Bereikmeting Vereniging IVN. 1 mei 2018

Transcriptie

1 Bereikmeting 2017 Vereniging IVN 1 mei

2 Inhoudsopgave 1. Introductie 3 2. Methode en respons 4 3. Interne organisatie 5 4. Bereik en activiteiten Jeugd en jongeren Volwassenen Communicatie Samenvatting 12 2

3 1. Introductie Schets kader bereikmeting IVN Natuureducatie (IVN) bestaat uit een vereniging en een stichting. IVN laat jong en oud beleven hoe leuk, gezond én belangrijk natuur is. Dat doen we met natuuractiviteiten, cursussen, projecten en campagnes. Zelf leren en doen staan altijd centraal. De vereniging IVN is een netwerk van ongeveer 170 afdelingen verspreid over heel Nederland. Zij telt leden die met enorm veel enthousiasme bezig zijn met het verbinden van mens en natuur. De stichting IVN telt ongeveer 150 beroepskrachten die zich richten op ondersteuning van afdelingen en met hen samenwerken voor campagnes zoals de IVn Slootjesdagen. Daarnaast ontplooien ze ook eigen activiteiten, zoals de opleiding Gastheer van het Landschap voor horeca-ondernemers in natuurgebieden. Het verbinden van mens en natuur is een breed concept waar je op veel verschillende manieren invulling aan kunt geven. Het doel van deze bereikmeting is een overzicht te geven over hoe de vereniging IVN hier in 2017 een invulling aan heeft gegeven. Het geeft een mooi inkijkje in de rijkheid en diversiteit van de activiteiten die de afdelingen met behulp van hun vrijwilligers organiseren. Cijfers in deze rapportage gaan alleen over de vereniging, en is dus exclusief wat de beroepskrachten in de stichting IVN aan bereik hebben. Het bereik van de beroepskracht is deels terug te lezen in het jaarverslag van IVN. Daarnaast zijn er ook afdelingen die zich bezighouden met beleidsbeïnvloeding, ruimtelijke ordening en bezwaarprocedures (veelal ook lokaal/regionaal niveau). Deze cijfers zijn niet terug te zien in deze bereikmeting, maar hebben wel een indirecte invloed op de verbinding tussen mens en natuur. Het werkelijke bereik van IVN in zijn geheel ligt hierdoor hoger dan in deze rapportage naar voren komt Op de Post-its in dit rapport staan highlights: een greep uit alle mooie activiteiten en programma s waar de bereikmeting over gaat. ONTWIKKELING IN LEDENAANTALLEN Totaal aantal leden Actieve leden Donateurs

