Wat kun je doen met kinderen uit groep 2 met onvoldoende letterkennis en foneembewustzijn?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat kun je doen met kinderen uit groep 2 met onvoldoende letterkennis en foneembewustzijn?"

Transcriptie

1 Wat kun je doen met kinderen uit groep 2 met onvoldoende letterkennis en foneembewustzijn? Geef ze: "Een steuntje in de rug met klanken en letters" als aanvulling op het klassikale programma! Spelenderwijs bekend raken met de functie van klanken en letters, waardoor de overgang van groep 2 naar groep 3 (en dus het aanvankelijk leesproces) vereenvoudigd wordt; dat is het doel van het programma Een steuntje in de rug met klanken en letters. Doordat de kinderen ervaring opdoen met activiteiten rond geletterdheid groeit het zelfvertrouwen, de motivatie en wordt de kans op een succesvolle leesstart vergroot. Waarom zoveel aandacht voor klanken en letters in de onderbouw? Binnen het onderwijsveld wordt meer en meer het belang onderkend van een vroegtijdige aandacht voor vaardigheden die belangrijk zijn voor het leren lezen en schrijven. Klanken en letters zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit de groepen 1 / 2 van het basisonderwijs. De protocollen leesproblemen en dyslexie van het expertisecentrum Nederlands zijn de katalysator van deze ontwikkeling. Hoe is dit programma ontstaan? Het programma Een steuntje in de rug met klanken en letters is in de praktijk ontstaan vanuit een behoefte binnen het onderwijsveld naar meer ondersteuning op het gebied van beginnende geletterdheid. In 2000 is een eerste opzet gemaakt voor een oefenprogramma gericht op het stimuleren van foneembewustzijn. In eerste instantie was dit vooral een auditief programma. Naar aanleiding van diverse publicaties, aanvullende studies en evaluaties is het programma jaarlijks bijgesteld. Sinds een aantal jaren spelen letters en letterliedjes een centrale rol in het programma. Het programma "Een steuntje in de rug met klanken en letters" wordt sinds enkele jaren met succes uitgevoerd op ruim 20 reguliere basisscholen. Vanuit intern begeleiders, leerkrachten, kinderen en hun ouders ontvingen wij veel enthousiaste reacties. Omdat er zowel binnen het onderwijs als het logopedisch werkveld belangstelling voor het programma is, is besloten het uit te geven. Voor welke werkvelden is dit programma geschikt? Het programma "Een steuntje in de rug met klanken en letters" kan zowel in groep 2 van het basisonderwijs (regulier en speciaal) als in een logopedische setting gebruikt worden. Er kan mee gewerkt worden in kleine groepjes (max. 6 kinderen), maar het kan ook prima binnen een individuele (logopedische) behandeling ingezet worden. De ouders van de deelnemende kinderen worden actief bij de uitvoering van het programma betrokken. Hierdoor wordt het effect van de interventie groter. 1/6

2 De belangrijkste kenmerken voor u op een rij: - Een kant en klaar programma voor (risico)leerlingen van groep 2 waarin foneembewustzijn en letterkennis centraal staan. Geen uitzoekwerk, u kunt direct aan de slag! - Helder uitgewerkt oefenprogramma voor op school / logopediepraktijk met oefeningen voor thuis. -10 letterliedjes (op CD) vormen de rode draad in het programma en geven het een multisensorieel karakter. - Werken in kleine groepjes (kan ook individueel gebruikt worden). - De uitvoering van het programma gebeurt in samenwerking met de ouders. Herhaling van de oefeningen in de thuissituatie vergroot de effectiviteit van dit programma. - Spelenderwijs oefenen met uitdagende materialen toegespitst op de belevingswereld van kleuters. - Het programma sluit aan bij de tussendoelen beginnende geletterdheid. - Het systematisch volgen en vastleggen van de ontwikkeling naar foneembewustzijn en letterkennis zorgt voor een doorgaande lijn naar groep 3. 2/6

3 Het volledige pakket "Een steuntje in de rug met klanken en letters" bestaat uit de volgende materialen: - Een ringband met daarin een ca. 200 pagina's tellend programma voor op school (de praktijk) en voor thuis. - CD met 10 letterliedjes behorende bij het programma. - Spelmaterialen behorende bij het programma bestaande uit een lottospel, memoriespel, "plaatje praatje", letterkaartjes, woordkaartjes, beeldverhaaltjes en drie vingerpoppetjes. - De ringband en spelmaterialen zijn praktisch samengevoegd in een kleurrijke en handzame doos. Prijs (prijspeil ) De prijs van het totale pakket bedraagt 280,= inclusief B.T.W., administratie, verpakking en verzendkosten. Voor zendingen buiten Nederland worden de extra verzendkosten doorberekend aan de afnemer. Direct naar bestelpagina... Voorbeeld geluidsopname Letterliedjes: track1 Introductie {audio}images/audio/muziek/track1.mp3{/audio} track2 Letterliedje /i/ {audio}images/audio/muziek/track2.mp3{/audio} 3/6

