Ik zie, ik zie wat jij nog (niet) ziet

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ik zie, ik zie wat jij nog (niet) ziet"

Transcriptie

1 Ik zie, ik zie wat jij nog (niet) ziet Maartje Spit, 29 mei 2019

2 Even voorstellen

3 Inhoud

4

5

6

7

8 Dermatoscopie

9

10

11 Casus Man, 76 jaar VG blanco Even aanstippen? Evolutie onbekend

12

13 Macroscopie versus dermatoscopie

14

15 Huidkanker, de feiten Huidkanker incidentie neemt toe Meer druk eerste lijn 15% van de consultaties gaan over de huid Dagelijks plekjes op het spreekuur Bron: groene vlaggen in de huisartsenpraktijk, uitgave van NVDV 2015

16 Huidkanker, de feiten meest voorkomende kanker van Nederland BCC, PCC & Melanoom Life-time risk 1 op 5-6 Nederlanders Incidentie stijgt m.n. BCC vrouwen < 40 jr. Locatie meestal hoofd-hals gebied

17 De patiënt

18

19 Wetenschap Wat is de waarde van het gebruik van een dermatoscoop bij het maken van onderscheid tussen maligne en benigne huidafwijkingen?

20

21 Samenvatting literatuur 1 e lijn: weinig studies onder huisartsen Algehele kwaliteit bewijs is matig Mogelijk minder verwijzingen naar de dermatoloog Mogelijk minder excisie van benigne afwijkingen 2 e lijn: meta analyses onder dermatologen verbeterde diagnostiek zien mits getraind minder excisie van benigne afwijkingen

22 Dermatoscopie in de richtlijnen Oncoline (2012) NHG Standaard Verdachte huidafwijkingen (2017) Dermatoscopie kan bij deskundig gebruik helpen om benigne van maligne huidafwijkingen te onderscheiden. Gebruik van een dermatoscoop in de huisartsenpraktijk is facultatief. Voorwaarde is dat de huisarts voor het gebruik van de dermatoscoop geschoold is en in de dagelijkse praktijk voldoende ervaring kan opbouwen en onderhouden.

23 Wat is dermatoscopie? Wat is dermatoscopie Non-invasieve techniek voor de klinische diagnostiek van verdachte (gepigmenteerde) huidafwijkingen

24 Soorten dermatoscoop Met en zonder gepolariseerd licht Met en zonder olie en/ of huidcontact Hybride

25 Voorbeelden Heine Delta 20 Plus Dermlite DL200 HR Visiomed micoderm

26 Smartphone Dermatoscopie HEINE IC1 Dermlite DL3N

27 Polarisatie dermatoscopie

28 Non-polarisatie versus polarisatie

29 Non-polarisatie versus polarisatie

30 Positionering Een dermatoscoop is een hulpmiddel, geen diagnosticum! Aanvulling op anamnese en klinisch oordeel Toetsing differentiaal diagnose NHG Standaard verdachte huidafwijkingen (2017)

31 Anamnese / klinische inspectie Klinische evaluatie van individuele laesie Dermatoscopie Geruststelling Follow-up Excisie

32 Bij wie? veranderende of nieuwe laesies bij volwassenen laesies die klachten geven of waar patiënten bezorgd over zijn laesies die klinisch anders eruit zien dan de overige ( ugly duckling sign ) laesies die op melanomen lijken.

33 Dermatoscopie algoritmen ABCD (Stolz) 7-punten systeem (Argenziano) Patroonanalyse (Kittler) 3-punten systeem Ugly duckling sign Menzies-methode Chaos & Clues (Rosendahl)

34 Algoritmen

35

36 Quiz 10 plaatjes 1 sec Pluis of niet-pluis?

37 1

38

39 2

40

41 3

42

43 4

44

45 5

46

47 6

48

49 7

50

51 8

52

53 9

54

55 10

56

57 1

58 2

59 3

60 4

61 5

62 6

63 7

64 8

65 9

66 10

67 Pluis en niet-pluis Intuïtieve kracht Contour, architectuur Symmetrie van kleur en structuur Het is niet altijd wat het lijkt

68 Pluis en niet-pluis Pluis: symmetrie van patronen en kleuren Niet pluis: asymmetrie van patronen en kleuren (CHAOS)

69 Systematische analyse Patronen + kleuren + aanwijzingen= diagnose

70 Praktische toepassing

71 Wat zie je?

72 Patronen en kleuren Een bruin reticulair patroon (honingraat) Symmetrisch Egaal bruin 1 kleur

73 Nog enkele voorbeelden

74 Wat zie je?

75 Patronen en kleuren Rode, roze, paarse klodders Gescheiden door witte lijnen Geen andere structuren Soms met gestold bloed

76 Nog enkele voorbeelden

77 Wat zie je?

78 Patronen en kleuren Wratachtig Afwezigheid van reticulair patroon Klodders, puntjes Meerdere kleuren Witte klodders (hoornparels) Scherpe begrenzing Moth-eaten border