4 2. Interne organisatie Afdelingen verschillen onderling sterk van elkaar, onder andere in het aantal (actieve) leden dat zij hebben. In dit hoofdstuk wordt een impressie gegeven van hoe afdelingen intern georganiseerd zijn. (Actieve) leden De vereniging telde in 2017 totaal leden. Hiervan is een deel actief lid. Actieve leden zijn leden die zelf een actieve bijdrage leveren aan hun afdeling zoals bijvoorbeeld het organiseren van activiteiten. Bij sommige afdelingen is een ruimte meerderheid van de leden actief, bij anderen minder dan 10%. Het landelijk gemiddelde ligt vrij hoog met 32,8% Voor dit percentage is geen onderscheid gemaakt in hoe vaak deze leden op jaarbasis een bijdrage leveren. Naast het aantal actieve leden, zit er ook een groot verschil in de verhouding tussen actieve en niet actieve leden. Bij een deel van de afdelingen is het een kleine kern van actieve leden die zich op wekelijkse basis inzet. De overige leden zijn op incidentele basis actief zoals bij een paddenoverzetactie bijvoorbeeld. Bij het merendeel van de afdelingen is het een kleine kern die zich op wekelijkse basis inzet, met een grote groep die op incidentele basis actief is, bijvoorbeeld bij een paddenoverzetactie. Maar er zijn ook afdelingen waarbij vrijwel elk lid wekelijks actief is en slechts enkelen incidenteel aanwezig zijn. Alle mogelijke tussenvormen zijn ook terug te zien. De meest voorkomende vormen zijn een pyramide (relatief weinig actieve leden, iets meer leden die zo nu en dan actief zijn en een grote groep niet actieve leden) en een zandloper (relatief veel actieve leden, een kleine middengroep die zo nu en dan actief is en een grote groep niet actieve leden). Lokaal geregistreerde donateurs Afdelingen wisselen sterk in hun aantallen lokaal geregistreerde donateurs, variërend van niet aanwezig tot 6 maal het aantal leden. In totaal zijn er in de bereikmeting donateurs doorgegeven. Werkgroepen De meeste actieve leden zijn georganiseerd in werkgroepen die zich speciaal richten op een onderwerp, thema of doelgroep die aansluit op hun persoonlijke interesse. Werkgroepen verschillen sterk in aantal en omvang, met een gemiddelde van 8 werkgroepen per afdeling. Qua thematiek kan worden gedacht aan natuurgerichte werkgroepen zoals bijvoorbeeld vogels of paddenstoelen, maar ook werkgroepen voor jeugd, educatie, PR of web-beheer. Eigen locatie In de bereikmeting van 2015 is aan afdelingen gevraagd of zij een eigen locatie in beheer hebben. Aangezien hier niet heel veel fluctuatie in zit is de vraag dit jaar niet nogmaals gesteld. De resultaten uit 2015 waren als volgt; Een deel van de IVN afdelingen is in het bezit of beheer van een eigen locatie. Dit kan een binnenruimte zijn en/of een buitenruimte. Locaties worden ook wel gedeeld met scholen, buurt- of NME-centra. In totaal had binnen de bereikmeting 33% van de afdelingen een eigen locatie, 23% een gedeelde locatie en 44% geen eigen locatie. Actieve leden Zo nu en dan actieve leden Niet actieve leden Eigen locatie Gedeelde locatie Geen eigen locatie 4

5 3. Methode en respons Methode Ontwikkeling van de vragenlijst Naar aanleiding van de ontvangen feedback op de vragenlijst uit 2016 is de vragenlijst voor 2017 verbeterd, waarbij de stijl en de vraagstelling zijn behouden. Hierdoor is het mogelijk om vanaf dit jaar trendanalyses te maken. Uitzet van de vragenlijst De bereikmeting is centraal uitgezet en iedereen (afdelingen uit alle provinciën) hebben deelgenomen aan dezelfde bereikmeting. De vragenlijst is in december 2017 digitaal verspreid. De vragenlijst is gesloten op 1 maart. Respons In totaal hebben 91 van de 170 (169 lokale afdelingen en het landelijke Woesteland) gereageerd. Binnen de reacties is een goede vertegenwoordiging van verschillende regio s, grotere en kleinere afdelingen*. Van het totale ledenaantal in 2017 (23.593) zijn in de bereikmeting leden vertegenwoordigd. Hiermee had de bereikmeting een respons van 48,4%. Dat is een toename in respons van 8.3% ten opzichte van vorige keer. Doorberekenen voor landelijke schattingen Op basis van de ontvangen gegevens kan worden doorgerekend wat het bereik zou zijn geweest als alle afdelingen hadden gereageerd. Om deze vertaalslag te maken is gekeken naar het aantal vertegenwoordigde leden, aangezien zij degenen zijn die de activiteiten organiseren. De bereikmeting van dit jaar is representatief voor 48.8% van de leden, dus voor een schatting van het bereik van 100% = gemeten bereik*2.06. Afdeling Oldenzaal Paddenstoelensafari, een ontdekkingstocht voor de kleintjes. Een verkorte wandeling met onderweg een paddenstoelenbingo. Wie is de grootse speurneus en vindt de meeste soorten en heeft de paddenstoelenbingokaart als eerste vol? Afdeling de Maasdorpen Proefproject met het maken van een Groene klas. Inventariseren van de huidige luchtkwaliteit (CO2, temp., luchtvochtigheid, formaldehyde en andere VOC mete), plaatsen van plantenrekken, de klas zo vol mogelijk zetten met planten. Er is veel belangstelling op scholen hiervoor. Als het proefproject gunstig uitvalt, gaan we financiele middelen zoeken om ook de andere klassen groen te maken waarvoor een aanvraag ligt. * Vanuit de regio Zeeland zijn er geen gegevens bekend 5