4 Foto's 4/6

5 5/6

6 ********************** Bekijk ook onze video's ********************* {flv}movie-01{/flv} {flv}movie-02{/flv} {flv}movie-03{/flv} {flv}movie-04{/flv} {flv}movie-05{/flv} {flv}movie-06{/flv} 6/6

Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers

Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Programma Kennismaken Presentatie Jong geleerd Warming-up Pauze Praktische oefening Afsluiting Jong geleerd over het belang van actieve stimulering van ontluikende

Nadere informatie

Minor Dyslexie Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4

Minor Dyslexie Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4 Minor Dyslexie 2016-2017 Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4 Programma Vragen over theorie Tot nu toe Complexiteit van lezen: tussendoelen deelvaardigheden Minor Dyslexie 1-4 2 Vragen over theorie

Nadere informatie

OP WEG NAAR EEN EFFECTIEF ALTERNATIEF VOOR KLEUTERSCHOOLVERLENGING. Alle kinderen zijn speciaal, maar sommige kinderen hebben specifieke behoeften.

OP WEG NAAR EEN EFFECTIEF ALTERNATIEF VOOR KLEUTERSCHOOLVERLENGING. Alle kinderen zijn speciaal, maar sommige kinderen hebben specifieke behoeften. OP WEG NAAR EEN EFFECTIEF ALTERNATIEF VOOR KLEUTERSCHOOLVERLENGING Alle kinderen zijn speciaal, maar sommige kinderen hebben specifieke behoeften. Dr. Kees Vernooy (CPS) 1. Aanleiding In Basisschoolmanagement,

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist

Nadere informatie

Dyslexiedocument OBS Binnenstad Inhoudsopgave

Dyslexiedocument OBS Binnenstad Inhoudsopgave DyslexiedocumentOBSBinnenstad Inhoudsopgave 1. ZorgroutedyslexieOBSBinnenstad 2. Compenserendeendispenserendemaatregelenbijdyslexie 3. InstellingenDyslexie 4. Kindkaart DyslexiedocumentOBSBinnenstad Pagina1

Nadere informatie

Gebruik van de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie op cluster 2 scholen HANNEKE WENTINK EN SIMONE HOOGENBOOM

Gebruik van de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie op cluster 2 scholen HANNEKE WENTINK EN SIMONE HOOGENBOOM Gebruik van de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie op cluster 2 scholen HANNEKE WENTINK EN SIMONE HOOGENBOOM In het kader van het Masterplan Dyslexie inventariseerden Hanneke Wentink (Expertisecentrum

Nadere informatie

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten?

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? 1 Inhoud Voorwoord... 3 1 Leesproblemen... 4 2 Mogelijk dyslexie... 4 2.1. De dagelijkse lespraktijk.... 4 2.2: De stappen die genomen

Nadere informatie

Protocol doubleren en versnellen

Protocol doubleren en versnellen Protocol doubleren en versnellen Leerlingen doorlopen de school normaal gesproken in 8 jaar. Het kan gebeuren dat een leerling niet klaar is om de overstap naar de volgende groep te maken. Ondanks veel

Nadere informatie

doen dat 3 het dyslexieprotocol

doen dat 3 het dyslexieprotocol doen dat 3 het dyslexieprotocol Het dyslexieprotocol juni 2008 Vooraf De scholen van de Stichting Peelraam hebben in het schooljaar 2007-2008 gezamenlijk een dyslexieprotocol ontwikkeld. Dit protocol is

Nadere informatie

Quickscan taal- en leesonderwijs

Quickscan taal- en leesonderwijs Quickscan taal- en leesonderwijs Gegevens school Naam school Adres school Plaats Telefoon e-mail Datum invulling Ingevuld door Functie invuller directie IB-er RT-er taal/leescoördinator leerkracht gr:

Nadere informatie

B i jl a ge 1a Toets au d i t i eve anal yse voor kleuters 2

B i jl a ge 1a Toets au d i t i eve anal yse voor kleuters 2 B i jl a ge 1a Toets au d i t i eve anal yse voor kleuters 2 N a a m :... M ax i m ale sco re : 20 G ro e p :... Totale score leerling : L e e f t i j d :... G ro e p s g e m i d d e l d e : D a t u m

