Cluster: Beleid Team: Gebiedsontwikkeling. Bijeenkomst Duurzame accommodaties

Transcriptie

1 Cluster: Beleid Team: Gebiedsontwikkeling Verslag Bijeenkomst Duurzame accommodaties Datum: Tijd: uur Plaats: Gemeenschapshuis Buchten Aanwezig: Namens de gemeente: Corry de Koster (projectmanager) Eugene Lebon (stadsdeelmanager) Rachelle Gulikers (gespreksleider) Vertegenwoordigde organisaties: Daelzicht Schutterij St. Martinus Holtum Harmoni L Union Born Revue Holtum BS Swentibold Wijkplatform Holtum Fanfare Juliana Holtum Buurtplatform Born-West Fanfare St. Joseph Buchten St. Gemeenschapshuis Buchten Senioren St. Catharina 1. Introductie Rachelle Gulikers heet iedereen namens de gemeente Sittard-Geleen van harte welkom op deze bijeenkomst. Het doel van deze avond is om samen na te denken en te praten over de toekomst maatschappelijke accommodaties binnen de gemeente. De maatschappij verandert, hetgeen effect heeft op organisaties en de accommodaties waarin zij gehuisvest zijn. Voorbeelden van deze ontwikkelingen zijn de vergrijzing, de afname van het aantal kinderen, digitalisering en veranderingen in de vrijetijdsbesteding. Dat leidt soms al tot toename van leegstand van maatschappelijke accommodaties. De gemeente wil een totaalplan maken met als doel dat maatschappelijke organisaties hun activiteiten in de toekomst kunnen blijven uitvoeren in geschikte en betaalbare accommodaties. De gemeente wil samen met de organisaties nadenken over dit probleem. Daarvoor is een enquête verspreid onder 1100 bekende maatschappelijke organisaties en verenigingen, waarin gegevens worden gevraagd en meningen worden verzameld. Een enquête bevat vaak voorgeprogrammeerde antwoorden en laat weinig ruimte voor creativiteit en discussie. Daarom zijn deze bijeenkomsten georganiseerd. In samenspraak met de stadsdeelmanagers is per cluster van dorpen en wijken een dwarsdoorsnede van maatschappelijke organisaties uitgenodigd. 2. Presentatie Corry de Koster geeft als projectmanager een presentatie over de bestuursopdracht Duurzame accommodaties in onze gemeente. Dit project is een vervolg op de Leefbaarheidagenda 2025 uit 2013 voor het onderdeel maatschappelijke voorzieningen. Er wordt een filmpje getoond dat de ontwikkelingen rond de veranderende bevolkingssamenstelling en maatschappij en het effect op maatschappelijke accommodaties illustreert. In dit filmpje is zichtbaar dat sinds 2013 er al diverse ontwikkelingen hebben plaatsgevonden die hebben geleid tot wijziging van het gebruik van gebouwen.