6 4. Activiteiten Afdelingen organiseren op jaarbasis een enorme hoeveelheid activiteiten om mens en natuur met elkaar te verbinden. Er is veel variatie in het soort activiteit, het onderwerp en de doelgroep waarvoor dit wordt georganiseerd. Activiteiten om trots op te zijn Ongeveer de kwart van de afdelingen heeft een activiteit opgegeven waar zij trots op zijn. Er is veel diversiteit. Op de Post-its naast de tekst staan een aantal activiteiten uitgelicht. 4.1 Jeugd en jongeren IVN bereikt per jaar veel jeugd en jongeren. Jeugd is iedereen tot 12 jaar, jongeren vanaf 12 tot 30. Met name voor jeugd in de basisschoolleeftijd worden veel activiteiten georganiseerd; met eigen jeugdclubs, losse activiteiten rondom bijvoorbeeld de slootjesdagen, maar ook door samen te werken met basisscholen. Hoewel er ook jongeren worden bereikt, bijvoorbeeld met maatschappelijke stages en via WoesteLand, zijn dit er wel minder. Jongeren zijn ook een moeilijker te bereiken doelgroep. Op de volgende pagina staat een overzicht van het bereik van het afgelopen jaar. Afdeling Twiske Wij ondersteunen en ontwikkelen de aanleg van het Scharrelerf, een natuurontdekplek voor kinderen tot 12 jaar. Aantal kinderen dat hier jaarlijks met hun ouders gebruik van maakt is >1000 Woesteland Jongeren organiseren zelf gezellige weekendjes en weken in de natuur, waarbij ze Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten helpen. Afdeling Enschede Onze activiteiten met de brugklassers vinden we erg leuk: de veldwerkdagen in het Aamsveen, de activiteiten met de International School Twente, en de Ledeboeerexcursie van brugklassers. Scholen komen met vragen bij ons. 6

7 7 7

8 4.2 Volwassenen In de bereikmeting is de rijkheid en variatie aan activiteiten goed zichtbaar. Zo houden afdelingen zich bezig met natuuronderhoud, zoals wilgen knotten of paddenoverzetacties. Daarnaast gebeurt veel met educatie door lezingen en cursussen over planten, vogels, natuurfotografie of worden deelnemers opgeleid tot natuurgids. Op hun beurt organiseren de gidsen verschillende soorten excursies: wandelend, fietsend, maar ook per boot. Ook worden er losse activiteiten georganiseerd, zoals symposia, sterrenkijkavonden of activiteiten met de (ouderen)zorg. Tot slot organiseren veel afdelingen open dagen of staan ze met een kraampje op evenementen van anderen, waar geïnteresseerden kennis kunnen maken met IVN. Op de volgende pagina staat een overzicht van het bereik van het afgelopen jaar. Afdeling Vries Lezing ecologische voetafdruk door personen van Natuur en Milieu in Assen. Workshop koken uit de natuur. Afdeling Deventer Al 6 jaar hebben wij een jaarlijks paddenstoelenevenement georganiseerd. Dat doen we elk jaar op hetzelfde landgoed bij Deventer. Dit jaar gaan we voor aflevering 7. Het wordt elk jaar groter. Vorig jaar hadden we meer dan 500 (!) bezoekers. Afdeling Zuidwest Veluwezoom De duizendknoop werkgroep is uniek in Nederland, de eerste die specifiek duizendknoop bestrijdt. De werkgroep Beken en Sprengen bestaat in jaar en ze gaan met veel enthousiasme door. Afdeling Nieuwkoop We hebben lezingen, bv over zonnepanelen of over geneeskrachtige kruiden, over de otter in de Nieuwkoopse plassen Afdeling Hoogeveen We zijn nu bezig met het maken van een mozaiekbank voor in de Idylle. De buurt betrekken met onze activiteiten en de Idylle op de kaart zetten. Het park is onze verbindingsplek. 8