Nadere informatie

Doorstroomgegevens groep 1 tot en met 8 Inhoud

Doorstroomgegevens groep 1 tot en met 8 Inhoud Doorstroomgegevens groep 1 tot en met 8 Inhoud Doorstroomgegevens groep 1 tot en met 8... 1 Onze visie betreffende doorstroming van leerlingen.... 2 Beleid doorstroming van groep 1 naar groep 2.... 2 Beleid

Nadere informatie

Als het leren lezen niet zo soepel gaat

Als het leren lezen niet zo soepel gaat Als het leren lezen niet zo soepel gaat In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Wij letten bij het aanleren van de letters gelijk al op de signalen van leesproblemen. Het aanleren

Nadere informatie

Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms

Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO Betsy Ooms Opzet Doel leesonderwijs (en spellingonderwijs) Doorgaande lijn Kenmerken goed leesonderwijs Extra aandacht voor monitoring, als belangrijk

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen. Kerndoel 4 - Technisch lezen. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen. Kerndoel 4 - Technisch lezen. Toelichting en verantwoording TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 4 - TECHNISCH LEZEN 82 TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen Kerndoel 4 - Technisch lezen Bij kerndoel 4 - De leestechniek. Toelichting en verantwoording

Nadere informatie

Het programma Leesstart richt zich op het leren herkennen van eind- en beginrijm, het manipuleren en samenvoegen van klanken en op letterkennis.

Het programma Leesstart richt zich op het leren herkennen van eind- en beginrijm, het manipuleren en samenvoegen van klanken en op letterkennis. Leesstart Het programma Leesstart richt zich op het leren herkennen van eind- en beginrijm, het manipuleren en samenvoegen van klanken en op letterkennis. Doelgroep Leesstart Muiswerk Leesstart richt zich

Nadere informatie

lezen als de basis van leren

lezen als de basis van leren lezen als de basis van leren Lezen is een van de belangrijkste vaardigheden die we in ons leven leren. Door te lezen doen we nieuwe kennis op, kunnen we ons ontspannen en de wereld om ons heen beter begrijpen.

Nadere informatie

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2 Leesverbeterplan Enschede 2007-2010 Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2 PROJECTBUREAU KWALITEIT (PK!) Enschede, september 2010 Yvonne Leenders & Mariët Förrer 2 3 Leesverbeterplan

Nadere informatie

Op pagina 3 staat het overzicht en alleen de 5 jarige kleuters zijn gescreend.

Op pagina 3 staat het overzicht en alleen de 5 jarige kleuters zijn gescreend. Aan de gemeente Krimpen a/d IJssel Tav Dhr W. Fassaert, Raadhuisplein 2 2922 AD Krimpen aan den IJssel 12 februari 2014 Geachte heer Fassaert, Hierbij de gegevens van de schoollogopedische screening 5

Nadere informatie

Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs. De Meent

Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs. De Meent DE DE DE DE MEENT MEENT MEENT MEENT MAARN MAARN MAARN MAARN Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs De Meent Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Wat is dyslexie... 1 3. Van signaleren tot

Nadere informatie

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller

Nadere informatie

screening oudste kleuters t.a.v. risicofactoren voor leren lezen / spellen

screening oudste kleuters t.a.v. risicofactoren voor leren lezen / spellen screening oudste kleuters t.a.v. risicofactoren voor leren lezen / spellen Door Anneke Smits (O.S.O. Windesheim te Zwolle) en Marijke Visser (SBO Koningin Emmaschool Nijkerk) Hoe dichter de toetsen/ observatiepunten

Nadere informatie

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie.

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Handleiding Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Wanneer spreken van risicoleerlingen? 3 Leeswijzer 3 Tot slot

Nadere informatie

AANVULLING VEILIG LEREN LEZEN 2 e MAANVERSIE: TEKST LEZEN

AANVULLING VEILIG LEREN LEZEN 2 e MAANVERSIE: TEKST LEZEN AANVULLING VEILIG LEREN LEZEN 2 e MAANVERSIE: TEKST LEZEN Voor meer informatie of het downloaden van deze of vele andere handige documenten Veilig Leren Lezen 2e maanversie Veilig Leren Lezen (2 e maanversie)

Nadere informatie

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere 29 Protocol klas 1 Toetsing/ signalering 1 Overdracht LVS Kleuters 2 Hoofdmeting 1 (Herfstsignalering, alle leerlingen) Letterkennis: Lezen en herkennen van aangeboden letters, lange klanken, korte klanken,

Nadere informatie

P I K N L O H U p i k n l o h u. J A T B D Z W j a t b d z w. M V G S R F E m v g s r f e

P I K N L O H U p i k n l o h u. J A T B D Z W j a t b d z w. M V G S R F E m v g s r f e P I K N L O H U p i k n l o h u J A T B D Z W j a t b d z w M V G S R F E m v g s r f e Interventienorm: eind groep 1 < 2 letters / januari groep 2 < 6 letters / eind groep 2 < 12 letters (< betekent minder