79 Nog enkele Voorbeelden

80 Wat zie je?

81 Patronen en kleuren Centraal structuurloos Kleuren: wit en perifeer een fijne bruin netwerkachtige structuur

82 Nog enkele Voorbeelden

83 Wat zie je?

84 Patronen en kleuren Klodders Grijs, blauw Vertakkende vaten Ulceratie

85 Nog enkele Voorbeelden

86 Wat zie je?

87 Patronen en kleuren reticulaire lijnen Meerdere kleuren bruin, rood, wit blauw zwart Ulceratie Verschillende vaatsoorten chaos

88 Bekwamen Eerst goede implementatie NHG Richtlijn /Oncoline richtlijnen Optimale blote oog diagnostiek Dan cursus overwegen Afspraken maken binnen je organisatie/praktijk Zorg voor feedback!

89 Online basiscursus Leert behandelaars in de eerste lijn om betere diagnostiek te verrichten van verdachte huidafwijkingen met behulp van de dermatoscoop

90 Samenvatting Dermatoscopie is een aanvulling op je diagnostiek Het vraagt een systematische aanpak Eerst intuïtief: pluis of niet-pluis Dan cognitief: bijv. de patroonanalyse Elke huidafwijking heeft specifieke patronen, kleuren en aanwijzingen Dermatoscopie leer je niet even Dermatoscopie is veel oefenen en doen

91

Introductie in de Dermatoscopie. 30 mei Maartje Spit

Introductie in de Dermatoscopie. 30 mei Maartje Spit Introductie in de Dermatoscopie 30 mei 2018 Maartje Spit EVEN VOORSTELLEN. INHOUD Na afloop Weet je waarom dermatoscopie zinvol kan zijn en wanneer je het kunt inzetten tijdens je spreekuur Heb je een

Nadere informatie

Let Op! 2016 M.F. Jonkman, N. Molders, B. Horvath, M.S. Bruijn, C.J.L. Koelink, E. Visser, W.K. van der Heide, H. Kittler.

Let Op! 2016 M.F. Jonkman, N. Molders, B. Horvath, M.S. Bruijn, C.J.L. Koelink, E. Visser, W.K. van der Heide, H. Kittler. Let Op! Deze presentatie (inclusief de methode, de teksten en de grafische vormgeving) is auteursrechtelijk beschermd. Niets uit deze presentatie mag zonder voorafgaande uitdrukkelijke toestemming van

Nadere informatie

Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk. Maartje Spit, verpleegkundig specialist

Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk. Maartje Spit, verpleegkundig specialist Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk Maartje Spit, verpleegkundig specialist Inhoud NHG Standaard verdachte huidafwijkingen Behandelopties huidkanker 1 e lijn Verrichten van een stansbiopt

Nadere informatie

Diagnostiek van (pre)maligniteiten. Marijke Visser-van Andel, dermatoloog

Diagnostiek van (pre)maligniteiten. Marijke Visser-van Andel, dermatoloog Diagnostiek van (pre)maligniteiten Marijke Visser-van Andel, dermatoloog Hoe vaak zie ik huidkanker? Aantal nieuwe gevallen van basaalcelcarcinoom, 2014 Bron: IKNL-Zuid, juni 2016 Naar schatting 37.700

Nadere informatie

Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom

Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom Waarom? 1) kleiner litteken enz 2) minder onzekerheid/angst 3) grotere kans op overleving:

Nadere informatie

Biopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo

Biopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo Biopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo Wat gaan we doen? -techniek van het biopteren -plaats van het biopt in het stappenplan werkwijze

Nadere informatie

Dermatologie. Moedervlekken. Afdeling: Onderwerp:

Dermatologie. Moedervlekken. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Dermatologie 1 Wat zijn moedervlekken? zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentvormende cellen in de huid. Het is een normaal verschijnsel; vrijwel iedereen krijgt meerdere moedervlekken,

Nadere informatie

Huidkanker Het basalioom of het basaalcelcarcinoom

Huidkanker Het basalioom of het basaalcelcarcinoom Huidkanker Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over de meest frequent voorkomende kwaadaardige huidafwijkingen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan

Nadere informatie

Dermatologie. Moedervlekken. Waar moet ik op letten? Moedervlekkenpoli. Met verwijzing huisarts. Dagelijks van 8.00-8.30 uur

Dermatologie. Moedervlekken. Waar moet ik op letten? Moedervlekkenpoli. Met verwijzing huisarts. Dagelijks van 8.00-8.30 uur Dermatologie Moedervlekken Waar moet ik op letten? Moedervlekkenpoli Met verwijzing huisarts Dagelijks van 8.00-8.30 uur Wat zijn moedervlekken? Moedervlekken zijn licht tot donker gekleurde vlekjes of

Nadere informatie

DERMATOLOGIE/CHIRURGIE

DERMATOLOGIE/CHIRURGIE Zorgpad: Melanoom Algemene informatie U bent door uw huisarts verwezen naar de dermatoloog op verdenking van huidkanker (melanoom). Indien u al onder behandeling bent bij de chirurg, komt u bij de chirurg

