zichtbaar in het atrium uitgerold, dus ook daar kunnen ook mensen het volgen. Via streaming is thans menigeen aan de computer gekluisterd om uw woorden en gezichten waar te nemen. Ik open de vergadering en heet u allen van harte welkom, het is normaal gezien de laatste vergadering dit jaar Ik heb een absentmelding van de heer Keurentjes. Mevrouw Van Kleef komt iets later. Afgelopen maandag heb ik samen met de griffier een bezoekje gebracht aan Rinus Sangers, onze collega die met ziekteverlof is. Het was een buitengewoon aangenaam gesprek en wij hebben het verzoek van de heer Sangers meegekregen om, geheel in zijn geest, u allen een strijdbaar 2012 toe te wensen. En dat wensen wij de heer Sangers ook toe. 1. Notulen van de Statenvergadering van 9 november 2011 Zonder beraadslaging of stemming worden de notulen vastgesteld. 2. Ingekomen stukken De VOORZITTER: Bij de nagekomen stukken wijs ik u erop dat er hedenochtend wel een stuk is uitgedeeld, maar dit staat misschien niet in uw schema. Het betreft het voorstel aanleg enkele spoorbaan voor dieseltreinen van de heer Muijzert. Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a) Afschrift brief van de gemeente Veendam van 22 november 2011 gericht aan de Minister van ELI over de concept Notitie Reikwijdte en Detail Windpark N33; b) van P.C.J. Muijzert van 19 november 2011 over de N33; c) Brief van de Vereniging van Dorpsbelangen Warfhuizen betreffende reconstructie N983, gedeelte Aduard - Wehe den Hoorn,onder vermelding dat deze brief is betrokken bij de behandeling van de voordracht in de commissie; d) van de Fietsersbond afdeling Groningen van 22 november 2011 met brief gericht aan GS over vervanging bruggen Aduard/Dorkwerd, onder vermelding dat deze brief is betrokken bij de behandeling van de voordracht in de commissie; 3

4 nagekomen: e) Afschrift van een open brief van bewoners van de Rivierenbuurt aan de gemeenteraad van Groningen over een aantal stedelijke aangelegenheden. De heer BROUNS (CDA): Het CDA zou het ingekomen stuk a, de brief van de gemeente Veendam, graag willen agenderen voor de volgende commissievergadering. De VOORZITTER: Akkoord. Dat is dan neem ik aan voor de commissie OM. Zonder verdere beraadslaging of stemming worden de voorgaande ingekomen stukken voor kennisgeving aangenomen. Voorgesteld wordt de volgende stukken in handen te stellen van Gedeputeerde Staten: f. Brief van Redema Consultants, IJsselstein van 24 november 2011 over Factory Outlet Center te Zuidbroek; g. Brief van de Raad voor de financiële verhoudingen, Den Haag van 17 november 2011 met afschrift advies over herijking gemeentefonds. Mevrouw VEENSTRA (SP): Mijn fractie wil graag verzoeken ingekomen stuk f, de brief van Redema Consultants waarvan het het voorstel is om het in handen te stellen van Gedeputeerde Staten, te bespreken in de commissie Bestuur, Financiën & Economie inclusief het bijbehorende rapport. De VOORZITTER: Dat mag het verzoek zijn, maar als het inhoudelijke thema een ruimtelijke ordenings- c.q. planologische vraag is, dan behoort het in die betrokken commissie thuis. Goed, dan agenderen we het stuk voor de commissie OM. Zonder verdere beraadslaging of stemming wordt met het voorstel ingestemd. Voorgesteld wordt de volgende stukken te betrekken bij de behandeling van B.9: h. van de heer C. Snitjer, Winsum van 5 december over het fietspad tussen Baflo en Eenrum (N361). Voorgesteld wordt het volgende stuk te betrekken bij de behandeling van A.1: i. Brief van Das & Boom, Beek-Ubbergen van 5 december 2011 met een kopie van de brief over het onderhandelingsakkoord decentralisatie Natuur van het IPO. Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van de commissie Mobiliteit en Energie: j. van de heer Muijzert, Oude Pekela van 1 december over een voorstel tot aanleg enkele spoorbaan voor dieseltreinen. Zonder verdere beraadslaging of stemming wordt met het voorstel ingestemd. 3. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen (bekrachtiging) De VOORZITTER: We hebben een verzoek ontvangen van de heer Rijploeg van de PvdAfractie over het OV en het leek mij het meest effectief om dat gewoon door te sturen naar de commissie ME op 18 januari. Dan kunt u daar even met elkaar bespreken of en zo ja, hoe u dit verzoek wilt aanpakken etcetera. Kunt u daarmee instemmen? Zonder beraadslaging of stemming bekrachtigd. Dan gaan we naar de behandelvoorstellen. Kunt u daarmee instemmen? Zonder beraadslaging of stemming bekrachtigd. 4

5 b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) De VOORZITTER: We hebben vandaag een ruim bemeten agenda. De spreektijd is 14 minuten maximaal per fractie en voor GS 48 minuten. Interrupties beginnen met een vraag en mogen hoogstens twee maal op datzelfde punt gesteld worden. We hebben in het presidium geconstateerd dat dit de vorige keer uitstekend ging, maar ik herinner u er nog even aan. De agenda wordt zonder beraadslaging of stemming ongewijzigd vastgesteld. 4. C-lijst Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van 12 juli 2011, nr /28/A.16, betreffende vervolg beantwoording statenvragen van de SP-fractie over onderzoek naar potentie nachttreinen naar Groningen en intercity Assen - Groningen in de ochtendspits; b. Brief van 1 april 2011, nr /9/A.18, VV, betreffende brochure en voortgang spoorverbinding (Amsterdam-)Groningen-Bremen-Hamburg; c. Brief van 11 oktober 2011, nr /41/A.9, VV, betreffende stationsgebied Groningen; d. Brief van 9 november 2011, nr /45/A.29, CW, betreffende Groninger Museum; e. Brief van 27 september 2011, nr /39/A.18, CW, betreffende bezuiniging sociaal beleid quickscan instellingen, deel II; f. Brief van 25 oktober 2011, nr /43/A.20, CW, betreffende reactie op motie PS inzake ziekenhuiszorg in Noord-en Oost-Groningen; g. Brief van 25 oktober 2011, nr /43/A.22, ABJ, betreffende voortgangsverslag IPO Jaarplan 2011 deel 2; h. Brief van 15 november 2011, nr /46/a.9, VV, betreffende CU, SP en PvdD betreffende motie bezuinigingen openbaar vervoer in krimpgebieden; i. Brief van 6 september 2011, nr /36/A.11, VV, betreffende OV-bureau Groningen - Drenthe - jaarverslag en jaarrekening 2010; j. Brief van 8 november 2011, nr /45/A.23, VV, betreffende financiële situatie OVbureau 2011; k. Brief van 30 november 2011, nr /48, VV, betreffende financiële situatie OV-bureau; l. Brief van 6 december 2011, nr /49/A.29, VV, betreffende financiële situatie OVbureau. Zonder beraadslaging of stemming wordt de C-lijst voor kennisgeving aangenomen. B-stukken B.1 Bekrachtiging geheimhouding enkele documenten zoals verwoord in de brief van Gedeputeerde Staten van 9 november 2011, nr /45/A.9, OMB/PB, over afname kavels Blauwestad Zonder beraadslaging of stemming bekrachtigd. B.2 Bekrachtiging geheimhouding brief van Gedeputeerde Staten van 16 november 2011, nr /46/V.4, ABJ, met antwoorden op schriftelijke vragen over Blauwestad Zonder beraadslaging of stemming bekrachtigd. B.3 Bekrachtiging geheimhouding brief van Gedeputeerde Staten van 17 november 2011, nr /46/V2, OMB/PB, over stand van zaken project Meerstad Zonder beraadslaging of stemming bekrachtigd. B.4 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 oktober 2011, nr , WE, betreffende ombouw van de aansluiting Beijum Zuid - De Hunze op de Oostelijke ringweg Groningen (N46)) (nummer 29/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. 5

6 B.5 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 oktober 2011, nr , VV, betreffende de herinrichting van de aansluiting van de N366 met de Nulweg (Ter Apel, gemeente Vlagtwedde) (nummer 31/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.6 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 oktober 2011, nr , VB, over de vervanging van de brug bij Dorkwerd (nummer 30/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.7 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 oktober 2011, nr , VV, betreffende reconstructie van de aansluiting van de N366 met de A.G. Wildervanckweg (aansluiting AVEBE, Ter Apelkanaal, gemeente Vlagtwedde) (nummer 32/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.8 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 1 november 2011, nr , WE, betreffende de reconstructie van de N983 gedeelte Aduard-Wehe-den Hoorn, 2 e fase (nummer 35/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.9 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 oktober 2011, nr , VV, voor het realisatiebesluit van de nieuwe weg Mensingeweer-Ranum (N361) en het fietspad Eenrum/Mensingeweer-Baflo (nummer 34/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.10 Bekrachtiging geheimhouding brief van Gedeputeerde staten van 28 november 2011, nr /47/V.4, ABJ, betreffende Blauwestad Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.11 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 22 november 2011, nr , VB, inzake nieuwe beheerssituatie hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl en afkoopsommen beheer, onderhoud en vervangingsinvesteringen op het Winschoterdiep/Rensel (nummer 37/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.12 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 oktober 2011, nr , FC, tot het tijdelijk verhogen van de limiet van de totale belegde gelden bij een financiële onderneming (nummer 27/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.13 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 oktober 2011, nr , MB, tot wijziging van de Verordening op de instelling en invordering van de nazorgheffing stortplaatsen provincie Groningen (nummer 28/2011) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. Mevrouw VEENSTRA (SP): Mijn fractie wil geacht zijn tegen de geheimhouding bij de punten B.1, B.2, B.3 en B.10 gestemd te hebben en helemaal gezien de hoeveelheid artikelen die de laatste tijd in de media verschijnt, waardoor het volstrekt onduidelijk is wat er nu wel of niet vertrouwelijk is. De VOORZITTER: Dat laatste nodigt mij uit tot een betoog. Maar eerst noteren we even uw vastlegging dat uw fractie bij de door u genoemde punten tegen geheimhouding stemt. De heer RAM (PVV): Ook de PVV sluit zich daarbij aan. 6