Nadere informatie

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Toetsen. Contactgegevens

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Toetsen. Contactgegevens Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Toetsen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Wat betekent dit voor het meten van de 21ste eeuwse taalvaardigheden? We hebben

Nadere informatie

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Masterclass Waarom, waarvoor, hoe? Verdieping m.b.t. taalontwikkeling en werken met groepsplannen

Nadere informatie

Workshop Onderwijsdag 2012 Enschede

Workshop Onderwijsdag 2012 Enschede Anneke Elenbaas van Ommen - 20 maart 2012 SAMENWERKEN AAN DE DOORGAANDE LIJN IN ZORG EN EDUCATIE BINNEN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE PERIODE Workshop Onderwijsdag 2012 Enschede Programma Welkom en toelichting

Nadere informatie

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs)

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) 36 Bijlage 5 Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) De schoolleider en de interne begeleider geven samen leiding aan het borgen van het leesonderwijs. Beiden hebben hierin

Nadere informatie

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling:

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling: R.K. Daltonschool De Driesprong Taal- leesprotocol groep 1 8, versie 01-08-2011 Dit protocol is onze vertaling van het Dyslexieprotocol naar onze schoolsituatie. De taal- leesontwikkeling van de wordt

Nadere informatie

Zorgboekje. Kindgegevens

Zorgboekje. Kindgegevens Zorgboekje De pedagogisch medewerker vult dit boekje behorende bij het overdrachtdocument peuter kleuter in als er een zorgbehoefte bij het kind is gesignaleerd. Zij/ hij vult in wat van toepassing is

Nadere informatie

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Protocol Dyslexie Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Dyslexie: Het woord dyslexie betekent, letterlijk vertaald uit het Grieks, niet

Nadere informatie

Om tot een verantwoorde beslissing te komen ten aanzien van al of niet bevorderen volgen wij het onderstaand stappenplan:

Om tot een verantwoorde beslissing te komen ten aanzien van al of niet bevorderen volgen wij het onderstaand stappenplan: Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs Rhenen Protocol besluitvorming omtrent bevorderen en doubleren. Algemeen Op de Ericaschool en De Springplank wordt gewerkt met een leerstofjaarklassensysteem.

Nadere informatie

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1 Dyslexieprotocol Niveau 1 Kwaliteit instructiegedrag en klassenmanagement, Juist gebruik van effectieve methodes voor aanvankelijk en voortgezet technisch lezen, Gebruik leerlingvolgsysteem ( rond technisch

Nadere informatie

Promotie onderzoek. Preventieve aanpak van ernstige leesproblemen. Haytske Zijlstra

Promotie onderzoek. Preventieve aanpak van ernstige leesproblemen. Haytske Zijlstra Promotie onderzoek Preventieve aanpak van ernstige leesproblemen Haytske Zijlstra Leren lezen Echter.het leren lezen is niet voor alle kinderen zo leuk en vanzelfsprekend Het probleem Grote individuele

Nadere informatie

bij het Overdrachtdocument peuter - kleuter

bij het Overdrachtdocument peuter - kleuter Zor gboek je bij het Overdrachtdocument peuter - kleuter Datum Ingevuld door: (naam en functie): STEDELIJK ZORGBOEKJE PEUTER- KLEUTER ROTTERDAM Zorgboekje De pedagogisch medewerker vult dit boekje behorende

Nadere informatie

Dyslexie Onderzoek vergoed vanuit de Jeugdwet INFORMATIE VOOR OUDERS

Dyslexie Onderzoek vergoed vanuit de Jeugdwet INFORMATIE VOOR OUDERS Dyslexie Onderzoek vergoed vanuit de Jeugdwet INFORMATIE VOOR OUDERS Voorwoord In samenwerking met Onderwijszorg Nederland (ONL) bieden wij vergoede zorg voor kinderen met ernstige enkelvoudige dyslexie.

Nadere informatie

Aanschuifmodule Een goede leesstart.