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Advies via Edifact MEEKIJKCONSULT DERMATOLOGIE Versie 17 juni 2016 NB Dit provinciale format voor het meekijkconsult voor dermatologie kan regionaal ingevuld worden naar de eigen regionale situatie en

Nadere informatie

Pluis of niet pluis: de belangrijkste signalen

Pluis of niet pluis: de belangrijkste signalen Signaalfunctie Pluis of niet pluis: de belangrijkste signalen Pedicures hebben belangrijke functie bij herkennen kanker Aan de voeten en onderbenen kunnen huidafwijkingen voorkomen die kwaadaardig zijn

Nadere informatie

H Melanoom

H Melanoom H.40073.0318 Melanoom Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat u een melanoom heeft. Uw arts heeft met u de behandelmogelijkheden besproken. Gedurende de behandeling krijgt u veel informatie. Deze folder

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rhee, Jasper Immanuel van der Title: Clinical characteristics and management of

Nadere informatie

Melanoom. Poli Dermatologie Poli Chirurgie

Melanoom. Poli Dermatologie Poli Chirurgie 00 Melanoom Poli Dermatologie Poli Chirurgie Melanoom Melanoom betekent letterlijk: zwart gezwel. Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat vanuit pigmentcellen, die melanocyten worden genoemd.

Nadere informatie

Hoe krijgt u moedervlekken? Wat voor klachten geven moedervlekken en hoe zien moedervlekken eruit?

Hoe krijgt u moedervlekken? Wat voor klachten geven moedervlekken en hoe zien moedervlekken eruit? Moedervlekken Wat zijn moedervlekken? Moedervlekken zijn goedaardige hoopjes van pigmentcellen in de huid. Dit is normaal. Vrijwel iedereen krijgt moedervlekken, gemiddeld zo n 25. Naast normale, goedaardige

Nadere informatie

Onderwerp : UV-bescherming. hoe we een melanoom vroeg kunnen opsporen.

Onderwerp : UV-bescherming. hoe we een melanoom vroeg kunnen opsporen. 1e Melanoompunt studiedag 16.12.2017 Antwerpen Dr. J.D. van der Endt, dermatoloog Belgische Taskforce Euromelanoma Onderwerp : UV-bescherming. hoe we een melanoom vroeg kunnen opsporen. 1 Belangrijk hierbij

Nadere informatie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)

Nadere informatie

Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing

Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing NA Kukutsch dermatoloog LUMC WIN-O symposium melanoom 03-11-2011 Overzicht Inleiding Risicofactoren genetische factoren omgevingsfactoren Vroegtijdige

Nadere informatie

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen Verdachte huidafwijkingen NHG-Standaard Deze standaard moet worden geciteerd als: NHG-werkgroep Verdachte huidafwijkingen. NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen. Huisarts Wet 2017;60(6):276-90. Verdachte

Nadere informatie

Inleiding Wat is een melanoom? Hoe vaak komt het voor? Hoe ontstaat een melanoom?

Inleiding Wat is een melanoom? Hoe vaak komt het voor? Hoe ontstaat een melanoom? MELANOOM 1179 Inleiding De dermatoloog heeft bij u een melanoom geconstateerd. Deze folder geeft u informatie over een melanoom en de behandelmogelijkheden. Daarnaast krijgt u meer informatie over zelfonderzoek

Nadere informatie

Datum 24 oktober 2018 Betreft Verdiepingstraject zinnig nacontrole bij patiënten met niet melanoom huidkanker of actinische keratose

Datum 24 oktober 2018 Betreft Verdiepingstraject zinnig nacontrole bij patiënten met niet melanoom huidkanker of actinische keratose > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan belanghebbende partijen betrokken bij Verdiepingstraject zinnige nacontrole bij patiënten met niet melanoom huidkanker of actinische keratose Eekholt 4 1112

Nadere informatie

Wat is de meerwaarde van het aanleren van dermatoscopie voor de huisartsenpraktijk?

Wat is de meerwaarde van het aanleren van dermatoscopie voor de huisartsenpraktijk? Wat is de meerwaarde van het aanleren van dermatoscopie voor de huisartsenpraktijk? Sarah Pierloot Promotor: Prof. Dr. Delepeleire Jan Master of Family Medicine Masterproef Huisartsgeneeskunde Abstract

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen Herpes genitalis, condylomata acuminata en ander ongemak: een diaserie 1. Toelichting 1 Dit onderwijsmateriaal is gebaseerd op de NHG-Standaard van december 2004. Herpes genitalis heeft in de opeenvolgende

Nadere informatie

Dermatologie. Patiënteninformatie. Moedervlekken. Slingeland Ziekenhuis

Dermatologie. Patiënteninformatie. Moedervlekken. Slingeland Ziekenhuis Dermatologie Moedervlekken i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Wat zijn moedervlekken Moedervlekken zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentcellen in de huid. Het is een normaal verschijnsel.