7 B.1, B.2, B.3 en B.10: zonder stemming bekrachtigd onder aantekening van de inbreng door de PVVen de SP-fractie. De VOORZITTER: Eén opmerking als voorzitter van de Statenvergadering over de laatste opmerking van mevrouw Veenstra over het volstrekt onduidelijk zijn van wat al dan niet vertrouwelijk is: u hebt net voor uzelf vastgesteld wat wel of niet geheim is. Dat gebeurt op basis van een voorstel. Soms moeten we dat bekrachtigen, daar hebben we ook een procedure voor die we in het presidium nog eens uitgebreid met elkaar hebben doorgenomen. En daar kwam een heel heldere werkwijze uit. De kern van het vraagstuk is grondig bediscussieerd bij Blauwestad en de rapporten van de Rekenkamer en wel dat er hier een aantal tradities in het huis waart, waarbij er soms, zonder dat er een schriftelijk stuk voorlag, er toch gedeeld werd met de commissie op vertrouwelijke wijze. Dat is allemaal met de beste bedoelingen gebeurd, maar dat leidde ertoe dat feitelijk de afweging of iets wel of niet vertrouwelijk was, 1) niet vooraf op schrift gevraagd werd; 2) niet gemaakt kon worden in formele zin en daardoor als het ware ter plekke werd gemaakt. Daarom hebben we gezegd dat we dat niet meer willen. Dat is ook schriftelijk vastgelegd. Dat gebeurt dan ook niet meer en wordt ook echt door ons allen bewaakt. Het tweede punt is het argument waaronder je zegt dat iets vertrouwelijk moet zijn. Het kan óf om het belang van de provincie zoals het is omschreven in de Provinciewet, dat heel vaak haar economische belangen raakt of derden raakt die je de informatie wel hebben gegeven, maar dat alleen onder oplegging van de geheimhouding doen. Er is daarin nog wel een aantal specifieke artikelen, maar dat gaan we hier niet allemaal behandelen. De kern daarvan is dat in zichzelf er niets mis mee is sterker nog, dat hoort bij een normaal democratisch bestuur dat je af en toe ter bescherming van de democratie en de belangen die daarmee gemoeid zijn, geheimhouding hebt. Wezenlijk is met elkaar zo scherp en zo helder mogelijk te zijn in waarin die argumenten al dan niet correct zijn, zodat ook anderen het vertrouwen kunnen hebben dat je dat alleen daar doet waar het echt geldt. Daar werken we met elkaar aan om dat in ieder geval zo goed mogelijk te doen en dat hebben we ook in het presidium nog een keer helemaal doorgenomen. Ik verzoek de fractievoorzitters dat punt ook nog eens een keer met hun eigen fractie door te nemen. Want het is goed dat we aan consensus op dat punt bouwen. De democratie moet het hebben van vertrouwen, ook van de buitenwacht en van beoordelingen; tegelijkertijd is democratie ook iets wat je elke keer weer moet controleren. En daarvoor zijn we hier met elkaar. Dit is even een exposé en ondertussen hebben die argumenten gewisseld met elkaar, maar ik moet even vertellen dat we die inspanningen met elkaar doen. Mevrouw VEENSTRA (SP): U hebt het de vorige keer in de Statenvergadering ook toegelicht. U hoeft mij de procedure rondom de geheimhouding en wanneer die wel of niet toegestaan is, niet uit te leggen. Die is mij volstrekt duidelijk en mijn fractie ook. Ook de werking van de democratie is mij volstrekt duidelijk. En binnen die democratie zien wij het al ons recht om het hier niet gewoon mee eens te zijn. En ik wil die opmerking gewoon gemaakt hebben, omdat dit de tweede keer is dat u mij daarop wijst. De VOORZITTER: Uw recht is onvervreemdbaar en is u van harte gegund. A-stukken A.1 Brieven van Gedeputeerde Staten van 19 juli 2011, nr /29/A.36, LGW, betreffende stand van zaken overleg over herijking EHS en decentralisatie ILG en van 21 november 2011, nr /46/A.18, onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur. Hierbij worden de volgende stukken betrokken: - Brief van gezamenlijke groenmanifestpartners van 1 september 2011 betreffende het Groenmanifest Groningen; - Brief van advocaat Van der Velden van AKD, Breda, namens Das en Boom over het Onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur; - Afschrift brief van Natuur- en Milieufederatie Groningen e.a. aan GS over groenmanifest en decentralisatie natuur; - Aanvulling op onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur. De VOORZITTER: Alle stukken bij dit agendapunt betreffen het natuurdebat zoals wij het landelijk en nu ook in de verschillende Staten door heel Nederland meemaken. Ik heb een hele rij sprekers hiervoor en ik begin bij mevrouw Mortiers. 7

8 Mevrouw MORTIERS (PvdA): De natuur in Groningen is van ons allemaal. Dit geldt ook voor ons landschap. Dit voorliggende bestuursakkoord vraagt daarom van ons als volksvertegenwoordigers een prudente en kritische benadering. Is dit akkoord een heldere en duurzame basis om de toekomst van natuur en landschap ook voor de volgende generaties voldoende te borgen? Staatssecretaris Bleker legde zijn werkstuk ter beoordeling voor aan het Planbureau voor de Leefomgeving, dat de volgende conclusie formuleerde ik citeer: De maatregelen uit het natuurakkoord tussen Rijk en provincies versoberen en vertragen de bescherming van planten, dieren en habitats. Het voldoen aan de harde internationale verplichtingen waaraan de Europese Commissie de Nederlandse natuurprestaties nu en in het komende decennium zal toetsen, komt daarmee verder buiten beeld te liggen. Daar is geen woord Chinees bij. Het zogenaamde onderhandelingsakkoord van het IPO met staatssecretaris Bleker vormt niet toevallig een radicale breuk met internationaal, Europees en Nederlands beleid, zeker van de laatste twee decennia. Het concept van de ecologische hoofdstructuur in Nederland was een reactie van de overheid, evenals vanuit internationale partners, op de onthutsende vaststelling dat de biodiversiteit met 70% was afgenomen. Ongeacht hun politieke samenstelling hebben de Nederlandse regeringen sinds 1990 ingezet om daarin verbetering te krijgen, omdat ze zich realiseerden dat alleen een actieve inzet een funeste afloop op termijn voor hun bevolking zou kunnen voorkomen. Je moet, welwetend van wat er op het spel staat, een zeer lage dunk hebben van de intellectuele en andere vermogens van degenen die je met dit beleid wilt paaien. Denken jullie, CDA-boeren, dan echt na mij de zondvloed? Mauro reageerde in ieder geval intelligenter. Gisteren werd in het hoofdkantoor van werkgeversorganisatie VNO-NCW het rapport van de werkgroep Biodiversiteit aangeboden aan het kabinet. De leden van deze werkgroep stellen dat het verdwijnen van soorten dieren, planten en ecosystemen de economie schaadt. In 2020 mogen deze daarom niet meer verloren gaan en zijn beschermde natuurterreinen nodig. Daarom, stellen zij, is de ecologische hoofdstructuur erg nuttig. In tegenstelling tot Bleker vindt de werkgroep dat de ecologische hoofdstructuur er toch in de geplande omvang moet komen. In tijden van bezuiniging is een temporisering in de beleidsuitvoering nog te billijken, maar is een destructie van ingezet beleid onacceptabel. De botte bijl wordt gezet in het sociaal, cultureel en ecologisch beleid van deze provincie. Dit is geen bezuinigingspolitiek, maar een ideologische keuze. Samenwerkingsverbanden van natuurorganisaties en LTO, maar ook van Landschapsbeheer met de Groninger Dorpen en de Stichting Oude Groninger Kerken worden onderuitgeschoffeld. Honoreren we deze koers? Reduceren we dit beleid tot de zogenaamde internationale verplichtingen, waaraan we bovendien wegens tekortschietend budget niet zullen kunnen voldoen? Kwalijk is daarbij dat Europa bij dreigende boetes de grote boosdoener wordt, terwijl onze eigen mensen, de Groninger bevolking, van dit beleid de dupe wordt. Kan het nog perverser? Willen we actief meewerken om onze cultuurhistorisch unieke leefomgeving te laten verpauperen? De heer KRAJENBRINK (CDA): Ik laat u even uitrazen, zou ik bijna zeggen. Als ik u zo hoor, mevrouw Mortiers, vindt u het beleid, vervat in het voorliggende onderhandelingsakkoord, onverantwoord? Mevrouw MORTIERS (PvdA): Ik denk dat mijn woorden wat dat betreft vrij helder waren. De heer KRAJENBRINK (CDA): Volgens mij was mijn vraag ook helder. Mevrouw MORTIERS (PvdA): Ik heb daar eenduidig op geantwoord, nietwaar? Ik vind dat beleid absoluut onverantwoord. De heer KRAJENBRINK (CDA): Hoe oordeelt u dan over het standpunt van het college, dat in ieder geval van mening is dat dit akkoord aangenomen moet worden? Vindt u het onverantwoord dat het college nu dat standpunt inneemt? Mevrouw MORTIERS (PvdA): In een van mijn eerste zinnen heb ik al gezegd dat wij hier als volksvertegenwoordigers optreden. Wij hebben een andere verantwoordelijkheid dan het college en wat dat betreft wil ik die verantwoordelijkheid hier vandaag dan ook nemen. De heer KRAJENBRINK (CDA): Maar u bent dus van mening dat het college een onverantwoorde keuze wil gaan maken? Mevrouw MORTIERS (PvdA): U zou aan het college moeten vragen waarom men tot die keuze komt. 8