2 Eind 2015 moet er een totaalplan klaar zijn, dat er voor zorgt dat maatschappelijke organisaties hun activiteiten in de toekomst kunnen blijven uitvoeren in accommodaties die daarvoor geschikt en te betalen zijn. Als van een accommodatie weinig gebruik wordt gemaakt is of de huur hoog en raken organisaties daardoor in de problemen, of de eigenaar legt er te veel op toe en krijgt de exploitatie niet rond. Bij goed gebruik kan er een gezonde balans ontstaan. In dit totaalplan worden de uitgangspunten uit de Leefbaarheidsagenda 2025 voor het onderdeel maatschappelijke voorzieningen verder uitgewerkt. Die uitgangspunten zijn bijv.: Wordt een voorziening goed gebruikt, dan is er draagvlak, dus bestaansrecht. Maar wanneer er sprake is van goed gebruik, staat niet omschreven. Ook het bundelen van activiteiten en verenigingen in bestaande voorzieningen is zo n uitgangspunt. Maar daarvoor is nodig dat er een beeld is van de noodzakelijke spreiding per functie. Niet iedere buurt of kern heeft bijv. een grote sporthal nodig. De overblijvende gebouwen moeten geschikt zijn op de lange termijn en multifunctioneel gebruikt kunnen worden. Daarvoor is er afstemming en samenwerking nodig met allerlei partijen. Er is een plan van aanpak gemaakt dat bestaat uit de volgende deelonderwerpen Wat hebben we nu aan activiteiten en organisaties (vraag) en accommodaties (aanbod)? Wat zijn trends en ontwikkelingen? Wat is de verwachte vraag en benodigd aanbod in 2025? Is sprake van een mismatch (te veel, te weinig, niet geschikt)? Wat is vervolgens de aanpak? Wie moet hierbij betrokken worden en welke uitgangspunten worden gehanteerd? Voor dit laatste onderdeel wordt gevraagd mee te denken in het interactieve deel van deze bijeenkomst. Met de eerste onderwerpen is al een start gemaakt. De inventarisatie van het huidige aanbod aan accommodaties laat zien dat er 600 accommodaties binnen de gemeente aanwezig zijn. Hiervan zijn 200 accommodaties gemeentelijk bezit. In die accommodaties zijn circa 1100 organisatie actief. Getoond wordt een kaartje van het cluster Born, Buchten en Holtum met de accommodaties in dat gebied en een voorbeeld van de kenmerken, die van gebouwen en gebruikers verzameld zijn (te weten gymzaal Pustraat Born en Meer bewegen voor ouderen). Daarbij wordt nader ingegaan op een nog in te vullen scorekaartje, de gemeentelijke bijdrage in de kosten en de bezettingsgraad. Als het systeem helemaal gevuld is, is er ook een beeld van welke ruimten er in de stad op bepaalde dagdelen nog beschikbaar zijn. Alle 1100 organisaties worden binnenkort weer aangeschreven en gevraagd naar hun gebruik van accommodaties en de tevredenheid daarover. Voor wat betreft trends en ontwikkelingen moet niet alleen gekeken worden naar bevolkingsopbouw, maar ook correctiefactoren worden toegepast, die het gevolg zijn van veranderingen in de samenleving of specifieke kenmerken van een gebied. Zo zal het aantal ouderen bij ongewijzigde omstandigheden in 2015 gestegen zijn naar 126% en in 2040 naar 144%. Maar dit procentuele aantal mag niet doorgerekend worden in het aantal beschikbare plaatsen in verzorgingstehuizen, vanwege het beleid om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen 3. Vragen naar aanleiding van de presentatie De gemeente heeft veel informatie en gegevens over het vastgoed verzameld. Zijn deze openbaar? Corry de Koster geeft aan dat de informatie niet openbaar is aangezien er gegevens in staan die privacygevoelig zijn. In de toekomst zullen mogelijk een deel van de gegevens wel openbaar beschikbaar worden gesteld. 2

3 Neemt de gemeente recente en nieuwe ontwikkelingen ook mee? Corry de Koster deelt mede dat wanneer er in bepaalde wijken, kernen of dorpen nieuwe of recente ontwikkelingen zijn deze ook worden meegenomen in het proces rondom duurzame accommodaties. Het benodigde plan is toekomstgericht en gaat ver vooruit. Worden er tussendoor nog nieuwe inventarisaties gedaan zodat veranderingen tijdig worden meegenomen? Corry de Koster antwoordt dat de gemeente periodiek het betreffende plan gaat updaten. Er zijn tussentijds diverse factoren van invloed waardoor het nodig is om de gegevens en uitgangspunten tussentijds bij te stellen. Een voorbeeld hiervan is bevolkingsgroei. Het college benut ook diverse kansen om te groeien als gemeente en dat kan ook invloed hebben op de benodigde en gewenste accommodaties. In hoeverre worden de eigenaren of stichtingen die een pand in eigendom hebben meegenomen? De gemeente heeft heel veel panden niet in haar bezit, maar heeft een regisserende rol met betrekking tot duurzame accommodaties. Dit betekent dat ook particuliere eigenaren van belang zijn bij het maken van een toekomstbestendig en duurzaam plan. Daarom zijn zij bij deze bijeenkomsten ook gevraagd om deel te nemen en worden de gegevens van particuliere accommodaties ook geïnventariseerd. 4. Interactief programma Na de presentatie wordt het interactief onderdeel van de bijeenkomst toegelicht. Er wordt de deelnemers verzocht om aan statafels in 4 groepen te brainstormen over 4 thema s. Elke groep gaat met twee thema s aan de slag. Het eerste thema is het thema waar een groep blanco meet aan de slag gaat en het tweede thema gaat elke groep aanvullen of corrigeren van een vorige groep. Elk onderdeel duurt 10 minuten. Na het interactieve deel worden de bevindingen plenair teruggekoppeld. Iedere groep presenteert zelf de verzamelde inzichten en ideeën aan alle deelnemers. 5. Inbreng per thema en toelichting Thema 1: Actie en door wie a. Moet er in verband met toekomstige ontwikkelingen nu al actie ondernomen worden? Ja, samen regelen, problemen oplossen. Beter dan het straks moeten van de overheid. Open dialoog is belangrijk, kijken naar mogelijke samenwerking b. Welke rol en houding hebben de maatschappelijke organisaties daarin? - Openstellen voor samenwerking - Weg met eiland denken - Denken in kansen - Innovatie en creativiteit - Kruisbestuiving organiseren c. Welke rol verwachten jullie van de gemeente? - Begrip m.b.t. verschillen tussen kleine kernen en stedelijk gebied - Ondersteuning/financiën/faciliteren - Openheid - Uitvoerbare regels - OZB afschaffen 3