Nadere informatie

Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren. Ouderdomswratten. Neurofibroom. Cysten 31-1-2014. Verruca seborrhoica

Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren. Ouderdomswratten. Neurofibroom. Cysten 31-1-2014. Verruca seborrhoica Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren Ouderdomswratten Cysten Lipoom Neurofibroom Moedervlekken Johan Toonstra NGS congres Arnhem 1 febr. 2014 Ouderdomswratten Verruca seborrhoica Verruca seborrhoica

Nadere informatie

Dr. Annemie Galimont-Huidopleiding

Dr. Annemie Galimont-Huidopleiding Qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq Signaleren en rapporteren wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui Dr. Annemie

Nadere informatie

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Maligne melanomen Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Inhoud Introductie Diagnose & staging onderzoeken Classificatie Therapie Follow-up Introductie Maligne tumor

Nadere informatie

18. Huidkanker (maligne dermatosen)

18. Huidkanker (maligne dermatosen) 18. Huidkanker (maligne dermatosen) dermatologie 10 DBC code Omschrijving diagnose Omschrijving behandeling Geprognost. aantal 2008 ZN zorgprofiel 10 11 14 11 maligne dermatosen poliklinisch 12542 poliklinisch

Nadere informatie

1,5 lijn project dermatologie pilot Renkum/Heelsum augustus 2017 t/m januari Peter Arnold, dermatolooog

1,5 lijn project dermatologie pilot Renkum/Heelsum augustus 2017 t/m januari Peter Arnold, dermatolooog pilot Renkum/Heelsum augustus 2017 t/m januari 2018 Peter Arnold, dermatolooog Disclosure belangen spreker Geen potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: honorarium

Nadere informatie

Dé cursus over huidkanker voor de Eerste Lijn

Dé cursus over huidkanker voor de Eerste Lijn Dé cursus over huidkanker voor de Eerste Lijn 18 en 19 september 2014 Leiden Inhoud, doelgroepen, cursuscommissie en sprekers Inhoud Na eerder meerdere malen een eendaagse dermatoscopie cursus voor de

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Mole-mapping. Informatie over het scannen van moedervlekken door de dermatoloog terTER_

Patiënteninformatie. Mole-mapping. Informatie over het scannen van moedervlekken door de dermatoloog terTER_ Patiënteninformatie Mole-mapping Informatie over het scannen van moedervlekken door de dermatoloog 1234567890-terTER_ Mole-mapping Informatie over het scannen van moedervlekken door de dermatoloog. U

Nadere informatie

Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014

Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014 Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014 Zorgpad Casus Cervixcarcinoom Follow up Supportive care Soorten zorg in de psychosociale ondersteuning

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting amenvatting Het aantal mensen met dementie neemt toe. De huisarts speelt een sleutelrol in het (h)erkennen van signalen die op dementie kunnen wijzen en hiermee in het stellen van de diagnose dementie,

Nadere informatie

Wat vindt de Nederlandse dermatoloog van teledermatoscopie?

Wat vindt de Nederlandse dermatoloog van teledermatoscopie? NEDERLANDS TIJDSCHRIFT VOOR DERMATOLOGIE EN VENEREOLOGIE VOLUME 26 NUMMER 06 juni 2016 323 Artikelen Wat vindt de Nederlandse dermatoloog van teledermatoscopie? L.J.N. Masthoff 1, W. Bergman 2, N.A. Kukutsch

Nadere informatie

15Niet-pluisgevoel Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) ( )

15Niet-pluisgevoel Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) ( ) 15Niet-pluisgevoel Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) (2010-2012) Inleiding Tijdens de opleiding leren huisartsen systematisch en door middel van vragen en onderzoek tot een diagnose te komen.

Nadere informatie

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters Literatuuronderzoek Systematische Review Meta-Analyse KEMTA Andrea Peeters Waarom doen? Presentatie 1. Begrippen systematische review en meta-analyse 2. Hoe te werk gaan bij het opzetten van een review

Nadere informatie

Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm?

Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm? Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm? Prof. dr. Paul J van Diest Hoofd afdeling Pathologie, UMC Utrecht p.j.vandiest@umcutrecht.nl De diagnostische keten in de oncologie Anamnese/lichamelijk

Nadere informatie

De knie van diagnostiek naar behandeling

De knie van diagnostiek naar behandeling De knie van diagnostiek naar behandeling Marienke van Middelkoop Afdeling Huisartsgeneeskunde, Erasmus MC Rotterdam Knieklachten In 2012: 6.4% in fysiotherapie praktijk 13.7 per 1000 patiënten per jaar

Nadere informatie

Benadering van pigmentletsels in Eerste Lijn

Benadering van pigmentletsels in Eerste Lijn Benadering van pigmentletsels in Eerste Lijn Dr. Frank Campaert Donderdag 15 November HABO navorming Taak van de huisarts 1 niet verdacht: Geruststelling 2 verdacht: verdere aanpak bepalen ofwel strikte