9 De heer KRAJENBRINK (CDA): Maar ik stel die vraag aan ú. U hebt gezegd dat het onverantwoord is om dit akkoord te steunen, het college geeft een positief advies af over dit akkoord. Daarom vraag ik u: vindt u dan dat het college een onverantwoorde keuze maakt in dit verhaal? Mevrouw MORTIERS (PvdA): De fractie van het CDA probeert nu een wig te creëren tussen het college en onze fractie. Onze fractie neemt hier een eigen verantwoordelijkheid. Dat is in het duale bestel zoals we dat nu kennen, ons goed recht als volksvertegenwoordigers. De heer KRAJENBRINK (CDA): Hartelijk voor dit antwoord, mevrouw Mortiers. Mevrouw MORTIERS (PvdA): Tijdens de commissievergadering, waarin de PvdA-fractie een tiental vragen aan het college stelde, was één ding helder: er zitten nog zeer veel onduidelijkheden en open einden in het akkoord die nog nadere invulling behoeven. Ik noem één voorbeeld: hoe wordt het geld over de onderscheidenlijke provincies verdeeld? Het tweede akkoord van 7 december bracht geenszins licht in de duisternis. De onduidelijkheden blijven. Zolang we geen duidelijk beeld hebben van alle financiële consequenties, is het voor de Partij van de Arbeid onmogelijk op dit akkoord ja te zeggen. Wij zijn het aan onze bevolking verplicht ons 100% in te zetten voor een gezonde en mooie leefomgeving. Iedereen moet in Groningen kunnen genieten van natuur en landschap, wandelend of op de fiets zoals dat nu gebeurt. Een mooie natuurervaring moet in de toekomst niet voorbehouden blijven of zijn aan diegenen die zich een safari in Afrika of een cruise naar Antarctica kunnen permitteren. Ten slotte wil ik nog wat zeggen over de bestuurlijke omgangsvormen in het onderhandelingsproces. Het is kwaad kersen eten met deze staatssecretaris. Het resultaat is geen akkoord, maar een dictaat. Als we niet buigen, dreigt ons nog groter onheil. Laten wij ons hier in Groningen chanteren? Wie zei ook weer: fatsoen moet je doen? Dat lijkt wel heel lang geleden. Graag wil ik u, voorzitter, deze motie overhandigen. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Dat is dan motie 1 van de PvdA, GroenLinks en D66: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 14 december 2011, Overwegende dat: - met het onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur de kaders worden geschapen voor het decentraliseren van het natuurbeleid tussen Rijk en provincies voor de komende jaren; - een voorwaarde voor het akkoord is dat alle provincies instemmen; - Noord-Brabant en Noord-Holland inmiddels instemming onthouden hebben aan het akkoord; - nu deze provincies instemming hebben onthouden, er een opening is voor verdere onderhandelingen; - ondanks dat er een tweede akkoord ligt van 7 december 2011, dit akkoord op een enkel onderdeel na, nog vele open einden en onduidelijkheden laat bestaan, zodat de juridische en financiële consequenties van het akkoord nog steeds niet helder zijn; - de deskundigen het organiseren van robuuste leefgebieden en verbindingen een absolute voorwaarde vinden om de internationale doelen te halen; - de landelijke Taskforce Biodiversiteit naar voren brengt dat ook de economie zal lijden onder minder biodiversiteit; Spreken uit dat - zolang er nog zoveel onduidelijkheid bestaat, het huidige natuurakkoord moet worden afgewezen en verzoeken het college om alles in het werk te stellen om de onderhandelingen over dit dossier te heropenen en op zoek te gaan naar oplossingen die een beter perspectief voor de natuur in Groningen bieden; En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw WULFSE (VVD): Dit dossier heeft nogal wat in beroering gebracht. En dat is ook wel te verwachten bij een omslag in beleid. Een ramp voor de natuur, afbraakbeleid, kaalslag van de natuur. De superlatieven vanuit allerlei gremia overtreffen elkaar keer op keer. Maar wat is hier nu eigenlijk aan de hand? De provincie wordt volledig verantwoordelijk voor allerlei taken op het gebied van natuur en landschap en krijgt daarvoor minder geld dan voorheen. Dat is de kern van de zaak. We moeten bezuinigen. Hoe gemakkelijk zou het zijn als Den Haag alle bezuinigingen direct zelf 9

10 doorvoerde en we protesterend naar het Malieveld konden gaan en met ons vingertje wijzen: Zij zijn groot en ik ben klein. Nee, de VVD vindt dat de provincie zich niet als Calimero moet gedragen. Zij zou als bestuurslaag geen knip voor de neus waard zijn, als zij deze verantwoordelijkheid niet wil of kan dragen. Op onze staatsschuld betalen we dit jaar 10,4 miljard euro rente. Stel je voor wat je daar allemaal mee zou kunnen realiseren. Elke dag wordt de schuld 70 miljoen euro groter, We winden ons enorm op over het onverantwoordelijke gedrag van de Zuid-Europese landen die maar steeds meer uitgeven dan ze verdienen. Maar we hebben zelf te hoge hypotheekschulden. Iedereen heeft er de mond van vol, maar zijn we bereid daar zelf als bestuurslaag iets aan te doen? Of het is hier ook not in my backyard? De VVD vindt het onverantwoord dat als er bezuinigd wordt op persoonlijke budgetten, de zorgtoeslag omhoog gaat en er wordt bezuinigd op cultuur en defensie, de natuur buiten beschouwing wordt gelaten. Dat kan niet. En hoe vervelend dan ook, wij vinden het terecht van een gedeelte van de bezuinigingen bij de provincies en de gemeenten terechtkomt. De heer SWAGERMAN (SP): De VVD houdt een heel betoog over de landelijke politiek en waarom wij daaraan mee zouden moeten doen. Maar dat is natuurlijk een politieke keuze die je maakt en wij maken andere keuzes. Dus ik wil niet de kant van de landelijke politiek opgaan, maar ik wil dit ook niet over me heen laten komen zoals de VVD dat nu brengt. Dus misschien kunt u mij uitleggen waarom deze regering niet haar geld weghaalt bij mensen met heel hoge inkomens, waarom ze niet wil praten over hypotheekrenteaftrek, waarom er keihard aan alle kanten wordt bezuinigd op de sociale onderklasse en waarom u denkt ook nog de natuur onder de voeten van die mensen te kunnen halen als klein stukje van wat u wenst te bezuinigen? Ik hoef geen uitgebreid antwoord, maar ik wil wel horen hoe u denkt dat te kunnen verklaren. Mevrouw WULFSE (VVD): Wij kijken daar met een heel andere blik naar. Ik ga daar in mijn betoog ook nog verder op in. Wij vinden het belangrijk dat de provincie ook de verantwoordelijkheid neemt in landelijke zaken. En wij willen daarbij niet naar Den Haag wijzen, wij denken dat wij als provincie ook in staat zijn om zelf bij te dragen aan het wegwerken van de staatsschuld. En daar focussen wij op. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): Ik hoor de VVD zeggen dat zij heel erg begaan is met de staatsschuld. Hoe kijkt u ertegenaan dat de kans heel groot is dat met dit akkoord Nederland niet langer aan een heel hoop Europese verplichtingen voldoet en straks enorme boetes moet betalen, die tot enkele tonnen per dag kunnen oplopen? Dragen die niet enorm bij aan de staatsschuld? Mevrouw WULFSE (VVD): In het recente akkoord van 7 december is vast komen te staan dat wat betreft de EU-verplichtingen het Rijk een stap verdergaat dan eerst is afgesproken in het IPO, dus wij maken ons daar geen zorgen over. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): Dat lijkt heel mooi dat die kosten voor het Rijk zijn, maar met de afbraak van dit natuurbeleid moeten die kosten toch betaald worden. Of het nou door het Rijk of door de provincie gebeurt, het komt uit de zakken van de belastingbetaler. Mevrouw WULFSE (VVD): Daar hebt u gelijk in, mevrouw Hazekamp. Maar zoals u weet zal de regering ook proberen maximaal te voldoen aan die EU-verplichtingen en allerlei extra verplichtingen af te schaffen. Dus wij denken dat daarop ook een kostenreductie zal komen. Dat een deel van de rijksbezuinigingen ook bij de provincie terechtkomt, heet gedeelde verantwoordelijkheid. Pijnlijk, zeker, maar wel noodzakelijk. En daar zit ook iets positiefs aan, want dat heeft ander gedrag tot gevolg. Dat weten we allemaal. Als je minder te besteden hebt, maak je andere keuzes. Als je het zelf moet betalen, denk je nog beter na over wat je eigenlijk precies wilt wat noodzakelijk is, wat een luxe is en wat je kunt missen. De tijd van declareren is voorbij, we gaan zelf bepalen wat we echt belangrijk vinden binnen de grenzen die we kunnen betalen. Dat betekent nú in kaart brengen: wat zijn onze prioriteiten, wat is belangrijk, welke gronden kunnen we ruilen, welke kunnen we verkopen en hoe kunnen we beheren. Dat betekent herijken. Een kleinere EHS, efficiënter inrichten en beheren. Kortom: verantwoorde financiële keuzes maken. Hoe gaan we dat doen? De VVD denkt dat het verstandig is, eerst alle verplichtingen die voortvloeien uit Natura 2000 en de Kaderrichtlijn Water in te vullen. Daarnaast hebben we het Groenmanifest waarin landbouw- en natuurorganisaties gezamenlijk een beeld neergelegd hebben. Een overleg met de Natuur- en Milieufederatie vorige week leerde ons dat ook deze organisatie aandringt op een ja voor het akkoord, voortvarendheid en keuzes binnen de herijkte EHS. Het 10