Aanschuifmodule Een goede leesstart. Aanschuifmodule Een goede leesstart. Een goede leesstart is van groot belang voor het met succes leren (technisch) lezen. Lang niet alle kinderen maken zo n goede start. Juist met het oog op deze kinderen

Nadere informatie

Kern 2: teen - een - neus - buik - oog. Spellen bij kern 2. In deze kern leert uw kind: Letters: t n b oo ee Woorden: teen - een - neus - buik - oog

Kern 2: teen - een - neus - buik - oog. Spellen bij kern 2. In deze kern leert uw kind: Letters: t n b oo ee Woorden: teen - een - neus - buik - oog Kern 2: teen - een - neus - buik - oog In deze kern leert uw kind: Letters: t n b oo ee Woorden: teen - een - neus - buik - oog De letters i - m - r - v - s aa - p e zijn bekende letters geworden. De letters

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol Leesproblemen en Dyslexie Groep 1/2 Einde groep 1 Gedurende het Gedurende het Midden groep 2 Einde groep 2 Einde groep 2 Cito taal afnemen en

Nadere informatie

Dyslectische kinderen leren lezen

Dyslectische kinderen leren lezen Dyslectische kinderen leren lezen Werkvormen voor de behandeling van leesproblemen Anneke Smits en Tom Braams Inhoud Voorwoord 9 Deel I Goed preventief onderwijs 1 Goed leesonderwijs 15 1.1 Leesstadia

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 4 expertisecentrum nederlands 4 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

2014 Protocol dyslexie

2014 Protocol dyslexie Protocol dyslexie 2014 Protocol dyslexie Inleiding Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen 1. De term komt uit het latijn, want dys = niet goed functioneren, lexis = taal of woorden. Bij dyslexie

Nadere informatie

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave: 11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep

Nadere informatie

Verbeter de. scores op de Citotoetsen

Verbeter de. scores op de Citotoetsen Verbeter de scores op de Citotoetsen Verbeter de scores op de Citotoetsen voor kleuters (U bent niet meer verplicht die toetsen af te nemen! Het werkboek taal Alle scholen maken gebruik van de Cito-taaltoets

Nadere informatie

Dyslexie, wat is dat eigenlijk?

Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en onafhankelijk van intelligentie.

Nadere informatie

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau Bijlage Dyslexieprotocol Wat verwachten we van de kinderen aan het eind van groep 3 Eind mei stellen we het lees- en spellingniveau van alle leerlingen in groep 3 met behulp van genormeerde toetsen vast.

Nadere informatie

VVE protocol. IKC Juliana. Weth. Rebellaan KA Barneveld

VVE protocol. IKC Juliana. Weth. Rebellaan KA Barneveld VVE protocol IKC Juliana Weth. Rebellaan 142 3771 KA Barneveld 0342-412165 Inhoud Overstap van peuteropvang naar kleutergroep 2 Wat is VVE? 3 Doorstroming naar de 3 De warme overdracht 3 Aanbod van de

Nadere informatie

Wat weet de leerkracht van uw kind?

Wat weet de leerkracht van uw kind? Wat weet de leerkracht van uw kind? Uitleg termen / afkortingen IB-er Balans heeft 4 IB-ers. Dit zijn de mensen die de zorg rondom leerlingen coördineren en de RT-ers aansturen. Zij ondersteunen de leerkrachten

Nadere informatie

Zorgarrangementen Nederlands als tweede taal

Zorgarrangementen Nederlands als tweede taal Zorgarrangementen Nederlands als tweede taal Maatwerk oplossingen binnen de school www.detaalreis.nl Meertaligheid actueler dan ooit Ongeveer een kwart van de kinderen in het basisonderwijs komt uit een

Nadere informatie

Protocol Doublure. Doublure protocol Basisschool De Zonnewijzer Diepenveen

Protocol Doublure. Doublure protocol Basisschool De Zonnewijzer Diepenveen Protocol Doublure 1.Inleiding Het doel van doublure is in eerste instantie dat een opgelopen achterstand het komende schooljaar wordt ingehaald zodat het kind in ieder geval de minimumdoelen van de basisschool

Nadere informatie

Mik Een speelse letter- en leesontdekking voor groep 2.

Mik Een speelse letter- en leesontdekking voor groep 2. Mik Een speelse letter- en leesontdekking voor groep 2 MIK in een notendop Basismateriaal ontwikkeld door leerkracht groep 1-2 In taalzwak gebied Bedoeld voor kinderen groep 2 Programma bestaat uit (max.)

Nadere informatie

Plan van aanpak voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong of (hoog)begaafde kinderen

Plan van aanpak voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong of (hoog)begaafde kinderen Plan van aanpak voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong of (hoog)begaafde kinderen Inhoud Doelgroep 3 Signalering en diagnosticering 3 Het vertrekpunt 3 Onderwijskundige maatregelen 4 Verrijken en

Nadere informatie

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Aanvankelijk technisch lezen Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.