Nadere informatie

MCC NIEUWSbrief. September 2013

MCC NIEUWSbrief. September 2013 14e jaargang nummer 4 MCC NIEUWSbrief September 2013 REDACTIONEEL De zomervakanties lopen ten einde. Tijd om de draad weer op te pakken met deze vierde MCC nieuwsbrief van dit jaar. Daarin informatie over

Nadere informatie

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen M108 NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen NHG-werkgroep Verdachte huidafwijkingen. De werkgroep bestond uit (in alfabetische volgorde): Baaten GGG, Buis PAJ, Damen Z, De Haas ERM, Van der Heide WK,

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Nederlandse Samenvatting 195 NEDERLANDSE SAMENVATTING DEEL I Evaluatie van de huidige literatuur De stijgende incidentie van slokdarmkanker zal naar verwachting continueren in

Nadere informatie

Goedaardige huidafwijkingen

Goedaardige huidafwijkingen Goedaardige huidafwijkingen Afdeling dermatologie In deze folder vindt u een korte beschrijving van de meest voorkomende goedaardige huidafwijkingen en de behandeling hiervan. Deze ongevaarlijke huidafwijkingen

Nadere informatie

Niet-pluisgevoel. Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) (2010-2013) Inleiding

Niet-pluisgevoel. Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) (2010-2013) Inleiding Niet-pluisgevoel Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) (2010-2013) Inleiding Tijdens de opleiding leren huisartsen systematisch en door middel van vragen en onderzoek tot een diagnose te komen.

Nadere informatie

Kwaadaardige huidafwijkingen

Kwaadaardige huidafwijkingen Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over de meest frequent voorkomende kwaadaardige huidafwijkingen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de

Nadere informatie

Moedervlekken, Naevus

Moedervlekken, Naevus Patiënteninformatie Moedervlekken, Naevus Informatie over het ontstaan, de diagnose en behandeling van moedervlekken 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Wat zijn moedervlekken? 5 Hoe ontstaan moedervlekken?

Nadere informatie

Instructie voor zelfonderzoek na verwijdering van een melanoom

Instructie voor zelfonderzoek na verwijdering van een melanoom Instructie voor zelfonderzoek na verwijdering van een melanoom 1091 Inleiding U bent bij ons onder behandeling in verband met een melanoom. Deze folder gaat over zelfonderzoek na het verwijderen van een

Nadere informatie

Verbetersignalement Zinnige nacontrole bij mensen behandeld voor niet-melanoom huidkanker en actinische keratose

Verbetersignalement Zinnige nacontrole bij mensen behandeld voor niet-melanoom huidkanker en actinische keratose Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110 AH Diemen www.zorginstituutnederland.nl info@zinl.nl T +31 (0)20 797 85 55 Contactpersoon mw. M.A. den Haan T +31 (0)6 11 86 64 92 Omschrijving Verbetersignalement

Nadere informatie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Annemie Rutten Medische Oncologie AZ St. Augustinus Maligne melanoma 10% van alle huidkankers, maar meest agressieve. Incidentie van maligne melanoma neemt

Nadere informatie

lyondellbasell.com Huidkanker

lyondellbasell.com Huidkanker Huidkanker Hoeveel weet je hier van? Deze presentatie is bedoeld om je beter je leren begrijpen wat huidkanker is, welk effect het op je kan hebben en wat je kunt doen om het te voorkomen. De antwoorden

Nadere informatie

Schildkliernodus Iris Wakelkamp

Schildkliernodus Iris Wakelkamp Schildkliernodus Iris Wakelkamp 30 september 2010 Casus I Vrouw 53 jaar, komt met zwelling rechts in de hals. Ontdekt door de schoonheidspecialiste. Geen klachten passende bij hyperthyreoidie. Familie

Nadere informatie

Verwijderen van goedaardige moedervlekken

Verwijderen van goedaardige moedervlekken Cosmetische Dermatologie Slingeland Verwijderen van goedaardige moedervlekken i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Voor het verwijderen van goedaardige moedervlekken, kunt u terecht op

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Melanoom

Patiënteninformatie. Melanoom Patiënteninformatie Melanoom Melanoom Inleiding In deze folder kunt u lezen wat een melanoom is, hoe een melanoom ontstaat en welke behandelingen mogelijk zijn. De folder is bedoeld als aanvulling op de

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Dermatologie Moedervlekken

Patiënteninformatie. Dermatologie Moedervlekken Patiënteninformatie Dermatologie Moedervlekken 2 Wat zijn moedervlekken? Moedervlekken zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentcellen in de huid. Het is een normaal verschijnsel. Vrijwel iedereen krijgt

Nadere informatie

Hoe ontstaan moedervlekken. Hoe zien moedervlekken eruit

Hoe ontstaan moedervlekken. Hoe zien moedervlekken eruit Moedervlekken Hoe ontstaan moedervlekken Iedereen heeft moedervlekken, soms wel veertig of meer. Een moedervlek is een onschuldige opeenhoping van pigmentvormende cellen in de huid. Moedervlekken zijn