11 Groenmanifest kan volgens de VVD de basis zijn waaruit we keuzes moeten maken. We zijn dan ook verzekerd van de steun vanuit de landbouw- en natuurorganisaties. Maar voordat we zover zijn en tot de invulling overgaan, een aantal vragen aan het college. Met minder geld zullen prioriteiten gesteld moeten worden en keuzes gemaakt. Dat betekent dat de ambitie, zoals verwoord in ons coalitieakkoord in april, te weten een heroriëntatie op de EHS, nog noodzakelijker is geworden. Is het college dat met de VVD eens? Het zou aanpassen van de contouren van de EHS betekenen. Wat betekent dat voor het ruimtelijke beslag, college? Hoe gaan we om met de gronden? Wat kunnen we verkopen, wat we kunnen ruilen en wat kunnen we inzetten om net dat ontbrekende stukje EHS waar een boer nestelt, te realiseren? Alles is nodig om ons op kwaliteit te richten. Dan iets over de inrichting. Wij hebben ons altijd ingezet voor het beste van het beste en topkwaliteit. De VVD denkt dat ook daar besparingen vallen te realiseren. De inrichtingsambitie kan wellicht bijgesteld worden. Kan het college daar wellicht ook naar kijken? Wij realiseren ons dat er nog heel veel moet gebeuren en we willen er bij het college nogmaals op aandringen, nu echt haast te maken met de herijking en een efficiencyslag te starten. Wij vragen het college zo snel mogelijk met plannen te komen die uitvoerbaar zijn en op lange termijn beheersen en beheren. De heer SWAGERMAN (SP): Als het gaat om bestuurlijke betrouwbaarheid is de discussie nadrukkelijk gevoerd tijdens de Statenvergadering over al dan niet doorbouwen aan de kolencentrale. En de VVD was een van de partijen die vond dat je uit oogpunt van bestuurlijke betrouwbaarheid ook door moest gaan met het bouwen van die centrales. Hoe classificeert u het gedrag van deze staatssecretaris op het gebied van bestuurlijke betrouwbaarheid ten opzichte van aangegane verplichtingen, overeenkomsten niet alleen nationaal maar ook internationaal die mogelijk door dit soort besluitvorming out of the blue ongedaan worden gemaakt? Kunt u zich vinden in deze opstelling en de consequenties daarvan? Mevrouw WULFSE (VVD): Wij kunnen ons daarin vinden en wij gaan ervan uit dat de staatssecretaris op zeer verantwoorde wijze alles wat daaraan vastzit, zal uitzoeken en beoordelen. Als je de grondslag van uw betoog zou handhaven, zou je nooit een beleidswijziging kunnen doorvoeren. En aangezien we in een democratie leven en de regering om de vier jaar wisselt, komen die beleidswijzigingen en de gevolgen horen daarbij. En wellicht kan het enige kapitaalvernietiging tot gevolg hebben dat zal ook hier het geval zijn maar dat wil niet zeggen dat die buitenproportioneel is. Dan wil ik een zorgpunt aankaarten van de VVD. Graag zien wij zo snel mogelijk een kaart met verplichtingen die zijn aangegaan na oktober 2010 de eerste brief van de heer Bleker met daarbij vermeld in hoeverre we verplichtingen hebben en wat we er nog aan kunnen bijstellen. Daar maken we ons een beetje zorgen om, want dat is eigenlijk allemaal gedaan op eigen risico van de provincie. Wanneer kunnen we daar een bericht over verwachten? Afrondend: de VVD wil niet dat er verder gewacht wordt, maar roept de gedeputeerde op, zelf met initiatieven te komen en de plannen zo snel mogelijk op papier te zetten. Het heeft onze voorkeur dat integrale gebiedsvisies op papier komen. En voor onze onderhandelingspositie is het van groot belang niet te talmen. De VVD zou graag dit voorjaar een goed uitgewerkt plan tegemoet zien en daartoe dienen wij de volgende motie in. De VOORZITTER: Dat wordt dan motie 2 namens de fracties van de VVD, GroenLinks, D66 en de PvdA: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 14 december 2011, Overwegende dat: - de regering 600 miljoen euro bezuinigt op natuur en landschap; - de Rijksbezuinigingen op natuur groter zijn dan bekend, was tijdens de onderhandelingen over het coalitieakkoord ; - hierdoor op korte termijn aanpassing van het natuur- en landschapsbeleid in Groningen nodig is; Roept het college op: - begin 2012 met een voorstel te komen voor een aangepast natuur- en landschapsbeleid; En gaan over tot de orde van de dag. 11

12 De heer BEZUIJEN (SP): Er is de afgelopen weken veel gezegd en geschreven over het deelakkoord natuur en landschap. Het standpunt van de SP is duidelijk en daarom houd ik het kort. Het akkoord verslechtert de toestand van de beschermde planten en dieren, waardoor we onze doelen bij lange na niet gaan halen. Dat is erg, zeker in Groningen waar nog maar een kwart van onze natuuropgave is afgehandeld. Maar wat nog erger is, is dat dit deelakkoord een streep zet door diverse herinrichtingen in onze zwakke regio s. Door te weinig grond en geld kunnen wij onze ambities niet waarmaken. Geen geld om kades, sloten, wegen, paden en bruggen aan te leggen. Geen geld om onze gebieden beter in te richten voor natuur, landbouw, recreatie en waterberging en daarmee desastreus voor de leefbaarheid van ons platteland. Leefbaarheid: volgens GS een van de pijlers van hun programma, net als duurzaamheid. Desondanks komt dit college met het advies, ons te berusten in dit deelakkoord, omdat men bang is voor een mogelijke noodwet waarmee Bleker dreigt. Wat die wet inhoudt en hoe de staatssecretaris die wil opleggen, is onduidelijk. Maar het dreigement is voldoende voor onze gedeputeerde om het hoofd in de schoot te leggen. De strop of de kogel, is het volgens gedeputeerde Van der Ploeg en blijkbaar doet hij zelf de strop om. Onbegrijpelijk bij zo n belangrijk dossier en gezien het feit dat in Groningen dé kans ligt om dit deelakkoord te verwerpen. Hier is een linkse meerderheid mogelijk en ook de VVD zit niet vast aan een akkoord, ondanks wat ik daarnet mevrouw Wulfse heb horen bepleiten. Zij kan zich achter VVD-coryfee Ed Nijpels voegen. Hij noemt de plannen van Bleker een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de natuurbescherming. Daar voegt de SP graag de woorden en platteland aan toe. Bleker heeft het over noodzakelijke bezuinigingen op natuur. Een korting van 65 tot 80 procent van het budget is geen bezuiniging, maar een kaalslag. Dit deelakkoord gaat alleen over geld en heeft niets met natuurbescherming te maken. Een ponyboer uit Vlagtwedde speelt voor boswachter en gooit onze natuur op de mestbult. Het moet niet gekker worden. Dat hij met dit akkoord de boeren helpt, is een hardnekkig misverstand. Zij worden ook de dupe, omdat er veel minder geld is voor hun herinrichting: geen wegen en sloten, geen herverkaveling, geen betere waterhuishouding, geen goede prijs voor hun grond. Gevolg van dit akkoord zal zijn dat veel grond ineens op de markt komt. Hierdoor zal de grondprijs nog verder dalen en treedt er kapitaalsvernietiging op. Dat is niet meegenomen in de financiële berekeningen. Wij worden gevraagd een slecht deelakkoord te tekenen. Zonder toelichting, zonder voldoende geld, maar met grote wettelijke verplichtingen en vergaande financiële consequenties voor ons platteland. Dit akkoord moeten wij daarom niet ondertekenen en dienen wij samen met de Partij voor de Dieren de volgende motie in. Deze sluit aan op het vurige betoog van mevrouw Mortiers. Daarom verwachten wij dat de PvdA deze van harte zal steunen. De VOORZITTER: Dank, dat is motie 3, ingediend door de fracties SP en Partij voor de Dieren: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 14 december 2011, Overwegende dat: - Provinciale Staten is gevraagd in te stemmen met het deelakkoord natuur zoals overeengekomen door de staatssecretaris van het ministerie van EL&I, de heer Bleker, en het IPO in 2011; - onder meer het Planbureau voor de Leefomgeving in zijn rapport concludeert dat het deelakkoord onvoldoende bescherming biedt voor flora en fauna in Nederland; - in Groningen nog maar een kwart van de ecologische hoofdstructuur (EHS) opgave is afgerond; - de huidige toestand van natuur en landschap in Groningen niet voldoet aan de doelen die zijn gesteld Van mening zijnd dat: - de genoemde kortingen in het deelakkoord grote financiële consequenties hebben voor het realiseren van de EHS-doelstelling in Groningen; - het deelakkoord niet duidelijk maakt in welke mate de provincie verantwoordelijk is voor het nakomen van internationale verplichtingen; - gebiedsontwikkeling door uitvoering van EHS herinrichtingsprojecten van groot belang is voor de leefbaarheid van het platteland; Spreken uit dat: - het deelakkoord natuur onvoldoende waarborg biedt voor natuurbescherming in onze provincie en daarom niet wordt ondertekend; En gaan over tot de orde van de dag. 12