Nadere informatie

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken

Nadere informatie

Dyslexie valt als voldaan wordt aan de criteria onder de zorgverzekeringswet, waardoor kinderen gebruik kunnen maken van de vergoedingsregeling voor

Dyslexie valt als voldaan wordt aan de criteria onder de zorgverzekeringswet, waardoor kinderen gebruik kunnen maken van de vergoedingsregeling voor Inhoudsopgave 1 Introductie 4 2 Het belang van psycho-educatie 6 3 Het herkennen van dyslexie 8 4 Diagnose dyslexie 10 5 Vergoedingsregeling 12 6 De dyslexieverklaring 13 7 Dyslexie: herkomst en hersenwerking

Nadere informatie

Presentatie Bouw! Plein013

Presentatie Bouw! Plein013 Presentatie Bouw! Plein013 Presentatie Bouw! Plein013 27 september 2016 Programma 15:00-15:30 Inloop met koffie en thee 15:30-15:45 Welkom en inleiding - Henri Smit, Consultant Passend Onderwijs 15:45-16:30

Nadere informatie

Groep 1 en 2 Schooljaar 2013-2014

Groep 1 en 2 Schooljaar 2013-2014 Groep 1 en 2 Schooljaar 2013-2014 Welkom in onze klas Spelend leren. In groep 1 en 2 staat spelend leren centraal in een hiertoe uitdagende omgeving. Van belang is dat de kinderen zich op hun gemak voelen

Nadere informatie

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!-

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- -! BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- Lezen? ja graag! Kinderen lezen tegenwoordig veel minder, vinden lezen lastig of beginnen er niet eens aan. Misschien lijkt het lezen van een boek teveel op een schoolopdracht,

Nadere informatie

Protocol overgang groep 2 naar groep 3

Protocol overgang groep 2 naar groep 3 Protocol overgang groep 2 naar groep 3 Fatimaschool Algemeen. In principe stromen alle groep 2 kinderen door naar groep 3. Er is echter een groep kinderen, de zgn. herfstkinderen, de kinderen die tussen

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind?

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Wat is het schoolondersteuningsprofiel en waar dient het voor? Het schoolondersteuningsprofiel beschrijft welke ondersteuning

Nadere informatie

Protocol doubleren en versnellen (def. versie 5/1/2015)

Protocol doubleren en versnellen (def. versie 5/1/2015) Protocol doubleren en versnellen (def. versie 5/1/2015) Op Daltonschool Neptunus willen we elk kind het onderwijs bieden dat het nodig heeft. Wij vormen ons onderwijs voor elk kind zo optimaal mogelijk,

Nadere informatie

ONL_Folder2011_scholen_WT.indd 1

ONL_Folder2011_scholen_WT.indd 1 2899.1026 ONL_Folder2011_scholen_WT.indd 1 29-03-2011 17:42:01 Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen

Nadere informatie

Cursusaanbod Kentalis Ambulante Dienstverlening Het Rotsoord. Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is

Cursusaanbod Kentalis Ambulante Dienstverlening Het Rotsoord. Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is Cursusaanbod 2010-2011 Kentalis Ambulante Dienstverlening Het Rotsoord Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is Cursusaanbod De Ambulante Dienstverlening van Koninklijke Kentalis Het Rotsoord

Nadere informatie

Digiborden bij kleuters. Marloes de Vetten Onderwijsconsulent

Digiborden bij kleuters. Marloes de Vetten Onderwijsconsulent Digiborden bij kleuters Marloes de Vetten Onderwijsconsulent Inhoud Waarom een bord bij de kleuters Organisatie Leidt het bord af? Plan van aanpak voor implementatie Wanneer NIET? Valkuilen Doelgericht

Nadere informatie

Villa letterpret 2440,00

Villa letterpret 2440,00 Villa letterpret 2440,00 Implementatie taal Didaktische poppenkast Poppenset Twee bijenkomsten van 2,5 uur op de school Themapakket Villa letterpret Digitale games Villa letterpret Villa letterpret bestaat

Nadere informatie

fonemisch bewustzijn

fonemisch bewustzijn Werkmap fonemisch bewustzijn Aan de slag met klanken en letters in groep 1 en 2 Mariët Förrer Susanne Huijbregts Monica de Wit Inhoud Voorwoord... 5 1. Klanken en letters in groep 1 en 2... 7 1.1 Lezen

Nadere informatie

Visie en Beleidsplan Bouw! Basisschool de Driesprong, Chaam

Visie en Beleidsplan Bouw! Basisschool de Driesprong, Chaam Visie en Beleidsplan Basisschool de Driesprong, Chaam Schooljaren 2018-2019 INHOUDSOPGAVE 1. SCHOOLNIVEAU... 3 1.1 Visie en beleid... 3 1.2 Doelen korte termijn (2018-2019):... 3 1.3 Doelen voor de komende

Nadere informatie

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Annemarie Vink avink@hetabc.nl Dianne Roerdink droerdink@hetabc.nl Technisch lezen 8-10-2014 www.hetabc.nl 2 Programma