9 9 9

10 4.3 Communicatie Het afgelopen jaar hebben de afdelingen diverse on- en offline communicatiemiddelen ingezet in hun in- en externe communicatie. Hierbij kun je denken aan een eigen afdelingstijdschrift, maar ook aan (digitale) nieuwsbrieven, activiteitenkalenders, flyers voor op activiteiten en open dagen, maar ook boekjes over bijvoorbeeld de omgeving of met een wandelroute. Daarnaast zijn afdelingen ook online steeds beter te vinden. Op de IVN website, maar ook via hun eigen social media kanalen op bijvoorbeeld facebook of instagram. Op de volgende pagina staat een overzicht van het bereik van het afgelopen jaar. Afdeling Geldrop Wij hebben voor de gemeenteraadsverkiezingen een avond voor de politieke partijen georganiseerd. (4 partijen aanwezig). Vanuit het Platform Duurzaam Geldrop-Mierlo waar we deel vanuit maken, hebben we 4 keer per jaar een overleg met betrokken wethouder. Verder hebben we intensief contact met de gemeenteambtenaren over natuur en milieu zaken en beleid. IVN Geldrop wordt bij projecten die invloed hebben op de natuur in de voorfase betrokken. Afdeling Maas en Niers Natuurwerkdag voor lokale middelbare school, paddenscherm plaatsen en padden overzetten met buurtschap Afdeling Heerenveen Talenten circuit, 4 weken met eenzelfde groep ongeveer 12 kinderen groep 3 t/m 8, de natuur in of natuur binnen halen op school. Na vier weken krijgt een andere groep kinderen de kans. Afdeling Spau-Beek In samenspraak met gemeente Beek is Groenbeleid vorm gegeven en treedt IVN Spau-Beek als ambassadeur van het nieuwe groenbeleid op. Dat heeft in 2017 o.a. geresulteerd in deelname aan groenactiviteiten vanuit een burgerparticipatie-perspectief. Bv. groenaanplant en opknappen Mariakapel; groen-onderhoud rond de Annakapel. Afdeling Voerendaal Nationale competitie Entente Floral (2e prijs) 10