Nadere informatie

DE KWETSBARE OUDE HUID. Een update in de geriatrische dermatologie

DE KWETSBARE OUDE HUID. Een update in de geriatrische dermatologie DE KWETSBARE OUDE HUID Een update in de geriatrische dermatologie Donderdag 19 januari 2017 Toelichting Samen met de doelgroepcommissie Ouderengeneeskunde organiseert PAO Heyendael op 19 januari 2017 de

Nadere informatie

Verdiepingsmodule. Medische besliskunde 5: De patiënt met perifeer arterieel vaatlijden

Verdiepingsmodule. Medische besliskunde 5: De patiënt met perifeer arterieel vaatlijden 1. Toelichting Aan de hand van een casus van een patiënt met perifeer arterieel vaatlijden maken de deelnemers rekensommen met fictieve gegevens om perifeer arterieel vaatlijden bij rokers te voorspellen.

Nadere informatie

Het project Brielle. Dr. Paul van der Velden, oncoloog Karin Bokelaar, oncologieverpleegkundige

Het project Brielle. Dr. Paul van der Velden, oncoloog Karin Bokelaar, oncologieverpleegkundige Het project Brielle Dr. Paul van der Velden, oncoloog Karin Bokelaar, oncologieverpleegkundige Aanleiding 1: Prioriteit zal worden gegeven aan de ontwikkeling van anderhalvelijnszorg waaronder verstaan

Nadere informatie

SAMENVATTING. Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift

SAMENVATTING. Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift 153 SAMENVATTING Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift Angst en depressie zijn de meest voorkomende psychische stoornissen, de ziektelast is hoog en deze aandoeningen brengen hoge kosten met

Nadere informatie

Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van premaligne afwijkingen van de bovenste adem- en voedingsweg

Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van premaligne afwijkingen van de bovenste adem- en voedingsweg V Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van premaligne afwijkingen van de bovenste adem- en voedingsweg naar Algemeen 526 Epidemiologie 527 1. Screening 527 2. Diagnostiek 527 2.1 Anamnese 527 2.2

Nadere informatie

Huidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling

Huidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling Huidkanker Melanoom Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom Diagnostiek en behandeling Is het huidkanker? Welke huidkanker? Hoe wordt de diagnose gesteld? Verhaal Hoe lang bestaat de afwijking? Verandering?

Nadere informatie

: klopt het? Take home messages. Vice versa 13 november 2018

: klopt het? Take home messages. Vice versa 13 november 2018 Take home messages Vice versa 13 november 2018 : klopt het? Met medewerking van: cardiologen Edwin Melker, Jutta Schreuder en Renee van den Brink internist Sanne van Wissen Hartrevalidatie Hartrevalidatie

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Melanoom. Informatie over het ontstaan, de diagnostiek en de behandeling van deze vorm van kanker terTER_

Patiënteninformatie. Melanoom. Informatie over het ontstaan, de diagnostiek en de behandeling van deze vorm van kanker terTER_ Patiënteninformatie Melanoom Informatie over het ontstaan, de diagnostiek en de behandeling van deze vorm van kanker 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina 1 Wat is een melanoom? 4 2 Hoe vaak komt het

Nadere informatie

Cutane oncologie. What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog

Cutane oncologie. What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog Cutane oncologie What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog Actinische keratose What s old? What s new? Wat is een actinische keratose? NVDV patiënteninformatie folder 2012 Actinische keratosen

Nadere informatie

Moedervlekken. Plastische Chirurgie

Moedervlekken. Plastische Chirurgie 1/6 Plastische Chirurgie Moedervlekken Inleiding Moedervlekken staan sterk in de belangstelling omdat bij elke moedervlek de (overigens zeer kleine) kans bestaat dat deze ontaart in een melanoom. Afhankelijk

Nadere informatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie Inhoud Nieuw in de NHG Standaard Angst Christine van Boeijen PAO H 2012 Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie En verder Wat hebt u geleerd? Vraag 1 Waarmee presenteert een patient met een angststoornis

Nadere informatie

Erythematosquameuze laesies De 11 belangrijkste differentiaal diagnosen Dr. Michael Florack, dermatoloog PROVOKE P = plaats R = rangschikking O = omvang V = vorm O = omtrek K = kleur E = efflorescentie

Nadere informatie

Centraal zenuwstelsel betrokkenheid in cutaan T-cel lymfoom. MDO-praatje

Centraal zenuwstelsel betrokkenheid in cutaan T-cel lymfoom. MDO-praatje Centraal zenuwstelsel betrokkenheid in cutaan T-cel lymfoom MDO-praatje Casus Patient CutaanT-cel lymfoom, type mycosis fungoides met aanwijzingen voor lymfeklierbetrokkenheid (niet PA-bewezen). Buikproblemen