Nadere informatie

Beleidsprotocol doorstroom herfstkinderen

Beleidsprotocol doorstroom herfstkinderen Beleidsprotocol doorstroom herfstkinderen Herfstkinderen zijn kinderen die geboren zijn in oktober, november of december. Een deel van deze kinderen gaat vervolgens na tweeënhalf jaar kleuteren naar groep

Nadere informatie

Fonemisch Bewustzijn

Fonemisch Bewustzijn Fonemisch Bewustzijn Ellen van der Veen Welkom en Agenda 1. Introductie 2. Fonemisch Bewustzijn 3. Vragen en praktijkervaringen Doelstellingen van vandaag 1. De deelnemers kennen de begrippen taalbewustzijn,

Nadere informatie

Creatief schrijven met leerlingen in de onderbouw (groep 1, 2 en 3)

Creatief schrijven met leerlingen in de onderbouw (groep 1, 2 en 3) Creatief schrijven met leerlingen in de onderbouw (groep 1, 2 en 3) 19 april 2018 Carina van Sommeren & Margriet Dekker Seminarium voor Orthopedagogiek, Utrecht Doel van deze bijeenkomst Inspiratie krijgen

Nadere informatie

Leesonderwijs in SBO

Leesonderwijs in SBO Onderwerpen: Leesonderwijs in SBO Protocol in SBO Opbrengstgericht werken aan lezen Extra begeleiding en interventie Compenserende hulpmiddelen Onderzoek en lopende vragen Expertisecentrum Nederlands:

Nadere informatie

Kleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2

Kleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Kleine Ezel Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Samenstelling: Marion Bolte, Cubiss J:\klantenservice\Rode Draad\handleiding bibliothecaris\kleine Ezel groep 1-2 bibl.290609

Nadere informatie

Huiswerkbeleid op onze school

Huiswerkbeleid op onze school Huiswerkbeleid op onze school Basisschool St. Catharina Haastrecht Huiswerk.wat is dat? Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de school meegegeven wordt en waarvan verwacht wordt dat het door alle

Nadere informatie

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b))

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Met behulp van onderstaande opdracht kun je met behulp

Nadere informatie

veilig leren Veilig leren lezen Artikelen - Letterkennis, aanpak b/d-probleem lezen Auteur: Susan van der Linden Stap 1

veilig leren Veilig leren lezen Artikelen - Letterkennis, aanpak b/d-probleem lezen Auteur: Susan van der Linden Stap 1 veilig leren lezen Letterkennis Aanpak b/d-probleem Auteur: Susan van der Linden De letters b en d zijn voor veel kinderen een bron van verwarring. Dit komt door hun gelijke vorm. Toch kunt u dit probleem

Nadere informatie

Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4)

Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4) Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4) Spel, avontuur, contextleren we onderstrepen allemaal het belang hiervan. Onderzoekend leren is een prachtig middel om kinderen

Nadere informatie

Effectief aanvankelijk leesonderwijs

Effectief aanvankelijk leesonderwijs Effectief aanvankelijk leesonderwijs Mirjam.Snel@hu.nl @Leesonderwijs www.goedleesonderwijs.nl Inhoud: Technisch lezen in groep 3 Effectief aanvankelijk leesonderwijs Differentiatie Stel jezelf vragen

Nadere informatie

FOTO'S PROJECTEN http://www.dvua.nl/images/project07/proj07_01.jpg 30-10-2006 http://www.dvua.nl/images/project02/project02_01b.jpg 30-10-2006 http://www.dvua.nl/images/project15/proj15_01.jpg 30-10-2006

Nadere informatie

Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen. IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders

Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen. IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders De onderwerpen Voorbereidend lees- en rekeonderwijs in kleutergroepen

Nadere informatie

Groep 1 en 2. Schooljaar 2011-2012

Groep 1 en 2. Schooljaar 2011-2012 Groep 1 en 2 Schooljaar 2011-2012 2012 Spelend leren. In groep 1 en 2 staat spelend leren centraal in een hiertoe uitdagende omgeving. Van belang is dat de kinderen zich op hun gemak voelen en zo komen

Nadere informatie

praktijk Codeer en leer

praktijk Codeer en leer praktijk Codeer en leer Tegenwoordig wordt steeds meer gedigitaliseerd. Het is voor de kinderen meestal niet duidelijk dat achter al deze apparaten, apps en tools codetaal zit. Door leerlingen kennis te

Nadere informatie

een korte introductie

een korte introductie een korte introductie Uitgeverij Bontekoe Zijpendaalseweg 91 6814 CG Arnhem 026 751 8901 info@uitgeverijbontekoe.nl Uitgebreide informatie vindt u op: www.uitgeverijbontekoe.nl Interveniërende methodiek