13 De heer KRAJENBRINK (CDA): Vandaag moeten we een besluit nemen over het deelakkoord tussen het Rijk en de provincies. Een akkoord waarvoor in de media veel aandacht is geweest. Veel mensen genieten van natuur om hen heen en in de beelden en de verhalen die naar voren komen, lijkt het alsof de bulldozers al in de startblokken staan om deze te gaan vernietigen. Als CDA-fractie staan wij voor een uitgebalanceerd verhaal waarin er ruimte is voor ontwikkelingen op tal van terreinen, waaronder ook natuurontwikkeling. Kunnen we ja zeggen tegen het akkoord? Daarvoor hebben we gekeken naar een aantal aspecten: past het binnen het takenpakket van de provincies, zijn de risico s behapbaar, kunnen we doorpakken in projecten, is er geen stilstand, kwaliteit in plaats van kwantiteit en maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Wij moeten constateren dat er de afgelopen jaren voor 3,5 miljard in de ontwikkeling van natuur en landschap is geïnvesteerd. De plannen gingen uit van een totaal van 4,1 miljard en nu wordt de laatste 600 miljoen geschrapt. We zitten anno 2011 in een periode waarin er lastige keuzes gemaakt moeten worden. Er moet fors bezuinigd worden, zodat de rekeningen niet naar de toekomstige generaties doorschuiven. Anderzijds willen we ook zoveel mogelijk terreinen als onderwijs, zorg en sociale zekerheid proberen te ontzien. Dat betekent wel dat er op andere terreinen minder ambities kunnen zijn. En een daarvan is de ontwikkelopgave van de ecologische hoofdstructuur. Wij kunnen ons voorstellen dat men nu pas op de plaats maakt en het totale ambitieniveau van tienduizenden hectares aan extra natuur bovenop wat er nu is, terug te brengen. Dus geen afbraak zoals dat gesuggereerd wordt, maar minder aanleg van nieuwe gebieden op de korte termijn. Dat is iets volstrekt iets anders. Dat dit voor bepaalde partijen vervelende besluiten zijn, kunnen wij ons voorstellen. Maar soms moeten er afwegingen gemaakt worden, juist om perspectief voor de toekomst te kunnen bieden. De heer BEZUIJEN (SP): Die bezuiniging heeft tot resultaat dat er nu natuurgebieden buiten de EHS maar binnen het beheer van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten in onze provincie uiteindelijk verkocht zullen moeten gaan worden. Als dit deelakkoord doorgaat, gaan die gebieden verdwijnen. Bestrijdt u dat? De heer KRAJENBRINK (CDA): Wij hebben in totaliteit rond de hectare aan EHS-opgave al verworven. Onze totale ambitie was rond de We hebben op dit moment zo n hectare ingericht. Er zit dus nog een totale opgave om in te richten van zo n hectare. Het Rijk heeft gronden meegegeven richting het IPO, die nog verdeeld moeten worden tussen de verschillende provincies en die gronden kan men inzetten. En of men dat doet door aangekochte gronden te verkopen of gronden die men mee heeft gekregen, aan te kopen, daarin zouden de keuzes gemaakt moeten gaan worden door de provincie om er uiteindelijk de inrichtingskosten mee te financieren. De heer BEZUIJEN (SP): Maar dat betekent dus nog steeds dat die dorpsbossen dus weggaan, omdat ze worden ingericht. Dat dus die natuur verdwijnt. Want die wordt blijkbaar uitgeruild. De heer KRAJENBRINK (CDA): Dat is een keuze die de provincies kunnen maken. De provincies kunnen ook een andere keuze maken. Namelijk door het deel te verkopen dat ze al verworven hebben van de hectare die nu is aangekocht om de EHS-opgave te realiseren en dat klaar staat om te worden ingericht. Dan kunnen zij de gronden die van het Rijk verworven zijn, gewoon laten bestaan. Daarmee wil ik aangeven dat de provincies elk een eigen keuze kunnen maken hoe zij met die gronden willen omgaan. De heer BEZUIJEN (SP): Netto verdwijnt er daarmee natuur. De heer KRAJENBRINK (CDA): Volgens mij heb ik net uitgelegd dat wij meer dan hectare hebben aangekocht. Daarvan is echter nog maar hectare ingericht: dat betekent dat er dus nog hectare nog niet is ingericht als natuur. Die gronden zijn aangekocht, maar daar gebeurt op dit moment niets anders mee dan dat die kláárliggen om ingericht te worden als natuur. Met andere woorden: als je dat deel ervan af zou halen, gaat er niets af van natuur. De heer BEZUIJEN (SP): Dus dit is uw eigen interpretatie van wat er gaat gebeuren? Die dorpsbossen gaan gewoon weg, wanneer die worden uitgeruild voor te ontwikkelen natuur conform de wijze waarop de EHS wordt uitgevoerd. Wat nu de opgave is en wat de Staten ook in hun motie van 9 maart hebben aangegeven, gaat u nu dus inleveren. Die dorpsbosjes raak je dus kwijt. 13

14 De heer KRAJENBRINK (CDA): Volgens mij heeft het CDA ook niet ingestemd met de motie om het totale ambitieniveau van de EHS aan te houden. Wij zijn van mening dat het totale ambitieniveau naar beneden moet, juist ook om te zorgen voor de kwaliteit bij het inrichten van het landschap en niet ervoor te zorgen dat de totale kwantiteit gerealiseerd gaat worden. Kwaliteit in plaats van kwantiteit. En hoe de provincie daarmee omgaat, is een keuze van de provincie. De heer DIETERS (PvdA): Ik ben toch even nieuwsgierig naar het standpunt van het CDA, vooral in het kader van het rentmeesterschap. Want u heeft het in uw betoog erover dat u staat voor een uitgebalanceerd verhaal. 60 tot 70 procent bezuinigen is niet uitgebalanceerd om te beginnen. Een pas op de plaats maken, is dat voor u vooral een economisch verhaal of is het voor u de notie dat er bezuinigd of dat er getemporiseerd moet worden? Waar kiest u voor? De heer KRAJENBRINK (CDA): Zoals het in het deelakkoord is aangegeven, is het enerzijds een temporisering en anders is het ook een bezuiniging. Want enerzijds wordt de termijn opgeschoven van 2018 naar 2021, anderzijds wordt er ook bezuinigd op het totale ambitieniveau van hectare naar hectare. Daarmee gaat er een bedrag van 600 miljoen vanaf. Wij vinden het, gelet op de situatie waarin Nederland nu zit, dat er miljarden aan bezuinigingen moeten plaatsvinden. Als je ook kijkt naar de berichten van gisteren over waar die extra bezuinigingen moeten gaan landen, vinden wij dat verantwoord, ook gelet op de investeringen die al in het verleden zijn gedaan in de natuur. Ik geef niet voor niets aan dat er al 3,5 miljard is geïnvesteerd in natuurontwikkeling. Daar hebben ook wij onze verantwoordelijkheid in te dragen. Maar als er andere economische omstandigheden zich voordoen en je wilt juist sectoren als zorg, onderwijs en sociale zekerheid zoveel mogelijk proberen te ontzien, dan moet je wellicht op andere sectoren wellicht wat moeilijke keuzes gaan maken. Maar daar lopen wij dan niet voor weg. De heer DIETERS (PvdA): Daar heb ik ook geen verschil van mening met u over. Het gaat er mij om van u klip en klaar te horen of u ook wilt temporiseren op het overeind houden van het ambitieniveau. Dat heet in mijn taal ook bezuinigen. Maar dan op termijn toch voortgaan. De heer KRAJENBRINK (CDA): Het temporiseren is onderdeel van het deelakkoord. Daar zijn wij dus voorstander van. Nog één opmerking daarbij. Als het gaat om de Europese richtlijnen, zijn wij niet van plan om allerlei boetes te gaan betalen. Ook Henk Bleker heeft in zijn brief richting de Tweede Kamer heel duidelijk aangegeven dat, mochten er in de toekomstige periode vanuit Europa bezwaren komen over dat wij niet voldoen aan de richtlijnen en daarbij gedreigd wordt om boetes op te leggen, Nederland dan in de gelegenheid wordt gesteld om in ieder geval nog herstelmaatregelen te treffen. Dan wordt er opnieuw bezien of er aanpassingen moeten plaatsvinden en gaat men opnieuw in gesprek met de Europese Commissie, maar ook met de provincies om toch te gaan voldoen aan de richtlijnen. Mevrouw MORTIERS (PvdA): De spreker had het over de behapbaarheid van de risico s en dat brengt mij tot de volgende vraag. Hebt u in de Trouw van gisteren gezien dat de bestuursvoorzitter van Nutrepo pleit voor producten die biodiversiteit bedreigen? Wat betekent voor het CDA die biodiversiteit? Is dat want zo begrijp ik dat uit het uitvoerige betoog van de heer Krajenbrink louter een financieel-economische kwestie? Hoe definieert de heer Krajenbrink biodiversiteit waar het gaat om de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen en het opraken van onze natuurlijke hulpbronnen? Is dat alleen een kwestie van geld of hebben we hier een morele verantwoordelijkheid? De heer KRAJENBRINK (CDA): Volgens mij is het antwoord hierop volstrekt helder. Wij hebben een aantal afspraken gemaakt over de biodiversiteit, die in allerlei richtlijnen zijn verwerkt zoals Natura 2000, de Kaderrichtlijn Water en de natuurwetgeving over verplicht soortenbeheer. En dat is ook wat ik wilde aangeven over de behapbaarheid van risico s: via die wet- en regelgeving is vastgelegd hoe wij de biodiversiteit willen gaan borgen. Het is dus niet dat wij ons daarvoor helemaal niet interesseren, wij willen en dan staat ook in het akkoord maximaal proberen te voldoen aan de gestelde richtlijnen. Ik snap daarom uw morele beroep dan ook niet. Mevrouw MORTIERS (PvdA): Wat betekent voor het CDA het raken aan de grondslag van alle leven? De heer KRAJENBRINK (CDA): Ik vind dat eigenlijk meer een vraag voor bij de borrel, zou ik zeggen. 14