Nadere informatie

Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk. Warffum 2012

Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk. Warffum 2012 Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk Warffum 2012 Onderwerpen CRP, bezinking of beide CRP bij acuut hoesten CRP sneltest voor andere indicaties? CRP, bezinking of beide? Indicaties - infectie/ontsteking

Nadere informatie

MONDZIEKTEN; EEN UPDATE. Een nascholingscursus voor tandartsen

MONDZIEKTEN; EEN UPDATE. Een nascholingscursus voor tandartsen MONDZIEKTEN; EEN UPDATE Een nascholingscursus voor tandartsen Bohn Stafleu Van Loghum, 2014 Doelstelling Een update in diagnostiek en, waar van toepassing, behandeling van afwijkingen van het mondslijmvlies

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Plaveiselcelcarcinoom Wat is een plaveiselcelcarcinoom? Plaveiselcelcarcinoom

Nadere informatie

Cover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation:

Cover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: Cover Page The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: http://hdl.handle.net/1887/61127 Author: Hulle, T. van der Title: The diagnostic and therapeutic management of

Nadere informatie

hoofdstuk 1 doelstellingen hoofdstuk 2 diagnosen

hoofdstuk 1 doelstellingen hoofdstuk 2 diagnosen Dit proefschrift gaat over moeheid bij mensen die dit als belangrijkste klacht presenteren tijdens een bezoek aan de huisarts. In hoofdstuk 1 wordt het onderwerp moeheid in de huisartspraktijk kort geïntroduceerd,

Nadere informatie

Samenvatting 1. Chapter Samenvatting. Samenvatting. Charlotte M.C. Oude Ophuis. Charlotte M.C.

Samenvatting 1. Chapter Samenvatting. Samenvatting. Charlotte M.C. Oude Ophuis. Charlotte M.C. Samenvatting 1 http://hdl.handle.net/1765/100861 Chapter 12 Samenvatting Samenvatting Charlotte M.C. Oude Ophuis Charlotte M.C. Oude Ophuis 2 Erasmus Medical Center Rotterdam Samenvatting 3 Samenvatting

Nadere informatie

Basaalcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden.

Basaalcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom)

Nadere informatie

Vasculaire cognitieve stoornissen. ! concept vci! vci poli! casuïstiek. Casuïstiek. Casuïstiek. Diagnose vasculaire dementie

Vasculaire cognitieve stoornissen. ! concept vci! vci poli! casuïstiek. Casuïstiek. Casuïstiek. Diagnose vasculaire dementie eigen zaak in kantoormeubilair geheugen en concentratieklachten na TIA Vasculaire cognitieve stoornissen Geert Jan Biessels & Nenne van Kalsbeek Vascular Cognitive Impairment poli UMC Utrecht is dit een

Nadere informatie

Chapter. Moleculaire diagnose van orale premaligne laesies. Samenvatting, discussie en perspectieven

Chapter. Moleculaire diagnose van orale premaligne laesies. Samenvatting, discussie en perspectieven Chapter 7 Moleculaire diagnose van orale premaligne laesies Samenvatting, discussie en perspectieven Samenvatting, discussie en perspectieven Samenvatting Ondanks belangrijke vooruitgang in de behandelingsmogelijkheden

Nadere informatie

Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen

Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen DERMATOLOGIE GROEP BRUGGE Dr Joke Leyn Dermatologie Brugge Sint Kruis Huidkanker in België 37000 nieuwe gevallen/jaar

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/44147 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Berg, Nynke van den Title: Advancing surgical guidance : from (hybrid) molecule

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Zelfdiagnose in de gezondheidszorg een voor of nadeel? In de gezondheidszorg gaat veel geld om, alleen in Nederland 70 miljard per jaar. Het is dus voor elk bedrijf interessant om een graantje mee te pikken.

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Huidkanker ExpertiseCentrum

Patiënteninformatie. Huidkanker ExpertiseCentrum Patiënteninformatie Huidkanker ExpertiseCentrum Inhoudsopgave Pagina Huidkanker: Onze zorg 4 Huidkanker komt veel voor 4 Topteam Dermatologie Tergooi 4 UV-licht en huidkanker 5 Wat is huidkanker? 5 Actinische

Nadere informatie

Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling

Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling Hoe opsporen en behandelen? Prof. Dr Katia Ongenae Kliniek voor Huidziekten Universitair Ziekenhuis Gent Huidletsels door immuunsuppressieve

Nadere informatie

Versie juni

Versie juni HARTFALEN Apeldoornse/Zutphen TWA Inleiding Hartfalen is een veel voorkomende aandoening. Tussen 20 en 30% van de bevolking krijgt te maken met hartfalen, meestal als zij ouder zijn dan 70 jaar. Momenteel

Nadere informatie

Kennis toepassen, en beslissingen nemen. Hoe denkt de arts? 2. Wat doet de arts? Hoe wordt kennis toegepast? Wat is differentiaal diagnose?