Nadere informatie

Dyslexie protocol de Werkschuit

Dyslexie protocol de Werkschuit Dyslexie protocol de Werkschuit Doel van het protocol Het protocol beoogt dat leerlingen in de groepen 1 t/m 8 de basisprincipes en basisvaardigheden van lezen en spellen onder de knie krijgen. Dat wil

Nadere informatie

Introductie 1. Waarvoor hebben de studenten een mentor nodig? 2. Wie kan mentor worden? Iemand die:

Introductie 1. Waarvoor hebben de studenten een mentor nodig? 2. Wie kan mentor worden? Iemand die: Mentor informatie Introductie Het Mentoringprogramma is voor studenten die een begeleidingsvraag hebben. Deze begeleidingsvraag kan zeer divers van aard zijn en heeft te maken met schoolse-, persoonlijke

Nadere informatie

Pilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018

Pilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018 Pilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018 Update & voorlopige resultaten Pilot Effectief lezen in de groep en oefenen op woordniveau (DMT) PAUZE Spelling en mogelijkheden Dizzy

Nadere informatie

Aanpassingen herdruk Programma Een steuntje in de rug met klanken en letters 2018

Aanpassingen herdruk Programma Een steuntje in de rug met klanken en letters 2018 Aanpassingen herdruk Programma Een steuntje in de rug met klanken en letters 2018 De grote, kartonnen omdoos met spelmateriaal en map is vervangen door een kunststof materialenbox en oefenmap. De CD met

Nadere informatie

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep...

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... Dyslexie protocol Inhoudsopgave Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... 3 1. Signalen op kleuterleeftijd...

Nadere informatie

LEREN LEZEN MET DE DAVIS LEERSTRATEGIE.

LEREN LEZEN MET DE DAVIS LEERSTRATEGIE. LEREN LEZEN MET DE DAVIS LEERSTRATEGIE. Leren lezen is een ingewikkeld proces, waarbij heel wat vaardigheden moeten worden ontwikkeld. OBS Dijkerhoek heeft daarom heel bewust gekozen voor de Davis leerstrategie

Nadere informatie

Deel II Aanmeldingsformulier dyslexiezorg (in te vullen door school)

Deel II Aanmeldingsformulier dyslexiezorg (in te vullen door school) 033-2983197 info@praktijkdeziel.nl www.praktijkdeziel.nl Deel II Aanmeldingsformulier dyslexiezorg (in te vullen door school) 1.0 Algemeen deel Gegevens school Adres: PC/Woonplaats: Telefoon: E-mail adres:

Nadere informatie

Hoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas

Hoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas Hoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas 18.1. Voorleessoftware compenserend inzetten voor leerlingen met een ernstige beperking 235 18.2. Voorleessoftware leerondersteunend inzetten

Nadere informatie

Welkom. ONDERZOEKEND excelleren. Excellentiebevordering door het stimuleren van een vraagcultuur. Een structurele aanpak!!

Welkom. ONDERZOEKEND excelleren. Excellentiebevordering door het stimuleren van een vraagcultuur. Een structurele aanpak!! Welkom ONDERZOEKEND excelleren Excellentiebevordering door het stimuleren van een vraagcultuur. Een structurele aanpak!! Wat gaan we vandaag doen? Introductie onderzoekend leren + excellentie Nieuwe aanpak:

Nadere informatie

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht...

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... de uitdaging... Hallo, ik ben Hanna. Dit jaar ben ik begonnen aan QUEST. QUEST past prima bij mij. Dat denk ik zelf, dat denken mijn ouders

Nadere informatie

In dit vlot leesbaar boek vertaalt Kees Vernooy recente bevindingen uit de leeswetenschappen naar de onderwijspraktijk.

In dit vlot leesbaar boek vertaalt Kees Vernooy recente bevindingen uit de leeswetenschappen naar de onderwijspraktijk. Deze tekst is auteursrechterlijk beschermd Boek : Effectief omgaan met risicolezers Auteur : Dr. Kees Vernooy 2006, CPS www.cps.nl Bespreker : Els Van Doorslaer Datum : februari 2007 1. In een notendop

Nadere informatie

Aanvraag particulier dyslexieonderzoek

Aanvraag particulier dyslexieonderzoek Aanvraag particulier dyslexieonderzoek Aanmeldingsformulier school Leerlinggegevens Geb.datum Geslacht m v Groep Doublure nee ja, in groep Op deze school sinds groep Schoolgegevens Adres Postcode Plaats

Nadere informatie

Samen naar woorden zoeken

Samen naar woorden zoeken Samen naar woorden zoeken Diagnostiek en behandeling van woordvindingsproblemen in de logopedische praktijk Lieke Cools Amsterdam, 7 november 2014 Symposium Stichting dysfatische ontwikkeling Praktijk

Nadere informatie