15 Mevrouw MORTIERS (PvdA): Met dat antwoord maakt u duidelijk dat u niet begrijpt wat biodiversiteit betekent. De heer KRAJENBRINK (CDA): Volgens mij heb ik volstrekt duidelijk aangegeven dat die verwerkt is in allerlei richtlijnen. Zo hebben wij de afspraken gemaakt, zo besturen wij Nederland op basis van beleid. En zo toetsen wij dat als Staten, proberen wij ons daar ook aan te houden en daar maximale invulling aan te geven. Mevrouw MORTIERS (PvdA): Maar wat betekent dan maximale invulling? De heer KRAJENBRINK (CDA): Ja, wat betekent dat. Ik zou door willen gaan met mijn betoog, want dit leidt nergens toe. De heer MIEDEMA (GroenLinks): Ik wou even terug naar de vraag van de heer Dieters. In feite kwam die neer op of u het verantwoord vindt wat er in het akkoord gebeurt. En u hebt eigenlijk gezegd dat het acceptabel is dat er ook op natuurbeleid bezuinigd wordt. Ik denk dat er weinigen in deze zaal zijn die dat zullen betwijfelen. Maar op natuurbeleid wordt 60% bezuinigd. Is er enig ander beleidsterrein voor u denkbaar, waarbij in deze orde van grootte bezuinigt wordt? Daarmee geeft u impliciet ook een prioriteit aan ten aanzien van het beleidsveld. De heer KRAJENBRINK (CDA): Ik kan niet dusdanig in de rijksbegroting kijken dat ik andere terreinen kan zien waarop de bezuinigingen 60% of hoger zijn. Maar als ik terugkijk naar de investeringen die in natuurontwikkeling zijn gedaan en er nog heel veel gronden beschikbaar zijn die nog niet zijn ingericht, dan vind ik het verantwoord dat wij op dit moment pas op de plaats maken. Door én te temporiseren én dat wij bezien in de tijd of er nog andere maatregelen noodzakelijk zijn om uiteindelijk te komen tot de opgave waar wij afspraken over hebben gemaakt. Daarnaast hebben ook verschillende instanties aangegeven dat in het beleid zoals wij dat op dit moment uitvoeren, nog heel veel mogelijkheden zitten om inverdieneffecten en allerlei cofinancieringsmogelijkheden te creëren. Daarover heb ik gisteren nog gesproken met een uitvoeringsinstelling. De heer MIEDEMA (GroenLinks): Dit is geen antwoord op mijn vraag. Ik heb in feite gevraagd: is er enig beleid denkbaar, waarop 60% bezuinigd wordt? U had wel een opvatting over andere beleidsvelden tijdens de commissie en nu zegt u dat u de kennis ontbreekt over de rijksbegroting. Dat vind ik merkwaardig. De heer KRAJENBRINK (CDA): Ik heb u volgens mij een antwoord gegeven op uw vraag, namelijk dat mij de kennis ontbreekt of dat percentage bezuinigingen al dan niet geldt voor andere beleidsterreinen. Volgens mij is dat een antwoord op uw vraag. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): De CDA-fractie beantwoordt de vragen die gesteld zijn over biodiversiteit, morele kwesties en ook over het rentmeesterschap, steeds in termen van financiën. U hebt het steeds over geld, bezuinigingen alles wel in het belang van toekomstige generaties. Maar behelst het begrip rentmeesterschap niet meer dan alleen geld? De heer KRAJENBRINK (CDA): Dat ben ik volstrekt met u eens, het behelst veel meer. Het is inderdaad ook goed omgaan met de planeet waarvoor we met zijn allen de verantwoordelijkheid dragen. Het is dan ook niet voor niets dat het CDA jarenlang de verantwoordelijkheid heeft gedragen heeft voor het gevoerde natuurbeleid en dus ook voor die 3,5 miljard die in natuurontwikkeling is geïnvesteerd. Daar hebben wij zowel op rijks- als provincieniveau mee ingestemd. Maar nu, gelet op de omstandigheden, vinden wij in dit geval temporiseren, pas op de plaats maken en een vorm van bezuiniging doorvoeren maatschappelijk verantwoord. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): Ik hoor in dit antwoord dat het CDA zich altijd heel erg sterk maakt voor de planeet en voor de natuur en biodiversiteit. Kunt u mij dan uitleggen waarom u de afgelopen jaren tenminste voorzover wij dat hebben meegemaakt als fractie zowel in het college als in de Staten niet altijd heel erg voortvarend was als ging om de ecologische hoofdstructuur? De heer KRAJENBRINK (CDA): Volgens hebben wij de afgelopen periode gestaan voor de EHSopgave. En daar hebben wij in het college, in de Staten en ook op rijksniveau (bestuurlijke) 15

16 verantwoordelijkheid voor gedragen. Dus ik zie niet in waarom u aangeeft dat dat niet het geval zou zijn. Wij zijn namelijk niet weggelopen voor die verantwoordelijkheden. De heer MASTENBROEK (SP): Ik denk dat het niet zoveel zin heeft om nu met allerlei getallen te gaan gooien waar je wel of niet moet gaan bezuinigen. 3 miljard zegt wat dat betreft niet zoveel, ik geloof dat er 40 miljoen per dag naar de hypotheekrenteaftrek toe gaat. Het CDA geeft aan dat er op natuur bezuinigd kan worden. Als er boetes dreigen vanuit Europa, dan wil men daar nog wel over nadenken om dat te herstellen. Ligt het, ook gezien de brieven die mij mede bij deze bespreking betrekken zoals die van AKD, niet heel erg voor de hand dat die boetes er gaan komen? En kost het op dat moment herstellen niet veel meer dan nu doorgaan op de al jarenlang ingeslagen weg? De heer KRAJENBRINK (CDA): Dat zijn niet de vooruitzichten die wij hebben of die de staatssecretaris heeft. Dus wij vinden het een verantwoord akkoord zoals het voorligt en wellicht dat er over 10 tot 12 jaar andere omstandigheden zijn en je dan wel de investeringskracht hebt om de zaken te kunnen doen. Maar in deze tijd vinden wij het van nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid getuigen door nu pas op de plaats te maken qua investeringen. Over de boetes is in richting van de fractie van de ChristenUnie heel duidelijk antwoord gegeven door de staatssecretaris. De heer MASTENBROEK (SP): Maar waar baseert u het dan op dat die boetes niet te verwachten zijn? Want iedereen is het daar toch over eens. En bent u het wel met mij eens dat het veel duurder zal zijn om tezijnertijd dingen te herstellen dan om nu door te gaan? De heer KRAJENBRINK (CDA): Ik heb niet aangegeven dat die boetes niet te verwachten zijn. De heer MASTENBROEK (SP): Geeft u dan aan dat die boetes wél te verwachten zijn? De heer KRAJENBRINK (CDA): Nee. Of die boetes er komen is nog maar zeer de vraag. Daar is nog grote onduidelijkheid over. Wel wordt men eerst in de gelegenheid gesteld om zaken te herstellen of te veranderen, alvorens er boetes gaan komen. Dat geeft je als land en als provincie de mogelijkheid om te voorkomen dat boetes opgelegd gaat krijgen. De heer VEERENHUIS-LENS (Vrij Mandaat): De heer Krajenbrink pleit voor pas op de plaats maken en kiest voor kwaliteit boven kwantiteit. Vindt u dan, als we voor kwaliteit kiezen, dat het geld dat krachtens het deelakkoord van de heer Bleker beschikbaar komt voor beheer, voldoende is? De heer KRAJENBRINK (CDA): Ik denk dat dat geld voor beheer voor een groot deel voldoende zal zijn. Het is afhankelijk van de wijze waarop je invulling geeft aan de natuurinrichting. Want als je heel veel doet aan agrarisch natuurbeheer doet, zijn de beheerskosten lager. Maar als je andere vormen van natuur gaat inrichten, zijn die beheerskosten weer hoger. En dat is het de vraag of de provincies zelf bereid zijn, eigen gelden beschikbaar te stellen om die beheerskosten dan ook uit te gaan voeren. Het takenpakket gaat uit van een verminderde ambitie. Echter, het feit dat deze taken overgaan naar de provincie, staat ook bij een tal van partijen ter discussie. Wij vinden echter dit takenpakket passen bij de provincie en in lijn met de uitkomsten van de commissie-lodders. De provincie krijgt de vrijheid om zelf invulling te gaan geven aan haar taken. Dat betekent dat zij keuzes moet maken in haar provinciale ambitieniveau. Keuzes in de wijze van inrichting, in de wijze van beheer en daarnaast ook in de vraag welke instellingen, die nu geld krijgen uit de vervallen rijkstaken, keuzes in of je gaat subsidiëren en zo ja, hoeveel geld je daarvoor vrij gaat maken in je provinciale budget. Keuzes die van belang zijn wanneer je ook de onderhandelingen ingaat met andere provincies. Wat het CDA betreft worden daarvoor in het Groenmanifest van de maatschappelijke partners al goede aanzetten gegeven. Echter, de vraag is of het ambitieniveau daarin ook al niet te hoog is gelet op de kosten die dat met zich gaat meebrengen. De geest van het akkoord ademt echter uit dat men realiteitszin toont door het ambitieniveau aan te passen en te denken in termen van oplossingen voor de toekomst, gegeven de omstandigheden waarin Nederland en de provincie Groningen zich op dit moment bevinden. Mevrouw DE GRAAF (D66): U hebt het erover dat alle taken overgaan naar de provincie. Waar baseert u dat op? En valt agrarische beheer ook onder die taken? 16