4 Toelichting: De gemeente gaat vaak met diverse partijen in gesprek. Er heerst een gevoel dat de rode draad altijd bezuinigingen zijn. Voorkom dat als gemeentelijke organisatie, want dat motiveert verenigingen niet. Neem tijd voor emoties. Thema 2: Optimaal gebruik en draagvlak In de Leefbaarheidagenda 2025 staat: gebruik= draagvlak = bestaansrecht a. Welke kwantitatieve en kwalitatieve factoren spelen mee om te spreken van een voldoende gebruik? - Voldoende vrijwilligers - Goede kwaliteit van het gebouw - Beheersmatigheid van een gebouw - Voldoende verenigingen - Werkbare regelgeving - Gemeente moet faciliteren Toelichting Je kan als vereniging niet bij alle activiteiten volledig bezet zijn met bedrijfshulpverleners etc. De Gemeente moet er voor zorgen dat dit gedeeld gebruikt kan worden. Onder beheersmatigheid worden de financiën en het beheer van het gebouw bedoeld. b. Wanneer is er sprake van optimaal gebruik? - Als de accommodatie ieder dagdeel gebruik wordt - Nuance tweede groep, dagdelen is ook voldoende Toelichting Er moet ook flexibiliteit zijn voor incidenteel gebruik. Verenigingen moeten elkaar niet in de weg lopen, de ruimte moet er zijn. In Holtum lopen we daar ook wel eens tegen aan, je moet veel schuiven en schipperen en elkaar tegemoet komen. Met Carnaval is er bijvoorbeeld vaak een probleem. Er is in Holtum eerder in het kader van de Leefbaarheid agenda een onderzoek geweest naar het nut van de diverse maatschappelijke accommodaties in deze kern. Er wordt verzocht om ook die betreffende resultaten mee te nemen in dit proces. Met name de beschikbaarheid van een ontmoetingspunt als het gemeenschapshuis kwam daar als eerste prioriteit naar voren. Thema 3: Clustering van accommodaties Indien om een of andere reden een accommodatie geen zelfstandig bestaansrecht meer heeft. a. Wat zijn randvoorwaarden om activiteiten elders voort te zetten? - Bereikbaarheid - Beschikbaarheid - Toegankelijkheid - Goede afstemming tussen gebruikers en beheerder - Multifunctioneel - Huurtarieven b. Wat zijn voordelen van mogelijke clustering van accommodaties/gebouwen? - Kostenbesparing - Samenwerking versterken - Creatief denken - Denken in mogelijkheden c. Wat zijn nadelen van mogelijke clustering van accommodaties/gebouwen? - Veel verenigingen in één gebouw - Fusies - De fysieke afstand die te groot wordt - Trots/emotie/gevoel gaat een rol spelen 4

5 - Flexibiliteit vermindert Thema 4: Selectiecriteria bij meerdere gebouwen a. Welke criteria zou u laten meewegen als een keuze gemaakt moet worden tussen verschillende accommodaties in een gebied? - Locatie verenigingen (harmonie, schutterij) in de kern - Kleine kernen, kleine gebouwen - Grotere gebouwen, multifunctioneel karakter - Geen volle bezetting, flexibiliteit - Betaalbaar (huur) - Faciliteiten die de diverse gebruikers nodig hebben (o.a. horeca) - Onderhoudstatus van het gebouw - Bereikbaarheid - Afstemming op behoeften - Gebruiksvriendelijk 6. Afronding Nadat alle groepjes aan elkaar hebben gepresenteerd wat hun bevindingen zijn, wordt het programma gezamenlijk afgerond. Rachelle Gulikers vat de belangrijkste uitkomsten samen en roept alle deelnemers op tot betrokkenheid en samenwerking met betrekking tot dit thema. Tijdens deze bijeenkomst hebben de deelnemers van diverse organisaties en verenigingen elkaar leren kennen en kennis uitgewisseld. In de toekomst is dat steeds meer nodig om tot een passende invulling van de accommodaties te komen. Rachelle Gulikers vraagt aan een aantal deelnemers hoe zij de avond hebben ervaren en deze reacties zijn positief. Men geeft aan dat het een constructieve bijeenkomst was met de focus op eigen inbreng en interactie. Gewaardeerd wordt de discussie in een gemixte samenstelling van organisaties, waardoor meer inzichten ontstaan. Iedereen wordt nogmaals bedankt voor de inbreng en betrokkenheid. In de nabije toekomst wordt het verslag aan alle genodigden verstuurd. Begin mei 2015 volgt er een analyse van de uitkomsten van de enquête en deze bijeenkomsten. Deze analyse zal nog worden afgestemd alvorens deze aan de raad zal worden voorgelegd in juli van dit jaar. Sittard-Geleen Cluster/Team Beleid, Gebiedsontwikkeling 5