Kennis toepassen, en beslissingen nemen. Hoe denkt de arts? 2. Wat doet de arts? Hoe wordt kennis toegepast? Wat is differentiaal diagnose? Hoe denkt de arts? 2 Kennis toepassen, en beslissingen nemen Dr. Peter Moorman Medische Informatica ErasmusMC 1 Hoe weet je of een ziektebeeld waarschijnlijk is? de differentiaal diagnose Hoe wordt een

Nadere informatie

Dino-Lite DermaScope

Dino-Lite DermaScope Dino-Lite DermaScope Eenvoudig in het gebruik De DermaScope van Dino-Lite is een handzame digitale microscoop waarmee foto s en films van de huid gemaakt kunnen worden. De kwaliteit van de gemaakte opnames

Nadere informatie

EBM. Domein arts. Overwegingen bij domein arts

EBM. Domein arts. Overwegingen bij domein arts EBM Wetenschappelijke uitkomsten uit klinisch relevant prognostisch, diagnostisch en therapeutisch onderzoek. Kennis, ervaring, persoonlijke waarden en verwachtingen van de dokter zelf. De individuele

Nadere informatie

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom Jaap Leeman dermatoloog Disclosure Geen sponsering of betaald onderzoek Mohschirurgie en basaalcelcarcinoom Mohschirurgie: Excisietechniek met maximale radicaliteit

Nadere informatie

PSA en het verschil met 10 jaar geleden. DUO dagen 2017.

PSA en het verschil met 10 jaar geleden. DUO dagen 2017. PSA en het verschil met 10 jaar geleden. DUO dagen 2017. Berend Rikken, uroloog Vragen? brikken@ysl.nl Hans de Ronde, huisarts Met dank ook aan Erasmus Mc Monique Roobol voor dia's over prostaatwijzer

Nadere informatie

Maagklachten. Diagnostiek volgens de NHG standaard

Maagklachten. Diagnostiek volgens de NHG standaard Maagklachten Diagnostiek volgens de NHG standaard Casus 1 Mw. A. González, 42 jarige vrouw met een voorgeschiedenis van astma en multiple sclerose. Sinds 4 maanden wisselende klachten van een opgeblazen

Nadere informatie

Familiair Melanoom. Genetische predispositie melanoom: wanneer indicatie voor erfelijkheidsonderzoek en consequenties voor de behandeling en follow up

Familiair Melanoom. Genetische predispositie melanoom: wanneer indicatie voor erfelijkheidsonderzoek en consequenties voor de behandeling en follow up Familiair Melanoom Genetische predispositie melanoom: wanneer indicatie voor erfelijkheidsonderzoek en consequenties voor de behandeling en follow up Remco van Doorn Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Dermatologie in de huisartsenpraktijk: nascholing voor huisartsen

Dermatologie in de huisartsenpraktijk: nascholing voor huisartsen Dermatologie in de huisartsenpraktijk: nascholing voor huisartsen Volledig praktijkgericht Regionale avondcursus op 15 locaties in Nederland Mei en juni 2010, 18.30-22.00 uur Interactieve nascholing met

Nadere informatie

Melanoom. Wat is een melanoom? Hoe krijgt u een melanoom? Welke klachten geeft een melanoom en hoe ziet een melanoom eruit?

Melanoom. Wat is een melanoom? Hoe krijgt u een melanoom? Welke klachten geeft een melanoom en hoe ziet een melanoom eruit? Melanoom Huidkanker, kwaadaardige moedervlek Wat is een melanoom? Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen (melanocyten). pigmentcellen komen vooral voor in de huid. In groepjes

Nadere informatie

Pigmentvlekken: bescherming en zelfonderzoek. informatie voor patiënten

Pigmentvlekken: bescherming en zelfonderzoek. informatie voor patiënten Pigmentvlekken: bescherming en zelfonderzoek informatie voor patiënten INLEIDING 3 GOEDAARDIGE PIGMENTVLEKKEN 4 WAT IS MALIGNE MELANOOM? 4 IS HET BEHANDELBAAR? 5 WAT VERHOOGT HET RISICO? 5 PAS OP VOOR

Nadere informatie

Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis

Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?

Nadere informatie

Hoe krijgt u een melanoom?

Hoe krijgt u een melanoom? Melanoom Wat is een melanoom? Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen (melanocyten). Pigmentcellen komen vooral voor in de huid. In groepjes bij elkaar vormen zij een moedervlek.

Nadere informatie

Workshop diagnostiek en herkenning van eczeem; smeren hoe doe je dat? Ronald Frank, dermatoloog Gordon Slabbers, kinderarts Bernhoven

Workshop diagnostiek en herkenning van eczeem; smeren hoe doe je dat? Ronald Frank, dermatoloog Gordon Slabbers, kinderarts Bernhoven Workshop diagnostiek en herkenning van eczeem; smeren hoe doe je dat? Ronald Frank, dermatoloog Gordon Slabbers, kinderarts Bernhoven Het kinderallergie team: KNO- arts Kinderallergoloog Dermatoloog Kinderarts

Nadere informatie