17 De heer KRAJENBRINK (CDA): De taken die overgaan, staan in het akkoord beschreven. Agrarisch beheer over gebieden buiten de EHS blijven bij het Rijk. Van het agrarisch natuurbeheer binnen de EHS staat in het akkoord wel duidelijk aangegeven dat die mee overgaan naar de provincies. Mevrouw DE GRAAF (D66): Dan bent u het dus met mij eens dat niet alle taken overgaan naar de provincies. En dat is nu juist mijn probleem: ik wil graag alles of niets. De heer KRAJENBRINK (CDA): Dat is uw mening. De heer MIEDEMA (GroenLinks): Ik kan me voorstellen dat het CDA het eens is met alle bezuinigingen op de natuur. Het is langzamerhand wel duidelijk dat het CDA niets meer van natuur moet hebben. Maar het landschap over de vervallen rijkstaken landschap, landbouw, recreatie en andere gaat over veel meer dan alleen maar natuur. En ik verbaas me er zeer over dat het CDA ermee akkoord dat het Rijk die niet meer uitvoert en overdraagt naar de provincies zonder daar geld bij te passen. Ik moet nog zien in hoeverre de provincie daar nog geld voor overheeft. Waarom kunt u daar dan tóch mee instemmen? De heer KRAJENBRINK (CDA): Wij kunnen daarmee instemmen. De provincie krijgt de mogelijkheid om daar zelf invulling aan te geven en middelen voor vrij te maken en daarvoor zitten wij in de Staten. Dus als er goede voorstellen komen waar ook een goede financiële onderbouwing onder ligt, dan zullen wij kijken of wij voor de invulling van die taken financiële ruimte maken binnen onze eigen provinciale begroting. De heer MIEDEMA (GroenLinks): Maar we zitten met deze provincie al met een heel groot bezuinigingspakket. Waar wilt u dan het geld vandaan halen? Hoe kan het nou dat het Rijk daar nu ineens geen geld meer bijlevert? Dat kan toch niet? De heer KRAJENBRINK (CDA): Dat kan dus wel, want dat staat in het akkoord en het college is dat met ons van mening. Dus wellicht kunt u die vraag straks aan het college stellen en wel aan uw eigen gedeputeerde Van der Ploeg. Want hij is ook van mening dat dit een goed akkoord is. Wij zijn in ieder geval mening dat dat kan en ook dat er een herijking moet plaatsvinden op de provinciale taken waar je dan tussen gaat schuiven om uiteindelijk invulling te geven aan het takenpakket. De heer MIEDEMA (GroenLinks): Vragen aan het college komen later nog wel. Ik wil van ú weten of u het belangrijk vindt dat er nog iets gebeurt op het gebied van platteland, landschap en sociaaleconomische vitalisering voor de plattelandsgemeenschap. Dat zijn toch allemaal dingen waarvoor het CDA is opgekomen? Nu valt er ineens meer dan de helft van het geld daarvoor weg en ik kan me niet voorstellen dat u dat in één keer kunt opvullen met andere bezuinigingen. Dan moeten er toch andere dingen vervallen? De heer KRAJENBRINK (CDA): Volgens mij ga ik mijn antwoord herhalen dat wij in die vervallen taken ook zinvolle taken zien die wij graag willen continueren en waarvoor geld beschikbaar moet blijven. Dat betekent dat wij daar als provincie geld beschikbaar voor moeten stellen en op enig moment moeten kijken waar wij dan ergens anders geld vanaf moeten halen. Dat is dus de tering naast de nering zetten, ook op dit terrein. Dat is inderdaad maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen en die zullen wij ook op dat moment nemen. Wat het CDA betreft, dus een duidelijke invulling van het ambitieniveau van de huidige provinciale inzet. Inrichten waar een balans gevonden wordt tussen betaalbaar beheer en bijdrage aan Europese richtlijnen. Daarbij zal men ook goed kunnen kijken naar alternatieve cofinanciering. Dit alles zal uitgewerkt moeten worden in diverse scenario s vanwaaruit verantwoorde keuzes gemaakt kunnen worden. Dat had voor een groot deel ook al gekund. Echter, wat we moeten constateren is dat de huidige gedeputeerde Wiebe van der Ploeg geen enkele visie heeft op dit terrein en nog geen enkel scenario heeft doorgewerkt. We horen alleen termen als desastreus beleid, keuzes tussen de kogel door je kop of de strop om je hals. Terminologie die niet getuigt van enige visie en niet past bij de bestuurlijke verantwoordelijkheid. In dit soort tijden moet je leiderschap en visie tonen in plaats van huilend in een hoekje gaan staan en slachtoffertje spelen. We zien dit als een gemiste kans en contraproductief. Als CDA-fractie zijn we voor het akkoord zoals dat voorligt. 17

18 De heer POST (GroenLinks): De heer Krajenbrink spreekt zich nu toch écht tegen. Een paar zinnen geleden zegt hij zelfs dat het college dit een goed akkoord zou vinden en het college aan de andere kant met dit soort kwalificaties redeneert. Dat spreekt elkaar absoluut tegen. De heer KRAJENBRINK (CDA): U hebt gelijk dat ik gezegd heb dat de gedeputeerde dit een goed akkoord vond. Dan neem ik dat terug, want dat vindt hij denk ik niet, gelet op de uitdaging die u mij gedaan heeft. Maar hij stemt wel in met het akkoord. Dus een correctie van mijn kant voor dat punt. Dat de totale ambities zijn bijgesteld, zien we als niet meer een logisch gevolg, gelet op de omstandigheden en de opgave waar we als samenleving voor staan. Dat de provincie vervolgens keuzes moet maken, lijkt ons niet meer dan logisch. Daarom zal men de ambities naar beneden moeten bijstellen en daarnaast bij de inrichting een balans zien te zoeken in ecologische doelstellingen, betaalbaarheid en beheerskosten. Daarbij behoort een verantwoord financieel plaatje om ook deze doelstellingen te realiseren. Tevens voor die instellingen die nu onder de hoede van de provincie gaan vallen en bijdragen aan landschapstaken waar we nu verantwoordelijkheid gaan dragen. Verder moet de landschappelijke inrichting worden bepaald en afgebakend. Het zou goed zijn wanneer er snel duidelijkheid komt over deze keuzes, zodat eenieder weet waar hij aan toe is en er voortgang kan komen in de op dit moment stilstaande projecten. Mevrouw DE GRAAF (D66): Het natuurakkoord, zoals al blijkt in deze zaal, geeft wel reuring in Nederland en onze provincie. Meestal is reuring positief en zijn we blij als er iets gebeurt. Maar in dit geval betekent het dat we moeten kiezen voor of tegen het akkoord. Beide keuzes zijn desastreus voor de natuur en de leefomgeving van onze inwoners. De conclusie van D66 is dan ook dat het alleen maar in naam een natuurakkoord is. Het gaat namelijk niet over natuur en hoe daarmee moet worden omgegaan, het gaat over bezuinigingen. Echter, deze zijn wel erg extreem en de gevolgen evenzo, zoals ook geconcludeerd door het Planbureau voor de Leefomgeving en de commissie-van der Vlist. Uiteraard begrijpt D66 dat er aanpassingen moeten plaatsvinden. Alleen, in het akkoord zoals het er nu ligt, is er te veel te vaag en onduidelijk: onder andere verdeling van geld, Europese verantwoordelijkheden, wettelijke verplichtingen en het lijstje is nog veel langer. Toch heeft het natuurakkoord wel iets positiefs opgeleverd: de samenwerking met verschillende partners om te komen tot een Groenmanifest. D66 gaat ervan uit dat de gedeputeerde met een brede blik en creativiteit in overleg zal gaan met onder anderen de partners uit het Groenmanifest en de andere belangengroepen, om zo te komen tot een visie en een plan voor aangepast natuur- en landschapsbeleid. Wij hopen dan ook positief verrast te worden door het college, waardoor duidelijk wordt waarom zij gedeputeerden zijn en wij Statenleden. De heer RAM (PVV): De EHS, ofwel de ecologische hoofdstructuur, is al 20 jaar lang de meest geheime hobby van links Nederland. Wanneer je aan de burgers vraagt: wat is de EHS?, dan krijg van velen het antwoord: Ik weet het niet. Een hogesnelheidslijn? Of de naam van een chemische fabriek? Bijna niemand weet wat de EHS werkelijk is. Wanneer je aan de burgers uitlegt dat het niet eens echt om de natuur gaat en dat er miljarden naartoe gaan, valt menigeen van zijn stoel. De werkelijkheid is dat de EHS hier in Groningen meer lijkt op een slecht onderhouden stadspark met duizenden hectares aan een groot aantal moerassen in het midden dan dat het lijkt op natuur. Een moeras waar vervolgens miljoenen aan beheersgelden naartoe gaan. De heer POST (GroenLinks): Ik zou de heer Ram willen vragen of hij mij drie specifieke moerasgebieden in deze provincie kan noemen. De heer RAM (PVV): Het lijkt me hier geen quiz vandaag. De heer POST (GroenLinks): Ik stel u een vraag en daar wil ik een antwoord op. Kunt u mij drie specifieke gebieden noemen, waarbij landbouwgrond is omgezet in moeras? De heer RAM (PVV): Een gebied is bijvoorbeeld het Westerkwartier dat grotendeels een moeras wordt. De heer POST (GroenLinks): Dat is één. En verder? Ja, ik ken ze ook niet, hoor. Maar dat even voor alle duidelijkheid. 18