11 11 11

12 12 5. Samenvatting Methode en respons Naar aanleiding van de ontvangen feedback op de vragenlijst uit 2016 is de vragenlijst voor 2017 verbeterd, waarbij de stijl en de vraagstelling zijn behouden. Hierdoor is het mogelijk om vanaf dit jaar trendanalyses te maken. De vragenlijst is in december 2017 aan de 170 IVN afdelingen gestuurd per met het verzoek tot invullen en terugsturen. Hierop hebben 91 afdelingen gereageerd, die samen 48,4% van het totaalaantal leden vertegenwoordigen. Op basis van de spreiding en de vertegenwoordiging van zowel grote als kleine IVN afdelingen, kan worden uitgegaan van een representatieve steekproef. Schattingen voor het landelijk totaal zijn gemaakt als volgt 48,4% * 2.06 = 100%. Bereikaantallen worden geschat op basis van het gemeten bereik (uit de vragenlijst) *2.06= geschat bereik van alle afdelingen samen. Interne organisatie IVN afdelingen variëren sterk van elkaar. In aantal (actieve) leden, het aantal donateurs en of ze eigen terrein en/of onderkomen in beheer hebben. Actieve leden zijn meestal georganiseerd in werkgroepen die zich bezighouden met verschillende thema s; biologisch van aard, zoals een knotploeg of vleermuizenwerkgroep, maar ook educatief, op doelgroep of mediabeheer. Activiteiten voor jeugd en jongeren Afdelingen organiseren veel activiteiten voor jongeren. De meeste activiteiten worden georganiseerd voor basisschoolleerlingen, zowel binnen als buiten schooltijd. Ook worden er losse activiteiten voor jeugd georganiseerd, al dan niet aansluitend op landelijke campagnes van IVN of andere organisaties. Er zijn jeugdclubs waarin jeugd en jongeren op vaste basis zijn verbonden aan de afdelingen. Activiteiten zijn meestal biologisch-educatief van aard, bijvoorbeeld over vleermuizen, maar er zijn ook activiteiten over bijvoorbeeld natuurfotografie. Activiteiten voor volwassenen Afdelingen organiseren een brede diversiteit aan activiteiten voor volwassenen. Interne activiteiten met de eigen leden zoals inventarisaties, landschapsbeheer of cursussen, waar incidenteel ook externen aan deelnemen. Ook zijn er publieksactiviteiten. Dit kunnen excursies zijn, opleidingen of lezingen, maar ook losse activiteiten zoals boottochten. Soms zijn activiteiten gericht op een specifieke doelgroep zoals ouderen of zorgdoelgroepen. De meeste deelnemers worden bereikt met de excursies, maar ook het bereik van open dagen en losse activiteiten is groot. Via de cursussen en opleidingen worden deelnemers langduriger verbonden aan IVN. Het aantal terugkerende deelnemers varieert sterk onder de afdelingen, waar sommigen een grote harde kern hebben die vaak komt en anderen juist veel nieuwe mensen trekken. Communicatie De IVN afdelingen gebruiken diverse communicatiemiddelen om hun publiek te bereiken en om met de eigen leden te communiceren. Deze worden soms digitaal verspreid, maar zijn ook vaak gedrukt. Op digitaal gebied worden afdelingen steeds actiever, onder andere met sociale media zoals Facebook. Trends Omdat het bereik nu voor het derde jaar door de afdelingen wordt bijgehouden en landelijk wordt gemeten kunnen we een aantal trends waarnemen. De meest opvallende noemen we hier: In het algemeen kunnen we stellen dat het aantal leden van IVN elk jaar toeneemt. Afgelopen jaar hebben we 2405 nieuwe leden verwelkomt. Dat is goed nieuws. IVN-afdelingen weten elk jaar via hun activiteiten nieuwe leden te werven. Opvallend is echter dat het aantal actieve leden terugloopt. Natuur en gezondheid is een belangrijk thema waar IVN zich sterk voor maakt. Ook de afdelingen zijn hier in toenemende mate bij betrokken. Met name om ouderen weer meer in de natuur te laten beleven. Er worden voor ouderen speciale fiets- en vaartochten georganiseerd, wandelingen gemaakt en beleeftuinen ingericht. Er wordt bij zorg instellingen meer gewerkt met bijvoorbeeld de natuurkoffer en natuurbingo of een wandeling georganiseerd met mantelzorgers. Ook geven afdelingen advies over natuurbeleving in de zorg. Dit jaar zijn er ouderen op deze manier bereikt. We zien ook een trend bij het betrekken van meer jeugd en jongeren vanuit de landelijke campagnes bij de afdelingen. Met o.a. IVN Slootjedagen, Moestuinactie, Modderdag en de Paddenstoelen campagne bereikten we ongeveer kinderen en jongeren. Dit is een stijging van kinderen en jongeren ten opzichte van vorig jaar.

13 13 13

14 Contact Voor vragen over de bereikmeting kun je tijdens kantooruren contact opnemen met de IVN Servicedesk via (020) of stuur een naar Bezoekadres Plantage Middenlaan 2c 1018 DD Amsterdam ivn.nl Postadres Postbus HC Amsterdam Bank NL36ABNA RSIN KVK