19 De heer SWAGERMAN (SP): Hoever wil de PVV teruggaan om te kunnen omschrijven wat in dit land werkelijk natuur is? Of willen zij concluderen dat die natuur niet meer bestaat en dit land kan worden omgeturnd tot één groot industriegebied? De heer RAM (PVV): De EHS is al jaren geen echte natuur, het wordt continu beheerd. En als je de natuur echt haar gang laat gaan, groeit het gebied helemaal dicht. De heer VEERENHUIS-LENS (Vrij Mandaat): Ja, ik heb hier toch enige moeite mee. U generaliseert. U zegt dat wij één groot moeras zijn en dat we helemaal geen natuur meer hebben. Ten eerste: ik nodig u van harte uit om bij mij eens thuis te komen kijken achter het huis. En ten tweede: wanneer bent u eigenlijk voor het laatst wezen kijken in deze provincie naar ons landschap? De heer RAM (PVV): Daar kan ik vrij snel antwoord op geven: wij zijn met zijn allen laatst naar het Westerkwartier geweest en we hebben daar onder andere de EHS bekeken. En bedankt voor uw uitnodiging. De PVV is voorstander van het akkoord zoals het is afgesproken met staatssecretaris Bleker. Het onderhandelingsakkoord kan op onze steun rekenen. Het mag van ons ook nog wel een paar kilo extra, maar het is een goede start. We hebben er het volste vertrouwen in dat gedeputeerde Van der Ploeg de bezuinigingen zal kunnen uitvoeren. Immers, een gedeputeerde van GroenLinks-huize die een gedoogvergunning kan afgeven voor een kolencentrale, achten wij ook in staat om te bezuinigen op natuurbeleid. Wel maken wij bezwaar tegen de randvoorwaarde zoals die is voorgesteld in de brief van het college. Daarmee zet het college het bestuursakkoord op het spel en benadeelt men de positie van de provincie Groningen. De ruimtelijke reservering van natuurterreinen behoeft van de PVV niet de exclusieve bevoegdheid te blijven van de provincie. We roepen het college op, af te zien van deze randvoorwaarde. Om die reden dient de PVV de volgende motie in. De VOORZITTER: Dat wordt dan de vierde motie bij dit agendapunt, ingediend door de PVV-fractie: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 14 december 2011, Kennis genomen hebbend van: - de brief van het college over onderhandelingsakkoord Decentralisatie Natuur ; - de randvoorwaarde van het college, die de ruimtelijke reservering van natuurterreinen de exclusieve bevoegdheid is en dient te blijven van de provincie; Overwegende dat: - hiermee het bestuursakkoord in gevaar wordt gebracht en de positie van de provincie Groningen wordt benadeeld; Verzoeken het college - af te zien van deze randvoorwaarde en onverkort in te stemmen met het bestuursakkoord Decentralisatie Natuur. En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw DE GRAAF (D66): Meneer Ram heeft het erover dat de kennis ontbreekt over natuur en EHS. Nou wordt er ook bezuinigd op onderwijs. Staat u daar dan wél achter? De heer RAM (PVV): De PVV heeft hard gevochten in het gedoogakkoord om het onderwijs zoveel mogelijk te ondersteunen. Mevrouw DE GRAAF (D66): Blijkbaar is dat niet gelukt. Dus zou u zich daar niet harder voor kunnen maken, zodat het onderwijs weer beter wordt en u de kennis ook onder uw PVV-stemmers weer op niveau krijgt? De VOORZITTER: Ik stel voor, de vragen te betrekken op de heer Ram en niet op de kiezers. De heer VAN KESTEREN (PVV): Ik zou willen vragen of mensen die interrumperen, het wel bij het onderwerp willen houden. Want bent u het ook niet met mij eens dat ook rondpompen van geld binnen het onderwijs niet een verbetering van dat onderwijs tot gevolg heeft, maar meer een verspilling van 19

20 gelden in tijden van bezuinigingen is? En dáár hebben we het nu over en laten we de heer Ram alstublieft de gelegenheid geven om verder te gaan met zijn verhaal. De VOORZITTER: Ik stel voor dat u uw eigen commentaar op uw eigen vraag betrekt. Dit even terzijde. Mevrouw WULFSE (VVD): Meneer Ram heeft zojuist een motie ingediend. Ik heb zojuist heel goed zitten luisteren, maar ik begrijp de strekking ervan niet. Het gaat om ruimtelijke reserveringen, maar ik begrijp de hele motie niet. Kan de heer Ram daar wellicht iets over zeggen? De heer RAM (PVV): In de brief van het college wordt een duidelijke randvoorwaarde gesteld omtrent het bestuursakkoord, namelijk dat de ruimtelijke reserveringen van de natuurterreinen de exclusieve bevoegdheid is van de provincie. En als je dat als randvoorwaarde stelt, zal staatssecretaris Bleker daar natuurlijk op reageren. En daarmee breng je het onderhandelingsakkoord in gevaar. Mevrouw WULFSE (VVD): In mijn optiek betekent dat dat wij zelf bepalen of er een ruimtelijke reservering is. Wat is daar het bezwaar tegen? Ik vat het nog steeds niet, het kan aan mij liggen. De heer RAM (PVV): Volgens mij heb ik dat al heel helder uitgelegd. De exclusieve bevoegdheid wordt geclaimd door het college. En staatssecretaris Bleker kijkt daar anders tegenaan. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): U geeft aan dat het voorliggende onderhandelingsakkoord eigenlijk nog niet ver genoeg gaat en nog wel een stapje verder kan gaan. Ik wil één specifiek punt uit dat akkoord lichten. Wij kennen de PVV als partij die zich meermalen heeft opgeworpen als partij van grote dierenvrienden. Hoe kunt u dan nu zo akkoord gaan met het vernietigen van huis en haard van heel veel wilde dieren? En hoe kunt u akkoord met de uitroeiverplichting die in het akkoord staat voor een nog onbekend aantal exotische soorten? Want dat zal toch een behoorlijk bloederige aangelegenheid worden. De heer RAM (PVV): De Partij voor de Dieren doet net alsof er een einde komt aan heel veel diersoorten, dat is niet het geval. Een groot gedeelte van de EHS en het Natura 2000-beleid blijft gewoon in stand. En daarnaast moet er een afweging worden gemaakt over welke dieren in onze natuur passen. Als die een bedreiging vormen voor andere diersoorten, dan moet je daar heel reëel in zijn, lijkt mij. Mevrouw HAZEKAMP (PvdD): Maar u geeft nu een carte blanche aan de staatssecretaris dat welke soorten hij ook op dat lijstje zet want daar hebben we nog geen idee van de provincie zich verplicht tot het uitroeien van die soorten op haar grondgebied. En we weten toch allemaal ik mag tenminste toch hopen dat u dat weet wat de muskusrattenbestrijding ons heeft gekocht. Staatssecretaris Bleker weet dat als geen ander, maar dat kan nog behoorlijk in de papieren lopen. De heer RAM (PVV): De PVV zit ook in de Tweede Kamer en daar zullen we ook letten op wat de heer Bleker in de natuurwet zal schrijven. De heer DIETERS (PvdA): De Partij van de Arbeid is duidelijk, ook over hoe we landelijk staan in dit natuurakkoord. Ik weet van andere partijen ook hoe zij er landelijk in staan, maar de PVV houdt hier een verhaal dat dwars staat op de mening van haar fractie in Noord-Brabant die tegen het natuurakkoord heeft gestemd. Wat is nu uw positie? Want ik word er wat duizelig van om overal maar wat te horen omdat het zo lekker klinkt. De heer RAM (PVV): De PVV is voorstander van het akkoord, zowel landelijk als in de provincie. En de PVV van Noord-Brabant heeft een heel andere afweging gemaakt, omdat zij geen vertrouwen heeft in de SP-gedeputeerde. De heer DIETERS (PvdA): Dus u probeert mij nu wijs te maken dat de PVV in Noord-Brabant uit gebrek van vertrouwen in een gedeputeerde tegen een akkoord gaat stemmen waar u landelijk vóór bent? Dat kunt u mij niet wijsmaken. De heer RAM (PVV): Dat is toch echt een moverende motivatie. 20